Koncepcja rozwiązań w zakresie zgłaszania na Rynku Bilansującym transakcji handlowych zawieranych na rynkach dnia bieżącego

Transkrypt

1 Koncepcja rozwiązań w zakresie zgłaszania na Rynku Bilansującym transakcji handlowych zawieranych na rynkach dnia bieżącego - spotkanie konsultacyjne - Konstancin-Jeziorna, 27 marca 2009

2 Plan prezentacji Zakres, cel zmian oraz podstawowe założenia Ogólne zasady dokonywania zgłoszeń USE na RB Podstawowe rozwiązania szczegółowe dotyczące zgłaszania na RB transakcji z rynków dnia bieżącego Rozwiązania opcjonalne Wymagania odnośnie innych zmian 2

3 Zakres, cel zmian oraz podstawowe założenia 3

4 Zakres i cel zmian Zakres modyfikacji Wprowadzenie na RB obsługi zgłoszeń transakcji handlowych zawieranych na rynkach dnia bieżącego Dostosowanie obszarów RB do nowych warunków zgłaszania USE Główne cele wdrożenia zmian Umożliwienie korygowania pozycji kontraktowych przez uczestników rynku w trakcie doby realizacji dostaw Aktualizacja prognoz zużycia energii Zmiana możliwości wytwarzania energii 4

5 Podstawowe założenia projektowe Projektowany mechanizm uzupełni stosowany obecnie system dokonywania zgłoszeń USE w dobie n-1 o obsługę na RB zgłoszeń transakcji z rynków dnia bieżącego Projektowany mechanizm umożliwi URB korygowanie swoich pozycji kontraktowych, ustalonych w ramach zgłoszeń dokonanych w dobie n-1, poprzez zgłoszenie na RB transakcji z rynków dnia bieżącego W projektowanym mechanizmie proces weryfikacji zgłoszeń USE z rynków dnia bieżącego na RB zostanie zawężony do minimalnego, niezbędnego zakresu 5

6 Ogólne zasady dokonywania zgłoszeń USE na RB 6

7 Schemat zgłaszania USE na RB Proces zgłoszeń USE dwuetapowe dokonywanie zgłoszeń USE na RB, realizowane w ramach Rynku Bilansującego Dnia Następnego (RBN) Zgłoszenia USE dla Dnia Następnego (ZDN) Rynku Bilansującego Dnia Bieżącego (RBB) Zgłoszenia USE dla Dnia Bieżącego (ZDB) 7

8 Rynek Bilansujący Dnia Następnego Harmonogram zgłoszeń Bramka dla zgłoszeń ZDN jest otwierana o godzinie 9:00 doby n-1 i jest zamykana o godzinie 13:00 doby n-1 Tryb zgłoszeń Przekazanie informacji o USE w trybie RBN jest obowiązkowe (należy zgłosić również brak USE) Zgłoszenie USE w trybie RBN dotyczy wszystkich godzin doby n 8

9 Rynek Bilansujący Dnia Bieżącego Harmonogram zgłoszeń Bramka dla zgłoszeń ZDB jest otwierana o godzinie 17:00 doby n-1 i jest zamykana o godzinie 21:00 doby n Tryb zgłoszeń Przekazanie informacji o USE w trybie RBB jest opcjonalne (można nie zgłaszać braku USE) Zgłoszenie USE dotyczy wybranego, ciągłego zakresu godzin od godziny h doby n do ostatniej godziny doby n Zgłoszenie USE dotyczącego okresu rozpoczynającego się o godzinie h musi być dostarczone do OSP nie później niż przed rozpoczęciem godziny h-2 9

10 Harmonogram procesu zgłoszeń USE na RB Okno zgłoszeń USE i ofert na RBN Okno zgłoszeń USE na RBB ROZLICZENIA 9:00 13:00 17:00 0:00 h-2 h 21:00 24:00 Zamknięcie bramki na RBN dla zgłoszeń USE i ofert bilansujących dotyczących doby n Zakończenie przyjmowania na RBB zgłoszeń USE dotyczących godziny h doby n Zamknięcie bramki na RBB dla zgłoszeń USE dotyczących doby n doba n-1 doba n doba n+1 n+4 10

11 Wyznaczanie pozycji kontraktowej deklarowanej (ED) Pozycja kontraktowa deklarowana danej JG jest wyznaczana dla danej godziny jako suma Pozycji kontraktowej deklarowanej ustalonej dla tej JG i tej godziny na RBN (ED RBN ), oraz Pozycji kontraktowej deklarowanej ustalonej dla tej JG i tej godziny na RBB (ED RBB ) ED ED RBN ED RBB Pozycje kontraktowe deklarowane na RBN i RBB (ED RBN i ED RBB ) mogą być dodatnie i ujemne, stąd w ramach zgłoszeń ZDB uczestnik rynku będzie mógł zarówno zwiększyć, jak i zmniejszyć swoją pozycję kontraktową ED RBN 11

12 Ilustracja wyznaczania ED dla danej godziny na przykładzie JG O P R Z Y K Ł A D 1 ZDN 30 JG_C 30 JG_B 60 JG_A RBN RBB ED = -120+(-40) = -160 Weryfikacja (brak niezgodności) ED RBN = -120 ZDB 20 JG_D 20 JG_B Weryfikacja (brak niezgodności) ED RBB = JG_D JG_C JG_B JG_A P R Z Y K Ł A D ZDN 30 JG_C 30 JG_B 60 JG_A RBN Weryfikacja (brak niezgodności) ZDB -20 JG_E -15 JG_A RBB Weryfikacja (brak niezgodności) ED RBN = -120 ED RBB = 35 ED = = JG_E 30 JG_C 30 JG_B 45 JG_A 2 LEGENDA: X JG_Y Transakcja zakupu energii przez JG O X JG_Y Transakcja sprzedaży energii przez JG O 12 Wolumen energii w MWh Identyfikator kontrahenta JG O

13 Podstawowe rozwiązania szczegółowe dotyczące zgłaszania na RB transakcji z rynków dnia bieżącego 13

14 Budowa zgłoszenia ZDB Określa godzinowe dane handlowe dla pojedynczej JG i pojedynczej doby Dodatkowe atrybuty zgłoszenia ZDB (w stosunku do ZDN) Aktywny okres zgłoszenia Przedział czasu składający się z ciągu kolejnych godzin w dobie n, których dotyczy zgłoszenie, określany poprzez podanie: Pierwszej jego godziny Ostatniej jego godziny Ostatnią godziną aktywnego okresu zgłoszenia musi być zawsze ostatnia godzina doby n Numer porządkowy zgłoszenia Pierwsza godzina Zgłoszenie ZDB Aktywny okres zgłoszenia doba n Unikalny, narastający dla kolejnych zgłoszeń dla danej JG w danej dobie Ostatnia godzina 14

15 Dostarczanie zgłoszeń ZDB Za pomocą systemu WIRE, a w wymagających tego przypadkach za pomocą modułu rezerwowego dokonywania zgłoszeń WIRE/RP Bramka dla zgłoszeń ZDB Otwierana o godzinie 17:00 doby n-1 Zamykana o godzinie 21:00 doby n Znakowanie ZDB czasem dostarczenia do OSP Każde zgłoszenie ZDB jest znakowane stemplem czasowym określającym czas dostarczenia do OSP Do Operatora Rynku jest wysyłany komunikat biznesowy COA, zawierający nadany zgłoszeniu stempel czasowy Otrzymanie komunikatu COA stanowi dla Operatora Rynku potwierdzenie dostarczenia zgłoszenia do OSP w czasie określonym w stemplu czasowym 15

16 Weryfikacja zgłoszeń ZDB i przyjmowanie USE do realizacji na RBB (1/5) Wyłącznie weryfikacja ostateczna zgłoszeń USE Iteracyjna realizacja weryfikacji Kolejne iteracje są wykonywane w miarę możliwości przetwarzania zgłoszeń, jednak nie częściej niż jedna iteracja procesu weryfikacji w każdej godzinie zegarowej Wielkości wyznaczone w późniejszych weryfikacjach, wynikające z późniejszych zgłoszeń USE, zastępują wielkości wyznaczone we wcześniejszych weryfikacjach Wynik weryfikacji USE przyjęte do realizacji na RBB Warunkiem zakończenia procesu weryfikacji zgłoszeń ZDB dotyczących doby n jest wykonanie pojedynczej iteracji weryfikacji zgłoszeń ZDB po godzinie 21:00 doby n 16

17 Weryfikacja zgłoszeń ZDB i przyjmowanie USE do realizacji na RBB (2/5) W danej iteracji procesu weryfikacji, rozpoczętej w godzinie zegarowej t, jest uwzględniane każde dostarczone do OSP zgłoszenie ZDB, które spełnia łącznie warunki Zostało dostarczone w okresie otwarcia bramki zgłoszeniowej na RBB dla doby n (komunikat COA) Zostało dostarczone przed rozpoczęciem godziny zegarowej t Nie zostało zweryfikowane w ramach poprzednich iteracji procesu weryfikacji 17

18 Weryfikacja zgłoszeń ZDB i przyjmowanie USE do realizacji na RBB (3/5) Horyzont weryfikacji Określa zakres godzin, dla którego w danej iteracji procesu weryfikacji są ustalane przyjęte do realizacji USE na RBB Obejmuje w danej iteracji a) Wszystkie godziny doby n, jeżeli realizacja danej iteracji rozpoczyna się przed godziną 23:00 doby n-1 b) Wszystkie godziny doby n poczynając od następnej godziny po godzinie będącej początkiem horyzontu weryfikacji w wykonanej poprzednio iteracji procesu weryfikacji, jeżeli realizacja danej iteracji rozpoczyna się o godzinie 23:00 doby n-1 lub później 18

19 Ilustracja zasad przyjmowania USE do realizacji Okno zgłoszeń USE na RBB na RBB Dostarczenie na RBB Zgłoszenia nr 1 USE Dostarczenie na RBB Zgłoszenia nr 3 USE Dostarczenie na RBB Zgłoszenia nr 2 USE Dostarczenie na RBB Zgłoszenia nr 4 USE Zgłoszenie nr 4 USE na RBB Zgłoszenie nr 3 USE na RBB Zgłoszenie nr 2 USE na RBB Zgłoszenie nr 1 USE na RBB Zakończenie przyjmowania na RBB zgłoszeń USE dotyczących godziny h w dobie n ROZLICZENIA 17:00 0:00 h-2 h 21:00 24:00 doba n-1 doba n doba n+1 Weryfikacja od 1 do Weryfikacja od 10 do Weryfikacja od 15 do ED h RBB 19 USE przyjmowane do realizacji na RBB dla godziny h w wyniku realizacji kolejnych weryfikacji zgłoszeń ZDB

20 Weryfikacja zgłoszeń ZDB i przyjmowanie USE do realizacji na RBB (4/5) Weryfikacja poprawności zgłoszeń ZDB (formalna) Numer porządkowy zgłoszenia Wyższy od najwyższego numeru porządkowego zgłoszenia, które zostało zweryfikowane dla tej JG w ramach poprzednich iteracji procesu weryfikacji Różny od numerów porządkowych pozostałych zgłoszeń dotyczących tej JG, przetwarzanych w danej iteracji Aktywny okres zgłoszenia Pierwsza godzina aktywnego okresu zgłoszenia, określająca początek danych handlowych w zgłoszeniu, powinna być późniejsza niż druga godzina zegarowa następująca po godzinie, w której zgłoszenie zostało dostarczone do OSP (czas stempla czasowego) Pozostałe zasady weryfikacji formalnej analogicznie do obecnych zasad weryfikacji zgłoszeń USE 20

21 Weryfikacja zgłoszeń ZDB i przyjmowanie USE do realizacji na RBB (5/5) Weryfikacja zgodności zgłoszeń ZDB (merytoryczna) Dokonywana niezależnie dla każdej godziny doby n Dotyczy par JG reprezentujących strony transakcji handlowych W ramach weryfikacji zgodności zgłoszeń ZDB są uwzględniane ilości energii zgłoszone dla poszczególnych godzin i poszczególnych JG w ramach zgłoszeń ZDB o najwyższych numerach porządkowych Rozstrzyganie niezgodności zgłoszeń USE analogiczne do obecnych zasad weryfikacji zgłoszeń USE Możliwość dokonywania zgłoszeń USE w trybie Zgłoszenia Jednostronnego (wybór takiego trybu będzie obowiązywał zarówno na RBN, jak i na RBB) Nie będą stosowane zasady dotyczące nieprzesłania żadnego zgłoszenia przez Operatora Rynku kontrahenta (pkt (3) IRiESP - Bilansowanie systemu i zarządzanie ograniczeniami systemowymi) 21

22 Informowanie Operatorów Rynku o USE przyjętych do realizacji na RBB Informacje o USE przyjętych do realizacji na RBB będą przesyłane po każdej iteracji procesu weryfikacji Dotyczą wszystkich godzin horyzontu weryfikacji Zawierają ilości energii przyjęte do realizacji dla każdej godziny horyzontu weryfikacji i każdego partnera handlowego Informacje o USE przyjętych do realizacji na RBB będą przekazywane za pomocą dwóch dokumentów PUSEB przyjęcie USE przy braku niezgodności w zgłoszeniu obu stron transakcji PZUSEB przyjęcie USE przy wystąpieniu niezgodności w zgłoszeniu obu stron transakcji 22

23 Ilustracja wyznaczania ED RBB dla JG O, godz. 20 Numer kontrahenta K1 K2 K3 Ilość energii USE dla godz. 20 [MWh] Czas pierwszego zgłoszenia transakcji przez OR dla JG O (COA) 17:30 02:15 12:30 Czas pierwszego zgłoszenia transakcji przez OR kontrahenta JG O (COA) 17:50 07:30 10:45 Pozycja ED na RBB dla JG O dla godz ED RBB K1-3 17:05 Transakcja 4 nie przyjęta do realizacji na RB 16:30 0 Zgłoszenie odrzucone ZDB1 / K (K1) ZDB2 / K (K1, K2) ZDB3 / K (K1, K2, K3) ZDB4 / K (K1, K2, K3) ZDB1 / K1 (..., K,...) ZDB7 / K2 (..., K,...) ZDB5 / K3 (..., K,...) ZDB9 / K1 (..., K,...) 20. godzina handlowa 17:00 0:00 12:00 20:00 w w w w w w w doba n-1 doba n Zamknięcie bramki dla godz. 20 LEGENDA: ZDBn / K Zgłoszenie Operatora Rynku dla JG O Transakcja zakupu energii przez JG O ZDBn / K1 ZDBn / K2 ZDBn / K3 Zgłoszenia OR kontrahentów JG O Transakcja sprzedaży energii przez JG O UWAGA: Przykład dotyczy zgłoszeń USE bez trybu Zgłoszenia Jednostronnego oraz kontrahentów JG O innych niż Giełda Energii 23

24 Obsługa sytuacji wyjątkowych Nieplanowane okoliczności powodujące brak możliwości dokonywania na bieżąco (w cyklach godzinowych) weryfikacji zgłoszeń USE na RBB Wszystkie zaległe zgłoszenia ZDB zostaną obsłużone zgodnie z czasem ich dostarczenia do OSP Planowane działania powodujące brak możliwości obsługi zgłoszeń USE na RBB Zawieszenie procesu zgłoszeń ZDB dla całej doby lub jej części Tryb normalny, przewidziany dla prac planowych informacja o zawieszeniu zgłoszeń ZDB będzie publikowana przez OSP z 7 dniowym wyprzedzeniem Tryb awaryjny, przewidziany dla długotrwałych sytuacji awaryjnych informacja o zawieszeniu zgłoszeń ZDB będzie publikowana przez OSP niezwłocznie po powzięciu przez OSP informacji o zaistnieniu sytuacji 24

25 Rozwiązania opcjonalne 25

26 Sztywne okna dla zgłoszeń transakcji z rynków dnia bieżącego Doba n podzielona na okna czasowe Określona liczba nie nachodzących na siebie okien czasowych ze ściśle zdefiniowanym początkiem i końcem Każde okno obejmuje określoną liczbę, następujących po sobie godzin Zgłoszenie USE jest dokonywane dla wszystkich godzin wchodzących w skład okna, którego dotyczy zgłoszenie Dwa warianty otwierania bramek zgłoszeniowych Sekwencyjne bramka dla kolejnego okna jest otwierana nie wcześniej niż po zamknięciu bramki dla okna poprzedniego Równoległe bramki są otwierane jednocześnie, a zamykane są kolejno, stosownie do upływu czasu 26

27 Globalna pozycja kontraktowa w ramach zgłoszeń transakcji z rynków dnia bieżącego W zgłoszeniu USE muszą być zawsze określone wszystkie zawarte transakcje Z rynków dnia bieżącego Z rynków wcześniejszych Zgłoszenie dodatkowej transakcji wymaga ponownego dokonania zgłoszenia wszystkich transakcji Ostateczna pozycja kontraktowa uczestnika rynku jest określana wyłącznie na podstawie ostatniego dokonanego zgłoszenia 27

28 Wymagania odnośnie innych zmian 28

29 Nominowanie pasm zdolności wytwórczych do operacyjnej rezerwy mocy Uwzględnienie w procesie nominacji pasm zdolności wytwórczych do operacyjnej rezerwy mocy tylko USE zgłoszonych na RBN Ze względu na termin realizacji procesu nominacji (doba n-1) Korekta USE dokonywana w ramach zgłoszeń ZDB nie wpływa na wyniki nominacji pasm zdolności wytwórczych do operacyjnej rezerwy mocy 29

30 Rozliczanie energii awarii JG Wytwórczych aktywnych Wprowadzenie rozliczania energii awarii w odniesieniu do poszczególnych JG Wytwórczych aktywnych Możliwość reagowania na awarie JG Wa, poprzez dokonanie w dniu realizacji dostaw energii zmiany grafików handlowych (alokacji USE) 30

31 Inne zagadnienia w trakcie analizy Zasady rozliczania operacyjnej rezerwy mocy w zakresie zdolności wytwórczych nominowanych do świadczenia operacyjnej rezerwy mocy a następnie pokrytych przez USE zgłoszone na RBB (wyłączenie tych zdolności z rozliczeń) 31

32 Dziękuję za uwagę 32