Od autorów, Spis treści. NR 6 (czerwiec 2011) Redakcja: Witold Drogoń drowit@tlen.pl Czesław Witkowski. (zawodowych i gospodarczych). str.
|
|
- Urszula Nawrocka
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 BIULETYN PRACOWNI HO TELARSTWA W Y Ż S Z A S Z K O Ł A H O T E L A R S T W A, G A S T R O N O M I I I T U R Y S T Y K I NR 6 (czerwiec 2011) Redakcja: Witold Drogoń drowit@tlen.pl Czesław Witkowski Od autorów, W Y Ż S Z A S Z K O Ł A H O WT UY RŻ YS SZ TA Y SK ZI K O Ł A H O T U R Y S T Y K I W numerze m.in., kontynuacja problematyki międzynarodowych systemów hotelowych, systematyka organizacji hotelarskich, hotele powiązane z międzynarodowymi systemami na terenie Polski tendencje zmian, najnowsze dane o systemach hotelowych w Europie. Miło nam poinformować Państwa o powstaniu Koła Naukowego Hotelarstwa WSHGiT o czym piszemy w 4 pkt. W. D. i Cz.W. Spis treści 1. M. Mialik, Systemy i marki hoteli systemowych w Polsce w 2010 roku. str Cz. Witkowski, Systematyka międzynarodowych organizacji hotelarskich (zawodowych i gospodarczych). str Cz. Witkowski, Udział hoteli systemowych w potencjale usługowym hoteli działających na terenie Polski i tendencje zmian. str W. Drogoń, Koło naukowe hotelarstwa WSHGiT. str Z prasy międzynarodowej: str. 23 1
2 - Dziesięć pierwszych grup hotelowych w Europie w 2011 roku, - RevPar w krajach europejskich 2009/ Wykorzystanie potencjału hoteli w krajach europejskich 2009/ Średnie ceny w krajach europejskich 2009/
3 Pkt. 1. Magdalena Mialik (studentka II roku studiów magisterskich) Systemy i marki hoteli systemowych w Polsce w 2010 roku. MSH działające w Polsce i kontrolowane przez nie marki (stan czerwiec 2010 r.) Pozycja Polska Świat 1 5 Accor Nazwa MSH Kontrolowane marki Kategoria 3 Softel Mercure Novotel Orbis Ibis Etap Carlson Radisson Starwood Sheraton Westin Le Meridien InterContinental (3) Poza pierwszą dziesiątką Poza pierwszą dziesiątką Poza pierwszą dziesiątką InterContinental Holiday Express by Holiday Scandic Qubus Qubus 3 4 Vienna International Louvres Hotels 8 3 Marriott Andels Chopin Jan III Sobieski Angelo Amber Kyriad Campanile Premiere Classe Marriott Courtiard 9 7 Best Western Best Western Choice Clarion Comfork Quality Hilton Hilton Hyatt Hyatt 5 13 Poza pierwszą dziesiątką IBB Hotels IBB Hotels 4 14 Poza pierwszą dziesiątką Mamaison Systemy- 14 Marki - 33 Źródło: Badania naukowe Pracowni Hotelarstwa WSHGiT. Le Regina Diana
4 Objaśnienia: (1) (2) (3) O pozycji w rankingach decyduje liczba pokoi (jednostek mieszkalnych). Nazwa systemu podana w popularnym skrócie. Spotykana jest różna pisownia tej grupy; InterContinental, Intercontinental, Inter Continental. MSH w Polsce, liczba hoteli, pokoi i miejsc noclegowych, stan czerwiec 2010 r. (szacunek). Pozycja liczona ilością pokoi Nazwa MSH hoteli Ilość pokoi miejsc noclegowych 1 Accor Marriott Hilton Qubus Hyatt Carlson Best Western Starwood InterContinental Lours Hotels IBB Hotels Vienna Inter Chois MaMaison Razem Źródło: Badania naukowe Pracowni Hotelarstwa WSHGiT. Rozmieszczenie terytorialne hoteli systemowych według województw w czerwcu 2006 r. i czerwcu 2010 r. Lp. Województwo Liczba hoteli 2006 struktura 2010 struktura zmiana Ogółem Polska % % Dolnośląskie 18 15, ,4 0 2 Kujawsko-pomorskie 4 3,3 4 3,0 0 3 Lubelskie 4 3,3 3 2,2-1 4 Lubuski 3 2,5 3 2,2 0 5 Łódzkie 4 3,3 5 3, Małopolskie 17 14, , Mazowieckie 26 21, , Opolskie 1 0,8 1 0,8 0 9 Podkarpackie , Podlaskie 2 1,7 2 1, Pomorskie 8 6,7 11 8,2 +3 4
5 12 Śląskie 14 11, , Świętokrzyskie 1 0,8 4 3, Warmińsko-Mazurskie 2 1,7 1 0, Wielkopolskie 8 6,7 10 7, Zachodniopomorskie 8 6,7 9 6,7 +1 Źródło: Badania naukowe Pracowni Hotelarstwa WSHGiT. Z analizy danych zawartych w powyższej tabeli wynikają następujące stwierdzenia: 1. Hotele systemowe pojawiły się już we wszystkich województwach. 2. Najwięcej hoteli systemowych pozostających w dyspozycji MSH zlokalizowanych jest na terenie województwa Mazowieckiego, Dolnośląskiego, Małopolskiego, Śląskiego, Pomorskiego, Wielkopolskiego i Zachodniopomorskiego. 3. W Warszawie zlokalizowanych jest 27 hoteli systemowych, co stanowi 20% wszystkich hoteli systemowych działających w Polsce. 4. Na terenie województwa Opolskiego, Podkarpackiego i Warmińsko- Mazurskiego znajduje się zaledwie po jednym obiekcie, a Podlaskiego dwa. następująco. Struktura standardowa hoteli systemowych w 2006 i 2010 roku przedstawiała się Hotel 2006 % 2010 % Ogółem gwiazdkowy 15 12, ,0 4 gwiazdkowy 31 25, ,1 3 gwiazdkowy 51 42, ,1 2 gwiazdkowy 22 18, ,1 1 gwiazdkowy 1 0,8 9 6,6 Źródło: Badania naukowe Pracowni Hotelarstwa WSHGiT. Powyższe dane potwierdzają tezę zainteresowania MSH już wszystkimi grupami standardowymi hoteli roku. Dla porównania poniżej prezentowana jest struktura hotelarstwa ogółem w Polsce w Hotel 2010 % Ogółem gwiazdkowy 51 2,7 4 gwiazdkowy 165 8,7 3 gwiazdkowy ,2 5
6 2 gwiazdkowy ,1 1 gwiazdkowy ,3 Źródło: GUS. Terenowe rozmieszczenie marek hoteli systemowych działających w Polsce (stan w czerwcu 2010 r.) Województwo Dolnośląskie (występuje 12 marek) Kujawsko-pomorskie (występują 4 marki) Lubelskie (występują 3 marki) Lubuski (występują 2 marki) Łódzkie (występują 4 marki) Małopolskie (występuje 15 marek) Marki 1. Sofitel 2. Mercure 3. Novotel 4. Orbis 5. Ibis 6. Etap 7. Best Western 8. InterContinental 9. Campanile 10. Qubus 11. Radisson 12. Quality 1. Express by Holiday 2. Shandic 3. Mercure 4. Etap 1. Campanile 2. Mercure 3. Orbis 1. Orbis 2. Qubus 1. Best Western 2. Ibis 3. Qubus 4. Campanile 1. Andres 2. Quality 3. Qubus 4. Best Western 5. Holiday Inn 6. Mercure 7. Orbis 8. Etap 9. Chopin 10. Sheraton 11. Radisson 12. Hilton 13. Campanile 14. Novotel 15. Ibis 6
7 Województwo Mazowieckie (występuje 21 marek) Opolskie (występuje 1 marka) Podkarpackie (występuje 1 marka) Podlaskie (wystepuje1 marka) Pomorskie (występuje 9 marek) Śląskie (występuje 12 marek) Świętokrzyskie (występuje 3 marka) Warmińsko-Mazurskie (występują 1 marki) Marki 1. Sofitel 2. Mercurie 3. Novotel 4. Ibis 5. Holiday Inn 6. Kyriad 7. Campanile 8. Premiere Classe 9. Hyatt 10. Jann III Sobieski 11. Diana 12. Etap 13. Sheraton 14. Westin 15. InterContinental 16. Express by Holiday 17. Marriott 18. Courtyard 19. Hilton 20. Radisson 21. Le Regina 1. Merure 1. Best Western 1. Best Western 1. Mercure 2. Novotel 3. Orbis 4. Radisson 5. Softel 6. Sheraton 7. Shandie 8. Hilton 9. Qubus 1. Angelo 2. Campanile 3. Comfort 4. Quality 5. Best Western 6. Orbis 7. Etap 8. Qubus 9. Mercure 10. Ibis 1. Qubus 2. Novotel 3. Ibis 1. Mercure 7
8 Województwo Marki 1. Campanile 2. Mercure 3. Novotel 4. Ibis Wielkopolskie (występuje 8 marek) 5. Orbis 6. IBB Hotels 7. Sheraton 8. Quality 1. Amber Baltic 2. Clarion 3. Campanile 4. Novotel Zachodniopomorskie (występuje 8 marek) 5. Ibis 6. Orbis 7. Radisson 8. Etap Źródło: Badania naukowe Pracowni Hotelarstwa WSHGiT. 8
9 Pkt. 2. Dr Czesław Witkowski Systematyka międzynarodowych organizacji hotelarskich (zawodowych i gospodarczych). Hotelarstwo i hotelarze mają swoje liczne organizacje, zarówno krajowe jak i międzynarodowe. Międzynarodowe organizacje można podzielić przyjmując jako kryterium charakter działalności na: organizacje zawodowe (stowarzyszenia), organizacje gospodarcze, Międzynarodowe organizacje zawodowe hotelarzy. 1 Istnieje wiele międzynarodowych organizacji zawodowych hotelarstwa, swego rodzaju związków zawodowych hotelarzy. Wymienimy tylko najważniejsze z punktu widzenia hotelarstwa polskiego: Międzynarodowe Zrzeszenie Hoteli i Restauracji (fr. AIHR, ang. IH&RA), Międzynarodowy Związek Organizacji Hotelarskich, Restauracyjnych i Kawiarnianych, (HO-RE-CA), Konfederacja Krajowych Stowarzyszeń Hoteli i Restauracji we Wspólnocie Europejskiej (HOTREC). Cele i zadania tych organizacji są zbieżne i formułowane podobnie. Należą do nich: integracja branży, organizowanie kontaktów między hotelarzami, wymiana doświadczeń, reprezentowanie interesów hotelarstwa wobec instytucji i organizacji międzynarodowych takich jak WTO, MOP, ONZ, UE, szkolenie i doskonalenie zawodowe personelu, zbieranie i analiza informacji gospodarczych, prowadzenie wydawnictw branżowych, współpraca z innymi organizacjami zawodowymi, szczególnie biur podróży, rozpatrywanie sporów. Międzynarodowe organizacje gospodarcze dadzą się podzielić na: międzynarodowe systemy hotelowe (samodzielne firmy - grupy kapitałowe), dobrowolne zrzeszenia (porozumienia marketingowe). 1 Por. 1). Alejziak W., Mariniec T. Międzynarodowe organizacje turystyczne, Albis, Kraków 2003; 2) Tulibacki T. Międzynarodowe systemy hotelowe, WSHGiT, warszawa
10 Systemy hotelowe; są to organizacje gospodarcze powiązane z kontrolowanymi hotelami w oparciu o następujące formy organizacyjno prawne: własność, dzierżawa listing, zarządzanie, franchising (koncesja). Dobrowolne zrzeszenia; nie mają tak sformalizowanych form powiązania z hotelami jak systemy, koncentrują się na działalności marketingowo rezerwacyjnej. Niektóre z tych organizacji zrzeszają bardzo dużą liczbę hoteli (do obiektów). Na rynku polskim pojawiły się na początku XXI wieku. Są różne kryteria przynależności do tych porozumień do podstawowych należą standard i segment gości w których specjalizują się zrzeszane hotele. Klasyfikacja międzynarodowych organizacji hotelarskich. międzynarodowe organizacje hotelarskie organizacje zawodowe organizacje gospodarcze międzynarodowe systemy hotelowe dobrowolne zrzeszenia Opracowanie własne. Pojecie międzynarodowego systemu hotelowego Wzrost na świecie znaczenia globalnych organizacji gospodarczych hoteli zwanych powszechnie międzynarodowymi systemami hotelowymi oraz wyraźna ich ekspansja na polskim rynku hotelarskim powodują konieczność zdefiniowania pojęcia międzynarodowego systemu hotelowego (MSH) oraz opracowania jednolitej nomenklatury w tym zakresie. Jednoznaczne zdefiniowanie pojęcia międzynarodowego systemu hotelowego oraz sprecyzowanie sposobu kwalifikowania (zaliczania) hoteli jako obiektów podporządkowanych, kontrolowanych czy powiązanych z międzynarodowymi systemami hotelowymi (działających w ramach systemów) jest również warunkiem poprawności 10
11 badań. 2. Zarówno w literaturze polskiej jak i obcojęzycznej na określenie międzynarodowych organizacji gospodarczych hoteli używane są zróżnicowane określenia: system, łańcuch, sieć, grupa, konsorcjum, korporacja, spółka, holding, marka, firma i inne. Wymienione terminy używane są często zamiennie, co utrudnia uporządkowanie pojęć i wypracowanie jednolitej nomenklatury. Trzeba dodatkowo odnotować, że za określeniami używanymi w publikacjach oraz oficjalnymi nazwami firm (system, łańcuch, sieć, korporacja itp.) występują często różne organizacje i przedsięwzięcia z punktu widzenia: potencjału, zakresu i obszaru działania, samodzielności zrzeszonych hoteli i stopnia centralizacji zarządzania czy struktury kapitału i formy własności. Nawet pod taką samą lub podobną nazwą funkcjonują organizacje o odmiennym przedmiocie, zakresie i obszarze działania. Należy odnotować, że problematyka jest nadzwyczaj płynna. W branży trwają procesy ustawicznych zmian: przejęć, fuzji, wykupów przekształceń. Samodzielne, tradycyjne nieraz czołowe firmy stają się częścią innych, istniejących lub nowo powstałych grup kapitałowych. Następuje dywersyfikacja zakresu działania i standardów, powstają nowe marki dostosowane do wymagań rynku. Problem jest istotny gdyż w literaturze krajowej znajdujemy definicje i określenia nie przystające do aktualnego etapu rozwoju tych organizacji. Niektórzy autorzy, szczególnie J. Grabowski 3 i T. Tulibacki 4 podjęli próbę odmiennego definiowania pojęcia system i łańcuch, próba ta niestety upowszechniła się i jest często powtarzana w różnych publikacjach. Próba odmiennego definiowania pojęć system i łańcuch, jako funkcjonujących obok siebie różnych organizacji jest zabiegiem sztucznym nie uwzględniającym realiów współczesnego światowego rynku hotelarskiego. Bardziej poprawnym teoretycznie jest hierarchiczne usytuowanie tych pojęć, lokując łańcuch (rozumiany jako markę) na szczeblu pośrednim między systemem i hotelem 5. Należy wyraźnie stwierdzić, że traktowanie systemów i łańcuchów jako odrębnych, funkcjonujących obok siebie organizacji i formułowanie definicji i cech każdej z nich nie odpowiada stanowi faktycznemu i współczesnemu etapowi rozwoju globalnych organizacji 2 Przeglądowi literatury poświęconej MSH i definicji międzynarodowego systemu hotelowego autor poświęcił rozdział I książki Hotelarstwo cz. II Międzynarodowe systemy hotelowe w Polsce, wydanej przez WSE, Warszawa 2003 oraz artykuł pt. Przyczynek do definicji międzynarodowego systemu hotelowego opublikowanym w Zeszytach Naukowych WSE, Warszawa nr 2(36) J. Grabowski, Łańcuchy czy systemy, Hotelarz, nr 7-8 z 1977 r. 4 T. Tulibacki, Międzynarodowe systemy hotelowe, WSHGiT, Warszawa 2000, wznawiana w następnych latach. 5 Por. W. Błaszczuk i Cz. Witkowski, Hotelarstwo w Polsce wybrane zagadnienia, Wyd. Akadem. WSSP w Lublinie, Lublin 2006, s
12 gospodarczych hoteli. Autorzy proponujący ten podział podeszli do problemu od strony formalnej, powierzchownie nie zagłębiając się w procesy gospodarcze i strukturalne zachodzące w światowym hotelarstwie. Zasugerowali się utrzymywaniem w wielu hotelach o wspólnej nazwie jednolitych standardów i procedur obsługi. Tymczasem trzeba dostrzec takie tendencje i zjawiska jak: Dywersyfikacja zakresu usług, wydzielanie się (powstawanie) w ramach znanych firm nowych marek o zróżnicowanym standardzie obiektów. Przechodzenie (przejmowanie) całych grup hoteli funkcjonujących pod jedną marką, z reguły z jej zachowaniem pod zarząd (kontrolę) innych organizacji (systemów). Stosowanie zróżnicowanych form powiązań systemów z zrzeszonymi hotelami, wśród których własność odgrywa coraz mniejszą rolę. Przesunięcie zainteresowania MSH z posiadania (i budowy) własnych hoteli na systemy umów franchisingowych, umów o zarządzanie lub dzierżawę obiektów. Organizację dyrekcji (prezydencji) regionalnych w celu przybliżenia zarządzania i nadzoru do hoteli. Obserwujemy, że hotele różnych marek wchodzących w skład jednego systemu posiadają elementy wspólnych zarządów, tak jest w przypadku hoteli Sheraton i Westin w Warszawie (MSH Starwood). Tendencje te i zjawiska podważają słuszność specyfikowania takich cech organizacji (systemów i łańcuchów), jak jednolity zakres usług, jednolite struktury, jeden właściciel. Wymaga podkreślenia, że żaden z autorów dzielących organizacje gospodarcze hoteli na systemy i łańcuchy nie podjął próby szacunku potencjału tych grup. Nie jest to zresztą możliwe gdyż takie podziały w praktyce nie istnieją 6. Badania wykazują, że na świecie ukształtowała się trzyszczeblowa struktura międzynarodowych systemów hotelowych 7 : szczebel podstawowy hotel, szczebel pośredni marka (łańcuch), szczebel globalny MSH (grupa kapitałowa, firma). Powyższe stwierdzenie jest podstawą dla sformułowania definicji międzynarodowego systemu hotelowego. 6 Autor niniejszej książki dokonał szacunku potencjału MSH. Por. Witkowski Cz., Hotelarstwo cz. II, Międzynarodowe systemy hotelowe w Polsce, WSE, Warszawa 2003, s Chociaż wyjątkowo można spotkać dwuszczeblowe, jednomarkowe, na przykład działający w Polsce Qubus. 12
13 W Polsce w branży nadal będą używane równolegle różne nazwy na określenie międzynarodowych organizacji gospodarczych hoteli. Jednak będzie się utrwalała nazwa międzynarodowy system hotelowy w odniesieniu do ponadnarodowych organizacji gospodarczych hoteli. Autor formułuje następującą definicję MSH: Międzynarodowy system hotelowy jest umowną nazwą organizacji gospodarczej działającej w zakresie hotelarstwa w skali ponadnarodowej (globalnej). Międzynarodowe systemy hotelowe funkcjonują w różnym zakresie usług hotelarskich na różnych obszarach świata, przyjmują różne formy prawne, własnościowe i organizacyjne oraz zróżnicowane nazewnictwo. Międzynarodowy system hotelowy może funkcjonować jako jednorodna organizacja bądź jako grupa (konsorcjum) organizacji. Analizując działalność MSH można wyodrębnić szereg cech wspólnych tych organizacji, ale też zauważyć różnice między nimi: MSH jest z zasady grupą zrzeszającą lub kontrolującą określoną (często zmienna) liczbę marek, firm lub bezpośrednio hoteli. Systemy operują w skali ponadnarodowej. Systemy pozostają w ostrej konfrontacji konkurencyjnej, ale też współdziałają w ramach realizacji zbieżnych interesów. Systemy funkcjonują w różnych formach prawnych, własnościowych, organizacyjnych oraz stosują różne formy powiązania z hotelami (franchising, zarządzanie, własność, dzierżawa). Systemy wykazują stałą dbałość o utrzymanie deklarowanego poziomu usług i utrzymanie jednolitego standardu w ramach wyodrębnionych marek (marka na świecie jest synonimem kategorii obiektu). Działalność systemu jest nastawiona na łączenie interesów systemu, zrzeszonych hoteli i gości. Koordynacja funkcjonowania hoteli odbywa się na różnych szczeblach, często przesuwa się na szczebel kraju bądź regionu lub nawet miasta. W ramach wchodzących w skład systemu marek są określane i ściśle egzekwowane: standardy wyposażenia i procedury obsługi, zasady eksploatacji, sposoby nadzoru i kontroli jakości usług. 13
14 Elementami konsolidującymi systemy są: koncentracja kapitału, wspólna polityka ekonomiczna, polityka marketingowa wsparta z reguły własnymi elektronicznymi systemami rezerwacji o globalnym zasięgu. Działające na rynkach światowych systemy trzeba podzielić na dwa rodzaje: 1. Samodzielne firmy grupy kapitałowe, zarządzające hotelami własnymi i innych podmiotów na zasadzie umów franchisingowych, umów o zarządzanie lub dzierżawę obiektu. Systemy z zasady prowadzą hotele kilku marek. 2. Dobrowolne zrzeszenia niezależnych hoteli, podejmujące wspólne działanie na rzecz stowarzyszonych hoteli przede wszystkim w zakresie marketingu i rezerwacji miejsc noclegowych. Struktury organizacyjne systemów Na rynku międzynarodowych systemów hotelowych ma miejsce ostra walka konkurencyjna, prowadząca do pogłębienia koncentracji i globalizacji działalności gospodarczej. Koncentracja następuje w wielu formach: fuzji, przejęć, wykupów, restrukturyzacji systemów, zmian własnościowych 8. Wykupywane są pojedyncze obiekty, grupy obiektów, a również całe systemy. Koncentracja, nazywana też niekiedy integracją, ma charakter nie tylko koncentracji poziomej, to jest łączenia firm o profilu ściśle hotelarskim, ale i koncentracji pionowej, to jest łączenia firm o odmiennym profilu działania, szczególnie z biurami podróży, przewoźnikami, sieciami zakładów gastronomicznych 9. Procesy koncentracji i globalizacji pozwalają MSH na ekspansję programową, to jest rozszerzanie zakresu usług i terytorialną podejmowanie działalności w różnych regionach świata. Umożliwia to zdobycie przewagi konkurencyjnej, rozproszenie ryzyka 10. Przez wiele lat największe systemy miały siedzibę na terenie USA. W końcu XX wieku na listach 10 największych systemów pojawiły się również organizacje z innych krajów (Wielkiej Brytanii i Francji). 8 Proces fuzji przedsiębiorstw omawia P. J. Szczepankowski, Fuzje i przejęcia, WN PWN, Warszawa 2000, s Koncentracja i globalizacja w gospodarce turystycznej znajduje obszerne omówienie w literaturze, por. M. i R. Łazarkowie, Gospodarka Turystyczna, WSE, Warszawa 2002, s i W. Alejziak, Turystyka..., s , A. Konieczna-Domańska: Biura..., s. 134, B. Walas, Strategia turoperatorów europejskich, Rynek Turystyczny, nr 8 z 2000, s , T. Knowles, Zarządzanie..., s , A. Rapacz (red.), Przedsiębiorstwo..., s Na wagę problemu rozproszenia ryzyka zwraca uwagę M. Strużycki (red.), Podstawy zarządzania przedsiębiorstwem, SGH, Warszawa 1998, s
15 MSH umacniają swoją pozycję na rynku turystycznym i spychają na dalszy plan niezależne hotele. Te jednak ze swej strony w coraz szerszym zakresie podejmują działania obronne poprzez łączenie się w dobrowolne zrzeszenia dla wspólnych przedsięwzięć marketingowych, budowy systemów informacji, akwizycji i rezerwacji. Proces ten prowadzi do zwiększenia potencjału MSH 11. Powiązania finansowe, organizacyjne i handlowe między firmami są bardzo złożone. Systemy konkurują, ale też podejmują współpracę. Trudno jest ustalić stan własnościowy, źródła pochodzenia kapitału. Systemy posiadają wiele cech wspólnych ale też i różnią się między sobą. Różnice występują na przykład: 1) w strukturze standardów hoteli, wskazującej na zainteresowanie określonymi segmentami rynku; 2) w zasięgu terytorialnym i związanymi z tym strukturami terenowymi; 3) w sposobie powiązania z hotelami z punktu widzenia formy zarządzania obiektami; 4) w strukturze własności z punktu widzenia udziału osób fizycznych i prawnych w kapitale organizacji. W największych MSH wyraźnie dominują trzyszczeblowe struktury organizacyjne. Na szczycie hierarchii znajdują się grupy kapitałowe bądź tradycyjne firmy, szczebel średni stanowią łańcuchy marki, a szczebel podstawowy hotele konkretne obiekty. Struktura trzyszczeblowa MSH Grupa kapitałowa Marka Łańcuch Marka Łańcuch Marka Łańcuch Marka Łańcuch Hotel Hotel Opracowanie własne. itd. Występują również struktury dwuszczeblowe i to niezależnie od wielkości systemu. 11 Dobrowolne zrzeszenia autor pracy uznaje za MSH o bardziej luźnej formie powiązań formalno-prawnych hoteli z systemami. 15
16 Struktura dwuszczeblowa MSH System Hotel Hotel Hotel Hotel itd. Opracowanie własne. Systemy pracujące w dwuszczeblowych strukturach zrzeszają na ogół hotele o podobnym standardzie. Stosowane są zróżnicowane sposoby klasyfikacji obiektów z punktu widzenia ich standardu. W literaturze francusko i angielskojęzycznej na ogół hotele są dzielone na klasę lux, średnią i ekonomiczną. W Polsce, z uwagi na obowiązujące przepisy 12, standard hotelu określa jego kategoria. W ramach MSH stosowany jest też podział na marki (łańcuchy), które łączą w sobie określenie nazwy i standardu. Podział na marki występuje też coraz częściej w literaturze polskiej. Jednak pojęcia marka i kategoria nie są równoznaczne. Pojęcie marka hotelu jest pojęciem szerszym i oznacza raczej grupę standardową. Należy zaznaczyć, że w świecie i w Unii Europejskiej nie ma powszechnie obowiązujących zasad kategoryzacji obiektów hotelarskich. W kilku krajach przepisy są podobne, w innych odmienne, w wielu sprawa nie są w ogóle urzędowo regulowane 13. Można wyodrębnić cztery podstawowe formy prawno-organizacyjne powiązania MSH z konkretnymi hotelami: 1) hotele własne, stanowiące własność lub współwłasność danego systemu, zbudowane lub zakupione przez system; 2) hotele dzierżawione, stanowiące własność osób fizycznych bądź prawnych, przekazane w użytkowanie systemu; 3) hotele przekazane w zarządzanie systemowi; 4) hotele koncesjonowane, stanowiące własność osób fizycznych lub prawnych, które na mocy umów franchisingowych działają pod firmą systemu. W przypadku umowy o zarządzaniu istota porozumienia polega na następujących zasadach: system działa na rzecz i w imieniu właściciela, 12 Ustawa z r. o usługach turystycznych (tekst jednolity Dz. U. nr 55 z 2001 r. poz. 578). 13 J. Raciborski, Na europejską modłę, Hotelarz, nr 3 z 2002, s
17 hotel występuje pod nazwą i znakiem firmowym systemu, zarządzający ma pełną swobodę w zakresie eksploatacji, zarządzający odpowiada za standard i wyniki oraz otrzymuje (pobiera) opłaty. Trzeba odnotować, że MSH stosują z zasady więcej niż jedną formę współpracy z hotelami. Hotele powiązane umowami franchisingowymi zachowują autonomię prawną i finansową, nie zmienia się status właścicieli obiektu. Hotel jest prowadzony przez właściciela, który uzyskuje z tytułu zawartej umowy określone uprawnienia i świadczenia, ale zobowiązuje się do przestrzegania określonych rygorów oraz jest zobowiązany do wnoszenia na rzecz systemu ustalonych opłat. Rozwiązania takie pozwalają właścicielom hoteli zmniejszyć ryzyko prowadzenia działalności. Sprawy uprawnień, zobowiązań i opłat w umowach franchisingowych są z zasady regulowane następująco 14 : Uprawnienia korzystanie z nazwy i znaku firmowego, korzystanie z doradztwa organizacyjno-eksploatacyjnego i szkolenia, korzystanie z kanałów reklamowo-informacyjnych, włączenie hotelu do systemu centralnej rezerwacji, objęcie hotelu działalnością marketingową systemu, uzyskanie pomocy finansowej przy projektowaniu, budowie, wyposażeniu obiektu; Zobowiązania podporządkowanie się obowiązującym w systemie normom i standardom wyposażenia i obsługi, a często także rozwiązaniom organizacyjnym, poddanie się anonimowym, drobiazgowym kontrolom, obowiązek reklamowania innych hoteli systemu i rezerwacji w nich miejsc; Opłaty z reguły występuje więcej niż jedna opłata, opłaty i prowizje są związane z wykorzystaniem obiektu i jego wynikami ekonomicznymi. Opłaty są ustalone kwotowo lub procentowo. Na przykład 14 T. Cetnarska, Informacja o warunkach współpracy z międzynarodowymi systemami hotelowymi, Warszawa, r., s. 4-7 (nie publikowana). 17
18 ustalone są opłaty od wpływów lub od przyrostu sprzedaży, od zysku lub od poprawy wyników. Obiekt wnosi też opłaty na wspólne fundusze 15. Umowy są zawierane na różne okresy, przeważają terminy letnie. Konsekwencją niedotrzymania umowy przez hotel, w szczególności w zakresie jakości usługi i standardu wyposażenia, mogą być kary pieniężne lub rozwiązanie umowy. Franchising uznaje się obecnie za pierwszoplanową formę w zarządzaniu hotelarstwem w świecie. Są systemy, które współdziałanie z hotelami opierają wyłącznie na zasadach franchisingowych lub zarządzania. Udział formy zarządzania w wybranych firmach Firma Zarządzanie hoteli Hotele % Marriott International Extended Stay Hotels IHG (InterContinental Hotels Group) Accor Hilton Hotels Corp Starwood Hotels & Resorts Worldwide The Rezidor Hotels Group Groupe de Louvre NH Hotels Interstate Hotels & Resorts Źródło: Miesięcznik Hotels, październik Udział formy franchisingu w wybranych firmach Firma Franchising hoteli Hotele % Wyndham Hotel Group Choice Hotels International IHG (InterContinental Hotels Group) Hilton Hotels Corp Marriott International Accor Vantage Hospitality Group Carlson Hotels Worldwide Starwood Hotels & Resorts Worldwide LQ Management LLC Źródło: Miesięcznik Hotels, październik Umowa Orbis-Accor przewiduje następujące opłaty: jednorazowa opłata członkowska 250 euro za pokój, stała opłata licencyjna w wysokości 3% przychodów hotelu oraz opłata za centralny system rezerwacji 0,5-1,0% sprzedaży noclegów. Źródło: materiały Orbisu, wrzesień
19 Pkt. 3. Dr Czesław Witkowski Udział hoteli systemowych w potencjale usługowym hoteli działających na terenie Polski i tendencje zmian Udział hoteli systemowych w potencjale hoteli zlokalizowanych na terenie Polski i tendencje w tym zakresie przedstawia poniższa tabela. Rok szacunek Liczba Polska Polska Systemowe % ogółem ogółem Systemowe % hoteli , ,1 2) miejsc noclegowych , ) ,5 2) Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS i MSiT 1) 2) Przyjmując 101 miejsc noclegowych na jeden hotel według danych statystycznych z2009 r. O ile szacunek liczby hoteli ogółem funkcjonujących w 2010 roku przedstawiony przez Ministerstwo Sportu i Turystyki nie jest zbyt optymistyczny. Powyższy szacunek wskazuje na następujące zjawisko: potencjał hoteli systemowych rośnie lecz ich udział w ogólnym potencjale hotele w Polsce liczonym liczbą hoteli i miejsc noclegowych spada. W oparciu o zaprezentowane w opracowaniu badania można stwierdzić: Notujemy znaczny przyrost potencjału hotelarstwa systemowego na rynku polskim. W okresie od roku 2006 do roku 2010 przybyło 674 hoteli systemowych, to jest ponad 55% i miejsc noclegowych w tych obiektach, to jest 43%. Udział hotelarstwa systemowego w potencjale usługowym hotelarstwa polskiego w badanym okresie spadł: o w liczbie hoteli z 9,3% do 7,1%, o w liczbie miejsc noclegowych z 29,7% do 28,5%. 19
20 Ważną przyczyną wymienionego wyżej spadku udziału hotelarstwa systemowego w potencjale hotelarstwa polskiego może być pojawienie się na ryku hotelowym licznej grupy międzynarodowych dobrowolnych zrzeszeń hoteli (porozumień marketingowych). 20
21 Pkt. 4. Mgr inż. Witold Drogoń Koło naukowe hotelarstwa WSHGiT. PRZYJDŹ I PRZYŁĄCZ SIĘ Opiekun Koła: mgr inż. Witold Drogoń Kierownik Pracowni Hotelarstwa WSHGiT Przewodnicząca: Magdalena Mialik Sekretarz: Katarzyna Kozos Cele i zadania koła: 1. Integracja studentów wokół zagadnień związanych z hotelarstwem. Pogłębianie wiedzy poprzez studiowanie najnowszych opracowań naukowych z zakresu współczesnego hotelarstwa w świecie, turystycznych trendów, mody i kierunków branżowych oraz osiągnięć z zakresu zarządzania i marketingu w hotelarstwie. 2. Organizacja spotkań, na których opracowywane są materiały na konferencje i seminaria oraz wygłaszane referaty. 3. Współpraca z innymi kołami naukowymi i organizacjami studenckimi działającymi w WSHGiT oraz w innych uczelniach wyższych w Polsce. 4. Organizacja wyjazdów w celach badawczych. 5. Koło Naukowe swoją ofertę kieruje do wszystkich studentów różnych specjalności ZAPRASZAMY STUDENTÓW DO WSPÓŁPRACY I AKTYWNEGO UDZIAŁU W STUDENCKIM KOLE NAUKOWYM HOTELARSTWA.. Przyjjdź,, czekamy na ciiebiie.. Deklaracje członkostwa są do pobrania w pokoju 124 bud. A (Pracownia Hotelarstwa) u opiekuna Koła oraz u przewodniczącej Zarządu - pok. 107 bud. A Kontakt sknh@wshgit.edu.pl 21
22 DEKLARACJA CZŁONKOSTWA STUDENCKIEGO KOŁA NAUKOWEGO HOTELARSTWA WYŻSZEJ SZKOŁY HOTELARSTWA, GASTRONOMII I TURYSTYKI W WARSZAWIE Ja, niżej podpisany(a), deklaruję chęć wstąpienia do Studenckiego Koła Naukowego Hotelarstwa WSHGiT oraz aktywnego uczestnictwa w jego działaniu. Potwierdzam, że zapoznałem(am) się ze statusem Koła oraz wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb SKNH. Imię (Imiona):... Nazwisko:... Numer indeksu/albumu:... Data urodzenia:... Rok studiów:... Kierunek oraz specjalność:... adres do korespondencji:... telefon kontaktowy:... Adres (miejscowość i data) (podpis) Wypełnia Zarząd SKNH WSHGiT Przyjęto w poczet członków Studenckiego Koła Naukowego Hotelarstwa WSHGiT. Warszawa, dnia (Opiekun Koła) (Przewodniczący/ca 22
Hotelarstwo część III Hotelarstwo w gospodarce turystycznej
Czesław Witkowski Magdalena Kachniewska Hotelarstwo część III Hotelarstwo w gospodarce turystycznej Warszawa 2005 Czesław Witkowski: wstęp, rozdział I pkt. 5, rozdział II, rozdział III, rozdział IV, rozdział
Bardziej szczegółowoKIERUNEK GOSPODARKA TURYSTYCZNA
KIERUNEK GOSPODARKA TURYSTYCZNA Osoba kontaktowa: dr Ewa Markiewicz e.markiewicz@ue.poznan.pl Gospodarka Turystyczna to międzynarodowy biznes turystyczny Branża turystyczna w Polsce i na świecie Wpływy
Bardziej szczegółowoPomorskie obiekty hotelarskie
Pomorskie obiekty hotelarskie Katarzyna Olczyk Przewodnicząca Komisji Kategoryzacyjnej Departament Turystyki Pomorskie a inne województwa 551 I 455 I 339 I 341 I 286 I 263 Małopolska I Dolnośląskie I Mazowieckie
Bardziej szczegółowoAnaliza rynku hotelowych usług noclegowych w latach 2003-2008 w Polsce
Cezary Sarnecki Analiza rynku hotelowych usług noclegowych w latach 2003-2008 w Polsce Słowa kluczowe: hotelarstwo, usługi noclegowe, podaż i popyt usług noclegowych Abstrakt: Celem niniejszego artykułu
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 8.6.215 r. Notatka informacyjna Wykorzystanie turystycznych obiektów noclegowych 1 w I kwartale 215 roku W pierwszych trzech miesiącach roku 215, w porównaniu do I kwartału
Bardziej szczegółowoŚrednia wielkość powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie za rok 2006 (w hektarach) Jednostka podziału administracyjnego kraju
ROLNYCH W GOSPODARSTWIE W KRAJU ZA 2006 ROK w gospodarstwie za rok 2006 (w hektarach) Województwo dolnośląskie 14,63 Województwo kujawsko-pomorskie 14,47 Województwo lubelskie 7,15 Województwo lubuskie
Bardziej szczegółowoStan dotychczasowych inwestycji hotelowych w Polsce
Stan dotychczasowych inwestycji hotelowych w Polsce W 2011 r. na rynku hotelowym w Polsce utrzymała się dobra koniunktura. Prezydencja Polski w UE w drugiej połowie roku miała pozytywny wpływ na rozwój
Bardziej szczegółowoAnaliza rynku hotelowych usług noclegowych w Polsce w latach 2003 2008
E q u i l i b r i u m (4) 200 ISSN 689-765X Cezary Sarnecki Analiza rynku hotelowych usług noclegowych w Polsce w latach 2003 2008 Słowa kluczowe: hotelarstwo, usługi noclegowe, podaż i popyt usług noclegowych
Bardziej szczegółowoWYNIKI ZA PIERWSZE PÓŁROCZE 2010 NOWY MODEL DZIAŁANIA GRUPY HOTELOWEJ ORBIS
WYNIKI ZA PIERWSZE PÓŁROCZE 2010 NOWY MODEL DZIAŁANIA GRUPY HOTELOWEJ ORBIS Grupa Hotelowa Orbis wyniki operacyjne za pierwsze półrocze 2010 I półrocze 2010 I półrocze 2009 zmiana Frekwencja 46,40% 44,50%
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych. Wykorzystanie bazy noclegowej 1 w 2008 roku
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych Materiał na konferencję prasową w dniu 25 czerwca 2009 r. Notatka Informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Wykorzystanie bazy noclegowej 1 w 2008 roku Zgodnie
Bardziej szczegółowona podstawie opracowania źródłowego pt.:
INFORMACJA O DOCHODACH I WYDATKACH SEKTORA FINASÓW PUBLICZNYCH WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W LATACH 2004-2011 ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM WYDATKÓW STRUKTURALNYCH na podstawie opracowania źródłowego
Bardziej szczegółowoBaza noclegowa w I kwartale 2012 roku 1
Materiał na konferencję prasową w dniu 31 maja 212 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Baza noclegowa w I kwartale 212 roku
Bardziej szczegółowoDziałalność gospodarcza przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób w 2015 r.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 03.10.2016 r. Opracowanie sygnalne Działalność gospodarcza przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób w 2015 r. W 2015 r. działalność gospodarczą w Polsce prowadziło
Bardziej szczegółowoHOTELARSTWO część I. Podstawy Hotelarstwa
Czesław Witkowski HOTELARSTWO część I. Podstawy Hotelarstwa Wydanie drugie zmienione Wydanie drugie zmienione ALMAMER wydawnictwo Recenzent prof. zw. dr hab. Stanisław W. Pluta Korekta Joanna Warecka Projekt
Bardziej szczegółowoAleksandra Rybińska, Anna ElŜbieta Strzała. 2.2. Organizacje poŝytku publicznego. 2.2.1. Profil statystyczny 1
Aleksandra Rybińska, Anna ElŜbieta Strzała 2.2. Organizacje poŝytku publicznego 2.2.1. Profil statystyczny 1 Według stanu na dzień 31 grudnia 2007 r. w rejestrze organizacji poŝytku publicznego KRS zarejestrowanych
Bardziej szczegółowoDZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA PRZEDSIĘBIORSTW O LICZBIE PRACUJĄCYCH DO 9 OSÓB W 2008 R.
Warszawa, 2009.10.16 DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA PRZEDSIĘBIORSTW O LICZBIE PRACUJĄCYCH DO 9 OSÓB W 2008 R. W Polsce w 2008 r. prowadziło działalność 1780 tys. przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób
Bardziej szczegółowoWykorzystanie turystycznych obiektów noclegowych 1 w 2013 roku.
Materiał na konferencję prasową w dniu 25 marca 2014 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna Uwaga: od 2012 r. zmiana zakresu prezentowanych danych
Bardziej szczegółowoBadanie krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w roku 2014 Streszczenie raportu wyniki desk research
Badanie krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w roku 2014 Streszczenie raportu wyniki desk research Listopad 2014 Wielkość i rozkład przestrzenny ruchu turystycznego
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia
Materiał na konferencję prasową w dniu 3 września 214 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Baza noclegowa według stanu w dniu
Bardziej szczegółowoHotele. Polscy hotelarze uwierzyli w sieci rynek franczyzy hotelowej bije rekordy. Janusz Mitulski. Partner, Horwath HTL Poland
Hotele. Polscy hotelarze uwierzyli w sieci rynek franczyzy hotelowej bije rekordy Janusz Mitulski Partner, Horwath HTL Poland Agenda I. Obraz sektora hotelowego w Polsce szanse, zagrożenia oraz perspektywy
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych
Materiał na konferencję prasową w dniu 23 marca 2011 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Baza noclegowa 1 i jej wykorzystanie w 2010 roku W
Bardziej szczegółowoWymiana gospodarcza województwa podlaskiego z zagranicą - stan, perspektywy, zagrożenia
Wymiana gospodarcza województwa podlaskiego z zagranicą - stan, perspektywy, zagrożenia dr.inż. Wojciech Winogrodzki Prezes Zarządu Członek Konfederacji Lewiatan Przygotowując moje wystąpienie wykorzystałem:
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia. Wykorzystanie bazy noclegowej zbiorowego zakwaterowania w 2011 roku.
Materiał na konferencję prasową w dniu 26 marca 2012 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Wykorzystanie bazy noclegowej zbiorowego
Bardziej szczegółowoInnowacyjność Mazowsza na tle innych regionów w Polsce i UE. Marzenna Anna Weresa Instytut Gospodarki Światowej Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Innowacyjność Mazowsza na tle innych regionów w Polsce i UE Marzenna Anna Weresa Instytut Gospodarki Światowej Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Cele wystąpienia - udzielenie odpowiedzi na pytania: Jak
Bardziej szczegółowokod nr w planie ECTS Przedmiot studiów Programy Unijne w Turystyce i Rekreacji 6 5
kod nr w planie ECTS Przedmiot studiów Programy Unijne w Turystyce i Rekreacji 6 5 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia II stopień Rok/Semestr I/1 Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny)
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych
Materiał na konferencję prasową w dniu 25 października 2011 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Baza noclegowa 1 wg stanu w dniu 31 lipca oraz
Bardziej szczegółowoDlatego prosimy o Państwa uwagi, sugestie chętnie wykorzystamy je w przyszłości.
Strona 1 Strona 2 Szanowni Państwo Rada nadzorcza jest jednym z głównych organów korporacyjnym spółek kapitałowych, ale nie tylko spółek. Rady nadzorcze (bądź komisje rewizyjne, ewentualnie rady ) występują
Bardziej szczegółowoMAPA FUNDUSZY POŻYCZKOWYCH
MAPA FUNDUSZY POŻYCZKOWYCH MAREK MIKA Polski Związek Funduszy Pożyczkowych Dane na 31.12 2011r. LICZBA POZIOM KAPITAŁU ROZKŁAD TERYTORIALNY Pierwszy fundusz pożyczkowy powstał w 1992 roku. Obecnie w Polsce
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY
Materiał na konferencję prasową w dniu 3 września 214 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 24.3.216 r. Notatka informacyjna Wykorzystanie turystycznych obiektów noclegowych 1 w 215 roku Obiekty noclegowe
Bardziej szczegółowoPrzedmiot kod nr w ECTS planie studiów Hotelarstwo TR/1/PK/HOTL obowiązkowy
Przedmiot kod nr w ECTS planie studiów Hotelarstwo TR/1/PK/HOTL 2 Kierunek Poziom kształcenia Rok/Semestr Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) Wykłady/ćwiczenia (liczba godzin) Turystyka i Rekreacja
Bardziej szczegółowoDepartament Koordynacji Polityki Strukturalnej. Fundusze unijne. a zróżnicowanie regionalne kraju. Warszawa, 27 marca 2008 r. 1
Departament Koordynacji Polityki Strukturalnej Fundusze unijne a zróżnicowanie regionalne kraju Warszawa, 27 marca 2008 r. 1 Proces konwergencji w wybranych krajach UE (zmiany w stosunku do średniego PKB
Bardziej szczegółowoKwatery prywatne w przestrzeni turystycznej Polski
Kwatery prywatne w przestrzeni turystycznej Polski Maria Bednarek-Szczepańska Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polska Akademia Nauk Procesy rozwoju usług noclegowych w okresie transformacji
Bardziej szczegółowoDolnośląski O/W Kujawsko-Pomorski O/W Lubelski O/W. plan IV- XII 2003 r. Wykonanie
Dolnośląski O/W Kujawsko-Pomorski O/W Lubelski O/W 14 371 13 455,56-915,44 93,63% 11 033 10 496,64-536,36 95,14% 10 905 10 760,90-144,10 98,68% 697 576,69-120,31 82,74% 441 415,97-25,03 94,32% 622 510,30-111,70
Bardziej szczegółowopilotażowe staże dla nauczycieli i instruktorów kształcenia zawodowego w przedsiębiorstwach
pilotażowe staże dla nauczycieli i instruktorów kształcenia zawodowego w przedsiębiorstwach WPROWADZENIE DO PROBLEMATYKI FUNKCJONOWANIA RYNKU USŁUG TURYSTYCZNYCH (W TYM PRAWNE ASPEKTY OBSŁUGI RUCHU TURYSTYCZNEGO,
Bardziej szczegółowoMiędzynarodowe systemy hotelarskie w Polsce
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach Międzynarodowe systemy hotelarskie w Polsce zestawienie bibliograficzne w wyborze Wybór i opracowanie Magdalena Zawal Kielce 2010 2 Wydawnictwa zwarte 1. Błaszczuk,
Bardziej szczegółowoInnowacyjność województwa kujawskopomorskiego
Innowacyjność województwa kujawskopomorskiego w 2015 r. Wiesława Gierańczyk, p.o. dyrektora, Urząd Statystyczny w Bydgoszczy 21.06.2018r., Toruń 1 Efekt współpracy: Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy Wydziału
Bardziej szczegółowoPrzedmiot kod nr w ECTS planie studiów HOTELARSTWO TR/1/PK/HOTL obowiązkowy. Ćwiczenia
Przedmiot kod nr w ECTS planie studiów HOTELARSTWO TR/1/PK/HOTL Kierunek Poziom kształcenia Rok/Semestr Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) Wykłady/ćwiczenia (liczba ) Język owy Forma/typ zajęć Wymagania
Bardziej szczegółowoII. BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE
II. BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE 1. Mieszkania oddane do eksploatacji w 2007 r. 1 Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w Polsce w 2007 r. oddano do użytku 133,8 tys. mieszkań, tj. o około 16% więcej
Bardziej szczegółowoGrupa Orbis. Prezentacja Inwestorska 3 kwartał 2012
Grupa Orbis Prezentacja Inwestorska 3 kwartał 2012 Agenda Grupa Orbis Strategia CSR Działalność operacyjna Wyniki finansowe Sekcja inwestorska 3 Grupa Orbis Wprowadzenie Struktura kapitałowa Grupy Orbis
Bardziej szczegółowoRozwój koopetycji w przemyśle spotkań
Rozwój koopetycji w przemyśle spotkań Hotele jako kluczowe podmioty w kształtowaniu oferty konferencyjnej dr Krzysztof Cieślikowski Warszawa 17-03-2016 Wybrane dylematy zarządzania w turystyce TURYSTYKA
Bardziej szczegółowoPowierzchnia województw w 2012 roku w km²
- 10 %? powierzchnia w km2 lokata DOLNOŚLĄSKIE 19947 7 KUJAWSKO-POMORSKIE 17972 10 LUBELSKIE 25122 3 LUBUSKIE 13988 13 ŁÓDZKIE 18219 9 MAŁOPOLSKIE 15183 12 MAZOWIECKIE 35558 1 OPOLSKIE 9412 16 PODKARPACKIE
Bardziej szczegółowoXXIII OGÓLNOPOLSKA OLIMPIADA MŁODZIEŻY - Lubuskie 2017 w piłce siatkowej
11-5-217 XXIII OGÓLNOPOLSKA OLIMPIADA MŁODZIEŻY - Lubuskie 217 sezon 216/217 A1 9. Łódzkie Świętokrzyskie "A" 11-5-217 A2 1.3 Pomorskie Kujawsko-Pomorskie "A" 11-5-217 A3 12. Świętokrzyskie Kujawsko-Pomorskie
Bardziej szczegółowoWykorzystanie turystycznych obiektów noclegowych 1 w 2012 roku
Materiał na konferencję prasową w dniu 22 marca 2013 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Wykorzystanie turystycznych obiektów
Bardziej szczegółowoGrażyna Morys-Gieorgica Departament Rynku Pracy. III Kongres Akademickich Biur Karier, Warszawa, 3 grudnia 2014r
Współpraca Centrów Informacji i Planowania Kariery Zawodowej z Akademickimi Biurami Karier w zakresie opracowywania, aktualizowania i upowszechniania informacji zawodowej Grażyna Morys-Gieorgica Departament
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Katowicach
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Katowicach Notatka informacyjna PRODUKT KRAJOWY BRUTTO RACHUNKI REGIONALNE W 2008 R. 1 PRODUKT KRAJOWY BRUTTO W 2008 roku wartość wytworzonego produktu krajowego
Bardziej szczegółowoHotele (PKD 55.1) koniunktura i pogoda pomogły branży w I poł. 2015 r.
Analizy Sektorowe 24 listopada 2015 Hotele (PKD 55.1) koniunktura i pogoda pomogły branży w I poł. 2015 r. Trendy bieżące: Wzrost w I poł. 2015 liczby hoteli (2,9% r/r) przy wzroście korzystających z noclegów
Bardziej szczegółowoPodróże Polaków w 2013 roku 1. Podstawowe wyniki badań
Badania wykonane przez Activ Group. na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki w ramach Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej na rok temat nr 1.30.06(099) Aktywność turystyczna Polaków.
Bardziej szczegółowoDOFINANSOWANIE NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII W ZAKRESIE DROGOWNICTWA. mgr Małgorzata Kuc-Wojteczek FORTY doradztwo gospodarczo-kadrowe
DOFINANSOWANIE NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII W ZAKRESIE DROGOWNICTWA mgr Małgorzata Kuc-Wojteczek FORTY doradztwo gospodarczo-kadrowe Programy Operacyjne (PO) Krajowe Programy Operacyjne (PO) 16 Regionalnych
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 4 marca 2014 r. Poz. 176 KOMUNIKAT MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU 1) z dnia 5 lutego 2014 r.
MONITOR POLSKI DZIENNIK URZĘDOWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 4 marca 2014 r. Poz. 176 KOMUNIKAT MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU 1) z dnia 5 lutego 2014 r. w sprawie listy programów operacyjnych
Bardziej szczegółowoUwaga: Dane GUS skorygowane zgodnie z definicją dzienników i czasopism 99.6 98.2 99.5 80.0 99.5
Trendy na polskim rynku prasowym Polski rynek prasowy w statystyce - na podstawie danych wydawniczo-kolportażowych Opracowanie: Stanisław Nowicki (Ośrodek Badań Prasoznawczych Uniwersytetu Jagiellońskiego),
Bardziej szczegółowo1. Analiza wskaźnikowa... 3 1.1. Wskaźniki szczegółowe... 3 1.2. Wskaźniki syntetyczne... 53 1.2.1.
Spis treści 1. Analiza wskaźnikowa... 3 1.1. Wskaźniki szczegółowe... 3 1.2. Wskaźniki syntetyczne... 53 1.2.1. Zastosowana metodologia rangowania obiektów wielocechowych... 53 1.2.2. Potencjał innowacyjny
Bardziej szczegółowoBudownictwo mieszkaniowe w styczniu 2013 r.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Produkcji Warszawa, 18.2. 213 r. Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS Budownictwo mieszkaniowe w styczniu 213 r. a) Według wstępnych danych, w styczniu br. oddano
Bardziej szczegółowoWyniki badań losów zawodowych absolwentów KUL, rok ukończenia 2014 Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Wyniki badań losów zawodowych absolwentów KUL, rok ukończenia 2014 Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Lublin, lipiec 2016 Celem badania jest uzyskanie informacji na temat satysfakcji z ukończonych
Bardziej szczegółowoGrupa Orbis. Sierpień 2011 Prezentacja inwestorska
Grupa Orbis Sierpień 2011 Prezentacja inwestorska 1 Akcjonariat Orbis S.A. Accor S.A. BZ WBK AIB Asset Management S.A. Aviva OFE Free float 32,47% 50,01% 10,10% 7,42% #27/07/2011 2 Grupa Kapitałowa Orbis
Bardziej szczegółowoCharakterystyka krajowych i zagranicznych podróży mieszkańców Polski w 2016 roku
Charakterystyka krajowych i zagranicznych podróży mieszkańców Polski w 2016 roku W 2016 r. uczestnictwo mieszkańców Polski 1 w wieku 15 lat i więcej w wyjazdach turystycznych wyniosło 57%. Jednocześnie
Bardziej szczegółowo, , ZRÓŻNICOWANIE OCEN WARUNKÓW ŻYCIA I SYTUACJI GOSPODARCZEJ KRAJU W POSZCZEGÓLNYCH WOJEWÓDZTWACH
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET: http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowo1 Organizatorem konkursu jest Zarząd Główny Stowarzyszenia Polskich Architektów Krajobrazu (ZG SPAK).
Regulamin konkursu Stowarzyszenia Polskich Architektów Krajobrazu na najlepszą dyplomową pracę inżynierską i magisterską z zakresu architektury krajobrazu obronioną w roku akademickim 2014/2015 1 Organizatorem
Bardziej szczegółowoBadanie nastrojów w branży maszyn i urządzeń rolniczych
Raport z badania ankietowego Badanie nastrojów w branży maszyn i urządzeń rolniczych Spis treści 1. WYNIKI OSTATNIEGO CYKLU BADANIA SIERPIEŃ 2016... 2 2. WYNIKI ZBIORCZE Z PIĘCIU CYKLÓW BADANIA CZERWIEC
Bardziej szczegółowoGrupa Orbis. Wrzesień 2010, Wyniki I półrocza
Grupa Orbis Wrzesień 2010, Wyniki I półrocza 1 Akcjonariat Orbis S.A. Accor S.A. BZ WBK AIB Asset Management S.A. Aviva OFE Wolny obrót 14,92% 9,90% 50,01% 25,17% #01/08/2010 2 Grupa Kapitałowa Orbis Działalność
Bardziej szczegółowoKLASTER TURYSTYKI MEDYCZNEJ I UZDROWISKOWEJ PRZYKŁADEM DZIAŁAŃ INTELIGENTNEJ SPECJALIZACJI
KLASTER TURYSTYKI MEDYCZNEJ I UZDROWISKOWEJ PRZYKŁADEM DZIAŁAŃ INTELIGENTNEJ SPECJALIZACJI Kujawsko-Pomorska Organizacja Pracodawców Lewiatan KLASTRY JAKO CZYNNIK ROZWOJU REGIONU Współpraca Większa innowacyjność
Bardziej szczegółowoGrupa Orbis. Maj 2011 Wyniki I kwartału 2011
Grupa Orbis Maj 2011 Wyniki I kwartału 2011 1 Akcjonariat Orbis S.A. Accor S.A. BZ WBK AIB Asset Management S.A. Aviva OFE Free float 27,78% 50,01% 10,10% 12,11% #27/05/2011 2 Grupa Kapitałowa Orbis Działalność
Bardziej szczegółowoDr hab. Ewa Hellich, prof. SGH
Dr hab. Ewa Hellich, prof. SGH Za funkcję państwa można uznać główne kierunki jego działalności realizujące zadania, jakie państwo sobie stawia, a zakres tej działalności określany jest celami, które chce
Bardziej szczegółowoEmerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 2018 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 1029,80 zł)
Emerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 18 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 9,8 zł) DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Warszawa 19 1 Zgodnie z art.
Bardziej szczegółowoRaport upadłości polskich firm D&B Poland / II kwartał 2011 roku
Raport upadłości polskich firm D&B Poland / II kwartał roku W pierwszych sześciu miesiącach roku sądy gospodarcze ogłosiły upadłość 307 polskich przedsiębiorstw. Tym samym blisko 12 tys. Polaków straciło
Bardziej szczegółowoZnaczący wzrost EBITDA za 1 półrocze 2014 r. o 3,7% do 85,1 mln zł. Wejście Grupy na nowy, łotewski rynek poprzez zawarcie umów franczyzy
Komunikat prasowy Warszawa 26 sierpnia 2014 r. Znaczący wzrost EBITDA za 1 półrocze 2014 r. o 3,7% do 85,1 mln zł Wejście Grupy na nowy, łotewski rynek poprzez zawarcie umów franczyzy Wzrost wskaźnika
Bardziej szczegółowoInformacja o działalności Oddziału Terenowego w Rzeszowie stan na 31 października 2014r. listopad 2014
Informacja o działalności Oddziału Terenowego w Rzeszowie stan na 31 października 2014r. listopad 2014 Struktura terytorialna ANR i wielkość przejętego Zasobu Pomorskie 795 Zachodniopomorskie Szczecin
Bardziej szczegółowoSTATUT KOŁA NAUKOWEGO MŁODYCH PEDAGOGÓW. 1 Postanowienia ogólne
1 Postanowienia ogólne 1. Koło Naukowe Młodych Pedagogów zwane dalej Kołem, działa zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, Statutem Uczelni, zarządzeniami Rektora Uczelni oraz niniejszym Statutem. 2.
Bardziej szczegółowoR U C H B U D O W L A N Y
, GŁÓWNY URZĄD NADZORU BUDOWLANEGO R U C H B U D O W L A N Y w 214 roku Warszawa, luty 215 r. 1. Wprowadzenie Badania ruchu budowlanego w Głównym Urzędzie Nadzoru Budowlanego są prowadzone już od 1995
Bardziej szczegółowoRAPORT MIESIĘCZNY. za miesiąc wrzesień października 2014
za miesiąc wrzesień 2014 3 14 października 2014 RAPORT MIESIĘCZNY ZA WRZESIEŃ 2014 Zarząd Spółki LOYD S.A. z siedzibą w Warszawie działając w oparciu o postanowienia Załącznika Nr 1 do Uchwały Nr 795/2008
Bardziej szczegółowoBilans Kapitału Ludzkiego Oczekiwania, aspiracje i wybory edukacyjne młodych a realia zachodniopomorskiego rynku pracy
2014 Bilans Kapitału Ludzkiego Oczekiwania, aspiracje i wybory edukacyjne młodych a realia zachodniopomorskiego rynku pracy Patrycja Antosz Szczecin 10 czerwca 2014r. PRELEGENCI Prelegent: Patrycja Antosz
Bardziej szczegółowo22 listopada Reprezentant branży hotelowej w Polsce
22 listopada 2 0 1 7 Reprezentant branży hotelowej w Polsce Branża hotelowa w Polsce 2 700+ hoteli Liczba hoteli w podziale na sieciowe i indywidualne Hotele indywidualne Hotele sieciowe 15% 140 000+ 50
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Krakowie
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Krakowie Warszawa, dnia 28 listopada 2014 r. Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS BENEFICJENCI ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH W 2013 R. Podstawowe źródło danych opracowania
Bardziej szczegółowoPOLSKIE FORUM OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
POLSKIE FORUM OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ZESPÓŁ EWALUACJI I MONITORINGU Projekty dotyczące zawodowej i społecznej integracji osób niepełnosprawnych w komponencie regionalnym Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Bardziej szczegółowoGrupa Hotelowa Orbis. Prezentacja dla inwestorów
Grupa Hotelowa Orbis Prezentacja dla inwestorów 1 czerwca 2007 Wyniki operacyjne I-III I III 2007 Grupa Hotelowa Orbis I-III 2007 I-III 2006 zmiana Liczba pokoi 10 947 10 743 +204 Sprzedane pokojonoce
Bardziej szczegółowoNowy boom na rynku hotelarskim w Polsce
Nowy boom na rynku hotelarskim w Polsce Janusz Mitulski Partner, Horwath HTL Agenda Horwath HTL kim jesteśmy i czym się zajmujemy Liczba hoteli i pokoi hotelowych w Polsce w latach 2007-202 Hotele sieciowe
Bardziej szczegółowoDział 1. Informacje ogólne (wypełniają wszystkie przedsiębiorstwa)
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY, al. Niepodległości 208, 00-925 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Numer identyfikacyjny REGON GP Sprawozdanie statystyczne dla grup przedsiębiorstw za rok 2011 Portal
Bardziej szczegółowoWZROSŁA LICZBA INWESTYCJI - NA MAZOWSZU PLANUJĄ OBIEKTY, NA ŚLĄSKU PLANUJĄ DROGI raport Grupy Marketingowej TAI
WZROSŁA LICZBA INWESTYCJI - NA MAZOWSZU PLANUJĄ OBIEKTY, NA ŚLĄSKU PLANUJĄ DROGI raport Grupy Marketingowej TAI Warszawa, 9. marca 2010 r. Grupa Marketingowa TAI Sp. z o.o., właściciel serwisu inwestycyjno-przetargowego
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus
h WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i rekreacja Obsługa Ruchu Turystycznego, Hotelarstwo i Gastronomia, Zarządzanie i Marketing, Gastronomii, Turystyce
Bardziej szczegółowoGrupa Orbis. Wrzesień 2011 Prezentacja inwestorska
Grupa Orbis Wrzesień 2011 Prezentacja inwestorska 1 Akcjonariat Orbis S.A. Accor S.A. BZ WBK AIB Asset Management S.A. Aviva OFE Free float 32,47% 50,01% 10,10% 7,42% #15/09/2011 2 Grupa Kapitałowa Orbis
Bardziej szczegółowoUSTAWA z dnia 20 lutego 2004 r. o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz ustawy o opłacie skarbowej
Kancelaria Sejmu s. 1/8 USTAWA z dnia 20 lutego 2004 r. o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz ustawy o opłacie skarbowej Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2004 r. Nr 49, poz.
Bardziej szczegółowoProjekty systemowe realizowane w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki wsparcie działalności naukowej
URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Projekty systemowe realizowane w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki wsparcie działalności
Bardziej szczegółowoRaport z cen korepetycji w Polsce Na podstawie cen z serwisu e-korepetycje.net
Raport z cen korepetycji w Polsce 2016 Na podstawie cen z serwisu e-korepetycje.net Spis treści WSTĘP... 3 ZAŁOŻENIA DO RAPORTU... 3 ANALIZA WOJEWÓDZTW... 3 Województwo dolnośląskie... 6 Województwo kujawsko-pomorskie...
Bardziej szczegółowoPrzedmiot kod nr w planie studiów. HOTELARSTWO - SPECJALIZACJA TR/1/SPC/HOTL 48c 18. Wykład. Ćwiczenia
Przedmiot kod nr w planie studiów HOTELARSTWO - SPECJALIZACJA TR/1/SPC/HOTL 48c 18 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia I stopień Rok/Semestr III/5, 6 Typ przedmiotu fakultatywny Wykłady/
Bardziej szczegółowoZarządzanie łańcuchem dostaw
Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania kierunek: Zarządzanie i Marketing Zarządzanie łańcuchem dostaw Wykład 1 Opracowanie: dr Joanna Krygier 1 Zagadnienia Wprowadzenie do tematyki zarządzania
Bardziej szczegółowoAnkieta: Badanie podażowe z przedstawicielami podmiotów świadczących doradztwo dla JST
Ankieta: Badanie podażowe z przedstawicielami podmiotów świadczących doradztwo dla JST Szanowni Państwo, poniższa ankieta jest częścią badania odbywającego się z inicjatywy i na zlecenie Ministerstwa Rozwoju,
Bardziej szczegółowoSTUDIA DOKTORANCKIE W DYSCYPLINIE INŻYNIERIA MATERIAŁOWA
STUDIA DOKTORANCKIE W DYSCYPLINIE INŻYNIERIA MATERIAŁOWA Prof. Prof. Jerzy Pacyna i Henryk Dybiec AGH Kraków Trochę liczb: ść 171 Pracownicy nauki deklarujący IM jako dyscyplinę lub specjalność w tym:
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia
Materiał na konferencję prasową w dniu 25 września 2012 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Baza noclegowa 1 wg stanu w dniu
Bardziej szczegółowoCzy rynek pracy potrzebuje absolwentów szkół wyższych? Analiza porównawcza pomiędzy regionami.
OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA BIUR KARIER 13-14 września 2012r. Innowacyjna działalność Akademickich Biur Karier w dobie globalizacji oraz permanentnego kryzysu gospodarczego Czy rynek pracy potrzebuje absolwentów
Bardziej szczegółowoŻłobki i kluby dziecięce w 2012 r.
Materiał na konferencję prasową w dniu 29 maja 213 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna Żłobki i kluby dziecięce w 212 r. W pierwszym kwartale
Bardziej szczegółowoBIULETYN PRACOWNI HOTELARSTWA
BIULETYN PRACOWNI HOTELARSTWA W Y ś S Z A S Z K O Ł A H O T E L A R S T W A, G A S T R O N O M I I I T U R Y S T Y K I NR 3 (Czerwiec 2010) Od autorów, W Y ś S Z A S Z K O Ł A H O W Y ś S Z A S Z K O Ł
Bardziej szczegółowoMinimum egzystencji w układzie przestrzennym w 2016 r. omówienie danych
INSTYTUT PRACY I SPRAW SOCJALNYCH INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES Warszawa, 2 czerwca 2017 r. Minimum egzystencji w układzie przestrzennym w 2016 r. omówienie danych Do szacunków minimum egzystencji
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Handlu i Usług GOSPODARKA MIESZKANIOWA W 2007 R.
Materiał na konferencję prasową w 23.października 2008 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Handlu i Usług Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS GOSPODARKA MIESZKANIOWA W 2007 R. Na stronie internetowej
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY
Materiał na konferencję prasową w dniu 30 września 2014 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 29.09.2016 r. Notatka informacyjna Baza noclegowa według stanu w dniu 31 lipca 2016 r. i jej wykorzystanie
Bardziej szczegółowona sukces sieci hotelowej
... polska recepta na sukces sieci hotelowej styczeń 2015 r. Misja firmy Stworzenie sieci najbardziej przyjaznych hoteli oferujących wyjątkową jakość w przystępnych cenach Cel: pozycja polskiego lidera
Bardziej szczegółowo1.1 Wstęp do Analizy bezpieczeństwa
1.1 Wstęp do Analizy bezpieczeństwa Drogi krajowe zarządzane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) w Polsce mają ok. 18,8 tys. km (w tym 2,1 tys. km autostrad i dróg ekspresowych).
Bardziej szczegółowoCharakterystyka przedsiębiorstw transportu samochodowego w Polsce w latach
Logistyka - nauka Krystyna Bentkowska-Senator, Zdzisław Kordel Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie Charakterystyka przedsiębiorstw transportu samochodowego w Polsce w latach 2007-2010 Pozytywnym
Bardziej szczegółowoEkonomia rozwoju wykład 9 kapitał społeczny i. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I
Ekonomia rozwoju wykład 9 kapitał społeczny i kapitał intelektualny dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I Geneza koncepcji kapitału intelektualnego Ocena działalności przedsiębiorstw i badanie wzrostu
Bardziej szczegółowoGOSPODARSTWA ROLNE OSÓB PRAWNYCH (GOP) W PROCESIE PRZEMIAN SYSTEMOWYCH I INTEGRACJI Z UE
GOSPODARSTWA ROLNE OSÓB PRAWNYCH (GOP) W PROCESIE PRZEMIAN SYSTEMOWYCH I INTEGRACJI Z UE Plan prezentacji 1. Problemy systematyki gospodarstw rolnych 2. Uwarunkowania zmian w sektorze GOP 3. Zmiany w wielkości
Bardziej szczegółowoKwestionariusz. 2. Ile razy korzystała/korzystał Pani/Pan z usług psychologicznych?
Kwestionariusz 1. Proszę wskazać do której grupy Pani/Pan naleŝy? a) Psycholog (proszę przejść do pytania nr 3 i następnych) b) Student psychologii (proszę przejść do pytania nr 9 i następnych) c) Osoba
Bardziej szczegółowoGrupa Orbis. Kwiecień 2011
Grupa Orbis Kwiecień 2011 1 Akcjonariat Orbis S.A. Accor S.A. BZ WBK AIB Asset Management S.A. Aviva OFE Free float 24,50% 9,90% 50,01% 15,59% #31/03/2011 2 Grupa Kapitałowa Orbis Działalność hotelowa
Bardziej szczegółowo