Oznakowanie mieszanin zaklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie zgodnie z przepisami rozporządzenia CLP

Transkrypt

1 Oznakowanie mieszanin zaklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie zgodnie z przepisami rozporządzenia CLP Dr inż. Monika Wasiak-Gromek

2 Oznakowanie chemikaliów Art. 4 ust. 4 rozporządzenia CLP: w przypadku gdy substancja lub mieszanina jest zaklasyfikowana jako stwarzająca zagrożenie dostawcy* zapewniają, by przed wprowadzeniem jej do obrotu była oznakowana i opakowana zgodnie z tytułami III i IV. *Dostawca oznacza każdego producenta, importera, dalszego użytkownika lub dystrybutora wprowadzającego do obrotu substancję w jej postaci własnej lub jako składnik mieszaniny lub też mieszaninę

3 Treść etykiety (art. 17) Substancja lub mieszanina zaklasyfikowana jako stwarzająca zagrożenie i zawarta w opakowaniu musi być opatrzona etykietą zawierającą następujące elementy: nazwę, adres i numer telefonu dostawcy lub dostawców tej substancji lub mieszaniny, nominalną ilość tej substancji lub mieszaniny w pakunkach udostępnianych ogółowi społeczeństwa, chyba że ilość ta jest określona gdzie indziej na opakowaniu, identyfikator produktu, piktogramy określające rodzaj zagrożenia, hasło ostrzegawcze, zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia, odpowiednie zwroty wskazujące środki ostrożności, sekcję zawierającą informacje uzupełniające jeżeli dotyczy.

4 Identyfikator produktu SUBSTANCJA składa się przynajmniej z: a) nazwy i numeru identyfikacyjnego, jaki został jej nadany w części 3 załącznika VI, jeżeli substancja jest w niej wymieniona, b) nazwy i numeru identyfikacyjnego jaki został jej nadany w wykazie klasyfikacji i oznakowania, jeżeli substancja nie jest wymieniona w części 3 załącznika VI, lecz występuje w tym wykazie, c) jeżeli substancja nie została wymieniona ani w części 3 załącznika VI ani w wykazie klasyfikacji i oznakowania numeru CAS, wraz z nazwą podaną w nomenklaturze Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC) lub numeru CAS wraz z jedną lub większą liczbą innych międzynarodowych nazw chemicznych, d) jeżeli numer CAS nie jest dostępny nazwy podanej w nomenklaturze IUPAC lub jednej lub większej liczby innych międzynarodowych nazw chemicznych.

5 Identyfikator produktu MIESZANINA składa się z obu następujących elementów: a) nazwy handlowej lub informacji o przeznaczeniu mieszaniny, b) danych identyfikujących wszystkie substancje w mieszaninie, które decydują o jej zaklasyfikowaniu w kategoriach dotyczących ostrej toksyczności, działania żrącego na skórę lub poważnych uszkodzeń oczu, działania mutagennego na komórki rozrodcze, rakotwórczości, działania szkodliwego na rozrodczość, działania uczulającego na skórę lub drogi oddechowe, działania toksycznego na narządy docelowe (STOT) lub zagrożenia spowodowanego aspiracją. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w lit. b), wymóg ten prowadziłby do podania wielu nazw chemicznych, wystarczą maksymalnie cztery nazwy chemiczne, chyba że istnieje konieczność podania większej liczby nazw niż cztery, aby określić charakter i nasilenie zagrożeń.

6 Identyfikator produktu Pojawia się również w karcie charakterystyki Termin stosowany do identyfikacji substancji lub mieszaniny jest taki sam, jak ten, który został użyty w karcie charakterystyki.

7 Język etykiety Informacje na etykiecie substancji lub mieszaniny wprowadzanej do obrotu są sformułowane w językach urzędowych państw członkowskich na terytorium których substancja lub mieszanina jest wprowadzana do obrotu, chyba że dane państwa członkowskie postanowią inaczej. Dostawcy substancji lub mieszaniny mogą użyć na etykietach większej liczby języków niż jest to wymagane przez dane państwo członkowskie, pod warunkiem że we wszystkich użytych językach zostaną podane te same informacje.

8 PIKTOGRAMY Piktogram określający rodzaj zagrożenia - oznacza układ graficzny zawierający znak i inne elementy graficzne, takie jak: obwódka, wzór lub kolor tła, których zadaniem jest przekazanie konkretnych informacji o danym zagrożeniu. czarne rysunki na białym tle, czerwone obramowanie Piktogramy dla zagrożeń fizykochemicznych Piktogramy dla zagrożeń dla zdrowia Piktogramy dla zagrożeń dla środowiska

9 Hasło ostrzegawcze Etykieta zawiera odpowiednie hasło ostrzegawcze zgodne z klasyfikacją danej substancji lub mieszaniny stwarzającej zagrożenie. Hasło ostrzegawcze - oznacza wyraz wskazujący na odpowiedni stopień zagrożenia, w celu ostrzeżenia czytającego o potencjalnym zagrożeniu; wyróżnia się następujące dwa poziomy: a) niebezpieczeństwo oznacza hasło ostrzegawcze wskazujące na bardziej poważne kategorie zagrożeń, b) uwaga oznacza hasło ostrzegawcze wskazujące na kategorie zagrożeń niższego stopnia. Jeżeli na etykiecie występuje hasło ostrzegawcze niebezpieczeństwo, nie umieszcza się dodatkowo hasła ostrzegawczego uwaga.

10 Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia Zwrot określający zagrożenie oznacza zwrot przypisany klasie i kategorii zagrożenia opisujący rodzaj zagrożeń wywoływanych przez substancję lub mieszaninę stwarzającą zagrożenie, w tym, w odpowiednich przypadkach, stopień zagrożenia. Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia mają brzmienie zgodne z załącznikiem III (w dyrektywie były to zwroty ryzyka znakowane symbolem R, natomiast w rozporządzeniu 1272/2008/WE (CLP) zwroty te zostały nazwane zwrotami zagrożenia znakowanymi symbolem H ) H 2** zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia odnośnie zagrożeń fizykochemicznych H 3** - zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia dotyczące zdrowia ludzi H 4** zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia dla środowiska

11 Zwroty H - zasady Do etykiet można stosować następujące zasady pierwszeństwa dotyczące zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia: a) w przypadku przypisania zwrotu wskazującego rodzaj zagrożenia H410 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki można pominąć zwrot H400 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne ; b) w przypadku przypisania zwrotu H314 Powoduje poważne oparzenia skóry i uszkodzenia oczu można pominąć zwrot H318 Powoduje poważne uszkodzenia oczu. Do określenia drogi podania lub narażenia można wykorzystać łączone zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia np. H301+H311: Działa toksycznie po połknięciu lub w kontakcie ze skórą (wprowadzone II ATP)

12 Zwroty wskazujące środki ostrożności Zwrot P oznacza zwrot opisujący zalecane środki służące zmniejszeniu lub zapobieganiu szkodliwym skutkom, które wynikają z narażenia na substancję lub mieszaninę stwarzającą zagrożenie podczas jej stosowania lub unieszkodliwiania. Zwroty te mają brzmienie zgodne z częścią 2 załącznika IV. Zwroty te są wybierane zgodnie z kryteriami określonymi w części 1 załącznika IV, z uwzględnieniem zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia oraz przewidzianych lub stwierdzonych zastosowań substancji bądź mieszaniny.

13 Zwroty P W załączniku IV zwroty wskazujące środki ostrożności podzielono na następujące grupy: Ogólne zwroty wskazujące środki ostrożności: np. P102 Chronić przed dziećmi, Zwroty wskazujące środki ostrożności zapobieganie np. P234 Przechowywać wyłącznie w oryginalnym pojemniku, Zwroty wskazujące środki ostrożności reagowanie np. P315 Natychmiast zasięgnąć porady/zgłosić się pod opiekę lekarza, Zwroty wskazujące środki ostrożności przechowywanie np. P403 Przechowywać w dobrze wentylowanym miejscu, Zwroty wskazujące środki ostrożności usuwanie np. P501 Zawartość/pojemnik usuwać do

14 Zwroty P Jeżeli po dokonaniu wyboru zwrotów określających środki ostrożności okazuje się, że występują wyraźnie w nadmiarze lub są niepotrzebne w przypadku tej konkretnej substancji lub mieszaniny lub opakowania, zwroty takie należy pominąć na etykiecie. Na jednej etykiecie powinno się znajdować do sześciu zwrotów wskazujących środki ostrożności, chyba że z uwagi rodzaj zagrożenia potrzebna jest ich większa liczba.

15 Informacje uzupełniające na etykiecie W części przeznaczonej na informacje uzupełniające dostawca może umieścić: informacje inne niż wymagane na podstawie art. 25, pod warunkiem, że nie spowodują trudności w odczytaniu elementów etykiety wymaganych na mocy art. 17. Informacje te mają podawać dalsze użyteczne szczegóły odnośnie zagrożeń stwarzanych przez substancję/mieszaninę czy bezpiecznego stosowania substancji/mieszaniny. Informacje te powinny być spójne z klasyfikacją substancji/mieszaniny (nie umieszcza się zwrotów niespójnych z klasyfikacją), elementy etykiety wymagane na mocy przepisów innych aktów wspólnotowych (np. dodatkowe elementy etykiety wymagane przez przepisy dyrektywy 98/8/WE czy 91/414/EWG, zawartość VOC w farbach i lakierach dyrektywa 2004/42/WE, załącznik XVII rozporządzenia REACH, czy art. 65 rozporządzenia REACH numer zezwolenia).

16 Zasady pierwszeństwa dot. piktogramów Nie ma obowiązku umieszczania na etykiecie wszystkich piktogramów Np. jeżeli nie zamieszcza się Jeżeli użycie piktogramów nie jest obowiązkowe z wyjątkiem przypadków, w których obowiązkowe jest zamieszczenie więcej niż jednego z tych piktogramów określających rodzaj zagrożenia

17 Zasady pierwszeństwa dot. piktogramów Jeżeli nie zamieszcza się! jeżeli dotyczy działania drażniącego na oczy lub skórę Jeżeli dotyczy działania uczulającego na drogi oddechowe nie zamieszcza się! jeżeli dotyczy działania uczulającego na skórę lub działania drażniącego na oczy lub skórę

18 Zasady pierwszeństwa dot. piktogramów Nie ma obowiązku umieszczania na etykiecie wszystkich piktogramów Jeżeli lub użycie piktogramu nie jest obowiązkowe

19 Oznakowanie Piktogramy wskazujące rodzaj zagrożenia powinny mieć kształt kwadratu ustawionego na wierzchołku. Każdy piktogram powinien zajmować przynajmniej jedną piętnastą powierzchni ujednoliconej etykiety, jednakże minimalna powierzchnia nie może być mniejsza niż 1 cm 2. Pojemność opakowania Wymiary (w milimetrach) Wymiary każdego piktogramu (w milimetrach) Nieprzekraczająca 3 l: W miarę możliwości co najmniej 52 x 74 Nie mniej niż 10 x 10 W miarę możliwości co najmniej 16 x 16 Większa niż 3 l, ale nieprzekraczająca 50 l: Większa niż 50 l, ale nieprzekraczająca 500 l: Co najmniej 74 x 105 Co najmniej 23 x 23 Co najmniej 105 x 148 Co najmniej 32 x 32 Większa niż 500 l: Co najmniej 148 x 210 Co najmniej 46 x 46

20 Oznakowanie Piktogramy określające rodzaj zagrożenia, hasło ostrzegawcze, zwroty określające zagrożenie i zwroty określające środki ostrożności są na etykiecie umieszczone razem. 2. Dostawca może ustalić kolejność umieszczenia na etykiecie zwrotów określających zagrożenie. Jednak, z zastrzeżeniem ust. 3, wszystkie zwroty określające zagrożenie grupuje się na etykiecie według języków. Dostawca substancji lub mieszaniny może ustalić kolejność umieszczenia na etykiecie zwrotów określających środki ostrożności. Jednak, z zastrzeżeniem ust. 3, wszystkie zwroty określające środki ostrożności grupuje się na etykiecie według języków. 3. Grupy zwrotów określających zagrożenie i grupy zwrotów określających środki ostrożności, o których mowa w ust. 2, umieszcza się na etykiecie razem według języków.

21 Oznakowanie opakowań zewnętrznych, wewnętrznych i opakowań jednostkowych 1. Jeżeli pakunek składa się z opakowania zewnętrznego i wewnętrznego, wraz ewentualnym opakowaniem pośrednim, a opakowanie zewnętrzne spełnia wymogi oznakowania zgodne z zasadami transportu towarów niebezpiecznych, wówczas opakowanie wewnętrzne i każde opakowanie pośrednie są oznakowane zgodnie z rozp. CLP. Opakowanie zewnętrzne także może być opatrzone etykietą zgodną z rozporządzeniem CLP. Jeśli jeden lub większa liczba piktogramów określających rodzaj zagrożenia, których zamieszczenie wymagane jest rozporządzeniem CLP, odnosi się do tego samego zagrożenia, o którym mowa w przepisach dotyczących transportu towarów niebezpiecznych, umieszczanie na opakowaniu zewnętrznym wymaganych przez rozporządzenie CLP piktogramów określających rodzaj zagrożenia nie jest konieczne. 2. Jeżeli opakowanie zewnętrzne pakunku nie musi spełniać przepisów w zakresie oznakowania zgodnie z przepisami dotyczącymi transportu towarów niebezpiecznych, wówczas zarówno opakowanie zewnętrzne, jak i wewnętrzne, w tym każde opakowanie pośrednie, oznakuje się zgodnie z rozporządzeniem CLP. Jeżeli jednak opakowanie zewnętrzne umożliwia wyraźne odczytanie etykiet znajdujących się na opakowaniu wewnętrznym lub pośrednim, oznakowanie opakowania zewnętrznego nie jest konieczne.

22 Oznakowanie opakowań zewnętrznych, wewnętrznych i opakowań jednostkowych 3. Pojedyncze pakunki, które spełniają przepisy w zakresie oznakowania dotyczące transportu towarów niebezpiecznych, są oznakowane zarówno zgodnie z rozporządzeniem CLP, jak i z przepisami dotyczącymi transportu towarów niebezpiecznych. Jeżeli jeden lub większa liczba piktogramów określających rodzaj zagrożenia, których zamieszczenie wymagane jest rozporządzeniem CLP, odnosi się do tego samego zagrożenia, o którym mowa w przepisach dotyczących transportu towarów niebezpiecznych, umieszczanie piktogramów określających rodzaj zagrożenia wymaganych na podstawie rozporządzenia CLP nie jest konieczne.

23

24

25 Oznakowanie odstępstwa (sekcja 1.5 załącznika I) Jeżeli opakowanie substancji lub mieszaniny ma taki kształt lub formę lub jest tak małe, że niemożliwe jest spełnienie wymagań art. 31 (ogólne zasady umieszczania etykiet) dotyczących etykiety w języku państwa członkowskiego, w którym substancja lub mieszanina wprowadzana jest do obrotu, elementy etykiety mogą być zamieszczane na: etykietach rozkładanych, zawieszanych metkach, na opakowaniu zewnętrznym. Etykieta na opakowaniu wewnętrznym zawiera przynajmniej piktogramy określające rodzaj zagrożenia, identyfikator produktu oraz nazwa i telefon dostawcy danej substancji lub mieszaniny. ( )

26 Oznakowanie odstępstwa (sekcja 1.5 załącznika I) Oznakowanie opakowań, których zawartość nie przekracza 125 ml Zwroty określające rodzaj zagrożenia oraz zwroty określające środki ostrożności związane z wymienionymi poniżej kategoriami zagrożeń można pominąć na oznakowaniu opakowania wymaganym na podstawie art. 17 jeżeli: a) zawartość opakowania nie przekracza objętości 125 ml; oraz b) zagrożeń: substancja lub mieszanina została zaklasyfikowana w jednej lub kilku z następujących kategorii 1) gaz utleniający kategorii 1; 2) gazy pod ciśnieniem; 3) substancja ciekła łatwopalna kategorii 2 lub 3; 4) substancja stała łatwopalna kategorii 1 lub 2; 5) substancja lub mieszanina samoreaktywna typu C do F; 6) substancja lub mieszanina samonagrzewającą się, kategoria 2; 7) substancja lub mieszanina, która w kontakcie z wodą wydziela gazy łatwopalne kategorii 1, 2 lub 3; 8) ciecz utleniająca kategorii 2 lub 3; 9) ciało stałe utleniające kategorii 2 lub 3; 10) nadtlenki organiczne typu C do F; 11) toksyczność ostra kategorii 4, jeżeli substancji lub mieszaniny nie dostarcza się ogółowi społeczeństwa; 12) substancja lub mieszanina działająca drażniąco na skórę kategorii 2; 13) substancja lub mieszanina działająca drażniąco na oczy kategorii 2; 14) substancje lub mieszaniny o działaniu toksycznym na narządy docelowe narażenie jednorazowe kategorii 2 lub 3, jeżeli substancji lub mieszaniny nie dostarcza się ogółowi społeczeństwa; 15) substancje lub mieszaniny o działaniu toksycznym na narządy docelowe narażenie powtarzane kategorii 2, jeżeli substancji lub mieszaniny nie dostarcza się ogółowi społeczeństwa; 16) substancje kategoria 1; lub mieszaniny stwarzająca zagrożenie dla środowiska wodnego narażenie ostre, 17) substancje lub mieszaniny stwarzająca zagrożenie dla środowiska wodnego narażenie przewlekłe, kategoria 1 lub 2.

27 Oznakowanie odstępstwa (sekcja 1.5 załącznika I) Zwroty określające środki ostrożności dotyczące wymienionych poniżej kategorii zagrożeń można pominąć na oznakowaniu opakowania wymaganym na podstawie art. 17 jeżeli: zawartość opakowania nie przekracza objętości 125 ml; oraz substancja lub mieszanina została zaklasyfikowana w jednej lub kilku z następujących kategorii zagrożeń: 1) gaz łatwopalny kategorii 2; 2) działanie szkodliwe na rozrodczość: wpływ na laktację lub szkodliwe oddziaływanie na dzieci karmione piersią; 3) stwarzająca zagrożenie dla środowiska wodnego narażenie przewlekłe, kategoria 3 lub 4.

28 Oznakowanie odstępstwa (sekcja 1.5 załącznika I) Oznakowanie opakowań wewnętrznych, których zawartość nie przekracza 10 ml Elementy etykiety wymagane na mocy art. 17 można pominąć w przypadku opakowania wewnętrznego, jeżeli: a) zawartość opakowania wewnętrznego nie przekracza objętości 10 ml; b) substancja lub mieszanina jest wprowadzana do obrotu w celu dostarczenia jej dystrybutorowi lub dalszemu użytkownikowi na potrzeby badań naukowych i rozwojowych lub analizy w ramach kontroli jakości; oraz c) opakowanie wewnętrzne znajduje się w opakowaniu zewnętrznym, które spełnia wymagania art. 17.

29 Oznakowanie odstępstwa (sekcja 1.5 załącznika I) Oznakowanie opakowań rozpuszczalnych do jednorazowego użycia Elementy oznakowania wymagane na podstawie art. 17 można pominąć na opakowaniach rozpuszczalnych przeznaczonych do jednorazowego użycia, jeżeli: a) zawartość każdego opakowania rozpuszczalnego nie przekracza objętości 25 ml; b) Zawartość tego opakowania rozpuszczalnego została zaklasyfikowana wyłącznie w jednej lub kilku kategoriach zagrożenia wymienionych w pkt lit. b), lit b) lub lit. b) oraz c) opakowanie rozpuszczalne znajduje się w opakowaniu zewnętrznym, które spełnia wymagania art. 17. UWAGA Nie dotyczy substancji i mieszanin, które objęte są zakresem stosowania dyrektyw 91/414/EWG lub 98/8/EWG

30 Oznakowanie odstępstwa Substancje lub mieszaniny zaklasyfikowane jako powodujące korozję metali, lecz niedziałające żrąco na skórę lub oczy Substancje lub mieszaniny zaklasyfikowane jako powodujące korozję metali, lecz niedziałające żrąco na skórę lub oczy, które są w stanie gotowym, w opakowaniu, do stosowania przez konsumentów, nie muszą mieć na etykiecie piktogramu określającego rodzaj zagrożenia GHS05.

31 Załącznik II szczególne zasady dotyczące oznakowania i pakowania niektórych substancji i mieszanin Część 1: zawiera szczególne zasady dotyczące oznakowania niektórych zaklasyfikowanych substancji i mieszanin. Część 2: znajdują się dodatkowe informacje o zagrożeniach, które należy umieszczać na etykiecie niektórych mieszanin. Część 3: ustanawia szczególne zasady dotyczące pakowania. Część 4: ustanawia szczególne zasady dotyczące oznakowania środków ochrony roślin. Część 5: znajduje się wykaz substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie, do których ma zastosowanie art. 29 ust. 3 (substancje lub mieszaniny stwarzające zagrożenie dostarczane ogółowi społeczeństwa bez opakowania).

32 Załącznik II (Część 1) Informacje uzupełniające na etykiecie W polu poświęconym informacjom uzupełniającym umieszcza się zwroty wymienione w sekcjach 1.1 i 1.2 załącznika II Wyszczególnione są tutaj dodatkowe zwroty określające rodzaj zagrożenia, które dotychczas nie zostały uwzględnione w GHS, a które to należy umieścić na etykiecie jako informacje uzupełniającą, jeżeli substancja lub mieszanina spełnia kryteria przypisane tym zwrotom np. EUH066 Powtarzające się narażenie może powodować wysuszanie lub pękanie skóry W przypadku substancji i mieszanin, które mogą wywoływać obawy z powodu wysuszenia skóry, łuszczenia i pękania skóry, lecz nie spełniają kryteriów działania drażniącego na skórę określonych w załączniku I sekcja 3.2 na podstawie: obserwacji w praktyce; lub odpowiednich dowodów świadczących o ich spodziewanym działaniu na skórę. EUH001 Wybuchowy w stanie suchym" EUH014 Reaguje gwałtownie z wodą"

33 Załącznik II Informacje uzupełniające na etykiecie (część 2) EUH201 EUH201A EUH202 EUH203 EUH204 EUH205 EUH206 EUH207 Zawiera ołów. Nie należy stosować na powierzchniach, które mogą być gryzione lub ssane przez dzieci. Uwaga! Zawiera ołów. (gdy zawartość opakowania jest mniejsza niż 125 ml) Cyjanoakrylany. Niebezpieczeństwo. Skleja skórę i powieki w przeciągu sekund. Chronić przed dziećmi. Zawiera chrom (VI). Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej. Zawiera izocyjaniany. Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej. Zawiera składniki epoksydowe. Patrz informacje dostarczone przez producenta. Uwaga! Nie używać razem z innymi produktami. Może wydzielać niebezpieczne gazy (chlor). Uwaga! Zawiera kadm. Podczas stosowania wydziela niebezpieczne pary. Zapoznaj się z informacją dostarczoną przez producenta. Przestrzegaj instrukcji bezpiecznego stosowania. EUH208 EUH209 EUH209A EUH210 Zawiera (nazwa substancji uczulającej). Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej. Podczas stosowania może przekształcić się w substancję wysoce łatwopalną Podczas stosowania może przekształcić się w substancję łatwopalną Karta charakterystyki dostępna na żądanie.

34 Opakowania zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci (część 3 załącznik II) Niezależnie od pojemności, opakowania zawierające substancje lub mieszaniny dostarczaną ogółowi społeczeństwa i zaklasyfikowane ze względu na toksyczność ostrą kategorii 1-3, STOT narażenie jednorazowe kategorii 1, STOT narażenie powtarzane kategorii 1 lub działanie żrące na skórę kategorii 1, są zaopatrzone w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci.

35 Opakowania zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci (część 3 załącznik II) Niezależnie od pojemności, opakowania zawierające substancje lub mieszaniny dostarczaną ogółowi społeczeństwa zawierające co najmniej jedną z wymienionych poniżej substancji w stężeniu równym lub wyższym niż wymienione poniżej, są zaopatrzone w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci: metanol (3%), dichlorometan (1%)

36 Opakowania wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie (część 3 załącznik II) Jeżeli substancje lub mieszaniny są dostarczane ogółowi społeczeństwa i zaklasyfikowane ze względu na toksyczność ostrą, działanie żrące na skórę, działanie mutagenne na komórki rozrodcze kategorii 2, rakotwórczość kategorii 2, działanie szkodliwe na rozrodczość kategorii 2, działanie uczulające na drogi oddechowe lub STOT kategorii 1 i 2, zagrożenie spowodowane aspiracją lub jako łatwopalne gazy, ciecze i ciała stałe kategorii 1 i 2, opakowanie, niezależnie od pojemności opakowania, jest wyposażone w wyczuwalne dotykiem ostrzeżenia o niebezpieczeństwie.

37 Dziękuję za uwagę