KRYTERIA OSIĄGNIĘĆ NA POSZCZEGÓLNE OCENY SZKOLNE Kl. 2LO (zakres podstawowy i rozszerzony)

Transkrypt

1 KRYTERIA OSIĄGNIĘĆ NA POSZCZEGÓLNE OCENY SZKOLNE Kl. 2LO (zakres podstawowy i rozszerzony) Wymagania ogólne I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji II. Analiza i interpretacja tekstów kultury Ocena dopuszczająca uczeń: rozumie teksty o nieskomplikowanej budowie dostrzega sensy zawarte w powierzchownej warstwie tekstu z pomocą (np. nauczyciela) rozpoznaje funkcje tekstu i wskazuje środki językowe służące ich realizacji odbiega od stosowania kryteriów poprawności językowej nie zawsze poprawnie stosuje w analizie podstawowe pojęcia Ocena dostateczna uczeń: rozumie teksty o niezbyt skomplikowanej budowie stara się dostrzegać sensy zawarte w strukturze głębokiej tekstu próbuje rozpoznać funkcje tekstu i środki językowe służące ich realizacji zwraca uwagę na kryteria poprawności językowej stara się stosować w analizie podstawowe pojęcia z zakresu poetyki 1 Ocena dobra uczeń: na ogół rozumie teksty o skomplikowanej budowie na ogół dostrzega sensy zawarte w strukturze głębokiej tekstu na ogół rozpoznaje funkcje tekstu i środki językowe służące ich realizacji na ogół ma świadomość kryteriów poprawności językowej na ogół stosuje w analizie podstawowe pojęcia z zakresu Ocena bardzo dobra uczeń * : rozumie teksty o skomplikowanej budowie dostrzega sensy zawarte w strukturze głębokiej tekstu rozpoznaje funkcje tekstu i środki językowe służące ich realizacji ma świadomość kryteriów poprawności językowej stosuje w analizie podstawowe pojęcia z zakresu poetyki Ocena celująca uczeń * : integruje informacje z różnych dziedzin wiedzy i wykorzystuje je w interpretacji, rozwiązuje problemy badawcze, wykazuje się wiedzą o ważnych wydarzeniach kulturalnych, swobodnie posługuje się bogatym i pięknym słownictwem wnikliwie interpretuje teksty literackie, określa

2 III. Tworzenie wypowiedzi z zakresu poetyki w interpretacji tekstu próbuje wykorzystać wiedzę o kontekstach, w jakich może być on odczytywany próbuje poznać niezbędne dla literatury fakty z historii literatury i innych dziedzin humanistyki próbuje odczytać rozmaite sensy dzieła podejmuje próbę dokonania interpretacji porównawczej buduje wypowiedzi o niezbyt wysokim w interpretacji tekstu stara się wykorzystywać wiedzę o kontekstach, w jakich może być on odczytywany stara się poznać niezbędne dla literatury fakty z historii literatury i innych dziedzin humanistyki stara się odczytać rozmaite sensy dzieła stara się dokonać interpretacji porównawczej stara się budować wypowiedzi o wyższym 2 poetyki w interpretacji tekstu na ogół wykorzystuje wiedzę o kontekstach, w jakich może być on odczyty-wany na ogół poznaje niezbędne dla literatury fakty z historii literatury i innych dziedzin humanistyki na ogół odczytuje rozmaite sensy dzieła na ogół dokonuje interpretacji porównawczej na ogół buduje wypowiedzi o w interpretacji tekstu wykorzystuje wiedzę o kontekstach, w jakich może być on odczyty-wany poznaje niezbędne dla literatury fakty z historii literatury i innych dziedzin humanistyki odczytuje rozmaite sensy dzieła dokonuje interpretacji porównawczej buduje wypowiedzi o wyższym stopniu problematykę utworów literackich przewidzianych programem dla poziomu rozszerzonego oraz/lub poznanych w trakcie lektury własnej, umie prześledzić przemiany światopoglądowe w kolejnych epokach historycznoliterackic h; określić rodzaj zależności pomiędzy ich programami ideowymi oraz artystycznymi (polemika, kontynuacja), omawia ewolucję poznanych gatunków literackich, dostrzega związki miedzy kształtem językowo stylistycznym oraz formą gatunkową a światopoglądem epoki i prądami artystycznymi, wartościuje dzieła literackie wykazuje się rozległą znajomością

3 stopniu złożoności nie zawsze stosuje w nich podstawowe zasady logiki i retoryki próbuje zwiększać własną kompetencję językową stopniu złożoności próbuje w wypowiedziach stosować podstawowe zasady logiki i retoryki zwraca uwagę na własną kompetencję językową wyższym stopniu złożoności na ogół stosuje w nich podstawowe zasady logiki i retoryki na ogół ma świadomość własnej kompetencji językowej złożoności stosuje w nich podsta-wowe zasady logiki i retoryki ma świadomość własnej kompetencji językowej omawianego tematu biegle posługuje się aparatem pojęciowym w zakresie terminologii związanej z rodzajami i gatunkami literackimi, środkami artystycznego wyrazu, kategoriami estetycznymi, konwencjami stylistycznymi i prądami artystycznymi, rodzajami stylizacji, rodzajami relacji intertekstualnych, zjawiskami kulturowymi. * za zapisem umieszczonym w podstawie programowej 3

4 KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI USTNEJ (OPISOWE) o c e n a dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Spłycona, niepełna Odpowiedź krótka, Odpowiedź rzeczowa, Odpowiedź pełna, (Tak jak na ocenę odpowiedź, ograniczająca się interpretacja utworów wyczerpująca temat bardzo dobry) ograniczony dobór do skomentowania merytorycznie poprawna, i bezbłędna; samodzielne oraz: P O Z I O M MERYTORYCZNY faktów i/lub ubogi dobór lektur; sądy odtwórcze, powierzchowne, dopuszczalne drobne błędy rzeczowe. najważniejszych faktów; dopuszczalne nieliczne uproszczenia interpretacyjne; wnioskowanie ma charakter widoczne są próby oceniania omawianych problemów i formułowania własnych sądów. argumentowanie, wnioskowanie i ocenianie. odwoływanie się do treści pozaprogramowych, erudycyjność wypowiedzi. odtwórczy. STRUKTURALNY Występują zakłócenia w kompozycji i spójności wypowiedzi. Odpowiedź trójdzielna, dopuszczalne drobne usterki kompozycyjne. Odpowiedź trójdzielna, spójna; formułowane wnioski układają się w logiczny wywód. Trójdzielna i spójna wypowiedź, przytaczanie cytatów. (Tak jak na ocenę bardzo dobry) oraz umiejętne wplatanie funkcjonalnych cytatów. 4

5 Język jest Styl ogólnie Styl poprawny; Swobodny styl (Tak jak na ocenę JĘZYKOWY komunikatywny, ubogie słownictwo, dopuszczalne błędy językowe. poprawny; dopuszczalne drobne błędy stylistyczne dopuszczalne nieliczne niezręczności stylistyczne. wypowiedzi, bogate słownictwo, wysoka sprawność językowa. bardzo dobry) i gramatyczne. Odpowiedź jest oceniana na niedostateczny, kiedy uczeń: nie udziela odpowiedzi (nie zna treści programowych), nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim (elementarnym) stopniu trudności, odpowiada nie na temat, odpowiada, ale jego wypowiedź nie spełnia wymogów określonych na ocenę dopuszczający. 5

6 POZIOMY POZIOM MERYTORYCZNY TREŚĆ Kryteria oceniania analizy i interpretacji tekstu literackiego (nieposiadającego klucza interpretacyjnego) O c e n y dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący 1. Uczeń rozumie polecenie (sugestię interpretacyjną). 2. Odczytuje tekst na poziomie znaczeń dosłownych. 2. Odczytuje tekst na poziomie znaczeń dosłownych. Dostrzega podstawowe środki stylistyczne. 3. Odnosi się do tytułu, motta, incipitu. 2. Odczytuje tekst na poziomie znaczeń metaforycznych. Rozróżnia środki stylistyczne i trafnie wskazuje funkcje niektórych. 3. Odczytuje znaczenie tytułu, motta, incipitu. 2. Odczytuje tekst na poziomie pogłębionych znaczeń metaforycznych. Celnie wskazuje funkcje zastosowanych środków stylistycznych. 3. Interpretuje tytuł, motto, incipit. (Tak jak na ocenę bardzo dobry) oraz: odwołuje się do treści pozaprogramowych, proponuje rozwiązania nietypowe, interpretacje nowatorskie 6

7 Podejmuje próbę interpretacji Interpretuje tekst, Interpretuje tekst w sposób tekstu. dostrzegając większość pogłębiony, przedstawiając cech ważnych dla jego spójną koncepcję, która aspiruje struktury. do pełnego jego rozumienia Dostrzega nieliczne, Umieszcza utwór Odczytuje utwór np. Odczytuje utwór w szeroko najprostsze w kontekście np. historyczno- w kontekście rozumianych kontekstach: konteksty literackim historycznoliterackim historyczno-literackim, interpretacyjne lub kulturowym. i/lub kulturowym. kulturowym (przynajmniej i filozoficznym (innych). jeden) Dostrzega nieliczne Wskazuje podstawowe Odczytuje różnorodne Odczytuje funkcje różnorodnych elementy elementy konstrukcji tekstu. elementy konstrukcji konstrukcji tekstu. konstrukcji tekstu. tekstu Wypowiada Podejmuje próbę Formułuje samodzielnie Wyraża dojrzałe, bogate, celne i powierzchowne, sformułowania własnych refleksje wnikliwe refleksje płytkie opinie refleksji o tekście. o tekście. o tekście. o tekście. 7

8 KOMPOZY- CJA, JĘZYK, ZAPIS Tak jak w kryteriach dotyczących oceniania maturalnego Recytacja Uczeń otrzymujący oceną dopuszczającą recytuje tekst mało świadomie, byle jak, niestarannie, często się myli, zacina; na ocenę dostateczną recytuje dość płynnie, ale bez właściwej modulacji, w złym tempie, bez dokonania interpretacji głosowej; na ocenę dobrą recytuje tekst płynnie, świadomie, ale występują usterki w przekazie; na ocenę bardzo dobrą wygłasza tekst bardzo świadomie, z ciekawą interpretacją, we właściwym tempie, z odpowiednią modulacją. 8

9 WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Wynikające z realizowanego materiału Oznaczenia w tabeli: ZP zakres podstawowy; ZR zakres rozszerzony; * do decyzji nauczyciela, podkreślone - wymagania dla poziomu rozszerzonego Zagadnienie Wymagania OCENA DOPUSZCZAJĄCA (tzw. wymagania konieczne) OCENA DOSTATECZNA (tzw. wymagania podstawowe) OCENA DOBRA (tzw. wymagania rozszerzające) OCENA BARDZO DOBRA (tzw. wymagania dopełniające) Na ocenę dopuszczającą uczeń potrafi: Na ocenę dostateczną uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą, a także: Na ocenę dobrą uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną, a także: Na ocenę bardzo dobrą uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą, a także: 1. Idee programowe romantyków (ZP) wyjaśnić znaczenie słowa romantyzm, romantyczny wymienić gatunki romantyczne podać daty wiążące się z powstaniem romantyzmu w Polsce wymienić ballady romantyczne poznane w gimnazjum podać treść Balladyny J. Słowackiego przedstawić treść Dziadów, części II A. Mickiewicza podać cechy romantyzmu jako epoki podać okoliczności wiążące się z początkami romantyzmu w Polsce wskazać cechy gatunkowe ballad ocenić działania Balladyny wyjaśnić pochodzenie obrzędu dziadów charakteryzować główne założenia sztuki romantycznej wyjaśnić poję-cie syntezy sztuk w ro-mantyzmie wyjaśnić pojęcie i znaczenie Wielkiej Emigracji omówić związek ballad z twórczością ludową wyjaśnić znaczenie obrzędu dziadów wyjaśnić pojęcie synkretyzmu rodzajowego i gatunkowego zdefiniować termin Weltschmerz dokonywać analizy i interpretacji obrazów romantycznych podać i omówić przesłanie ballad romantycznych poznanych w gimnazjum wskazać i omówić związki między Balladyną oraz poznanymi w gimnazjum bal- 9

10 ladami przedstawić i uzasadnić obecność wartości romantycznych w Dziadach, części II A. Mickiewicza 2. J.W. Goethe, Faust charakterystyka tytułowego bohatera dramatu; Faust dzieło życia Goethego; Wizja zaświatów w kontekście dzieła J.W. Goethego; Dylematy Fausta. Rozważania o postawie faustycznej; Motywy faustyczne w kulturze epok minionych oraz w polskiej literaturze przedstawić treść utworu w wymaganym zakresie przedstawić naturę Mefistofelesa wskazać w tekście informacje dotyczące Fausta opisać okoliczności zakładu o duszę tytułowego bohatera dramatu J.W. Goethego zredagować rozprawę na temat Fausta wyjaśnić okoliczności powstania dzieła przedstawić relacje między Mefistofelesem a Bogiem określić wizję zaświatów w dramacie wyjaśnić metaforyczny sens poszczególnych fragmentów monologu Fausta wymienić warunki transakcji między diabłem i Faustem określić funkcję Mefistofelesa w kontekście dramatu zredagować rozprawę na temat Fausta, z wykorzystaniem cytatów określić relacje między Stwórcą a Mefistofelesem omówić sposób traktowania Mefistofelesa przez Boga porównać wizerunek Stwórcy i szatana z Fausta J.W. Goethego z obrazem tych postaci utrwalonym przez tradycję dokonać analizy motywów działania Fausta odczytać symbolikę Mefistofelesa w kontekście Fausta i uzasadnić swe stanowisko dokonać analizy obrazu E. Delacroix, zwracając uwagę na wizerunek Mefistofelesa w tym przedstawieniu przedstawić obraz zaświatów i wizerunek Stwórcy w kontekście Fausta wyjaśnić rolę szatana w życiu człowieka omówić sposób zaprezentowania postaci Mefistofelesa przez J.W. Goethego odczytać symbolikę światła na obrazie R. van Rijna określić funkcję szatana w dziele J.W. Goethego porównać obraz Boga i szatana z dramatu Faust z innymi wyobrażeniami tych postaci utrwalonymi przez tradycję dokonać charakterystyki i oceny tytułowego bohatera 10

11 współczesnej (ZR) 3. A. Mickiewicz, Romantyczność dualizm świata według romantyków; Realność i fantastyka w kontekście ballady Mickiewicza; Próba zdefiniowania poezji romantycznej; Wobec tajemnicy świata. (ZP i ZR) przedstawić etymologię słowa roman-tyzm wskazać w balladzie głównych oponentów i określić ich racje wymienić cele wyznaczone poezji roman-tycznej przez F. Schlegla zapoznać się z najważniejszymi faktami w bio-grafii A. Mickiewicza oraz wymienić główne dzieła artysty określić związek między balladami A. Mickiewicza a innymi tekstami kultury zwrócić uwagę na rolę światłocienia w dziele C.D. Friedricha wyjaśnić tytuł wiersza J. Lechonia podać współczesne wyjaśnienie określenia być czło-wiekiem romantycz-nym wyjaśnić przyczyny pojawienia się w Roman-tyczności A. Mickiewicza różno-rodnych płaszczyzn czasowych wskazać w Romanty-czności fragment najcel-niej chara-kteryzujący poezję ro-mantyczną przedstawić biografię A. Mickiewicza, zwra-cając uwagę na ważne mo-menty w życiu i twórczości rozważyć w kontekście Romantyczności A. Mickiewicza oraz Króla olch J.W. Goethego polemikę romantyzmu z klasycyzmem, wskazując na podobieństwa i różnice między tymi utworami dostrzec w Kobiecie ze określić powody obecności w balladzie A. Mickiewicza dwóch przeciwstawnych światopoglą-dów (klasycznego i ro-mantycznego) przedstawić na podstawie dzieła A. Mic-kiewicza elementy niezbędne w poezji romantycznej wykorzysta-wać w swoich wypowie-dziach cytaty z tekstów kultury jako argumenty na poparcie swojego zdania ocenić i wyjaśnić rolę światłocienia oraz elementów symbolicznych na obrazie Kobieta ze świecznikiem wyjaśnić, w jakiej mierze wiersz J. Lechonia można nazwać wierszem roman- zinterpretować końcowy efekt paktu z diabłem zredagować rozprawę na temat Fausta, wykorzystując cytaty i odwołując się do własnego doświadczenia oraz współczesnych tekstów kultury omówić funkcję motta w kon-tekście przesłania Romantyczności A. Mickiewicza scharakteryzować stanowisko narratora z Romantyczności oraz To lubię A. Mickiewicza wobec rzeczywistości pozazmysłowej określić stano-wisko A. Mic-kiewicza wobec poezji roman-tycznej odwołać się do wybranych źródeł (m.in. zasobów internetu) i przygotować prezentację na temat sposobu przedstawiania elfów we współczesnej kulturze masowej porównać wybrane współczesne teksty kultury z 11

12 świecznikiem symbolikę poszczególnych elementów obrazu określić problematykę i tytuł wiersza J. Lechonia tycznym określić formę i funkcję orzeczeń w wierszu Romantyczność J. Le-chonia balladą J.W. Goethego omówić rolę nawiązań do dawnych podań w rozmaitych tekstach kultury dokonać analizy i interpretacji obrazu Kobieta ze świecznikiem zestawić i uzasadnić poglądy A. Mickiewicza i J. Lechonia na temat sztuki romantycznej z pracą Chora Boogie 4. Czym jest dla nas dziś romantyzm? (ZP) określić w odniesieniu do fragmentów tekstów M. Ja-nion co jest najważniejszą zasługą roman-tyzmu dla kultury polskiej wymienić przywołane przez M. Janion wartości ugruntowane w świadomości Polaków XIX i XX w. wskazać na podstawie tekstu B. Doparta wartości, które romantyzm wniósł do kul-tury polskiej scharakteryzo-wać na podstawie wypowiedzi M. Janion ponadczaso-wość idei romantycznych wskazać i uza-sadnić powo-dy określenia przez M. Ja-nion tekstów romantycz-nych mianem klasycznej literatury wskazać zmia-ny polityczne i światopoglą-dowe zachodzące w Polsce pod koniec XIX w., które wpłynęły na inne pos-trzeganie romantyzmu przez M. Janion omówić walor romantyzmu, który z perspe-ktywy człowieka współ-czesnego, jest dla M. Janion najbardziej istotny ocenić, w jakim stopniu M. Ja-nion w Zmierz-chu para-dygmatu wyraża swój negatywny sąd o romantyzmie, a w jakim opisuje negatywny stosunek rodaków do tej epoki wykorzystywać w dyskusji właściwe cytaty określić sto-sunek M. Janion i B. Doparta do romantyzmu scharaktery-zować i uzasadnić swój sto-sunek do war-tości roman-tyzmu 5. A. Mickiewicz, Dziady, część IV związek dwu przedstawić wydarzenia ukazane w utworze zredagować pracę dotyczącą znaleźć odpo-wiednie frag-menty tekstu potrzebne do analizy określonego prob-lemu ocenić działania bohaterów udowodnić duchowy charakter miłości bohaterów porównać losy Gustawa i Ma-ryli oraz Tris-tana i Izoldy 12

13 dusz. Miłość duchowa; Ludowe inspiracje poezji romantyków; Gustaw jako bohater werterowski; Cechy dramatu romantycznego; Obraz miłości i młodości w kontekście dramatu A. Mickiewicza; Kreacja własnego uczucia; Obraz kobiety w malarstwie romantycznym (ZP i ZR) bohaterów romantycznych i współczesnych wskazać normy Bożego porząd-ku, przeciwko którym wystąpił Gustaw wymienić cechy dramatu romantycznego wyszukać środki artystyczne pojawiające się w wypowiedziach Gustawa przedstawić główne wnioski współczesnych badaczy literatury na temat obrazu miłości w IV częsci Dziadów scharakteryzować stan emocjonalny osób mówiących w wierszu T. Micińskiego odszukać w Dziadach, części IV fragmenty, w których Gustaw zastanawia się, czym zajmuje się jego uko-chana, kiedy nie są razem opisać dziewczynę przedstawioną na obrazie Przed lustrem i wyko-nywane przez nią czynności odwołać się do własnych doświadczeń scharakteryzo-wać Dziady, część IV jako dramat roman-tyczny scharakteryzować sposób mówienia Gustawa dostrzec synkretyzm gatunkowy Dziadów, części IV wskazać i zin-terpretować elementy sym-boliczne w dramacie uzasadnić w odniesieniu do tekstu A. Kowalczy-kowej swoje stano-wisko wobec interpretacji przestrogi Gustawa określić, które kwestie w utworze T. Micińskiego wypowiada odjeżdżający kochanek, a które pozostawiona kochanka odszukać w IV części Dziadów frag-menty, w których Gu-staw zasta-nawia się, czym zajmuje się jego uko-chana, kiedy nie są razem zestawić stan emocjonalny Gustawa z odczuciami bohatera Do *** Na Alpach w Splügen 1829 określić, w jakim stopniu kompozycja obrazu Przed lustrem wpły-wa na metafo-ryczne przesłanie dzieła uargumento-wać własne sądy omówić idee i wartości ważne dla bohaterów posługiwać się odpowiednimi cytatami z utworu odnosić się w swoich wypowie-dziach do opinii historyków literatury odszukać w tekście Dziadów, części IV fragmenty, w których Gustaw wspomina o miłości rozumianej jako sobow-tórstwo, zwierciadlane odbicie lub poszukiwanie drugiej duszy połowy wyjaśnić na podstawie wiersza [Bądź zdrowa!...] funkcjonalne zastosowanie tekstu w nawiasach kwadratowych przypomnieć sobie wiadomości na temat ironii i wyjaśnić, czy jest ona obecna w wierszu Do *** Na Alpach w Splügen 1829 napisać krótki monolog dziewczyny inspirowany obrazem Przed lustrem i / lub dziełem Kobieta przed wschodzącym słońcem oraz tekstem Dzia-dów na temat wyrazić własną opinię o uko-chanej Gustawa, odwołując się do realiów epoki rozwijać umie-jętność wyko-rzystywania w wypowie-dziach właściwych cytatów ocenić i wy-jaśnić, w jakim stopniu miłość romantyczna ma szansę na realizację w czasach współczesnych porównać dys-kusję Gustawa z Księdzem z IV części Dziadów oraz narratora z mędrcem bohaterów Romantyczności scharakteryzo-wać problematykę frag-mentów tekstu B. Doparta, przywołując właściwe przykłady z tekstu ocenić postawę Gustawa, dokonując właściwego uzasadnienia dokonać charakterystyki porównawczej Gustawa z tytułowym bohaterem powieści epistolarnej J.W. Goethego odnieść się do dramatu A. Mic-kiewicza i są-dów historyków literatury na 13

14 przedstawić na podstawie własnych spostrzeżeń kto mógłby być podmio-tem w wierszu H. Poświatow-skiej (współ-czesny odpo-wiednik Gustawa, tęs-kniąca Maryla, czytelniczka romantycz-nych książek, a może ktoś inny) 14 odczuć bo-haterki wynikających z rozstania się z ukochanym temat tego dzieła porównać teksty kultury różnych epok realizu-jących motyw nieszczęśliwej miłości ocenić, w jakim stopniu T. Mi-ciński w wierszu [Bądź zdro-wa!...] inspirował się sceną pożegnania utrwaloną w IV części Dziadów A. Mickiewicza wskazać i uza-sadnić, odwo-łując się do wybranych filmów (np. Casablanki), z czego wynika znaczący wpływ motywu po-żegnania kochanków na kreację obrazu miłości w tek-ście kultury ocenić, na ile podmiot liryczny w wier-szu Do *** Na Alpach w Splügen 1829 jest szczery i autentyczny w swej tęsknocie, a na ile tworzy konwencjonalny obraz rozłąki dokonać analizy i interpretacji obrazu Przed lustrem oraz Kobieta przed wschodzącym słońcem ocenić, w jakim stopniu

15 wiersz H. Poświa-towskiej przed-stawia miłość duchową, a w jakim zmys-łową 6. A. Mickiewicz, Sonety krymskie romantyczne podróże; Orientalizm, czyli fascynacja Wschodem; Funkcje romantycznego opisu krajobrazu; Obraz ojczyzny w Stepach akermańskich i w Pielgrzymie; Pojęcie sonetu Mickiewiczowskiego; Rola wyobraźni w kreowaniu artystycznej przestrzeni; Krajobraz stepu Antoni Malczewski, Maria (fr.) szkoła ukraińska; wskazać kontrast obecny w Stepach akermańskich i w Pielgrzymie A. Mickiewicza przedstawić znaczenie po-jęcia orientalizm wskazać sym-bolikę morza w przywołanych lirykach przedstawić mo-tywy ojczyzny i pielgrzyma występujące w wybranych lirykach z cyklu Sonetów krym-skich przedstawić cechy sonetu Mickiewiczow-skiego przedstawić problematykę wybranych liryków z So-netów krymskich streścić frag-ment Marii A. Malczewskiego wymienić po-etów szkoły ukraińskiej przedstawić cechy powieści poetyckiej dokonać omó-wienia obrazu C.D. Friedricha Dwaj mężczyźni kontemplujący księżyc wymienić miej-scowości wy- wyjaśnić powody obecności motywów ojczyzny i pielgrzyma w przywo-łanych utworach z Sonetów krymskich określić przy-czyny występowania kontrastu obecnego w Stepach akermańskich i w Pielgrzymie scharaktery-zować cechy wyróżniające szkołę ukraińską w kulturze polskiego romantyzmu omówić w kontekście fragmentów tekstu A. Ko-walczykowej cechy pejzażu w ma-larstwie C.D. Friedricha wskazać ele-menty łączące miejscowości przywołane we fragmencie powieści A. Stasiuka dostrzec związki między różnymi tekstami kultury podejmują-cymi problem wędrówki dostrzec konwencję literacką w Sonetach krymskich wyjaśnić powody nawiązań do kultury Wschodu w Sonetach krymskich i fragmencie Marii A. Malczew-skiego określić relację między pamięcią a doświadcze-niem podróży w kontekście fragmentu powieści A. Stasiuka dokonać ana-lizy i interpretacji wy-branego obra-zu C.D. Frie-dricha ocenić, który rodzaj wyprawy men-talny czy geograficzny jest istotniejszy dla autora Jadąc do Babadag porównać stosunek ludzi współczes-nych i żyją-cych w dobie romantyzmu do przestrzeni określić spo-sób przedstawiania pej-zażu w różnych tekstach kultury wyjaśnić powody stosowania konwencji wyjaśnić sposób funkcjonowaniasymboliki morza w Sonetach krymskich A. Mickiewicza porównać rozmaite formy sonetów pochodzących z różnych epok określić funkcje pejzażu roman-tycznego w kontekście fragmentów pracy A. Ko-walczykowej, Sonetów krymskich A. Mickiewicza oraz na pod-stawie obrazu Dwaj mężczyźni kontemplujący księżyc C.D. Friedricha dokonać ana-lizy porównawczej obrazu stepu w róż-nych utworach poetyckich wyjaśnić rolę kontemplacji w pojmowaniu natury przez romantyków dokonać po-równania opisu podróży w tek-stach 15

16 Cechy powieści poetyckiej; Rola kontemplacji w postrzeganiu natury przez romantyków; Na zachód od Akermanu. Relacje pomiędzy pamięcią a doświadczeniem podróży (ZP i ZR) mienione we fragmencie tekstu Jadąc do Babadag i znaleźć je na mapie omówić pro-blematykę fragmentu powieści A. Stasiuka lite-rackich różnych epok (roman-tyzmie i współczesności) wyjaśnić przyczyny zmian w stosunku ludzi doby romantyzmu i czasów współczesnych do przestrzeni wyjaśnić rolę i funkcję sym-boliki zawartej w przywoła-nych tekstach kultury 7. A. Mickiewicz, Dziady, część III symbolika imienia głównego bohatera; Z Bogiem i choćby mimo Boga; Drogi do wolnej ojczyzny. Przesłanie III cz. Dziadów (program walki totalnej, prometeizm, mesja- wyjaśnić rolę dedykacji zamieszczonej w III części Dziadów A. Mic-kiewicza odczytać sym-bolikę imienia głównego bo-hatera dramatu A. Mickiewicza zabrać głos w dyskusji wskazać sym-boliczne kontrasty, za pomocą których Konrad doko-nuje autocharakterystyki w zakończeniu sceny wię-ziennej (scena I, w ) znaleźć w dra-macie A. Mickiewicza frag-menty potrzebne do omawiania wskazanych na lekcji proble-mów odnaleźć w Przedmowie do Dziadów, części III frag-menty peł-niące funkcję informacyjną, impresywną, poetycką i uzasadnić, która z nich odgrywa najważniejszą rolę określić rolę symbolicz-nych kontras-tów w auto-charakterystyce Konrada (scena I, w ) scharakteryzo-wać zjawisko recepcji dzieła A. Mickie-wicza przez artystów współczes-nych wyjaśnić rolę autocharak-terystyki Księdza Piotra we fragmencie rozpoczyna-jącym scenę V określić rolę okrucieństwa wykorzysty-wać w dys-kusji właściwe cytaty z tekstu III części Dziadów A. Mickiewicza objaśnić w kontekście dramatu sens porównania Boga do cara zapisać refleksje na temat pozycji społecznej poetów (artystów) w romantyz-mie i współcześ-nie zamieścić ref-leksje dotyczące poetów (artystów) romantycz-nych i współczesnych na portalu społecznościo-wym uzasadnić, na czym polegała dokonać oceny głównego bohatera na podstawie Prologu przedstawić w formie pisemnej powody przemiany Konrada zinterpretować na podstawie Pieśni zemsty porównanie walki o niepodległość do lu-dowego / lite-rackiego mo-tywu polowania na wampira (upiora) scharaktery-zować wizerunek Boga zawarty w Wielkiej Improwizacji wyjaśnić i uzasadnić istotę 16

17 nizm); Martyrologia narodu polskiego i rosyjskiego; Dziady, część III jako przykład dramatu romantycznego. Synkretyzm gatunkowy; Mickiewiczowska historiozofia; Romantyczny moralitet; Rola ironii w postrzeganiu i ocenie świata; Dyskusja o zadaniach artysty (ZP i ZR) ustalić rolę, jaką poetom wyznaczył w dra-macie A. Mickiewicz wskazać we fragmencie rozpoczynającym scenę V przykład auto-charakterystyki Księdza Piotra podać przykłady okrucieństwa i przewrotności Diabłów w scenie VI Dziadów, części III przedstawić losy Konrada napisać list do Księdza Piotra, w którym (jako Konrad) opisze spotkanie z Oleszkiewiczem udzielić w formie mailowej rad Konradowi na temat sposobu, w jaki bo-hater powinien zachowywać się za granicą sporządzić tygodniowy plan zajęć, który przybliży przyjeżdzającym do Polski Rosjanom tradycję i kulturę regionu oraz pokazać im codzienność polskiego nastolatka przedstawić istotę synkretyzmu gatun-kowego podać cechy dramatu romantycznego zaprezentować główne założenia histo-ryków literatury dotyczące Dzia-dów, części III i przewrotnoś-ci Diabłów w scenie VI Dziadów dokonać cha-rakterystyki Polaków w kontekście III części Dzia-dów omówić me-taforyczną wartość przestrogi udzielonej Konradowi przez Księdza Piotra wyjaśnić przyczynę zróżnicowanego obrazu państwa rosyjskiego w III części Dziadów A. Mickiewicza omówić czyn-niki wpły-wające na określenie III części Dzia-dów mianem dramatu ro-mantycznego określić terapeutyczną rolę Dziadów, część III dla kolejnych pokoleń Po-laków scharakteryzo-wać opinię autora książki Adam Mic-kiewicz. Studium psycho-logiczne na temat sym-boliki liczby 44 wskazać na obrazie Mnisi nad Zatoką Neapolitańską elementy kraj-obrazu, za pomocą któ-rych 17 atrakcyjność przesłania Widzenia Księdza Piotra dla zniewo-lonego narodu podjąć próbę wyjaśnienia istoty atrak-cyjności Widzenia Księdza Piotra dla ludzi czasów współczes-nych wyjaśnić znaczenie prometeizmu i mesjanizmu udowodnić, że Senator rzeczywiście zasłużył na karę Diabłów określić, co jest istotą przekrojowej charakterys-tyki Polaków w kontekście III części Dziadów zinterpretować sens rany zadanej Konradowi przez narodu nieprzyjaciół wyjaśnić zakończenie Ustępu Dzia-dów, części III ocenić w kontekście dramatu A. Mickie-wicza fun-kcję przed-stawicieli po-równania Boga do cara uzasadnić na podstawie dramatu A. Mic-kiewicza zwią-zek między losem Polaków w XIX w. a historią Chrystusa przedstawić przebieg egzorcyzmów dokonanych przez Księdza Piotra wyjaśnić zna-czenie prometeizmu i mesja-nizmu, odwo-łując się do przykładów z dramatu A. Mic-kiewicza udowodnić groteskowy charakter snu Senatora porównać funkcję i rolę motywu snu w różnych tekstach kultury (np. w Trenach J. Kochanowskiego; Dzia-dach, części III A. Mickiewicza) opisać różne sposoby pokazywania młodych

18 wskazać rozmaite interpretacje odczytania symboliki liczby 44 określić swoje wrażenia związane z obrazem Mnisi nad Zatoką Neapolitańską porównać postawy Gus-tawa z tekstu A. Libery i Konrada z III części Dziadów przedstawić sytuację ukazaną we fragmencie powieści O. Tokarczuk określić w odniesieniu do fragmentu powieści W. Gombro-wicza relacje między przed-stawicielami władzy i kultury artysta ukazał motyw granicy / przejścia przywołać na podstawie fragmentów Liryków lozańskich A. Libery cytaty i aluzje do innych dzieł literackich dostrzec ironię we fragmen-tach Liryków lozańskich A. Libery wskazać we fragmentach powieści O. Tokarczuk obiektywne i subiektywne okoliczności przedstawionejsytuacji wyjaśnić w kontekście powieści W. Gombro-wicza dwuznaczność opozycji ge-niusz g rz Dobra i Zła omówić wpływ barw na wymowę obrazu Mnisi nad Zatoką Neapolitańską omówić na podstawie opowiadania A. Libery funkcje przy-wołanych cytatów i aluzji ocenić w odniesieniu do fragmentów Liryków lozańskich A. Libery funkcję użytej ironii wyjaśnić fun-kcję subiektywizacji opisu we fragmencie powieści O. Tokarczuk określić we fragmentach powieści Bieguni sto-sunek narra-torki do prze-żytego doś-wiadczenia wypowiedzieć się na temat zjawiska wykorzysty-wania współ-czesnych twórców przez polską pro-pagandę Polaków w dramacie A. Mickiewicza ocenić postawę młodych Po-laków w świetle III części Dziadów zinterpretować zakończenie Ustępu w III części Dziadów wskazać ele-menty łączące II, IV i III część Dziadów A. Mickiewicza wskazać i zinterpretować sceny z Dzia-dów, części III nawiązujące do konwencji moralitetu średniowiecznego odszukać w tekście Dziadów, części III bajkę lub przypowieść i zinterpretować ją zgodnie z regułami gatunku zestawić i po-równać poglądy historyków literatury na temat Dziadów, części III uzasadnić, w jakim stopniu obraz Mnisi nad Zatoką Neapolitańską wywołuje skojarzenia z piekłem i / lub niebem podać analogie między obrazem Mnisi nad Zatoką 18

19 Nea-politańską a fragmentami III części Dziadów zestawiać i oce-niać postawy bohaterów z różnych utwo-rów literackich (np. Liryków lozańskich A. Libery i III części Dziadów A. Mickiewicza) wskazać i ob-jaśnić w kon-tekście frag-mentów Liryków lozańskich A. Libery przykłady polemiki z III częścią Dziadów porównać naro-dziny tożsamości w Prologu III części Dziadów i w tekście Bieguni ocenić, która z literackich wizji (A.Mickie-wicza czy W. Gombrowi-cza) prezentuje bliższą prawdy koncepcję artysty jako przewodnika narodu 8. A. Mickiewicz, Pan Tadeusz dwór i zaścianek pełne postaci i tylko podać motywy skłaniające Gerwazego do opowiedzenia Hrabiemu historii rodu wymienić głównych ocenić wpływ opowieści o historii zamku opo-wiedzianej Hrabiemu przez Ger-wazego na sposób pos-trzegania rodziny przez ostatniego z rodu Horesz- wskazać i wy-jaśnić różnice w opowieś-ciach Klucz-nika i J. Sop-licy wspomi-njących przeszłość określić fun-kcję przy- scharaktery- zować stosunek Klucznika do J. Soplicy, biorąc pod uwagę prze-mianę Gerwazego 19

20 dwie kobiety; Co poeta widzi w krajobrazie, kiedy go nie widzi? Obraz życia szlacheckiego; Humor i żart w epopei; Równie dobrze można ocalić chwilę i wieczność historia w Panu Tadeuszu; Zbiór gatunków eposem nazwany; Idylliczność świata Mickiewiczowskiego eposu; Pan Tadeusz w opinii krytyków literatury (ZP i ZR) przedstawicieli rodu Dobrzyńskich podać przykłady toponimów pojawiających się w Panu Tadeuszu wyjaśnić pojęcie imioniska przedstawić okoliczności poznania Tade-usza i Zosi objaśnić powód umieszczenia nazwiska Mickiewicz w utworze zdefiniować pojęcie imioniska znaleźć w epo-pei przykłady różnych opisów przyrody (natury) przedstawić na podstawie eposu A. Mickiewicza przykłady obecności komizmu scharaktery-zować elementy wpływające na komiczny charakter spotkań Tadeusza z Telimeną określić w kontekście epopei symbolikę i funkcję przymiotnika osta-tni wyjaśnić zna-czenie imienia tytułowego bohatera utworu objaśnić rolę inwokacji i apostrofy w epopei zinterpretować rolę baśniowego zakoń-czenia utworu streścić frag-menty wypoków scharakteryzo-wać domos-two M. Do-brzyńskiego i rozważyć, w jakim stopniu ten opis jest pomocny w cha-rakterystyce gospodarza przedstawić wrażenie Tadeusza przy pierwszym spotkaniu z Telimeną określić sposoby i cele polowania Telimeny na mężczyzn określić rolę toponimów w kontekście epopei omówić wpływ opisów przyrody na akcję utworu zdefiniować komizm jako kategorię estetyczną wyjaśnić związek między humorem pojawiającym się w utworze a optymis-tyczną wymową epopei A. Mickiewi-cza przywołać i wyjaśnić elementy his-toryczne za-mieszczone w apostrofie do kniei litew-skiej (księga IV, w. 1 41) wskazać nawiązania historyczne pojawiające się w roz-mowie o tabace (księ-ga IV, od w. 291) wybrać jedno ze zdarzeń opisanych w poemacie i wskazać relacje między tym epizodem a towarzy-szącym mu opisem wołania przez narratora rzymskich bogów i bóstw w opisie do-mostwa M. Dobrzyń-skiego nazwać i wy-jaśnić chwyt literacki zasto-sowany przez poetę w opisie spotkań Tadeusza z boha-terkami epopei podać w od-niesieniu do epopei jaki ideał kobiety obowiązywał w środowisku szlacheckim na początku XIX w. dokonać ana-lizy zabiegów artystycznych zastosowanych przez A. Mickie-wicza w opisie matecznika (księga IV) scharakteryzo-wać Hrabiego, uwzględniając cechy komiczne tego bohatera przywołać i uzasadnić opinię nar-ratora o Jan-kielu podać cechy bajki na podstawie opowieści Wojskiego o przyjaźni Doweyki i Domeyki uzasadnić na podstawie pierwszego fragmentu Literatury romantyzmu A. Witkow-skiej oraz na podstawie znajomości całości założyć na Facebooku profil miłośników wybranego bohatera lub bohaterów epopei A. Mickiewicza opisać postaci kobiece z Pana Tadeusza z perspektywy Hrabiego dokonać charakterystyki Zosi, uwz-ględniając jej stanowisko na temat uwłasz-czenia chłopów (księga XII) dokonać porów-nania Telimeny i Zosi jako reprezentantek szlacheckiego ideału kobiety ustosunkować się do opinii narratora o ostatnim Horeszce dokonać porównania opisu bitwy na zamku w Panu Tadeuszu, z opi-sami walki mnichów w Monachomachii I. Krasic-kiego określić funkcję konwencji gatunkowej zastosowanej przez A. Mic-kiewicza we fragmencie ukazującym opis bitwy na zamku (księga V) wyjaśnić zmianę opinii 20

21 wiedzi histo-ryków literatury na temat Pana Tadeusza uzasadnić na podstawie znajomości epopei A. Mickiewicza oraz fragmentu tekstu T. Skubalanki obecność języka potocznego w Panu Tadeuszu przedstawić wydarzenia historyczne, w jakich brał udział J. Soplica ocenić tytułowego bohatera utworu określić temat wiersza Jeżeli kiedy w tej mojej krainie J. Sło-wackiego porównać frag-ment poematu T. Różyckiego z początkiem Pana Tadeusza (księga I, w. 1 40), wskazując na podobieństwa, różnice, zapożyczenia między utwo-rami streścić frag-ment Rozmów polskich latem roku 1983 J.M. Rymkie-wicza określić na podstawie ży-czeń wypowia-danych przez bohatera frag-mentu Rozmów polskich latem roku 1983 jakim człowie-kiem jest pan Mareczek przyrody podać naj-ważniejsze problemy zasygnalizowane we frag-mentach tekstu A. Witkow-skiej wyjaśnić w odniesieniu do drugiego frag-mentu opra-cowania A. Witkow-skiej powo-dy określenia J. Soplicy wcieleniem losu naro-dowego ocenić słusz-ność opinii J. Brzozow-skiego przekonującego, że A. Mickiewicz trafnie uczynił T. Soplicę postacią tytułową wykorzystać w dyskusji o roli przyrody w Panu Ta-deuszu opinię D.T. Lebiody wypowiedzieć się w odniesieniu do wier-sza Jeżeli kie-dy w tej mojej krainie oraz biografii A. Mickie-wicza na temat doświadczeń emigracyjnych poetów ro-mantycznych opisać Odrę ukazaną we fragmentach Dwunastu stacji T. Ró-życkiego zgo-dnie z pun-ktem widzenia artysty wskazać na podstawie Rozmów polskich latem roku 1983 cele posta-wione pisar-stwu przez bohatera 21 Pana Tadeusza A. Mickiewicza idyl-liczny cha-rakter roman-tycznego dzieła przywołać opinię J. Brzozowskiego na temat Tadeusza i na tej podstawie oraz własnego zdania określić, czy romantyczny twórca trafnie uczynił mło-dego Soplicę postacią tytułową swego dzieła dokonać analizy wy-branego opisu przyrody zamieszczonego w epopei ocenić, w ja-kiej mierze doświadczenia emigracyjne zawarte w wierszu Jeżeli kiedy w tej mojej krainie są repre-zentatywne dla pokolenia emi-grantów romantycznych / dla wszystkich, którzy opuścili ojczyznę przedstawić swoją ro-dzinną miej-scowość i uzasadnić na podstawie fragmentu Dwunastu stacji czy zasługuje ona na medal Miasta Stu Banków i Jed-nej Księ-garni ocenić na podstawie fragmentów Rozmów A. Mic-kiewicza na temat roli Boga w kształtowaniu się historii przedstawić w odniesieniu do różnych dzieł artysty sposób rozumienia przez A. Mic-kiewicza słowa patriotyzm przeczytać wiersz Chwila W. Szym-borskiej i na tej podstawie oraz w odniesieniu do Pana Tadeusza roz-ważyć możliwość zatrzy-mania czasu w dziele literackim wskazać i uza-sadnić obecność nawiązań do poematu hero-icznego i / lub heroikomicz-nego zarówno w Panu Tadeuszu, jak i w Mona-chomachii przedstawić i ocenić powody fascynacji Hrabiego światem egzotyki, grozy, niezwykłości porównać swój osąd na temat zainteresowania Hrabiego opowieściami rodem z dzieł W. Scotta z opiniami innych bohaterów eposu A. Mickiewicza przywołać opi-nię

22 polskich latem roku 1983 oraz znajomości Pana Tadeusza w jakiej mierze prawda i konkret służą lite-raturze, a w jakiej ją ograniczają A. Witkow-skiej na temat postaci J. So-plicy i na tej podstawie (oraz w odniesieniu do znajomości epopei A. Mic-kiewicza) wyja-śnić powody nazwania tej postaci nowym typem bohatera romantycznego ustosunkować się do spostrzeżeń J. Brzo-zowskiego na temat wpływu T. Soplicy na charakter epopei określić w odniesieniu do wypowiedzi T. Skubalanki rolę stylizacji językowej w epopei A. Mic-kiewicza omówić związek między obrazem przyrody w Pa-nu Tadeuszu a filtrem tęsknoty, o któ-rym pisze D.T. Lebioda wyjaśnić w odniesieniu do eposu A. Mickiewicza oraz wiersza Jeżeli kiedy w tej mojej krainie na czym polega magia małej ojczyzny wyjaśnić fun-kcję ironii zas-tosowanej przez T. Różyckiego w opisie Opola i jego okolic 22

23 ocenić stopień zakorzenienia A. Mickiewicza na Litwie i T. Różyckiego na Opolszczyźnie dokonać analizy obrazu Cztery pory roku. Scena zimowa albo Potop N. Poussina oraz dzieła Klify w Etretat C. Moneta uzasadnić w kontekście Rozmów polskich latem roku 1983 sens obietnicy Psuja (diabła) złożonej panu Marecz-kowi ocenić, w jakim stopniu pan Mareczek jest bohaterem romantycznym 9. A. Mickiewicz, liryki lozańskie motywy akwatyczne; Wpływ natury na stan ducha człowieka; Rozrachunek z poezją A. Mickiewicza; wyjaśnić okreś-lenie J. Przybosia, że utwór [Polały się łzy me czyste, rzęsiste ] można nazwać wierszem płaczem ustosunkować się do stwierdzenia, że łzy czyste mogą mieć moc oczyszczającą i wpłynąć na dalsze życie człowieka opisać pejzaż opisany w wskazać środ-ki stylistyczne i językowe w wierszu [Po-lały się łzy me czyste, rzę-siste ] oraz określić ich rolę w tym liryku porównać zarzuty sta-wiane liryce A. Mickie-wicza przez Wokulskiego z oskar-żeniem, jakie wygłosił pod adresem poezji Gustaw z IV części Dziadów określić, kim jest podmiot liryczny w wierszu Do leszczyny wskazać i uza-sadnić obecność ele-mentów biograficznych w wierszu [Polały się łzy me czyste, rzęsiste ] przedstawić zadania, jakie stawia sobie podmiot liryczny wier-sza [Nad wodą wielką i czys-tą] przedstawić na podstawie fragmentów Lalki B. Prusa porównać i określić funkcję mo-tywów akwa-tycznych w przywołanych wierszach oraz Sonetach krym-skich A. Mic-kiewicza określić na podstawie przywołanych liryków relacje między obrazami natury a stanami ducha bohatera lirycz-nego ocenić zasad-ność wyko- 23

24 Refleksja o powrocie w rodzinne strony. Emigracja Miłosza (ZP i ZR) wierszu [Nad wodą wielką i czystą] wymienić za-rzuty stawiane poezji A. Mic-kiewicza przez S. Wokulskiego scharaktery-zować sytuację liryczną przed-stawioną w wierszu Do leszczyny C. Miłosza, wskazując na formę podmiotu lirycznego wskazać główny temat wiersza C. Miłosza kim są tajemniczy oni, sprawcy cierpień A. Mickiewicza wyjaśnić fun-kcję przywołania postaci Heraklita w wierszu Do leszczyny rzystania symboliki wody w Panu Tade-uszu scharakteryzo-wać i ocenić w kontekście fragmentów Lalki postę-powanie S. Wokulskiego ocenić, w jakiej mierze tekst wiersza Do leszczyny mógłby napisać A. Mickiewicz, jeśli dane by mu było wrócić na Litwę 10. J. Słowacki, wybór poezji poetycki portret nocy; Motyw genezyjski; Miłość romantyczna w interpretacji współczesnych; Kochankowie w malarstwie romantycznym; Jaka jest miłość? Refleksje współczesnych; Biografia Juliusza Słowackiego historia podróżnika; Motyw tułaczki zapoznać się z biografią poety rozpoznać bo-hatera wiersza Sonet określić osobę mówiącą w Sonecie J. Sło-wackiego, zwracając uwagę na to, czy jest ona tożsama z bo-haterem tego utworu scharaktery-zować portret nocy ukazanej w liryku [Gdy noc głęboka ] zrekonstruować okoliczności wypowiedzi osoby mówiącej w wierszu Roz-łączenie i okreś-lić adresata utworu zaproponować w odniesieniu do fragmentów tekstu M. Piwińskiej kilka określeń bliskoznacznych do przymiotnika romantyczna przedstawić biografię J. Słowackiego, zwra-cając uwagę na ważne mo-menty w życiu i twórczości poety określić sytu-ację bohatera Sonetu, określając położenie, emocje osoby mówiącej przedstawić w odniesieniu do utworu [Gdy noc głęboka ] funkcjono-wanie motywu lotu, wska-zując kogo i czego on dotyczy scharaktery-zować stan ducha postaci mówiącej w wierszu Rozłączenie spojrzeć na wiersze J. Słowackiego w perspektywie tekstu M. Pi-wińskiej i na tej podstawie wskazać aspe-kty miłości pojawiające się w przy-wołanych wyjaśnić na podstawie zinterpretować porównanie wiersza [Gdy noc głęboka ] użyte w drugiej części symboliczne znaczenie Sonetu i uzasadnić swoje motywu lotu zdanie określić tematykę wiersza wyjaśnić na podstawie [Gdy noc głęboka ] utworu [Gdy noc głęboka ] i uzasadnić swoje spostrzeżenia motywu lotu i poprzeć swoją symboliczne znaczenie wyjaśnić, z czego wynika interpretację właściwymi wiedza osoby mówiącej w argumentami, cytatami liryku Roz-łączenie z wier-sza wyjaśnić i uzasadnić, kim jest zinterpretować środki lub kim może być poetyckie wykorzystane ty liryczne w Rozłączeniu w wierszu Rozłączenie scharakteryzo-wać relację porównać osoby mówiące osób, o których mowa w Rozłączeniu J. Słowackiego w poznanych wierszach zinterpretować motyw przekraczania gra-nic w kon-tekście porównawczej Romea i dokonać analizy frag-mentów Mi-łości roman- Julii, Na żaglowcu oraz 24

25 i wędrowca w romantycznej prozie; Rozczarowanie czy zadowolenie? (ZP i ZR) przedstawić sytuację uka-zaną na obrazie Romeo i Julia oraz w dziele Na żaglowcu określić i przed-stawić wrażenia wywołane obcowaniem z obrazami określić w odniesieniu do fragmentów Esther S. Chwi-na sposób postrzegania miłości przez bohatera utworu wypowiedzieć się na podstawie lektury Esther oraz własnych obserwacji na temat warunków koniecznych do zaistnienia miłości szczęśliwej wykorzystać biografię J. Słowackiego do interpretacji Hymnu podać przy-czyny smutku bohatera Hymnu J. Słowackiego, wskazując na te elementy pej-zażu ukazanego w utworze, które szczególnie zasmucają osobę mówiącą w wierszu podać w odniesieniu do Morza I. Ajwa-zowskiego ele-menty obrazu najbardziej przyciągające uwagę odbiorcy streścić prob-lematykę fragmentów tekstu R. Przylirykach przedstawić uczucia postaci na obrazie przedstawić i uzasadnić rodzaj emocji postaci uka-zanych na obrazie Ro-meo i Julia oraz w dziele Na żaglowcu określić w odniesieniu do Esther S. Chwina rodzaj (typ) miłości, której doświadcza bohater tego utworu rozstrzygnąć na podstawie wniosków wynikających z fragmentów Esther czy miłość szczęśliwa może być miłością romantyczną scharakteryzo-wać scenerię otaczającą postać mó-wiącą w Hym-nie J. Sło-wackiego zastąpić obecne w tekście Hymnu pojęcie smutku in-nymi okreś-leniami (trafnie oddającymi sytuację duchową osoby mó-wiącej) opisać w odniesieniu do Morza dzia-łania oraz stan ducha postaci ukazanych przez malarza podać przy-czyny różnic w ukazaniu pejzażu mor-skiego w Opisie podróży z Paryża do Jerozolimy oraz w Hymnie J. Słowackiego tycznej M. Pi-wińskiej wykorzystać elementy kompozycji Romea i Julii oraz Na żaglowcu do zinterpretowania tych tekstów kultury przywołać różne postaci miłości przed-stawione w literaturze renesansowej, barokowej, oświeceniowej dokonać w kontekście komentarza M. Piwińskiej analizy Romea i Julii oraz dzieła Na żaglowcu i na tej pod-stawie wybrać obraz, który można uznać za symboliczne przedstawienie miłości ro-mantycznej scharakteryzo-wać na podstawie komentarza M. Piwińskiej i / lub wierszy romantyków realizację motywu miłości romantycznej w Esther S. Chwina przedstawić obraz miłości zaprezento-wany w Pokusie M.B. Kielar wskazać środki artystyczne wykorzystane w Hymnie przez J. Sło-wackiego do zbudowania obrazu poetyckiego przywo-łanych wierszy J. Słowackiego porównać odmiany miłości ukazane na obrazie E. Delacroix oraz w dziele C.D. Frie-dricha z obra-zem miłości ukazanym w innych tekstach kultury romantycznej wskazać w pop-rzednich epo-kach utwory o tematyce miłosnej, mo-gące stanowić inspirację dla romantyków skomentować koncepcję miłości ukazaną w Esther oraz Pokusie, odno-sząc się do własnych spostrzeżeń wyjaśnić przy-czyny stanu ducha bohatera w Hymnie, podając odpo-wiednie cytaty i argumenty wyjaśnić głębsze znaczenie mo-tywu wędro-wania w Hymnie, odwołując się do fragmentów tekstu R. Przybylskiego dokonać analizy i interpretacji obrazu Morze I. Ajwazow-skiego wskazać na podstawie frag-mentów Opisu podróży do Jerozolimy, Hymnu i So- 25

26 bylskiego wskazać podo-bieństwa i różnice w opisie pejzażu morskiego we fragmencie Opisu podroży z Paryża do Jerozolimy oraz wierszu Widokówka z tego świata scharakteryzo-wać świat ukazany w liry-ku S. Barańczaka określić sto-sunek osoby mówiącej w wierszu S. Barańczaka do ukazanego świata określić wy-mowę Hymnu netów krymskich wyjaśnić funkcję gry światła i charakterys-tyczne cechy cienia w scenerii przedstawionej przez I. Ajwazow- przedstawienia krajobrazu romantycznego skiego przedstawić znaczenie motywu wędrówki w porównać spo-sób ujęcia tych samych moty-wów (np. Pielgrzymie C.K. Norwida pielgrzyma, morza, ojczyz-ny, dokonać analizy obczyzny itp.) w Hymnie porównawczej Hymnu J. Słowackiego oraz Sonetach J. Sło-wackiego oraz krymskich A. Mickie-wicza Widokówki z tego świata określić w Wi-dokówce z tego S. Barańczaka świata relację między osobą mówiącą i adresatem 11. J. Słowacki, Kordian Weltschmerz bohatera romantycznego; Podróż inicjacyjna Kordiana; Winkelriedyzm i autodestrukcja; Kordian jako utwór polityczny. Surowa ocena narodu i jego przewodników; Nowatorstwo określić na podstawie monologów tytułowego bohatera, jego rozmów z Grzegorzem i Laurą jakim człowiekiem był piętnastoletni Kordian scharakteryzo-wać dwudziestoletniego Kordiana na podstawie jego doświadczeń z aktu II przeczytać uważnie mo-nolog bohatera na szczycie Mont Blanc i przywołać właściwe cytaty, które odnoszą się do odczuć Kordiana związanych z pobytem w tym miejscu wskazać czyn-niki deter-minujące Kordiana zarówno w młodości, jak i wieku doros-łym ukazać opinię Kordiana o modlitwach innych ludzi porównać pejzaż przedstawiony na obrazie Wędrowiec nad chmurami ze scenerią monologu Kordiana na Mont Blanc omówić mes-janistyczne wyobrażenie o roli Polski w czasach ro-mantyzmu przedstawić wodzów powstania na podstawie sceny Przy-gotowanie zaproponować sposób pop-rawy wize-runku Polski i Polaków, ocenić czyny Kordiana i podejmowane przez niego decyzje życiowe przedstawić, w jakim stopniu kolorystyka Wędrowca nad chmurami oddaje atmosferę sceny ukazanej na obrazie oraz stan ducha namalowanej postaci porównać stosunek do ludzi Kordiana i Konrada z III części Dzia-dów przypomnieć, jakie miejsce w historii przypisywali Polsce Sar-maci, a jakie romantycy przedstawić propozycję podróży ini-cjacyjnej Kordiana żyjącego w XXI w. porównać podróż Kordiana w poszukiwaniu sensu życia z wędrówkami innych postaci literackich (np. bohaterów Gil-gameszu, Ody-sei, Boskiej Komedii itp.) porównać boha-tera dzieła C.D. Friedricha z literackim obrazem bo-haterów romantycznych przedstawić dylematy młodego Kordiana z I części 26

27 Kordiana jako gatunku dramatycznego; Cierpienie z miłości; Sceniczne adaptacje Kordiana; Weltschmerz w kulturze współczesnej (ZP) opisać sytuację ukazaną na obrazie Węd-rowiec nad chmurami objaśnić pojęcia winkelriedyzm, autodestrukcja i powiązać je z tytułowym bohaterem dra-matu J. Słowackiego zestawić sytu-ację polityczną Polski w XIX i XX w. podać fakty historyczne dotyczące pow-stania listopadowego opisać jednego ze współczesnych polityków, unikając wzo-rem autora Kordiana nazywania go wprost przywołać cechy dramatu szeks-pirowskiego i wskazać, w jakiej mierze Kordian czerpie z doświadczeń teatru elżbietańskiego wymienić cechy Kordiana typo-we dla bohatera romantycznego przedstawić cechy bohatera werterowskiego scharakteryzo-wać w formie pisemnej na podstawie fragmentów Cier-pień młodego Wertera mi-łość tytułowego bohatera po-wieści episzarówno w oczach rodaków, jak i innych narodów wskazać w Makbecie i Kordianie podobne sceny przedstawić przemianę Kordiana i jej wpływ na charakter dramatu odwołać się do fragmentów Cierpień mło-dego Wertera i wskazać zewnętrzne oraz wewnętrzne przeszkody spełnienia miłości tytu-łowego bo-hatera zdefiniować zjawisko współczesnego Weltschmerzu wyjaśnić rolę postaci fantastycznych i sił piekiel-nych w Kor-dianie przedstawić cechy idealnego przywódcy narodu uzasadnić podobieństwo w konstrukcji Kordiana i III części Dziadów wyjaśnić rolę środków stylistycznych i interpunkcji we fragmencie Cierpień młodego Wertera dokonać oceny kondycji współczesnego świata i człowieka, wskazując na choroby naszego wieku dra-matu oraz prob-lemy współczes-nych nastolatków, wskazując podobieństwa i różnice przedstawić swoją ocenę współczesnych Polaków i elit politycznych określić stano-wisko J. Słowackiego na temat posłannictwa narodowego Polaków zestawić opinię autora Kordiana z poglądami A. Mickiewicza porównać spo-sób walki o niepodległość w Kordianie i w III części Dziadów dokonać cha-rakterystyki porównawczej Kordiana, Wer-tera, Konrada i Gustawa z IV części Dziadów wyjaśnić popu-larność zjawiska Weltschmerzu w kulturze współczesnej dokonać własnej głosowej inter-pretacji mono-logu na Mont Blanc porównać kon-cepcje insceni-zacyjne Kor-diana z włas-nym odczy-taniem 27