Sporzàdzanie Êrodków odwoławczych w post powaniu karnym

Transkrypt

1 Hanna Paluszkiewicz Sporzàdzanie Êrodków odwoławczych w post powaniu karnym Komentarz praktyczny wraz z orzecznictwem Wzory pism procesowych z objaênieniami PRAWO SÑDOWE PRAWO SÑDOWE PRAWO SÑDOWE

2 Hanna Paluszkiewicz Sporzàdzanie Êrodków odwoławczych w post powaniu karnym PRAWO SÑDOWE Komentarz praktyczny wraz z orzecznictwem Wzory pism procesowych z objaênieniami Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2013

3 Wydawca: Joanna Ziemiecka Projekt okładki: GRAFOS Wydawnictwo C.H. Beck 2013 Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: GRAFOS Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN ISBN e-book

4 Spis treści Przedmowa... Wykaz skrótów... Literatura... IX XI XIII Część I. Komentarz praktyczny... 1 Rozdział 1. Środki odwoławcze w systemie środków zaskarżenia Ogólna charakterystyka środków zaskarżenia Model kontroli odwoławczej Dwuinstancyjność postępowania karnego Wybór orzecznictwa Ogólna charakterystyka środków zaskarżenia Model kontroli odwoławczej Dwuinstancyjność postępowania karnego Rozdział 2. Warunki skutecznego uruchomienia kontroli odwoławczej Skarga odwoławcza Warunki uruchomienia kontroli odwoławczej Podmioty uprawnione do wniesienia środka odwoławczego Gravamen Wybór orzecznictwa Skarga odwoławcza Warunki uruchomienia kontroli odwoławczej Podmioty uprawnione do wniesienia środka odwoławczego Gravamen Rozdział 3. Wymogi formalne środków odwoławczych Wymogi pisma procesowego Wskazanie zaskarżonego rozstrzygnięcia Zakres zaskarżenia Kierunek środka odwoławczego Termin do wniesienia środków odwoławczych III

5 Spis treści 6. Wybór orzecznictwa Wymogi pisma procesowego Wskazanie zaskarżonego rozstrzygnięcia Zakres zaskarżenia Kierunek środka odwoławczego Termin do wniesienia środków odwoławczych Rozdział 4. Zarzuty i przyczyny odwoławcze Zarzuty odwoławcze Formułowanie zarzutów odwoławczych Pojęcie przyczyny odwoławczej Przyczyny odwoławcze względne Istota względnych przyczyn odwoławczych Związek przyczynowy pomiędzy uchybieniem a jego wpływem na treść orzeczenia Poszczególne względne przyczyny odwoławcze Obraza przepisów prawa materialnego Obraza przepisów postępowania Błędy w ustaleniach faktycznych Rażąca niewspółmierność kary Przyczyny odwoławcze bezwzględne Istota bezwzględnych przyczyn odwoławczych Katalog bezwzględnych przyczyn odwoławczych Udział osoby nieuprawnionej w wydaniu orzeczenia Nienależyta obsada sądu orzekającego Orzekanie przez niewłaściwy sąd Orzeczenie kary nieznanej ustawie Wydanie orzeczenia z naruszeniem zasady większości głosów lub brak podpisu pod orzeczeniem Sprzeczność w treści orzeczenia uniemożliwiająca jego wykonanie Orzekanie pomimo istnienia negatywnych przesłanek procesowych Oskarżony nie miał obrońcy w postępowaniu sądowym mimo wymogu obrony obligatoryjnej lub obrońca nie brał udziału w czynnościach mimo takiego obowiązku Rozpoznanie sprawy podczas nieobecności oskarżonego, którego obecność była obowiązkowa Wybór orzecznictwa Zarzuty odwoławcze Formułowanie zarzutów odwoławczych Przyczyny odwoławcze IV

6 Spis treści Względne przyczyny odwoławcze Bezwzględne przyczyny odwoławcze Rozdział 5. Sprecyzowanie żądania przez skarżącego formułowanie wniosków odwoławczych Wnioski odwoławcze Wybór orzecznictwa Rozdział 6. Granice środka odwoławczego Określenie granic środka odwoławczego Wybór orzecznictwa Rozdział 7. Apelacja Tryb zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji Dopuszczalność apelacji Podmioty uprawnione do wniesienia apelacji Termin do wniesienia apelacji Warunki formalne apelacji Apelacja jako kwalifikowane pismo procesowe Zakres zaskarżenia Termin podnoszenia zarzutów odwoławczych niewskazanych w środku odwoławczym Przymus adwokacki jako wymóg formalny apelacji Skutki niezachowania wymagań formalnych apelacji Wybór orzecznictwa Tryb zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji Dopuszczalność apelacji Podmioty uprawnione do wniesienia apelacji Termin do wniesienia apelacji Warunki formalne apelacji Skutki niezachowania wymagań formalnych apelacji Rozdział 8. Zażalenie Dopuszczalność zażalenia Podmioty uprawnione do wnoszenia zażalenia Termin do wnoszenia zażalenia Warunki formalne zażalenia Dewolutywność i suspensywność zażalenia. Tryb wnoszenia zażalenia Instancje zażaleniowe Uwagi ogólne Organy powołane do rozpoznawania zażaleń w postępowaniu karnym Wybór orzecznictwa V

7 Spis treści 7.1. Dopuszczalność zażalenia Podmioty uprawnione do wnoszenia zażalenia Termin do wnoszenia zażalenia Dewolutywność i suspensywność zażalenia. Tryb wnoszenia zażalenia Instancje zażaleniowe Rozdział 9. Środki odwoławcze w postępowaniu w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe Uwagi ogólne Apelacja Zażalenie Wybór orzecznictwa Część II. Wzory pism procesowych Upoważnienie do obrony w sprawie karnej (art KPK) Pełnomocnictwo procesowe dla pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (art. 87 KPK) Wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku i jego doręczenie (art KPK) Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji (art KPK) Zażalenie na zarządzenie prezesa sądu o odmowie przyjęcia apelacji (art KPK) Apelacja obrońcy oskarżonego (względne przyczyny odwoławcze art. 438 pkt 4 KPK) Apelacja obrońcy oskarżonego (względne przyczyny odwoławcze art. 438 pkt 1, pkt 2, pkt 3 KPK) Apelacja obrońcy oskarżonego (bezwzględne przyczyny odwoławcze art pkt 9 i 11 KPK) Apelacja obrońcy oskarżonego (bezwzględne przyczyny odwoławcze art pkt 4 KPK) Apelacja pokrzywdzonego od wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne (art. 444 KPK) Zażalenie na postanowienie prokuratora o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego (art KPK) Zażalenie pełnomocnika pokrzywdzonych na postanowienie prokuratora o umorzeniu postępowania przygotowawczego (art KPK) Zażalenie na postanowienie w przedmiocie odtworzenia akt postępowania (art KPK) VI

8 Spis treści 14. Zażalenie na postanowienie Sądu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania (art KPK) Zażalenie na postanowienie w przedmiocie przedłużenia tymczasowego aresztowania (art KPK) Zażalenie na postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania kary (art KKW) Zażalenie na postanowienie w przedmiocie stwierdzenia sprzeczności interesów w obronie podejrzanych (art KPK) Zażalenie prokuratora na postanowienie Sądu o zwrocie sprawy do postępowania przygotowawczego (art KPK) Zażalenie na sposób przeprowadzenia przeszukania (art. 236 w zw. z art KPK) Indeks VII

9

10 Przedmowa Środki odwoławcze służą w polskim procesie karnym do kontroli nieprawomocnych orzeczeń, zarządzeń, a także czynności procesowych. Są częścią większego systemu środków zaskarżenia i charakteryzują się określonymi cechami. Uruchomienie kontroli instancyjnej wymaga spełnienia wielu warunków, głównie o charakterze formalnym. Środki odwoławcze muszą bowiem spełniać określone przez ustawę wymagania. Ich przybliżeniu i wskazaniu praktycznych aspektów poświęcona jest niniejsza książka. W opracowaniu pominięte zostały zarówno odniesienia historyczne, jak też rozważania o spornych w doktrynie kwestiach związanych ze sporządzaniem i rozpoznawaniem środków odwoławczych. W tych kwestiach pomocna będzie Czytelnikowi literatura przedmiotu, wskazana w osobnej części opracowania. Prezentacja zagadnień związanych ze sporządzaniem środków odwoławczych jest oparta w głównej mierze na orzecznictwie sądowym, przytaczanym niekiedy w dosłownym brzmieniu dla ułatwienia Czytelnikowi poznania istoty problemu i jego rozwiązania, a także wykorzystania przy sporządzaniu pism procesowych. Opracowanie oddawane do rąk Czytelnika składa się z dwóch części. Część I poświęcona została ogólnej prezentacji środków odwoławczych, ze wskazaniem ich charakterystyki i zasad sporządzania oraz wnoszenia do organów odwoławczych. Omówione zostały wspólne dla wszystkich środków odwoławczych kwestie związane z modelem postępowania kontrolnego, zasadą dwuinstancyjności oraz wymagania formalne, jakie spełnić muszą środki odwoławcze, by skutecznie uruchomić kontrolę instancyjną. Osobne rozdziały przeznaczone zostały na omówienie apelacji stanowiącej środek IX

11 Przedmowa odwoławczy od nieprawomocnych wyroków, oraz zażalenia służącego do zaskarżania nieprawomocnych postanowień, zarządzeń, a także czynności (bezczynności). Zasygnalizowane zostały również odmienności dotyczące wnoszenia środków odwoławczych w postępowaniu o przestępstwa i wykroczenia skarbowe. W części tej zawarto również prezentację ciekawych orzeczeń Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych, które uzupełniają w sposób praktyczny rozważania zawarte w Części I i mogą być przydatne Czytelnikom przy sporządzaniu przez nich samodzielnie środków odwoławczych. W Części II zamieszczone zostały przykładowe wzory środków odwoławczych, a także wniosków, które w postępowaniu odwoławczym mogą okazać się potrzebne. Zaopatrzono je w krótkie komentarze oraz tezy orzeczeń SN i sądów apelacyjnych, by ułatwić Czytelnikom zrozumienie praktycznych aspektów ich sporządzania. Opracowanie niniejsze kierowane jest nie tylko do osób, które w codziennej praktyce zajmują się sporządzaniem środków odwoławczych, ale także do osób pragnących dopiero tę umiejętność posiąść. Mam więc nadzieję, iż ten praktyczny komentarz okaże się przydatny także aplikantom zawodów prawniczych, studentom oraz wszystkim, którzy stają przed zadaniem sporządzenia apelacji lub zażalenia w postępowaniu karnym. Poznań, r. Prof. UAM dr hab. Hanna Paluszkiewicz X

12 Wykaz skrótów 1. Źródła prawa KK ustawa z r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) KKS ustawa z r. Kodeks karny skarbowy (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 186) KPK ustawa z r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) USP ustawa z r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2001 r. Nr 98, poz ze zm.) 2. Organy orzekające ETS Europejski Trybunał Sprawiedliwości SA Sąd Apelacyjny SN Sąd Najwyższy TK Trybunał Konstytucyjny 3. Czasopisma i publikatory Biul. SN Biuletyn Sądu Najwyższego Dz.U. Dziennik Ustaw KZS Krakowskie Zeszyty Sądowe NP Nowe Prawo OSA Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych OSN Orzecznictwo Sądu Najwyższego OSNwSK Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Karnych OSNKW Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Izba Wojskowa OSPiKA Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych Pal. Palestra PiP Państwo i Prawo PPK Problemy Prawa Karnego XI

13 Wykaz skrótów Prok. i Pr. PS RPEiS St. Prawn. WPP Prokuratura i Prawo Przegląd Sądowy Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny Studia Prawnicze Wojskowy Przegląd Prawniczy 4. Inne skróty art. artykuł E.N.A. Europejski Nakaz Aresztowania m.in. między innymi n. następny (-a, -e) Nr numer pkt punkt post. postanowienie poz. pozycja red. redakcja s. strona tekst jedn. tekst jednolity tj. to jest wyr. wyrok zd. zdanie XII

14 Literatura Bratoszewski J., Gardocki L., Gostyński Z., Przyjemski S. M., Stefański R. A., Zabłocki S., Kodeks postępowania karnego komentarz (t. III), Warszawa 2004 Błachnio-Parzych A., Kosonoga J., Standard rzetelnego procesu karnego w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych, (w:) Węzłowe problemy procesu karnego (red. P. Hofmański), Warszawa 2010 Bojańczyk A., O prawnej podstawie i procesowym zasięgu oddziaływania bezwzględnych przyczyn odwoławczych w procesie karnym (art k.p.k), (w:) Węzłowe problemy procesu karnego (red. P. Hofmański), Warszawa 2010 Boratyńska K., Górski A., Sakowicz A., Ważny A., Kodeks postępowania karnego. Komentarz (wyd. 3), Warszawa 2009 Brylak J., Orzekanie wbrew kierunkowi środka odwoławczego na niekorzyść oskarżonego, Prok. i Pr. 2006, Nr 7 8 Daszkiewicz W., Prawo karne procesowe zagadnienia ogólne (t. I.), Bydgoszcz 2001 Daszkiewicz W., Nowak T., Stachowiak S., Proces karny część szczególna, Poznań 1996 Doda Z., Zażalenie w procesie karnym, Warszawa 1985 Doda Z., Gaberle A., Kontrola odwoławcza w procesie karnym, Warszawa 1997 Eichstaedt K., Czynności sądu w postępowaniu przygotowawczym w polskim prawie karnym, Warszawa 2008 Ferenc A., Rewizja strony w procesie karnym, Warszawa 1979 Gaberle A., Dowody w sądowym procesie karnym, Kraków 2007 Gaberle A., Funkcje kontroli instancyjnej w procesie karnym (zagadnienia podstawowe), (w:) Środki zaskarżenia w procesie karnym księga pamiątkowa ku czci prof. Zbigniewa Dody (red. A. Gaberle, S. Waltoś), Kraków 2000 XIII

15 Literatura Grajewski J., Przebieg procesu karnego, Warszawa 2012 Grajewski J., Względna dewolutywność zażalenia w świetle przepisów kodeksu postępowania karnego z 1997 roku, (w:) Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności księga ku czci prof. S. Waltosia (red. J. Czapska, A. Gaberle, A. Światłowski, A. Zoll), Warszawa 2000 Grajewski J., Paprzycki L. K., Steinborn S., Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom II (art ), Kraków 2006 Grajewski J., Steinborn S., Zaskarżenie uzasadnienia, Edukacja Prawnicza 2004, Nr 4 Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o świadku koronnym, Warszawa 2008 Grzegorczyk T., Odwołanie w systemie karno-procesowych środków zaskarżenia, (w:) Środki zaskarżenia w procesie karnym księga pamiątkowa ku czci Prof. Zbigniewa Dody (red. A. Gaberle, S. Waltoś), Kraków 2000 Grzegorczyk T., Rozpoznawanie przez sąd zażalenia na zatrzymanie i doprowadzenie w znowelizowanej procedurze karnej, Prok. i Pr. 2003, Nr 7 9 Grzegorczyk T., Strony, ich procesowi przedstawiciele i inni uczestnicy postępowania karnego, Warszawa 1998 Grzegorczyk T., Środki zaskarżenia w orzecznictwie Sądu Najwyższego w sprawach karnych w latach (Wybrane zagadnienia), Prok. i Pr. 2000, Nr 10 Grzegorczyk T., Zażalenie w postępowaniu przygotowawczym po nowelizacji k.p.k., Prok. i Pr. 2008, Nr 3 Grzegorczyk T, Tylman J., Polskie postępowanie karne, Warszawa 2003 Grzegorczyk T., Tylman J., Polskie postępowanie karne, Warszawa 2009 Grzeszczyk W., Granice orzekania w postępowaniu odwoławczym na niekorzyść oskarżonego, Prok. i Pr. 2007, Nr 10 Grzeszczyk W., Postępowanie dowodowe na rozprawie odwoławczej, Prok. i Pr. 2008, Nr 3; Grzeszczyk W., Praktyczne aspekty gravamen w procesie karnym, Prok. i Pr. 2008, Nr 11 Grzeszczyk W., Reguły ne peius w postępowaniu karnym (art. 454 k.p.k.), Prok. i Pr. 2008, Nr 2 Grzeszczyk W., Uzasadnienie wyroku odwoławczego, Prok. i Pr. 2008, Nr 6 Haber I., Dwie czy trzy instancje w procesie karnym, PiP 1957, Nr 11 XIV

16 Literatura Hofmański P., Częściowa prawomocność wyroków w procesie karnym, PPK 1991, Nr 17 Hofmański P., Horyzontalna prawomocność części wyroku w procesie karnym, PS 1998, Nr 4 Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego komentarz do art , t. II (red. P. Hofmański), Warszawa 2007; 2011 Hofmański P., Zabłocki S., Elementy metodyki pracy sędziego w sprawach karnych, Kraków 2006 Hofmański P., Zabłocki S., Niektóre zagadnienia związane z granicami orzekania w instancji odwoławczej w procesie karnym, (w:) Problemy stosowania prawa sądowego księga ofiarowana Profesorowi Edwardowi Skrętowiczowi (red. I. Nowikowski), Lublin 2007 Izydorczyk J., Granice orzekania sądu odwoławczego w polskiej procedurze karnej, Łódź 2010 Izydorczyk J., Granice orzekania sądu odwoławczego (na podstawie badań praktyki sądów okręgu łódzkiego), Studia Prawno-Ekonomiczne 2004, t. LXIX Izydorczyk J., Pojęcie granic orzekania sądu odwoławczego w procesie karnym, Acta Universitatis Lodziensis Folia Iuridica 2004, Nr 67 Izydorczyk J., Zasada dwuinstancyjności polskiego procesu karnego a europejskie standardy ochrony prawa człowieka uwagi na tle art. 426 k.p.k., (w:) Europejskie standardy ochrony praw człowieka a ustawodawstwo polskie (red. E. Dynia i C. P. Kłak), Rzeszów 2005 Izydorczyk J., Zasada prawdy a prekluzja dowodowa w postępowaniu karnym odwoławczym, (w:) Zasada prawdy materialnej (red. Z. Sobolewski, G. Artymiak), Warszawa 2006 Jasiński W., Skutki procesowe naruszenia przepisów o wyznaczeniu składu orzekającego w sprawach karnych, (w:) Węzłowe problemy procesu karnego (red. P. Hofmański), Warszawa 2010 Jaworski S., Apelacje cywilne i karne. Komentarz oraz wzory pism procesowych, Warszawa 2012 Kaftal A., O granicach i kierunku środka odwoławczego w świetle nowego kodeksu postępowania karnego, Pal. 1970, Nr 3 Kaftal A., System środków odwoławczych w polskim procesie karnym rozważania modelowe, Warszawa 1972 Kempisty H., Metodyka pracy sędziego w sprawach karnych, Warszawa 1986 XV

17 Literatura Klejnowska M., Dowodzenie co do meritum w sprawie karnej w postępowaniu apelacyjnym, RPEiS 2007, Nr 1 Klejnowska M., Formalne wymogi środka zaskarżenia w procesie karnym, (w:) Problemy stosowania prawa sądowego księga ofiarowana Profesorowi Edwardowi Skrętowiczowi (red. I. Nowikowski), Lublin 2007 Klejnowska M., Ograniczenia sądu odwoławczego orzekającego w sprawie karnej po wniesieniu środka zaskarżenia, Rzeszów 2008 Klejnowska M., Zakaz reformationis in peius w postępowaniu zażaleniowym w sprawie karnej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego Seria Prawnicza (Prawo 6) 2008, Nr 48 Klejnowska M., Trybus M., Zarzut wadliwości orzeczonej kary jako przyczyna odwoławcza aspekty karnomaterialne i karnoprocesowe, (w:) Z. Ćwiąkalski, G. Artymiak (red.), Współzależność prawa karnego materialnego i procesowego w świetle kodyfikacji karnych z 1997 roku i propozycje ich zmian, Warszawa 2009 Kmiecik R., Rażące naruszenia prawa materialnego jako względna przyczyna kasacyjna, (w:) Współczesne problemy procesu karnego i wymiaru sprawiedliwości księga ku czci Profesora Kazimierza Marszała (red. P. Hofmański i K. Zgryzek), Katowice 2003 Kmiecik R., Trójinstancyjny system apelacyjno-kasacyjny czy dwuinstancyjna hybryda rewizyjno-kasacyjna? (w związku z nowelizacją kodeksu postępowania karnego w zakresie postępowania odwoławczego), (w:) Kierunki i stan reformy prawa karnego (red. T. Bojarski, E. Skrętowicz), Lublin 1995 Kmiecik R., Z problematyki dowodu ścisłego i swobodnego w postępowaniu apelacyjnym i kasacyjnym, Prok. i Pr. 2003, Nr 1 Kociubiński W., Możliwości orzekania przez sąd odwoławczy surowszej kary pozbawienia wolności (art k.p.k.), Prok. i Pr. 2006, Nr 7 8 Kociubiński W., Możliwości reformacyjnego orzeczenia sądu odwoławczego wybrane zagadnienia, PS 2001, Nr 7 8 Kociubiński W., Orzekanie przez sąd odwoławczy w wypadku zmodyfikowanego środka odwoławczego, Prok. i Pr. 2003, Nr 5 Kociubiński W., Ponowne rozpoznanie sprawy przez sąd pierwszej instancji, Prok. i Pr. 2009, Nr 2 Kociubiński W., Własne ustalenia faktyczne sądu odwoławczego i ich wpływ na treść rozstrzygnięcia w postępowaniu odwoławczym, PS 2003, Nr 7 8 XVI

18 Literatura Kociubiński W., Zasady rzetelnego procesu w postępowaniu apelacyjnym wybrane zagadnienia, (w:) Rzetelny proces karny. Księga jubileuszowa Profesor Zofii Świdy (red. J. Skorupka), Warszawa 2009 Kondracki M., Rola zarzutów odwoławczych w procesie karnym, Pal. 2009, Nr 3 4 Kruszyński P., Kilka refleksji na temat art. 440 k.p.k., (w:) Rzetelny proces karny. Księga jubileuszowa Profesor Zofii Świdy (red. J. Skorupka), Warszawa 2009 Kubala W., Przyczyny odwoławcze w orzecznictwie Sądu Najwyższego, WPP 1989, Nr 1 Kubala W., Rażąca niewspółmierność kary, WPP 1987, Nr 1 Kubala W., Rewizja obrońcy w sprawach karnych, Pal. 1978, Nr 10 Kubala W., Uzasadnienie rewizji, WPP 1986, Nr 4 Kwiatkowski Z., Uzasadnienie orzeczenia o oddaleniu kasacji jako oczywiście bezzasadnej w procesie karnym, (w:) Rzetelny proces karny. Księga jubileuszowa Profesor Zofii Świdy (red. J. Skorupka), Warszawa 2009 Łojewski K., Apelacja karna, Warszawa 2005 Marszał K., Instancyjność postępowania karnego w świetle artykułu 176 ustęp 1. Konstytucji Rzeczpospolitej, (w:) Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności księga ku czci Prof. S. Waltosia, (red. J. Czapska, A. Gaberle, A. Światłowski, A. Zoll), Warszawa 2000 Marszał K., Konstytucyjna zasada zaskarżalności decyzji w procesie karnym, WPP 2007, Nr 3 Marszał K., Problematyka względnej dewolutywności zażalenia w procesie karnym, St. Prawn. 2003, Nr 2 Marszał K., Reguły ne peius w postępowaniu apelacyjnym w sprawach karnych, (w:) W kręgu teorii i praktyki prawa karnego księga poświęcona pamięci Profesora Andrzeja Wąska, (red. L. Leszczyński, E. Skrętowicz, Z. Hołda), Lublin 2005 Marszał K., Względna dewolutywność zażalenia w postępowaniu przygotowawczym, Prok. i Pr. 2003, Nr 9 Marszał K., Zasadnicze składniki granic środka odwoławczego w procesie karnym, (w:) Środki zaskarżenia w procesie karnym księga pamiątkowa ku czci Prof. Zbigniewa Dody (red. A. Gaberle, S. Waltoś), Kraków 2000 Marszał K., Zaskarżalność decyzji wydanych w procesie karnym, PS 2007, Nr 3 XVII

19 Literatura Marszał K., Znaczenie granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów w postępowaniu odwoławczym w sprawach karnych, PPK 2004, Nr 25 Marszał K., Stachowiak S., Sychta K., Zagrodnik J., Zgryzek K., Proces karny. Przebieg postępowania, Katowice 2008 Marszał K., Stachowiak S., Zgryzek K., Proces karny, Katowice 2005 Muras Z, Bezwzględne przyczyny odwoławcze w polskim procesie karnym, Toruń 2004 Muras Z., Postępowanie odwoławcze w procesie karnym. Artykuły k.p.k. komentarz, Warszawa 2004 Murzynowski A., Istota i zasady procesu karnego, Warszawa 1994 Nowak T., Stachowiak S., Prawo karne procesowe. Dynamika postępowania, Bydgoszcz 1999 Nowikowski I., Cofnięcie środka odwoławczego w procesie karnym, Prok. i Pr. 1998, Nr 5 Nowikowski I., Gravamen w procesie karnym kwestie wybrane (uwagi na tle pojęcia interesu w procesie karnym), (w:) Pojęcie interesu w naukach prawnych, prawie stanowionym i orzecznictwie sądowym Polski i Ukrainy (red. A. Korybski, M. W. Kostyckij, L. Leszczyński), Lublin 2006 Nowikowski I., Odwołalność czynności procesowych stron w polskim procesie karnym, Lublin 2001 Paprzycki L., Obraza przepisów postępowania dotyczących przeprowadzania dowodu z opinii biegłego jako podstawa do wniesienia środka odwoławczego, ze szczególnym uwzględnieniem opinii psychiatryczno-psychologicznej, (w:) Środki zaskarżenia w procesie karnym księga pamiątkowa ku czci Prof. Zbigniewa Dody (red. A. Gaberle, S. Waltoś), Kraków 2000 Pawełek M., Składy sądu odwoławczego, Prok. i Pr. 2008, Nr 2 Płachta M., Gravamen w procesie karnym, Nowe Pr. 1979, Nr 3 Pojnar P., Prawo sądu odwoławczego do własnych ustaleń faktycznych a zasada kontroli procesu rozważania de lege lata i de lege ferenda, (w:) Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności księga ku czci Prof. S. Waltosia (red. J. Czapska, A. Gaberle, A. Światłowski, A. Zoll), Warszawa 2000 Pratkowiecki P., Kierunek środka odwoławczego wniesionego w sprawie karnej, PS 2008, Nr 7 8 Pratkowiecki P., Uchylenie orzeczenia na podstawie art k.p.k., PS 2004, Nr XVIII

20 Literatura Pratkowiecki P., Zaskarżanie orzeczeń sądu odwoławczego w sprawach karnych, PS 2003, Nr 2 Rogacka-Rzewnicka M., Apelacyjny model kontroli odwoławczej, (w:) Nowe uregulowania prawne w kodeksie postępowania karnego z 1997 roku (red. P. Kruszyński), Warszawa 1999 Sagan M., Zaskarżalność uzasadnień orzeczeń w postępowaniu karnym, PS 2008, Nr 7 8 Skrętowicz E., Istota i znaczenie uzasadnienia wyroku sądu karnego po nowelizacji z 2003 roku, (w:) W kręgu teorii i praktyki prawa karnego księga poświęcona pamięci profesora Andrzeja Wąska (red. L. Leszczyński, E. Skrętowicz, Z. Hołda), Lublin 2005 Skrętowicz E., Wyrok sądu karnego pierwszej instancji z problematyki wyrokowania, Lublin 1989 Skrętowicz E., Zażalenie na postanowienie kończące postępowanie karne, (w:) Środki zaskarżenia w procesie karnym księga pamiątkowa ku czci Prof. Zbigniewa Dody (red. A. Gaberle, S. Waltoś), Kraków 2000 Stachowiak S., Sprzeciw przeciwko wyrokowi zaocznemu w ujęciu nowego kodeksu postępowania karnego, (w:) Nowe prawo karne procesowe księga ku czci Profesora Wiesława Daszkiewicza (red. T. Nowak), Poznań 1999 Stefański R. A., Zaskarżalność postanowień w przedmiocie środka zapobiegawczego, (w:) Środki zaskarżenia w procesie karnym księga pamiątkowa ku czci Prof. Zbigniewa Dody (red. A. Gaberle, S. Waltoś), Kraków 2000 Steinborn S., Konwalidacja wadliwej rozprawy oraz częściowe uchylenie wyroku w świetle bezwzględnych przyczyn odwoławczych z art k.p.k. na marginesie wyroku SN z 21 listopada 2001 roku, Pal. 2003, Nr 5 6 Steinborn S., Orzekanie przez sąd odwoławczy niezależnie od kierunku środka odwoławczego, (w:) Aktualne problemy prawa i procesu karnego księga ofiarowana Profesorowi Janowi Grajewskiemu (red. M. Płachta), Gdańskie Studia Prawnicze 2003, tom XI Sychta K., Funkcjonowanie zakazu reformationis in peius w związku z zaskarżeniem orzeczenia rozstrzygającego o roszczeniach cywilnych dochodzących w postępowaniu karnym, PPK 2008, Nr 26 Syta M., Gravamen jako przesłanka zażalenia w postępowaniu przygotowawczym, Prok. i Pr , Nr 4 XIX