Spis treści. Krótko i na temat. Ekspertyza. Magnes numeru. Dobra moneta. EkoMondial. Odpowiedzialnie. Kluski w gębie. As serwisowy. Dialogi.

Transkrypt

1 Mobilna bańka?

2 Spis treści Krótko i na temat Smartfon z alfabetem Braille a 04 Technologia dotyku Ekspertyza Jacek Santorski: Biznes is brutal Magnes numeru Mobilni, ale z umiarem Dobra moneta Więcej Polaków na wakacjach książek, które zmieniły biznes EkoMondial Ekożywności kryzys się nie ima 16 Jeszcze goręcej Odpowiedzialnie 5 mitów o niepełnosprawności Kluski w gębie Gdybym był bogaty, jaba daba As serwisowy Na Domaniewskiej kolejny raz polała się krew Assistance ekologiczne Dialogi Patka Smirnow: Może będę królową fashion MA styl Lepiej było zostać w domu! Ekscentrum Clive Palmer: kinoman MAGnes Dwumiesięcznik Mondial Assistance 3 (25)/2013 Wydawca: Mondial Assistance sp. z o.o., ul. Domaniewska 50B, Warszawa, , magnes@mondial-assistance.pl. Kierownictwo publikacji: Rafał Mrozowski. Redakcja, koncepcja i realizacja: Szara Strefa, Redaktor naczelny: Rafał Modzelewski. Zespół: Maria Fijołek, Krzysztof Kluska, Piotr Kowalski, Beata Krowicka, Krzysztof Ostrowski. DTP: Maciej T. Krawczyński. Magazyn jest drukowany na papierze Cocoon Silk w 100% pochodzącym z recyklingu i mającym certyfi kat FSC w drukarni posiadającej certyfi kat FSC. Foto na okładce: Matthew Ennis / Thinkstock.

3 Szanowni Państwo! Numer, który trzymają Państwo w rękach, jest wyjątkowy. Jest to bowiem wydanie jubileuszowe: 25. Gdy decydowaliśmy się na założenie Magnesu, obmyśliliśmy go jako magazyn branżowy, który przede wszystkim dotykać miał kwestii związanych z assistance. I rzeczywiście. Kilka pierwszych numerów wypełnionych było głównie treściami związanymi z rynkiem, na którym działa nasza firma. Z biegiem czasu ówczesny kwartalnik stawał się coraz bardziej ogólnobiznesowy. Doszliśmy w końcu do punktu, w którym podjęliśmy decyzję, że aby odróżnić się od mediów mainstreamowych, musimy poruszać tematykę, która jest w czasopismach dostępnych w kioskach poruszana rzadko albo nie jest poruszana wcale. Jest na to kilka dobrych przykładów. O bitcoinie obszerny materiał opublikowaliśmy dwa lata temu. Wówczas mało kto o nim wiedział i trudno było nawet znaleźć ekspertów finansowych, którzy zechcieliby dać swój komentarz. Teraz od analiz i dywagacji na jego temat pęcznieją magazyny i portale. Facebook, zanim na dobre zagościł w biznesowej rzeczywistości, u nas doczekał się omówienia pod tym kątem w czasach, gdy o profilach firmowych w Polsce mówili tylko najbardziej wizjonerscy menadżerowie. Domy pasywne trend, o którym dziś robi się głośno. My opisaliśmy tę sprawę lat temu... cztery. Prócz informowania o nowinkach Magnes ma przede wszystkim stanowić źródło inspiracji biznesowej. Nie zapominamy także o assistance. Koniec końców mamy go w nazwie. Trzymamy zatem mocno ster naszego dwumiesięcznika: inspirujemy, informujemy, gościmy u Państwa. Tak po prostu. Serdecznie pozdrawiam Tomasz Frączek Prezes Zarządu Mondial Assistance 3

4 Krótko i na temat 25% Zanim człowiek osiągnie wiek 25 lat, to ciągle mu się wydaje, że w pewnych warunkach mógłby zostać największym sukinsynem na świecie. Neal Stephenson, amerykański pisarz science-fiction zwiększyła dochody ze sprzedaży spółka OPTeam SA w I kwartale 2013 r. w ujęciu rok do roku. 25% spadła sprzedaż na rynku gier wideo w USA w kwietniu 2013 r. w ujęciu miesiąc do miesiąca. Kupiono 17 proc. mniej gier i 42 proc. mniej konsoli. Smartfon z alfabetem Braille a Najprawdopodobniej jeszcze w tym roku na rynku pojawią się pierwsze smartfony obsługujące alfabet Braille a. Sumit Dagar to 29-letni designer pochodzący z Indii. To on trzy lata temu rozpoczął pracę nad smartfonem dla niewidomych. Jego projekt zdobył uznanie w konkursie Rolex Awards for Enterprise, dzięki czemu otrzymał nagrodę od firmy Rolex w wysokości 50 tys. dolarów. Wraz z Indyjskim Instytutem Technologii w Delhi rozpoczął badania, które sfinansował z pieniędzy wygranych w konkursie. Smartfon stworzony specjalnie z myślą o niewidomych śmiało można nazwać cudem techniki. Ma on ekran, który opiera się na technologii Shape Memory Alloy wykorzystującej stop metalu z pamięcią kształtu. Składa się on z wielu ruchomych punktów, które mogą podnosić się i opuszczać, dzięki czemu tworzą na powierzchni litery alfabetu Braille a. Dlatego potocznie ekran tego urządzenia nazwano ekranem Braille a. Jak tłumaczy sam twórca, smartfon ma innowacyjny ekran dotykowy, który jest w stanie przekształcić otrzymane treści w dotykowe wzorce. Prototyp urządzenia poddawany jest właśnie pierwszym testom, które zdaje z wynikiem bardzo dobrym. Niewidoma osoba testuje klawiaturę prototypu telefonu Braille a. Swoją opinię przekaże Sumitowi Dagarowi. Sumit Dagar. Foto: Ambroise Tézenas / Rolex Awards, Marc Clifford / Intuitive Surgical, Inc., Marcin Kempski / I Like Photo, Pete Souza, Wikimedia Commons. 4

5 Bezrobocie w USA Maj ,6% 25% energii elektrycznej świata zużywają Stany Zjednoczone Jimmy Carter Ronald Reagan George H.W. Bush Bill Clinton George W. Bush Barack Obama Źródło: The Wall Street Journal Technologia dotyku Roboty wkraczają do codziennego życia i w wielu dziedzinach zastępują już nawet człowieka. Choć nie są jeszcze dostępne dla każdego, to w świecie nauki mają swoje zasłużone miejsce. Często asystują przy poważnych zadaniach, takich jak operacje czy nawet rozbrajanie bomb. Ich rola jest kluczowa, a precyzja i skuteczność niepodważalna. Dlatego ich obecność przy pracy wysokiego ryzyka jest dziś niezbędna. Jednej rzeczy im jednak brakuje. Roboty nie mają zmysłu dotyku. Potrafią chwycić, postawić, złapać, ale nie czują tego, co trzymają. W takich przypadkach to człowiek jest wciąż osobą decyzyjną i ocenia sytuację. W momencie gdy ważą się losy pacjenta, który traci krew, albo może wybuchnąć bomba, czas i bezbłędność działania odgrywają ważną rolę. Umiejętność czucia dotyku robota byłaby ogromną pomocą. Dlatego naukowcy nieprzerwanie pracują nad ulepszaniem technologii dotyku, zwanej haptic technology. Uczeni z Massachusetts opracowują intuicyjną metodę chirurgiczną da Vinci stosującą mechanizm ruchu czujnika w górę i dół. Maleńki nadajnik z precyzją przekazuje sygnały maszynie. To umożliwia bardzo delikatną pracę robota z minimalnym udziałem człowieka. Technologia dotyku jest doskonalona z dnia na dzień, a Cambridge Research & Development już szykuje się na opatentowanie swoich dokonań. Krótki wpis Od pewnego czasu na końcu Magnesu prezentujemy cykl zwany Ekscentrum traktujący o ekscentrykach biznesu. Gdy go wymyśliliśmy, przewidywaliśmy, że starczy nam tego pomysłu na mniej więcej cztery numery. Branson, O Leary, może Ballmer... Okazało się jednak, że rzeczywistość przerosła nasze oczekiwania i kolumna w tym numerze ukazuje się po raz piętnasty. To przyczynek do dyskusji, czy bycie świrem przeszkadza, czy pomaga w prowadzeniu biznesu. Szkolno- -edukacyjne podejście nakaże nam działać w ramach narzuconej etykiety i nudnego kodu komunikacyjnego. Z kolei wszelkie poradnictwo książkowe (patrz str ) proponuje nam łamać wszelkie zasady. I teraz pytanie, co tu jest bańką spekulacyjną. Nauka wdrażania zasad czy ich łamania? Jak już wszyscy złamią zasady, to wówczas trzeba będzie złamać zasady już połamane uprzednio. Nie wiem, czy w takim przypadku nasz cykl z przedostatniej strony da sobie z tym radę. Na koniec bieżącego wpisu dziękuję wszystkim czytelnikom za to, że jesteście z nami od 25 numerów. Postaramy się nadal szlifować formę i prezentować nietypowe tematy. Rafał Modzelewski Kolumnę opracowali: Rafał Modzelewski, Karolina Połom / Brandscope Spis treści 5

6 Ekspertyza Biznes is brutal Żyj tak, jakby miało zdarzyć się najlepsze, ale bądź przygotowany na najgorsze. Ta zasada w biznesie rzeczywiście się sprawdza mówi Jacek Santorski, psycholog biznesu i szef Akademii Psychologii Przywództwa Szkoły Biznesu Politechniki Warszawskiej i Values. Jacek Santorski (ur. 30 maja 1951 w Warszawie) psycholog, psychoterapeuta, wydawca i przedsiębiorca. Zajmował się psychoterapią, uzyskując licencję terapeuty i trenera oraz superwizora treningu i psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Założył Laboratorium Psychoedukacji i Wydawnictwo Jacek Santorski & Co (w 2009 r. przemianowane na Wydawnictwo Czarna Owca), które to firmy zostały później przekazane jego wspólnikom. Objął funkcję dyrektora programowego Akademii Psychologii Przywództwa, autorskiego programu dla menadżerów stworzonego z Witoldem Orłowskim. W 2012 r. został powołany w skład Rady Gospodarczej przy Prezesie Rady Ministrów. 6

7 Jakie predyspozycje powinien mieć człowiek, który chce prowadzić własną firmę? Nie każdy, kto pracował etatowo, nadaje się do prowadzenia własnej firmy. Jak mogę rozpoznać, czy ja się nadaję? To nie jest łatwe. Oczywiście są ludzie, którzy mogą w miarę łatwo uświadomić sobie, że przynajmniej powinni się nad takim rozwiązaniem zastanowić. Są ludzie, którzy mają dużą dozę tolerancji na niezgodności typu: nie robię tego, co lubię albo do czego mam talent. Tacy powinni pozostać przy pracy w korporacji lub instytucji. Ale są też tacy, którzy nie mogą się w tych realiach odnaleźć. Ja wytrzymałem na posadzie pięć miesięcy, następne sześć pracowałem na pół etatu. Było to w roku 1978 i od tego czasu nigdy już nie funkcjonowałem inaczej niż jako mikroprzedsiębiorca. Wolałem podejmować ryzyko, finansować moje porażki z własnych źródeł, niż podłączyć się do tego, co daje bezpieczeństwo, ale wymaga kompromisów. Są też tacy, którzy pracują etatowo i prowadzą własną firmę. Niektórzy potrafią się odnaleźć w obu tych światach. W ubiegłym roku na rynku pojawiło się wznowienie książki Alchemia kariery, którą napisałem razem z Grzegorzem Turniakiem. Można w niej przeczytać o ludziach, którzy mają naturę intrapreunera. Mogą być bardzo przedsiębiorczy czy innowacyjni, ale tylko w ramach korporacji czy instytucji, która w części bierze na siebie ryzyko podejmowanych działań. Są też tacy, którzy mają naturę enterpreunera. Oni z kolei gotowi są zbudować ten swój biznesowy mikro- czy makrosystem wyłącznie na własną rękę. Trzecią kategorię stanowią właśnie osoby, które potrafią w ciągu swojego życia przenosić się z jednej pozycji na drugą. Może pan podać przykład takiej osoby? Jacek Nitecki. W latach 80. założył firmę Nitech, która zaczęła konkurować z zagranicznymi podmiotami dostarczającymi materiały piśmiennicze. Rozwinął ją na tyle dobrze, że kupnem zainteresował się Antalis, światowy potentat w produkcji materiałów służących do komunikacji wizualnej. Transakcja doszła do skutku, a Jacek Nitecki został prezesem polskiego oddziału koncernu. Tak enterpreuner został intrapreunerem. Potem okazało się, że jego duch przedsiębiorczości jest tak rozwinięty, że awansował na szefa koncernu w Europie Środkowej i Wschodniej, a następnie trafił do paryskiej centrali. W 2010 r. wyruszył w drogę powrotną. Wycofał się z Antalisa i znowu zaczął rozwijać swoją działalność gospodarczą. Co najczęściej dzieje się z ludźmi, którym biznes się nie udaje? Wpadają w złość, załamują się? Czy może tak jak w USA porażka pierwszej firmy jest dla nich krokiem do założenia następnej? Uczymy się kapitalizmu z opóźnieniem. Biznes bywa brutalny. Sztuka biznesowego aikido, czyli upadania i powstawania, to jest coś, co zaczynamy dopiero przerabiać. Dlatego większość przedsiębiorców ma niewielką tolerancję na niepowodzenia. Traktują je jako osobiste porażki, obrażają się na życie. Popadają w paranoiczne przeświadczenie, że świat sprzysiągł się przeciwko nim. Często też dopada ich depresja. Tych, co sobie z porażką radzą, charakteryzuje wiara w to, że wybrną z kłopotów i znajdą nowe rozwiązanie. W miejsce gniewu szybko pojawia się coś, co się nazywa sportowym wkurzeniem. To jednak cecha niewielu ludzi biznesu. W jaki sposób przygotować się na to, że biznes może się nie udać? Jest taka wschodnia reguła: żyj tak, jakby miało zdarzyć się najlepsze, ale bądź przygotowany na najgorsze. Ona w biznesie bardzo się sprawdza. Zaczynając własną działalność, trzeba z góry zadać sobie pytanie: a co będzie, jeśli.... Nie po to, żeby się deprymować, ale żeby się zmobilizować tak, aby 20 proc. energii poświęcać alternatywom czy procedurom awaryjnym, a 80 proc. funkcjonowaniu firmy. Wytrzymałem na posadzie pięć miesięcy Szef firmy jest odpowiedzialny nie tylko za siebie, ale też za swoich pracowników. Jak postępować w sytuacji, gdy wiadomo, że firmy nie uda się uratować i ludzi trzeba będzie zwolnić? Warto być z ludźmi blisko w sytuacji, gdy jest dobrze. To wtedy należy budować uczucie sprzężenia losów firmy i jej pracowników. Oni powinni mieć świadomość, że kondycja przedsiębiorstwa przekłada się na kondycję załogi. Postępując w ten sposób, łatwiej nam będzie zakomunikować kryzys. Można wówczas powiedzieć: zobaczcie, jak było dobrze, podwoiliśmy pensje, a teraz, gdy jest źle, tniemy koszty. Właściciel firmy, która generuje duże zyski, łatwo się przyzwyczaja, że jego portfel jest zawsze pełny. Jak się od tego odzwyczaić w momencie plajty? Przestawienie się z życia na wysokiej stopie do niższego standardu wymaga szczerej rozmowy nie tylko z samym sobą, ale też z najbliższymi. Konsultowałem jakiś czas temu przedsiębiorcę, który zamiast nowych samochodów zaczął leasingować używane. Gdy żona się o tym dowiedziała, zapytała, jak on sobie wyobraża wyjazd na wakacje dziesięcioletnim autem. Czy zna pan przypadki, że taka szczera rozmowa przyniosła pozytywny efekt? Całe mnóstwo. Komunikowanie tego, że nastąpi zmiana w standardzie życia, może paradoksalnie podbudowywać związki. Znajomy profesor ekonomii mówił mi kiedyś, że swego czasu kupił akcje spółek, które podczas kryzysu w 2008 r. poleciały na łeb na szyję. Wtedy z żoną sprawdzili, że mają jeszcze 100 zł i mogą pójść po butelkę wina i ser, żeby uprzytomnić sobie, że nie obrażają się na siebie i nikt nikomu nie będzie wypominał winy. Byli razem w kłopocie i ta ich wspólnota stanowiła najwyższą wartość. Rafał Skórski Foto: Magda Starowieyska Spis treści 7

8 Magnes numeru Mobilni, ale z umiarem Specjalistom od marketingu mobilnego śni się pewnie ten dzień, gdy zniknie z rynku cała prasa drukowana, gry planszowe i analogowe radio. Do spełnienia się tego snu jest jednak jeszcze dość daleko. Mimo że konsumenci szeroko deklarują mobilność, w rzeczywistości wcale tak nie jest. 8

9 Jak we wstępie swojego raportu pisze Monika Mikowska, blogerka z jestem.mobi i entuzjastka smartfonizacji i tabletyzacji, doświadczamy ewolucji mobilnej, ale co ważniejsze jesteśmy na jej początku. Raport Marketing mobilny w Polsce 2012/2013 przynosi wiele przykładów na poparcie tej tezy. Nie jest najlepiej? Wystarczy wspomnieć, że 3/4 użytkowników smartfonów w Polsce nie wie nawet, że je ma. W porównaniu z krajami zachodniej Europy penetracja deklarowana jest ponad trzy razy niższa. nów, którzy nie łączą się z internetem, po prostu obawia się związanych z tym kosztów. Dzięki badaniom TNS Polska Mobile Life wiemy także, że z aplikacji mobilnych korzysta 35 proc. właścicieli smartfonów. Ma je niemal każda firma, od producenta sportowych butów, przez wytwórcę soków, po przedsiębiorstwo kanalizacyjne (naszym ulubieńcem jest aplikacja Gdzie jest moja kupa? stworzona dla MPWiK Jaworzno). Eksperci z branży reklamowej z lekkim powątpiewaniem patrzą na tego typu działania. Wielu z nich zadaje jedno proste pytanie: Użytkowanie aplikacji mobilnych (%) Obecnie używa aplikacji mobilnych Chciał(a)by używać w przyszłości aplikacji mobilnych 6 25 Ze sklepu z aplikacjami (np. Apple App Store, Android Market, Black Berry App Store, Nokia Ovi) Z internetowego sklepu prowadzonego przez mojego operatora komórkowego Z innego telefonu komórkowego (np. poprzez transfer plików przy użyciu Bluetooth) Od innych dostawców aplikacji (np. z internetu) Z komputera Nie wiem/odmowa Ogółem Użytkownicy smartfonów Skąd pobiera aplikacje (%) Oznacza to, że ludzie nie wiedzą, czym jest smartfon. Szczególnie duża dysproporcja występuje w grupie użytkowników najmłodszych (16 21 lat) 13 proc. respondentów w tym przedziale deklarowało posiadanie smartfona wobec 40 proc. faktycznego poziomu ich posiadania. Badania firmy Deloitte pokazują, że duża część posiadaczy smartfonów używa ich dokładnie tak samo jak starych aparatów z monochromatycznym wyświetlaczem. Z raportu TMT Predictions 2013 wynika, że na świecie 20 proc. właścicieli smartfonów korzysta jedynie z podstawowych funkcji komunikacyjnych, jak dzwonienie albo wysyłanie SMS-ów. W Polsce wskaźnik ten sięga aż 30 proc. Tacy użytkownicy w ogóle nie korzystają z internetu w telefonie, co wyklucza ich jako odbiorców marketingowego przekazu na komórkach. Większość posiadaczy smartfo- jak wiele z tych aplikacji znajduje się w top 10 ściągnięć w AppStorze? Oczywiście żadna. Prawdziwymi hitami są proste gierki, jak Tetris czy Angry Birds, albo programiki w stylu Głupie sposoby na śmierć. Oznacza to zatem, że: aplikacje tak, kontent marketingowy już niespecjalnie. Mimo częstego używania (czy nawet nadużywania) w marketingu kodów QR są one wykorzystywane przez klientów rzadko. Pojawiają się na wizytówkach, ulotkach, opakowaniach produktów, plakatach, a nawet w mailowych newsletterach (sic!). Samo sięganie po to narzędzie wydaje się proste, ale z raportu firmy MEC Analytics and Insight wynika, że wśród 30% użytkowników smartfonów w Polsce korzysta tylko z ich podstawowych funkcji Polaków jego świadomość jest bardzo słaba. Wprawdzie 86 proc. posiadaczy smartfonów mówi, że widziało wcześniej QR kod, a 65 proc. wie, że jest to zaszyfrowana wiadomość, ale tylko co piąty ankietowany ma pewność, że jego telefon umożliwia odczytanie tego kodu. W praktyce 15 proc. posiadaczy smartfonów udało się zeskanować QR kod na swój aparat. Marginalne znaczenie ma w Polsce korzystanie z bankowości mobilnej. Posługuje się nią zaledwie 6 proc., jeszcze mniejsza grupa wykonuje płatności mobilne: 4 proc. Z komunikatorów on line korzysta zaledwie 20 proc. posiadaczy smartfonów. Korzystanie ze smartfonów w trakcie zakupów także nie jest codziennym nawykiem. W wyborze produktów w sklepie w taki sposób pomaga sobie zaledwie 8 proc. respondentów. Będzie dobrze? Z drugiej strony jednak rynek mobilny charakteryzuje się w naszym kraju dużym potencjałem wzrostowym. Mateusz Galica, Client Service Director z TNS Polska, porównuje sytuację do rewolucji internetowej z końca lat 90.: Zapatrzeni w gwałtowny rozwój tej nowej technologii snuliśmy wizje o jej dominującej roli w biznesie. Wówczas rewolucja zamieniła się Spis treści 9

10 Magnes numeru Kody QR cieszą się na razie mizernym zainteresowaniem. Przewiduje się jednak, że będzie lepiej. w bańkę, a bańka pękła... Teraz wszyscy jesteśmy bogatsi o tamte doświadczenia. Wiemy, że mądre strategie mobilne mogą powstać tylko w oparciu o rzetelną wiedzę o rynku i głębokie zrozumienie motywów i zachowań konsumentów. Aż 32 proc. właścicieli smartfonów deklaruje zainteresowanie aplikacjami mobilnymi w niedalekiej przyszłości. Wraz z tymi, którzy już się nimi posługują, da to grupę na poziomie 67 proc. Wspomniane kody QR aktywnie wykorzystywane przez smartfonowców na poziomie zaledwie 7 proc. w przyszłości mają znaleźć zainteresowanie wśród 40 proc. respondentów. Polacy już teraz bardzo optymistycznie podchodzą do korzystania ze swoich urządzeń w celu łączenia się z internetem. 41 proc. robi to obecnie, a kolejne 32 proc. zamierza w przyszłości. To samo tyczy się mobilnych przeglądarek. Tu liczby kształtują się odpowiednio: 41 proc. i 32 proc. W jednym i drugim przypadku to już bardzo pokaźna grupa. Raczkująca funkcjonalność kodów QR może liczyć na kolejne 33 proc., a bankowość mobilna na 36 proc. Natomiast tendencja wzrostowa komunikatorów on line to kolejne aż 39 proc.! Na świecie jest super? Tymczasem na świecie mobilne rozwiązania stają się coraz bardziej innowacyjne. Świat wstrzymał oddech w kwietniu 2012 r., kiedy Bankowość mobilna Potencjał bankowości mobilnej (%) Obecnie używana funkcjonalność Zainteresowanie używaniem Płatności mobilne 32 Brak zainteresowania Nie wie 33 usłyszał o projekcie opisywanych już w Magnesie okularów od Google a wykorzystujących technologię rozszerzonej rzeczywistości na niespotykaną dotąd skalę. Okulary mają wejść do sprzedaży na przełomie lat 2013 i To niewątpliwie największa niespodzianka zeszłego roku komentuje Wojciech Drewczyński, Project Manager w Jamel Interactive. Nietrudno jest sobie wyobrazić sytuację, w której tego typu sprzęt zastępuje nam telefon czy komputer i staje się podstawowym narzędziem do pracy i zabawy, komunikacji czy też zachowywania naszych wspomnień. W 2012 r. aplikacja fotograficzna Instagram przekroczyła 100 mln zarejestrowanych użytkowników i została wykupiona przez Facebooka za 1 mld dolarów. Instagram będzie uwzględniany w planach marketingowych dużych brandów zapewnia Michał Sadowski, CEO Brand 24.pl. Te fakty pokazują skalę sukcesu, jaką może osiągnąć usługa dostępna wyłącznie z poziomu smartfona. Paradoksalnie, jedno z najważniejszych wydarzeń w branży mobilnej dotyczy... druku mówi Aleksandra Porowska, Communication Advisor z Grupy Motteq. To wydarzenie to decyzja The Newsweek Daily Beast Company o wydawaniu tygodnika Newsweek jedynie w wersji elektronicznej. Amerykański tygodnik Newsweek w wersji papierowej ukazywał się przez 80 lat. 31 grudnia 2012 r. w tej formie został wydany po raz ostatni. Mówi się, że kampania prezydencka w USA w roku 2004 była marketingowa, w roku 2008 socialmediowa, a w roku 2012 mobilna. Barack Obama i Mitt Romney walczyli ze sobą o prezydenturę, a ich mobilne strony internetowe o tytuł tej efektywniejszej. W Polsce wzorce tego typu będą wdrażane dość powoli dodaje Magdalena Górnicka, Community Manager z faceaddicted. Do tej pory działania polityków w mobile u ograniczają się do przedstawienia ich sylwetek, osób, programu, bez realnych korzyści dla użytkowników. 10

11 W Magnesie pisaliśmy już o geolokalizacji i jej marketingowych zastosowaniach. Przebojem ostatnich miesięcy jest kolejny projekt Google a, który wbił się na listę topowych wydarzeń ubiegłego roku. Gra Ingress, bo o niej mowa, dostępna tylko dla zaproszonych użytkowników, wykorzystuje właśnie geolokalizację i zmusza do aktywności poprzez odwiedzanie wyznaczonych miejsc publicznych pozwalających graczom realizować daną misję. W grze biorą udział prawdziwe sklepy i ich produkty, więc marketerom potencjalnie otwierają się nowe możliwości promocyjne. Marketerzy na pewno będą z tego korzystać, choć trudno mi określić w jakiej skali przyznaje Adam Jesionkiewicz, CEO Inventica SA. Patrząc na aktualne przykłady, trudno być nadmiernym optymistą, a na pewno nie wierzę w popularność tego kanału w Polsce. Aplikacje związane z usługami bankowymi i płatnościami on-line (%) Obecnie używa aplikacji mobilnych Chciał(a)by używać w przyszłości aplikacji mobilnych 6 11 Może jednak jest słabo? Czy jednak mobilność rozwiązań i jej oporne wdrażanie na różnych rynkach ma związek tylko i wyłącznie z ich niskim stopniem rozwoju? A może mamy do czynienia jednak z kolejną bańką spekulacyjną? Oto jeden z przykładów. Kiedy w 2010 r. na polski rynek New Connect wchodziła spółka ProxyAd, wszyscy wieszczyli jej gigantyczny sukces. Firma buduje i zarządza ogólnopolską siecią nadajników wysyłających reklamę na telefony komórkowe z wykorzystaniem technologii bezprzewodowych. Inwestorzy byli ogromnie entuzjastyczni wobec spółki z tego sektora rynku i kurs akcji poszybował w górę o 55 proc. Przez półtora roku pokładano ogromne nadzieje w ProxyAd, bo przecież geolokalizacja miała być przyszłością marketingu. Akcje z początkowych 70 gr zaczęły już zbliżać się do ceny rzędu 2 zł. Ale miesiące mijały, a spektakularnych sukcesów nie było. W końcu cierpliwość akcjonariuszy się skończyła. Dziś papiery ProxyAd kosztują... 4 gr. W marcu 2013 r. szerokim echem odbiły się upublicznione przez Coca-Colę badania dotyczące coraz bardziej mobilnego Facebooka. Zdaniem Erica Schmidta, menadżera Coca-Coli odpowiedzialnego za strategię marketingową, tzw. szum robiony przez markę w mediach społecznościowych wpłynął na sprzedaż w zaledwie 0,001 proc., a więc w stopniu kompletnie nieistotnym statystycznie. Z raportu Deloitte wynika też, że pogłoski o śmierci komputerów PC są zdecydowanie przesadzone. W tym roku komputery osobiste będą generować ponad 80 proc. ruchu w internecie mierzonego w bitach. Użytkownicy komputerów są nie tylko biernymi odbiorcami treści, ale są też jej twórcami wyjaśnia Jakub Wróbel, starszy menadżer w dziale konsultingu Deloitte. ¾ posiadaczy smartfonów w Polsce nie wie, że go ma Choć operatorzy platform oferujących oglądanie w komórce telewizji na życzenie wciąż mówią o ogromnych sukcesach, niekoniecznie musi przekładać się to na rewelacyjne wyniki finansowe. Aplikacja Ipla, którą przez sklep Google Play ściągnęło ponad milion użytkowników, zbiera wiele negatywnych opinii. Widzowie narzekają na to, że program często nie działa lub zacina się w czasie oglądania. Nie powinni jednak uskarżać się na uciążliwe reklamy, bo tych na Ipli jest niewiele. Weźmy finał hitowego show Polsatu Must be the music. W telewizji przerywano go reklamami niemal co chwila. Tymczasem w aplikacji mobilnej po półtorej minuty reklam można program oglądać bez dalszych przerw. Dla widza to bardzo miłe, ale przecież to właśnie od emisji spotów zależy sukces komercyjny mobilnej telewizji. Wygląda na to, że na odtrąbienie wielkiego sukcesu, z jakim obnoszą się niektórzy specjaliści związani z rynkiem mobilnych rozwiązań, jest dużo za wcześnie. Trudno jednak zaprzeczać faktom, że kierunek, w jakim podążamy, jest tylko jeden. Pozostaje tylko kwestia, jak szybko i w jak dużym stopniu proces cyfryzacji zastąpi media tradycyjne i czy początkowe szacunki nie są jednak zbyt przesadzone. Rafał Modzelewski Beata Krowicka Foto: Otmar Winterleitner / Thinkstock, Marta Miquel Capell / Thinkstock, pressureua / Thinkstock Spis treści 11

12 Dobra moneta Więcej Polaków na wakacjach Mimo coraz bardziej pogłębiającego się spowolnienia gospodarczego Polacy jeszcze chętniej niż przed rokiem planują w wakacje wyjazd. Taki jest ogólny wniosek, jaki wypływa z badania Plany wakacyjne Polaków Nielsen Polska zrealizowanego na zlecenie Mondial Assistance. Dokładnie rok temu w Magnesie omówiliśmy plany wakacyjne Polaków na rok W tym numerze przedstawiamy wyniki analogicznego badania za rok Tegoroczne zostało zrealizowane podobnie jak ubiegłoroczne w dn maja. To dało możliwość rzetelnej analizy trendów i zmian w zachowaniu Polaków planujących wakacje. Maj nieprzypadkowo został wybrany na czas realizacji badania. W tym miesiącu bowiem większość Polaków nie tylko planuje wyjazdy wakacyjne, ale też podejmuje niezbędne formalności związane z tymi wyjazdami. Lepsze, ale tańsze urlopy W bieżącym roku na wakacje wybierze się 52 proc. Polaków. Szacunkowo jest to ponad osób. Będą to głównie ludzie młodzi w wieku lat, mieszkający w miastach, z wykształceniem średnim lub wyższym i o dochodach gospodarstwa domowego przekraczających 4500 PLN. Ci, którzy obiorą kierunek zagraniczny, pochodzą z gospodarstw domowych o dochodach powyżej 6000 PLN. Prawie połowa respondentów wyjechała na wakacje w zeszłym roku. Sporo, bo aż 20 proc. osób, mogło cieszyć się urlopem po raz ostatni aż pięć lub więcej lat temu. Istotną grupę, bo 12-procentową, stanowią ci, którzy byli na wakacjach dwa lata wcześniej. 9 proc. na urlop nie wyjechało nigdy. 12

13 Ci, którzy w poprzednim roku mieli przyjemność urlopować na wyjeździe, planują swój wyjazd z większym optymizmem niż respondenci z ubiegłego roku. Z 48 proc. do 50 proc. urosła grupa osób, która uda się na urlop w Polsce. Więcej Polaków wyjedzie też na wypoczynek za granicę (wzrost z 26 do 32 proc.). Jednocześnie także uszczupliło się grono tych, którzy nie wyjadą nigdzie: z 23 do 18 proc. Zabierzemy ze sobą więcej domowników. O ile turystów samotnych i w duecie wyjedzie mniej (spadki odpowiednio: z 24 do 21 proc. oraz z 38 do 35 proc.), o tyle 3-, 4- i 5-osobowe oraz obszerniejsze grupy rodzinne staną się bardziej powszechne (wzrosty odpowiednio: z 17 do 19 proc., z 16 do 18 proc. i z 4 do 7 proc.). Respondenci zadeklarowali w tym roku wydatki na wyjazd w Polsce na poziomie 1191 PLN na osobę. To zaledwie 3 PLN więcej niż rok temu. Natomiast Hiszpania Chorwacja Włochy Grecja Turcja Wielka Brytania Egipt Bułgaria Francja Słowacja Niemcy Planowane wyjazdy wakacyjne za granicę 2012 odbiega od ogólnej charakterystyki turysty, którą przedstawiliśmy na początku tekstu. Przede wszystkim % Chorwacja 14% 13% Hiszpania 8% 9% Włochy 8% 8% Grecja 7% 7% Turcja 6% 7% Wielka Brytania 6% 6% Bułgaria 4% 5% Egipt 3% 4% Francja 3% 3% Niemcy 3% 3% Słowacja 2% mniej. Zdecyduje się na nie 58 proc. vs. 62 proc. z poprzedniego sezonu. Wzrosła grupa urlopowiczów, którzy Plan wykupienia ubezpieczenia przez Polaków planujących wakacje za granicą Najbardziej zaufane biura podróży w Polsce 1. Itaka 2. Neckermann 3. TUI Poland 4. Rainbow Tours 5. Alfa Star 62 Nie zamierzam wykupić ubezpieczenia Zamierzam wykupić ubezpieczenie decyzję niezakupienia ubezpieczenia motywują brakiem potrzeby jego posiadania, i tych, którzy uważają je za niepotrzebny koszt. wakacje zagraniczne będą wyraźnie skromniejsze. Średni koszt na osobę wyniesie 2315 PLN, czyli 298 PLN mniej niż w roku ubiegłym. Statystyczne wydatki zatem są niższe, ale z drugiej strony zmniejszyła się grupa osób, które zamierzają przeznaczyć na wakacje mniej niż 1000 PLN na osobę. Mniej bezpieczne wakacje Profil osób, które decydują się na wykupienie ubezpieczenia turystycznego, są to osoby z wyższych przedziałów wiekowych, a mianowicie lat. To głównie legitymujący się wyższym wykształceniem urzędnicy i nauczyciele, pracownicy biurowi oraz właściciele firm. Ich gospodarstwa domowe składają się przynajmniej z dwóch osób. Zachodzi tu prosta korelacja. Im wyższy dochód gospodarstwa domowego, tym większe prawdopodobieństwo zakupu ubezpieczenia turystycznego. W tym roku chętnych na nie będzie W związku z sytuacją rynkową charakteryzującą się dużą liczbą bankructw tour operatorów, także tych o ugruntowanej pozycji, w tym roku badacze spytali o biura podróży cieszące się największym zaufaniem wśród turystów. W tym rankingu zwyciężyła Itaka przed Neckermannem i TUI Poland. Najważniejszym czynnikiem, który Polacy biorą pod uwagę przy wyborze biura podróży, są opinie znajomych (48 proc.). opr. Rafał Modzelewski Foto: YanLev / Thinkstock Spis treści 13

14 Dobra moneta 5 książek, które zmieniły biznes Literatura niezależnie od jej rodzaju rozwija u menadżerów zdolności kreatywnego i niekonwencjonalnego myślenia, uczy empatii i wywołuje ciekawość świata. Niektóre książki są nawet w stanie zmieniać oblicze biznesu. Oto przykłady. Jim Collins, Jerry I. Porras GF. Skuteczne praktyki najlepszych z najlepszych W Polsce książka ta ukazała się pięć lat temu. Wówczas na świecie jej lekturę miało za sobą już ponad milion osób. Co decyduje o jej popularności? Przede wszystkim obalanie stereotypów. Autorzy słusznie zauważają, że to nie charyzmatyczne przywództwo i sztucznie sformułowane wizje, ale ciągła zdolność do przezwyciężania samych siebie, zadawania właściwych pytań, eksperymentowania, a jednocześnie skoncentrowania się na głównym celu są czynnikami stymulującymi długofalowy sukces przyznaje Andrzej Dąbrowski, dyrektor zarządzający Philip Morris China. Duet Collins i Porras dowodzi, że istnieją firmy wizjonerskie i pozostałe. Firmy wizjonerskie to te, które trwają przez całe stulecia i nieprzerwanie rosną w siłę, mimo że ich założyciele odeszli dawno temu. To machiny postępu, które żyją własnym życiem. Pytanie, jak skonstruować taką machinę, zainspirowało autorów książki 14

15 do zbadania historii 18 wizjonerskich firm, wśród których znalazły się m.in.: Walt Disney, Hewlett-Packard, 3M, Ford, IBM, Philip Morris, Sony, Wal- -Mart, Citicorp, Marriott, Johnson & Johnson, Motorola, Boeing i American Express. Jim Collins i Jerry I. Porras sięgają wstecz do czasów, kiedy te potężne dziś korporacje były raczkującymi przedsiębiorstwami, i opisują ich, często wyjątkowo krętą, drogę do wielkości. Daniel Goleman Inteligencja emocjonalna Dlaczego zdolny uczeń staje się przeciętnym pracownikiem? Co sprawia, że wyjątkowo inteligentne osoby z trudem radzą sobie w życiu? Odpowiedzi na te z pozoru banalne pytania postanowił poszukać amerykański psycholog i publicysta Daniel Goleman. Wyniki swoich naukowych badań opublikował w 1997 r. w książce pt. Inteligencja emocjonalna, która z miejsca stała się bestsellerem. Ten status, mimo upływu 16 lat, utrzymuje do dzisiaj. Praca Golemana obaliła poglądy na rolę intelektu w odnoszeniu życiowego sukcesu. Zdaniem autora zależy on bowiem w głównej mierze od samoświadomości rozumianej jako umiejętność kontrolowania własnych emocji, zapału i wytrwałości w dążeniu do celu, a także zdolności do empatii i umiejętności zachowań społecznych. Inteligencja emocjonalna zawiera także praktyczne rady, jak i kiedy kształtować ją u dzieci, aby zapewnić im jak najwłaściwsze wykorzystanie wrodzonych zdolności w uzyskaniu sukcesu w życiu. Publicystyka Daniela Golemana znalazła uznanie nie tylko w kręgach biznesu, ale także wśród przedstawicieli mediów i literatury, o czym świadczy dwukrotna nominacja autora Inteligencji emocjonalnej do nagrody Pulitzera. Peter F. Drucker Drucker na każdy dzień. 366 refleksji o dobrych praktykach zarządzania To on wskazał światu biznesu nową rolę menadżera w organizacji. Peter F. Drucker, który uważany jest za ojca współczesnych metod zarządzania, stał się przewodnikiem i towarzyszem, który każdego dnia dzieli się swoją dogłębną wiedzą. Tytułowe 366 refleksji zaczerpnięto z wcześniejszych prac Druckera i zaprezentowano je w układzie kalendarium, co sprawia, że lekturę rozpocząć można w dowolnym miejscu, racząc się przemyśleniami autora we własnym tempie. U dołu każdej strony czytelnik znajdzie Radę na dziś, która inspiruje i przesądza o praktycznym charakterze myśli Druckera w warunkach współczesnego przedsiębiorstwa i ich użyteczności w życiu menedżera. To tak, jakby najmądrzejszy i najbardziej zorientowany na działanie konsultant zarządzania na świecie był cały czas przy nas. Marcus Buckingham, Curt Coffman Po pierwsze: Złam wszelkie zasady Zdaniem wielu topowych menadżerów to najlepsza książka o motywacji, jaka do tej pory ukazała się na świecie. Podbiła ona wszystkie listy bestsellerów z rankingami Financial Times i Amazon.com na czele. Marcus Buckingham i Curt Coffman, prowadząc badania w organizacji Gallupa, doszli do wniosku, że istnieje coś, co łączy wszystkich odnoszących sukces menadżerów. Tym czymś jest elastyczność w podchodzeniu do sytuacji i ludzi, przekraczanie oraz łamanie utartych reguł. Po raz pierwszy opisano w tak jasny sposób drogę do pozyskania zaangażowanych pracowników i stworzenia świetnie prosperujących zespołów roboczych. To zmieniło moje podejście do zarządzania menadżerami. Ta książka to ważne narzędzie dla każdego menadżera średniego szczebla i dla każdego lidera zapewnia Michael W. Morrison, dziekan na Uniwersytecie Toyota. Buckingham i Coffman korzystali z wyników badań przeprowadzonych na dwóch milionach pracowników i 80 tys. menadżerów. Krzysztof Obłój Strategia sukcesu firmy Uwzględnienie polskich realiów sprawiło, że dwa wydania książki ekonomisty Krzysztofa Obłoja znikały z półek księgarń niczym świeże bułeczki. Ten ceniony i bardzo poszukiwany podręcznik został po raz ostatni wydany w 2000 r. i aż dziw bierze, że nikt nie pokusił się o jego wznowienie. Książka Krzysztofa Obłoja wywarła ogromny wpływ na wiele decyzji biznesowych polskich przedsiębiorców. Do inspiracji nią nieoficjalnie przyznaje się kilku dzisiejszych rodzimych milionerów. Nie powinien więc dziwić fakt, że z usług autora Strategii... korzystało wiele przedsiębiorstw. Krzysztof Obłój był przewodniczącym wielu rad nadzorczych, m.in. Eurobanku, PZU SA, Agory, Telekomunikacji Polskiej oraz Orlenu. Obecnie jest członkiem rady nadzorczej Alior Banku, Impela oraz Prochemu. Pełni również funkcję doradcy społecznego Prezydenta RP. Rafał Skórski Foto: Thinkstock Spis treści 15

16 EkoMondial Ekożywności kryzys się nie ima 22% wzrostem rdr może wykazać się firma Symbio, producent ekożywności Choć produkty z ekologicznych upraw są o kilkadziesiąt, a nawet o kilkaset procent droższe niż zwykłe jedzenie, to znajdują one coraz większe grono nabywców. A gdy jest popyt, powstaje coraz więcej nietypowych biznesów dla miłośników organicznych dań. Roczne wzrosty sprzedaży na poziomie kilkunastu procent o takim wyniku wielu producentów żywności może tylko pomarzyć. Dane Głównego Urzędu Statystycznego pokazują, że Polacy zaczęli zaciskać pasa i na jedzenie wydają coraz mniej. W kwietniu sprzedaż w kategorii żywność, napoje i wyroby tytoniowe zmalała o 13,1 proc. w ujęciu miesięcznym! Czy w takim razie wzrosty sprzedaży na poziomie kilkunastu procent są możliwe? Tak, ale trzeba oferować żywność wyjątkową, bo ekologiczną. Wystarczy spojrzeć na wyniki firm, które postawiły na ten rodzaj działalności. Dla spółki Organic Farma Zdrowia, która prowadzi sieć biodelikatesów na terenie całego kraju, niemal każdy kwartał jest rekordowy. Podsumowanie sprzedaży w marcu 4,06 mln zł. Wzrost o 15 proc. w skali roku. Podobnie jest w firmie Eko-Wital, która importuje i dystrybuuje wyroby ekologiczne. Pierwszy kwartał, który w gospodarce uważano za wyjątkowo ciężki, zakończył się dla niej rekordowym wynikiem sprzedaży na poziomie 4,2 mln zł i wzrostem o 17 proc. Dla Symbio, producenta ekologicznej żywności, pierwszy kwartał również był świetny. W ciągu trzech pierwszych miesięcy roku firma sprzedała produkty o wartości 4,5 mln zł, a dynamika wzrostu wyniosła 22 proc. Przyczyniło się do tego zwiększenie sprzedaży w obsługiwanych punktach oraz współpraca z nowymi sklepami i sieciami. Takich przykładów można by mnożyć jeszcze wiele. Świadomość zdrowotna Polaków rośnie z roku na rok i często wolą oni kupić mniej jedzenia, za to z pewnego źródła, zdrowszego i wysokiej jakości. Ekonomiści często zwracają uwagę, że gdy kupujemy droższą żywność, znacznie rozważniej dokonujemy wyboru. Dlatego też mniej jedzenia wyrzucamy. To w dużej mierze pozwala zrekompensować znacznie wyższe ceny ekologicznego jedzenia. Ale sprzedaż ekoproduktów w sklepach to tylko jedna gałąź boomu na naturalne produkty. Polscy przedsiębiorcy wyczuli niszę i starają się w coraz ciekawszy sposób docierać do zwolenników organicznej diety. Oto najciekawsze, naszym zdaniem, propozycje: 1. Mlekomat ten pomysł rozpowszechniało w Polsce kilka firm. Część z nich zrezygnowała, ale niektóre wciąż z powodzeniem ustawiają w miastach automaty z mlekiem prosto od krowy. Nie jest ono homogenizowane ani poddane obróbce cieplnej. Po kilku dniach to mleko, w przeciwieństwie do sklepowego, zsiada się. Jak za dawnych lat. A jak działa mlekomat? Klient podchodzi do niego z własną butelką lub także ją 16

17 kupuje w automacie. Po wrzuceniu pieniędzy pojemnik napełniany jest świeżym, schłodzonym mlekiem. Ot i cała filozofia. Ciekawostka: mlekomaty często są ustawiane pod supermarketami obok paczkomatów. 2. Skrzynka z warzywami kogo nie irytują znajomi, którzy przechwalają się, że warzywa kupują tylko u zaprzyjaźnionego rolnika? Wraz z powstaniem pomysłu na VegeBox ten problem przestał istnieć. Każdy może bowiem zamówić sobie skrzynkę sezonowych, ekologicznych warzyw. W dodatku z dostawą pod drzwi. Pomysł jest bardzo prosty. Klient wybiera wielkość skrzynki, a rolnik wkłada do niej to, co w danym momencie nadaje się do zbiorów. Zimą nie można więc liczyć na pomidorka albo brzoskwinię. Ale na tym właśnie polega życie w zgodzie z naturą. Za pudło ekologicznych płodów rolnych płacimy od 95,5 zł do 151,5 zł. W paczkach pod koniec maja znajdowały się m.in. jajka od kurki zielononóżki, ziemniaki, buraki, zioła i sałaty. Ciekawostka: w ofercie sklepu znajdziemy nie tylko popularne warzywa, ale też pokrzywę, liście chryzantemy i dawno zapomnianą brukiew. 3. Bazar w busie coraz większą popularnością cieszą się w Polsce ekologiczne bazary. Pierwszy z nich, BioBazar, powstał w Warszawie. Co sobota w dawnych halach fabrycznych zakładów Norblina, w których produkowano niegdyś wyroby metalowe, spotykają się rolnicy, importerzy i producenci z certyfikatami ekologicznymi. Towarzyszą im tłumy warszawiaków spragnionych naturalnej żywności. Ale przecież nie każdemu chce się jechać do centrum miasta, a otwarcie takich targów w każdej dzielnicy mogłoby się nie opłacić. Dlatego pomysłodawcy BioBazaru pomyśleli także o sprzedaży mobilnej. BioBazar Bus podróżuje głównie po Ursynowie i Wilanowie. Właściciele są jednak otwarci na propozycje, gdzie jeszcze mógłby ustawiać się bazar na kółkach. Ciekawostka: choć powierzchnia handlowa busa jest dość ograniczona, to można się w nim zaopatrzyć m.in. w mięsa, ryby, chleby, sery, a także warzywa i owoce. 4. Catering na zielono kto bywa często na biznesowych konferencjach, ten doskonale poznał ofertę cateringową. Menu jest zawsze bardzo zbliżone, niezależnie od tego, jaka firma jest sponsorem konferencji i w jakim miejscu się ona odbywa. Kotlet z kurczaka, dzwonko łososia, kalafior i brokuł z mrożonki. Dlatego miłośnicy ekologicznego jedzenia wzięli sprawy w swoje ręce i proponują zupełnie inne dania niż te znane z rautów i biznesowych spotkań. Firma Avocado z Gdańska postawiła nie tylko na ekologię, ale też na wegetarianizm. W jej menu znaleźć można kotleciki jęczmienno-warzywne, makaron w sosie kurkowo-kokosowym, żurek z wędzonym tofu czy pasztet z soczewicy. Nawet dla miłośnika mięsa będzie to miła odmiana. Ciekawostka: wegańskie wesele? To jest możliwe! Firma ma w ofercie menu także na takie okazje. Beata Krowicka Foto: Tijana87 / Thinkstock Spis treści 17

18 EkoMondial Jeszcze goręcej Nadchodzi lato, czas, kiedy za cały rok możemy wygrzać się na słońcu i cieszyć się wysokimi temperaturami. Wszystko wskazuje jednak na to, że w najbliższych latach będziemy cierpieć nie tylko z racji nadmiaru upałów, ale też z powodu innych ekstremalnych zjawisk pogodowych jak coraz częstsze susze, powodzie czy nawałnice. Poziom dwutlenku węgla przekroczył właśnie krytyczną granicę 400 ppm. Zdaniem naukowców nie ma żadnych wątpliwości, że to człowiek jest odpowiedzialny za wzrastający poziom koncentracji CO 2 w atmosferze. Większość Funkcjonują już osiedla domów, które nie emitują dwutlenku węgla są wysoce efektywne pod względem termalnym i generują niskie koszty utrzymania. Energia wykorzystywana do ich ogrzania i wytworzenia prądu powstaje dzięki wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. pory. Organizacja ekologiczna WWF Polska przypomina, że bez odejścia od paliw kopalnych i głębokiej transformacji w kierunku czystej energii katastrofal- Izolacja odpowiedniej grubości jest konieczna, żeby zminimalizować utratę ciepła w domu. Każdy może wpłynąć na koncentrację CO 2 w atmosferze. Jak? Dbanie o efektywność energetyczną naszych gospodarstw domowych: wybór sprzętu AGD klasy A+ lub A++ z funkcją programu ekologicznego, gotowanie w naczyniach z pokrywką, wymiana oświetlenia na świetlówki lub LED, wyłączanie sprzętu RTV z trybu czuwania (stand by) to przykładowe działania, które mogą przenieść wymierne korzyści zarówno dla naszej kieszeni, jak i dla klimatu. Uszczelnianie okien, ocieplanie domu powoduje znacznie mniejsze zapotrzebowanie na energię cieplną, która w Polsce generowana jest głównie poprzez spalanie węgla kamiennego. Ograniczenie korzystania z transportu samochodowego także spowoduje, że przyczynimy się do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla i innych szkodliwych substancji. Warto wybrać komunikację miejską lub rower. Wybierając, jeśli to możliwe, źródła energii odnawialnej instalacja baterii słonecznych, korzystanie z geotermii, zmniejszymy zapotrzebowanie na energię z paliw kopalnych. Więcej informacji na wwf.pl antropogenicznych emisji pochodzi z sektora energetycznego, przede wszystkim ze spalania paliw kopalnych. Jak ogłosili naukowcy z obserwatorium Mauna Loa na Hawajach, poziom koncentracji dwutlenku węgla w atmosferze sięgnął 400 ppm (cząstek na milion). Nigdy wcześniej w historii człowieka stężenie dwutlenku węgla nie było tak wysokie. Przekroczenie tego krytycznego poziomu oznacza, że zahamowanie wzrostu średniej globalnej temperatury może być jeszcze trudniejsze, niż prognozowano do tej Warto zmniejszyć zużycie prądu to korzyść dla klimatu i naszych kieszeni. nych skutków zmian klimatu nie uda się powstrzymać. Społeczności i rządy całego świata już dziś zmagają się z suszami, utratą plonów, ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Dotyczy to nawet bogatych państw, takich jak USA. Ten trend może ulec zmianie, jeśli dokonamy właściwych wyborów. Szybki zwrot w kierunku odnawialnych źródeł energii wsparty znaczącym wzrostem efektywności energetycznej pomoże znacznie ograniczyć emisję CO 2, a dzięki temu ustabilizować i ograniczyć koncentrację CO 2 w atmosferze. Koszt produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych znacząco spadł, a w 2011 r. po raz pierwszy inwestycje w odnawialne źródła przekroczyły inwestycje w produkcję energii ze źródeł kopalnych. Foto: Global Warming Images / WWF-Canon 18

19 MA Odpowiedzialnie styl 5 mitów o niepełnosprawności Pracodawcy coraz bardziej świadomie podchodzą do kwestii zatrudniania osób z niepełnosprawnością. Dostrzegają w tym szansę na wzmocnienie swojej pozycji na rynku pracy, zdobycie prestiżu i zwiększenie konkurencyjności. Jest to dla nich sposób nie tylko na zyskanie korzyści finansowych, ale też strategia na zbudowanie pozytywnego wizerunku firmy. Jednak w dalszym ciągu liczne mity i stereotypowe opinie funkcjonujące wśród pracodawców mogą stanowić barierę w podejmowaniu decyzji o zatrudnianiu osób z orzeczeniami o niepełnosprawności. Uprzedzenia zakorzenione w świadomości społecznej ograniczają możliwości osób z niepełnosprawnością przede wszystkim w sferze aktywności zawodowej. Niektóre z nich przedstawione są poniżej. Mit 1: Konieczność dostosowania miejsca pracy do potrzeb każdego pracownika z niepełnosprawnością. Bardzo często zapominamy o tym, że wielu z nich ma niewidoczną niepełnosprawność, a pracodawca nie musi ponosić żadnych kosztów związanych z dostosowaniem miejsca pracy. W takiej sytuacji wystarczy jedynie zapewnienie odpowiedniej atmosfery i poczucia akceptacji. Mit 2: Wiele osób błędnie utożsamia niepełnosprawność fizyczną z niepełnosprawnością intelektualną, zakładając niski poziom wykształcenia i kompetencji w przypadku tych kandydatów. W rzeczywistości wielu z nich ma wykształcenie wyższe, są kreatywni i zdyscyplinowani. Mit 3: Założenie, że osoba z orzeczoną niepełnosprawnością jest nieefektywnym, nie w pełni wydajnym pracownikiem. Aby temu zapobiec, wystarczy dostosować warunki pracy, adekwatnie dobrać zadania, by niepełnosprawność nie stanowiła przeszkody w wykonywaniu powierzonej pracy. Mit 4: Często pracodawcy wychodzą z założenia, że pracownik z niepełnosprawnością będzie przejawiał postawę roszczeniową. Faktem jest natomiast to, że jest lojalny i niejednokrotnie bardziej zmotywowany niż jego pełnosprawny kolega. Zdecydowanie trudniej znaleźć mu pracę na otwartym rynku, a w przypadku zatrudnienia zapewne dołoży wszelkich starań, aby umocnić swoją pozycję w firmie. Mit 5: W dalszym ciągu przeważają liczne obawy przed częstymi kontrolami ze strony Państwowej Inspekcji Pracy. Nie ma jednak potrzeby, aby pracodawca, który zdecyduje się na zatrudnienie pracownika ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, w specjalny sposób współdziałał z PIP. Jej rola ogranicza się bowiem jedynie do kontroli wypełnienia obowiązku dostosowania miejsca pracy (źródło: Zarządzenie nr 42/09 Głównego Inspektora Pracy z dn r.). Prawdziwe bogactwo to nie to, ile praca pozwoli ci zarobić, ale to, kim cię uczyni Pino Pellegrino Faktem jest, że zatrudnienie osoby z niepełnosprawnością przynosi wymierne, wielowymiarowe korzyści. Dla pracodawcy oznacza to m.in. ulgi i ograniczenie kosztów związanych z płaceniem podatku, dofinansowanie do wynagrodzeń czy wyposażenia. Pracodawca jest także uprawniony do otrzymania zwrotu kosztów utworzenia miejsca pracy dla osoby z niepełnosprawnością, ponadto może ubiegać się o refundację poniesionych przez niego kosztów szkolenia pracowników z niepełnosprawnością oraz przeprowadzonych dla nich kursów. Pracodawca, który zatrudnia osoby z niepełnosprawnością, zyskuje wielokrotnie: nie jest zobligowany do wpłacania określonych świadczeń na PFRON oraz korzysta z wyżej wymienionych form dofinansowania. Jednak przede wszystkim zyskuje pozytywny wizerunek przedsiębiorcy, który łączy osiąganie korzyści finansowych z wrażliwością i szacunkiem dla wartości społecznych. Foto: Goddluz / Thinkstock Spis treści 19

20 Kluski w gębie Gdybym był bogaty, jaba daba Krzysztof Kluska Wielka kasa, wielkie wydatki. Czy każdy z nas jest w stanie poradzić sobie z olbrzymią gotówką, która praktycznie z dnia na dzień znajdzie się na naszym koncie? Śmiem wątpić. Sporo ostatnio mówiło się o nieszczęśliwym szczęściarzu, który na początku roku wygrał ponad 17 mln zł w Lotto. Dlaczego nieszczęśliwy? Ano dlatego, że nie odebrał swojej wygranej. Zgubił kupon, zapomniał, a może stwierdził, że taka kasa jest mu zupełnie niepotrzebna. Pisaliśmy już o podatkach dla biednych i bogatych, o inwestowaniu, oszczędzaniu. Było także o zwyczajnych przekrętach typu Amber Gold, co się okazał tombakiem. Rzućmy więc okiem na tzw. fartowną kasę. Najpopularniejsza gra liczbowa w naszym kraju to wspomniane już Lotto. Złośliwi nazywają to podatkiem od niespełnionych marzeń. I chyba mają troszkę racji. O byciu bogatym myśli chyba każdy. Oczywiście każdy z tych myślicieli powie, że pieniądze szczęścia nie dają. I tu się zgadzam w stu procentach. Dodam jednak, że zakup losu już większości poprawia humor. Ale tak na serio czy każdy z nas wiedziałby, co zrobić z, powiedzmy, 10 mln złotych, które nagle zasilają nasz budżet. Biedny mleczarz Tewje z kultowego musicalu Skrzypek na Dachu śpiewał, że gdyby był bogaty, toby był wielki pan. Jakoś się poradzi Kiedyś usłyszałem dowcip o dwóch szczęściarzach, co to wygrali. Pytają pierwszego, kilka godzin wcześniej biednego, szarego Kowalskiego. Ten od razu wymienia pierwsze podstawowe wydatki: dom, samochód, podróż dookoła świata itd. Drugi, wcześniej już zamożny Kowalski II myśli i odpowiada: Spłacę część długów i jakoś to będzie. Według Totalizatora Sportowego tylko w tym roku 29 osób uzyskało dzięki szczęśliwym liczbom status milionera. To całkiem sporo. Jak sobie poradzą z tymi pieniędzmi? Tu znowu ciekawa historia. Kilku moich znajomych spędzało wieczór w lokalu X, gdzie są już dość mocno zaprzyjaźnieni z szefostwem. Rzecz się działa na zapleczu. Akurat do wygrania była jakaś megakumulacja typu 40 czy 50 mln zł. Oczywiście luźna rozmowa, co by kto i za ile kupił. Domy, samochody, podróże itd. I w rozmowę włącza się przysłowiowy Kowalski, pracownik zmywaka. Najdelikatniej mówiąc, lekko chłopina w życiu nie miał, ale jakoś funkcjonuje. I ten rzecze: A ja bym sobie kupił trzy pokoje na Targówku i Golfa trójkę. Większość zbaraniała. Ponieważ człowiek jest OK, nikt mu nie przygadywał. Ale jak stwierdził mój kolega, uczestnik zdarzenia, pan chyba nie ogarnął kwoty i jej siły nabywczej. I tu rodzi się pytanie, ilu z naszych rodaków miałoby podobne marzenia? Śmiem twierdzić, że wielu. Łatwo przyszło, łatwo poszło Z moich krótkich analiz wielkich wygranych na naszym podwórku wynika, że dla większości milionerów szczęście trwało bardzo krótko. Niespodziewany zastrzyk gotówki wprowadza większość ludzi w realny, ale dość trudny świat bogactwa. Jak już mówiłem, wielka kasa to wielkie wydatki. Te wydatki dla wielu wygranych skończyły się, uwaga, popadnięciem w spore długi. Dlaczego? Odpowiedź jest chyba dość prosta. Nie umieli wydawać, ale kto bogatemu zabroni żyć biednie. Świadomość, że mam do dyspozycji zamiast czterech czy pięciu tysięcy złotych pięć milionów, może odebrać zdrowy rozsądek. Nie chcę przesadnie krytykować tych ludzi, ale raczej w długi tobym nie wpadł, przynajmniej tak mi się wydaje. Jakiś czas temu byłem na szkoleniu z inwestycji. Sporo czasu poświęciliśmy tam właśnie świadomości posiadanych pieniędzy. Umiejętność zarządzania wielką forsą to spore wyzwanie. Jak mam wspomniane 4 tys. zł, to liczę skrupulatnie, na co wydaję. Nie ma miejsca na fanaberie, prezenty czy, mówiąc krótko, głupoty. Jest czynsz, rata za telewizor, czesne i inne wydatki, bez których nasze codzienne życie nie może się obejść. Co innego, jak mam pięć czy więcej milionów. Z drugiej zaś strony spójrzmy na to, ile to jest milion. To na przykład dom pod Warszawą czy mieszkanie w samej Warszawie. To także mniejsze mieszkanie i dom daleko za Warszawą i niezły samochód. Ale ten dom i ten samochód, na które wydaliśmy ten milion, trzeba jeszcze utrzymać. Za co? Za te same 4 tysiące, które mieliśmy wcześniej, a to już jest wyzwanie. Sam znam takiego pana, który za szczęśliwą szóstkę kupił mieszkanie, dołożył bratu do mieszkania i coś tam ma odłożone na czarną godzinę. Pieniędzy nie stracił, ale też milionerem nie jest. Wychodzi na to, że aby utrzymać status milionera, który zesłał nam los, trzeba umieć zarabiać, inwestować i obracać milionami. Cóż, uczę się dalej inwestować, oszczędzać i zarabiać, a wieczorem może odwiedzę jakąś kolekturę. A nuż... 20