Wielkopolska: Gospodarka i Nauka. Przemysł. Inwestycje

Transkrypt

1 Wielkopolska: Gospodarka i Nauka Przemysł Zasadniczą rolę w gospodarce Wielkopolski odgrywa przemysł elektromaszynowy, zwłaszcza produkcja środków transportu, w tym produkcja samochodów. Znana na całym świecie podpoznańska firma Solaris Bus&Coach S.A. od momentu uruchomienia produkcji w 1996 roku wyprodukowała ponad 3000 autobusów, które jeżdżą po drogach 18 krajów całej Europy. Ta energicznie rozwijająca się firma poszerzyła paletę swoich produktów o autobusy napędzane bio-gazem, zaś w ramach pozyskiwania nowych rynków zbytu w kwietniu 2007 roku wygrała kontrakt na dostawę 225 autobusów do Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Dynamicznie rozwijają się także branże towarzyszące przemysłowi środków transportu, takie jak branża oponiarska, produkcja akumulatorów, produkcja foteli samochodowych o wysokim standardzie. Z innych branż wymienić należy dobrze rozwinięty przemysł meblarski, wyrobów szklanych i ceramicznych, sprzętu gospodarstwa domowego, akumulatorów, żarówek, a także baterii. Istotną rolę w gospodarce regionu pełni również przemysł spożywczy. Dobrze rozwinięte rolnictwo dostarcza surowców dla produkcji mięsa, mąki, mleka i jego przetworów, cukru, słodyczy, czekolady, przetworów z owoców i warzyw, spirytusu, piwa. Wielkopolski przemysł śmiało konkuruje na rynkach międzynarodowych, a Wielkopolska jest trzecim w kraju województwem pod względem wartości eksportowanych towarów. Głównym odbiorcą naszych wyrobów są kraje Unii Europejskiej. Inwestycje Wielkopolska to atrakcyjny region do inwestowania. Fitch Ratings, międzynarodowa agencja ratingowa, potwierdziła krajowy rating długoterminowy dla Województwa Wielkopolskiego AA(pol) (podwójne A (pol)). Oznacza to, iż długoterminowa perspektywa ratingu jest stabilna. Nie bez znaczenia jest przystąpienie Polski do struktur unijnych zwiększające wiarygodność finansową i atrakcyjność inwestycyjną regionu. Najbardziej atrakcyjnym pod względem inwestycyjnym miejscem w Wielkopolsce jest Poznań. Powiaty charakteryzują się znacznie zróżnicowaną atrakcyjnością inwestycyjną. Najwyższy jej poziom ma Leszno, wysoką atrakcyjnością cechują się też Kalisz i Ostrów, Spośród miast powiatowych wysoką atrakcyjność mają: Piła, Gniezno, Ostrów Wielkopolski, Kościan, Szamotuły i Września. Atrakcyjność powyżej przeciętnej mają Oborniki, Nowy Tomyśl, Środa Wielkopolska, Koło, Śrem, Jarocin oraz Kępno. Udział inwestorów zagranicznych w całości inwestycji w regionie wynosi 20%, natomiast ilość zlokalizowanych w Wielkopolsce inwestycji zagranicznych to około 10% wszystkich tego typu inwestycji w kraju. Wartość zainwestowanego kapitału firm zagranicznych 1

2 wynosi ponad 8,22 mld USD. Dotychczasowy napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych doprowadził do powstania ponad 5 tys. przedsiębiorstw z udziałem tego kapitału. W branżowej strukturze zainwestowania dominują sektory: spożywczy, chemiczny i farmaceutyczny, środków transportu oraz maszyn i urządzeń. Znaczący jest także udział sektora finansowego oraz rosnący ostatnio udział handlu. Wśród inwestycji zagranicznych dominuje kapitał niemiecki. Duży jest także udział kapitałów: brytyjskiego, amerykańskiego, irlandzkiego i szwedzkiego. Ponad 80% podmiotów z kapitałem zagranicznym jest zlokalizowane w Poznaniu i subregionie poznańskim. W celu przyspieszenia rozwoju gospodarczego i osiągnięcia zamierzonych celów stworzono specjalne strefy inwestowania, parki inwestycyjne oraz przemysłowe centra logistyczne. W 2003 roku powstała Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ( która oprócz udzielania pożyczek, prowadzi także Regionalne Centrum Eksportu oraz zajmuje się kompleksową obsługą inwestora. Poszukiwaniem terenów pod atrakcyjne inwestycje zajmuje się również Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski ( ściśle współpracujące z WARP. Promocją Wielkopolski, kojarzeniem inwestorów i jednostek samorządu terytorialnego zajmują się na terenie Wielkopolski także liczne instytucje zrzeszające pracodawców i przedsiębiorców. Należą do nich między innymi: Polska izba Gospodarcza Eksporterów, Importerów i Kooperacji ( oraz Wielkopolska Izba Przemysłowo- Handlowa ( Infrastruktura Komunikacyjna Województwo wielkopolskie jest znakomicie usytuowane na skrzyżowaniu ważnych europejskich powiązań komunikacyjnych. Krzyżują się tu ważne szlaki komunikacyjne, wiodące z Berlina przez Poznań, Konin i Warszawę do Moskwy, oraz z Pragi przez Wrocław, Leszno, Poznań na wybrzeże Bałtyku. Pod względem geograficznym Wielkopolska jest pomostem między Europą Wschodnią i Zachodnią. Przez Wielkopolskę przebiega odcinek autostrady A2 o długości 215 km, wzdłuż którego biegnie linia kolejowa przystosowana do europejskiego systemu transportowego szybkich przewozów. To główna oś komunikacyjna województwa łącząca Wielkopolskę z państwami Unii Europejskiej i z centrum Polski, a dalej z Europą Wschodnią. Przebiega ona przez stolicę regionu Poznań, oddaloną od Warszawy o 300 km, a od Berlina o 260 km. Na trasie biegnącej przez obszar województwa zaprojektowanych zostało 14. węzłów przy-autostradowych, łączących drogi krajowe i wojewódzkie z autostradą. Tereny leżące w ich sąsiedztwie, ze względu na wyjątkowo dogodną dostępność komunikacyjną, uznane zostały jako jedne z najatrakcyjniejszych w regionie miejsc dla inwestorów. Ważne funkcje komunikacyjne w Wielkopolsce spełnia również międzynarodowy port lotniczy Poznań-Ławica, zapewniający bezpośrednie połączenia z Poznania do wielu strategicznych miejsc Europy. Rozbudowa tego obiektu, a co za tym idzie rozwój komunikacji lotniczej, jest jednym z priorytetów strategii rozwoju województwa. 2

3 MŚP W Wielkopolsce pod koniec 2006 roku zarejestrowanych było ponad 350 tys. przedsiębiorstw, najwięcej w mieście Poznaniu oraz subregionach: poznańskim, kaliskim, pilskim oraz konińskim. Rozwój sektora małych i średnich przedsiębiorstw wywiera znaczący wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy województwa wielkopolskiego. Od początku okresu transformacji Wielkopolska cechuje się stosunkowo dużą dynamiką rozwoju przedsiębiorczości, co szczególnie dotyczy małych i średnich firm. Do korzystnych uwarunkowań rozwoju przedsiębiorczości w województwie wielkopolskim należy duża i szybko rosnąca liczba przedsiębiorstw, szczególnie podmiotów małych i średnich, ich znaczny oraz stale rosnący potencjał ekonomicznowytwórczy, wysokie kwalifikacje pracowników oraz długie tradycje wielu branż i firm, zdecydowana przewaga własności prywatnej, znaczny napływ kapitału zagranicznego, korzystna struktura rodzajowa przedsiębiorstw, stosunkowo duża dynamika eksportu, relatywnie wysoka produktywność firm i duża dynamika jej wzrostu. Pozytywną stroną małej i średniej przedsiębiorczości w Wielkopolsce jest zarówno stosunkowo duży napływ kapitału zagranicznego, jak również najwyższy w kraju udział firm zagranicznych w eksporcie. Innowacyjna Wielkopolska Wielkopolska to region przyjazny innowacjom, który sprzyja powstawaniu i rozwojowi innowacyjnych firm, technologii oraz komercjalizacji wyników badawczych. Staje się on jednym z najistotniejszych obszarów, sprzyjających procesom kreowania, absorpcji i dyfuzji innowacji. W Poznaniu działa 20. centrów doskonałości w szerokim zakresie dyscyplin. Trzy z ponad 20. Centrów Zaawansowanych Technologii w kraju są koordynowane w Poznaniu: - Centrum Zaawansowanych Technologii Chemicznych (koordynator Uniwersytet im. Adama Mickiewicza) - Centrum Zaawansowanych Technologii Informacyjnych (koordynator Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk) - Centrum Zaawansowanych Technologii Wielkopolskie Centrum Biotechnologii Medycznej (koordynator Uniwersytet Medyczny w Poznaniu). W ramach nowej koncepcji planuje się utworzenie Wielkopolskiego Centrum Zaawansowanych Technologii (WCZT), będącego swoistą fuzją wszystkich wyżej wymienionych centrów i koncentrującego się na poniższych obszarach badawczych: - chemikalia i biochemikalia 3

4 - bio- i nanomateriały - zastosowanie chemii bioorganicznej, biologii molekularnej i biotechnologii w ochronie zdrowia (diagnostyka medyczna, agrotechnika, przemysł spożywczy) - zaawansowane technologie informacyjne (usługi szerokopasmowe i mobilne, kręgosłupowa sieć szerokopasmowa, infrastruktura obliczeń bioinformatycznych). WCZT ma być ulokowane w dwóch campusach w Poznaniu (Berdychowo Dolina Warty technologie informacyjne, Naramowice materiały i biomateriały) W regionie powstały również zręby regionalnego systemu innowacji. Dzięki temu innowacyjne przedsiębiorstwo może skorzystać z całego wachlarza usług i wsparcia ze strony m.in. Poznańskiego Parku Naukowo-Technologicznego Fundacji UAM, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Naczelnej Organizacji Technicznej (NOT), Krajowej Izby Gospodarczej, w ramach projektów sieciowych (Wielkopolska Sieć Innowacji) i lokalnych Centrów Transferu Technologii (Leszno, Ostrów Wielkopolski, Piła). Również w procesie tworzenia małej firmy technologicznej (start-up), firmy opartej na wiedzy, jej inicjatorzy, bez względu na to czy pochodzą ze środowiska akademickiego Poznania czy nie, mogą liczyć na pomoc ze strony Urzędu Miasta Poznania, Powiatowego Urzędu Pracy, Poznańskiego Ośrodka Wsparcia Przedsiębiorczości, Wielkopolskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i Poznańskiego Parku Naukowo-Technologicznego Fundacji UAM, który obok prowadzenia projektów miękkich utworzył Inkubator Technologiczny, dedykowany takim przedsięwzięciom. Podobną funkcję spełniają Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości oraz Nickel Technology Park. Wszystkie powyższe działania są finansowane zarówno z funduszy strukturalnych UE, innych projektów europejskich (np. Programy Ramowe UE), jak i z budżetu państwa. Nauka W województwie wielkopolskim funkcjonuje 36 państwowych i 23 prywatne uczelnie wyższe (poza 6 uczelniami wyznaniowymi), z czego 26 mieści się w Poznaniu. Swą siedzibę ma tutaj również Oddział Polskiej Akademii Nauk i 21 jej placówek oraz 27 instytutów i ośrodków naukowo-badawczych. Ich działalność odnosi się głównie do środowiska rolniczego i leśnego, technologii drewna, włókien naturalnych, obróbki metali, chemii stosowanej oraz techniki instalacyjnej. Wielkopolskie uczelnie należą do najlepszych w kraju. Wśród nich odnaleźć można zarówno uczelnie państwowe, jak również liczne szkoły prywatne. W Poznaniu studiuje ponad 177 tysięcy studentów. Tę skarbnicę młodych talentów przedsiębiorcy zagraniczni wymieniają najczęściej, jako jeden ze znaczących czynników o podjęciu decyzji inwestowania. Warto zaznaczyć, że młodzi Wielkopolanie mają szansę kształcenia się nie tylko w stolicy województwa, ale też w Państwowych Wyższych Szkołach Zawodowych, 4

5 znajdujących się na terenie większych miast regionu, jak chociażby w Kaliszu, Koninie, Gnieźnie, Lesznie czy Pile oraz w licznych szkołach prywatnych mających swoje siedziby na terenie całego województwa. Najważniejsze uczelnie w regionie: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ( Akademia Ekonomiczna w Poznaniu ( Politechnika Poznańska ( Uniwersytet Medyczny ( Uniwersytet Przyrodniczy ( 5