Kryzys w strefie euro osłabił nasz rynek. Pytanie jak mocno i na jak długo? dr Dariusz Tłoczyński

Transkrypt

1 Kryzys w strefie euro osłabił nasz rynek. Pytanie jak mocno i na jak długo? dr Dariusz Tłoczyński

2 Agenda światowy rynek przewozów lotniczych; rynek przewozów lotniczych w Polsce; perspektywy rozwoju rynku lotniczego.

3 Transport lotniczy: element lokalnego, krajowego, kontynentalnego, światowego i globalnego systemu transportowego; najmłodsza, nowoczesna i najszybciej rozwijająca się gałąź transportu; czynnik przyspieszający procesy globalizacji światowej gospodarki i jej rynków; instrument napędzający postęp techniczny, technologiczny i innowacyjność; ważny czynnik wyrównujący szanse gospodarczospołecznego i cywilizacyjnego rozwoju państw, regionów i kontynentów.

4 Funkcje transportu lotniczego: społeczna; ekonomiczna; transportowa.

5 Wpływ transportu lotniczego na gospodarkę według Airbus Industrie światowy transport lotniczy wytwarza ok. 2,2 biliona USD PKB; transport lotniczy generuje ok. 56,6 mln miejsc pracy; transport lotniczy stanowi ok. 3,5% światowego PKB; w Unii Europejskiej sektor lotnictwa zapewnia 5,1 mln miejsc pracy i wytwarza 365 mld EUR, czyli 2,4% europejskiego PKB.

6 Wpływ transportu lotniczego na gospodarkę Polski 1 milion pasażerów korzystających z transportu lotniczego generuje około tysiąca zatrudnionych bezpośrednio na lotnisku i około 3 tys. zatrudnionych bliskim otoczeniu portu lotniczego oraz 15 tys. w całym regionie obsługiwanym przez transport lotniczy; szacuje się, w oparciu o badania UG, że jeden pasażer przylatujący do regionalnego portu lotniczego wydaje ok. 100 Euro.

7 Analiza wzrostu przewozów lotniczych w relacji do wzrostu gospodarczego Przewozy pasażerskie Przewozy cargo

8 Światowy ruch lotniczy ,8 35,0 38,4 39,4 41,8 44,4 42,9 42,6 50,7 51,4 49, Ruch pasażerski w mln Ruch cargo w mln t Praca przewozowa w paskm Praca przewozowa w mld tkm

9 Sojusze lotnicze Obsługa: 727 mln pasażerów Liczba samolotów: 4071 szt. Liczba obsługiwanych portów: 1328 Liczba rejsów : dziennie Udział w rynku: 26,1% Obsługa: 324 mln pasażerów Liczba samolotów: 2437 szt. Liczba obsługiwanych portów: 841 Liczba rejsów : 8837 dziennie Udział w rynku: 14,1% Obsługa: 569 mln pasażerów Liczba samolotów: 2853 szt powiązanych Liczba obsługiwanych portów: 1024 Liczba rejsów : dziennie Udział w rynku: 17,1%

10 Najwięksi przewoźnicy lotniczy na świecie obsługa pasażerów 164 mln pasażerów 134 mln pasażerów 103 mln pasażerów 96 mln pasażerów 86 mln pasażerów

11 Najwięksi przewoźnicy lotniczy na świecie obsługa cargo 16 mld tkm 14 mld tkm 10 mld tkm 10 mld tkm 10 mld tkm

12 Najwięksi przewoźnicy lotniczy w Europe obsługa pasażerów 79,6 mln pasażerów 77,4 mln pasażerów 74,7 mln pasażerów 59,2 mln pasażerów 54,6 mln pasażerów

13 Największe porty lotniczy na świecie obsługa pasażerów Miejsce Port lotniczy Obsługa w tys. pax. Dynamika w % 1 Atlanta ,92 2 Beijing ,88 3 London Heathrow ,31 4 Tokyo ,80 5 Chcago ,64 6 Los Angeles ,10 7 Paris ,92 8 Dallas ,96 9 Jakarta ,03 10 Dubai ,26

14 Obsługa pasażerów przez porty lotnicze Ponad ¾ rynku jest obsługiwane przez kilkaset portów lotniczych posiadających poniżej 2% udział w rynku. Pięć największych portów lotniczych (Atlanta, Pekin, Chicago, Londyn i Tokio) posiada razem ponad 13,14% udziału.

15 Największe porty lotniczy na świecie cargo Miejsce Port lotniczy Obsługa w tys. ton Dynamika w % 1 Hong Kong ,26 2 Memphis ,55 3 Shanghai ,73 4 Anchorage ,14 5 Incheon ,26 6 Dubai ,87 7 Louisville ,91 8 Paris ,47 9 Frankfurt ,68 10 Tokyo ,14

16 Największe porty lotniczy na świecie operacje lotnicze Miejsce Port lotniczy Obsługa w tys. operacji Dynamika w % 1 Atlanta 930 0,65 2 Chicago 878-0,11 3 Dallas 650 0,46 4 Denver 612-3,62 5 Los Angeles 605 0,17 6 Beijing 557 4,50 7 Douglas 552 2,22 8 Las Vegas 517-2,82 9 Houston 510-3,59 10 Paris 497-3,12

17 Liczba samolotów na świecie Liczba samolotów Samoloty odrzutowe - łącznie szt.

18 Boeing & Airbus Boeing Airbus

19 Liczba samolotów wybranych linii lotniczych na świecie oraz PLL LOT Delta United Airlines American Airlines Southwest Airlines ExpressJet FedEx China Southern US Airways China Eastern SkyWest Airlines Air China Ryanair Lufthansa American Eagle British Airways Air France UPS Air Canada Turkish Airlines easyjet JetBlue LOT

20 Mobilność w Europie Cypr 8,50 Norwegia 6,94 Irlandia 5,15 Dania 4,75 Hiszpania 3,41 Niemcy 2,18 Węgry 0,85 Polska tylko 0,56 wzrost o 6% w stosunku do 2011 r.

21 Miejs ce Przychody z działalności lotniczej, wynik finansowy i zysk netto największych przewoźników Wynik finansowy z działalności Przychody z działalności lotniczej Zysk netto lotniczej Przewoźnik w mln USD Przewoźnik w mln USD Przewoźnik w mln USD 1 Lufthansa Group Delta Air Lines 2175 JAL Group 1979 United 2 Holdings 3 Delta Air Lines Continental JAL Group 2071 Lufthansa Group Lufthansa Group 1732 Delta Air Lines Air France-KLM Korean Group 1380 Air China FedEx FedEx 1260 Ryanair AMR Corp ANA Group 1104 US Airways Group IAG Air China 1041 Turkish Airways Emirates Ailine Ryanair 920 Emirates Ailine British Airways IAG Airlines Hainan 807 AirAsia Group Southwest Airlines US Airways Group 856 China Southern 4602

22 hotele Polski rynek usług transportu lotniczego Agent handlingowy Agent parkingowy Firmy kurierskie i spedycyjne Agent paliwowy Agent cateringowy Agent hangarowy Agent wolnocłowy Policja, Straż Graniczna, Urząd Celny Polska Agencja Żeglugi Powietrznej

23 Najwięksi przewoźnicy operujący w Polsce 6041 tys. pax udział 28,47 % 4,887 tys. pax 23,03 % 9,39 % 27,28 % 4185 tys. pax 19,72 % 2,62 %

24 Najwięksi przewoźnicy operujący w Polsce 1501 tys. pax 7,07 % 3,73% 442 tys. pax 2,09 % Razem Przewoźnicy niskokosztowi Przewoźnicy polscy tys. pax tys. pax 47,40 % 7331 tys. pax - 34,55 %

25 Przewozy tradycyjne a niskokosztowe w Polsce 100% 90% 80% 70% 52, ,4 48,2 47,38 49,4 60% 50% 40% 30% 20% 47, ,6 51,8 52,62 50,6 Przewoźnicy tradycyjni Przewoźnicy niskokosztowi 10% 0%

26 Najwięksi przewoźnicy operujący w Polsce PLL LOT, Wizzair, Ryanair, Lufthansa, OLT Express i easyjet posiadali w 2012r. łączny udział w rynku w wysokości 83%, podczas gdy w roku 2007 wskaźnik sześciu największych przewoźników wyniósł prawie 70%; od 2009 r. obserwujemy powolny rozwój przewozów realizowanych przez polskich przewoźników. W 2012 r. wyniósł on ok. 34,55 i był większy o 4 % w stosunku do 2011 r.

27 Udział przewoźników krajowych ,55 30,63 29,23 28,74 32, ,86 39,

28 Najpopularniejsze destynacje w roku 2012 Londyn 15,7 Frankfurt 26,04 Monachium Paryż 6,1 Oslo Dublin Rzym 5,3 Mediolan 2,5 2,5 2,6 2,6 3,9 4,4 4,9 Bruksela Sztokholm pozostałe destynacje

29 Najpopularniejsze kraje w roku 2012 Wlk. Brytania 23,5 26,1 Niemcy Włochy Norwegia 2,5 3,3 3,6 3,8 5,1 2,1 5,8 6,6 17,4 Irlandia Grancja Hiszpania Szwecja Holandia Belgia pozostałe kraje

30 Przewozy czarterowe obsługa przewiezionych pasażerów miejsce Przewoźnik Enter Air Travel Service AS Small Planet Airlines OLT Express Poland Travel Service Polska Bingo Airways LOT Polish Airlines EuroLOT 8 Nouvelair Tunisie Pegasus Airlines SprintAir Air Cairo

31 Przewoźnicy czarterowi - udział 1,71 10,62 Enter Air PLL LOT + EuroLot 5,74 30,54 OLT Express Poland Small Planet Airlines SprintAir Pegasus Airlines 18,28 Air Cairo Bingo Airways 5,87 3,16 Novelair Tunise Travel Service AS 3,14 5,39 2,62 2,84 2,64 7,45 Travel Service Polska Yes Airways pozostali

32 Główne destynacje czarterowe 12,62 Antalya Hurghada Heraklion 38,23 13,16 Szarm el-szejk Enfidha Rodos 4,05 Fuerteventura Tenefyfa 3,22 3,50 2,17 3,10 8,48 4,55 3,11 3,81 Palma de Mallorca Tel Aviv Burgas pozostałe destynacje

33 Główne kierunki podróży czarterowych z polskich portów lotniczych 14,84 1,14 4,35 18,53 Turcja Egipt Hiszpania Tunezja Izrael 4,89 Portugalia 1,23 1,61 1,52 1,75 3,75 6,64 14,72 25,03 Maroko Cypr Włochy Bułgaria Grecja Chorwacja pozostałe

34 Polskie porty lotnicze w 2012 r. udział 11,71% udział 1,34 % udział 0% udział 1,42% udział 3,51% udział 6,39 % udział 0,05 % udział 39,15% udział 1,90% udział 7,96% udział 0,02% udział 11,71% udział 13,95% udział 2,25%

35 Dynamika ruchu pasażerskiego 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 Warszawa Kraków Katowice Gdańsk Wrocław Poznań ,0-20,0-30,0

36 Dynamika ruchu pasażerskiego 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20, ,0-20,0 Rzeszów Łodź Bydgoszcz Szczecin Zielona Góra Wszystkie porty -40,0-60,0

37 Udział portów lotniczych w obsłudze rynku niskokosztowego 0 10,32 8,91 1,67 3,6 7,93 4,03 0,05 8,43 2,63 16,03 15,01 21,38 Bydgoszcz Gdańsk Katowice Kraków Łódź Poznań Rzeszów Szczecin Warszawa Wrocław Zielona Góra Modlin Lublin

38 Port Lotniczy Udział w strukturze pasażerów (w tys. pasażerów) Bydgoszcz 4,7 3,1 20,6 68,8 20,98 Gdańsk 241,6 236,8 290,6 585,1 20,45 Katowice 13,3 39,3 67,3 102,3 4,06 Kraków 183,4 194,1 274,7 428,7 12,58 Lublin 0,1 2,18 Łódź 0,6 0,6 0,6 11,9 2,57 Poznań 90,5 104,8 108,5 166,6 10,68 Rzeszów 80,3 89,8 108,2 139,9 24,85 Szczecin 83,8 92,7 87,2 155,0 44,67 Warszawa Lotnisko F. Chopina 824,4 913,7 1071,7 1513,2 15,82 Warszawa Modlin 0 0,00 Wrocław 200,5 210,4 227,6 399,2 20,56 Zielona Góra 2,8 3,6 6,9 50,8 413,43 RAZEM ,3 2264,1 3621,8 14,81 zagranica , , ,19 Krajowy ruch lotniczy w portach lotniczych

39 Udział portów lotniczych w obsłudze rynku czarterowego 0,98 7,17 6,57 0,01 0 Bydgoszcz Gdańsk Katowice Kraków 23,52 Łódź Poznań 42,17 Rzeszów Szczecin 4,79 Warszawa 0,69 1,09 11,55 1,44 Wrocław Zielona Góra Modlin

40 Perspektywy rozwoju ruchu lotniczego na świecie do 2032 r. Liczba samolotów 3,60% Praca przewozowa paskm 5,00% Praca przewozowa tkm 5,00% Liczba pasażerów 4,10% PKB 3,20% 0,00% 1,00% 2,00% 3,00% 4,00% 5,00% 6,00%

41 Perspektywy rozwoju rynku lotniczego do 2032 r. według regionów 7,00% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00% Azja i Pacyfik Ameryka Płn. Europa Bliski Wschód Ameryka Łacińska Afryka WNP PKB Praca przewozowa paskm Praca przewozowa tkm Liczba samolotów

42 Kalendarium najważniejsze marzec wydarzenia kwiecień maj

43 Kalendarium najważniejsze wydarzenia czerwiec lipiec październik grudzień

44 Port Lotniczy Wrocław Nowy terminal lotniczy został oddany do użytku 11 marca 2012 roku. Jego budowa składała się z dwóch zadań, budowy nowego terminala oraz budowy i rozbudowy płaszczyzn lotniskowych. Nowy budynek posiada jedną z największych kubatur w Polsce ,81 m³ oraz m² powierzchni utwardzonej (drogi dojazdowe, place, parking na 1000 miejsc), na 4 piętrach (w tym jednym podziemnym) znajduje się 8 stanowisk kontroli bezpieczeństwa, 22 stanowiska odprawy biletowo-bagażowej, sale konferencyjne, uzupełnieniem jest nowoczesny system monitoringu, który składa się z 400 kamer, 3 stanowisk kontroli wyposażonych w 24 monitory 36-calowe. Terminal został zaprojektowany zgodnie ze standardem "C" wg IATA. Wykonawcą była firma Hochtief Polska. Wartość projektu to 300 mln złotych.

45 Port Lotniczy Gdańsk Port lotniczy w Gdańsku posiada bezpośrednie połączenie lotnicze z 52 destynacjami w 15 krajach, obsługiwanymi przez przewoźników tradycyjnych, niskokosztowych oraz z 26 destynacjami obsługiwanymi przez przewoźników czarterowych czarterowych. W gdańskim porcie zlokalizowana jest baza węgierskiego przewoźnika Wizzair.

46 OLT Express

47 Euro 2012

48 Główne wyzwania światowego rynku lotniczego rozwój rynków wschodnich; problemy z przepustowością przestrzeni powietrznej; wdrażanie europejskiego projektu SEASAR; polityka wobec CO 2 ; rentowność wybranych modeli biznesowych; wysokie koszty europejskich operatorów; konkurencja ze strony KDP.

49 Perspektywy rozwoju ruchu lotniczego w Polsce

50 Perspektywy rozwoju ruchu lotniczego w Polsce w okresie do 2015 r. ruch lotniczy zwiększy się o ok. 28%, natomiast liczba operacji pasażerskich o 23%; wzrośnie współczynnik mobilności o 45%; do 2015 r. prawdopodobnie zostanie zainwestowane w rozbudowę lotnisk i budowę nowych ok. 5 mld zł, z tego ok. 1,3 mld zł stanowić będzie dofinansowanie z funduszy unijnych; według ULC, że koszt pozyskania jednego nowego pasażera wyniesie ok. 700 zł i zwróci się w krótkim czasie.

51 Główne problemy polskiego rynku potrzeba dostosowania infrastruktury lotniczej do prognozowanego popytu; zwiększenie dostępności usług transportu lotniczego; konieczność realizacji inwestycji związanych z poprawą bezpieczeństwa ruchu lotniczego oraz efektywnego wykorzystania przestrzeni powietrznej; potrzeba stosowania w Polsce nowoczesnych rozwiązań z zakresu planowania procedur lotniczych zgodnie z zaleceniami Eurocontrol.

52 Główne problemy polskiego rynku potrzeba prywatyzacji operatorów lotniczych; potrzeba prywatyzacji PLL LOT; konkurencja ze strony przewoźników innych gałęzi oraz na rynku wewnątrzgałęziowym; finansowanie inwestycji lotniczych.

53 Literatura dane ULC; raporty miesięczne, kwartalne i roczne podmiotów z sektora transportu lotniczego; literatura przedmiotu; akty prawne; źródła internetowe.

54 Dziękuje za uwagę DARIUSZ TŁOCZYŃSKI