NADCIŚNIENIE.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "NADCIŚNIENIE."

Transkrypt

1 NADCIŚNIENIE Choroba nadciśnieniowa lub nadciśnienie to ogólna choroba organizmu, której najważniejszym objawem jest podwyższenie ciśnienia arterialnego (tętniczego). Nadciśnienie sprzyja rozwojowi chorób wieńcowych. Podwyższone ciśnienie arterialne prowadzi do zakłócenia pracy narządów, przede wszystkim serca, naczyń krwionośnych mózgu, nerek i rozwoju tak poważnych komplikacji, jak zawał mięśnia sercowego, wylew krwi do mózgu, niewydolność nerkowa. Będąc podstawowym czynnikiem ryzyka, nadciśnienie powoduje dużą śmiertelność na skutek wylewów i chorób serca, spowodowanych niedokrwieniem. Wzrost ciśnienia krwionośnego następuje znacznie wcześniej, niż dochodzi do rozwoju jakichś zaburzeń w pracy organów wewnętrznych, dlatego też odpowiednio wcześnie rozpoczęte leczenie może zapobiec komplikacjom. Nadciśnienie to najbardziej rozpowszechniona wśród osób dorosłych choroba. Zgodnie z klasyfikacją WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) wymienia się kilka poziomów ciśnienia krwionośnego. Do nadciśnienia zaliczane są wartości, osiągające poziom ponad 140/90 mmhg. Z wiekiem na skutek zmniejszenia elastyczności naczyń krwionośnych ciśnienie skurczowe podwyższa się i za normalny poziom uważane jest, gdy jego wartość nie przekracza liczba pełnych lat. Przykładowo, u pacjenta w wieku 60 lat ciśnienie skurczowe na poziomie 160 mmhg uważane jest za normę, jednocześnie ciśnienie rozkurczowe nie powinno przekraczać 90 mmhg. Klasyfikacja poziomów ciśnienia krwionośnego. (WHO i Międzynarodowe Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, 1999) Kategoria Ciśnienie skurczowe (mmhg) Ciśnienie rozkurczowe (mmhg) Optymalne 120 lub niższe 80 lub niższe Prawidłowe 130 lub niższe 85 lub niższe Podwyższone w normie Graniczne ponad 90 Nadciśnienie 1.Stopnia (lekkie)

2 2.Stopnia (umiarkowane) Stopnia (ciężkie) ponad 180 ponad 110 Izolowane skurczowe ponad 140 poniżej 90 Jest wiele czynników, powodujących rozwój choroby nadciśnieniowej. Może to być: podwyższenie oporu naczyń krwionośnych lub chroniczny spazm naczyń krwionośnych z powodu nadmiernego wydzielania specyficznych substancji, wpływających na ciśnienie, zwiększona ilość płynącej w organizmie krwi na skutek wadliwej pracy nerek lub nadużywania soli, nadmierne spożycie produktów spożywczych i palenie, cukrzyca insulinowa i nadmiar tkanki tłuszczowej, ciągłe przemęczenie, stres, niedostateczna aktywność fizyczna. Podstawowymi oznakami choroby nadciśnieniowej są bóle głowy i uczucie ciężkości w tylnej części głowy, zawroty głowy, duszności, bóle w okolicach serca, plamki przed oczami. Wiele osób chorych skarży się na ciągłe zmęczenie, niespokojny sen, zmiany nastroju. Oznaki te, razem lub każda z osobna, mogą być pierwszymi objawami tej zdradliwej choroby i są wskazaniem do konsultacji z lekarzem. U wielu chorych nadciśnienie przebiega bezobjawowo i ujawnia się przez przypadek podczas mierzenia ciśnienia. Dlatego też zalecane jest okresowe mierzenie ciśnienia u osób powyżej 30 roku życia. Choroba nadciśnieniowa jest nieuleczalna, dlatego osoba chora, ze stabilnie podwyższającym się ciśnieniem powinna być gotowa na dożywotnią terapię. Powinna wiedzieć, że okresowe leczenie (na przykład przy pojawiających się bólach głowy) nie przyniesie pożądanego efektu i nie zapobiegnie rozwojowi powikłań. Przy stwierdzonym podwyższeniu ciśnienia (powyżej 140/90 mmhg) konieczna jest wizyta u lekarza, który może stwierdzić, jakie są tego przyczyny i rozpocząć leczenie. Wykorzystanie urządzeń serii VITAFON w kompleksowej terapii nadciśnienia pokazało wysoką efektywność. Terapia taka może być stosowana długotrwale w warunkach domowych i stwarza możliwość zmniejszenia dawek przyjmowanych środków farmaceutycznych (a czasem nawet zrezygnowania z nich). Podczas leczenia należy brać pod uwagę, że zabiegi znacznie podwyższają efektywność preparatów obniżających ciśnienie, dlatego przy ich równoległym stosowaniu należy podporządkować się następującym zasadom.

3 Codziennie kontrolować ciśnienie (najlepiej rano i wieczorem). Dawkę preparatu, którą stale musimy przyjmować, nazywamy dawką pełną. Początkowe dawki preparatu będziemy mierzyć w częściach od pełnej dawki. Dobową dozę preparatu należy spożyć w równych częściach w ciągu doby lub według wskazówek lekarza. Przyjmowanie medykamentów należy rozpocząć od pełnej dawki, stopniowo zmniejszając jej dozę do najniższego klinicznie efektywnego poziomu, przy jednoczesnym wydłużaniu zabiegów terapii wibroakustycznej. Dawkę leku, przy której osiągnięto efekt, należy uważać za dawkę optymalną. Dawkę leku, przy której dalsze jej obniżanie prowadzi do wzrostu ciśnienia w stosunku do ciśnienia optymalnego, nazywamy dawką minimalną lub podtrzymującą. Całkowita rezygnacja z terapii farmakologicznej możliwa jest tylko przy stabilizacji ciśnienia na optymalnym poziomie w okresie dostatecznie długiego czasu (3-4 miesiące). Koniecznie trzeba mieć na uwadze, że efekt działania terapii pojawia się po 1-2 godzinach od rozpoczęcia zabiegu i trwa od 6 godzin do doby. Leczenie choroby nadciśnieniowej Leczenie realizowane jest według schematów Wibrofony umieszczane są w obszarze nerek (punkt K). Między wibrofonem a powierzchnią ciała należy położyć jedną warstwę jednorazowych chusteczek higienicznych. Pozycja leżąc na plecach lub siedząc. Przy nefroptozie zabiegi są wykonywane tylko w pozycji leżącej, a wibrofon nad nerką umieszcza się 2-3 centymetry poniżej nerek (punktu K). Metodyka zastosowania urządzenia zależy od stopnia zaawansowania choroby. Schemat 23. Leczenie choroby nadciśnieniowej 1. stopnia AD= AD= Dzień Obszar nerek, tryb 2 Czas, min. Obszar nerek, tryb 2 Czas, min. Rano Wieczór Rano Wieczór

4 Dalej ciągle 2-3 razy w tygodniu po minut Dalej ciągle 1-3 razy w tygodniu po minut Ilość zabiegów i ich długość dobierana jest tak, aby utrzymać optymalne ciśnienie. Jeśli wzrost ciśnienia tętniczego (BP) miał miejsce po raz pierwszy, a jego wartość nie jest wyższa niż 140/90 mmhg, to nie przyjmując leków stosuje się jeden zabieg w obszarze nerek przez 10 minut w trybie 2. W celu utrwalenia efektu zabieg należy powtarzać przez kolejne 2-4 dni, zwiększając czas działania urządzenia do 15 minut. Przy nadciśnieniu 1. stopnia (lekkie nadciśnienie, BP w przedziale 125/90 159/99 mmhg) leczenie realizowane jest według schematu 23 bez przyjmowania leków. Przy stałym podwyższeniu ciśnienia tętniczego (2. i 3. stopień nadciśnienia, poziom BP ponad 160/100 mmhg) leczenie urządzeniem realizowane jest według schematu 24 z przyjmowaniem leków, przepisanych przez lekarza. W trakcie leczenia należy wziąć pod uwagę, że przy korzystaniu urządzenia dochodzi do zwiększenia efektu działania preparatów, obniżających ciśnienie, dlatego też przy ich jednoczesnym stosowaniu należy pamiętać o następujących zasadach: Codziennie kontrolować ciśnienie tętnicze (rano i wieczorem); Zalecana dawka leków, to pełna dawka dobowa; Początkowe dawki preparatów mierzone są w częściach pełnej dawki; dobowa dawka preparatu zażywana jest w równych częściach w ciągu doby lub według zaleceń lekarza;

5 Przyjmowanie preparatów leczniczych należy zaczynać z pełnej dawki, stopniowo zmniejszając ją do osiągnięcia potrzebnego efektu klinicznego i jednocześnie wydłużając czas trwania zabiegów z wykorzystaniem urządzenia; Dawka leku, przy której osiągnięto pożądany efekt, uważa się za dostateczną; Dawka leku, której zmniejszenie prowadzi do wzrostu ciśnienia tętniczego w stosunku do prawidłowego, to dawka minimalna lub podtrzymująca; Zupełne wstrzymanie terapii lekami możliwa jest tylko wtedy, gdy ciśnienie bez leków przy kontynuacji zabiegów z wykorzystaniem urządzenia nie podnosi się powyżej poziomu 160 mmhg; Należy pamiętać, że efekt działania urządzenia jest odczuwalny 1-2 godziny po wykonaniu pierwszego zabiegu. Schemat 24. Leczenie choroby nadciśnieniowej stopnia Obszar nerek, tryb 2, czas min. Dzień Dawka leku Rano Wieczór Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa /4 dawki dobowej /2 dawki dobowej /4 dawki dobowej Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka

6 Dalej stale 1-3 razy na tydzień po minut na dobę podczas 1-2 zabiegów. Ilość zabiegów i ich długość dobierana jest tak, aby utrzymać optymalne ciśnienie. Dawki leków podczas leczenia dobierane są tak, aby ciśnienie utrzymywało się w przedziale od 145 do 160 mmhg, jeśli lekarz nie zaleca inaczej. Nie zaleca się zbyt szybko obniżać ciśnienia poniżej tych wartości. W celu utrzymania ciśnienia tętniczego na tym poziomie przy stopniowym wydłużaniu czasu zabiegów wymagana dawka leku będzie stopniowo zmniejszana. Po jakimś czasie ciśnienie będzie utrzymywać się w wymaganych przedziałach tylko z pomocą zabiegów wibroakustycznych. Okres ten, w zależności od zaawansowania i długości trwania choroby nadciśnieniowej, waha się od 1 do 6 tygodni, czasami więcej. Po zakończeniu leczenia farmakologicznego, obniżenie ciśnienia tętniczego przy pomocy zabiegów wibroakustycznych następuje stopniowo od 1 do 10 mmhg na tydzień (zazwyczaj 2-4 mmhg na tydzień), w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Jeśli podczas leczenia z wykorzystaniem schematu 24 w ciągu miesiąca efekt leczniczy był niedostateczny lub konieczne było zastosowanie pełnej dawki leku, leczenie należy kontynuować według schematu 25. Jednocześnie dawkę leku należy zmniejszać bardziej stopniowo (nie więcej niż o ¼ część pełnej dawki na tydzień). Schemat 25. Leczenie choroby nadciśnieniowej stopnia. Intensywna kuracja Obszar nerek, tryb 2, czas min. Dzień Dawka leku Rano Wieczór Pełna dawka dobowa /4 dawki dobowej /2 dawki dobowej /4 dawki dobowej Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka

7 Dalej stale 2-3 razy na tydzień po minut na dobę podczas 1-2 zabiegów. Ilość zabiegów i ich długość dobierana jest tak, aby utrzymać optymalne ciśnienie. W przypadku nadciśnienia izolowanego (nadciśnienie u osób w starszym wieku), kiedy podwyższa się tylko ciśnienie skurczowe (poziom ciśnienia skurczowego powyżej 160 mmhg, a rozkurczowego poniżej 90 mmhg), leczenie prowadzone jest według schematu 26. Schemat 26. Leczenie skurczowego nadciśnienia Obszar nerek, tryb 2, czas min. Dzień Dawka leku Rano Wieczór Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa /4 dawki dobowej /4 dawki dobowej /4 dawki dobowej /4 dawki dobowej /2 dawki dobowej /2 dawki dobowej /4 dawki dobowej /4 dawki dobowej

8 Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka Dalej stale 2-3 razy na tydzień po minut na dobę podczas 1-2 zabiegów. Ilość zabiegów i ich długość dobierana jest tak, aby utrzymać optymalne ciśnienie. Jeśli efekt leczniczy jest niezadowalający lub ciśnienie rozkurczowe nie uległo normalizacji, należy zwrócić się do lekarza w celu zmiany leku lub doboru indywidualnego schematu leczenia urządzeniem. Przy nadciśnieniu z zajęciem nerek leczenie należy realizować według schematu 27. Schemat 27. Leczenie nadciśnienia z zajęciem nerek Obszar nerek, tryb 2, czas min. Dzień Dawka leku Rano Wieczór Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa Pełna dawka dobowa /4 dawki dobowej /4 dawki dobowej

9 /2 dawki dobowej /2 dawki dobowej /2 dawki dobowej /4 dawki dobowej /4 dawki dobowej Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka Bez leków albo minimalna dawka Dalej ciągle 3-6 razy na tydzień po minut na dobę podczas 1-2 zabiegów. Ilość zabiegów i ich długość dobierana jest tak, aby utrzymać optymalne ciśnienie. Jeśli posługują się Państwo urządzeniem VITAFON-2, który dysponuje dwoma kanałami, Odpowiedniki poszczególnych trybów pracy są następujące: VITAFON i VITAFON-T VITAFON 2 Tryb 1 Tryb 2, Energia 2 Tryb 2 Tryb 2, Energia 3

10 W profilaktyce ważna jest tygodniowa norma masażu nerek, która określana jest tak, aby utrzymać ciśnienie na optymalnym poziomie. Ponadto, jeśli doszło do wychłodzenia, wysiłku fizycznego, stresu w tym dniu, na noc stosuje się zabieg uzupełniający w obszarze nerek w trybie 2, o długości minut. Po spożyciu większych ilości alkoholu zabiegi realizuje się nie wcześniej niż po upływie 6 godzin. Po spożyciu szczególnie dużych ilości alkoholu wykonuje się 2-3 zabiegi profilaktyczne, które trwają minut, przy czym pierwszy nie mniej niż minut. Przeciwwskazania: ostry stan zapalny nerek, którego symptomem jest wzrost ciśnienia podczas zabiegów lub pojawienie się krwiomoczu. Jeśli podczas leczenia ciśnienie tętnicze podwyższa się, leczenie należy przerwać i zbadać, czy nie pojawiły się jakieś przeciwwskazania. W przypadku kamicy nerkowej o rozmiarach kamieni ponad 4 mm leczenie przebiega pod kontrolą lekarza. Nerki zawsze biorą udział w procesie regulacji ciśnienia tętniczego. Często, odkrywając podwyższone ciśnienie tętnicze, ludzie próbują je znormalizować przy pomocy różnych środków farmakologicznych. Z punktu widzenia podejścia zasobowego takie postępowanie nie do końca jest prawidłowe i może doprowadzić do zakłócenia funkcjonowania nerek oraz rozwoju drugorzędnych, niekorzystnych czynników. Medycynie znany jest fakt, że funkcjonowanie nerek wraz ze wzrostem skurczowego ciśnienia tętniczego poprawia się, i że nerki są jedynym organem, który potrzebuje wyższego ciśnienia przy filtrowaniu krwi. Przy bardzo niskim ciśnieniu, poniżej 80 mmhg, nerki wstrzymują filtrowanie. Długotrwałe, znaczne i sztuczne obniżanie ciśnienia tętniczego niekorzystnie wpłynie na cały organizm, podwyższając ryzyko powikłań i przekształcenia się nadciśnienia tętniczego do postaci przewlekłej. Ponieważ nerki zawsze biorą udział w procesie regulacji ciśnienia tętniczego, bardzo ważna jest poprawa funkcjonowania nerek. Jak poprawić funkcjonowanie nerek W całym szeregu badań medycznych wskazano, że fonowanie okolicy nerek znacznie poprawia ich funkcjonowanie i sprzyja przyspieszeniu normalizacji ciśnienia tętniczego. Fonowanie to prosty, wygodny i naturalny dla organizmu zabieg, wykonywany samodzielnie, w warunkach domowych, w celu kompensacji deficytu biologicznych mikrowibracji w tkankach organizmu za pomocą urządzenia Vitafon. Opracowana i od wielu lat stosowana jest metodyka fonowania. Wydajność i samopoczucie podnoszą się już po pierwszych zabiegach. Ciśnienie zaś obniża się czasami po kilku zabiegach, czasami - po kilku miesiącach, w zależności od stadium choroby nadciśnieniowej i czasu trwania procesu sztucznego obniżania ciśnienia tętniczego. Po miesiącu zabiegów zauważane jest obniżenie poziomu cholesterolu we krwi. Efektywność metody jest proporcjonalna do liczby przeprowadzonych zabiegów. Fonowanie obszaru nerek zauważalnie podwyższa wydajność, jednak niezależnie od tego, aby osiągnąć stały efekt, nie należy zwiększać obciążenia organizmu przez pierwszych kilka miesięcy. Obciążenia, które należy kontrolować. Czas trwania i intensywność obciążeń fizycznych. Nawet w przypadku młodego, zdrowego organizmu, górne ciśnienie tętnicze podnosi się do 180 mmhg i więcej podczas wykonywania intensywnych czynności. Częstotliwość, intensywność i czas trwania sytuacji stresowych. W przypadku stresu mięśnie przechodzą w stan statycznego napięcia, które może trwać kilka godzin, a nawet dni. Jeśli chodzi o zużycie energii mięśni na dobę, takie napięcie można porównać z intensywnym wysiłkiem fizycznym.

11 Czas przebywania w niskich temperaturach. Ochłodzenie organizmu prowadzi do wzrostu ogólnego napięcia mięśniowego i dodatkowego obciążenia nerek. Masa ciała. Jej wzrost proporcjonalnie podnosi średniodobową aktywność mięśniową, zużywaną podczas poruszania się i koordynacji ruchów. Stan kręgosłupa. Główną ochronę kręgosłupa stanowią mięśnie pleców. Osłabione dyski, przepuklina międzykręgowa - wymagają ciągłego podwyższonego napięcia mięśni pleców. Całe to obciążenie sumuje się, dlatego należy je kontrolować i nie pozwalać na jego wzrost. Pytania i odpowiedzi. Pytanie: Czy trzeba zrobić przerwę w fonowaniu nerek, jeśli ciśnienie wyrównało się? Odpowiedź: Ponieważ ciśnienie tętnicze już się podwyższało, to długotrwałe, trwające ponad 3 miesiące przerwy nie są pożądane. Z wiekiem funkcjonowanie nerek pogarsza się, a obciążenie z reguły rośnie. Fonowanie okolicy nerek zalecane jest nawet za młodu, jako profilaktyka po wysiłku fizycznym, wychłodzeniu i stresie. W podeszłym wieku wystarcza przeprowadzanie 3-5 zabiegów fonowania na tydzień. Pytanie: Czy może dojść do wzrostu ciśnienia podczas fonowania okolicy nerek? Odpowiedź: To możliwe w dwóch przypadkach: Jeśli miało miejsce długotrwałe i nieprawidłowe stosowanie preparatów hipotensyjnych. Metodyka fonowania w takim przypadku wymaga znacznie większej stopniowości wzrostu czasu zabiegów. Czasami na początkowym etapie fonowanie trzeba wykonywać co dwa dni. Jeśli przyczyną nadciśnienia była niewydolność naczyń rdzenia kręgowego lub mózgu. Jednocześnie ciśnienie tętnicze (bez leczenia) rano jest zauważalnie wyższe, niż wieczorem, a fonowanie okolicy nerek prowadzi do czasowego (na 2-3 godziny) wzrostu ciśnienia tętniczego o kolejne jednostek. Pytanie: Co jeszcze może doprowadzić do wzrostu ciśnienia tętniczego? Odpowiedź: Nadciśnienie może się rozwinąć w wyniku niewydolności serca. Funkcjonowanie nerek określane jest na podstawie średniego efektywnego w ciągu cyklu serca ciśnienia tętniczego w tętnicy nerkowej. Jeśli w sercu powstała wada zastawki mitralnej, do aorty wpłynie za mało krwi (niska pojemność minutowa serca). W efekcie ciśnienie w tętnicy szybko spada i podwyższa górne ciśnienie tętnicze, aby zachować średni efektywny poziom ciśnienia dla nerek. Fonowanie okolicy nerek w tym przypadku prowadzi do obniżenia ciśnienia tętniczego.

12 Zwężenie arterii nerkowych może doprowadzić do znacznego wzrostu ciśnienia tętniczego, które w żaden sposób nie jest obniżane. Fonowanie okolicy nerek ogranicza objawy problemu, jednak nie usuwa przyczyny. Radykalnym rozwiązaniem jest interwencja chirurgiczna. Zastosowanie stentu działa przez wiele lat. Czasami usuwana jest jedna nerka, jeśli druga jest zdrowa, a naczynia krwionośne nie są zwężone.

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY

NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

2 Porady w zakresie obrazu chorobowego

2 Porady w zakresie obrazu chorobowego Rozdział 2 2 Porady w zakresie obrazu chorobowego W niniejszym rozdziale przedstawiona jest choroba nadciśnieniowa, choroba wieńcowa serca i niewydolność mięśnia sercowego. Dodatkowe ryzyko wystąpienia

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 719 Poz. 27 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem

Bardziej szczegółowo

Nitraty -nitrogliceryna

Nitraty -nitrogliceryna Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. RUCH TO ZDROWIE Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. P A M I Ę T A J Dobroczynny wpływ aktywności fizycznej na

Bardziej szczegółowo

Zapanuj nad swoim ciśnieniem

Zapanuj nad swoim ciśnieniem Zapanuj nad swoim ciśnieniem Autor: źródło: magazyn VITA Dbając o prawidłowe ciśnienie, dłużej będziesz cieszyć się dobrym zdrowiem. A jeśli już cierpisz na nadciśnienie, dzięki rozpoczęciu leczenia zmniejszysz

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia

Bardziej szczegółowo

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o. Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy

Bardziej szczegółowo

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007 W Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej ABC medic Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Zielonej Górze w okresie od 04.05.2007-15.11.2007 została przeprowadzona ocena efektów klinicznych u pacjentów

Bardziej szczegółowo

Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW

Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 Małgorzata Marszałek POSTRZEGANIE CUKRZYCY TYPU 2 Łagodniejszy,

Bardziej szczegółowo

FARMAKOTERAPIA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO. Prof. dr hab. Jan J. Braszko Zakład Farmakologii Klinicznej UMB

FARMAKOTERAPIA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO. Prof. dr hab. Jan J. Braszko Zakład Farmakologii Klinicznej UMB FARMAKOTERAPIA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO Prof. dr hab. Jan J. Braszko Zakład Farmakologii Klinicznej UMB Oparte na dowodach zalecenia w leczeniu nadciśnienia tętniczego wg. Joint National Committee (JNC

Bardziej szczegółowo

Nadciśnienie tętnicze punkt widzenia lekarza i dietetyka. prof. nadzw. dr hab. n. med. J. Niegowska dr inż. D. Gajewska

Nadciśnienie tętnicze punkt widzenia lekarza i dietetyka. prof. nadzw. dr hab. n. med. J. Niegowska dr inż. D. Gajewska Nadciśnienie tętnicze punkt widzenia lekarza i dietetyka prof. nadzw. dr hab. n. med. J. Niegowska dr inż. D. Gajewska Wszechnica Żywieniowa SGGW Warszawa 2016 Ciśnienie tętnicze krwi Ciśnienie wywierane

Bardziej szczegółowo

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 731 Poz. 66 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia

Bardziej szczegółowo

Temat: Choroby i higiena układu krwionośnego.

Temat: Choroby i higiena układu krwionośnego. 1. Praca serca. Serce jest aktywnie pracującym mięśniem. Kurcząc się około 75 razy na minutę, wykonuje w ciągu doby około 108 tyś. skurczów. Od tego, jak funkcjonuje serce, zależy stan całego organizmu.

Bardziej szczegółowo

LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N

LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N 25.8 Inne zaburzenia

Bardziej szczegółowo

Stany zagrożenia życia w przebiegu nadciśnienia tętniczego

Stany zagrożenia życia w przebiegu nadciśnienia tętniczego Stany zagrożenia życia w przebiegu nadciśnienia tętniczego Nadciśnienie tętnicze Źródło: Wytyczne ESH/ESC dot postępowania w nadciśnieniu tętniczym 2013 Stratyfikacja łącznego ryzyka sercowo-naczyniowego

Bardziej szczegółowo

6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej

6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej 6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej 6.2.1. Podsumowanie korzyści wynikających z leczenia Co to jest T2488? T2488

Bardziej szczegółowo

Aktywność fizyczna na receptę. Anna Plucik Mrożek Małgorzata Perl

Aktywność fizyczna na receptę. Anna Plucik Mrożek Małgorzata Perl Aktywność fizyczna na receptę Anna Plucik Mrożek Małgorzata Perl Cel prezentacji Podzielenie się zdobytą wiedzą i doświadczeniem Przedstawienie programów treningowych dla poszczególnych grup docelowych

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce

Bardziej szczegółowo

CIBA-GEIGY Sintrom 4

CIBA-GEIGY Sintrom 4 CIBA-GEIGY Sintrom 4 Sintrom 4 Substancja czynna: 3-[a-(4-nitrofenylo-)-0- -acetyloetylo]-4-hydroksykumaryna /=acenocoumarol/. Tabletki 4 mg. Sintrom działa szybko i jest wydalany w krótkim okresie czasu.

Bardziej szczegółowo

www.polfawarszawa.pl ul. Karolkowa 22/24, 01-207 Warszawa, tel. (0-22) 691 39 00, fax (0-22) 691 38 27

www.polfawarszawa.pl ul. Karolkowa 22/24, 01-207 Warszawa, tel. (0-22) 691 39 00, fax (0-22) 691 38 27 Polfa Warszawa S.A. dziękuje Pani doc. dr hab. Idalii Cybulskiej wieloletniemu lekarzowi Instytutu Kardiologii w Aninie za pomoc w opracowaniu niniejszego materiału. ul. Karolkowa 22/24, 01-207 Warszawa,

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem A. Leczenie sildenafilem pacjentów

Bardziej szczegółowo

Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze

Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze Leczenie nadciśnienia tętniczego versus leczenie chorego

Bardziej szczegółowo

Niedociśnienie tętnicze. IKARD r dr Radosław Sierpiński

Niedociśnienie tętnicze. IKARD r dr Radosław Sierpiński Niedociśnienie tętnicze IKARD 15.12.2015r dr Radosław Sierpiński Definicja Przez niedociśnienie tętnicze, czyli hipotonię, rozumiemy trwale utrzymujące się niskie ciśnienie tętnicze, zazwyczaj skurczowe

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia. Załącznik nr 10 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny:

Bardziej szczegółowo

Kręgozmyk, choroba Bechterowa, reumatyzm stawów, osteoporoza

Kręgozmyk, choroba Bechterowa, reumatyzm stawów, osteoporoza Kręgozmyk, choroba Bechterowa, reumatyzm stawów, osteoporoza Kręgozmyk (spondylolisteza) - jest to zsunięcie się kręgu do przodu (w kierunku brzucha) w stosunku do kręgu położonego poniżej. Dotyczy to

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 893 Poz. 133 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 738 Poz. 42 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13 Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry

Bardziej szczegółowo

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz Światowy Dzień Nerek Światowy Dzień Nerek jest ogólnoświatową kampanią, której celem jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz informowanie o powszechności

Bardziej szczegółowo

Wpływ hałasu lotniczego na zdrowie człowieka czyli jak żyć krócej i chorować.

Wpływ hałasu lotniczego na zdrowie człowieka czyli jak żyć krócej i chorować. Wpływ hałasu lotniczego na zdrowie człowieka czyli jak żyć krócej i chorować. Hałas, w szczególności lotniczy, jest szkodliwy dla zdrowia; stały i uciążliwy hałas męczy nas psychicznie i fizycznie, pogarsza

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2

LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 załącznik nr 11 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.

Bardziej szczegółowo

Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie

Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie brygatynib Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie Imię i nazwisko pacjenta: Dane lekarza (który przepisał lek Alunbrig ): Numer telefonu

Bardziej szczegółowo

Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia

Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia Pieczątka świadczeniodawcy nr umowy z NFZ Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia Uwaga! Kartę należy wypełnić drukowanymi literami, twierdzące odpowiedzi na pytania

Bardziej szczegółowo

Aktywność sportowa po zawale serca

Aktywność sportowa po zawale serca Aktywność sportowa po zawale serca Czy i jaki wysiłek fizyczny jest zalecany? O prozdrowotnych aspektach wysiłku fizycznego wiadomo już od dawna. Wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym (dynamiczne ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze

Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba niedokrwienna serca zapotrzebowanie na O2 > moŝliwości podaŝy O2 niedotlenienie upośledzenie czynności mięśnia sercowego przemijające trwałe

Bardziej szczegółowo

Leczenie bezdechu i chrapania

Leczenie bezdechu i chrapania Leczenie bezdechu i chrapania Bezdech senny, to poważna i dokuczliwa choroba, dotykająca ok. 4% mężczyzn i 2% kobiet. Warto więc wykonać u siebie tzw. BADANIE POLISOMNOGRAFICZNE, które polega na obserwacji

Bardziej szczegółowo

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą 14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego

Bardziej szczegółowo

Przedmowa... Skróty...

Przedmowa... Skróty... VII Przedmowa.............................................................. Skróty................................................................... Przedmowa..............................................................

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

Pajączki i przewlekła niewydolność żylna

Pajączki i przewlekła niewydolność żylna Pajączki i przewlekła niewydolność żylna W czasach Hipokratesa schorzenie określano chorobą, która zwala z nóg i nie bez powodu, gdyż przewlekła niewydolność żylna wiąże się z poważnymi powikłaniami. Historia

Bardziej szczegółowo

Kamiren (Doxazosinum) 1 mg, 2 mg, 4 mg tabletki

Kamiren (Doxazosinum) 1 mg, 2 mg, 4 mg tabletki Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty, gdy potrzebna

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( ) ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,

Bardziej szczegółowo

Kiedy rozpocząć przyjmowanie dawki Jak przyjmować lek Uptravi? Jak zwiększać dawkę leku? Pominięcie przyjęcia leku...6

Kiedy rozpocząć przyjmowanie dawki Jak przyjmować lek Uptravi? Jak zwiększać dawkę leku? Pominięcie przyjęcia leku...6 PORADNIK DOTYCZĄCY DOBIERANIA DAWKI - PAKIET DOBIERANIA DAWKI Strona 1 Uptravi tabletki powlekane seleksypag Poradnik dobierania dawki Rozpoczynanie leczenia lekiem Uptravi Przed rozpoczęciem leczenia

Bardziej szczegółowo

Aktywność fizyczna. Schemat postępowania w cukrzycy

Aktywność fizyczna. Schemat postępowania w cukrzycy Aktywność fizyczna Schemat postępowania w cukrzycy Aktywność fizyczna Ćwiczenia i gimnastyka są korzystne dla każdego, a w szczególności dla chorych na cukrzycę. W przypadku tej choroby wysiłek fizyczny

Bardziej szczegółowo

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE CZYM JEST I JAK PRAWIDŁOWO JE KONTROLOWAĆ?

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE CZYM JEST I JAK PRAWIDŁOWO JE KONTROLOWAĆ? NADCIŚNIENIE TĘTNICZE CZYM JEST I JAK PRAWIDŁOWO JE KONTROLOWAĆ? Co to jest nadciśnienie tętnicze? Hipertensja, czyli nadciśnienie jest chorobą układu krwionośnego, która polega na występowaniu, stale

Bardziej szczegółowo

CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska

CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska CHARAKTERYSTYKA PACJENTA Wiek 82 lata Cukrzyca typu 2 leczona insuliną Choroba wieńcowa, stan

Bardziej szczegółowo

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument D043528/02 Annex.

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument D043528/02 Annex. Rada Unii Europejskiej Bruksela, 8 marca 2016 r. (OR. en) 6937/16 ADD 1 TRANS 72 PISMO PRZEWODNIE Od: Komisja Europejska Data otrzymania: 7 marca 2016 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: Sekretariat Generalny

Bardziej szczegółowo

Nadciśnienie tętnicze. Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę

Nadciśnienie tętnicze. Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę Nadciśnienie tętnicze Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę EPIDEMIOLOGIA: Odsetek nadciśnienia tętniczego w populacji Polski w wieku średnim (36-64 lat) wynosi 44-46% wśród mężczyzn i 36-42%

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA

PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA - 2006 1. UZASADNIENIE POTRZEBY PROGRAMU Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Umieralność z tego

Bardziej szczegółowo

Przepuklina krążka międzykręgowego - Rehabilitacja bez operacji

Przepuklina krążka międzykręgowego - Rehabilitacja bez operacji Przepuklina krążka międzykręgowego - Rehabilitacja bez operacji Rozdział prowadzi dr. nauk medycznych, docent katedry neurologii I.W. Litwinenko Leczenie krążka międzykręgowego przypomina remont przeprawy

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1)

LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1) Załącznik B.14. LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie przewlekłej białaczki szpikowej u dorosłych imatinibem 1.1 Kryteria kwalifikacji Świadczeniobiorcy

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka różnicowa omdleń

Diagnostyka różnicowa omdleń Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie

Bardziej szczegółowo

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA Data wypełnienia: FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA NAZWISKO i IMIĘ PESEL ADRES TELEFON Nazwisko i imię opiekuna/osoby upoważnionej do kontaktu: Telefon osoby upoważnionej do kontaktu: ROZPOZNANIE LEKARSKIE

Bardziej szczegółowo

Podstawy. kardiolosicznej. kompleksowej rehabilitacji PZWL. Zbigniew Nowak

Podstawy. kardiolosicznej. kompleksowej rehabilitacji PZWL. Zbigniew Nowak PATRONAT M ERYTO RYC ZNY K o m it e t R e h a b il it a c j i, K u l t u r y F iz y c z n e j i In t e g r a c j i S p o ł e c z n e j P A N Podstawy kompleksowej rehabilitacji kardiolosicznej Zbigniew

Bardziej szczegółowo

Przedszkole Miejskie Nr 12 Integracyjne w Jaworznie CUKRZYCA

Przedszkole Miejskie Nr 12 Integracyjne w Jaworznie CUKRZYCA Cukrzyca CUKRZYCA Cukrzyca jest przyczyną niedomagania i cierpienia około 60 mln. osób, które żyją z tą chorobą w Europejskim Regionie WHO. Stanowi również poważne obciążenie dla gospodarki i systemu ochrony

Bardziej szczegółowo

... Dzienniczek Badań. Centrum Promocji Zdrowia i Edukacji Ekologicznej Warszawa Bemowo 2010

... Dzienniczek Badań. Centrum Promocji Zdrowia i Edukacji Ekologicznej Warszawa Bemowo 2010 ... Dzienniczek Badań Centrum Promocji Zdrowia i Edukacji Ekologicznej Warszawa Bemowo 2010 ... lekarz prowadzący imię nazwisko wiek adres MASA CIAŁ A Masę ciała można ocenić na podstawie wskaźnika BMI

Bardziej szczegółowo

Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia

Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia Pieczątka świadczeniodawcy nr umowy z NFZ Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia Uwaga! Kartę należy wypełnić drukowanymi literami, twierdzące odpowiedzi na pytania

Bardziej szczegółowo

KOMPLEKSOWA REHABILITACJA OFERTA DLA FIRM

KOMPLEKSOWA REHABILITACJA OFERTA DLA FIRM KOMPLEKSOWA REHABILITACJA OFERTA DLA FIRM Zdrowy pracownik, to wydajny pracownik. VERIDIS PREZENTUJE - OFERTA DLA FIRM Ci, którzy myślą, że nie mają czasu na ćwiczenia fizyczne, będą musieli wcześniej

Bardziej szczegółowo

Aneks IV. Wnioski naukowe

Aneks IV. Wnioski naukowe Aneks IV Wnioski naukowe 1 Wnioski naukowe Od czasu dopuszczenia produktu Esmya do obrotu zgłoszono cztery przypadki poważnego uszkodzenia wątroby prowadzącego do transplantacji wątroby. Ponadto zgłoszono

Bardziej szczegółowo

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń Omdlenie - definicja Diagnostyka różnicowa omdleń Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie ilości tlenu dostarczonego

Bardziej szczegółowo

ANEKS III ZMIANY W CHARAKTERYSTYKACH PRODUKTÓW LECZNICZYCH I ULOTCE DLA PACJENTA

ANEKS III ZMIANY W CHARAKTERYSTYKACH PRODUKTÓW LECZNICZYCH I ULOTCE DLA PACJENTA ANEKS III ZMIANY W CHARAKTERYSTYKACH PRODUKTÓW LECZNICZYCH I ULOTCE DLA PACJENTA Poprawki do CHPL oraz ulotki dla pacjenta są ważne od momentu zatwierdzenia Decyzji Komisji. Po zatwierdzeniu Decyzji Komisji,

Bardziej szczegółowo

Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8

Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8 // Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8 Białko 1 : Tłuszcz 2,5-3,5 : Węglowodany 05-0,8 grama na 1 kilogram wagi należnej i nie przejmuj się kaloriami. Po kilku tygodniach dla

Bardziej szczegółowo

Bądź aktywny fizycznie!!!

Bądź aktywny fizycznie!!! Bądź aktywny fizycznie!!! Aktywność fizyczna RUCH jest potrzebny każdemu człowiekowi. Regularne ćwiczenia wpływają na dobre samopoczucie i lepsze funkcjonowanie organizmu. Korzyści z systematycznej

Bardziej szczegółowo

Lek. Zbigniew Gugnowski Konsultant Wojewódzki w Dziedzinie Medycyny Rodzinnej NZOZ Poradnia Lekarzy Medycyny Rodzinnej Giżycko

Lek. Zbigniew Gugnowski Konsultant Wojewódzki w Dziedzinie Medycyny Rodzinnej NZOZ Poradnia Lekarzy Medycyny Rodzinnej Giżycko Nadciśnienie Tętnicze Lek. Zbigniew Gugnowski Konsultant Wojewódzki w Dziedzinie Medycyny Rodzinnej NZOZ Poradnia Lekarzy Medycyny Rodzinnej Giżycko Definicja Nadciśnienie tętnicze, choroba nadciśnieniowa,

Bardziej szczegółowo

Anna Durka. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała

Anna Durka. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała Anna Durka Zastosowanie aktywowanego białka C (Xigris) u pacjentów leczonych z powodu ciężkiej sepsy w II Zakladzie Anestezjologii i Intensywnej Terapii USK nr 2 im. WAM w Łodzi. Opiekun pracy: Dr n. med.

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI

LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI Nazwa programu: Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 załącznik nr 18 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI

Bardziej szczegółowo

PORADNIK DLA OPIEKUNÓW OSÓB STARSZYCH

PORADNIK DLA OPIEKUNÓW OSÓB STARSZYCH PORADNIK DLA OPIEKUNÓW OSÓB STARSZYCH Co mam zrobić gdy podopieczny skarży się na boleści? Co zrobić gdy zachoruje? Jak opiekować się osobą z Alzheimerem, Demencją czy inna chorobą? Jakie problemy mogą

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta

Aneks III. Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta Aneks III Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta Uwaga: Charakterystyka Produktu Leczniczego i Ulotka dla pacjenta są wynikiem zakończenia procedury

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Powikłania cukrzycy Retinopatia

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Powikłania cukrzycy Retinopatia AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Powikłania cukrzycy Retinopatia PRZEWLEKŁE POWIKŁANIA CUKRZYCY Cukrzyca najczęściej z powodu wieloletniego przebiegu może prowadzić do powstania tak zwanych

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1. Przyczyny nadciśnienia tętniczego Bogdan Wyrzykowski... 13

Spis treści. 1. Przyczyny nadciśnienia tętniczego Bogdan Wyrzykowski... 13 Spis treści 1. Przyczyny nadciśnienia tętniczego Bogdan Wyrzykowski........ 13 Genetyczne uwarunkowania pierwotnego nadciśnienia tętniczego..... 14 Nadciśnienie monogeniczne..................................

Bardziej szczegółowo

Leczenie żylaków. Warianty usługi: estetyka.luxmed.pl

Leczenie żylaków. Warianty usługi: estetyka.luxmed.pl Leczenie żylaków Przewlekła niewydolność żylna to choroba objawiająca się zmęczeniem, obrzękiem i bólem nóg, szpecącymi pajączkami żylnymi, żylakami czy owrzodzeniami żylnymi. Zabiegi usunięcia żylaków

Bardziej szczegółowo

Hiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy

Hiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi

Bardziej szczegółowo

Rejestr codziennej praktyki lekarskiej dotyczący cy leczenia nadciśnienia nienia tętniczego t tniczego. czynnikami ryzyka sercowo- naczyniowego

Rejestr codziennej praktyki lekarskiej dotyczący cy leczenia nadciśnienia nienia tętniczego t tniczego. czynnikami ryzyka sercowo- naczyniowego Rejestr codziennej praktyki lekarskiej dotyczący cy leczenia nadciśnienia nienia tętniczego t tniczego współwyst występującego z innymi czynnikami ryzyka sercowo- naczyniowego Nr rejestru: HOE 498_9004

Bardziej szczegółowo

Aktywność fizyczna u chorych z nadciśnieniem tętniczym II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

Aktywność fizyczna u chorych z nadciśnieniem tętniczym II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK Aktywność fizyczna u chorych z nadciśnieniem tętniczym II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 1 Rozpowszechnienie nadciśnienia tętniczego ( 140/90 mmhg) Rozpowszechnienie nadciśnienia tętniczego UWAGA NATPOL

Bardziej szczegółowo

Odczulanie na jad osy i pszczoły

Odczulanie na jad osy i pszczoły Odczulanie na jad osy i pszczoły Oddział Immunologii Broszura informacyjna dla pacjentów Wstęp Niniejsza broszura przeznaczona jest dla osób uczulonych na jad pszczoły i osy. Zawiera ona informacje na

Bardziej szczegółowo

Wybrane zaburzenia lękowe. Tomasz Tafliński

Wybrane zaburzenia lękowe. Tomasz Tafliński Wybrane zaburzenia lękowe Tomasz Tafliński Cel prezentacji Przedstawienie najważniejszych objawów oraz rekomendacji klinicznych dotyczących rozpoznawania i leczenia: Uogólnionego zaburzenia lękowego (GAD)

Bardziej szczegółowo

POLSKIE TOWARZYSTWO OKULISTYCZNE

POLSKIE TOWARZYSTWO OKULISTYCZNE POLSKIE TOWARZYSTWO OKULISTYCZNE Iwona Grabska-Liberek Badania przesiewowe w kierunku jaskry ważnym elementem profilaktyki Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego Klinika Okulistyki Działania PTO na

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Aktywność fizyczna glukometr glukometr glukometr glukometr glukometr skrocona 8 str broszura aktywnosc fizyczna.indd 1 2013-05-09 14:12:46 AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA

Bardziej szczegółowo

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Szacuje się, że wysokie ciśnienie krwi jest przyczyną

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Karbis, 4 mg, tabletki Karbis, 8 mg, tabletki Karbis, 16 mg, tabletki Karbis, 32 mg, tabletki Candesartanum cilexetilum Należy zapoznać się z treścią ulotki

Bardziej szczegółowo

Denerwacja nerek stan wiedzy 2013. Prof. dr hab. med. Andrzej Januszewicz Klinika Nadciśnienia Tętniczego Instytut Kardiologii

Denerwacja nerek stan wiedzy 2013. Prof. dr hab. med. Andrzej Januszewicz Klinika Nadciśnienia Tętniczego Instytut Kardiologii Denerwacja nerek stan wiedzy 2013 Prof. dr hab. med. Andrzej Januszewicz Klinika Nadciśnienia Tętniczego Instytut Kardiologii Katowice, 21 listopada 2013 2009 Lancet. 2009;373:1275-1281 Pierwsza ocena

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie

Bardziej szczegółowo

Całościowe sprawozdanie końcowe. Monitoring postmarketingowy urządzenia medycznego BIOSYNCHRON 1000 Anti Dekubitus (wersja aktywna i pasywna)

Całościowe sprawozdanie końcowe. Monitoring postmarketingowy urządzenia medycznego BIOSYNCHRON 1000 Anti Dekubitus (wersja aktywna i pasywna) Całościowe sprawozdanie końcowe Monitoring postmarketingowy urządzenia medycznego BIOSYNCHRON 1000 Anti Dekubitus (wersja aktywna i pasywna) 1 Opis: Otwarte badania kliniczne z udziałem użytkowników oceniające

Bardziej szczegółowo

PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego

PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego ETAP I (wypełni pielęgniarka) Imię i nazwisko:... Adres:... PESEL Wzrost:...cm Wykształcenie:... Masa ciała:...kg Zawód wykonywany:... Obwód talii:...cm

Bardziej szczegółowo

Aneks II. Niniejsza Charakterystyka Produktu Leczniczego oraz ulotka dla pacjenta stanowią wynik procedury arbitrażowej.

Aneks II. Niniejsza Charakterystyka Produktu Leczniczego oraz ulotka dla pacjenta stanowią wynik procedury arbitrażowej. Aneks II Zmiany dotyczące odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego oraz ulotki dla pacjenta przedstawione przez Europejską Agencję Leków (EMA) Niniejsza Charakterystyka Produktu Leczniczego

Bardziej szczegółowo

Valsamix Amlodipine + Valsartan, 5 mg + 80 mg, 5 mg mg, 10 mg mg, tabletki powlekane

Valsamix Amlodipine + Valsartan, 5 mg + 80 mg, 5 mg mg, 10 mg mg, tabletki powlekane Plan zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego Valsamix Amlodipine + Valsartan, 5 mg + 80 mg, 5 mg + 160 mg, 10 mg + 160 mg, tabletki powlekane Nr procedury NL/H/3460/001-003/DC Tłumaczenie na język

Bardziej szczegółowo

Aktywność fizyczna. Jak postępować w cukrzycy?

Aktywność fizyczna. Jak postępować w cukrzycy? Aktywność fizyczna Jak postępować w cukrzycy? AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA Ćwiczenia i gimnastyka są korzystne dla każdego, a w szczególności dla chorych na cukrzycę. W przypadku tej choroby wysiłek fizyczny jest

Bardziej szczegółowo

Idea opieki farmaceutycznej Idea opieki farmaceutycznej narodziła się Stanach Zjednoczonych w latach 90- tych XX w., Jest to proces w którym

Idea opieki farmaceutycznej Idea opieki farmaceutycznej narodziła się Stanach Zjednoczonych w latach 90- tych XX w., Jest to proces w którym Idea opieki farmaceutycznej Idea opieki farmaceutycznej narodziła się Stanach Zjednoczonych w latach 90- tych XX w., Jest to proces w którym farmaceuta współpracuje z pacjentem oraz innym personelem medycznym,

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO (TNP) (ICD-10 I 27, I 27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO (TNP) (ICD-10 I 27, I 27.0) Załącznik B.31. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO (TNP) (ICD-10 I 27, I 27.0) A. Leczenie TNP u dorosłych 1. Leczenie I rzutu 1.1 Leczenie I rzutu sildenafilem 1.2 Leczenie I rzutu bosentanem 2.

Bardziej szczegółowo

Macierzyństwo a choroby reumatyczne. Ines Pokrzywnicka - Gajek

Macierzyństwo a choroby reumatyczne. Ines Pokrzywnicka - Gajek Macierzyństwo a choroby reumatyczne Ines Pokrzywnicka - Gajek Co to jest choroba reumatyczna? Choroby reumatyczne to różnorodna pod względem objawów grupa obejmująca ponad 300 odrębnych jednostek. Większość

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Irprestan, 75 mg, tabletki powlekane Irprestan, 150 mg, tabletki powlekane Irprestan, 300 mg, tabletki powlekane (Irbesartanum) Należy zapoznać się z treścią

Bardziej szczegółowo

tomografia komputerowa informacje dla pacjentów

tomografia komputerowa informacje dla pacjentów tomografia komputerowa informacje dla pacjentów TK najważniejsze jest zdrowie We wszystkich placówkach Affidea stosujemy program Dose Excellence. Gromadzimy i analizujemy dane wszystkich badań, aby zawsze

Bardziej szczegółowo