PROCEDURY POZWALAJĄ CE NA BARDZIEJ EFEKTYWNĄ REALIZACJĘ PROCESU INWESTYCYJNEGO

Transkrypt

1 Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA JBM Consulting FIDIC Expert Adjudicator. PROCEDURY POZWALAJĄ CE NA BARDZIEJ EFEKTYWNĄ REALIZACJĘ PROCESU INWESTYCYJNEGO Wprowadzenie 1. Proces inwestycyjny stanowi realizowanie zamierzenia i wymaga właściwego kierowania (Project Management), a polega na wykonaniu prac modernizacyjnych bądź budowie od nowa obiektu dla uzyskania potrzebnych mocy produkcyjnych, czy świadczenia usług dla zaspokojenia obserwowanych potrzeb. Realizowany jest w zasadzie w warunkach gospodarki wolnorynkowej, dla osiągnięcia zysku, za pomocą środków finansowych stanowiących środki własne inwestora, bądź stanowiących rezultat jego usiłowań stworzenia ścież ki finansowania ze środków innych, których częścią są na przykład uzyskane środki pomocowe (np. fundusze PHARE), poż yczki czy kredyty. Te dwa ostatnie zapewniane są mię dzy innymi przez międzynarodowe banki odbudowy i rozwoju jak również banki inwestycyjne w ramach struktur międzynarodowych takich jak ONZ czy UE.. Instytucje te wymagają organizacji procesu inwestycyjnego zgodnie ze swoimi bądź uznanymi przez siebie procedurami, jak również sprawują nadzór nad wykorzystaniem przyznanych środków. 2 Procedury te mają na celu zapewnienie efektywnego sposobu realizacji zamierzenia, co ujmując w skrócie, jest wykonaniem zamierzenia z osiągnięciem zakładanych bądź lepszych charakterystyk eksploatacyjnych, w tym jakości wykonania, niskich kosztów wykonania zamierzenia i najczęściej w krótszym od zakładanego czasie, bez niepotrzebnych złych skutków ubocznych, jak np. niekonieczne niszczenie środowiska, korupcjogennych warunków wykonania czy eksploatacji, oraz łamania istniejącego prawa i przepisów. 3. Te pokrótce przypomniane warunki wykonania zamierzenia wymagają oczywiście istnienia wysokokwalifikowanych specjalistów w zakresie Project Management - organizatorów usług finansowych, usług technicznych w zakresie organizowania procesów projektowania i wykonania robót, utrzymania ich w należ ytym stanie technicznym, oraz specjalizowanych ekonomistów, prawników i innych pokrewnych. Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA, JBM Consulting, FIDIC Expert Adjudicator 178

2 Działające w Polsce systemy inwestycyjne. 1. Należ ymy do układu ONZ, który sytuację w zakresie stosunków międzynarodowych interesującym specjalistów Project Management realizuje przy pomocy uchwał UNCITRAL i prac WTO. Stronę realizacji zamierzeń rekonstrukcji i rozwoju oraz jej obsługi od strony poż yczek czy kredytów prowadzi Grupa Banku Światowego (IBRD Group). Stworzyła ona cały system przepisów dla realizacji zamierzeń inwestycyjnych, w tym przepisy i znormalizowane warunki umowne na zamówienia w zakresie wykonawstwa robót, dostaw i usług. 2. Przepisy te, w zakresie wykonania robót, oparte są na procedurach i warunkach umownych, opracowanych i opublikowanych przez FIDIC - Międzynarodową Federację Inż ynierów Konsultingu, której członkiem jest SIDIR Stowarzyszenie Inż ynierów Doradców i Rzeczoznawców. 3. W układzie europejskim czynimy starania o członkostwo w Unii Europejskiej. Zakres omawianych zamierzeń inwestycyjnych regulowany jest Dyrektywami Dyrektoriatów Generalnych, dotyczącymi usług i zamówień publicznych. Dyrektyw takich jest 7, ich tekst moż na znaleź ć na stronach Urzędu Zamówień publicznych. Środki pomocowe PHARE zarządzane są uchwałą DG 1A, mówiącą, ż e w zasadzie środki PHARE winny być realizowane przy pomocy procedur i warunków umownych FIDIC. 4. PHARE w swych zaproszeniach do przetargów domaga się stosowania przepisów FIDIC, oraz stosowania lokalnego prawa. Jego procedury nasuwają na razie szereg wątpliwości - co zresztą zostało już samokrytycznie przyznane przez EU. 5. W odróż nieniu od obu wymienionych wyż ej banków nie udało się SIDIR owi nawiązać z tą organizacją kontaktu, choć nasi członkowie obsługiwali kontrakty finansowane przez PHARE. Wydane ostatnio przez EBRD przepisy, o ile będą stosowane, usuną z pewnością te wątpliwości. 6. Finansowanie zamierzeń ze środków Unii Europejskiej finansowane jest również przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBRD), według jego własnych przepisów. Tym nie mniej bank ten przyznaje, ż e oparł swe przepisy na przepisach Banku Światowego i uznaje przepisy zarówno tego ostatniego jak i w pewnych zakresach FIDIC. Dotyczy to przede wszystkim Warunków Kontraktowych dla Robót Inż ynieryjno Budowlanych, Warunków Kontraktowych dla Robót Elektrycznych i Mechanicznych jak i Warunków Kontraktu dla Realizacji Projekt i Budowa i Pod Klucz. Krajami działania EBRD są kraje Centralnej i Wschodniej Europy CEE i Kraje Niezależ nej Wspólnoty CIS, a celem - pomoc przy organizacji wolnego rynku. Udziałowcami Banku są kraje z tego rejonu i reszty świata plus kraje Unii Europejskiej i Europejski Bank Inwestycyjny. Bank moż e działać w sektorze publicznym i prywatnym. Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA, JBM Consulting, FIDIC Expert Adjudicator 179

3 7. Celem łatwego zorientowania się w powiązaniach FIDIC - Bank Światowy - EBRD podaję za EBRD tabelę porównawczą FIDIC - IBRD EBRD oraz często stosowanych w UK warunków kontraktowych NEC (New Engineering Contract). Nastę pujące Warunki Kontraktowe bę dą akceptowane przez EBRD dla sytuacji i wymogów wymienionych poniżej : WARUNKI KONTRAKTOWE FIDIC IBRD Okoliczności i wymogi Red Orange NEC Małe roboty Book Book Zadnie Wykonawcy zbudować X X X zaprojektować i zbudować X X X kierowanie budową X- Cena lump sum X X X unit price X X X ostateczna X koszt refundowany X X Nadzó r niezależ ny inż ynier X X przedstawiciel zleceniodawcy X X X Uwagi: X X FIDIC - Federation International des Ingenieurs - Conseils - Lausanne, Switzerland NEC - New Engineering Contract - Institute of Civil Engineers, UK X IBRD - WB - World Bank - Washington - DC - USA Standardowe Dokumenty Przetargowe Banku Ś wiatowego - Zamawianie Robót, Styczeń1995 przyjęły Czerwoną Księgę FIDIC jako Ogólne Warunki Kontraktowe. W przypadku gdy ma zastosowanie Czerwona Księga FIDICu, Bank (EBRD) podkreś la z naciskiem, aby, poza Warunkami Specjalnego Zastosowania i Wskazówkami (guidelines) FIDIC, przy przygotowaniu Specjalnych Warunków Kontraktu EBRD w Dokumentacji Przetargowej uwzględniać Warunki Specjalnego Zastosowania Banku Ś wiatowego do Standardowych Warunków Przetargowych - Zamawianie robót, Styczeń1995. Istnieje już wersja Warunki Kontraktowe, czytane łą cznie z Szczególnymi Warunkami Kontraktowymi (dane Kontraktowe i inne dokumenty tam wymienione) winny stanowić całość dokumentacji, jasno określają cej prawa i obowią zki obu stron. Podczas gdy powyższe dokumenty przetargowe biorą z wielką starannoś cią pod uwagę międzynarodowe procedury zamówień publicznych i swe duże doś wiadczenie w zawieraniu Kontraktów, EBRD nie bierze jakiejkolwiek odpowiedzialnoś ci za to, że formularze dokumentacji przetargowej zawarte w tej Dokumentacji Przetargowej są odpowiednie i kompletne dla jakiegokolwiek pojedynczego kontraktu. Stronom chcą cym zastosować te formularze przetargowe zaleca się szukanie porady prawnej we własnym zakresie Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA, JBM Consulting, FIDIC Expert Adjudicator 180

4 8. Europejski Bank Inwestycyjny, który omawiany jest tu z punktu widzenia jego przepisów realizacji zamierzeń inwestycyjnych, (był np. bankiem finansującym budowę europejskiego systemu autostrad), deklaruje uznanie wszystkich uznanych międzynarodowo przepisów. 9. Z powyż szego omówienia wynika, ż e przepisy federacji FIDIC odgrywają kluczową rolę w tworzeniu formalnych i technicznych zasad realizacji zamierzeń inwestycyjnych. Podkreśla to również rolę w Polsce stowarzyszenia SIDIR, będącego członkiem rzeczywistym obu federacji niezależ nych inż ynierów konsultingu. SIDIR jest właścicielem praw przekładu opracowań FIDIC, wydawanych w postaci opracowań dwuję zycznych (strona - strona), szeregu opracowań Banku Światowego i EBRD, oraz organizowanych przez swoje firmy członkowskie szkoleń w dziedzinie formalnej i technicznej strony realizacji zamierzeń inwestycyjnych w zakresie usług konsultingowych i wykonawstwa robót. Ponadto na liście ekspertów rozjemców FIDIC, uznawanych przez banki międzynarodowe, znajduje się szereg jego członków. 10. Obowiązująca w Polsce od roku 1994 Ustawa o Zamówieniach Publicznych stanowiła zasadniczy krok w kierunku uporządkowania czynności przygotowania, jak i samej realizacji zamierzeń rekonstrukcyjno rozwojowych finansowanych ze środków publicznych w warunkach wolnego rynku. Posiada jednak szereg wad w stosunku do stosowanych międzynarodowo omówionych wyż ej regulacji prawnych. W chwili obecnej rozpatrywany jest przez Sejm projekt jej nowelizacji, ogłoszony w Zamówieniach Publicznych, moim zdaniem usuwający w znacznym stopniu te wady. Winien on być poprawiony przed uchwaleniem tj. dostosowany do przepisów Unii Europejskiej co usunie jego wady z punktu widzenia UE. 11. Podobnie winny być dostosowane wszelkie przepisy pre-inwestycyjne, projektowe i przetargowe związane z budownictwem (projektowanie i wykonawstwo). 12. Na razie obowiązuje postanowienie w przypadku umów finansowanych przez IBRD, EBRD czy PHARE, ż e w przypadku zamierzeń finansowanych przez te banki czy środki pomocowe, obowiązują ich przepisy, a dopiero w przypadku ich braku - postanowienia Prawa Polskiego. Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA, JBM Consulting, FIDIC Expert Adjudicator 181

5 Nieograniczony Publiczny Jawny Konkurencyjny Przetarg Międzynarodowy 1. Zasadniczym przyjętym międzynarodowo sposobem organizacji zamówień publicznych jest otwarty międzynarodowy publiczny jawny przetarg konkurencyjny. 2. Ma on m.in. za zadanie uzyskanie rzetelnych cen robót i usług, jak również zapobieganie korupcji. 3. Ze względu na potrzebną profilaktykę w walce z korupcją, a nie dopiero tropienie już popełnionych przestępstw, należ ałoby, moim zdaniem, przed ogłoszeniem przetargu dokonywać wstępnych przeglądów podstawowych dokumentów opracowanych przez zamawiających tego procesu przez kompetentne organizacje pań stwowe, czy samorządowe i nadawać klauzule wykonalności tej dokumentacji. Skróciłoby to proces i zmniejszyło znacznie korupcjogenność przy stosowaniu adaptacji jego procedur i przepisów. 4. Zwraca się uwagę na bardzo szeroki już w Polsce zakres uzgodnień koniecznych do uzyskania pozwolenia na budowę. Zasadnicze zmiany zakresu usług projektowo - konsultingowych. 1. Jak wszyscy wiemy, głównymi zmianami po przejściu na system wolnorynkowy było wprowadzenie zasad konkurencji i jawności procesu zlecania robót czy usług finansowanych ze środków publicznych, to znaczy - w uproszczeniu - rządowych czy samorządowych. W Europie Zachodniej, po ustaleniu konieczności wykonania zamierzenia, wynikającego ze wzglę dów ekonomicznych, czy koniecznych na skutek waż nych zobowiązań, wynikających najczęściej z umów międzynarodowych, wykonanie usługi, to jest opracowanie dokumentacji przetargowej i nadzór wykonawstwa było zlecane zazwyczaj firmie konsultingowej po przeprowadzeniu procedury selekcyjnej. Dotyczyło to zapewnienia właściwego opracowania strony technicznej, ekonomicznej i formalnej zamierzenia, a następnie egzekwowania jej postanowień. Zakres tych usług, oraz ich porównanie z dotychczasową polską praktyką omówione będzie poniż ej. 2. Zasada konkurencji przewiduje jako podstawę do zlecenia usług konsultingowych, dostaw, czy prac wykonawczych, opracowanie i złożenie przez chętnego oferty na ich wykonanie. Dla celów uczciwej konkurencji należ y złożyć ofertę porównywalną, tj. opracowaną ściśle według wymagań klienta (dokumentacji przetargowej). Jest to czynność nieprzewidywana w poprzedniej praktyce, a zasady i formy opracowania oferty i jej oceny nie są najczęściej polskim biurom projektów i wykonawcom znane. Już samo opracowanie zaproszenia do złożenia oferty, zapewniające wszystkie stosowane w Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA, JBM Consulting, FIDIC Expert Adjudicator 182

6 przetargu wymogi formalno - prawne i techniczne, w tym również zasady oceny oferty, stanowi poważ ne zadanie konsultingowe, nie znane w poprzednim układzie. O ile procedura przetargowa i sposób opracowania ofert jest uregulowany odpowiednimi przepisami, krajowymi czy międzynarodowymi i jest ogólnie znana konsultantom i wykonawcom na wolnym rynku, to sposób opracowania samego meritum oferty, a więc założ eń wykonania usług konsultingowych, jak i wykonawstwa robót z uprzednim opracowaniem technologii działania zamierzenia (Terms of Reference czy Feasibility Study) moż e być uregulowany przepisami jedynie w sposób ramowy. 3. Zakres i sposób korzystania z usług konsultingowych opracowany jest bardzo szczegółowo przez Bank Światowy w wytycznych "Selection and Employment of Consultants by World Bank Borrowers" (Wybór i zatrudnienie Konsultantów przez Poż yczkobiorców Banku Światowego), poprawioną i wydaną w r. 1999, a zastępującą opracowanie z r Przygotowanie oferty (nazywanej proposal propozycja) na wykonanie usługi konsultingowej dotyczącej realizacji zamierzenia, odpowiadającej krajowym i międzynarodowym wymogom, żąda również od konsultanta czy wykonawcy w przypadku wykonania robót przedstawienia szczegółowych danych, dotyczących oferenta i jego moż liwości. Część ich moż e być już obję ta tzw. Prekwalifikacją, to jest procedurą przed- przetargową, pozwalającą wybrać najbardziej odpowiednich kandydatów spośród deklarujących chęć wzięcia udziału w przetargu, celem stworzenia tzw. Krótkiej listy. 4. Prawidłowe zaproszenie do złożenia oferty winno obejmować przestudiowanie i ew. zgłoszenie przed terminem złożenia oferty zapytań czy uwag do całości dokumentacji przetargowej, a zwłaszcza do Wytycznych Wykonania (Terms of Reference - TOR), i Bidding Data (dane przetargowe), w których zawarta jest takż e m.in. informacja o zamierzeniu i zakres żądanych robót i usług, opracowana przez Zamawiającego, lub na jego zlecenie przez jego Konsultanta i załączonych do Zaproszenia do Złożenia Oferty. Zakres TOR podany jest w cytowanych wyż ej IBRD Selection and Employment of Consultants. 5. Zadaniem TOR jest określenie: 5.1. Celów i zakresu zamierzenia W przypadku Usług Konsultingowych - zakresu i czasu wykonania usług W przypadku Robót - Specifcations (specyfikacje składające się z części ogólnej i specyfikacji branż owych), Bills of Quantities (przedmiarów robót) oraz Drawings (projektu i rysunków, technologii i harmonogramu ich wykonania) Podanie niekiedy cen jednostkowych robót, sprzętu i materiałów oraz dokumentów, które będą dostarczone przez Zleceniodawcę. Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA, JBM Consulting, FIDIC Expert Adjudicator 183

7 5.5. Podanie prawa, któremu podlega zamierzenie i procedury zlecania robót, dostaw i usług. Podane są one w odpowiednich aktach prawnych czy przepisach wymienionych wyż ej. Dokumentacja przetargowa Banku Ś wiatowego 1. Dokumentacja przetargowa na roboty inż ynieryjne najbardziej chyba szczegółowo podana jest w dokumencie Banku Światowego Procurement of Works (Zlecanie Robót) dla robót o wartości powyż ej 10 milionów USD. Wszystkie inne są w zasadzie modyfikacjami tego podstawowego, a pozostałe banki inwestycyjne deklarują gotowość jego przyję cia. Zakładana jest obowiązkowa prekwalifikacja przed ogłoszeniem przetargu i ustalenie tzw. Krótkiej Listy, W Procurement of works omawiane są następujące elementy procedury: Zaproszenia do Przetargu, Instrukcje dla stających do Przetargu Informacja o Przetargu Warunki Kontraktu, oparte na FIDIC (Warunki Kontraktowe dla robót Inż ynieryjno- Budowlanych (Red Book, czwarte wydanie z poprawkami 1992 wraz z Supplementem 1996) Rysunki i Specyfikacje Techniczne Formularz Oferty i Załącznik do Oferty Zabezpieczenie Oferty Przedmiary Robót wraz z instrukcją wypełnienia Formularz Kontraktu Rękojmia Wykonania Bankowa Gwarancja Zaliczki Postkwalifikacja Procedura Rozstrzygania Sporów Kwalifikacje oferentów dla dostawy dóbr, robót i usług w Zamówieniach finansowanych przez Bank..2. Zaproszenie do Przetargu winno już zawierać wstępną ogólną informację o przetargu, mające być zastosowane warunki kontraktowe i sposób oceny oferty. Wstępna Informacja o Przetargu (zestawienie danych z dokumentacji przetargowej) winna być znana przyszłemu oferentowi przed nabyciem dokumentacji przetargowej, co powinno być odnotowane w pokwitowaniu otrzymania dokumentacji..3. Warunki kontraktu. Praktycznie dla usług konsultingowych są to najczęściej wymogi B.Ś, (również EBOR, oparte na B.Ś.) EC PHARE lub FIDIC (te ostatnie są bardziej elastyczne na skutek zasady stosowania niezmiennych Warunków Ogólnych (General Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA, JBM Consulting, FIDIC Expert Adjudicator 184

8 Conditions) i zmiennych Warunków Szczególnych (Conditions of Particular Application) dla konkretnego Zamierzenia. 4. Zasadą jest niezmienność Warunków Ogólnych. Część zmienna Warunków Kontraktu - Warunki Szczególne (Conditions of Particular Application). zawiera zarówno dane dotyczące konkretnego kontraktu, jak i potrzebne zdaniem Zamawiającego zmiany Warunków Ogólnych - poszczególnych klauzul Części I (skreślenia, poprawy, uzupełnienia, czy wprowadzenie nowych klauzul) odbywa się w Części II. 5. FIDIC opracował również tzw. Przewodniki (Guides) do praktycznie wszystkich rodzajów swych Warunków Kontraktowych, komentujące ich sposób zastosowania i wprowadzenia zmian. Istniejące warunki wykonania robó t zamierzenia inwestycyjnego FIDIC 1. Jak już wspomniano wyż ej, przepisy IBRD Zlecanie Robót oparte są na FIDIC Warunkach Kontraktowych dla Robót Inż ynieryjno Budowlanych (Red Book), opartych na systemie realizacji Zleceniodawca Inż ynier Konsultingu (opracowanie dokumentacji technicznej i formalnej oraz nadzór wykonania) Wykonawca (dokumentacja wykonawcza i wykonanie robót) + Podwykonawcy. Na tych samych zasadach wykonania robót oparte były FIDIC Warunki Kontraktowe dla Robót Elektrycznych i Mechanicznych (Yellow Book), które w zasadzie są w polskiej terminologii robotami instalacyjnymi. Dla tych robót miały zastosowanie zasady realizacji Zamawiający Inż ynier Konsultingu Wykonawca + Podwykonawcy. Już tutaj nasuwała się myśl o zawarciu umowy konsorcjalnej typu Joint Venture. Moż na było tu stosować również wprost instrukcje i przepisy IBRD Zamawiania Robót. 2. FIDIC opracował Warunki Umowy Joint Venture, ale dla jednego zamierzenia dla firm konsultingowych. Autor niniejszego komunikatu nawiązał kontakt z ówczesnym Przewodniczącym Komitetu FIDIC do opracowywania potrzebnych Warunków Umownych i przedstawił mu swoją ideę opracowania Warunków Joint Venture dla wykonawców bardziej złożonych i odmiennych technik wykonania robót. Spotkała się ona z aprobatą, ze wskazaniem trudności jej opracowania. Tego rodzaju umowa ma większe zalety w porównaniu z umowami realizowanymi na zasadzie podwykonawstwa. Co prawda Podwykonawca, poza swoimi obowiązkami, wynikającymi z umowy o podwykonawstwie, odpowiada również za wszelkie sprawy dotyczące go w Umowie Wykonawcy, ale jego odpowiedzialność w stosunku do Zamawiającego jest pośrednia i nie występuje jasno określony stosunek partnerstwa, współkierowania Wykonaniem Kontraktu i współodpowiedzialności. 3. FIDIC Warunki Kontraktu dla Realizacji Projekt i Budowa i Pod Klucz wymaga już dokonania poważ nej adaptacji dokumentu IBRD Zamawianie Robót, gdyż Bank Światowy, choć popiera ideę projektuj i zbuduj, instrukcji przetargowej, o ile mi wiadomo, nie opracował. O ile poprzednio Wykonawca dysponował określoną i jednakową dla wszystkich dokumentacją techniczną, to tu otrzymywał w Dokumentacji Przetargowej jedynie Wymagania Zamawiającego, obejmujące przedstawienie zakresu Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA, JBM Consulting, FIDIC Expert Adjudicator 185

9 zamierzenia, wymaganych norm, warunków wykonania i program tego wykonania. Obowiązkiem oferenta jest przedstawienie, jako Propozycji Wykonawcy, Projektu Wstępnego zamierzenia już w ofercie, jako elementu konkurencji. Podanie założ eń (TOR) dla tego projektu jest konieczne. 4. Dla sporządzenia oferty należ y przedstawić w Wymaganiach Zamawiającego elementy opracowanego i zatwierdzonego Feasibility Study i określić dokładnie sposób oceny przedłoż onego Projektu Wstępnego. Winna mieć zastosowanie zasada Evaluated Price (ceny przeszacowanej) na skutek spodziewanych dodatkowych zysków, co wynika z zastosowania innych niż założ ono kosztów eksploatacji czy skrócenia żądanego czasu realizacji robót. 5. Jest to zmiana zasadnicza, która powoduje pewne trudności, ale za to moż e znakomicie przyspieszyć czas wykonania zamierzenia, zwiększając efektywność zastosowanych środków finansowych. 6. Zastosowanie modyfikacji dla wykonawców warunków umowy Joint Venture, a nie zasada podwykonawstwa wydaje się najbardziej celowe. Nowe Warunki Kontraktowe FIDIC 1. Niniejsze opracowanie dotyczy dotychczas stosowanych przy wykonywaniu robót Warunków Kontraktowych FIDIC tj. stosując przyjęte kody tych warunków Red Book (roboty inż ynieryjno budowlane), Yellow Book (roboty elektryczne i mechanizne) oraz Orange Book (kontrakty typu zaprojektuj i wykonaj pod klucz) jako związane ściśle z istniejącymi instrukcjami ich zastosowania banków międzynarodowych i posiadającymi swe polskie tłumaczenia. 2. FIDIC opracował i w roku 1999 opublikował nowe warunki umowne - Warunki Kontraktowe Budowy dla robót inż ynieryjnych i budowlanych zaprojektowanych przez Zamawiającego - Warunki Kontraktowe Wykonanie prac inż ynierskich, dostawy i budowę - zamierzenia Pod Klucz - Warunki Kontraktowe dla Urządzeń Elektrycznych i Mechancznych i Robót Inż ynieryjnych zaprojektowanych przez Wykonawcę. - Uproszczone Warunki Kontraktowe (dla mniejszych kontraktów) 3. Przemysł konsultingowy i budowlany przyswaja sobie te nowe sformułowania warunków kontraktowych. Nie mają one jeszcze odbicia w instrukcjach banków międzynarodwych. Nie stanowią zaprzeczenia przedstawionych tu rozważ ań ale jako niewprowadzone do powszechnego uż ycia nie są tu omawiane. Jerzy B. Madziar SIDIR / FDIC i EFCA, JBM Consulting, FIDIC Expert Adjudicator 186