Emisje stałych pozostałości poprocesowych w metodach wykorzystania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Zbigniew Grabowski

Transkrypt

1 Emisje stałych pozostałości poprocesowych w metodach wykorzystania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych Zbigniew Grabowski Politechnika Krakowska Katarzyna Dohnalik

2 Do obowiązkowych zadań własnych gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi należy zapewnianie warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania Masa odpadów bio w stosunku do masy odpadów wyprodukowanych w 1995r., powinna zostać wyeliminowana ze składowania i poddana przekształceniu biologicznemu lub termicznemu w poszczególnych latach w wysokości: 25% w 2010r. 50% w 2013r. 65% w 2020r.

3 W przypadku niedotrzymania przyjętych limitów redukcji odpadów biodegradowalnych Komisja Europejska, po rozpoznaniu sprawy może wnieść sprawę do Europejskiego Trybunału sprawiedliwości. Okresową karę pieniężną nalicza się za każdy dzień opóźnienia. Wartości grożących Polsce kar pieniężnych w wymiarze dziennym: wariant minimalny Euro/dzień wariant maksymalny Euro/dzień

4 Wymagane poziomy redukcji odpadów oraz ilości dopuszczone do składowania na przykładzie m. Krakowa Wyszczególnienie 2010 Lata Prognozowana ilość odpadów biodegradowalnych [Mg/rok] Wymagana redukcja odpadów biodegradowalnych [%] [Mg/rok] 75% % 50% % 35% % Ilość odpadów dopuszczonych do składowania [Mg/rok]

5 ILUSTRACJA RZECZYWISTYCH POZIOMÓW REDUKCJI ODPADÓW BIO

6 Wolna przestrzeń na składowisku Barycz w zależności od realizacji Wariantu I (metoda biologiczna) lub Wariantu II (metoda termiczna) Wolna przestrzeń na składowisku Barycz [Mg] Wariant I Wariant II Lata

7 Metody odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych Wykorzystanie i unieszkodliwianie odpadów komunalnych segregacja u źródła sortowanie doczyszczające i sortowanie odpadów zmieszanych metody biologiczne metody termiczne

8 W każdym procesie unieszkodliwiania powstają pozostałości stałe, czyli odpady. Niezależnie od wyników z segregacji u źródła, czy zastosowania innych sposobów zbiórki powstaje duża ilość odpadów, która trafia do systemu wykorzystania i unieszkodliwiania Część z nich nadaje się do wykorzystania, natomiast części musi trafić do końcowego unieszkodliwiania czyli na składowisko. Miarą kompletności rozwiązania technologii przetwarzania i wykorzystania odpadów jest jak najmniejsza ilości odpadów resztkowych trafiających do składowania

9 Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów.. Przekształcanie termiczne odpadów powinno zapewniać odpowiedni poziom ich przekształcenia, wyrażony jako maksymalna zawartość nieutlenionych związków organicznych, 1) całkowita zawartość węgla organicznego w żużlach i popiołach paleniskowych nieprzekraczająca 3% lub 2) udział części palnych w żużlach i popiołach paleniskowych nieprzekraczający 5%.

10 Rozporządzenie Ministra Gospodarki cd Pozostałości po termicznym przekształcaniu odpadów poddaje się odzyskowi, a w przypadku braku takiej możliwości - unieszkodliwia się, ze szczególnym uwzględnieniem unieszkodliwienia frakcji metali ciężkich. Dopuszcza się wykorzystanie pozostałości po termicznym przekształceniu odpadów do sporządzania mieszanek betonowych na potrzeby budownictwa.

11 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku danego typu. Z dniem składowane odpady winny odpowiadać następującym parametrom: Ogólny węgiel organiczny TOC 5% suchej masy Strata przy prażeniu LOI 8% suchej masy Ciepło spalania max. 6 MJ/kg suchej masy

12 Wybór metody odzysku W wielu przypadkach, oprócz spełnienia wymogów redukcji frakcji bio i wymagań dotyczących warunków składowania, jednym z decydujących kryteriów zastosowanej metody odzysku i unieszkodliwiania będzie masa powstających odpadów resztkowych oraz dostępność do składowiska jego dyspozycyjna pojemność i ewentualnie możliwość budowy nowego składowiska

13 Procesy mechaniczno biologiczne MBP mechaniczno - biologiczne przetwarzanie; sortowanie i klasyfikacja na dwie frakcje surowcową i biologiczna do przetwarzania tlenowego lub beztlenowego BMP biologiczno mechaniczne przetwarzanie; suszenie biologiczne, sortowanie i wydzielenie frakcji surowcowej, oraz frakcji palnej i frakcji do składowania. W przypadku MBP końcowym produktem jest kompost pozaklasowy, nadający właściwie się do składowania. Produktem BMP jest odpad palny, który musi być spalany w warunkach przewidzianych dla spalania odpadów lub w cementowniach,

14 Równolegle z instalacjami termicznymi, w mniejszych aglomeracjach powinny być rozwijane metody mechaniczno biologiczne. Metoda mechaniczno - biologiczna jest tylko fazą wstępną przed końcowym unieszkodliwianiem w przypadku MBA składowania pozaklasowego kompostu w przypadku BMP spalanie odpadu palnego Plany gospodarki odpadami powinny kompleksowo budować system gospodarowania odpadami od momentu wytwarzania odpadu aż do jego końcowego unieszkodliwienia czy wykorzystania. Spalanie odpadu palnego w cementowniach, nie jest rozwiązaniem kompletnym z uwagi na lokalizacje miejsca unieszkodliwiania, jak tez uzależnienie od zarządzającego cementownią

15 Instalacja DANO Do przetwarzania przyjęto Mg odpadów komunalnych Na składowisko wywieziono: Mg balastu (60,75%) Mg produktu po procesie kompostowania ex (21,75% ) 17,27% wsadu to ubytki procesowe, na które składają się odparowywana woda oraz lotne i gazowe produkty rozkładu. W wyniku przetwarzania odpadów uzyskano zmniejszenie strumienia składowanych odpadów o 39,25%.

16 Inne technologie biologicznego przetwarzania Proces Valorga fermentacja metanowa Mg na wejściu, kompostu około Mg, czyli około 60%, brak informacji o jakości kompostu. Proces ECODECO biosuszenie a następnie sortowanie i produkcja paliwa 20% frakcji drobnej na składowisko, i 50% odpadów palnych. Trudno jest jednoznacznie oszacować wielkości pozostałości poprocesowych po procesach mechaniczno biologicznych, ponieważ nie zawsze procesy te są procesami finalnymi.

17 Proces termiczny - pozostałości W procesie termicznym powstają trzy rodzaje odpadów stałych żużle paleniskowe - około 25 28% popioły lotne 4% odpady z oczyszczania spalin - 3% Popioły lotne i odpady z oczyszczania spalin traktowane są jako odpada niebezpieczne wymagają właściwego traktowania

18 Bilans odpadów po termicznej przeróbce Dla instalacji krakowskiej Mg/rok odpadów: Ilość żużla do wykorzystania po waloryzacji Mg/rok oraz około Ilość odpadów niebezpiecznych po zestaleniu do składowania lub wykorzystania Mg/rok (w zależności od stężenia sumy metali ciężkich w eluacie)

19 Metody biologiczne bilans odpadów Uzyskanie wymaganych limitów redukcji bio będzie wymagało ograniczenia powstawania quasi instalacji do kompostowania (biologicznego przetwarzania) np. składających się z placu dojrzewania, gdzie zakładany czas przetrzymania wynosi 2-4 tygodnie lub z bębna kompostującego z czasem biologicznego przetwarzania mieszania wynoszącym kilkadziesiąt godzin

20 Porównanie instalacji MBP mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów komunalnych Odpady komunalne zmieszane Sortownia 100% Produkt użyteczny 8,5% Balast z końca linii sortowniczej 76,5% Frakcja inertna 15% Kompostownia Składowisko R 14 Kompost pozaklasowy % Spalarnia odpadów w komunalnych Składowisko Odpady komunalne zmieszane 100% Spalarnia Odpad 6,5% Składowisko Użyteczne pozostałości Produkty użyteczne Żużel użytkowy u 24,% Złom metali 1,5% Energia Składowisko lub wykorzystanie Wykorzystanie

21 Podsumowanie 1. Niezależnie od przyjętej metody odzysku i unieszkodliwiania zawsze powstają odpady finalne, które należy deponować na składowisku. 2. Z uwagi na ograniczoną pojemność składowisk, szczególnie w dużych aglomeracjach, należy wybierać taka metodę, która jest najmniej odpadową. 3. Plan gospodarki odpadami powinien uwzględniać wszystkie elementy techniczne systemu odzysku i unieszkodliwiania. Cementownie, nie są integralnym elementem systemu, mogą go jedynie wspomagać a nie zastępować właściwych technologii.

22 Podsumowanie cd. 4. W przypadku metod termicznych, przy waloryzacji żużli, w najgorszym przypadku, na składowisko trafi niespełna 10% odpadów resztkowych. 5. Metody mechaniczno biologiczne nie zawsze są końcowym elementem systemu (tylko w przypadku kompostowania). W przypadku produkcji paliwa, elementem końcowym jest spalarnia. 6. Dla instalacji MBP i BMP, końcowy bilans odpadów resztkowych musi uwzględniać również odpady po spalaniu paliwa.

23 Dziękuję za uwagę