RAPORT KOŃCOWY. Zamawiający: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Wykonawca: Grupa Doradcza Wspierania Rozwoju Regionalnego TROJDEN Paweł Kościelecki
|
|
- Irena Markowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Ocena efektów udziału polskich partnerów w projektach realizowanych w ramach programu współpracy transnarodowej INTERREG III B BSR (Regionu Morza Bałtyckiego) RAPORT KOŃCOWY Zamawiający: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Wykonawca: Grupa Doradcza Wspierania Rozwoju Regionalnego TROJDEN Paweł Kościelecki WARSZAWA S t r o n a
2 Badanie przeprowadził i raport opracował zespół w składzie: Dr Paweł Kościelecki (kierownik projektu) Dr Anna Domaradzka-Widła Klara Sołtan-Kościelecka Adam Płoszaj Łukasz Widła-Domaradzki Redakcja: Klara Sołtan-Kościelecka Badanie ewaluacyjne realizowane w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna nr projektu: POPT /07 2 S t r o n a
3 Spis treści Streszczenie (Executive summary) Wprowadzenie: cele, zakres i produkty badania Podejście badawcze i Metodologia Założenia do badania Metody zastosowane w badaniu. Sposób przeprowadzenia badania i pierwsze wnioski Program INTERREG III B BSR w Polsce Informacje ogólne Rozkład ilościowy i przestrzenny projektów w ramach INTERREG III B BSR w Polsce W kierunku uczestnictwa polskich beneficjentów w Programie INTERREG III B BSR (Faza budowania i aplikowania o środki) Działania Beneficjentów Kwestie systemowe Podsumowanie Realizacja projektów w Programie INTERREG III B BSR Działania Beneficjentów Kwestie systemowe Podsumowanie Zdefiniowanie efektów projektów w Programie INTERREG III BSR Efekty projektów Perspektywy wykorzystania efektów Podsumowanie W poszukiwaniu szerszego kontekstu Programu INTERREG III B BSR. Porównanie uczestnictwa polskich partnerów w Programach INTERREG III B Działania Beneficjentów Kwestie systemowe Efekty projektów Rekomendacje Bibliografia...90 Aneksy...92 Aneks A Wyniki badań ilościowych...92 Aneks B Studia przypadków S t r o n a
4 Streszczenie (Executive summary) 1. Badanie, realizowane od sierpnia do listopada 2009 r. pt. Ocena efektów udziału polskich partnerów w projektach realizowanych w ramach programu współpracy transnarodowej INTERREG III B BSR (Regionu Morza Bałtyckiego) miało trzy podstawowe cele: Ocena użyteczności i trwałości osiągniętych efektów projektów dla realizowania zadań jednostek uczestniczących w projektach, Analiza doświadczeń polskich uczestników projektów, realizowanych w Programie INTERREG III B BSR pod kątem: dostępu do informacji na etapie przygotowania i wdrażania projektu, komunikacji z instytucjami programu, komunikacji z zagranicznymi partnerami projektów (analiza intensywności sieci współpracy), finansowania i rozliczania przedsięwzięcia, Porównanie uczestnictwa polskich partnerów w Programach INTERREG III B BSR oraz CADSES. 2. W badaniu, w trakcie gromadzenia danych potrzebnych do wnioskowania, zastosowano metody jakościowe, ilościowe oraz analizę danych. Już na tym etapie badanie ujawniło bardzo istotne dwie cechy instytucji partnerskich: W odniesieniu do niemal połowy instytucji uczestniczących w badaniu została zerwana nić pamięci instytucjonalnej, która dotyczyła partnerowania w projekcie, finansowanego z programu INTERREG III B BSR. Osoby, które były bezpośrednimi aktorami projektu i pierwszymi konsumentami jego efektu, nie są już zaangażowane w jej aktualną działalność. Niechęć lub nieumiejętność zatrzymania w danej instytucji osób doświadczonych w realizację międzynarodowego projektu, finansowanego ze środków UE świadczy o słabościach organizacyjnych tych instytucji. Brak możliwości wskazania osób, które mogłyby opowiedzieć o efektach projektu w miejsce osób, bezpośrednio zaangażowanych w realizację działań projektowych wskazuje, iż instytucje nie mają świadomości istnienia jakiś mierzalnych efektów projektu (bądź wykorzystują je nieświadomie). W konsekwencji trwałość przedmiotowych efektów przedsięwzięć pozostaje znikoma. 4 S t r o n a
5 3 Odnośnie do fazy generowania pomysłów i aplikowania o środki z programu INTERREG IIIB BSR można stwierdzić, że: polscy partnerzy realizowanych przedsięwzięć w niewielkim stopniu angażowali się w proces powstawania projektu. Składają się na to dwa czynniki: 1) stosunkowo niewielki odsetek organizacji, które miały wcześniejsze doświadczenia z projektami europejskimi i niski potencjał organizacji w tym zakresie oraz 2) fakt dość dużej mobilizacji zagranicznych partnerów projektu; Gros przebadanych projektów z programu INTERREG III B BSR inicjowali partnerzy zagraniczni. Co więcej, zgłaszali się oni często z gotowymi już pomysłami na projekt, stąd aktywność polskich partnerów na etapie generowania pomysłów na projekty i sporządzania wniosku jest relatywnie niska; Odnośnie do kwestii systemowych, zdaniem badanych aplikacja do programu INTERREG III B BSR nie nastręcza trudności. Trzeba jednak pamiętać, że tylko niewielka część beneficjentów sama pisała aplikacje; Respondenci w znacznej większości twierdzą również, że informacja o programie BSR była łatwo dostępna; Niewielki odsetek badanych korzystał z pomocy MRR, jednak ci, którzy się na to zdecydowali nie żałowali tego kroku dla większości respondentów kontaktujących się z MRR wynik takiej konsultacji ewidentnie wychodzi in plus; 4 Odnośnie do fazy realizacji projektu, w wyniku przeprowadzonego badania, stwierdzono, iż: sama faza realizacyjna miała neutralny wpływ na sposób i stopień uzyskiwanych efektów w projekcie; Ogólnie aktywność polskich beneficjentów w realizację projektów uznać można za rażąco niską wobec możliwości, jakie daje Program. Niemal połowa wszystkich partnerów była de facto gośćmi lub obserwatorami projektu, mimo iż de iure mieli status partnera w projekcie; Niewielki odsetek badanych korzystał z jakiejkolwiek pomocy instytucji zewnętrznych, zarówno tych bezpośrednio zaangażowanych w program BSR (jak na przykład MRR czy RPK), jak i tych świadczących usługi doradcze i konsultingowe. Jedynie co piąty beneficjent nie zgłaszał żadnego problemu w trakcie realizacji projektu w programie BSR. Problemy częściej zgłaszali beneficjenci, którzy mieli już 5 S t r o n a
6 doświadczenia z projektami międzynarodowymi. Wynika to z faktu, iż to przede wszystkim oni podejmowali trud realizacji rzeczywistych działań w projekcie, co pociągało za sobą konieczność gromadzenia różnego rodzaju dokumentacji finansowej, merytorycznej, kupowania usług zewnętrznych, rozliczania pracy zespołu zaangażowanego w projekt etc.. Tak mocne zaangażowanie i podejmowanie różnorakich czynności pociągało za sobą różnego rodzaju wątpliwości i problemy, które beneficjenci rozstrzygali w kontaktach z MRR, WWPE lub WST; Główną bolączką polskich instytucji były opóźnienia w wypłacie środków. Wynikało to z przyjętego przez WWPE (instytucji kontroli I stopnia) bardzo dokładnego i rzetelnego sprawdzania dokumentów finansowych, co powodowało wydłużenie czasu, potrzebnego na zdobycie odpowiedniego certyfikatu, a w konsekwencji również opóźniało moment złożenia wniosku do Instytucji Płatniczej. Takie podejście się jednak opłaciło, bowiem odsetek kosztów uznanych w ostateczności za niekwalifikowane po polskiej stronie okazał się znikomy, biorąc pod uwagę stopień zwrotów w innych krajach, uczestniczących w Programie; Respondenci pozytywnie oceniają przepływ informacji między instytucjami zaangażowanymi w projekt BSR. Ogółem 74% beneficjentów postrzegało ją jako raczej lub bardzo dobrą. Oznacza to, iż instytucje wspierające beneficjentów dysponowały podobnym zakresem informacji dla polskich instytucji i nie wywoływały dezinformacji. 5. Odnośnie do uzyskanych efektów projektów, realizowanych w Programie INTERREG III B BSR stwierdzono, iż: jeśli chodzi o samoocenę realizacji założeń projektowych, to respondenci oceniają się bardzo wysoko. Znaczna większość uważa, że cele projektu zostały osiągnięte, również jeśli chodzi o integrację grupy docelowej badane organizacje nie mają, w znacznej większości, sobie nic do zarzucenia; Powyższa ocena jest zdaniem zespołu ewaluacyjnego zdecydowanie zawyżona. Beneficjenci nie potrafią precyzyjnie określić efektów projektów, w znacznej mierze uchylali się od odpowiedzi lub operowali ogólnikami, które nie pozwoliły na określenie, co tak naprawdę dał im projekt; Część mierzalnych efektów będzie wykorzystywana w kolejnych projektach. Nieco lepiej wygląda identyfikacja grup docelowych projektu, natomiast beneficjenci w lwiej części też nie potrafili określić w jaki sposób te efekty mogłyby się dla grup docelowych przydać; 6 S t r o n a
7 Trudno ocenić jest trwałość tych efektów badani zapytani o zmianę wykorzystywania ich w czasie nie potrafili udzielić odpowiedzi. Badane organizacje zgodnie twierdzą, że doświadczenia zdobyte podczas realizacji projektów w ramach BSR były dla nich użyteczne. Ponadto przeszło ¾ badanych stwierdziło, że efekty działań wypracowanych w trakcie realizacji projektu będą wykorzystywane w przedsięwzięciach realizowanych w przyszłości; Gorzej wygląda sprawa ewentualnej koordynacji z przyszłymi projektami: ci respondenci, którzy dobrze by się do tego zadania nadawali, gdyż mają doświadczenia w realizacji projektów międzynarodowych wcale nie mają ochoty odgrywać roli lidera. Trudno przy tym stwierdzić, z jakich przyczyn beneficjenci nie chcą kierować realizacją projektów, najbardziej prawdopodobne jest jednak przyzwyczajenie do status quo. 6. Przeprowadzone badanie i prezentowane wyniki badania wskazują wyraźnie iż: Kluczowym czynnikiem determinującym uzyskanie przez stronę polską efektów projektów oraz stopień ich wykorzystania jest kondycja organizacyjna i instytucjonalna polskich beneficjentów. Dużą wartość dodaną i wymierne efekty projektów widoczne są u tych beneficjentów, którzy z powagą traktują udział w projektach finansowanych z INTERREG III B (a obecnie z programów współpracy międzynarodowej EWT), angażują się finansowo, realizują poszczególne działania i uzyskują w ramach pakietów działań określone produkty i rezultaty. Zaangażowanie finansowe pociąga za sobą poczucie odpowiedzialności za zrealizowane działania i wdrożenie efektów we własnej instytucji. Sposób rozliczania przedsięwzięć, które otrzymały dofinansowanie ma neutralny wpływ na proces wdrażania projektów, a w konsekwencji uzyskiwania wymiernych efektów. Natomiast widoczne jest powiązanie przyczynowo-skutkowe pomiędzy kryteriami oceny projektów a stosowanymi przez beneficjentów taktykami w fazie aplikowania. 7. Wobec powyższego, zaproponowane rekomendacje idą w kierunku wprowadzenia rozwiązań systemowych na poziomie kraju wspierających odpowiednie podejście do projektów współpracy międzynarodowej oraz uwypuklenia pozytywnego znaczenie takich projektów, możliwości transferu dobrych doświadczeń partnerów ze starych krajów członkowskich UE oraz Norwegii. 7 S t r o n a
8 8. Rekomendacje zostały podzielone na trzy zasadnicze grupy I) rekomendacje systemowe, związane z wdrażaniem programu współpracy terytorialnej w zakresie międzynarodowym BSR: Rekomendacja nr I. 1 Zapewnienie środków Pomocy Technicznej programu BSR na lata dla realizacji własnego krajowego systemu wsparcia oraz ewentualnie wykorzystanie możliwości finansowych, jakie daje Program Operacyjny Pomoc Techniczna II) rekomendacje instytucjonalne, związane z rodzajem i zakresem instytucji zaangażowanych w działania wspierające beneficjentów: Rekomendacja nr II.1 (zakres działania) Zmiana w podejściu do działań informacyjno-promocyjnych przez MRR Rekomendacja nr II. 2 Zmiana w podejściu do działań informacyjno-promocyjnych przez MRR (program działania): wskazywanie dobrych praktyk Rekomendacja nr II. 3 Zmiana w podejściu do działań informacyjno-promocyjnych przez MRR (program działania): wprowadzenie działań animacyjno-doradczych Rekomendacja nr II. 4 Zmiana w podejściu do działań informacyjno-promocyjnych przez MRR (program działania): zbudowanie bazy danych (katalogu) efektów projektów BSR III) rekomendacje programowe, nakierowane na wprowadzenie nowego programu działań, wspierających beneficjentów: Rekomendacja nr III. 1 Wsparcie etatowe MRR Rekomendacja nr III. 2 Wsparcie etatowe RPK i ujednolicenie poziomu pracy punktów kontaktowych w województwach Rekomendacja nr III. 2 Wsparcie etatowe WWPE jako Instytucji kontroli I stopnia 8 S t r o n a
9 1 Wprowadzenie: cele, zakres i produkty badania Badanie, którego efektem jest prezentowany poniżej Raport miało trzy podstawowe cele, określone przez Zamawiającego oraz uzupełnione przez Wykonawcę: Cel podstawowy nr 1 Ocena użyteczności i trwałości osiągniętych efektów projektów dla realizowania zadań jednostek uczestniczących w projektach Cel podstawowy nr 2 Analiza doświadczeń polskich uczestników projektów, realizowanych w Programie INTERREG III B BSR pod kątem: dostępu do informacji na etapie przygotowania i wdrażania projektu, komunikacji z instytucjami programu, komunikacji z zagranicznymi partnerami projektów (analiza intensywności sieci współpracy), finansowania i rozliczania przedsięwzięcia Cel podstawowy nr 3 Porównanie uczestnictwa polskich partnerów w Programach INTERREG III B BSR oraz CADSES. Informacji dotyczących osiągnięcia celu nr 1 i nr 2 dostarczyły badania pierwotne oraz zastane dane, dotyczące polskich beneficjentów, uczestniczących w projektach lub realizujących je jako Liderzy w Programie INTERREG III Baltic Sea Region. Zakresem badania zostało objętych 279 partnerów 1 z całej Polski, realizujących 81 projektów 2, z czego 3 pod polskim kierownictwem (z udziałem polskich partnerów jako partnerów wiodących), a także Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (MRR) i Regionalne Punkty Kontaktowe (RPK). Badaniem została dodatkowo objęta Instytucja Kontroli I stopnia której rolę 1 W statystykach, podawanych w rozdziale 3.2 niniejszego raportu przyjęto jako jeden partnera instytucję, która uczestniczyła w jednym projekcie. W przypadku, gdy dana instytucja uczestniczyła w kilu projektach, mierzono jej aktywność poprzez uczestnictwo w tych przedsięwzięciach Lista beneficjentów i adresy kontaktowe wykazały, iż szczególnie w przypadku uczelni i urzędów samorządowych w projektach uczestniczyły różne zespoły i różne wydziały (departamenty), stąd wpływ efektów musi być badany pod kątem indywidualnych projektów, a nie poszczególnych instytucji. Stąd, np. 89 instytucji z woj. pomorskiego uczestniczyło w 48 projektów, ale występowały one 105 razy jako partnerzy. 2 Według bazy projektów na stronie realizowanych z udziałem partnerów polskich jest 90, z czego 3 pod polskim kierownictwem. Ustalenia ze Wspólnym Sekretariatem Technicznym pozwoliły na negatywne zweryfikowanie tej liczby. 9 S t r o n a
10 pełni Władza Wdrażająca Programy Europejskie (WWPE) oraz Wspólny Sekretariat Techniczny (WST) z siedzibą w Rostocku na terenie Republiki Federalnej Niemiec 3. W badaniu osiągnięcia celu nr 3 za podstawę uznano wyniki przedstawianego badania, jak również dokumentację zgromadzoną na potrzeby raportu dotyczącego uczestnictwa polskich partnerów w Programie INTERREG III B CADSES (OLEJNICZAK et all. 2008). Produktem końcowym badania jest przedstawiany Raport Końcowy. Składa się on z dziesięciu części. Zasadnicza treść raportu została ujęta w ośmiu rozdziałach. Po wprowadzeniu, w raporcie została przedstawiona metodologia badania i podstawowe założenia badawcze, jakimi kierował się cały zespół w swej pracy. W rozdziale III pokazano kontekst badania. Pierwsza część obejmuje opis Programu INTERREG III BSR, zaś druga część pokazuje statystyki uczestnictwa polskich instytucji w tym programie w latach W części tej dokonano również analiz przestrzennych (badania lokalizacji instytucji, zaangażowanych w realizację projektów). W rozdziale czwartym skoncentrowano się na fazie przygotowywania i aplikowania o środki, w piątym zaś na fazie realizacji projektów. Oba te rozdziały mają podobną strukturę. Zostały w nich odrębnie omówione działania polskich beneficjentów środków INTERREG III B BSR oraz, funkcje i znaczenie działań instytucji, zaangażowanych bądź we wdrażanie (WST, WWPE), bądź w pomoc polskim beneficjentom (MRR, RPK). Rozdział szósty stanowi odpowiedź na zasadnicze pytanie, postawione w badaniu, to znaczy o efekty projektów i ich wykorzystanie. W rozdziale siódmym porównano oba programy INTERREG III B (BSR i CADSES), tak w ujęciu działań, podejmowanych przez beneficjentów w projektach, jak w działaniach instytucji. Całość zasadniczej części raportu została zwieńczona rekomendacjami dla polskich instytucji. Raport jest wzbogacony o streszczenie wykonawcze i aneksy, w których znajdują się studia przypadków i wyniki badań ilościowych. 3 System zarządzania Programu i rolę polskich instytucji opisano w rozdziale 3.1 Tam również opisano różnice systemowe między programami BSR i CADSES. 10 S t r o n a
11 2 Podejście badawcze i Metodologia 2.1 Założenia do badania Pytania badawcze, zaproponowane przez Zamawiającego dotykają przede wszystkim trwałości produktów i rezultatów projektów realizowanych przez polskich partnerów w ramach programu INTERREG III B BSR. Jednakże w polu zainteresowania Zamawiającego znajdują się również kwestie dotykające fazy przygotowania i realizacji tych projektów. Pytania dotyczą zarówno realizujących przedsięwzięcia (Beneficjentów), jak i otoczenia instytucjonalnego, wspierającego tych pierwszych w fazie budowania projektów, aplikowania o środki, a następnie realizacji projektów. Biorąc pod uwagę te potrzeby, a jednocześnie rozszerzając cały proces ewaluacji o próbę porównania udziału polskich instytucji i efektów ich prac w obu programach INTERREG III B, zespół autorów postanowił upodobnić zestaw pytań i metod badawczych do metodologii badania, odnoszącego się do programu INTERREG III B CADSES. Zrobiono to w celu uzyskania danych nadających się do porównań.. Zatem, tak samo jak w badaniu ubiegłorocznym, uporządkowano pytania dotyczące projektów i sytuacji Beneficjentów oraz instytucji zgodnie z ciągiem logicznym odpowiadającym etapom cyklu zarządzania projektu PCM (ryc. 1). Założeniem tego podejścia jest fakt, iż, wywodząca się z tej samej tradycji metodologii zarządzania projektami, matryca logiczna stanowi podstawę struktury wniosku aplikacyjnego do programu INTERREG III B BSR. Ryc.1 Schemat wdrażania projektów według metodologii PCM. 11 S t r o n a
12 Faza diagnozy obejmuje rozpoznanie sytuacji grup docelowych, określenie ich problemów, identyfikację ich przyczyn oraz negatywnych następstw tych problemów, istotnych dla całego środowiska. Identyfikacja polega na wyborze tych problemów, które mają być rozwiązane przy pomocy projektu. Model PCM zakłada, iż już na tym etapie beneficjenci muszą podjąć decyzje co do źródeł finansowania, a tym samym samodzielnie dokonać oceny spójności celów (ogólnych i szczegółowych) określonych w koncepcji w stosunku do celów danego programu oraz wytycznych do niego. Jedynie pozytywna odpowiedź na to pytanie powinna pozwolić beneficjentowi przejść do fazy aplikowania. Aplikowanie to przygotowanie całej logiki interwencji projektu (sprecyzowanie działań, określenie produktu, rezultatów, oddziaływań, wskaźników ich osiągnięcia, skonstruowanie budżetu oraz harmonogramu zgodnie z wymaganym formularzem wniosku). Faza aplikacji zakończona złożeniem projektu w ramach odpowiedzi na ogłoszony konkurs stanowi ostateczne rozstrzygnięcie, jaki rodzaj i formę wsparcia wybrał beneficjent. Faza akceptacji obejmuje ocenę formalną, merytoryczną wniosku aplikacyjnego oraz podjęcie decyzji, czy projekt ten powinien być wybrany do dofinansowania. Powyższe etapy życia projektu i odpowiadającą im działalność Beneficjentów ujęto w jeden moduł badawczy nr 1 W kierunku uczestnictwa polskich beneficjentów w Programie INTERREG III B. Przeprowadzone w tym module badania wpisały się w cel podstawowy (główny) nr 2, zaproponowany przez Zamawiającego. Realizacja projektu powinna odbywać się zgodnie z zapisami we wniosku oraz umową o dofinansowanie. Na pozytywny efekt tego etapu wpływ mają między innymi takie czynniki, jak: zachowania partnerów realizujących projekt, procedury formalne związane z rozliczaniem rzeczowym i finansowym projektu, przepływy informacji, system zarządzania projektem, przepływy finansowe między partnerami oraz Liderem a Instytucją Płatniczą. Fazę realizacji projektu ujęto w moduł badawczy nr 2 Realizacja projektów w Programie INTERREG IIIB BSR. Moduł ten rozbudowano o nowe pytania w stosunku do zaproponowanych przez Zamawiającego. Podobnie, jak powyższy, wpisuje się on w cel podstawowy (główny) nr 2. Ostatnia faza życia projektu to ocena jego wyników. Pod koniec realizacji projektu lub już po jego zakończeniu następuje faza oceny efektywności, skuteczności, użyteczności oraz trwałości efektów, osiągniętych w projekcie. W tym czasie następuje rozstrzygnięcie, w jaki sposób są wykorzystywane jego efekty. Ten etap projektu ujęto w odrębny moduł badawczy nr 3 Zdefiniowanie efektów projektów w Programie INTERREG III B BSR. Ponadto wyodrębniono moduł badawczy nr 4 W poszukiwaniu szerszego kontekstu Programu INTERREG III B BSR. Moduł ten pozwolił na zrealizowanie nowego celu badania (nr 3), zaproponowanego przez zespół ewaluacyjny. 12 S t r o n a
13 Jego zadaniem było zestawienie wyników badania udziału polskich partnerów w Programie INTERREG III B CADSES i sporządzenie szerokiego, panoramicznego obrazu udziału polskich instytucji w komponencie B Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III, wraz z omówieniem podstawowych podobieństw i różnic między tymi programami i udziałem w nich strony polskiej. Ten etap badania podsumowano zestawieniem zbiorczym udziału polskich partnerów w komponencie INTERREG III B w latach Struktura poszczególnych modułów badawczych odpowiada także strukturze raportu końcowego, która została omówiona wcześniej. Schemat logiczny badania ilustruje ryc. 2 Ryc. 2. Powiązanie celów badania z modułami badania. 2.2 Metody zastosowane w badaniu. Sposób przeprowadzenia badania i pierwsze wnioski W badaniu, w trakcie gromadzenia danych potrzebnych do wnioskowania, zastosowano metody jakościowe, ilościowe oraz analizę danych. W badaniu IDI (wywiady indywidualne) uczestniczyło łącznie 21 osób. Były to trzy kluczowe osoby z instytucji, które jako Liderzy prowadzili projekty z INTERREG III B BSR, dalej pracownik WWPE, WST, szesnaście osób przedstawicieli Regionalnych Punktów Kontaktowych oraz polski przedstawiciel Komitetu Sterującego. Ponadto w trakcie badania prowadzono bieżące i stałe konsultacje z przedstawicielami Zamawiającego. Ich wiedzę i obserwację oraz konkluzje również zostały wykorzystane w fazie gromadzenia informacji, analizy i wnioskowania. W przypadku badań ilościowych, przeprowadzono badania CATI (ankietę telefoniczną, wspomaganą komputerem). Badaniem miało zostać objętych 291 osób przedstawicieli beneficjentów partnerów w projektach, finansowanych ze środków INTERREG III B BSR. W trakcie niemal dwumiesięcznego badania udało się dotrzeć do 154 osób, co stanowi 53 % wszystkich respondentów. Tym samym wystąpiło jedno z ryzyk przewidziane na etapie 13 S t r o n a
14 sporządzania raportu metodologicznego, a spowodowane nie tylko niechęcią beneficjentów do udzielania informacji, ale przede wszystkim brakiem dostępu do osób, które pracowały u beneficjentów i zajmowały się badanymi projektami, po czym zaprzestały pracy w danej instytucji. W kilku przypadkach rozmówcy orientowali się, iż instytucja uczestniczyła w Programie, natomiast nie byli w stanie wskazać żadnych konkretnych efektów realizowanych projektów. W pozostałych 47 % przypadków nie udało się dotrzeć do osób, które uczestniczyły w projekcie lub które korzystają z efektów projektu w sposób świadomy jego pochodzenia. Już na tym etapie badanie ujawniło bardzo istotne dwie cechy instytucji partnerskich. Po pierwsze, w odniesieniu do niemal połowy instytucji uczestniczących w badaniu została zerwana nić pamięci instytucjonalnej, która dotyczyła partnerowania w projekcie, finansowanego z programu INTERREG III B BSR. Osoby, które były bezpośrednimi aktorami projektu i pierwszymi konsumentami jego efektu, nie są już zaangażowane w jej aktualną działalność. Niechęć lub nieumiejętność zatrzymania w danej instytucji osób doświadczonych w realizację międzynarodowego projektu, finansowanego ze środków UE świadczy o słabościach organizacyjnych tych instytucji. Po drugie, brak możliwości wskazania osób, które mogłyby opowiedzieć o efektach projektu w miejsce osób, bezpośrednio zaangażowanych w realizację działań projektowych wskazuje, iż instytucje nie mają świadomości istnienia jakiś mierzalnych efektów projektu (bądź wykorzystują je nieświadomie). W konsekwencji trwałość przedmiotowych efektów przedsięwzięć pozostaje znikoma. Analiza danych zastanych, głównie baz danych dotyczących złożonych projektów pozwoliła na uzyskanie relatywnie dużej wiedzy na interesujące zespół ewaluacyjny tematy. Zebranie danych kontekstowych umożliwiła analiza dokumentów, takich jak: Program Sąsiedztwa INTERREG III B - Region Morza Bałtyckiego (w wersji polskiej i angielskiej), Uzupełnienie Programu Sąsiedztwa INTERREG III B - Region Morza Bałtyckiego (w wersji angielskiej), Podręcznik Wdrażania (w wersji angielskiej), Pakiet aplikacyjny (w wersji angielskiej), Broszury oraz statystyki dostępne na stronie w zakładce Statistics & Presentations, Lista projektów, wybranych do realizacji (z udziałem minimum jednego partnera z Polski) ze wszystkich rund aplikacyjnych, Raporty roczne z realizacji Programu 14 S t r o n a
15 Wnioski o dofinansowanie, Raporty końcowe z realizacji projektów, uzyskane od Partnerów Wiodących. Strony internetowe projektów. Inne badania ewaluacyjne (BACHTLER, TAYLOR, OLEJNICZAK 2005; OLEJNICZAK et all 2008; BALTIC SEA REGION, INTERREG III B JS, MA 2008). Ankiety przygotowane przez beneficjentów w czerwcu 2007 r. na prośbę WST W trakcie badania zastosowano także analizy przestrzenne, oceny eksperckie, burze mózgów i analizy porównawcze, szczegółowo opisane w raporcie metodologicznym, opracowanym w sierpniu 2009 r. Do ilustracji dobrych i złych praktyk oraz ukazania polskich metod zarządzania projektami posłużyły studia przypadków (ujęte w Aneksie nr 2 ). Podstawą do studiów były indywidualne wywiady z polskimi partnerami projektów oraz analiza wniosków, stron internetowych, broszur, ulotek, dokumentacji. Jednak często przytaczane wypowiedzi wydają się niewyczerpujące. Jest tak z dwóch powodów: po pierwsze omawiane przedsięwzięcia zakończyły się już dwa lata temu - osoby je realizujące zdążyły przez ten czas zapomnieć wiele istotnych kwestii z nimi związanych. Po drugie, zaangażowanie polskich partnerów w realizowane projekty było często bardzo niewielkie, stąd nie mogli oni udzielić wyczerpujących informacji dotyczących studiów. Istotnym problemem okazała się także niemożność dotarcia do osób, które były zaangażowane jako przedstawiciele poszczególnych instytucji w projektach (np. w przypadku projekt Baltic Master na siedem instytucji udało się skontaktować jedynie z przedstawicielem jednej). 15 S t r o n a
16 3. Program INTERREG III B BSR w Polsce 3.1 Informacje ogólne Program INTERREG III B BSR to jeden z dwóch programów INTERREG III B (współpracy transnarodowej), realizowany w Polsce. Skrót BSR jest akronimem określenia Baltic Sea Region (Region Morza Bałtyckiego). Drugim programem był program INTERREG III B CADSES (Central European, Adriatic, Danubian, South-Eastern European Space (Obszar Europy Środkowej, Adriatyku, naddunajski i Europy Południowo-Wschodniej). Jak już wspomniano we wstępie, był on przedmiotem osobnej ewaluacji, przeprowadzonej w 2008 r. Obszar współpracy w ramach INTERREG III B BSR obejmuje wśród krajów członkowskich UE: Danię, Estonię, Finlandię, Litwę, Łotwę, północno-wschodnią część Niemiec, Polskę i Szwecję, zaś spoza UE: Norwegię oraz północno-zachodnią Rosję i północno-zachodnią Białoruś. Obszar nadbałtycki stanowi jeden z najbardziej wyrazistych kręgów kulturowych Europy. Skupiony wokół zamkniętego basenu morskiego, który od zawsze był pomostem między społecznościami i doskonałym nośnikiem wymiany osób, towarów, usług, idei - obszar ten charakteryzuje się niemal na wszystkich obszarach podobieństwem kultury miejskiej (od XII w. pozostającą pod silnym wpływem niemieckim i hanzeatyckim), dominantą obyczajowości protestanckiej w Skandynawii, Niemczech, na Pomorzu i w Prusach oraz silnie zachowaną kulturą ludową, charakterystyczną przede wszystkim dla Bałtów i Ugrofinów. To zestawienie niemiecko-skandynawsko-protestanckiego modelu kultury miejskiej i autochtonicznego (bałtycko-ugrofińskiego) modelu kultury wiejskiej stanowi o ogromnym potencjale tego obszaru, jest definicją jego zróżnicowania, jak wzajemnego dopełniania się. Na aktualny stan przestrzeni i struktury społeczno-ekonomicznej obszaru morza Bałtyckiego wpływ ma sytuacja polityczna w latach Obszary znajdujące się na południowym i południowowschodnim wybrzeżu Bałtyku wówczas pod władzą sowiecką i w sowieckiej strefie wpływów różnią się w istotnym stopniu od pozostałej części tego obszaru. Dotyczy to zwłaszcza Białorusi i Rosji. Głównym celem programu INTERREG III B pozostawało wzmocnienie spójności gospodarczej, społecznej i przestrzennej poprzez promowanie transnarodowych stosunków gospodarczych w celu zwiększenia poziomu integracji Regionu Morza Bałtyckiego oraz utworzenia regionu stwarzającego perspektywy dla zrównoważonego rozwoju. Co interesujące, zdecydowano się 16 S t r o n a
17 odejść od typowych działań, charakterystycznych dla innych Programów INTERREG III B. Zamiast współpracy sieciowej (networking) i wymiany doświadczeń preferowano podejmowanie wspólnych przedsięwzięć. Beneficjenci mieli zwracać większą uwagę na podejmowanie w ramach projektów konkretnych działań służących przygotowaniu inwestycji oraz realizacji małych inwestycji infrastrukturalnych. Według założeń programu, powinny być preferowane takie projekty, których metodologiczne aspekty rozwoju metod planowania przestrzennego miały stanowić jedynie komponent, a nie być oddzielnymi projektami (rozdział 7.1 Programu). W programie operacyjnym INTERREG III B BSR określono pierwotnie 4 priorytety uszczegółowione następnie Działaniami. W roku 2004 włączono do programu komponenty INTERREG III A współpracy przygranicznej między Litwą i Łotwą a Białorusią oraz Estonią, Łotwą i Rosją, a także rozszerzono pomoc techniczną, aby zapewnić obsługę nowych komponentów. Zgodnie z założeniami Programu, priorytetowo miały być traktowane projekty wymagające działań międzynarodowych i wykazujące wartość dodaną dzięki uzyskiwaniu wspólnych rozwiązań. Do rodzajów projektów, które można było realizować w ramach INTERREG III B BSR należały: ponadnarodowe koncepcje, plany i programy rozwoju przestrzennego; ustanowienie nowych i wzmocnienie już istniejących ponadnarodowych bałtyckich powiązań sieciowych w zakresie planowania przestrzennego i rozwoju regionalnego; działania pilotażowe o wymiarze ponadnarodowym (w oparciu o ponadnarodowe koncepcje lub strategie); wymiana wiedzy oraz doświadczeń pomiędzy podmiotami realizującymi politykę rozwoju przestrzennego; finansowanie inwestycji na małą skalę np. centra informacji i innowacji o znaczeniu międzynarodowym (w oparciu o ponadnarodowe koncepcje lub strategie), warsztaty i seminaria, konferencje upowszechnianie informacji, prowadzenie analiz (np. rynkowych), wdrażanie przykładów najlepszej praktyki, budowanie sieci współpracy. W wyniku realizowanych projektów miały powstawać między innymi plany ramowe lub koncepcje sektorowe dla obszarów specyficznych, studia wykonalności, w tym plany inwestycyjne, koncepcje marketingowe, systemy zarządzania, małe inwestycje infrastrukturalne dla projektów pilotażowych o znaczeniu transgranicznym oraz ponadnarodowe sieci współpracy i bazy danych. W założeniach projekty powinny przyczyniać się do harmonijnego i zrównoważonego rozwoju oraz poprawy gospodarczej i społecznej spójności Regionu Morza Bałtyckiego; odnosić się do problemów planowania przestrzennego oraz w możliwie jak największym zakresie zawierać rozwiązania uwzględniające powiązania z innymi sektorami, być zgodne z politykami 17 S t r o n a
18 wspólnotowymi UE. W wyborze projektów preferowano te poruszające istotne problemy i angażujące zarówno władze publiczne, jak i różnego typu instytucje oraz organizacje pozarządowe, projekty ukierunkowane na przygotowanie inwestycji oraz przedsięwzięcia z udziałem partnerów z Białorusi i Rosji i współfinansowane zarówno ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - EFRR (INTERREG III B) oraz Phare i Tacis. Podobnie jak w programie INTERREG III B CADSES, w programie INTERREG III B BSR wprowadzono instytucję Partnera Wiodącego (ang. Lead Partner) 4. Aby ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu INTERREG III B BSR, konsorcjum (porozumienie) partnerów, instytucji realizujących projekt musiało obejmować co najmniej 3 partnerów z 3 różnych krajów z czego przynajmniej jeden kraj musiał należeć do UE, zaś wkład finansowy musieli wnosić partnerzy co najmniej z 2 krajów. Tabelę z podziałem na Priorytety oraz Działania i alokacje finansowe przedstawia tabela (ryc. 3). Alokacje (w mln EUR) Priorytety i działania INTERREG III B (EFRR) Tacis CBC Phare 5 Udział Norwegii (jako kraju poza UE, ale pozostającego w strukturach EEA 6 ) Priorytet 1: Promowanie podejść i działań w zakresie rozwoju przestrzennego dla poszczególnych terytoriów i sektorów Działanie 1: Wspieranie wspólnych strategii i działań wdrożeniowych dla makroregionów Działanie 2: Promowanie zrównoważonego rozwoju przestrzennego poszczególnych sektorów Działanie 3: Wzmocnienie zintegrowanego rozwoju stref nadbrzeżnych, wysp i innych specyficznych obszarów Priorytet 2: Promowanie struktur terytorialnych wspierających zrównoważony rozwój RMB Działanie 1: Promowanie zharmonizowanych policentrycznych struktur osadniczych Działanie 2: Tworzenie zrównoważonych powiązań komunikacyjnych dla celów usprawnionej integracji przestrzennej Działanie 3: Stymulowanie właściwego zarządzania dziedzictwem kulturowym i naturalnym oraz zasobami naturalnymi Priorytet 3: Budowanie instytucji transnarodowych i dwustronnych oraz rozwijanie ich potencjału w Regionie Morza Bałtyckiego 32,337 3,341 3,340 12,783 0,750 1,476 1,476 10,937 1,068 1,068 8,616 0,796 0,796 66,404 4,408 5,000 23,581 1,565 1,776 2,625 26,186 1,738 1,972 16,636 1,104 1,253 21,043 3,750 1,402 3,264 4 Zasada ta polegała na tym, iż każde konsorcjum wyznaczało Partnera Wiodącego, odpowiedzialnego za zarządzanie, realizację i koordynację działań pomiędzy zaangażowanymi uczestnikami. Partner wiodący składał wniosek aplikacyjny o dofinansowanie projektu do WST oraz, w przypadku zakwalifikowania przedsięwzięcia do finansowania, zawierał umowę o dofinansowanie z Instytucją Zarządzającą, przejmując pełną odpowiedzialność finansową i prawną za całe przedsięwzięcie. W niniejszym raporcie określenie Parter Wiodący jest zamiennie używane z określeniem Lider (Projektu). 5 Dotyczy alokacji na lata , przed wejściem Polski, Litwy, Łotwy i Estonii do UE. 6 Europejskiego Obszaru Gospodarczego. 18 S t r o n a
19 Działanie 1: Promowanie budowy instytucji transnarodowych oraz rozwoju potencjału Działanie 2: Dwustronna współpraca morska nad Morzem Bałtyckim Priorytet 4: Szczególne wsparcie dla regionów graniczących z krajami kandydującymi Priorytet 5: Priorytet współpracy przygranicznej Estonia-Łotwa-Rosja Działanie 1: Rozwój regionów przy granicy estońsko-łotewskiej Działanie 2: Rozwój regionów przy zewnętrznej granicy UE Priorytet 6: Priorytet współpracy przygranicznej Łotwa-Litwa-Białoruś Działanie 1: Wykorzystanie współpracy przygranicznej do zwiększenia konkurencyjności zaangażowanych regionów oraz poprawienia dostępu do rynków po drugiej stronie granicy Działanie 2: Wspieranie rozwoju oraz wzmocnienie współpracy na poziomie ludzkim oraz między instytucjami położonymi w regionach przygranicznych. Priorytet 7: Pomoc techniczna w celu wsparcia współpracy transnarodowej i przygranicznej Działanie 1: Pomoc techniczna dla celów zarządzania, wdrożenia, monitorowania i kontroli Działanie 2: Pomoc techniczna w zakresie innych wydatków Działanie 3: Pomoc techniczna dla celów zarządzania, wdrożenia, monitorowania i kontroli w zakresie Priorytetu 4 Działanie 4: Pomoc techniczna dla celów zarządzania, wdrożenia, monitorowania i kontroli w zakresie Priorytetu 5 i 6 Działanie 5: Pomoc techniczna w zakresie innych wydatków na potrzeby Priorytetu 5 i 6 20,484 1,500 1,261 2,936 0,559 2,250 0,141 0,327 1,573 0,165 0,500 7,840 4,704 3,136 7,500 10,418 7,960 0,650 6,105 0,582 0,739 0,68 0,155 0,375 0,880 0,81 Ryc. 3 Podział Programu INTERREG III B BSR na Priorytety i Działania oraz alokacje (w mln EUR). Kwoty nie sumują się z powodu zaokrągleń. W kontekście dalszego opisu wyników prac istotne jest omówienie pokrótce systemu zarządzania programem i polskich w nim struktur. Instytucją Zarządzającą i Instytucją Płatniczą dla programu INTERREG III B BSR był Investitionsbank Schleswig-Holstein. WST został także powołany przy powyżej instytucji, a jego siedziba znajdowała się w Rostoku. Instytucja ta miała charakter międzynarodowy i zatrudniała przedstawicieli wszystkich krajów, uczestniczących w Programie. Polska miała także swoich przedstawicieli w Komitecie Monitorującym i Sterującym, odpowiedzialnych za podejmowanie wspólnych decyzji odnośnie do kierunków wdrażania programu i wybór projektów do realizacji. Polskie instytucje zaangażowane w realizację programu na terenie Polski to: WWPE, MRR oraz Urzędy Marszałkowskie. WWPE pełniła funkcję Instytucji Kontroli I stopnia. Miała ona za zadanie zweryfikowanie i potwierdzenie kwalifikowalności wydatków, poniesionych w ramach projektów przez polskich partnerów. Następnie certyfikat był przesyłany do Lidera projektu 19 S t r o n a
20 wraz z dokumentami finansowymi i po połączeniu z certyfikatami z innych krajów przesyłany przy wniosku o płatność do Instytucji Płatniczej za pośrednictwem WST. MRR (wcześniej, w latach Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Gospodarki i Pracy) i wyznaczone w nim 2-3 osoby miały za zadanie informować na temat Programu i go promować wśród potencjalnych beneficjentów. Na poziomie regionów powołano RPK w ramach struktur Urzędów Marszałkowskich, które miały dostarczać informacji na temat całej Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III, a więc programów współpracy przygranicznej (komponent A), międzynarodowej (komponent B) i międzyregionalnej (komponent C). Warto przy tym zaznaczyć, iż struktury RPK były powołane poza programem i były finansowane wyłącznie ze środków krajowych ( budżetów samorządów). Sytuacja ta była zgoła odmienna od programu INTERREG III B CADSES, dla którego powołano przy MRR Krajowy Punkt Kontaktowy (KPK). Jego działania były współfinansowane ze środków EFRR w ramach pomocy technicznej wspomnianego Programu. Brak współfinansowania ze strony środków programowych w przypadku INTERREG III B BSR spowodowało, iż MRR organizował dla tego programu seminaria informacyjne o charakterze ogólnym, szkolenia dla potencjalnych beneficjentów we wszystkich województwach, jednak wsparcie dla instytucji, zainteresowanych programem nie było, ze względu na dostępne środki, indywidualizowane i pogłębiane. { 3.2 Rozkład ilościowy i przestrzenny projektów w ramach INTERREG III B BSR w Polsce Jakie są przyczyny nierównowagi geograficznej w rozkładzie partnerów dotychczasowych projektów? Mimo że projekty w ramach programu BSR mogły być realizowane przez beneficjentów z całej Polski, wyraźne są duże dysproporcje w przestrzennym ujęciu zaangażowania w Program (por. ryc. 6 mapa 1). Widoczna jest zwłaszcza dominacja województw pomorskiego i zachodniopomorskiego (a w szczególności ich głównych ośrodków miejskich: Trójmiasta i Szczecina por. ryc. 6a i 6b mapy 2 i 3). W pomorskim zlokalizowanych jest 105 partnerów z 279 z całego kraju 7 czyli więcej niż co trzeci polski partner projektów BSR (38%). Następne w kolejności województwo cechuje się wyraźnie mniejszym udziałem w projektach. 53 partnerów z zachodniopomorskiego stanowi 19% wszystkich polskich partnerów. Stosunkowo znaczna liczba partnerów projektów w programie INTERREG III B BSR zlokalizowana jest w województwach: mazowieckim (37), warmińsko-mazurskim (24) oraz podlaskim (15). W wielu regionach aktywność w programie była jednak bardzo mała. W podkarpackim i świętokrzyskim nie zrealizowano żadnego projektu. Z dolnośląskiego 7 Patrz przyp S t r o n a
INTERREG IVC wybrane aspekty
Program Współpracy Międzyregionalnej INTERREG IVC wybrane aspekty Warszawa, 15 czerwca 2011 r. Anna Stol Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 1 CHARAKTER PROGRAMU 2 Charakter programu Program o charakterze
Bardziej szczegółowoEUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA - trzy wymiary współpracy międzynarodowej
EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA - trzy wymiary współpracy międzynarodowej Monika Strojecka-Gevorgyan Zielona Góra, 23 września 2008 r. Polityka spójności UE 2007-2013 Trzy cele: 1. Konwergencja 2. Konkurencyjność
Bardziej szczegółowoPrezentacja założeń wybranych programów EWT w perspektywie 2014-2020. Wrocław, 26 września 2013 r.
Prezentacja założeń wybranych programów EWT w perspektywie 2014-2020 Wrocław, 26 września 2013 r. Współpraca terytorialna w perspektywie finansowej 2014-2020 przygotowanie beneficjentów Aktywny udział
Bardziej szczegółowoBogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska
Bogusław Kotarba Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska 2014-2020 Europejska współpraca terytorialna (EWT) EWT stanowi jeden z dwóch celów polityki spójności
Bardziej szczegółowoTransnarodowy program Interreg Region Morza Bałtyckiego
Transnarodowy program Interreg Region Morza Bałtyckiego (BSR) Katowice, 24 listopada 2014 r. Obszar programu Dania Niemcy (częściowo) Polska Litwa Łotwa Estonia Finlandia Szwecja Norwegia Rosja (częściowo,
Bardziej szczegółowoTransnarodowy Program InterregEuropa Środkowa
Transnarodowy Program InterregEuropa Środkowa Polityka spójności w Europie W celu wspierania harmonijnego rozwoju całej Unii, rozwija ona i prowadzi działania służące wzmacnianiu jej spójności gospodarczej,
Bardziej szczegółowoProgram Europa Środkowa
Regionalne spotkanie informacyjne na temat procesu aplikowania o środki w programach BSR i CE, Gdańsk, 20 października 2014 r. Program Europa Środkowa 2014-2020 Agnieszka Burda, Krajowy Punkt Kontaktowy
Bardziej szczegółowoProgramy EWT dla rozwoju wybrzeża Morza Bałtyckiego w latach
Programy EWT dla rozwoju wybrzeża Morza Bałtyckiego w latach 2014-2020 Europejska Współpraca Terytorialna cel 2 polityki spójności UE realizacja celów wynikających ze strategii Europa 2020, koncentracja
Bardziej szczegółowoInterreg Region Morza Bałtyckiego (IBSR) Nowy Targ, 27 listopada 2015 r.
Interreg Region Morza Bałtyckiego 2014-2020 (IBSR) Nowy Targ, 27 listopada 2015 r. Zakres prezentacji: 1. Podstawowe informacje o programie 2. Priorytety i przykłady działań 3. Partnerzy projektów 4. Nabór
Bardziej szczegółowoEUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA
EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA Europejska współpraca terytorialna to instrument polityki spójności służący rozwiązywaniu problemów wykraczających poza granice państw oraz wspólnemu rozwijaniu potencjału
Bardziej szczegółowoOferta programów współpracy transnarodowej Interreg - wsparcie ośrodków akademickich na Warmii i Mazurach. Olsztyn, 09 maja 2017 r.
Oferta programów współpracy transnarodowej Interreg - wsparcie ośrodków akademickich na Warmii i Mazurach Olsztyn, 09 maja 2017 r. Europejska Polityka Spójności 2014-2020 Cele na lata 2014-2020 Inwestycje
Bardziej szczegółowoPROGRAMY EUROPEJSKIEJ WSPÓŁPRACY TERYTORIALNEJ. Programy. Europejskiej Współpracy Terytorialnej
Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej Europejska Współpraca Terytorialna (EWT) Współpraca transgraniczna Granice kraju województwo kujawsko-pomorskie nie ma możliwości uczestnictwa w tych programach
Bardziej szczegółowoWspółpraca transnarodowa i międzyregionalna
Europejska Współpraca Terytorialna Współpraca transnarodowa i międzyregionalna Wprowadzenie Warszawa, 8 października 2014 roku 1 Europejska Współpraca Terytorialna 2007-2013 Trzy typy programów różnice
Bardziej szczegółowoEuropejska Współpraca Terytorialna 2007-2013
Europejska Współpraca Terytorialna 2007-2013 Europejska Współpraca Terytorialna (EWT) informacje ogólne - fundusz wyodrębniony w ramach polityki spójności, wspierający wspólne przedsięwzięcia krajów unijnych
Bardziej szczegółowoProgram Region Morza Bałtyckiego. Program dla Europy Centralnej. Program współpracy międzyregionalnej Interreg IV C
1 Dolnośląska Akademia Kadr drogą do sukcesu Program Region Morza Bałtyckiego Program dla Europy Centralnej Program współpracy międzyregionalnej Interreg IV C 2 Współpraca terytorialna CEL 1 - KONWERGENCJA
Bardziej szczegółowoPowtórzmy sukces INTERREG! Departament Polityki Regionalnej Zespół Europejskiej Współpracy Terytorialnej
Sprawozdanie z konferencji Europejska Współpraca Terytorialna 2007 2013 w Małopolsce. Powtórzmy sukces INTERREG! 20 maja 2008 r. Urząd Marszałkowski Województwa Departament Polityki Regionalnej ul. Wielicka
Bardziej szczegółowoInicjatywy Wspólnotowe
Inicjatywy Wspólnotowe INTERREG III Podstawowe informacje i dokumenty AUTOR: DOMINIKA RARÓG-OŚLIŹLOK 1.06.2004 Opracowano na podstawie informacji z Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach, MGPiPS oraz stron
Bardziej szczegółowopracy międzyregionalnej Interreg Europa
Interreg Europe 2014-2020 EUROPEAN REGIONAL DEVELOPMENT FUND Program współpracy pracy międzyregionalnej Interreg Europa Warszawa Warszawa, - 8 października 6 maja 2015 2014r. Obszar współpracy i budżet
Bardziej szczegółowoAnaliza doświadczeń i perspektyw współpracy transgranicznej samorządów lokalnych pogranicza polsko-słowackiego
Analiza doświadczeń i perspektyw współpracy transgranicznej samorządów lokalnych pogranicza polsko-słowackiego Proces budowania wspólnej strategii cechowało partnerskie podejście. W prace nad strategią
Bardziej szczegółowoEuropejska Współpraca Terytorialna w latach 2014-2020
Europejska Współpraca Terytorialna w latach 2014-2020 Współpraca międzyregionalna doświadczenia i szanse Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej Katowice, 15 października 2013 r. Plan prezentacji
Bardziej szczegółowoXX-lecie Stowarzyszenia Gmin RP Euroregion Bałtyk. XXXVI Walne Zebranie Delegatów
XX-lecie Stowarzyszenia Gmin RP Euroregion Bałtyk XXXVI Walne Zebranie Delegatów 31.03.2017 * Malbork 22 lutego 1998r. Program Współpracy Transgranicznej Polska-Rosja 2014-2020 Obszary tematyczne i priorytety
Bardziej szczegółowoOKRESOWY PLAN EWALUACJI
Informacja na posiedzenie Zarządu OKRESOWY PLAN EWALUACJI Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na 2012 rok Wprowadzenie Podstawą formalną do przygotowania Okresowego planu ewaluacji Małopolskiego
Bardziej szczegółowoInterreg Region Morza Bałtyckiego (IBSR)
Interreg Region Morza Bałtyckiego 2014-2020 (IBSR) Barbara Podruczna-Mocarska Biuro Funduszy Zewnętrznych Akademia Pomorska Luty 2015 r. 1. Podstawowe informacje o programie 2 Obszar programu Dania, Niemcy
Bardziej szczegółowoSpotkanie Partnerów projektu. Biuro GOM, 10 kwietnia 2013 r.
Spotkanie Partnerów projektu Zintegrowana Miejsce i data prezentacji Strategia Rozwoju Metropolii Biuro GOM, 10 kwietnia 2013 r. Dlaczego potrzebna jest strategia? Dostosowanie do wymogów UE w nowej perspektywie
Bardziej szczegółowoWspółpraca transnarodowa i międzyregionalna
Współpraca transnarodowa i międzyregionalna Programy Interreg: Europa Środkowa, Region Morza Bałtyckiego, EUROPA Toruń, 17 marca 2015 roku 1 Programy transnarodowe to: współpraca w ramach określonych obszarów
Bardziej szczegółowoPrzykłady projektów finansowanych w programach INTERREG/ Europejskiej Współpracy Terytorialnej
Przykłady projektów finansowanych w programach INTERREG/ Europejskiej Współpracy Terytorialnej Monika Cholewczyńska - Dmitruk Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Rozwoju Regionalnego
Bardziej szczegółowoPOLITYKA SPÓJNOŚCI na lata
ZINTEGROWANE INWESTYCJE TERYTORIALNE POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata 2014-2020 Komisja Europejska przyjęła propozycje ustawodawcze dotyczące polityki spójności na lata 2014-2020 w październiku 2011 roku Niniejszy
Bardziej szczegółowoInterreg Region Morza Bałtyckiego
Interreg Region Morza Bałtyckiego 2014-2020 Paweł Zawadzki Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego Regionalne seminarium informacyjne programów Interreg
Bardziej szczegółowoProgram dla Europy Środkowej 2007-2013
Warszawa, 15 stycznia 2014 r. Program dla Europy Środkowej 2007-2013 Teresa Marcinów Departament Współpracy Terytorialnej, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Obszar programu UE Polska, Republika Czeska,
Bardziej szczegółowoPOLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014-2020
ZINTEGROWANE INWESTYCJE TERYTORIALNE POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA 2014-2020 W grudniu 2013 r. Rada Unii Europejskiej formalnie zatwierdziła nowe przepisy i ustawodawstwo dotyczące kolejnej rundy inwestycji
Bardziej szczegółowoINTERREG IVC CELE I PRIORYTETY
INTERREG IVC CELE I PRIORYTETY Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament Polityki Regionalnej W prezentacji przedstawione zostaną: Cele programu Interreg IVC Priorytety programu Typy działań
Bardziej szczegółowoEUROPEAN REGIONAL DEVELOPMENT FUND. Międzyregionalny Program INTERREG EUROPA
INTERREG EUROPA 2014-2020 EUROPEAN REGIONAL DEVELOPMENT FUND Międzyregionalny Program INTERREG EUROPA Warszawa Katowice, - 8 października 24 listopada 2014 Obszar współpracy i budżet 30 państw - UE-28
Bardziej szczegółowoWniosek o dofinansowanie projektu Program Współpracy INTERREG Polska Saksonia
Wniosek o dofinansowanie projektu Program Współpracy INTERREG Polska Saksonia 2014-2020 Numer wniosku o dofinansowanie Symbol naboru PLSN.04.01.00-IP.01-00-R06/17 Data złożenia wniosku Tytuł/ Nazwa projektu
Bardziej szczegółowoProgramy Interreg: Europa Środkowa, Region Morza Bałtyckiego, EUROPA
Europejska Współpraca Terytorialna Programy Interreg: Europa Środkowa, Region Morza Bałtyckiego, EUROPA Gliwice, 23 października 2014 roku 1 Europejska Współpraca Terytorialna 2007-2013 Programy transnarodowe
Bardziej szczegółowoNowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych 2014-2020
BIBLIOTEKA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Agnieszka Pogorzelska ekspert ds. funduszy europejskich w Centralnym Punkcie Informacyjnym Nowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych 2014-2020 Strona 2 Spis treści
Bardziej szczegółowoLISTA SPRAWDZAJĄCA. Karta oceny merytorycznej (jakości) projektu.
Nr Wniosku:... LISTA SPRAWDZAJĄCA Karta oceny merytorycznej (jakości) projektu. Tytuł Projektu: Beneficjent (Partner) Wiodący: Oś priorytetowa: Nazwisko osoby oceniającej, data zakończenia etapu oceny
Bardziej szczegółowoProjekty ponadnarodowe są dużym wyzwaniem dla beneficjentów, ich przeprowadzenie jest niezwykle ciekawym i cennym doświadczeniem.
Projekty ponadnarodowe są dużym wyzwaniem dla beneficjentów, ich przeprowadzenie jest niezwykle ciekawym i cennym doświadczeniem. Mimo że instytucje pośredniczące ogłosiły już sporo konkursów na projekty
Bardziej szczegółowoEuropejska Współpraca Terytorialna Programy INTERREG VA na polsko-niemieckim pograniczu
Europejska Współpraca Terytorialna 2014-2020 Programy INTERREG VA na polsko-niemieckim pograniczu Programy INTERREG 2014-2020 Transgraniczne INTERREG VA Transnarodowe - INTERREG VB (Program Europa Środkowa
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA
PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA 2014 2020 WYTYCZNE DO PRZYGOTOWANIA STUDIUM WYKONALNOŚCI 1 Poniższe wytyczne przedstawiają minimalny zakres wymagań, jakie powinien spełniać dokument.
Bardziej szczegółowoSzczegółowy Opis Przedmiotu Zamówienia Dla zamówienia publicznego poniżej 14 000 EUR brutto
Szczegółowy Opis Przedmiotu Zamówienia Dla zamówienia publicznego poniżej 14 000 EUR brutto 1. Temat badania 2. Tło Ewaluacja komponentu wolontariatu długoterminowego wdrażanego w latach 2012-2013 w ramach
Bardziej szczegółowoPOLITYKA SPÓJNOŚCI na lata
ZINTEGROWANE DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU OBSZARÓW MIEJSKICH POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata 2014-2020 Komisja Europejska przyjęła propozycje ustawodawcze dotyczące polityki spójności na lata 2014-2020
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA. Jak przygotować dobry projekt w ramach funduszy strukturalnych?
Jak przygotować dobry projekt w ramach funduszy strukturalnych? Opracowanie: Cezary Konrad Wójcik, Politechnika Poznańska 18 czerwca 2007r. 1 Pomysł na projekt Wybór r odpowiedniego programu Dostosowanie
Bardziej szczegółowoŁączą nas efekty projektów wymagania programowe a doświadczenia po pierwszych naborach w Programie InterregV-A Polska Słowacja
Łączą nas efekty projektów wymagania programowe a doświadczenia po pierwszych naborach w Programie InterregV-A Polska Słowacja 2014-2020 Wnioski 2007-2013 W Programie 2007-2013 projekty realizowane były
Bardziej szczegółowoINTERREG POLSKA SŁOWACJA SPECYFIKA PROGRAMU WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ. Żywiec, 20 września 2016
INTERREG POLSKA SŁOWACJA SPECYFIKA PROGRAMU WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ Żywiec, 20 września 2016 Polska: części województw: śląskiego (powiaty: bielski, cieszyński, żywiecki, pszczyński, miasto Bielsko-Biała)
Bardziej szczegółowoEuropejska Współpraca Terytorialna 2014-2020 Programy INTERREG VA na polsko-niemieckim pograniczu
Europejska Współpraca Terytorialna 2014-2020 Programy INTERREG VA na polsko-niemieckim pograniczu Programy INTERREG 2014-2020 Transgraniczne INTERREG VA Transnarodowe - INTERREG VB (Program Europa Środkowa
Bardziej szczegółowoEUWT TATRY działalność w latach r. Agnieszka Pyzowska Dyrektor EUWT TATRY
EUWT TATRY działalność w latach 2013-2018 30.11.2018 r. Agnieszka Pyzowska Dyrektor EUWT TATRY KALENDARIUM UTWORZENIA EUWT TATRY KALENDARIUM UTWORZENIA EUWT TATRY PODPISANIE STATUTU i KONWENCJI: 14.08.2013
Bardziej szczegółowoZielona Góra, 7 lipca 2014 r.
Zielona Góra, 7 lipca 2014 r. Wymiar terytorialny: Województwo Lubuskie, podobnie jak pozostałe regiony w Polsce, realizuje nową politykę regionalną z wykorzystaniem tzw. terytorialnego podejścia do prowadzenia
Bardziej szczegółowoPROJEKT PREDEFINIOWANY Budowanie kompetencji do współpracy między-samorządowej i międzysektorowej jako narzędzi rozwoju lokalnego i regionalnego
PROJEKT PREDEFINIOWANY Budowanie kompetencji do współpracy między-samorządowej i międzysektorowej jako narzędzi rozwoju lokalnego i regionalnego ANALIZA WYKONALNOŚCI PROJEKTU PARTNERSTWA Jarosław Komża
Bardziej szczegółowoPlan działań informacyjno-promocyjnych w 2005 roku
Plan działań informacyjno-promocyjnych w 2005 roku Regionalnego Punktu Kontaktowego Województwa Opolskiego dla Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A Czechy Polska Opracowała: Mira Kaliszczak
Bardziej szczegółowoŁączą nas efekty projektów wymagania programowe a doświadczenia po pierwszych naborach w Programie Interreg V-A Polska Słowacja
Łączą nas efekty projektów wymagania programowe a doświadczenia po pierwszych naborach w Programie Interreg V-A Polska Słowacja 2014-2020 Wnioski 2007-2013 W Programie 2007-2013 projekty realizowane były
Bardziej szczegółowoNowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej 2014-2020. Warszawa, 14 października 2014 r.
Nowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej 2014-2020 Warszawa, 14 października 2014 r. 1 Cele tematyczne 2 Programy operacyjne na poziomie krajowym i regionalnym 3 Programy ramowe Unii Europejskiej Wsparcie
Bardziej szczegółowoSieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych. Radlin, 14 marca 2014 r.
Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych Radlin, 14 marca 2014 r. Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych Cele Obserwatoriów Specjalistycznych 1. Wsparcie i usprawnienie zarządzania
Bardziej szczegółowoEfekt transgraniczny oraz partnerstwo w projektach w Programie Interreg V-A Polska Słowacja wymagania programowe a doświadczenia po
Efekt transgraniczny oraz partnerstwo w projektach w Programie Interreg V-A Polska Słowacja 2014-2020 wymagania programowe a doświadczenia po pierwszych naborach Wnioski 2007-2013 W Programie 2007-2013
Bardziej szczegółowoDziałania zakładane w Programie będą wdrażane za pomocą partnerstw realizowanych na różnych poziomach:
Wytyczne MRR dotyczące partnerstw w ramach Programu Rozwój miast poprzez wzmocnienie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego, dialog społeczny oraz współpracę z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego
Bardziej szczegółowoWsparcie realizacji projektów dla jednostek związanych z edukacją. Słupsk, 10 lutego 2016 r.
Wsparcie realizacji projektów dla jednostek związanych z edukacją Słupsk, 10 lutego 2016 r. KIM JESTEŚMY Organizacja pozarządowa Biuro Regionalne Województwa Pomorskiego w Brukseli Biuro Miejscowe Stowarzyszenia
Bardziej szczegółowoDOŚWIADCZENIA PARP Z POPRZEDNIEJ PERSPEKTYWY W REALIZACJI PROGRAMÓW I PROJEKTÓW FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW UE
2012 2011 Jakub Moskal Dyrektor, Departament Koordynacji Wdrażania Programów Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości DOŚWIADCZENIA PARP Z POPRZEDNIEJ PERSPEKTYWY W REALIZACJI PROGRAMÓW I PROJEKTÓW FINANSOWANYCH
Bardziej szczegółowoPROJEKT INTERREG III B CADSES PLANCOAST. Krokowa 27 października 2006r.
PROJEKT INTERREG III B CADSES PLANCOAST Krokowa 27 października 2006r. UWARUNKOWANIA PRAWNE Rekomendacja Parlamentu Europejskiego i Rady z 30 maja 2002 roku dotycząca realizacji Zintegrowanego Zarządzania
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie wniosku o dofinansowanie w programie PL-SN
Przygotowanie wniosku o dofinansowanie w programie PL-SN Wspólny Sekretariat Programu Współpracy INTERREG Polska Saksonia 2014-2020 Natalia Malkiewicz Magdalena Dunikowska 23 sierpnia 2017 r. Jelenia Góra
Bardziej szczegółowoWniosek o dofinansowanie projektu Program Współpracy INTERREG Polska Saksonia
Wniosek o dofinansowanie projektu Program Współpracy INTERREG Polska Saksonia 2014-2020 Numer wniosku o dofinansowanie Symbol naboru PLSN.01.01.00-IP.01-00-R08/17 Data złożenia wniosku Tytuł/ Nazwa projektu
Bardziej szczegółowoEtap Kiedy? Kto? Po złożeniu wniosku w generatorze. Po pozytywnej ocenie formalno-administracyjnej
IV.1.8.4 Ocena wniosku o dofinansowanie Wniosek o dofinansowanie na każdym etapie oceniany jest jako całość, tzn. w procesie oceny nie następuje rozdzielenie na polską i niemiecką część projektu. Etapy
Bardziej szczegółowoPlan wdrożeń instrumentów współpracy finansowej w ramach koncepcji partycypacyjnej Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej
Plan wdrożeń instrumentów współpracy finansowej w ramach koncepcji partycypacyjnej Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej Plan opracowany został w ramach projektu Wzmocnienie mechanizmów współpracy finansowej
Bardziej szczegółowoMinisterstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich. LEADER Perspektywa finansowa
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich LEADER Perspektywa finansowa 2007-2013 Cel działania Realizacja działania ma na celu stymulowanie lokalnych inicjatyw na rzecz
Bardziej szczegółowoWspółpraca transnarodowa i międzyregionalna w ramach EWT / INTERREG Doświadczenia i rekomendacje Małopolski
Współpraca transnarodowa i międzyregionalna w ramach EWT / INTERREG Doświadczenia i rekomendacje Małopolski Grzegorz First Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków ZAKRES: 1. Uwagi ogólne
Bardziej szczegółowoArchiwa państwowe a nowa perspektywa finansowa UE na lata 2014-2020
Narada Dyrektorów AP Archiwa państwowe a nowa perspektywa finansowa UE na lata 2014-2020 Daniel Wiciński Doradca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych Warszawa, 29.11.2013 r. Fundusze Europejskie 2014-2020
Bardziej szczegółowoWSTĘPNE WYTYCZNE DO OCENY STRATEGII ZIT
Załącznik nr 1 do Stanowiska Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 10 czerwca 2014 r. w sprawie wstępnych wytycznych do oceny Strategii ZIT oraz Strategii Obszarów Rozwoju Społeczno-Gospodarczego
Bardziej szczegółowoURZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W OLSZTYNIE N O T A T K A S Ł U Ż B O W A
URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W OLSZTYNIE N O T A T K A S Ł U Ż B O W A DO: OD: Pani Wioletta Śląska-Zyśk, Wicemarszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego Lidia Wójtowicz, Dyrektor
Bardziej szczegółowoPromocja Programu dla Europy Środkowej
CENTRAL EUROPE PROGRAMME 2007-2013 Szkolenie pracowników RPK Wisła, 30 maja 2008 r. Promocja Programu dla Europy Środkowej Monika Strojecka-Gevorgyan Krajowy Punkt Kontaktowy Wsparcie promocyjne dla wnioskodawców
Bardziej szczegółowoEuropejska Współpraca Terytorialna Szczecin, 10 grudnia 2012 r.
Europejska Współpraca Terytorialna 2014-2020 Szczecin, 10 grudnia 2012 r. Negocjacje nowych rozporządzeń Polska jest włączona jest w przygotowanie podstaw prawnych współpracy terytorialnej. Negocjacje
Bardziej szczegółowoOPRACOWANIE ZINTEGROWANEGO PROGRAMU AKTYWIZACJI I PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ NA TERENIE OBSZARU FUNKCJONALNEGO BLISKO KRAKOWA
OPRACOWANIE ZINTEGROWANEGO PROGRAMU AKTYWIZACJI I PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ NA TERENIE OBSZARU FUNKCJONALNEGO BLISKO KRAKOWA - w ramach projektu Razem Blisko Krakowa zintegrowany rozwój podkrakowskiego obszaru
Bardziej szczegółowoMiędzyregionalny Program InterregEuropa
Międzyregionalny Program InterregEuropa Zasięg terytorialny 28 państw Unii Europejskiej Norwegia Szwajcaria InterregEuropa w skrócie Zasięg terytorialny: 28 państw UE, Norwegia, Szwajcaria Budżet: 359
Bardziej szczegółowoProjekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Strona1 Raport z monitoringu opracowania i wdrażania standardu prowadzenia konsultacji, założeń projektów i aktów normatywnych, zasad realizacji innych przedsięwzięć przez Gminę Frampol w projekcie pt.:
Bardziej szczegółowoPisanie i zarządzanie projektami transgranicznymi dla instytucji kultury powiatów Krasnostawskiego i Łuckiego
Stworzenie pakietu komplementarnych projektów transgranicznych dla placówek kulturalnych powiatów: Krasnostawskiego i Łuckiego Pisanie i zarządzanie projektami transgranicznymi dla instytucji kultury powiatów
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp 11
Zarządzanie projektem europejskim / redakcja naukowa Michał Trocki ; [autorzy Emil Bukłaha, Włodzimierz Dzierżanowski, Bartosz Grucza, Mateusz Juchniewicz, Waldemar Rogowski, Alicja Ryszkiewicz, Anna Siejda,
Bardziej szczegółowoSpotkanie konsultacyjne na temat polsko-słowackiej współpracy transgranicznej w latach
Spotkanie konsultacyjne na temat polsko-słowackiej współpracy transgranicznej w latach 2014-2020 Nowy Targ, 15.01.2014 r. Spotkanie realizowane w ramach mikroprojektu pt. Polsko-słowacka strategia działania
Bardziej szczegółowoPRAKTYCZNE WDRAŻANIE WSPARCIA W RAMACH LOKALNYCH GRUP RYBACKICH ORAZ UDZIAŁ W PROCESIE APLIKACYJNYM URZĘDÓW MARSZAŁKOWSKICH
PRAKTYCZNE WDRAŻANIE WSPARCIA W RAMACH LOKALNYCH GRUP RYBACKICH ORAZ UDZIAŁ W PROCESIE APLIKACYJNYM URZĘDÓW MARSZAŁKOWSKICH Karolina Szambelańczyk Oddział Obsługi PO Ryby Departament Programów Rozwoju
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany przez UE ze środków EFRR w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata
Załącznik Nr 1 do Umowy o dzieło SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA na wykonanie badania ewaluacyjnego pn. Ocena systemu informacji i promocji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego I. Przedmiot
Bardziej szczegółowoWspółpraca międzynarodowa w programach. INTERREG Region Morza Bałtyckiego INTERREG Europa Środkowa INTERREG Europa
Współpraca międzynarodowa w programach INTERREG Region Morza Bałtyckiego INTERREG Europa Środkowa INTERREG Europa Marta Pietrzyk zastępca dyrektora Departamentu Współpracy Terytorialnej Warszawa, 5 listopada
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA
PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA 2014 2020 WYTYCZNE DO PRZYGOTOWANIA STUDIUM WYKONALNOŚCI 1 Poniższe wytyczne przedstawiają minimalny zakres wymagań, jakie powinien spełniać dokument.
Bardziej szczegółowoZarządzanie strategiczne województwem
IV Warsztaty Strategiczne Zespołu ds. aktualizacji SRWM do 2020 Zarządzanie strategiczne województwem Zadania na lata 2010-2012 Jacek Woźniak Dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej UMWM 4 września
Bardziej szczegółowoJacek Szlachta. Panel 2 Rola współpracy transgranicznej dla rozwoju województwa podlaskiego. Białystok 20 luty 2014 roku
Jacek Szlachta Panel 2 Rola współpracy transgranicznej dla rozwoju województwa podlaskiego Białystok 20 luty 2014 roku 1 Struktura prezentacji 1. Zapisy strategii województwa podlaskiego do roku 2020 w
Bardziej szczegółowoEuropejska Współpraca Terytorialna w województwie śląskim PROGRAM INTERREG V-A REPUBLIKA CZESKA - POLSKA. Katowice, 24 listopada 2015 r.
Europejska Współpraca Terytorialna w województwie śląskim PROGRAM INTERREG V-A REPUBLIKA CZESKA - POLSKA Katowice, 24 listopada 2015 r. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Obszar CZ: 23,1 tys. km 2 PL: 24 tys. km
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (SOPZ)
Załącznik nr 1 do zaproszenia do złożenia oferty SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (SOPZ) na opracowanie dokumentu pn. Katalog wydatków kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych dla Działania 3.3 Poprawa
Bardziej szczegółowoProjekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Strona1 Raport z monitoringu opracowania i wdrażania standardu wzajemnego informowania się JST i NGO o planach, zamierzeniach, kierunkach działań przez Gminę Frampol w projekcie pt.: Współpracujemy profesjonalnie!
Bardziej szczegółowoProgram Interreg V-A Polska-Słowacja Wrzesień2017 r.
Program Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020 Wrzesień2017 r. WST wspieranie wnioskodawców Partnerstwo Konsultacje Zarys Potrzeby/Problemy Rozwiązania Zadania Oczekiwane rezultaty Osobiście w WST wtorki
Bardziej szczegółowoDZIAŁANIE 9.3 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI STRATEGICZNYCH
DZIAŁANIE 9.3 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI STRATEGICZNYCH 1. Nazwa programu operacyjnego 2. Numer i nazwa priorytetu 3. Nazwa Funduszu finansującego priorytet 4. Instytucja Zarządzająca 5. Instytucja Pośrednicząca
Bardziej szczegółowoProgramy współpracy terytorialnej UE
Programy współpracy terytorialnej UE Elżbieta Książek II Forum Dni Nauki i Technologii Polska Wschód Białystok-Białowieża, 22-24 kwietnia 2009 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego
Bardziej szczegółowoREGULAMIN REKRUTACJI. Część I. Postanowienia ogólne
REGULAMIN REKRUTACJI do wdrożenia instrumentów współpracy finansowej dla przedstawicieli jednostek samorządu gminnego i powiatowego oraz organizacji pozarządowych w ramach projektu Wzmocnienie mechanizmów
Bardziej szczegółowoRola miast w polityce spójności
Rola miast w polityce spójności Plan prezentacji 1. Zintegrowane Inwestycje Terytorialne podstawy prawne i cele wdrażania instrumentu 2. Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego
Bardziej szczegółowoProjekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Raport z monitoringu opracowania i wdrażania standardu wzajemnego informowania się JST i NGO o planach, zamierzeniach, kierunkach działań przez Gminę Zwierzyniec w projekcie pt.: Współpracujemy profesjonalnie!
Bardziej szczegółowoProponowany harmonogram współpracy w zakresie wdrażania instrumentu ZIT w ramach RPO WK-P 2014-2020
Proponowany harmonogram współpracy w zakresie wdrażania instrumentu ZIT w ramach RPO WK-P 2014-2020 22 stycznia 2015 r. Departament Rozwoju Regionalnego Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Bardziej szczegółowoOKRESOWY PLAN EWALUACJI REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO NA 2015 ROK
OKRESOWY PLAN EWALUACJI REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO 2007-2013 NA 2015 ROK Departament Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego
Bardziej szczegółowoNAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA: 1 NABÓR PWT PBU Numer KATEGORIA PYTANIE ODPOWIEDŹ
NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA: 1 NABÓR PWT PBU 2014-2020 Numer KATEGORIA PYTANIE ODPOWIEDŹ 1 Wniosek o dofinansowanie 2 Wniosek o dofinansowanie 3 instytucji 4 instytucji 5 6 W ilu kopiach należy złożyć
Bardziej szczegółowoNowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej 2014-2020 oraz wsparcie dla Turystyki z programu COSME. 25 czerwca 2015 r.
Nowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej 2014-2020 oraz wsparcie dla Turystyki z programu COSME 25 czerwca 2015 r. Wsparcie pozafinansowe i instrumenty finansowe 2014-2020 1. Poziom krajowy: programy
Bardziej szczegółowoOPIS DOBREJ PRAKTYKI. 1. Dane dotyczące podmiotu/podmiotów realizujących lub zasłużonych dla realizacji opisanych inicjatyw lub praktyk
OPIS DOBREJ PRAKTYKI 1. Dane dotyczące podmiotu/podmiotów realizujących lub zasłużonych dla realizacji opisanych inicjatyw lub praktyk nazwa inicjatywy Wspieranie partnerstwa transgranicznego i współpracy
Bardziej szczegółowoMożliwości dla samorządów miejskich w Programach EWT/EIS
Możliwości dla samorządów miejskich w Programach EWT/EIS 2014-2020 Paweł Zawadzki Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego Dzień Informacyjny Urbact
Bardziej szczegółowoCechy poprawnie przygotowanego projektu typu Budowanie potencjału szkolnictwa wyższego w krajach partnerskich
Cechy poprawnie przygotowanego projektu typu Budowanie potencjału szkolnictwa wyższego w krajach partnerskich Małgorzata Członkowska-Naumiuk Spotkanie informacyjne, Warszawa 8 stycznia 2015 r. Przed rozpoczęciem
Bardziej szczegółowoObszar tematyczny Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy: Rozwój sektora prywatnego i promocja eksportu MŚP
Obszar tematyczny Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy: Rozwój sektora prywatnego i promocja eksportu MŚP Całkowita alokacja: do 10 milionów franków szwajcarskich W danym obszarze ma zastosowanie
Bardziej szczegółowoRewitalizacja. Komplementarny proces. Kompleksowa zmiana
Rewitalizacja. Komplementarny proces. Kompleksowa zmiana Rewitalizacja to wyprowadzanie ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania całościowe, obejmujące różne sfery życia. Sama definicja
Bardziej szczegółowoSZANSE NA WSPÓŁPRACĘ TRANSGRANICZNĄ PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ LITWA-POLSKA 2014-2020
SZANSE NA WSPÓŁPRACĘ TRANSGRANICZNĄ PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ LITWA-POLSKA 2014-2020 Program współpracy Interreg V-A Litwa-Polska jest kontynuacją współpracy rozpoczętej wraz z Programem Współpracy
Bardziej szczegółowoEfekty działania Biura Wdrażania RIS-P
Efekty działania Biura Wdrażania RIS-P Proces wdrażania RIS-P a Komitet Sterujący ds. RIS-P Stan wdrożenia RIS-P Tomasz Klajbor Kierownik Realizacji Projektu I Posiedzenie Komitetu Sterującego ds. RIS-P
Bardziej szczegółowo