Komponent nr : 1 Działanie nr: 3 Data: Autor / osoba odpowiedzialna: dr inż. Joanna Sobczak i dr inż. Tadeusz Waligóra

Transkrypt

1 Farm Standards KWESTIE TECHNICZNE Komponent nr : 1 Działanie nr: 3 Data: Autor / osoba odpowiedzialna: dr inż. Joanna Sobczak i dr inż. Tadeusz Waligóra Tytuł: Porównanie polskich i unijnych przepisów analiza prawna w celu wypracowania standardów w zakresie hodowli drobiu Instytucje realizujące: Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa Polska i Duńskie Centrum Doradztwa Rolniczego Dania Spis treści 1. Wprowadzenie 2. Dobrostan, warunki środowiskowe, pozyskiwanie produktów 3. Pasza, karmienie i pojenie drobiu 4. Składowanie odchodów drobiowych infrastruktura wokół obiektów drobiarskich 5. Usuwanie odchodów z budynku 6. Propozycje zmian polskich uwarunkowań formalno-prawnych w celu dostosowania ich do wymagań EU Publikacja sfinansowana ze środków pomocowych Unii Europejskiej. Publikacja ta odzwierciedla poglądy instytucji realizujących projekt i nie musi być tożsama z oficjalnym stanowiskiem UE. Strona 1 z 16

2 1. Wprowadzenie W roku 2000 liczba kur nieśnych w Polsce wynosiła ok. 39 mln., a produkcja jaj ok mln. sztuk. Produkcja żywca drobiowego wynosiła w tym czasie ok. 720 tys. ton. Kury nieśne utrzymywane są głównie w wielopiętrowych klatkach (ok. 71 %) pozostałe na ściółce i w systemach rusztowo-ściółkowych (w tym trudna do określenia liczba kur chowanych z dostępem do wybiegu). Kurczęta rzeźne utrzymywane są w Polsce prawie wyłącznie w budynkach zamkniętych, na ściółce słomiastej lub z wiórów drzewnych. Wyposażenie polskich ferm drobiarskich nie odbiega w praktyce od poziomu podobnych obiektów w krajach UE. Wielkość ferm jest bardzo zróżnicowana, obejmując pogłowia od kilku do kilkuset tysięcy ptaków. Niniejsze opracowanie zawiera skrótowe omówienie różnic występujących w polskich i unijnych przepisach dotyczących produkcji drobiarskiej w następującym układzie: - Zagadnienia dot. dobrostanu, środowiska i pozyskiwania produktów tab. 1, Rozdział 2. - Zagadnienia dot. paszy, karmienia i pojenia tab. 2, Rozdział 3. - Zagadnienia dot. usuwania odchodów tab. 3, Rozdział 5. - Propozycje zmian w polskich przepisach dot. zagadnień j.w. Strona 2 z 16

3 2. Dobrostan, warunki środowiskowe, pozyskiwanie produktów Tabela 1. L.p. Zagadnienia Wymagania UE Przepisy polskie 1. Liczba i kwalifikacje pracowników Dyrektywa Rady 98/58 EC z dn Wymagana odpowiednia liczba pracowników odpowiednio wykwalifikowanych. W przepisach polskich wymagania dot. bezpośredniej obsługi nie są sprecyzowane 2. Kontrola stanu zwierząt - Wymagana kontrola przynajmniej raz dziennie lub tak często by zapobiec cierpieniom. - Wymagane dobre oświetlenie i separacja oraz leczenie zwierząt chorych. 3. Prowadzenie rejestrów - Wymagane rejestry zabiegów leczniczych i padnięć. 4. Swoboda poruszania się. Ukształtowanie stanowisk i obsada jednostkowa w zależności od systemu chowu oraz kierunku produkcji. Okres przechowywania rejestru 3 lata. Dyrektywa Rady 98/58 EC z Dyrektywa Rady 1999/74 z minimalne standardy dot. niosek. Projekt Nowej Dyrektywy dot. minimalnych standardów chowu brojlerów (przewidywane wejście w życie przed Postanowienie Komisji z Nr C dot. sprawdzenia spełnienia wymogów - Zakaz ograniczenia swobody ruchu ponad zakres ustalony na podstawie doświadczeń i badań naukowych Terminologia i uściślenie pojęć - Gniazdo nie może posiadać podłogi wykonanej z siatki drucianej. - Ściółka rozdrobnione materiały, które W przepisach polskich wymagania dot. bezpośredniej obsługi nie są sprecyzowane - Zgodne z wymaganiami UE - Zgodne z wymaganiami UE (Dz. U. 135/2002 poz Prawo polskie nie precyzuje wielkości obsady i sposobów utrzymania odwołując się do wymagań technologicznych. Wymagania te opracowane przez branżowe jednostki badawcze podawane są poniżej i oznakowane literą (Z zalecenia). Ustawy o ochronie zwierząt: Dz. U. 111/1997 poz. 724 i Dz. U. 135/2002 poz zobowiązują Ministra Rolnictwa do ustalenia wymogów minimalnych w tym zakresie. (Dz. U poz. 628) - Gniazdo pojęcie równoważne. W polskich rozwiązaniach nie stosuje się siatek drucianych na podłogi, lecz brak zakazu ich stosowania. - Ściółka pojęcie zawężone do Strona 3 z 16

4 4.2. Wymagania dotyczące alternatywnych systemów chowu kur (czyli wszystkich poza klatkowymi) - Obsada jednostkowa - Dostęp do gniazd zaspokajają behawioralne potrzeby kur. - Powierzchnia użytkowa powierzchnia o szerokości minimum 30 cm, z podłogą o pochyleniu mniejszym niż 14 % z ograniczeniem od góry na poziomie nie niższym niż 45 cm od podłogi (wykluczono powierzchnie gniazd). - Systemy alternatywne w przepisach unijnych za systemy alternatywne uważane są wszystkie systemy poza klatkowymi. - W systemach wielopoziomowych za powierzchnię użytkową uważa się powierzchnię każdego poziomu. - Obowiązują w obiektach powstałych po W obiektach sprzed tego terminu po Maksimum 9 kur/m 2 powierzchni użytkowej (w obiektach z wybiegami, które do stosowały większe zagęszczenie można nawet 12 szt/m 2 do r. - Minimum 1 gniazdo na 7 kur. - Przy gniazdach grupowych min. 1 m 2 na 120 kur. materiałów miękkich, chłonnych, o małej przewodności ciepła. - Pojęcie powierzchni użytkowej nie jest sprecyzowane. - W pojęciach polskich używa się w tym zakresie kilku określeń: a) chów ściółkowy bezwybiegowy i wybiegowy b) chów na rusztach c) chów rusztowo-ściołowy (określany jako alternatywny, gdy ruszty występują w kilku płaszczyznach) - (Z) kur/m 2 - kury mięsne 5 szt/m 2 (Dz. U. 102/2002 poz. 628) - (Z) 1 gniazdo na 6 kur - brak ustaleń Strona 4 z 16

5 - Grzędy - Minimum 15 cm grzędy/kurę. - Odległość między grzędami min. 30 cm (w poziomie). - Odległość grzędy od ściany min. 20 cm. - Grzędy nie mogą znajdować się nad ściółką. - brak ustaleń - brak ustaleń - brak ustaleń - brak ustaleń - Ściółka - Systemy wielopoziomowe (gdy kury mogą się przemieszczać między poziomami) 4.3. Systemy wolnowybiegowe (wymagania dla wybiegu określane są przy standaryzacji jaj) - Powinna stanowić minimum 1 / 3 podłogi nie mniej niż 250 cm 2 /kurę. - Nie więcej niż 4 poziomy. - Odchody nie mogą spadać na niższy poziom. - Otwory w ścianach budynku na całej długości. - Minimum 2 mb otworu/1000 kur. - Wymiary minimalne: szerokość 40 cm, wysokość 35 cm - brak ustaleń - Systemy wielopoziomowe są w sferze badań brak ustaleń dotyczących liczby poziomów. - W praktyce stosowane, lecz brak określonych wymogów prawnych. Strona 5 z 16

6 - Kontrola systemu 4.4. Wymagania dotyczące klatek niewzbogaconych - Obsada - Wysokość klatki - Podłoga - Teren porośnięty może być wykorzystywany do upraw rolniczych. - Obsada nie większa niż 2500 niosek na hektar, tj. min. 4 metry kwadratowe na kurę. - Zakaz dzielenia wybiegu. - Odległość od najbliższego otworu nie powinna przekraczać 150 m. - Dopuszcza się zwiększenie odległości do 350 m, jeśli na wybiegu są zadaszenia min. 4 szt/ha i poidła z wodą. - Obowiązuje rejestracja producentów. - Obowiązuje kontrola przez organy krajowe odnośnie przestrzegania wymogów dyrektywy. - Wymagania jako minimalne dotyczą wszystkich klatek użytkowanych po Po tym terminie wprowadzanie klatek niewzbogaconych będzie nielegalne. - Po korzystanie z klatek niewzbogaconych będzie nielegalne. - Minimum 550 cm 2 powierzchni podłogi klatki/kurę. - Minimum 40 cm nad 65 % ich powierzchni i minimum 35 cm nad powierzchnią pozostałą. - Pochylenie nie większe niż 14 %. - Konstrukcja musi dawać oparcie wszystkim pazurom skierowanym do przodu i pozwalać na ich ścieranie. - W praktyce stosowane, lecz brak określonych wymogów prawnych. - Brak sprecyzowanych przepisów. - Brak sprecyzowanych przepisów. - Brak sprecyzowanych przepisów. - Brak sprecyzowanych przepisów. - Przepisy takie obowiązują w gospodarstwach ekologicznych. - min. 450 cm 2 /kurę Dz. U. 102/2002 poz min. 45 cm Dz. U. 102/2002 poz (Z) do 14 % - Zgodne j. w. Strona 6 z 16

7 4.5. Wymagania dotyczące klatek wzbogaconych - Powierzchnia podłogi klatki przypadająca na 1 kurę - Minimalna powierzchnia klatki - Grzędy - Gniazdo - Powierzchnia pokryta ściółką - Inne urządzenia - Rozmieszczenie klatek 4.6. Wymagania ogólne dotyczące wszystkich typów klatek - Materiał i konstrukcja klatki - Wejście do klatki - Liczba pięter klatek - Wszystkie klatki dla kur budowane po muszą spełniać wymagania j.n cm 2 /szt. w tym min. 600 cm 2 powierzchni użytkowej - Wysokość klatki poza powierzchnią użytkową musi mieć minimum 20 cm cm 2 - Minimum 15 cm/kurę. - Wymagane. - Wymagana. - Wymagane urządzenie do ścierania pazurów. - Podłoga dolnego piętra minimum 35 cm nad podłogą. - Przejście między rzędami minimum 90 cm. - Nie mogą powodować urazów ptaków. - Wielkość i rozwiązanie konstrukcyjne muszą zapewnić wejście dorosłej kury bez cierpień i urazów. - Większa niż 3 dopuszczalna tylko przy dodatkowych urządzeniach umożliwiających kontrolę. - brak odpowiedników w przepisach polskich - j.w. - j.w. - j.w. - j.w. - j.w. - j.w. - j.w. - j.w. - (Z) zgodne - Brak w polskich przepisach. Strona 7 z 16

8 4.7. Wymagania dotyczące brojlerów 5. Wymagania środowiskowe 5.1. Wymagania zoohigieniczne wewnątrz budynku - Program świetlny (Według projektu nowej dyrektywy UE) Obsada nie może przekraczać 30 kg masy (wagi żywej) na 1 m 2 powierzchni podłogi. Może zostać podniesiona do 38 kg/m 2 po złożeniu wniosku ze szczegółowym opisem organizacji produkcji, urządzeń itp. - Temperatura, wentylacja, wilgotność względna, zapylenie, koncentracja gazów muszą być utrzymane w granicach nieszkodliwych dla kur. - Musi przewidywać okres ciemności. - (Z) zgodne do 35 kg/m 2-17 szt./m 2 - Dz. U. 102/2002 poz. 628 Rozporządzenie dot. warunków techniczno-budowlanych Dz. U. Nr 75/2002 poz. 690 oraz Dz. U. 102 poz. 628 zalecenia - technologiczne polskie Temperatura powietrza: - kury dorosłe min. 15ºC - młodzież od 33ºC w pierwszym dniu do 22ºC w końcu czwartego tygodnia. Wilgotność względna powietrza: - kury dorosłe % - młodzież % Wymiana powietrza: - od 0,5 m 3 /kg zimą do 5-6 m 3 /kg latem Prędkość przepływu powietrza w strefie przebywania ptaków: - maks. 0,1 0,3 m/s zimą - maks. 1,0 m/s latem - Dopuszczalne stężenie gazów: - CO 2 0,25 % - NH 3 0,0026 % - H 2 S 0,0010 % - Akroleina 0,6 mg/m 3 - Natężenie światła 20 lx - (Z) zgodne (oświetlenie dyżurne 3-5 lx) Strona 8 z 16

9 5.2. Budynki i pomieszczenia wymagania ogólne 6. Zbiór jaj i wstępna obróbka - Odbiór, klasyfikacja, znakowanie - Wymagane powierzchnie i urządzenia łatwe do mycia i dezynfekcji. - Ochrona przed skaleczeniami. Materiały nieszkodliwe dla zwierząt. - Wymagany system wentylacji awaryjnej. - Wymagany system sygnalizacji awarii. Regulacja Rady (EEC) 1907/90 i Regulacja Rady 1651/2001 EC z Dyrektywa Rady Nr 1999/74 z dn W celu ochrony konsumenta odbiór jaj z fermy i ich klasyfikacja może być dokonywana wyłącznie przez licencjonowane jednostki (hurtownicy, pakownie). - Znakowane muszą być jaja i opakowania. - Do obrotu handlowego w Unii nie wolno wprowadzić jaj nie spełniających przepisów w/w dyrektyw. - Przepisy nie dotyczą jaj sprzedawanych bez oznakowania bezpośrednio przez producenta konsumentowi (np. na targowisku) i do przemysłu spożywczego. Polskie wymagania odnośnie zoohigieny są opracowane w formie zaleceń instytutów branżowych i zalecane do stosowania. Wymagania dotyczące budynków i bezpieczeństwa przy obsłudze zawarte są w (Dz. U. 75/2002 poz. 690) i (Dz. U. 89/1994 poz. 414) oraz Dz. U. Nr 118/2001 poz. 1268, są zgodne z wymogami UE. - Wymagane dwustronne zasilanie energią z przełącznikiem zanikowym (Dz. U. 75/2002 poz. 690). - Ustawa weterynaryjna Dz. U. 129 poz z PN-A ze zmianami ( Jaja spożywcze ). - Sprawa licencjonowania hurtowni i jednostek skupu wymaga dopracowania w polskich przepisach. - Nadzór nad składowaniem jaj prowadzi lekarz Inspekcji Weterynaryjnej Dz. U. Nr 129 poz z Organizacja znakowania jaj nie obejmuje dotychczas wszystkich jednostek. - Zgodnie z normą PN-A na jajach mają być oznaczenia klasy jakościowej i wagowej pozostałe oznakowania na opakowaniach. Strona 9 z 16

10 - Rejestracja producentów 7. Brojlery załadunek w fermie na środki transportu - Oznakowanie jaj musi obejmować: a) klasyfikację według jakości i wagi b) klasyfikację według systemów chowu z podziałem na: jaja od kur utrzymywanych w klatkach, bez zróżnicowania na klatki wzbogacone i niewzbogacone jaja z kurników zamkniętych z wyłączeniem systemów klatkowych jaja od kur utrzymywanych w systemach wolnowybiegowych - Wszyscy producenci jaj wprowadzonych do obrotu muszą być: a) zarejestrowani b) poddawani kontroli przestrzegania wymogów odnośnie systemów chowu przez organy kontrolne państwa. Dyrektywa Rady Nr 91/628/EEC z dot. ochrony zwierząt w czasie transportu - Brak znakowania jaj stosownie do systemów chowu. - Brak znakowania jaj stosownie do systemów chowu. - Brak znakowania jaj stosownie do systemów chowu. - Brak znakowania jaj stosownie do systemów chowu. - Rejestracja pod kątem kontroli weterynaryjnej, a nie systemów chowu (Dz. U. 129 poz z ). - Ustawa o ochronie zwierząt Dz. U. 111 poz. 724/1997 Dz. U. 135 poz. 1141/ Rozporządzenia o przewozie zwierząt Dz. U. 86 poz. 552/1998 Dz. U. 39 poz. 394/1999 Dz. U. 22 poz. 253/2001 Strona 10 z 16

11 - Akredytacja i obowiązki organizatora transportu - Wymagania dotyczące środków transportu i kontenerów - Oznakowanie - Obsada kontenerów i pojemników - Ocena zdrowotności - Organizator transportu musi być: a) zarejestrowany i łatwy do identyfikacji b) złożyć pisemne oświadczenie o zobowiązaniu do przestrzegania wymogów UE, a w szczególności o wykorzystywaniu właściwych środków transportu i pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. - Łatwe do czyszczenia i mycia, chroniące przed niepogodą, wentylowane, łatwe do kontroli i wykonania koniecznych czynności obsługowych, umożliwiające wygodną pozycję dla zwierząt. - Wymagane oznakowanie partii ptaków dot. systemu chowu. - Ściśle określona przez oznaczenie rodzaju drobiu i dopuszczalnej obsady w kilogramach masy ciała na jednostkę powierzchni: - drób poniżej 1,6 kg cm 2 /kg - drób 1,6 3,0 kg 160 cm 2 /kg - drób 3 5 kg 115 cm 2 /kg - Wymagane świadectwo zdrowia - Stawiane są określone wymogi dotyczące środków transportu, dopuszczenia go do przewozu i wymagania dot. kwalifikacji personelu (zakres kwalifikacji i sposoby oceny w przygotowaniu). - Wymagane odpowiednie urządzenia pomocnicze gwarantujące humanitarny załadunek Dz. U. j. w. - Zgodne z wymaganiami UE Dz. U. 86 poz. 552/1998 Dz. U. 39 poz. 394/1999 Dz. U. 22 poz. 253/ Brak w polskich przepisach. - Zgodne z wymaganiami UE Dz. U. 86/1998 poz cm 2 /kg cm 2 /kg cm 2 /kg - Wymagane świadectwo zdrowia Dz. U. 129/2001 poz Strona 11 z 16

12 3. Pasza, karmienie i pojenie drobiu Tabela 2. L.p. Zagadnienia Wymagania UE Przepisy polskie 8. Karmienie i pojenie drobiu Decyzja Rady Nr 78/923 EEC z dn Dyrektywa Rady Nr 98/58 EC z dn Dyrektywa Rady Nr 1999/74 z dn Odpowiednikami polskimi dyrektyw unijnych są: Ustawa o środkach żywienia zwierząt z Dz. U. 123 poz. 1350, określająca sposoby wytwarzania pasz, premiksów, dodatków, sposobów nadzoru nad produkcją i wymagań jakościowych. Ustawa o ochronie zwierząt z Dz. U. Nr 111 poz. 724 nakazująca humanitarne traktowanie zwierząt, z poprawkami z dn , Dz. U. 135 poz z dn Pasza woda, substancje odżywcze - Wymagane podawanie paszy i wody w odpowiedniej ilości i jakości w sposób nie powodujący urazów. - Zakaz dodawania substancji mogących mieć szkodliwy wpływ na zwierzęta innych niż leki i środki profilaktyki leczniczej. Strona 12 z 16

13 8.2. Kury nieśne. Wymagany dostęp do karmników i poideł w zależności od typu urządzenia i systemu chowu. Systemy alternatywne: - Wielkość dostępu do karmidła - Wielkość dostępu do poidła Klatki niewzbogacone: - Dostęp do karmidła - Dostęp do poidła Klatki wzbogacone: - Długość brzegu karmidła - Długość brzegu poidła - Obsługa sprzętu - podłużnego min. 10 cm/kurę - okrągłego min. 4 cm/kurę - podłużnego min. 2,5 cm/kurę - okrągłego min. 1 cm/kurę - W przypadku poideł kroplowych lub miseczkowych maksimum 10 kur na poidło, przy czym ptak musi zawsze mieć dostęp przynajmniej do 2 poideł. - Minimum 10 cm/kurę. - Minimum 10 cm/kurę lub 2 poidła kroplowe względnie miseczkowe dostępne z każdej klatki cm/kurę - Minimum 2 poidła kroplowe lub kubeczkowe dostępne z każdej klatki. - Wymagane natychmiastowe usuwanie awarii i sposoby alternatywne karmienia, pojenia, zabezpieczenia warunków środowiskowych. Dostępy do urządzeń zawierają polskie zalecenia technologiczne (Z) - (Z) 7,5 cm/kurę - (Z) 4,0 cm/kurę - (Z) 2,8 cm/kurę - (Z) 2,0 cm/kurę - (Z) 15 kur na poidło - (Z) min. 7,5 cm/kurę - (Z) min. 7,5 cm/kurę - (Z) 3 kury na jedno poidło miseczkowe lub kroplowe - Brak odpowiedników w przepisach polskich. - Powszechnie stosowane, lecz nie sprecyzowane w przepisach. Strona 13 z 16

14 4. Składowanie odchodów drobiowych infrastruktura wokół obiektów drobiarskich W obiektach dla drobiu mamy do czynienia z odchodami występującymi w następujących formach: - odchody świeże % wilgotności przy codziennym usuwaniu z baterii klatek lub kanałów nawozowych i budynku, - odchody podsuszone % wilgotności przy krótkotrwałym podsuszaniu w bateriach usuwanie z budynków co 2-3 dni, - zużyta ściółka wraz z odchodami usuwana z budynku: a) przy brojlerach co 5-7 tygodni, b) przy kurach od tygodni. W praktyce, jedynie odchody wraz ze ściółką przetrzymywane są przez dłuższy okres czasu w budynku, pozostałe są magazynowane poza budynkami. 5. Usuwanie odchodów z budynku Tabela 3. L.p. Zagadnienia Wymagania UE Przepisy polskie Dyrektywa Rady Nr 96/61 EC z dn dot. zintegrowanego zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń. Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dot. ochrony wód. Prawo ochrony środowiska z Dz. U. poz. 627 i Dz. U. 115 poz Ustawa o nawozach i nawożeniu z Dz. U. 89 poz. 991 Ustawa Prawo wodne z Dz. U. 115 poz Ustawa Prawo budowlane Dz. U. 75 z Strona 14 z 16

15 9. Zapobieganie i kontrola zanieczyszczeń (w przypadku drobiu dot. głównie zanieczyszczeń pochodzących z odchodów. Warunki uzyskania pozwoleń na działanie. - Najlepsze techniki BAT i zasady właściwej praktyki rolniczej - Przy obsadzie powyżej ptaków wymagane jest zintegrowane pozwolenie uwzględniające skażenie wody, powietrza i gleby. - Najlepsze techniki pozostawione są do decyzji Członków Unii lecz zobowiązuje się ich do określenia m.in.: - okresów kiedy nie powinno się rolniczo wykorzystywać nawozów, - pojemności zbiorników i ich rozwiązań konstrukcyjnych, - stanów gleby, gdy nie wolno nawozić (śnieg, woda), - wielkość dawek, położenie i nachylenie pól. - Za oddziaływujące znacząco na środowisko uważane są obsady ~ szt. przy chowie bezściołowym i ok przy ściołowym (Dz. U. 100/2001 poz. 1985). - Nie są określone dokładnie warunki kiedy trzeba uzyskać pozwolenie zintegrowane (Dz. U. 89/2000 poz. 991). - Polskie przepisy j.w. zawierają wszystkie wymagane (obok) elementy i również nie określają najlepszych technik. - Przy założeniu okresów chowu i sposobu magazynowania odchodów można wyliczyć powierzchnie składowisk (płyt wzgl. zbiorników). - Wymagania dot. składowisk są określone w Prawie budowlanym oraz w Rozporządzeniu Rady Ministrów z Dz. U. Nr 102 poz. 628 Strona 15 z 16

16 6. Propozycje zmian polskich uwarunkowań formalno - prawnych w celu dostosowania ich do wymagań EU Porównanie polskich i unijnych aktów prawnych dot. produkcji drobiarskiej zawartych w pierwszej części niniejszej ekspertyzy, wskazujące na celowość uzupełnienia polskich przepisów o niżej wymienione zagadnienia; Ustalenie wymagań dot. kwalifikacji pracowników zatrudnionych bezpośrednio przy obsłudze drobiu oraz częstotliwości kontroli drobiu, warunków środowiskowych i urządzeń. Dostosowanie terminologii dot. systemów chowu i ich elementów do pojęć stosowanych w UE. Uzupełnienie brakujących zaleceń technologicznych (patrz tab. 1 i 2) i opracowanie całości w formie minimalnych standardów obwarowanych przepisami prawa (a nie zaleceń), dla: - alternatywnych systemów chowu kur, - wolnowybiegowych systemów chowu kur, - systemów chowu kur w klatkach (wzbogaconych i niewzbogaconych), - systemów chowu kurcząt rzeźnych. Kompleksowe opracowanie zasad odbioru jaj z ferm, licencjonowania odbiorców, klasyfikacji i znakowania jaj. Opracowanie zasad rejestracji producentów jaj i drobiu z uwzględnieniem systemu chowu i kontroli przestrzegania standardów technologicznych. Wprowadzenie przepisów dot. znakowania partii odstawianych brojlerów, stosownie do systemu chowu, w którym były utrzymywane. Doprecyzowania wymagają określenia liczebności stad uważanych za szkodliwe dla środowiska i zasady wydawania zezwoleń zintegrowanych. Strona 16 z 16