Badania morfologii, właściwości fizykochemicznych i wartości opałowej odpadów dla Regionu tarnowskiego

Transkrypt

1 Badania morfologii, właściwości fizykochemicznych i wartości opałowej odpadów dla Regionu tarnowskiego Badania prowadzone przez: Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach ROT Recycling Odpady Technologie

2 Zakres prac obejmował badania: - ilościowe odpadów: ustalenie wskaźników nagromadzenia - jakościowe odpadów: - jakościowe odpadów: gęstość nasypowa skład morfologiczny właściwości fizyczno-chemiczne w tym właściwości paliwowe

3 Środowiska badawcze: Zabudowa mieszkalna 9 tras badawczych w tym: - Tarnów - 3 rejony zabudowy wielorodzinnej, 1 rejon zabudowy jednorodzinnej - Dąbrowa Tarnowska: 2 rejony zabudowy wielorodzinnej - Koszyce: 1 rejon zabudowy jednorodzinnej - Skrzyszów: 1 rejon zabudowy jednorodzinnej - Zalasowa: 1 rejon zabudowy jednorodzinnej wiejskiej

4 Obiekty infrastruktury - 6 obiektów: - Supermarket - Szkoła - Biuro - Targowisko - Cmentarz - Kosze uliczne

5 Badania morfologiczne i fizykochemicznych prowadzono także dla odpadów na wyjściu z instalacji sortowniczej i selektywnie zebranych odpadów papieru i tworzyw sztucznych (dla zbadania stopnia udziału zanieczyszczenia) Częstotliwość prowadzenia badań: 1 x kwartał

6 Wskaźniki nagromadzenia odpadów komunalnych zmieszanych wytwarzanych w obiektach mieszkalnych [kg/mieszkańca/rok ] Trasa Jednostkowy wskaźnik wytwarzania odpadów Zima Wiosna Lato Jesień Średnia Trasa I -zabudowa wysoka, wielorodzinna, Tarnów Trasa II - zabudowa niska, wielorodzinna, Tarnów Trasa III - zabudowa niska wielorodzinna, mieszany system ogrzewania, Tarnów Trasa IV -zabudowa jednorodzinna, Tarnów Trasa V - zabudowa wielorodzinna bez palenisk, Dąbrowa Tarnowska Trasa VI - zabudowa wielorodzinna, częściowo paleniska, Dąbrowa Tarnowska Trasa VII - zabudowa jednorodzinna, Koszyce Małe Trasa VIII - zabudowa jednorodzinna, Skrzyszów Trasa VIIIa zabudowa jednorodzinna wiejska, Zalasowa Gm. Ryglice Duże miasta (średnia ważona) Małe miasta (średnia ważona) Obszary wiejskie (średnia ważona) Region tarnowski (średnia ważona)

7 Wskaźniki nagromadzenia odpadów wytwarzanych w obiektach infrastruktury Rodzaj obiektu Jednostkowy wskaźnik wytwarzania odpadów Zima Wiosna Lato Jesień Średnia Jednostka miary Trasa IX - sklep - supermarket (Biedronka, CH Hala Tuchowska) 1,2 1,6 2,1 1,8 1,7 kg/m 2 pow./rok Trasa X - szkoła (ZSOiT im. J. Szczepanika w Tarnowie) 91,4 40,1 14,2 34,4 45,0 kg/ucznia/rok Trasa XI - biuro (Urząd Miasta Tarnowa) 28,0 53,3 50,9 45,3 44,4 kg/osobę/rok Trasa XII - targowisko (Plac targowy Chyszów i Burek 4,8 8,5 13,6 10,4 9,3 kg/m 2 pow./rok Trasa XIII - cmentarz (Stary Cmentarz) 1,0 0,3 1,5 1,7 1,1 kg/m 2 pow./rok Trasa XIV - kosze uliczne (Centrum Tarnowa) 548,9 290,6 388,2 353,6 395,3 kg/kosz/rok

8 Wskaźniki nagromadzenia odpadów komunalnych zbieranych selektywnie (ogółem oraz surowcowych) dla całego Regionu tarnowskiego Wskaźniki selektywnej zbiórki odpadów [kg/mieszkańca/rok] Selektywna zbiórka: ogółem surowców Duże miasto (Tarnów) Małe miasta Obszary wiejskie ŚREDNIA 56 34

9 Wskaźniki oraz masa wytwarzanych odpadów komunalnych zmieszanych z obiektów mieszkalnych Typ obszaru Liczba mieszkańców Wskaźnik nagromadzenia [kg/mieszkańca/ rok] Masa wytwarzanych odpadów komunalnych zmieszanych z obiektów mieszkalnych [Mg/rok] Duże miasto Małe miasto Obszary wiejskie RAZEM

10 Bilans odpadów komunalnych Rodzaj odpadów Odpady komunalne zmieszane z obiektów mieszkalnych Masa odpadów [Mg/rok] - duże miasto (Tarnów) małe miasta obszary wiejskie Odpady komunalne zmieszane z obiektów infrastruktury - duże miasto (Tarnów) małe miasta obszary wiejskie - Odpady komunalne zbierane selektywnie* - duże miasto (Tarnów) małe miasta obszary wiejskie RAZEM * dane ze sprawozdawczości gmin

11 Średnia gęstość nasypowa odpadów komunalnych zmieszanych wytwarzanych w obiektach mieszkalnych Trasa VIIIa zabudowa jednorodzinna wiejska, Zalasowa Gm. Ryglice Trasa VIII - zabudowa jednorodzinna, Skrzyszów Trasa VII - zabudowa jednorodzinna, Koszyce Małe 184 Trasa VI - zabudowa wielorodzinna częściowo paleniska, Dąbrowa Tarnowska Trasa V - zabudowa wielorodzinna bez palenisk, Dąbrowa Tarnowska Trasa IV -zabudowa jednorodzinna, Tarnów 223 Trasa III - zabudowa niska wielorodzinna, mieszany system ogrzewania, Tarnów 167 Trasa II - zabudowa niska, wielorodzinna, Tarnów 192 Trasa I -zabudowa wysoka, wielorodzinna, Tarnów kg/m 3

12 Średnia gęstość nasypowa odpadów komunalnych zmieszanych wytwarzanych w obiektach infrastruktury Trasa XIV - kosze uliczne (Centrum Tarnowa) 151 Trasa XIII - cmentarz (Stary Cmentarz) 127 Trasa XII - targowisko (Plac targowy Chyszów i Burek) 159 Trasa XI - biuro (Urząd Miasta Tarnowa) 63 Trasa X - szkoła (ZSOiT im. J. Szczepanika w Tarnowie) 145 Trasa IX - sklep - supermarket (Biedronka, CH Hala Tuchowska) kg/m 3

13 Skład granulometryczny odpadów zmieszanych z obiektów mieszkalnych Zabudowa wielorodzinna (średnia arytmetyczna) 7,42 3,53 39,43 32,80 16,81 50,38 49,62 > 100 mm mm mm mm < 10 mm > 80 mm < 80 mm

14 Skład granulometryczny odpadów zmieszanych z obiektów mieszkalnych Zabudowa jednorodzinna (średnia arytmetyczna) 6,88 7,19 36,72 32,14 17,08 50,79 49,21 > 100 mm mm mm mm < 10 mm > 80 mm < 80 mm

15 Średni skład morfologiczny odpadów komunalnych wytwarzanych w obiektach infrastruktury 100% 90% 80% 70% 60% Pozostałe Odpady wielomateriałowe Metale 50% 40% Szkło 30% 20% Tworzywa sztuczne 10% 0% Trasa IX - sklep - supermarket (Biedronka, CH Hala Tuchowska) Trasa X - szkoła (ZSOiT im. J. Szczepanika w Tarnowie) Trasa XI - biuro (Urząd Miasta Tarnowa) Trasa XII - targowisko (Plac targowy Chyszów i Burek) Trasa XIII - cmentarz (Stary Cmentarz) Trasa XIV - kosze uliczne (Centrum Tarnowa) Papier i tektura Odpady organiczne biodegradowalne

16 Średni skład morfologiczny odpadów wytwarzanych w dużych miastach [%] Odpady obojętne (inertne); 1,0 Inne kategorie; 2,6 Frakcja drobna; 5,4 Odpady wielomateriałowe ; 11,6 Odpady organiczne ; 31,3 Odpady niebezp.; 0,6 Metale; 2,6 Tekstylia; 2,1 Szkło; 8,7 Drewno; 0,3 Tw. sztuczne; 16,0 Papier i tektura; 18,0

17 Średni skład morfologiczny odpadów wytwarzanych w małych miastach [%] Odpady obojętne (inertne); 1,6 Odpady wielomateriałowe ; 8,0 Odpady niebezp.; 1,2 Metale; 3,2 Tekstylia; 2,5 Inne kategorie; 4,4 Frakcja drobna; 6,6 Odpady organiczne ; 26,5 Drewno; 0,4 Szkło; 8,4 Papier i tektura; 17,0 Tw. sztuczne; 20,2

18 Średni skład morfologiczny odpadów wytwarzanych na obszarach wiejskich [%] Odpady obojętne (inertne); 1,1 Odpady wielomateriałowe ; 14,2 Inne kategorie; 4,3 Frakcja drobna; 4,6 Odpady organiczne ; 15,7 Drewno; 0,3 Odpady niebezp.; 1,2 Metale; 2,8 Tekstylia; 1,7 Papier i tektura; 18,4 Szkło; 12,2 Tw. sztuczne; 23,5

19 Średni skład odpadów Regionu tarnowskiego [%] Odpady obojętne (inertne); 1,2 Inne kategorie; 4,0 Frakcja drobna; 5,1 Odpady organiczne; 20,5 Odpady wielomateriałowe ; 12,7 Odpady niebezp.; 1,1 Drewno; 0,3 46,7 53,3 Metale; 2,8 Tekstylia; 1,9 Papier i tektura; 18,1 Szkło; 10,9 Odpady surowcowe Pozostałe odpady Tw. sztuczne; 21,5

20 Zawartość odpadów palnych i niepalnych 100% 80% 20,9 25,4 25,0 26,2 60% 40% 79,1 74,6 73,8 75,0 20% 0% Duże miasta Małe miasta Obszary wiejskie Średnia ważona Odpady palne Odpady niepalne

21 Właściwości paliwowe odpadów komunalnych zmieszanych wytwarzanych w obiektach mieszkalnych wartości średnie z całego roku pomiarowego Rejon wilgotność straty prażenia biomasa ciepło spalania wartość opałowa chlor siarka jako SO 3 azot N-og Kjeld. % % s.m. % s.m. MJ/kg s.m. MJ/kg % s.m. % s.m. % s.m. Duże miasta 42,50 77,96 58,28 18,08 8,71 0,405 0,110 0,89 Małe miasta 43,07 76,64 55,55 19,27 9,23 0,464 0,134 0,74 Obszary wiejskie 36,09 76,45 51,82 19,87 10,96 0,425 0,119 0,75 Region tarnowski 39,78 77,00 54,80 19,14 9,82 0,427 0,119 0,80

22 Porównanie wartości opałowej odpadów komunalnych wytwarzanych w obiektach mieszkalnych MJ/kg 14,0 13,0 12,0 11,0 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 wiosna 9,9 zima 8,9 lato 7,0 jesień1 10,6 Trasa I - zabudowa wysoka, wielorodzinna, Tarnów lato zima 9,7 9,0wiosna 8,9 jesień 8,7 Trasa II - zabudowa niska, wielorodzinna, Tarnów zima 7,3 wiosna 11,6 lato 6,2 jesień 12,7 Trasa III - zabudowa niska wielorodzinna, mieszany system ogrzewania, Tarnów wiosna zima 7,9 lato 7,0 7,1 jesień 6,2 Trasa IV - zabudowa jednorodzinna, Tarnów wiosna zima 9,9 lato 10,3 9,2 jesień 7,9 Trasa V - zabudowa wielorodzinna bez palenisk, Dąbrowa Tarnowska zima 9,2 wiosna 12,9 latojesień 7,0 6,9 Trasa VI - zabudowa wielorodzinna częściowo paleniska, Dąbrowa Tarnowska zima 8,9wiosna 8,3 lato 12,5 jesień 7,3 Trasa VII - zabudowa jednorodzinna, Koszyce Małe lato zima 11,9 jesień 11,2 wiosna 11,0 9,9 Trasa VIII - zabudowa jednorodzinna, Skrzyszów zima 12,9 wiosna 10,5 lato 10,4jesień 10,0 Trasa VIIIa - zabudowa jednorodzinna wiejska, Zalasowa Gm. Ryglice

23 Właściwości paliwowe odpadów komunalnych zmieszanych wytwarzanych w obiektach infrastruktury wartości średnie z całego roku pomiarowego Rejon wilgotność straty prażenia biomasa ciepło spalania wartość opałowa chlor siarka jako SO 3 azot N-og Kjeld. % % s.m. % s.m. MJ/kg s.m. MJ/kg % s.m. % s.m. % s.m. Trasa IX - sklep - supermarket (Biedronka, supermarket (Biedronka, 38,36 84,48 66,60 19,05 9,98 0,544 0,095 0,88 CH Hala Tuchowska) Trasa X - szkoła (ZSOiT im. J. Szczepanika w Tarnowie) Trasa XI - biuro (Urząd Miasta Tarnowa) Trasa XII - targowisko (Plac targowy Chyszów i Burek Trasa XIII - cmentarz (Stary Cmentarz) Trasa XIV - kosze uliczne (Centrum Tarnowa) 33,15 76,75 62,34 17,10 9,87 0,453 0,090 0,78 30,14 87,44 73,23 18,64 11,53 0,295 0,088 0,58 53,99 84,09 62,21 18,08 6,33 0,349 0,153 1,07 34,13 63,57 44,69 15,70 8,89 0,133 0,054 0,91 29,34 67,49 54,38 15,13 9,33 0,289 0,076 0,52

24 Porównanie wartości opałowej odpadów komunalnych wytwarzanych w obiektach infrastruktury g MJ/k 15,0 14,0 13,0 12,0 11,0 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 wiosna 13,1 wiosna zima 10,3 11,1 jesień zima lato 9,4 9,9 9,6jesień 8,9 lato 7,1 zima 12,2 lato 10,6 wiosna 10,5 jesień 12,9 zima 8,6 zima 8,1 wiosna 6,4 lato 4,2 jesień 6,1 wiosna 10,8 lato 9,4 jesień 7,3 zima 9,5 wiosna 9,1 jesień lato 10,1 8,6 3,0 2,0 1,0 0,0 Trasa IX sklep - supermarket Trasa X szkoła Trasa XI biuro Trasa XII targowisko Trasa XIII cmentarz Trasa XIV kosze uliczne

25 Prognoza wytwarzania i kaloryczności odpadów komunalnych do roku 2048

26 Prognoza demograficzna dla Regionu tarnowskiego do roku 2048 duże miasta (Tarnów) małe miasta tereny wiejskie lata tys. mieszkańców

27 Prognoza zmian wskaźnika wytwarzania odpadów na podstawie przeprowadzonych badań, oraz oszacowań wykonanych wg założeń Wpgo Prognozow ane średnie w skaźniki w ytwarzania odpadów komunalnych dla Regionu tarnow skiego 400 wg badań własnych (2014r) wg Wpgo 350 kg/mieszkańca/rok lata

28 Prognozowana masa wytwarzanych odpadów komunalnych (w oparciu o wyniki przeprowadzonych badań) duże miasta małe miasta tereny wiejskie Mg lata

29 Prognozowane zmiany ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w Regionie tarnowskim do roku tys.mg lata masa wytwarzanych odpadów - Region tarnowski (wg.badań, 2014)

30 Prognoza udziału masowego poszczególnych frakcji odpadów komunalnych do roku masa [tys.mg] Papier i tektura Szkło Metale Tworzywa sztuczne Odpady wielomateriałowe Kuchenne i zielone Frakcja < 10mm Inne kategorie Odpady wielkogabarytowe pozostałe odpady - łacznie lata

31 Prognozowane zmiany masy strumienia odpadów komunalnych dla Regionu tarnowskiego w latach , związane z wydzieleniem frakcji zbieranych selektywnie tys.mg odpady komunalne wytwarzane ogółem [tys.mg] lata odpady komunalne zmieszane jako pozostałość po wydzieleniu frakcji które winny zostać wydzielone selektywnie [tys.mg]

32 Prognozowane zmiany wartości opałowej odpadów komunalnych zmieszanych dla Regionu tarnowskiego w latach ,5 10 9,5 9 8,5 MJ/kg 8 7,5 7 6,5 6 5, wartość opałowa [MJ/kg] lata

33 dr Lidia Sieja