JESTEM MALYM OBYWATELEM EUROPY Projekt edukacyjny Przedszkola nr 5 im. Słoneczny Zakątek w Ostrzeszowie

Transkrypt

1 Małgorzata Białecka Magdalena Bocheńska Karolina Idczak Wiesława Korczak Marzena Piaskowska-Błoch Marzena Skowrońska Projekt edukacyjny JESTEM MAŁYM OBYWATELEM EUROPY Program, pt. Jestem małym obywatelem Europy to efekt pracy zespołowej nauczycieli Przedszkola nr 5 im. Słoneczny Zakątek w Ostrzeszowie. Inspiracją, do jego stworzenia stały się treści szkoleniowe zaprezentowane w ramach wsparcia projektowego Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim. W roku szkolnym 2014/2015 w przedszkolu realizowana była oferta doskonalenia pod nazwą Techniki uczenia się i metody motywujące do nauki. Efektywna praca w szkoleniowa zaowocowała m.in. przygotowaniem programu projektu edukacyjnego. Program powstał pod kierunkiem doświadczonej trenerki i specjalistki w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli Pani Mirosławy Berezowskiej. JESTEM MALYM OBYWATELEM EUROPY Projekt edukacyjny Przedszkola nr 5 im. Słoneczny Zakątek w Ostrzeszowie Wprowadzenie Prezentowany projekt jest blokiem zajęć edukacyjnych rozbudzających u dziecka świadomość przynależności Polski do Krajów Europy. Jego realizacja nakierowana jest na wyjaśnienie powszechnie dziś używanego pojęcia, że wszyscy jesteśmy obywatelami Europy oraz wykształcenie postaw świadomości europejskiej ważnych dla dziecka wzrastającego w dzisiejszych czasach. Co oznacza, skąd się wzięło pojęcie Obywatel Europy i w jakim stopniu dotyczy to dzieci - to zagadnienia, którymi będziemy się zajmować w naszym projekcie.

2 Celem realizacji projektu jest budzenie świadomości przynależności społecznej prowadzi od domu rodzinnego przez nasze przedszkole, nasze miasto Ostrzeszów, nasz kraj do Europy. Tematyka projektu Jestem małym obywatelem Europy jest efektem zainteresowań naszych przedszkolaków. Wątek ten już wielokrotnie podejmowany był podczas formach uroczystości i imprez okolicznościowych. Tym razem chcemy, by poznana metoda projektu badawczego pogłębiła wiedzę na temat życia rówieśników naszych dzieci w wybranych krajach Unii Europejskiej. Nasze przedszkolaki reprezentują pokolenie przyszłych obywateli Europy z możliwością kształcenia się w wybranych krajach. Jest to czas, kiedy mamy do czynienia z wyjazdami zarobkowymi rodziców do różnych krajów Europy, z wyjazdami wypoczynkowymi, wycieczkami, które umożliwiają też dzieciom bezpośrednie zdobywanie informacji o innych krajach. Uczniowie szkół z naszego miasta wyjeżdżają w ramach programów Erasmus, Leonardo da Vinci na wymianę uczniów do Anglii, Hiszpanii, Niemiec. Mając na uwadze perspektywy kolejnych etapów rozwoju edukacji szkolnej - sądzimy, że spontaniczne zainteresowania dzieci - krajami Europy należy poszerzyć, pogłębiać, poddać analizie, by uzyskać odpowiedzi na dociekliwe pytania dzieci. Chcemy wykorzystać nie tylko naturalną dla tego okresu życia - ciekawość poznawczą, ale także radość z odkrywania nowych obszarów wiedzy. Jest jeszcze jeden ważny powód realizacji projektu zdobywanie kompetencji społecznych, wzbudzanie poczucia tożsamości i budowanie świadomości, że jesteśmy pokoleniem obywateli Europy. Dzięki temu możemy śmiało przekraczać granice państw i poznawać obywateli innych, europejskich krajów. Chcemy ponadto dowieść, że dzieci i ich rodzice mają we wszystkich krajach Europy podobne radości, kłopoty, problemy a ich życie wypełnią te same treści: nauka, dom, rozrywki, zabawy... Natomiast to, co nas różni - to kultura, tradycja, zwyczaje, obyczaje danego kraju. Są to, różnice, które trzeba szanować i pielęgnować, ponieważ to one są wyznacznikiem wyjątkowości każdego narodu. Świadomość tożsamości społecznej, kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej 1 1 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.

3 ,pokonanie lęków przed nieznanym- kształtowanie otwartej osobowości zaczyna się w domu, po osiągnięciu gotowości przedszkolnej kontynuacja tego procesu pozostaje szkole. Projekt edukacyjny jest najefektywniejszą metodą, która wykorzystuje naturalną aktywność dzieci, uczy stopniowej samodzielności w poszukiwaniu wiedzy oraz wykonywania zadań i nabywania nowych umiejętności. Ale przede wszystkim dostarcza radości z nauki w zabawie! Ponadto projekt edukacyjny wykorzystuje wszystkie poznane (w czasie warsztatów i pracy w przedszkolu) metody aktywizujące i motywujące: elementy dramy: inscenizacje, symulacje, odgrywanie ról, pytania i odpowiedzi, wywiad, prezentację, demonstrację, rozmowę kierowaną, zadania WebQuestowe oraz mapy mentalne. Do zadań projektowych zostaną zaproszeni rodzice, by stali się aktywnymi współuczestnikami procesu uczenia się własnych dzieci. Jak planujemy osiągnąć cel? Zamierzamy włączyć rodziców i innych dorosłych do zadań projektowych, wykorzystać ich wiedzę na temat różnych krajów Europy, obejrzeć dokumentację z podróży służbowych, wycieczek krajoznawczych i odwiedzin rodzin. Informacje zostaną przekazane w rozmaitej formie :gawęd, prezentacji multimedialnych, wystaw fotograficznych, filmików, z poczęstunkiem kulinarnych specjałów typowych dla danych krajów Europy np. musaka, suflaki, sałatka grecka, francuskie croissanty, ryba z frytkami itp. Zgodnie z założeniami każdego projektu badawczego nasze przedszkolaki, zostaną zainspirowane do poszukiwań, porównań - zdobędą nowy obszar wiedzy o Europie. Inspiracją będzie życie codzienne dzieci w wieku przedszkolnym - w różnych krajach europejskich. Planujemy więc ruszyć we wspólną podróż po Europie: poszukać (z pomocą rodziców, znajomych, przyjaciół przedszkola i osób ze środowiska) kontaktów z przedszkolakami w innych krajach Europy. poznać wybrane kraje należące do Unii Europejskiej, zdobyć informacje na temat więzi naszego miasta z miastami w Europie, odbyć wycieczkę do instytucji zajmującej się współpracą europejską w mieście, nawiązać kontakt korespondencyjny z dziećmi w innych krajach, zdobyć interesujące nas informacje z wskazanych przez nauczyciela źródeł.

4 1. Faza początkowa Rozmowa kierowana z dziećmi przedstawiająca cel naszych dociekań: wędrówkę po Europie. Wprowadzenie wyrazów związanych z pochodzeniem nazwy kontynentu. Czym jest Europa? a) Zapoznanie dzieci z mitem o Europie Europa w mitologii greckiej słynąca z niezwykłej urody królewna. Zeus, zakochawszy się w Europie, przybrał postać pięknego złotego byka i zjawił się na łące, miejscu zabaw Europy i jej towarzyszek. Europa uwiedziona łagodnością i delikatnością byka usiadła na jego grzbiecie. Zeus - byk korzystając z tej sytuacji zerwał się do ucieczki i nie spoczął, dopóki nie przepłynął morza i nie dobiegł do cudownej groty położonej na Krecie. Zamieszkawszy na Krecie, Europa urodziła Zeusowi dwóch synów. Europa wyszła później za mąż za Asteriona, króla Krety, który adoptował jej dzieci, a byk został umieszczony przez bogów na nieboskłonie w postaci gwiazdozbioru Byka. Otaczano ją boską czcią. Uważano ją za najpiękniejszą kobietę na świecie 2. b) Pytania i odpowiedzi- dzieci przygotowują sesję pytań dla nauczyciela sprawdzając jego wiedzę na temat Europy, jeśli dziecko przyłapie nauczyciela na niewiedzy - zdobywa punkt. Wygrywa dziecko, które najczęściej przyłapie Panią na niewiedzy. c) Planowanie zajęć (sieci) w blokach tematycznych. Czego chcemy się dowiedzieć o życiu przedszkolaków w innych krajach europejskich? Przykłady pytań: Czy dzieci mieszkają w swoim kraju od zawsze, czy znalazły się tam z innych powodów? W jakim wieku dzieci idą do przedszkola w innych krajach? Jak wygląda ich przedszkolny dzień? Co jedzą na śniadanie, obiad i kolację? Jaka jest ich ulubione danie? Jak odpoczywają? Jakie mają ulubione zabawy, gry, zajęcia w przedszkolu? Czego się uczą w przedszkolu? Jakie języki obce poznają? Co wiedzą o Polsce? Czy kiedyś odwiedzały nasz kraj? 2 Na podstawie mitu w: J. Parandowski. Mitologia. Wydawnictwo Puls 1992

5 Co uważają za najciekawsze w swoim kraju? (.i inne pytania, które trudno przewidzieć.) 2. Faza realizacji projektu Jak zrealizować cel? Nawiązanie kontaktu z pomocą nauczyciela i rodziców z przedszkolami w innych krajach, wykorzystanie skypa do spotkania w sieci, sesja pytań i odpowiedzi, umieszczenie odpowiedzi na wspólnej tablicy. Następnie zebranie informacji i ich graficzne zanotowanie metodą mapy mentalnej, lub pracami plastycznymi techniką kolażu. Nauczyciel zapisuje wnioski wykorzystując słowa- klucze/symbole z metody czytania globalnego PODOBIEŃSTWA RÓŻNICE WNIOSEK z rozmowy podsumowującej: np.: dzieci w różnych krajach Europy mają takie same marzenia, zajęcia, podobne posiłki itd.. Uwagi do SPOSÓBU REALIZACJI Zajęcia edukacyjne będą prowadzone we wszystkich grupach przedszkolnych w wybrany dzień tygodnia lub miesiąca. Każde zajęcie będzie prowadzone w formie zabawy lub gry tematycznej pod tym samym tytułem, ale ze zróżnicowanym stopniem trudności. (np.: wybrany do poznawania kraj w młodszych grupach będzie najbliższy doświadczeniom dzieci, w starszych grupach to będzie graj mniej znany, o którym wiedzę dopiero zdobędziemy za pomocą różnych środków dydaktycznych: filmów z platformy edukacyjnej Nationale Geografic, Kuchnie Europy, działu bajek, albumów przyrodniczych znajdujących się w zbiorach biblioteki miejskiej i pedagogicznej itd. Baza pytań i lista kontaktów (wywieszona w widocznym miejscu) będzie na bieżąco uzupełniana, w miarę rozwijania i pobudzania ciekawości dzieci i rodziców.

6 Poszerzanie obszarów wiedzy odbywać się będzie zgodnie z potrzebami dzieci, ich indywidualnymi zainteresowaniami, znajomością języków obcych, umiejętnością korzystania z komputerów, itd. Cel ogólny: kształtowanie u dzieci świadomości i tożsamości przynależności do rodziny, miasta, regionu, narodu i Europy. Dzieci rozwijają kompetencje społeczne przez : używanie zwrotów grzecznościowych stosownych do okazji i okoliczności, umiejętność komunikowania się bez uprzedzeń i stereotypów, otwarte relacje z innymi, pokonywanie lęków i oporów, przekraczanie granic komunikacyjnych z dziećmi w innych krajach, nawiązywanie przyjaźni i znajomości, poszukiwania i dociekliwość poznawczą. Dzieci zdobywają wiedzę na temat: - Unii Europejskiej i jej poszczególnych państw członkowskich, - warunków życia swoich rówieśników z innych krajów, - sposobów komunikowania się z dziećmi w innych krajach Europy, -obcych tradycji i kultur (języka, obyczajów, legend, baśni). -zabaw i zainteresowań dzieci z innych krajów Formy realizacji i ewaluacji : wystawy prac plastycznych prezentujących i promujących działania w projekcie przedszkole Słoneczny Zakątek, prezentacje, pokazy (dokumentowane fotograficznie), wycieczki do biblioteki miejskiej i pedagogicznej, Urzędu Miasta, wywiady z osobami, które mieszkają, uczą się, pracują w różnych krajach Europy lub wyemigrowały i odwiedzają swoje rodziny w Ostrzeszowie(relacje ze spotkań) posty, reportaże w gazecie regionalnej, wywiad z Europosłem (wywiad zamieszczony na stronie internetowej przedszkola), zespołowe występy: Przedszkolaki uczniom lub Jestem Małym Europejczykiem,

7 quizy, teleturnieje, święto kraju Europy (taniec, słówka z bloku tematycznego bliskiego dzieciom, książki, pamiątki tzw. suweniry). Podsumowanie projektu Wydanie okolicznościowej gazetki prezentującej wyniki projektu : wiedzę o Europie, kontakty z innymi i ich efekt. Czas realizacji: cały rok szkolny 2015/2016, realizacja w cyklu dwutygodniowym lub w pierwszą środę miesiąca ogłoszoną Dniem Europejskich Kontaktów Dzieci. W następnym roku realizacji kolejne wybrane kraje Europy. Osoby odpowiedzialne: nauczycielki wszystkich grup przedszkolnych. Partnerzy projektu: rodzice, uczniowie szkół podstawowych i gimnazjum, Europoseł, biblioteka, urzędnicy Urzędu Miasta i Gminy w Ostrzeszowie. Metody pracy aktywizujące i motywujące: rozmowa kierowana, taniec regionalny z choreografią typową dla danego kraju, gry dydaktyczne, gry symulacyjne, zabawy edukacyjne (wiedza: konkursy, quizy, teleturnieje), elementy dramy (emocje: odgrywanie ról, rzeźba, opowieść ruchowa), webquesty (gromadzenie, selekcjonowanie, porządkowanie i wartościowanie informacji) - zadania dla dzieci i rodziców w celu poszukiwania i zebrania informacji na dany temat, przy wskazaniu przez nauczyciela źródeł informacji, bibliografii. Techniki pracy: 1. Mapa mentalna (schemat słoneczka). 2. Burza mózgów, dywanik pomysłów. 3. Techniki plastycznego wyrazu: wydzieranka, kolaż, proste orgiami,

8 albumy tematyczne (fotograficzny). Techniki sprawności językowej: quizy tematyczne, zagadki tematyczne, gry dydaktyczne, konkursy, gawędy, graffiti, wywiad (budowanie schematu pytań i nagrywanie odpowiedzi na dyktafon) Formy realizacji: poszukiwanie śladów Wspólnoty Europejskiej w najbliższym otoczeniu: spacery w poszukiwaniu wiedzy o regionie (pomniki i miejsca dokumentujące ślady europejskiej wspólnoty), gawędy najstarszych mieszkańców miasta, wycieczki, do sąsiednich miast w regionie, uczestnictwo w tematycznych warsztatach organizowanych we współpracy ze szkołami, biblioteką, praca zespołowa z rodzicami, praca indywidualna: prace plastyczne, modele, makiety, mapy, foldery, zabawy z rodzicami (Rodzinny Piknik Europejski), spotkania z ciekawymi ludźmi (Europoseł, podróżnik z naszego miasta, ludzie sukcesu), seans filmowy (współpraca z kinem), korespondencja mailowa, skype. Zadania do realizacji, formy i spodziewane efekty Zadania, bloki tematyczne Formy realizacji Spodziewane efekty 1.Archiwum E czyli przygotowanie bazy materiałów,środków dydaktycznych i źródeł wiedzy związanych z edukacją europejską dziecka w wieku przedszkolnym Analiza dostępności i wartościowanie (w Internecie, bibliotece i mieście) źródeł wiedzy i informacji na temat Europy w oczach dzieci oraz sposobów pozyskiwania odpowiedzi na pytania o życiu dzieci w krajach Europejskich - sporządzenie bazy zasobów do realizacji projektu, uporządkowanie ich, zaplanowanie sposobów i celów wykorzystania materiałów, źródeł, informacji. -wybór ćwiczeń, wejście w porozumienie z instytucjami publicznymi, ustalenie daty spotkania z europosłem, wybranie zajęć, zabaw oraz dopracowanie form działań projektowych do celów i zadań do realizacji w ramach projektu

9 2. Rodzice o Europie - zapoznanie rodziców z celami projektowi, wspólnych działaniach, zadaniach. 3. Uczniowie - przedszkolakom warsztaty/zajęcia edukacyjne prowadzone przez uczniów szkoły podstawowej lub gimnazjum dla dzieci w przedszkolu (w ramach wolontariatu). 4. Nasi koledzy z przedszkola w krajach europejskich. Budowanie mostów porozumienia z innymi (kompetencje społeczne) Zajęcia rozwijające kluczowe umiejętności budowania relacji z innymi,kształtowanie świadomości przynależności Polski do Unii w czasie realizacji zadań edukacyjnych -umieszczenie ogłoszenia dla rodziców o projekcie, z prośbą o przekazywanie kontaktów, materiałów, filmów, dokumentacji fotograficznej na temat krajów Europy, -spotkania w grupach przedszkolnych mające formę giełdy pytań. Poszerzanie wiedzy na temat krajów Europy, Unii, emigracji (wyjazdów do pracy znajomych, rodzin itp.), tradycji, kultury, zwyczajów, filmów, produktów, pomników historycznych, -zebranie i posumowanie, stworzenie bazy pytań pt: Chcielibyśmy się dowiedzieć -zaproszenie do współpracy Szkolnych Klubów Europejskich, zgłoszenie chęci uczestnictwa przedszkolaków we wspólnych imprezach, działań o tematyce europejskiej, -zredagowanie w grupach najstarszych przedszkolaków zaproszenia do współpracy z zaprzyjaźnioną szkołą lub gimnazjum. - wyszukanie adresów kontaktowych z przedszkolami w wybranych krajach Europy i zredagowanie listu przy pomocy nauczycielki zapraszającego do poznania się, wymiany informacji, -przygotowanie prac plastycznych, rysunków dla naszych europejskich przyjaciół pt: a) To ja Wojtek - mapa mentalna prezentująca siebie, swoje zainteresowania, rodzinę, dom, otoczenie i to, co dziecko chciałoby o sobie zakomunikować rówieśnikom. b) To nasze Przedszkole Słoneczny Zakątek praca plastyczna - komisyjne wybranie najciekawszych prac, scanowanie i wysłanie wraz z listem do wybranych przedszkoli w Europie. -budowanie Bazy Pytań Ciekawskich Przedszkolaków. -skorzystanie z pomocy podobnych doświadczeń nauczycieli z platformy edunews.pl /projekty -prezentacja projektu, jego celów, zaproszenie do wybranych obszarów współpracy (spotkań, wywiadów, prezentacji itp.) pomoc w redagowaniu zakładki na stronę internetową przedszkola -zajęcia edukacyjne z udziałem rodziców: prezentacja dokumentacji fotograficznej z wycieczek, podróży służbowych do Europy; plakaty, filmy, nagrania Wspólne zajęcia przygotowane przez uczniów dla przedszkolaków (zabawy, quizy, teleturnieje, turniej, inscenizacja itp.) w ramach współpracy ze szkolnym Klubem Europejskim Nawiązanie kontaktów wideo na skype, prowadzenie swobodnej rozmowy przy pomocy nauczyciela języka obcego w przedszkolu, wymiana informacji, rysunków - poszerzanie wiedzy na temat ojczystego kraju w kontaktach z dziećmi z polskich przedszkoli, przy pomocy polskich nauczycieli w polskich placówkach zagranicznych np.: Przedszkola w Tuluzie lub innego wybranego przez rodziców i nauczycieli Efekt: radość z nawiązania kontaktów, budowanie relacji, ośmielanie, pokonywanie lęków, barier komunikacyjnych, świadomość wspólnoty europejskiej, określanie podobieństw i różnic w obyczajach, tradycjach, zachowaniach, zabawach itp.

10 5.Jestem przewodnikiem po moim mieście dla kolegów z przedszkoli polskich w Europie. 6. To się wydarzyło w naszym przedszkolu- Kronika wydarzeń i świat w przedszkolu. 7. Spotkania z Ludźmi Sukcesu z naszego regionu, np.: z Europosłem Andrzejem Grzybem, Prezydentem Miasta Wrocław Rafałem Dudkiewiczem 4 8.Dzień tańców, zabaw i potraw europejskich 9. W naszym Kąciku Europejskim gromadzenie i prezentowanie zebranej dokumentacji, wszystkich doświadczeń, tworzenie biblioteczki medialnej (książki, albumy, filmiki, nagrania, fotografie. -wycieczka po naszym mieście- szlakiem miejsc ciekawych ważnych, niezwykłych przygotowanie do roli przewodnika z wykorzystaniem planów, folderów, zdjęć -wydanie gazetki okolicznościowej lub folderu Tworzenie kroniki wydarzeń (albumy z dokumentacją) w naszym przedszkolu i przekazywanie informacji kolegom z przedszkoli w Europie źródła informacji o Ludziach Sukcesu z naszego miasta: Biznesmeni z Ostrzeszowa podbijają Europę 5 ; EUROPA to MY 6 Sylwetka Europosła z Brukseli 7 Każda grupa przedszkolna prezentuje taniec, zabawy i tradycyjna potrawę oraz Mini -Słowniczek 10 słów 8 (w języku naszych europejskich rówieśników) Porządkowanie, selekcjonowanie, szeregowanie i wartościowanie zebranych z różnych źródeł materiałów, przy pomocy uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 1 przygotowanie przedszkolaków do eliminacji w Teleturnieju Wiedzy o Europie (opracowanie przez nauczycieli zestawu pytań) Symulacja roli przewodnika Wykorzystanie sposobu prezentacji miasta w z perspektywy zainteresowań dziecka i w jego języku 3. Nagranie filmu z wycieczki po mieście z dziećmi w roli przewodników. Przygotowanie przesłania dla kolegów z Europy. Wymiana informacji na temat życia przedszkolaków w europejskich miastach partnerskich. Publikacja filmu ze spotkania na stronie internetowej przedszkola. Prezentacja efektu przygotowań dla dzieci z innych grup, rodziców i zaproszonych gości. Kącik wiedzy o Europie 9 Uzupełniana na bieżąco, stworzona przez dzieci i rodziców, mała biblioteczka multimedialna Z doświadczeń i obserwacji własnych trenera- zdobytych w czasie wędrówki szlakiem wrocławskich krasnali wynika, że istnieje rozbieżność pomiędzy prezentacją dorosłych, a językiem dziecka. Język małych przewodników był żywy, barwny, dopasowany w swojej responsywności do wieku i percepcji odbiorców. Stąd pomysł, by w tym projektowym zadaniu również wykorzystać kreatywność dzieci Słowniczek ma zawierać słowa, których znaczenie zawiera się w kręgu tematycznym dziecka w przedszkolach. 9 źródła dla rodziców: WEBQUESTY 10 Gromadzenie informacji z wybranych spośród 28 krajów tworzących wspólnotę : Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Czechy, Rumunia, Szwecja, Słowacja, Słowenia, Wielka Brytania, Węgry i Włochy.

11 3. Faza zakończeniowa. Ewaluacja. Sondaż wśród rodziców i przedszkolaków, na temat przyrostu wiedzy i umiejętności po pierwszym roku projektu. Wywiad przeprowadzony bezpośrednio po występach dzieci - w czasie rozmowie kierowanej na temat efektów projektu (nagrania na dyktafon, wywiady itp. metody gromadzenia informacji). Ankieta ewaluacyjna dla rodziców po realizacji projektu Placówka Grupa Projekt Jestem Małym Obywatelem Europy Nauczyciel Etap I Francja, Niemcy, Anglia i Czechy Data Szanowni Państwo! Uprzejmie prosimy o wyrażenie swoich spostrzeżeń na temat realizacji w naszym przedszkolu projektu pt. Jestem małym Europejczykiem. Przypominamy, że zakończyliśmy I etap, który miał uświadomić dziecku kim jest, jak się bawią i uczą jego koledzy z przedszkoli w Europie. W tym celu przeprowadziliśmy wiele zajęć edukacyjnych oraz wiele prac prezentujących i dokumentujących nasze kontakty i nasze osiągnięcia. Prosimy o zaznaczenie i odpowiedzi na pytania, które pomogą nam ocenić efektywność projektu: Czy podoba się Państwu taka forma wspólnego działania, jaka jest nasz 1) projekt? a) Tak, ponieważ b) Nie, ponieważ. c) Nie interesują mnie metody pracy z dzieckiem.. W jakim stopniu wspólne zadanie projektowe pozwoliło Państwu na 2) zmniejszenie dystansu miedzy przedszkolem a rodzicami? a) W dużym stopniu, gdyż. b) W umiarkowanym

12 c) w naszym przedszkolu. Czy zauważyliście Państwo jakieś korzystne przyrost wiedzy i zmiany w 3) zachowaniu dzieci? a) Dziecko jest dużo śmielsze i wie o Europie więcej. b) Dziecko zaczyna się interesować swoim bliższym i dalszym otoczeniem. c) Nie zauważyłem żadnych pozytywnych zmian Dziękujemy! Bibliografia 1. Małgorzata Pamula, Angela Bajorek, Iwona Bartosz-Przybyło, Dorota Sikora- Banasik, Europejskie Portfolio Językowe dla dzieci,ore Moje miasto - moje sprawy / Iwona Zachciał // Życie Szkoły , nr 6, s Metoda projektów, którą wykorzystano do programu o tematyce regionalnej pt. Moje miasto - moje sprawy. Przedstawienie scenariusza zajęć dla dzieci przedszkolnych związanych z poznawaniem własnej miejscowości, jej historii, walorów oraz perspektyw rozwoju. Tematy zajęć : W mojej miejscowości, Wycieczka po naszej miejscowości. 3.Poznajemy kraje Unii Europejskiej : metoda projektu w kształceniu zintegrowanym / Mariola Witkowska // Wszystko dla Szkoły , nr 1, s. 6-7Propozycja zajęć edukacyjnych przeprowadzonych metodą projektu : temat: Co daje mój region Europie i światu? 4.Edukacja drogą do europejskiego obywatelstwa / Dariusz Koclejda // Wiadomości Historyczne , [nr] 1, s Realizacja ścieżki: edukacja europejska. Omówienie metod: projektu, pracy w grupie, wchodzenia w rolę, symulacji, dyskusji, zagadnień kontrowersyjnych, wykładu, studium przypadku, burza mózgów, mapy mentalnej, drzewa decyzyjnego. *** Projekt edukacyjny jest niewątpliwie jednym z najefektywniejszych narzędzi pracy z przedszkolakiem. Intryguje, bawi, zaciekawia A przez to uczy w sposób, który nie obciąża dziecka i nie wzbudza w nim oporu przed przekazywaną wiedzą. Jednak wartość zaproponowanego programu projektu edukacyjnego wychodzi daleko poza samą formułę. Cenna jest tutaj nie tylko metoda, ale i treść. Projekt podejmuje jeden z najbardziej ważkich tematów współczesności: temat zgodnego i harmonijnego współżycia w pełnej różnorodności europejskiej przestrzeni społecznej.