LBY /2013 P/13/100 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 LBY /2013 P/13/100 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

2

3 I. Dane identyfikacyjne kontroli. Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę P/13/100 Działania Policji na rzecz bezpieczeństwa obywateli w ruchu drogowym Najwyższa Izba Kontroli, Delegatura w Bydgoszczy Kontroler Kontrolę przeprowadził na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli 1 Artur Gackowski, główny specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr z r. [Dowód: akta kontroli 2-3] Jednostka kontrolowana Kierownik jednostki kontrolowanej Komenda Powiatowa Policji w Inowrocławiu, ul. Toruńska 15, Inowrocław Komendantem Powiatowym Policji w Inowrocławiu od r. jest inspektor Wiesław Dzierbicki, zwany w dalszej części wystąpienia Komendantem. Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej II. Ocena kontrolowanej działalności. Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie, mimo stwierdzonych nieprawidłowości 2, działalność Pana Komendanta oraz odpowiednich służb Komendy Powiatowej Policji w Inowrocławiu, (zwanej dalej Komendą, lub KPP ), w zakresie działań Policji na rzecz bezpieczeństwa obywateli w ruchu drogowym w latach (I półrocze). Wyniki kontroli wykazały, że przygotowanie kadrowe i techniczne pionu ruchu drogowego (PRD) pozwalało na realizację zadań ustawowych przewidzianych dla tej służby. Policjanci ruchu drogowego pełnili służbę na drogach, w szczególności reagowali na ujawnione przestępstwa i wykroczenia drogowe, wykonywali czynności wstępne na miejscu zdarzeń drogowych. Wydział Ruchu Drogowego (WRD) Komendy przeprowadzał na bieżąco analizy stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie jej działania, które stanowiły podstawę dyslokacji służby na drogach oraz analizował przyczyny wypadków drogowych i reagował na wzrost zagrożenia na poszczególnych odcinkach dróg zwiększając częstotliwość patroli w tych rejonach. W celu minimalizowania czynności i zadań policjantów niezwiązanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego (dalej,,brd ) dokonywano bieżącej weryfikacji efektywności służby. Wprowadzony 31 marca 2012 r. system wspomagania dowodzenia (dalej SWD") wspierał działania policjantów pionu ruchu drogowego w zakresie planowania służby oraz reagowania na występujące zagrożenia w ruchu drogowym. Komenda podejmowała działania w celu przygotowania do współpracy z podmiotami pozapolicyjnymi, a także w praktyce z nimi współdziałała. Funkcjonariusze pionu ruchu drogowego corocznie zabezpieczali wspólnie z jednostkami Państwowej Straży Pożarnej imprezy masowe. 1 Ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2012 r., poz.82 ze zm.). 2 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 3

4 Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła następujące nieprawidłowości: 1. Braki w wyszkoleniu specjalistycznym funkcjonariuszy WRD, wymaganym zarządzeniem Nr 609 Komendanta Głównego Policji z dnia 25 czerwca 2007 r. w sprawie sposobu pełnienia służby na drogach przez policjantów 3 (zwanego dalej Zarządzeniem Nr 609 KGP). 2. Przypadki niezarejestrowania videorejestratorem przebiegu całej służby patrolowej, co było niezgodne z 3 ust. 1 zarządzenia Nr 497 Komendanta Głównego Policji z dnia 25 maja 2004r. w sprawie pełnienia służby przez policjantów wykorzystujących przyrządy kontrolno-pomiarowe służące do rejestracji zachowań uczestników ruchu drogowego 4 (zwanego dalej Zarządzeniem nr 497 KGP). 3. Nie w pełni skuteczny nadzór funkcjonalny w zakresie kontroli nagrań z wideorejestratorów, głównie pod kątem ich efektywnego wykorzystania oraz ujawnienia przypadków niewłaściwego rejestrowania przebiegu służby. 4. Naruszenie 5 ust. 2 zarządzenia Nr 497 poprzez nieprawidłowe usytuowanie radiowozu podczas kontroli drogowej. 5. Brak fotokopii schematu miejsca zdarzenia sporządzonego na karcie zdarzenia drogowego, co narusza 4 ust. 1 zarządzenia nr 635 Komendanta Głównego Policji z dnia r. w sprawie metod i form prowadzenia przez Policję statystyki zdarzeń drogowych 5 (zwanego dalej Zarządzeniem nr 635 KGP). 6. Nieterminowe i nierzetelne wprowadzanie danych do Systemu Ewidencji Wypadków i Kolizji (SEWiK), co narusza postanowienia 4 ust. 5 zarządzenia nr 635 KGP. Szczegóły nieprawidłowości przedstawiono w dalszej części wystąpienia. III. Opis ustalonego stanu faktycznego. Komenda Powiatowa Policji w Inowrocławiu funkcjonuje w oparciu o ustawę o Policji 6, inne powszechnie obowiązujące akty prawa oraz zarządzenie nr 1041 Komendanta Głównego Policji z dnia 28 września 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji i zakresu działania komend, komisariatów i innych jednostek organizacyjnych Policji 7. Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o Policji, Komenda jest jednostką Policji właściwą na obszarze powiatu inowrocławskiego, województwa kujawsko-pomorskiego. W dniu r. Komendant ustanowił Regulamin Komendy Powiatowej Policji w Inowrocławiu 8 w którym to m. in. określono zakres zadań WRD, w tym: analizowanie stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego w ruchu drogowym, badanie przyczyn i okoliczności powstawania zdarzeń drogowych; wykonywanie czynności zapewniających bezpieczeństwo i porządek w ruchu na drogach publicznych przez kierowanie ruchem oraz jego kontrolowanie; organizowanie i planowanie służby zapewniającej koordynację działań Policji na drogach w podległym rejonie służbowym ze szczególnym uwzględnieniem miejsc zagrożonych zdarzeniami drogowymi; właściwa reakcja na wykroczenia i przestępstwa drogowe; opiniowanie projektów zmian organizacji ruchu na drogach powiatowych i gminnych; współdziałanie z organami administracji, samorządami, organizacjami społecznymi, środkami masowego przekazu w zakresie poprawy stanu bezpieczeństwa na drogach w podległym rejonie służbowym; 3 Dz.Urz.KGP ze zm.). 4 Dz. Urz. KGP z 2004 r. Nr 9 poz Dz. Urz. KGP z 2006 r. Nr 11 poz Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2011 r. Nr 287 poz z zm.); 7 Dz. Urz. KGP Nr 18. poz. 135 ze zm. 8 Z kolejnymi zmianami. 4

5 Opis stanu faktycznego właściwe wykorzystanie sprzętu kontrolno-pomiarowego będącego na wyposażeniu komórki ruchu drogowego; wykonywanie czynności związanych z ujawnianiem przestępstw i wykroczeń w ruchu drogowym oraz ustalanie ich sprawców; nadzór nad komputerową rejestracją zdarzeń; [Dowód: akta kontroli 23-24] 1. Przygotowanie koncepcyjne, prawno-organizacyjno, kadrowe i techniczne Policji do działań na drogach 1.1. Przygotowanie koncepcyjne Policji do działań na rzecz bezpieczeństwa na drogach W kontrolowanym okresie Komenda nie korzystała z badań naukowych, prac rozwojowych i usług badawczych dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego. KPP korzystała z analiz stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego opracowanych we własnym zakresie oraz przez Komendę Wojewódzką Policji w Bydgoszczy (zwaną dalej KWP). [Dowód: akta kontroli ] W WRD obowiązywał system oddziaływania na bezpieczeństwo ruchu drogowego, który przewidywał elastyczne reagowanie na lokalny wzrost zagrożeń np. czasową redyslokację sił i środków własnego PRD i użycia sił środków sąsiedniej jednostki Policji. System ten polegał na sporządzaniu comiesięcznej informacji oraz kwartalnej, półrocznej i rocznej analizie stanu bezpieczeństwa na drogach powiatu inowrocławskiego podległych działaniu WRD. Nie dotyczy to tzw. centralnej koordynacji określonej odgórnie przez KGP i KWP. Opis stanu faktycznego 1.2. Stan organizacyjno-kadrowy pionu ruchu drogowego. Organizacja PRD Komendy wynikała z etatu wprowadzonego rozkazem organizacyjnym Komendanta nr 3/11 z dnia r. Struktura WRD składała się z 30 stanowisk policyjnych (co stanowiło 10,07% stanu etatowego Komendy 9 ), w tym 2 stanowisk kierowniczych naczelnika wydziału i zastępcy naczelnika wydziału. Pozostałe 28 stanowisk to stanowiska wykonawcze, których zakres zadań zawierał przedsięwzięcia realizowane bezpośrednio na drogach. [Dowód: akta kontroli 6-10] Nadzór nad WRD sprawował I Zastępca Komendanta Powiatowego Policji, a Wydziałem kierował Naczelnik - podinsp. R.S. Rozkazami organizacyjnymi Komendanta nr 3/12 z r. i nr 2/13 z r., wprowadzono zmiany do m. in. składu WRD. Do dnia r. w strukturze WRD wyodrębnione było Jednoosobowe Stanowisko ds. Wykroczeń w randze asystenta, do którego obowiązków należało realizowanie czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia w ruchu drogowym. Z dniem r. stanowisko to zostało zlikwidowane, a stanowisko asystenta pozostawiono w strukturze wydziału do wykonywania czynności bezpośrednio na drogach. Wszystkie postępowania w sprawach o wykroczenia w ruchu drogowym przekazano do Wydziału Prewencji. [Dowód: akta kontroli 11-12, 13-15, 16-18] Na dzień r. stan etatowy PRD wynosił łącznie 32 etaty, w tym Naczelnik 1, Zastępca Naczelnika 1, Asystent 11, Kontroler ruchu drogowego 1, Referent 15, Policjant 3, co stanowi 9,88% stanu etatowego KPP 10. [Dowód: akta kontroli 10] 9 Stan etatowy komendy wynosił 298,5 stanowisk. 10 Stan etatowy komendy wynosił 324 stanowisk policyjnych. 5

6 Faktyczny stan zatrudnienia na r. PRD wynosił 27 funkcjonariuszy (84% etatu), w tym Naczelnik, Z-ca Naczelnika oraz 25 funkcjonariuszy pełniących służbę na drodze, co stanowi 8,71% stanu zatrudnienia w KPP 11. [Dowód: akta kontroli 4] Ilość policjantów pełniących służbę bezpośrednio na drogach w okresie uległa zmniejszeniu o 1 funkcjonariusza (z 26 do 25), a przyczyną było odejście łącznie 3 policjantów i przyjęcie w ich miejsce 2 nowych funkcjonariuszy [Dowód: akta kontroli 4, ] W kontrolowanym okresie policjanci byli kierowani na kursy specjalistyczne na podstawie zapotrzebowań przekazywanych, w odpowiedzi na otrzymywane z KWP wykazy miejsc na kursach specjalistycznych planowanych do realizacji w danym roku. Zapotrzebowania te, stanowiące imienne wykazy policjantów, przekazywane były do KWP. W okresie objętym kontrolą Komendant zgłosił do KWP następujące potrzeby w zakresie szkolenia policjantów: Na 2012 r. W dniu r. w odpowiedzi na zapytanie z r. dotyczące szkoleń na 2012 r., przesłano wykaz policjantów wskazując jednocześnie konkretne szkolenie. Takie zapytania KWP przesłała jeszcze i r. Komenda każdorazowo informowała KWP o swoich potrzebach podając dane funkcjonariuszy i zakres szkolenia. W 2012 r. KPP zgłosiła łącznie 5 policjantów na szkolenie w zakresie ruchu drogowego (RD), 4 w zakresie kontroli tachografów, 2 kierowania motocyklem szosowym oraz 8 kwalifikowanej pierwszej pomocy (KPPom). Przeszkolono 1 policjanta w zakresie RD. Na 2013 r. W dniu KWP wystosowała prośbę o zapotrzebowanie na szkolenia na 2013r. W dniu Komenda przesłała wykaz, w którym podano 2 funkcjonariuszy (kurs specjalistyczny w zakresie ruchu drogowego) oraz 2 policjantów (kurs specjalistyczny dla policjantów ruchu drogowego w zakresie kierowania motocyklem szosowym). W dniu z KWP przesłano informację o szkoleniu w zakresie tachografów 1 miejsce dla Komendy. W odpowiedzi z wskazano 1 funkcjonariusza. Ponadto poinformowano Komendę o kursie KPPom, 2 miejsca dla KPP. W odpowiedzi, w dniu r. przesłano dane wyznaczonych policjantów. W 2013 r. KPP zgłosiła łącznie 2 policjantów na szkolenie w zakresie ruchu drogowego (RD), 1 w zakresie kontroli tachografów, 2 kierowania motocyklem szosowym oraz 2 kwalifikowanej pierwszej pomocy (KPPom). Łącznie w 2013 r. w zakresie Kpom przeszkolono 3 osoby. Nie stwierdzono przypadków niewykorzystania przez KPP przydzielonych miejsc na szkolenie. Według stanu na r. wśród zatrudnionych w WRD 27 funkcjonariuszy, niżej wymienione rodzaje przeszkolenia miało: ruchu drogowego (RD) 19 funkcjonariuszy, tj. 70,4 %. czynności na miejscu zdarzenia drogowego (RWD) 0, kwalifikowanej pierwszej pomocy 3, tj. 11,1 %. kontroli tachografów 5 policjantów 18,5%, kierowania motocyklem szosowym 2, tj. 7,4%, doskonalenia techniki jazdy samochodem 1. tj. 3,7%. [Dowód: akta kontroli 42-44] 11 W komendzie zatrudnionych było 310 funkcjonariuszy. 6

7 Analiza akt osobowych policjantów WRD wykazała, że żaden z policjantów nie posiada zaświadczenia o ukończeniu kursu językowego. Jak podał Naczelnik WRD jeden funkcjonariusz deklaruje biegłą znajomość języka niemieckiego, lecz nie jest to potwierdzone żadnym zaświadczeniem. Nikt więcej nie deklarował znajomości języka obcego. [Dowód: akta kontroli 5] Na podstawie decyzji Komendanta nr 12/11 z dnia r. policjantowi, który wzorowo wykonuje obowiązki i przejawia inicjatywę w służbie mogą być udzielane nagrody w postaci pochwały, krótkoterminowego dodatkowego urlopu wypoczynkowego (w wymiarze do 10 dni roboczych), przyznania odznaki resortowej oraz przedterminowego mianowania na wyższy stopień. Niezależnie od ww. wyróżnień policjantowi mogą być przyznawane nagrody motywacyjne w formie pieniężnej lub rzeczowej za wzorowe wykonywanie zadań służbowych, wykazywane męstwo i inicjatywę oraz pełnienie służby w trudnych warunkach. Policjantowi mogą być przyznawane oprócz odznaki resortowej odznaczenia państwowe. [Dowód: akta kontroli 19-22] W kontrolowanym okresie Komendant wyróżnił łącznie 71 razy policjantów WRD: 4 pochwały, 61 nagród w formie pieniężnej, 6 awansów na wyższe stanowisko. [Dowód: akta kontroli 11-12] Ustalone nieprawidłowości Uwagi dotyczące badanej działalności Ocena cząstkowa Opis stanu faktycznego Przeszkolenie specjalistyczne w zakresie ruchu drogowego, wymagane zarządzeniem 609 KGP w sprawie działań na drogach, miało 19 spośród 27 funkcjonariuszy WRD, tj. 70,4%. Najwyższa Izba Kontroli zwraca ponadto uwagę na niski stan przeszkolenia specjalistycznego funkcjonariuszy w zakresie czynności na miejscu zdarzenia drogowego, kwalifikowanej pierwszej pomocy, kierowania motocyklem szosowym i doskonalenia techniki jazdy samochodem. NIK zauważa przy tym, że stan ten nie wynika z braku działań Komendanta, lecz z niewydolnego systemu szkolenia w Policji Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie, mimo stwierdzonej nieprawidłowości dotyczącej stanu wyszkolenia specjalistycznego, działalność jednostki w kontrolowanym zakresie Stan wyposażenia policjantów PRD w pojazdy i sprzęt Zgodnie z pkt 25 załącznika nr 15 do regulaminu organizacyjnego Komendy, do zadań Wydziału Ogólnego należało m. in. prowadzenie ewidencji składników majątkowych w zakresie sprzętu i materiałów techniki policyjnej i biurowej oraz środków transportu. W badanym okresie Komenda nie dokonywała samodzielnie zakupów sprzętu i wyposażenia zadania te realizowane były na szczeblu KGP i KWP. Nowy sprzęt przekazywany jest przez KWP w Bydgoszczy z zakupów centralnych lub w ramach darowizny. Sprzęt z zakupów centralnych wydawany jest głównie do rozdysponowania według podziału dokonanego przez KWP. Wydział Ruchu Drogowego uczestniczy również w pozyskiwaniu np. mierników prędkości lub urządzeń do badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu, np. z Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Bydgoszczy. [Dowód: akta kontroli 25-26] 7

8 Normatywy wyposażenia policjantów, komórek organizacyjnych i jednostek Policji w pojazdy i sprzęt zostały określone w zarządzeniach Komendanta Głównego Policji, i tak: nr 13 z dnia 23 sierpnia 2002 r. w sprawie określenia norm wyposażenia jednostek, komórek organizacyjnych Policji i policjantów oraz szczegółowych zasad jego przyznawania i użytkowania 12, nr 118 z dnia 10 lutego 2006 r. w sprawie norm wyposażenia jednostek i komórek organizacyjnych Policji oraz policjantów w sprzęt transportowy 13 (zmienione zarządzeniem Komendanta Głównego Policji nr 1308 z 7 grudnia 2007 r.), nr 1305 z dnia 6 grudnia 2011 r. w sprawie określenia norm wyposażenia jednostek i komórek organizacyjnych oraz policjantów w sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny oraz szczegółowych zasad jego przyznawania i użytkowania 14. Kontrola wykazała, że: W zakresie wyposażenia jednostek Policji w pojazdy. Komenda posiadała normy należności wyposażenia jednostek Policji w pojazdy, o których mowa w zarządzeniu 118 KGP. Były one ustanowione przez Wydział Transportu KWP i zatwierdzone przez Z-cę Komendanta Wojewódzkiego Policji w Bydgoszczy w dniu r. W zakresie wyposażenia jednostek Policji w specjalistyczny sprzęt policyjny. Komenda nie posiadała norm należności wyposażenia jednostek Policji w specjalistyczny sprzęt policyjny, o którym mowa w zarządzeniu nr 13 KGP 15. Na podstawie informacji uzyskanej z KWP w Bydgoszczy, stwierdzono, że do czasu rozpoczęcia niniejszej kontroli były ustanowione: 1) zbiorcza tabela należności sprzętu techniki policyjnej i biurowej dla województwa, 2) tabele należności sprzętu techniki policyjnej i biurowej dla Komend M/P Policji. Opracowanie to z r. było od r. corocznie aktualizowane ostatniej aktualizacji dokonano r. Tabele należności nie były przekazane do KMP/KPP. W zakresie wyposażenia jednostek Policji w sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny. KWP w Bydgoszczy określiła w dniu r. normatyw dla Komendy (całej) w zakresie sprzętu i wyposażenia łączności i informatyki, zatwierdzony przez Komendanta Wojewódzkiego Policji z dnia r. [Dowód: akta kontroli 95] Wyposażenie WRD w sprzęt transportowy przedstawiało się następująco: Na dzień r. wydział posiadał łącznie 13 pojazdów, przy normatywie 8, w tym: 8 samochodów osobowych przy normatywie 6, tj. o 33 % więcej, 1 oznakowany furgon przy normatywie 0, 4 motocykle przy normatywie 2, tj. o 100 % więcej. W okresie od do stan zwiększył się o 1 pojazd, do łącznie 14 pojazdów, przy normatywie 8, w tym: 8 samochodów osobowych przy normatywie 6, tj. o 33 % więcej, 2 furgony przy normatywie 0, 4 motocykle przy normatywie 2, tj. o 100 % więcej. [Dowód: akta kontroli 35-40] Wyposażenie pionu ruchu drogowego Komendy w sprzęt techniki policyjnej, teleinformatyczny i telekomunikacyjny w badanym okresie nie ulegało istotnym 12 Dz. Urz. KGP Nr 11, poz. 70 ze zm. 13 Dz. Urz. KGP Nr 8, poz. 42 ze zm. 14 Dz. Urz. KGP Nr 10, poz Zarządzenie nr 13 KGP z dnia 23 sierpnia 2002 r. w sprawie określenia norm wyposażenia jednostek, komórek organizacyjnych Policji i policjantów oraz szczegółowych zasad jego przyznawania i użytkowania (Dz. Urz. KGP Nr 11, poz. 70 ze zm.).. 8

9 zmianom. Na dzień r. na 35 pozycji sprzętu objętego badaniem, braki (zarówno według stanu na początek i koniec badanego okresu), w stosunku do normatywu odnotowano w 6 z nich, dotyczyło to poz.: tarcza STOP do zatrzymywania pojazdów stan 12, przy normatywie 25 (tj. 48 % normy), latarka halogenowa 10 na 25 (tj. 40 % normy), radiotelefon noszony 8 na 25 (tj. 32 % normy), zestaw podkaskowy motocyklisty 2 na 8 (tj. 25 % normy), mobilny terminal przewoźny 3 na 8 (tj.37,5 % normy), mobilny terminal noszony 0 na 10. Stwierdzono także pozycje, w których stan był wyższy niż przyjęty w normatywie. I tak: wózek do mierzenia odległości 2 na 1. zestaw znaków do zabezpieczenia miejsca wypadku drogowego ZAPORA 3 na 2. [Dowód: akta kontroli 67-72] Jak podał Naczelnik WRD w Wydziale każdy patrol rozpoczynający służbę posiada na stanie tarczę STOP do zatrzymywania pojazdów jak również jest wyposażony w latarkę halogenową wyposażoną w kaptur koloru czerwonego. W trakcie pełnienia służby patrol ponadto posiada w radiowozie radiotelefon przewoźny oraz jeden radiotelefon noszony. Odnośnie posiadania 2 zestawów podkaskowych informuję, że funkcjonariusze pełniący służbę w patrolach na motocyklach są wyposażeni w radiostacje motocyklowe jak i radiotelefony noszone. Tak więc w trakcie służby posiadają stałą łączność zarówno z partnerem z patrolu jak i z dyżurnym jednostki. [Dowód: akta kontroli ] Wyposażenie mundurowe policjantów ruchu drogowego Komendy, także w badanym okresie nie ulegało istotnym zmianom. Na 19 pozycji objętych badaniem, braki (zarówno według stanu na początek i koniec badanego okresu), w stosunku do normatywu wynikającego z zarządzenia KGP odnotowano w 14 z nich. Największe dysproporcje (stan poniżej 50 % normatywu) dotyczyły: ocieplacz pod kask ochronny stan 0, przy normatywie 8, rękawice ochronne stan 8, przy normatywie 25, tj. 32 %, buty gumowe stan 6, przy normatywie 25, tj. 24 %, fartuch ochronny stan 10, przy normatywie 25, tj. 40 %. [Dowód: akta kontroli , 121] Jednocześnie Izba zauważa, że wyżej wymienione braki w asortymencie nie mają kluczowego znaczenia w realizacji ustawowych zadań i jako takie nie mają znaczącego wpływu na ocenę końcową badanego zagadnienia Komenda w badanym okresie nie realizowała samodzielnie certyfikacji sprzętu pomiarowego PRD. Sprzęt był wysyłany do legalizacji lub wzorcowania na podstawie terminu wyznaczonego w pierwotnym świadectwie legalizacji lub wzorcowania, a później na podstawie terminów wyznaczonych w kolejnych świadectwach legalizacji i wzorcowania. Celem obniżenia kosztów, wspólną wysyłkę sprzętu organizowała KWP. Komenda była kontrolowana przez Wydział Kontroli KWP w zakresie Efektywności wykorzystywania przyrządów kontrolo-pomiarowych służących do rejestracji zachowań uczestników ruchu drogowego oraz pomiaru prędkości. W jej wyniku stwierdzono 1 przypadek wykorzystywania w okresie dniach r. przyrządu kontrolnopomiarowego (videorejestratora) nie posiadającego aktualnych świadectw legalizacji. Kontrola NIK wykazała, że na dzień r. w WRD użytkowane były łącznie 14 urządzenia pomiarowe, w tym videorejestrator 2 sztuki, przyrząd do badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu z drukarką 5 sztuk, przenośne urządzenie do badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu 1 sztuka, radarowy miernik prędkości 5 sztuk oraz 1 laserowy miernik prędkości. 9

10 Zgodnie z Książką wydanych mierników prędkości sygn. (WKT 65/13) miernik Rapid 2k (nr urządzenia 0053) w dniu został przekazany do KP Janikowo. Pozostałe urządzenia posiadały świadectwa legalizacji wydane przez dyrektorów Okręgowych Urzędów Miar (Warszawa, Łódź), bądź wzorcowania wydane przez podmioty gospodarcze posiadające akredytację Polskiego Centrum Akredytacji. [Dowód: akta kontroli 45-53, ] Kontrola NIK nie wykazała, żeby w okresie (I połowa) funkcjonariusze WRD używali sprzętu kontrolno-pomiarowego bez ich legalizacji. Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa Opis stanu faktycznego W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność jednostki w kontrolowanym zakresie Dofinansowanie potrzeb PRD przez podmioty pozapolicyjne. W kontrolowanym okresie Komenda została dofinansowania i doposażona przez inne jednostki w łącznej kwocie ,22 zł. Na tę kwotę składało się zarówno dofinansowanie jak i zakup sprzętu. I tak np.: W 2012 r. środki na dodatkowe służby zł, sprzęt komputerowy zł, latarki z nakładkami 1 639,22 zł, środki na zakup paliwa zł. łącznie ,22 zł. Darczyńcami byli m. in. Urząd Miasta i Starostwo Powiatowe w Inowrocławiu oraz Urzędy Gmin usytuowane wokół Inowrocławia. W 2013 r. (I połowa). środki na dodatkowe służby zł, sprzęt komputerowy zł, dofinansowanie zakupu pojazdu służbowego zł, środki na zakup paliwa zł. łącznie zł. Darczyńcami byli m. in. Urząd Miasta i Starostwo Powiatowe w Inowrocławiu oraz 2 Urzędy Gmin usytuowane wokół Inowrocławia. [Dowód: akta kontroli 27-28] Z powyższych darowizn WRD nie otrzymał żadnych środków finansowych ani sprzętu. Opis stanu faktycznego 1.5. Przygotowanie PRD do współpracy z podmiotami pozapolicyjnym. Współpraca z podmiotami pozapolicyjnymi odbywała się wielotorowo, głównie poprzez prowadzenie wspólnych działań w przypadku wystąpienia zdarzeń na drogach w tym wypadków i kolizji pojazdów, ćwiczeń, w prowadzeniu kanału współdziałania B112 oraz akcji promujących bezpieczeństwo w szkołach i przedszkolach. W 2012 roku współpraca polegała na przygotowaniach do mistrzostw UEFA EURO W tym celu wprowadzono do radiotelefonów kanał współpracy B112, którego nadrzędnym celem było konsolidowanie działań jednostek wchodzących w skład Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego z jednostkami Policji. Ponadto w ramach współpracy z jednostkami Krajowego Systemu Ratowniczo- Gaśniczego, KPP w Inowrocławiu posiada bezpośrednie łącze telefoniczne z Komendą Powiatową Państwowej Straży Pożarnej. [Dowód: akta kontroli 25-26, 33-34] 10

11 Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa Opis stanu faktycznego W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność jednostki w kontrolowanym zakresie. 2. Realizacja przez Policję zadań w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa na drogach 2.1. Organizacja i realizacja służby na drogach Komendant Główny Policji w 5 i 6 zarządzenia nr 609 określił organizację i koordynację służby pełnionej na wybranych drogach krajowych, zwaną dalej "centralną koordynacją służby" oraz służby pełnionej na drogach nieobjętych centralną koordynacją. Jak wykazała kontrola: Organizacja i koordynacja służby, czyli centralna koordynacja służby była przekazywana do WRD z WRD KWP w Bydgoszczy celem zaplanowania służby na dany okres i była podstawą do opracowania grafiku służb oraz ich dyslokacji na wyznaczonych drogach krajowych. W kontrolowanym okresie KWP w Bydgoszczy nakazywała realizację na drogach powiatu inowrocławskiego następujących działań w zakresie zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego: Prędkość i alkohol - zero tolerancji dla osób naruszających przepisy ruchu drogowego, Bezpieczna droga, Alkohol i narkotyki, Bus, Truck, Niechroniony uczestnik ruchu drogowego, Rękaw, Motocyklowy patrol, Ferie, Wideorejestrator, Bezpieczna droga do szkoły, Boże Ciało, Znicz, Bezpieczny weekend, Prędkość, Pasy. Celem ww. działań było zapewnienie bezpieczeństwa w ruchu drogowym na terenie powiatu inowrocławskiego, ograniczenie zdarzeń drogowych oraz skontrolowanie i zatrzymanie jak największej liczby osób, które naruszają przepisy ruchu drogowego, a także uzyskanie efektu profilaktycznego, poprzez obecność w wielu miejscach szczególnie tych, w których rzadko pełnią służbę policjanci WRD. [Dowód: akta kontroli , , , ] Na podstawie oględzin przygotowania do służby patrolowej 16 ustalono, że funkcjonariusze WRD pełnili służbę w miejscach wynikających z analizy stanu bezpieczeństwa, harmonogramu służb oraz centralnych koordynacji przedkładanych przez WRD KWP w Bydgoszczy. W trakcie odpraw spełniono wymogi 11 ww. zarządzenia nr 609 KGP, tj. sprawdzano gotowość do pełnienia służby, przekazywano informacje o aktualnym stanie bezpieczeństwa i porządku w rejonie, informowano o dyslokacji służby, składzie patrolu oraz wskazywano dowódcę patrolu, określano formy pełnienia służby i zalecany sposób realizacji zadań, pouczano o zasadach bezpieczeństwa w czasie pełnienia służby. Wyniki kontroli stanu technicznego i wyposażenia 3 radiowozów, wykazały że wszystkie pojazdy były sprawne technicznie posiadały ważny przegląd techniczny, polisę OC, stan i rodzaj ogumienia nie budził zastrzeżeń, wszystkie urządzenia kontrolnopomiarowe (wideorejestratory, przyrządy do badania zawartości alkoholu, mierniki prędkości) posiadały ważne świadectwa legalizacji, a patrole były wyposażone w środki łączności. Umundurowanie funkcjonariuszy było jednolite, stan wyposażenia mundurowego (czystość, uprasowanie) nie budziły zastrzeżeń; patrole posiadały m.in.: pas biały, 16 Oględziny przeprowadzono w dniach i r. 11

12 rękawiczki letnie białe, pokrowiec biały na czapkę, opaski z elementami odblaskowymi, kamizelki ostrzegawcze z elementami odblaskowymi. [Dowód: akta kontroli , , ] Oględziny przebiegu służb trzech patroli 17 wykazały, że patrole pełniły służbę zgodnie z dyslokacją oraz zadaniami ustalonymi w trakcie odprawy do służby, utrzymywały stałą łączność z dyżurnym Komendy, podejmowały interwencje z polecenia dyżurnego Komendy, w szczególności udawały się na miejsce zdarzeń drogowych. Policjanci wykonywali czynności na drodze zgodnie z zasadami określonymi w 15 ust. 1 pkt 1-6 zarządzenia nr 609 KGP, w szczególności reagowali na ujawnione wykroczenia i przestępstwa, wykonywali czynności wstępne na miejscu zdarzeń drogowych. Oględziny wykazały również: W badanym okresie wideorejestratory w WRD były zamontowane na 2 nieoznakowanych samochodach Skoda Superb i Opel Vectra, Wszystkie wideorejestratory posiadały ważną legalizację; We wszystkich ww. badanych przypadkach wideorejestrator (zamontowany w samochodzie Skoda Super), nie zarejestrował całego przebiegu służby, czym naruszono wymogi 3 ust. 1 zarządzenia nr 497 KGP. I tak: służba z 2 lipca (w godz ) zarejestrowano fragmenty w przedziałach czasowych: 15:06-15:28; 15:33-15:37; 15:42-16:03; 17:02-17:03. Brak zapisu pozostałych części służby. służba z 3 lipca (w godz. 6-14) - zarejestrowano fragmenty w przedziałach czasowych: 06:43-06:44; 06:44-06:45; 06:46-10:13. Brak zapisu pozostałych części służby. 4 lipca (w godz. 6-14) - zarejestrowano fragmenty w przedziałach czasowych: 06:33-07:15. Brak zapisu pozostałych części służby. We wszystkich badanych przypadkach (zarejestrowanych fragmentach służby) w czasie prowadzonej kontroli drogowej radiowozy były zaparkowane w sposób uniemożliwiający nagrywanie czynności patrolu, co było niezgodne z 5 ust. 2 ww. zarządzenia, Również z poddanych oględzinom 3 dni służby w żadnym przypadku nie nagrano czynności patrolu w czasie kilkukrotnie prowadzonej kontroli statycznej - samochody posiadały włączony wideorejestrator, ale zaparkowanie samochodu uniemożliwiało nagrywanie czynności patrolu; Jak podał Naczelnik WRD: 1. W zakresie braku zarejestrowania przebiegu całej służby wspomniane braki w rejestracji spowodowane były wadliwie działającym prędkościomierzem kontrolnym zamontowanym w pojeździe służbowym marki Skoda Superb. Wspomniany prędkościomierz od pewnego czasu podczas prowadzonej rejestracji zacinał się, co objawiało się zatrzymaniem obrazu na ekranie monitora. Jedynym sposobem na wznowienie rejestracji było wyłączenie komputera umieszczonego w bagażniku pojazdu za pomocą włącznika głównego, ponieważ w momencie zacięcia żaden z przycisków sterujących pilota nie działał. Wspomniane awarie zdarzały się bardzo nieregularnie i sporadycznie, tzn. niekiedy podczas pełnienia służby w ogóle nie dochodziło do zacięć, innym razem zdarzało się to 1 2 razy w ciągu służby, a jeszcze innym razem bywało, iż dochodziło do nich co kilka kilkanaście minut. Bywały też sytuacje, że od samego początku danej służby pojawiały się problemy z uruchomieniem prędkościomierza w celu rejestracji zdarzeń w ruchu drogowym oraz zachowań 17 Do oględzin wytypowano trzy służby patroli zmotoryzowanych zarejestrowane - w dniach: 2, 3 i 4 lipca 2013r. - wideorejestratorem o oznaczeniu fabrycznym ZURAD (nr fabryczny 087), zainstalowanym w nieoznakowanym pojeździe służbowym m-ki Skoda Superb. 12

13 kierowców. Podobnie bywało w przypadkach prób wznowienia rejestracji po zatrzymaniu obrazu i te sytuacje również zdarzały się bardzo nieregularnie. Po uzyskaniu od podległych funkcjonariuszy informacji o powyższych usterkach skontaktowano się z pracownikiem Zespołu Administracyjno-Gospodarczego tut. KPP w celu ustalenia terminu na przegląd i naprawę prędkościomierza. Pracownik firmy znajdującej się w Łasku, świadczącej usługi w powyższym zakresie skontaktował się ze mną telefonicznie i wówczas uzgodniono z nim konkretny termin przeznaczony na naprawę, jednakże w międzyczasie do stacji obsługi w Bydgoszczy oddano drugi wyposażony w prędkościomierz kontrolny pojazd, tj. Opel Vectra z powodu usterki zawieszenia. Aby realizować służby na drogach z wykorzystaniem pojazdów wyposażonych w prędkościomierze kontrolne zgodnie z harmonogramem zatwierdzonym przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w Bydgoszczy odmówiłem przekazania do naprawy prędkościomierza znajdującego się w pojeździe marki Skoda Superb, planując go do służb. O ile dobrze sobie przypominam, to na początku 2012 roku zdarzały się podobne usterki i wtedy osobiście udałem się pojazdem Skoda Superb do firmy w Łasku, gdzie wymieniono twarde dyski, co spowodowało, że prędkościomierz funkcjonował prawidłowo. Pamiętam, że pracownik wspomnianej firmy powiedział, iż takie sytuacje awarie się zdarzają, ponieważ urządzenie, a tym samym wchodzący w jego skład komputer narażone są na różnego rodzaju wstrząsy i eksploatowane są w szerokim zakresie temperatury powietrza, tj. od minus kilkudziesięciu nawet stopni do plus kilkudziesięciu stopni Celsjusza. 2. W zakresie braku zarejestrowania czynności patrolu podczas kontroli drogowej - w mojej ocenie zwrot powinien nie jest tożsamy z ma obowiązek. Moim zdaniem zwrot powinien w przytoczonym przepisie należałoby interpretować w taki sposób, że pojazd policyjny w miarę możliwości ma być ustawiony za pojazdem zatrzymanym w sposób umożliwiający rejestrację czynności kontrolnych, dając tym samym możliwość innego ustawienia w razie zaistnienia sytuacji uniemożliwiającej realizację przepisu. Ponadto pragnę nadmienić, że w pojeździe Skoda Superb na tylnej półce znajduje się urządzenie elektroniczne, na którym wyświetlane są różnego rodzaju komunikaty dla zatrzymywanych kierowców. Są to m.in. STOP POLICJA, JEDŹ ZA MNĄ, ZJEDŹ W PRAWO itp. Policjanci bardzo często korzystają ze wspomnianego urządzenia i praktycznie przy każdej kontroli wydają polecenia za jego pomocą zatrzymywanym kierowcom. Widząc komunikat JEDŹ ZA MNĄ zatrzymywany kierowca stosuje się do niego i również zatrzymuje swoje auto za pojazdem policyjnym. [Dowód: akta kontroli ] W trakcie kontroli NIK urządzenie zostało naprawione Analizę statystycznych kart czynności policjanta ruchu drogowego (RD), poprzedzono weryfikacją danych zawartych w kartach indywidualnych losowo wybranych funkcjonariuszy, przeprowadzając oględziny: sposobu rejestracji i przechowywania statystycznych kart czynności policjanta, rzetelności wypełniania ww. kart przez losowo wybranych funkcjonariuszy. Do oględzin wykorzystano oryginały statystycznych kart czynności policjanta RD sporządzonych przez 5 funkcjonariuszy wykonujących czynności na drodze, przez 7 kolejnych dni kalendarzowych z czerwca 2013r. z wyłączeniem dni absencji szkoleniowej, chorobowej i urlopowej. Analizie poddano zapisy z pozycji karty, sprawdzając czy wskazane przedsięwzięcia i czas na nie przeznaczony koresponduje z zapisami w notatniku służbowym policjanta. W wyniku oględzin na podstawie zbadanych kart i ich ewidencji w systemie SESPOL stwierdzono, że: Karty były kompletne i przechowywane w sposób uporządkowany spięte chronologicznie z poszczególnych miesięcy. 13

14 Za rozliczanie policjantów WRD z czasu pracy statystycznych kart czynności policjanta RD odpowiedzialni byli funkcjonariusze rozliczający służbę, co potwierdzali podpisami w ostatniej kolumnie karty. Karty były wprowadzane do systemu SESPOL, a po zakończeniu roku archiwizowane. Wszystkie badane karty ujęte były w systemie SESPOL i posiadały wypełnione obligatoryjne rubryki. W przypadku karty dot. asp. J.G. brak było podpisu funkcjonariusza, natomiast były podpisy rozliczającego służbę. Nie stwierdzono przypadków rozbieżności pomiędzy zapisami w kartach, a SESPOL. Porównanie zapisów w kartach wykorzystania czasu w służbie z zapisami w notatnikach służbowych funkcjonariuszy wykazało, że: w 1 przypadku (asp. J.G.) charakter pisma nie pozwolił na weryfikację zapisów w notatniku i karcie statystycznej, w 14 przypadkach (na 20 badanych, tj. 70 %), dane w kartach statystycznych były zgodne z danymi w notatnikach służbowych funkcjonariuszy, w pozostałych 6 przypadkach, tj. służby z 20, 22 i 23 czerwca (sierż. sztab. M.M.) oraz z 3, 5 i 6 czerwca (sierż. A.U.), stwierdzono rozbieżności pomiędzy zapisami w notatnikach i w kartach. W odniesieniu do sierż. sztab. M.M. Służba z 20 czerwca: w karcie wpisano ogólna liczba godzin 8 w tym: nadzór/kontrola 6 obsługa zdarzeń 1 inne czynności - 1 a w notatniku nadzór/kontrola 5 godz. 15 min. obsługa 40 min. dokumentacja służby 25 min. inne 1 godz. 40 min. Służba z 23 czerwca: w karcie wpisano ogólna liczba godzin 9 w tym: nadzór/kontrola 2 obsługa zdarzeń - 5 dokumentacja służby - 1 inne czynności - 1 a w notatniku nadzór/kontrola 2 godz. 45 min. obsługa zdarzeń 3 godz. 35 min. dokumentacja służby 2 godz. 10 min. inne czynności 30 min. [Dowód akta kontroli 73-87] Jak podał Naczelnik WRD rozbieżności są spowodowane przez niewłaściwe zaokrąglanie czasu pracy przez policjantów. W powyższej sprawie zostanie zwiększony nadzór nad policjantami. [Dowód: akta kontroli ] Na podstawie zbiorczej statystycznej karty czynności policjanta ruchu drogowego za 2012 r. i I półrocze 2013r., dla wskazanych okresów, odnotowano wykorzystanie czasu w służbie na poszczególne czynności (wiersz razem dla poz ), liczby dni nieobecności (zwolnień lekarskich, oddelegowań, urlopów) oraz obliczono ich udziały procentowe w odniesieniu do dni służby ogółem. Dane te w badanym okresie były zbliżone i np. w I półroczu 2013r. udział procentowy dni służby i nieobecności (przy liczbie dni ogółem 4 374), przedstawiał się następująco: 14

15 Dni w służbie 2 460, tj. 56,24 %, Dni nieobecności 1 914, tj. 43,76 %, w tym: oddelegowanie do innych służb 7, tj. 0,4 %, zwolnienia lekarskie 144, tj. 7,4 %, dni wolne 409, tj. 21,0 %, urlopy 102, tj. 5,2 % [Dowód: akta kontroli ] W Komendzie nie opracowano aktu wewnętrznego, który regulowałby kwestię weryfikowania zwolnień lekarskich policjantów (nie ma takiego obowiązku). Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512, z późn. zm.) nie obejmuje funkcjonariuszy Policji w zakresie kontroli wystawienia zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy, ponieważ policjanci nie podlegają ubezpieczeniom społecznym (w tym chorobowym). Jak podała Naczelnik Wydziału Ogólnego, absencja chorobowa policjantów pozostaje w zainteresowaniu Komendanta, który zapoznaje się z każdym zaświadczeniem o czasowej niezdolności do służby/pracy (ZUS ZLA). Czuwają nad tym również kierownicy komórek i jednostek organizacyjnych. Ponadto osobiście przedkładam Komendantowi informacje o ilości policjantów przebywających na zwolnieniach lekarskich co najmniej raz w kwartale. Ma to na celu m.in. weryfikację zwolnień lekarskich. W przypadku długotrwałych lub często powtarzających się zwolnień, na wniosek przełożonego lub z urzędu Komendant Powiatowy Policji w Inowrocławiu może skierować policjanta do Wojewódzkiej Komisji Lekarskiej MSW w Bydgoszczy, w celu ustalenia jego stanu zdrowia i zdolności do dalszej służby w Policji. W okresie od stycznia 2012 r. do końca czerwca 2013 r. w KPP w Inowrocławiu nie odnotowano takiego przypadku. W meldunkach o stanie kadr, co pół roku przesyłana jest informacja o liczbie osób korzystających ze zwolnień lekarskich, ilości wystawionych zaświadczeń oraz łącznej liczbie dni udzielonych zwolnień lekarskich. Informacja trafia do Komendy Wojewódzkiej Policji w Bydgoszczy oraz wprowadzana jest przez pracowników Zespołu Kadr i Szkolenia Wydziału Ogólnego do SESPol (System Elektronicznej Sprawozdawczości w Policji). [Dowód: akta kontroli ] Zgodnie z postanowieniami 5 ust. 1 pkt 1 i 3 zarządzenia nr 635 KGP: właściwe komórki organizacyjne komend Policji, na podstawie statystyki sporządzają: 1) w zależności od potrzeb, miesięczne lub kwartalne informacje o stanie bezpieczeństwa ruchu drogowego obejmujące dane z badanego okresu oraz dane narastające od początku roku, dotyczące liczby wypadków i ich ofiar oraz kolizji drogowych, ich przyczyn, sprawców, miejsc szczególnie niebezpiecznych. 3) analizy specjalne poświęcone wybranym problemom występującym w ruchu drogowym, w szczególności dotyczące bezpieczeństwa pieszych, dzieci, nietrzeźwości użytkowników dróg, miejsc szczególnie zagrożonych. Zarówno w cyt. zarządzeniu, jak i w Komendzie nie określono, co charakteryzuje ww. miejsca. W sporządzanych Analizach stanu bezpieczeństwa na drogach powiatu inowrocławskiego podległych działaniu WRD za 2012 i I połowę 2013 r. wytypowano miejsca najbardziej zagrożone pod względem wypadków drogowych. I tak: na podstawie liczby zaistniałych zdarzeń oraz ich skutków wytypowano 8 gmin na terenie powiatu inowrocławskiego, w których bardzo często dochodzi do wypadków drogowych, w dalszej części wskazano 9 ulic w Inowrocławiu oraz 4 gminy, na których dochodzi najczęściej do kolizji drogowych, 15

16 wyżej wymienione miejsca występują głównie na przebiegających przez teren działania Komendy drogach krajowych, które są objęte systemem centralnej koordynacji służby harmonogramy pełnienia służby przekazywane są z WRD KWP w Bydgoszczy W zasobach WRD nie stwierdzono uwag i propozycji (w formie pism, notatek, wniosków), o których mowa w 15 ust. 1 pkt 7 zarządzenia 609 KGP. Jak wynika z systemu SESPOL, w kontrolowanym okresie funkcjonariusze WRD sporządzili łącznie 14 wniosków w sprawie bezpieczeństwa drogowego, tj. 10 w 2012 i 4 w I połowie 2013 r. Jak podał Naczelnik WRD uwagi i propozycje były składane przez funkcjonariuszy w formie pisemnej i ustnej. W WRD nie posiadamy tych pism, ponieważ zostały one przekazane do zarządców dróg. [Dowód: akta kontroli ] Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa Opis stanu faktycznego 1. Rejestrowanie przebiegu służby przez patrole pełniące służbę w wykorzystaniem pojazdu wyposażonego w wideorejestrator, w sposób niezgodny z wymogami określonymi w 3 ust. 1, w zw. 5 ust. 2 zarządzenia nr 497 KGP. 2. Przypadki rozbieżności pomiędzy kartą statystyczną czynności policjanta RD, a notatnikiem służbowym funkcjonariusza. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, ocenia działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym zakresie Systemy wspierające policjantów PRD: System Ewidencji Wypadków i Kolizji (SEWiK) i System Wspomagania Dowodzenia (SWD) SWD wprowadzony został do użytku Decyzją nr 13/12 Komendanta Powiatowego Policji w Inowrocławiu z dnia r. 18 z terminem wdrożenia do r. Wyznaczono w niej Lokalnego Administratora Merytorycznego SWD, Lokalnego Administratora Technicznego SWD, Lokalnego Administratora Bezpieczeństwa Informacji oraz przypisano im zadania i obowiązki. Zadanie wyznaczenia policjantów lub pracowników do wykonania zadań określonych dla właściwości administratorów SWD, przypisano Lokalnemu Administratorowi Merytorycznemu SWD. Nadzór nad szkoleniem użytkowników, funkcjonowaniem systemu oraz jakością, terminowością i aktualnością wprowadzanych danych do SWD został przypisany Komendantowi. [Dowód: akta kontroli ] W WRD na 3 stanowiskach został zainstalowany SWD, a do jego obsługi uprawnienia posiada 6 osób, w tym 3 funkcjonariuszy WRD i 3 pracowników Wydziału Ogólnego: podinsp. R.S. - z dniem r., upoważnienie nr 17\2012, podkom. S.G.- z dniem r., upoważnienie nr 18\2012, asp. R.P. z dniem r., upoważnienie nr 29\2012, B.Ł. z dniem r., upoważnienie nr 23\2013, B.S. z dniem r., upoważnienie nr 24\2013, J.F. z dniem r., upoważnienie nr 25\2013. [Dowód: akta kontroli ] 18 zmienioną w dniu r. Decyzją Komendanta nr 5/13. 16

17 W przypadku WRD codzienne dyslokacje służby, a także dokumentowanie odpraw i rozliczenie ze służby policjantów rozpoczęto od grudnia 2012 r. Od stycznia 2013 r. zaczęto wprowadzać do SWD grafiki służby Oceny realizacji przez Komendę zadań w zakresie zapewnienia właściwego i terminowego wprowadzania danych o zdarzeniach do systemu SEWIK przeprowadzono w oparciu o dokonane w dniach r. oględziny kart zdarzenia drogowego, w tym: sposobu rejestracji i przechowywania kart zdarzenia drogowego (Mrd-2) w WRD, rzetelności wprowadzania ww. kart do systemu SEWIK. Do oględzin wykorzystano oryginały 42 kart ze zdarzeń drogowych, które miały miejsce w badanym okresie i tak: 22 karty, w których w okresie objętym kontrolą zarejestrowano wypadki drogowe z ofiarami śmiertelnymi, tj.: 20 wypadków w 2012r. i 2 w I półroczu 2013r., 20 szt. wylosowanych z pozostałych kart. Na podstawie przeprowadzonych oględzin ww. kart stwierdzono, że: Karty były rejestrowane (został nadany numer) w dzienniku WRD, gdzie każdej karcie (w kolejności zdarzeń) nadawany jest kolejny numer R ( ), a po wprowadzeniu do SEWIK. numer EWK ( ). Karty były kompletne i przechowywane w sposób uporządkowany w segregatorach chronologicznie z poszczególnych miesięcy - według dat zdarzeń. Wszystkie badane karty były ujęte w systemie SEWIK. Kontrola terminowości wprowadzania kart do SEWIK wykazała, że z 22 kart, w których w okresie objętym kontrolą zarejestrowano wypadki drogowe z ofiarami śmiertelnymi 21 z nich zarejestrowano w SEWIK przed upływem 30 dni (w zdecydowanej większości kartę rejestrowano po 1 i po 2 dniach) od daty zgłoszenia zdarzenia drogowego, czym spełniono wymogi 4 ust. 5 Zarządzenia Nr 635. W 1 przypadku (EWK J), kartę wprowadzono po 56 dniach od momentu zdarzenia. Z 20 kart dotyczących kolizji terminowość wprowadzenia do SEWIK u przedstawiała się następująco: od 1 do 5 dni 14 przypadków po 6-ciu i więcej dniach 6 przypadków, w tym po 6 dniach 2 przypadki, po 7 1 przypadek. Stwierdzono także, że w 3 przypadkach kartę wprowadzono po 30 dniach i tak: EWK M po 34 dniach EWK E 36 dni EWK M po 60 dniach, co jest naruszeniem 4 ust. 5 zarządzenia nr 635 KGP. Badane karty posiadały wypełnione wszystkie wymagane pola. Stwierdzono 10 przypadków rozbieżności zapisów między kartą, a SEWIK, m. in.: EWK H Dział I: SEWIK poz. 16, Karta poz. 17, Dział IV: SEWIK poz. 63, Karta poz. 64. EWK E Dział III: SEWIK poz. 59, Karta poz. 60, Dział IX: SEWIK poz. 129, Karta poz EWK D Dział I: SEWIK poz. 16, Karta poz. 17, Dział III: SEWIK poz. 60, Karta poz. 59, Dział IX: SEWIK poz. 116, Karta brak. EWK L 17

18 Dział VI: SEWIK poz. 84, Karta poz. 75. Żadna z 22 kart, w których w okresie objętym kontrolą zarejestrowano wypadki drogowe z ofiarami śmiertelnymi, nie zawierała fotokopii schematu miejsca zdarzenia sporządzonego na karcie zdarzenia drogowego, która to fotokopia, zgodnie z postanowieniami 4 ust. 1 zarządzenia 635 KGP winna stanowić integralną część tej karty; stanowiska dostępowe nie były dostosowane do wykonywania tych czynności (brak skanera, oprogramowania). Stan ten stanowił naruszenie postanowień 4 ust. 1 i 5 ww. zarządzenia 635 KGP i występował w całym badanym okresie. Żadna z badanych 42 kart nie była poddana weryfikacji przez przełożonych (brak paraf, przekreśleń, poprawek). Na kartach nie zawarto danych GPS miejsca zdarzenia. Na uwagę zasługuje fakt rzetelnego działania osób wprowadzających dane do systemu. Wszystkie 20 kart dotyczących wypadków było wypełnione na uprzednio obowiązującym wzorze karty Mrd-2, który nie zawierał godziny przybycia patrolu na miejsce zdarzenia. Aby spełnić wymóg wpisania do systemu godziny przybycia patrolu, osoba wprowadzająca dane załączała wydruk z Elektronicznej Książki Służby Dyżurnego, na którym ten dane były ujęte. We wszystkich przypadkach dotyczących wypadków, w tabeli XII zaznaczono poz. 163 dochodzenie. Na podstawie sporządzonego przez funkcjonariusza z Wydziału do Walki z Przestępczością Przeciwko Życiu i Zdrowiu Komendy, rozliczenia (dla potrzeb niniejszej kontroli NIK), spraw dotyczących wypadków wynika, że w 20 przypadkach sprawy zostały zakończone, poprzez skierowanie aktu oskarżenia, umorzenie bądź stwierdzenie braku cech przestępstwa, a w 2 przypadkach sprawy są w toku. [Dowód: akta kontroli , 120] Jak podał Naczelnik WRD: 1. Funkcjonariusze obsługujący zdarzenia drogowe sporządzając kartę zdarzenia drogowego nie nanosili na nią schematu miejsca zdarzenia drogowego. Karta taka, wpływała do komórki Wydziału Ruchu Drogowego zajmującej się wprowadzaniem do systemu SEWiK, a następnie została archiwizowana. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości braki zostały uzupełnione oraz zostanie zwiększony w przyszłości nadzór w celu zapobieżenia powstałych nieprawidłowości. 2. Nieterminowe wprowadzanie danych do systemu SEWiK: EWK J data zdarzenia r. wprowadzono r. zwłoka wprowadzenia spowodowana była oczekiwaniem na wyniki ekspertyz biegłych sądowych oraz wyników przeprowadzenia sekcji zwłok otrzymanych z Prokuratury Rejonowej w Inowrocławiu. EWK E data zdarzenia r. wprowadzono r. zwłoka spowodowana była tym, ze karta wpłynęła do WRD KPP Inowrocław z Wydziału Prewencji w dniu r. EWK M data zdarzenia r. wprowadzono r. zwłoka spowodowana była tym, że karta wpłynęła do WRD KPP Inowrocław z KP Pakość w dniu wprowadzenia. EWK M data zdarzenia r. wprowadzono r. zwłoka spowodowana była tym, że karta wpłynęła do WRD KPP Inowrocław z Wydziału Prewencji w dniu r. 3. Rozbieżności pomiędzy kartami, a danymi w SEWiK. Operator wprowadzający dane do systemu KSiPWWW rejestrował dane również na podstawie Zaświadczenia o zdarzeniu drogowym, gdy występowały braki w karcie statystycznej MRD Brak danych GPS był spowodowany brakiem urządzeń posiadających możliwość lokalizowania pozycji. [Dowód: akta kontroli ] 18

19 Ustalone nieprawidłowości W dniu r. (wpływ ), do Komendy wpłynęło pismo z WRD KWP, (sygn. R-77/030/13/AS), w którym poinformowano, że sukcesywnie przygotowywane są telefony mobilne HTC Pro 2 dla komórek ruchu drogowego. Zakończenie działań planowane jest w drugiej połowie III kwartału 2013 r. Do pisma załączono instrukcję, w jaki sposób można uzyskać przy pomocy telefonu HTC, współrzędna GPS. [Dowód: akta kontroli ] Na podstawie danych z SEWIK u WRD przygotowywała comiesięczne analizy stanu bezpieczeństwa na drogach powiatu inowrocławskiego, które były przedstawiane Komendantowi Powiatowemu Policji w Inowrocławiu. Z wyjaśnienia w sprawie oceny funkcjonowania SEWIK w pracy PRD i jego przydatności w działaniach policjantów PRD, złożonego przez Naczelnika WRD, wynika min., że System SEWIK jest niezbędny w pracy WRD Komendy Powiatowej Policji w Inowrocławiu. System ten pozwala na uzyskiwanie szczegółowych informacji o zdarzeniach drogowych. Dane wprowadzane do systemu pozwalają na uzyskanie szczegółowych informacji dotyczących zdarzenia drogowego. Umożliwiają również identyfikację sprawcy, a także innych uczestników zdarzenia. Ponadto dane zawarte w systemie SEWIK służą do: opracowywania analiz stanu bezpieczeństwa, udzielania informacji zarządcom dróg o liczbie zdarzeń na poszczególnych drogach oraz urzędom gmin o liczbie zdarzeń zaistniałych na ich terenie. [Dowód: akta kontroli ] 1. Nieterminowe, w 4 przypadkach (na 42, tj. 9,5 %), wprowadzanie danych do SEWiK u. 2. Rozbieżności pomiędzy zapisami w kartach, a danymi w SEWiK u (10 przypadków na 42, tj. 23,8 %). 3. We wszystkich 22 przypadkach, brak fotokopii schematu miejsca zdarzenia sporządzonego na karcie zdarzenia drogowego. 4. Na kartach nie zawarto danych GPS miejsca zdarzenia. W ocenie NIK ww. nieprawidłowości w zakresie systemu SEWiK były efektem braku systemu nadzoru i kontroli w zakresie weryfikacji danych dotyczących kolizji drogowych oraz rzetelności wprowadzanych danych do systemu. Żadna z badanych 42 kart nie była poddana weryfikacji przez przełożonych (brak paraf, przekreśleń, poprawek). Uwagi dotyczące badanej działalności Ocena cząstkowa Opis stanu faktycznego Najwyższa Izba Kontroli w świetle niezależnych od Komendy, brakach w wyszkoleniu specjalistycznym funkcjonariuszy WRD o których była mowa w pkt 1.2 niniejszego wystąpienia pokontrolnego, zwraca uwagę na potrzebę starannego doboru składu patrolu obsługującego zdarzenia drogowe. Analiza kart wykazała, że w 15 przypadkach (na 42, tj. 35,7 %), sporządzili je policjanci: niebędący funkcjonariuszami WRD i nieposiadający kwalifikacji w zakresie ruchu drogowego 14 przypadków, będący funkcjonariuszem WRD lecz nieposiadający kwalifikacji w zakresie ruchu drogowego 1 przypadek. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, ocenia działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym zakresie Opiniowanie projektów organizacji ruchu drogowego W badanym okresie do WRD Komendy wpłynęło ogółem 191 projektów zmiany organizacji ruchu drogowego, z czego 136 (16 stała i 120 czasowa) w 2012r. i 52 (3 19