7 ZASAD FIŃSKIEGO CUDU EDUKACYJNEGO MOŻEMY PRZYGOTOWAĆ UCZNIÓW DO EGZAMINÓW ALBO DO ŻYCIA. WYBIERAMY TO DRUGIE.

Transkrypt

1 7 ZASAD FIŃSKIEGO CUDU EDUKACYJNEGO MOŻEMY PRZYGOTOWAĆ UCZNIÓW DO EGZAMINÓW ALBO DO ŻYCIA. WYBIERAMY TO DRUGIE.

2 FIŃSKI SYSTEM EDUKACYJNY Fiński system edukacyjny uważany jest za jeden z najlepszych na świecie. Według badań międzynarodowych przeprowadzanych przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (trzy razy w roku) szkoły fińskie wykazują się najwyższym wskaźnikiem wiedzy na świecie. Ich uczniowie wypadają fantastycznie z nauk przyrodniczych oraz matematyki. Ponadto, czytają najwięcej ze wszystkich dzieci i młodzieży na planecie.

3 FIŃSKI SYSTEM EDUKACYJNY Najbardziej zaskakującym jest fakt, że uczniowie z Finlandii należą do grupy, która w ciągu roku poświęca na naukę najmniej czasu. Szkolnictwo w Finlandii jest powszechne, państwowe i bezpłatne. Szkoła obowiązkowa trwa 9 lat. Dzieli się na sześcioletni cykl nauczania początkowego oraz trzyletni cykl drugiego stopnia zorientowany przedmiotowo.

4 I. RÓWNOŚĆ WSZYSTKICH SZKÓŁ wszystkich szkół nie istnieją szkoły dla "elit" lub szkoły "przeciętne". Największa szkoła liczy 960 uczniów, a ta najmniejsza 11. Wszystkie szkoły wspomagane są takimi samymi środkami proporcjonalnie do swego rozmiaru. Prawie wszystkie szkoły są państwowe (istnieje niewielka grupa szkół w części sprywatyzowanych). Szkoły, w których rodzice płacą dodatkowe czesne opierają się na konkretnym modelu pedagogicznym (np. Montessori) i są nieco bardziej wymagające w stosunku do swoich uczniów.

5 I. RÓWNOŚĆ- WSZYSTKICH SZKÓŁ Płatnymi są również instytucje, które zapewniają naukę trzech języków jednocześnie: angielskiego, francuskiego oraz niemieckiego. Do niedawna Finowie nie mogli dokonywać wyboru szkoły dla swojego dziecka i zobligowani byli do zapisania dziecka do szkoły zlokalizowanej najbliżej. Nakaz ten został zniesiony ale mimo to większość rodziców nadal wozi swoje dzieci do szkół w okolicy, gdyż i tak wszystkie są równie dobre;

6 I. RÓWNOŚĆ PRZEDMIOTÓW wszystkich przedmiotów nie jest dobrze widziane faworyzowanie niektórych przedmiotów. W Finlandii wcale nie uważa się, że matematyka jest bardziej ważna niż na przykład nauka o sztuce. Wręcz przeciwnie, jedynym wyjątkiem jest tworzenie grup specjalnych dla uczniów z pasją do muzyki, sztuki i sportu;

7 I. RÓWNOŚĆ WSZYSTKICH RODZICÓW wszystkich rodziców informacja dotycząca profesji lub statusu społecznego rodziców jest przekazywana kadrze pedagogicznej tylko w wyjątkowych przypadkach. Nie pozwala się na robienie żadnych pytań dotyczących tego aspektu;

8 I. RÓWNOŚĆ WSZYSTKICH UCZNIÓW wszystkich uczniów Finowie nie klasyfikują dzieci i młodzieży według ich uzdolnień. Nie ma uczniów "dobrych" czy "słabych". W Finlandii zabrania się ich porównywania. Finowie cenią sobie integrację społeczeństwa, a także wkładają duży wysiłek w utrzymywanie relacji z osobami, które wymagają szczególnej uwagi. Oczywiście szkoły są również bardzo przyjazne dla osób niepełnosprawnych. Przepaść między fińskimi uczniami dobrymi i słabszymi jest najmniejsza na świecie

9 I. RÓWNOŚĆ WSZYSTKICH NAUCZYCIELI wszystkich nauczycieli nie ma nauczycieli ulubionych oraz tych nienawidzonych. Wszyscy traktowani są z równym szacunkiem zarówno przez uczniów, rodziców, jak i we własnym gronie pedagogicznym. Taką samą wagę przywiązuje się do wszystkich specjalizacji nauczyciel muzyki jest tak samo ważnym pedagogiem jak nauczyciel fizyki;

10 I. RÓWNOŚĆ PRAW DOROSŁYCH I PRAW DZIECI praw dorosłych i praw dzieci już na początku edukacji dzieciom mówi się wiele o ich prawach, a także uświadamia się, że w każdej chwili mogą zgłosić swoje skargi na dorosłego pracownikowi socjalnemu. Takie podejście stymuluje rodziców do traktowania swoich dzieci jako indywidualistów, których nie można obrażać słownie ani fizycznie

11 II. BEZPŁATNY DOSTĘP do nauki samej w sobie; do posiłku w stołówce szkolnej; do wizyt w muzeach i zajęć dodatkowych; do transportu jeżeli szkoła jest oddalona o więcej niż dwa kilometry dzieci są do niej przywożone i odwożone busami; do książek, zeszytów, kredek, długopisów, kalkulatorków, a nawet do laptopów oraz tabletów.

12 III. INDYWIDUALIZM Dla każdego ucznia projektuje się indywidualny plan nauki oraz rozwoju. Podejście indywidualne znajduje odzwierciedlenie w dostosowaniu książek, zadań i ćwiczeń (wykonywanych w czasie lekcji oraz w domu), a także czasu potrzebnego na ich wykonanie do możliwości każdego ucznia.

13 III. INDYWIDUALIZM W czasie lekcji uczniowie rozwiązują zadania dostosowane do swoich możliwości (jedne mają wyższy, a inne niższy poziom trudności, ale wszystkie obejmują podobny materiał). Dziecko oceniane jest na podstawie poziomu, który reprezentuje. Jeżeli dzisiaj uczeń potrafił rozwiązać zadanie z poziomu podstawowego, jutro otrzyma kolejne, nieco trudniejsze. Ale jeśli sobie z nim nie poradzi nic w tym złego. Po prostu powróci do poziomu nieco niższego. W Finlandii nie są popularne korepetycje płatne, gdyż każdy uczeń może liczyć na pomoc swoich nauczycieli w czasie zajęć lub poza czasem lekcyjnym (nauczyciele pomagają z powołania).

14 IV. ASPEKT PRAKTYCZNY NAUKI Finowie mawiają: "Możemy przygotować dzieci do egzaminów lub do życia. Wybieramy to drugie" dlatego w szkołach fińskich nie ma klasówek i sprawdzianów. Jeżeli nauczycielowi na tym zależy, może wprowadzić pewną próbną formę kontroli. Jedynym egzaminem obowiązkowym jest ten ogólny na koniec cyklu nauczania drugiego stopnia. Nikt jednak nie drży o jego rezultaty. Nikt nie wymaga od dzieci wkuwania całego materiału na miesiąc przed egzaminem; liczy się to, czego nauczyły się w czasie całego procesu.

15 IV. ASPEKT PRAKTYCZNY NAUKI W szkole uczy się tylko tego, co może okazać się przydatne w życiu dlatego materiał nie obejmuje wiedzy na temat funkcjonowania pieca żeliwnego; fińskie dzieci wiedzą za to od małego co to jest kontrakt czy karta kredytowa. Wiedzą również ile wynosi podatek dochodowy lub podatek od nieruchomości. Umieją stworzyć prostą stronę internetową oraz policzyć cenę produktu uwzględniającą rabat.

16 V. ZAUFANIE Wszyscy pracownicy oświaty obdarzeni są dużym zaufaniem system edukacyjny proponuje pewne podstawowe wytyczne oraz ogólne zalecenia, jednak każdy pedagog stosuje metodę nauczania, która jemu wydaje się być najbardziej odpowiednia dla jego uczniów.

17 V. ZAUFANIE Wszyscy pracownicy oświaty obdarzeni są dużym zaufaniem system edukacyjny proponuje pewne podstawowe wytyczne oraz ogólne zalecenia, jednak każdy pedagog stosuje metodę nauczania, która jemu wydaje się być najbardziej odpowiednia dla jego uczniów.

18 VI. DOBRA WOLA Uczy się ten, kto rzeczywiście tego chce. Rolą nauczyciela jest zachęcenie młodych ludzi do pogłębiania wiedzy, ale jeśli ktoś nie ma chęci lub zdolności do nauki kierowany jest ku zdobyciu zawodu praktycznego, czegoś "prostszego". Projektowanie samolotów nie jest dla wszystkich; w społeczeństwie potrzebni są również dobrzy kierowcy autobusów.

19 VI. DOBRA WOLA Fiński proces edukacyjny jest "miękki i delikatny". Ale to nie oznacza, że nie jest poważny. Kontrola godzin lekcyjnych, na przykład, jest obowiązkowa. Ponadto, uczniowie są zobligowani do odrobienia wszystkich nieobecności. W Finlandii nie ma nic wstydliwego w powtarzaniu roku najważniejsze, by każdy młody człowiek dobrze przygotował się do dorosłego życia.

20 VII. NIEZALEŻNOŚĆ Finowie uważają, że szkoła powinna przygotować dziecko do czegoś bardzo ważnego: do tego, by ułożyć sobie udane życie i by zostać niezależnym człowiekiem. Pedagodzy fińscy nie ingerują w konflikty między uczniami. W ten sposób pozwalają im przygotować się na różne ewentualności życiowe i umożliwiają rozwój zdolności skutecznej obrony.

21 VII. NIEZALEŻNOŚĆ Najważniejszym aspektem edukacji jest nauka samodzielnego i praktycznego myślenia innymi słowy: rozwiązywania problemów. Zamiast zapamiętywania regułek młodzi ludzie uczą się, jak odnaleźć je w książkach lub internecie.

22 FINLANDIA - DZISIAJ Finowie reformowali swój system edukacyjny przez około 30 lat. Finlandia była bardzo biednym krajem drewno to omal jej jedyne bogactwo naturalne. Obecnie największym bogactwem Finlandii są dobrze wykształceni obywatele. Finlandia z małej firemki obróbki drewna przerodziła się w światowego giganta elektronicznego występującego pod nazwą "Nokia".

23 FINLANDIA - DZISIAJ Aby zostać profesorem w Finlandii należy przejść wymagający proces selekcji uniwersyteckiej. Nauczycielami zostają tylko najlepsi uczniowie. Bardzo ważnymi czynnikami, które decydują o tym, czy dana osoba otrzyma tytuł pedagoga są: zdolności komunikacyjne, postawa społeczna oraz empatia. W Finlandii zawód nauczyciela jest bardzo prestiżowy bardziej niż zawód lekarza.

24 Wybór i opracowanie Tomasz Malicki na podstawie www. Kraków 2016