Arena. nie tylko dla. Krakowa. Zbigniew. Rapciak. Martela biuro jako element budowy wizerunku. prezes Agencji Rozwoju. Miasta SA.

Transkrypt

1 Martela biuro jako element budowy wizerunku Lipiec-sierpień 2014ZAWARTOŚĆ estycje.pl Cena 9,90 90 (w tym 8% VAT) Lipiec-Sierpień (7-8/2014) Arena nowoczesn esny technologiczny budowlanej najnowsze rozwi¹zania Nr. ind ISSN nie tylko dla Krakowa Zbigniew Rapciak prezes Agencji Rozwoju Miasta SA w Krakowie. BIZNES DZISIAJ 8 Andrzej Nierychło: Piękna nasza Polska cała, ale za ekranem 10 Wiktor Legowicz: Do światowej ligi marsz 12 Dariusz Jarosz: Dorzynania przez dokręcanie MANAGER Zbigniew Rapciak: Arena nie tylko dla Krakowa RYNEK 18 Bart Buyse: Coraz wyżej 22 Alfred Watzl, Wojciech Trojanowski: Budownictwo i nowe technologie 26 viatoll źródła sukcesu 30 Xavier Peugeot: Globalny Peugeot 34 Piotr Iwański: Zamiast roamingu INWESTYCJE 36 Sztuka relacji inwestorskich 38 Jak wycenić zaufanie? MANAGER 360 O ZBIGNIEW RAPCIAK Didier Quillot str. 60 ARENA NIE TYLKO DLA KRAKOWA 39 Wycena spółki a jej komunikacja z rynkiem: czy polityka informacyjna wpływa na wycenę? 40 Trendy w komunikacji i raportowaniu spółek 42 Fundusze ETF od kuchni LUDZIE 44 George Cardas: Nazwisko, czyli marka 48 Stanisław Kruszewski: Perła mazowsza 70 Poradnik inwestycyjny Managera 71 ETF, czyli kup sobie indeks HR 52 Rozwiązania HR czy można inaczej? 56 Zaawansowana analityka w biznesie 60 Didier Quillot: Kierowca dobrze poinformowany 64 ERP a Internet wszechrzeczy FORUM STR. Manager AWARD 2014 str IT MANAGER Xavier Peugeot str. 30 George Cardas str V Kongres Innowacyjnej Gospodarki 68 Kredyt z dopłatą Bart Buyse str. 18 Stanisław Kruszewski str Krzysztof Dziaduszyński: Prąd i ciepło z różnych źródeł NAUKA 70 Włodzimierz Strupiński: Subtelny jak grafen REPORT 74 Porsche On Track w Estonii 76 Potomkowie bogini 78 Retromantic 80 Škoda na Tour de France 81 American dream lat Klubu Miłośników Zegarów i Zegarków 84 TAG Heuer znów w Le Mans 86 Kevin Lobo: DNA marki 88 Współczesne biuro 90 Manager AWARD 2014 DUTY FREE 98 BusinessMixer 1

2 6 M BIZNES DZISIAJ PODSŁUCHY A RYNEK Problemy z podsłuchami to nie tylko polska specjalność. Jeden z prominentnych autorów Project Syndicate (z którym blisko współpracujemy) Martin Kenney, profesor na Uniwersytecie Kalifornijskim tak oto skomentował kompromitacje amerykańskiego szpiegostwa elektronicznego: Od kiedy na jaw wyszła skala podsłuchów NSA, rządy i duże firmy spoza Stanów Zjednoczonych mają wątpliwości, czy amerykańskie firmy IT są w stanie zagwarantować bezpieczeństwo swoich produktów. Zagrożona jest kluczowa pozycja Ameryki w światowej gospodarce informacyjnej, co było nie do pomyślenia jeszcze dwa lata temu. To powinno dać poważnie do myślenia każdemu przedsiębiorcy, managerowi, pracownikowi i inwestorowi w Ameryce. Jest w tym wszystkim całkiem spora dawka ironii. W końcu amerykańska dominacja w globalnej branży IT nie byłaby możliwa bez państwowego aparatu bezpieczeństwa. Amerykański rząd mocno i stale inwestował też w badania naukowe. Konsekwencje tych więzów są takie, że amerykańska branża IT stała się agentem narodowego aparatu bezpieczeństwa. To podważa wiarę klientów w chęć czy zdolność zagwarantowania przez firmę ochrony prywatności, a koncernom trudno prawić moralne kazania, kiedy np. chiński rząd ogranicza im możliwość działania w jego kraju. EDYTORIAL Redaktor naczelny Socjalistyczne wakacje Obawiam się, że będzie to nieprawomyślny tekst. Prawie wszyscy moi korporacyjni znajomi pytani o wakacje, odpowiadają: Wyrwę się najwyżej na kilka dni, muszę czym prędzej wracać do pracy. Im wyższe ktoś zajmuje stanowisko, im więcej zarabia, tym mniej PIOTR CEGŁOWSKI sze ma szanse na normalny wypoczynek. Czy rzeczywiście właściciele firm oczekują od managerów takich poświęceń? Przecież zmęczony pracownik staje się nieefektywny. Pracodawca wymagając zbyt wiele działa więc na własną niekorzyść. Nigdy nie zapomnę rozmowy na ten temat z nieżyjącym już wybitnym ekonomistą prof. Stanisławem Kiełczewskim. Działo się to w latach 80. Jako zapalczywy młody opozycjonista miałem w głowie prosty obraz świata według mnie, kapitalizm pod każdym względem wygrywał z socjalizmem. Profesor przekornie przypomniał, że ustrój socjalistyczny pomimo fundamentalnych wad stwarzał warunki do wypoczynku. To fakt. Przeciętny Polak spędzał wówczas przynajmniej dwa tygodnie na wakacjach (zwykle w tanim zakładowym ośrodku). Większość z wypoczętych obywateli wracało z urlopów co prawda po to, żeby nudzić się w pracy, ale to już zupełnie inna bajka. Redaktor naczelny Piotr Cegłowski p.ceglowski@managermba.pl Zast. red. naczelnego Dział Ludzie Andrzej Mroziński a.mrozinski@managermba.pl Zast. red. naczelnego Dział IT, Nauka Wojciech Gryciuk w.gryciuk@managermba.pl Manager.inwestycje.pl Tomasz Miarecki t.miarecki@managermba.pl Sekretarz redakcji, Manager Report Barbara Grabowska b.grabowska@managermba.pl Dyrektor artystyczny Maja Hałko m.halko@managermba.pl Rynek, Inwestycje Krzysztof Cielenkiewicz k.cielenkiewicz@managermba.pl Studio Krzysztof Krawczyk k.krawczyk@managermba.pl Felietony, komentarze Wojciech Giełżyński Dariusz Jarosz Andrzej Nierychło Wiktor Legowicz Maciej Siembieda Marek Skała Dział foto Bartosz Grzywna b.grzywna@managermba.pl Management Business Association Maciej Siembieda m.siembieda@managermba.pl Wydawnictwo Business Magazine Manager ul. Ogrodowa 31/ Warszawa biuro@managermba.pl Siedziba redakcji Stadion Narodowy, Aleja Poniatowskiego 1, Warszawa I piętro (biuro ) tel , fax CEO Jarek Dotka j.dotka@managermba.pl Doradca zarządu ds. marketingu i reklamy Żaneta Gaca kom z.gaca@managermba.pl Dyrektor biura reklamy i rozwiązań dla biznesu Mariusz Malinowski kom m.malinowski@managermba.pl Dyrektor marketingu Aleksandra Koziejowska kom a.koziejowska@managermba.pl Key Account Manager Joanna Biedrzycka kom j.biedrzycka@managermba.pl Magdalena Łasak kom m.lasak@managermba.pl Redakcja współpracuje z Project Syndicate Polska, publikującym opinie i analizy, których autorami są najbardziej wpływowi międzynarodowi intelektualiści, ekonomiści, mężowie stanu, naukowcy i liderzy biznesu.

3 M RYNEK a koszty dystrybucji winiet znacząco obniżały wpływy z uiszczanych opłat drogowych. Dokładnie trzy lata temu archaiczny i deficytowy system winietowy został zastąpiony rozwiązaniem elektronicznym. Od 1 lipca 2011 r. każdy, kto ma zamiar skorzystać z sieci dróg płatnych w Polsce, a jedzie pojazdem samochodowym o DMC (dopuszczalna masa całkowita) powyżej 3,5 tony, musi zarejestrować się w systemie viatoll i zainstalować w swoim aucie urządzenie, które będzie automatycznie naliczało opłaty za przejazd. Co ważne, system obowiązuje również kierowców podróżujących dużymi samochodami osobowymi z przyczepami campingowymi, o ile DMC całego zestawu przekracza 3,5 tony. Z punktu widzenia kierowców, system viatoll jest zdecydowanie korzystniejszy od systemu winietowego. Przede wszystkim, jest znacznie bardziej sprawiedliwy. Dlaczego? Bo w jego ramach płaci się tylko za realnie przejechane kilometry. Winietę należało wykupić nawet w sytuacji, gdy chcieliśmy jednoraviatoll ŹRÓDŁA SUKCESU 36 MIESIĘCY FUNKCJONOWANIA, 2653 KM DRÓG KRAJOWYCH, EKSPRESOWYCH I AUTOSTRAD, 800 TYS. UŻYTKOWNIKÓW, OKOŁO 1 MLN 597 TYS. WYDANYCH URZĄDZEŃ POKŁADOWYCH I PONAD 3 MLD ZŁ WPŁYWÓW PRZEZNACZONYCH NA ROZBUDOWĘ ORAZ MODERNIZACJĘ ISTNIEJĄCEJ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ W POLSCE. To nie zbiór przypadkowych danych, ale krótkie podsumowanie działania największego, jak dotąd, projektu infrastrukturalnego w Polsce. Mowa o elektronicznym systemie poboru opłat drogowych via- TOLL, który został wprowadzony dokładnie 3 lata temu. Jak się sprawdził? Czy spełnił oczekiwania kierowców i Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad? ŁATANIE WINIETOWYCH DZIUR Przed wprowadzeniem systemu via- TOLL w Polsce obowiązywał przestarzały system winietowy. Z ekonomicznego punktu widzenia okazał się mało efektywny. Winiety kupowało zaledwie około 15 proc. zobowiązanych do tego kierowców, a skuteczność poboru opłat wynosiła niespełna 30 proc. większość kierowców tranzytowych przejeżdżała przez Polskę w ogóle nie płacąc. W dodatku prywatni koncesjonariusze otrzymywali od państwa zwrot kosztów przejazdu ciężarówek zarządzanymi przez nich odcinkami autostrad, zowo przejechać dystans zaledwie kilku kilometrów. W rezultacie, jedni kierowcy maksymalnie eksploatowali drogi jeżdżąc bardzo dużo, podczas gdy inni korzystali z nich rzadko, ponosząc stosunkowo wysoką zryczałtowaną opłatę. viatoll to największy jak dotąd, w dodatku perfekcyjnie zrealizowany projekt infrastrukturalny w Polsce wych, ekspresowych i autostrad w Polsce. To jednak nie koniec. Zgodnie z planem, system viatoll w dalszym ciągu będzie sukcesywnie rozszerzany. Docelowo, w 2018 r. ma objąć nawet 7 tys. kilometrów dróg. Każdorazowo plany włączenia do systemu nowych odcinków ogłaszane są za pomocą stosownych rozporządzeń wydawanych przez Radę Ministrów. Najbliższe rozszerzenie systemu planowane jest jeszcze w tym roku. Zostanie ono wprowadzone dwuetapowo, a w jego rezultacie do systemu włączonych zostanie ok. 264 km dróg krajowych, w tym ok. 165 km autostrad, ok. 87 km dróg ekspresowych i ok. 12 km dróg krajowych. De facto, oznacza to, że pod koniec 2014 roku system viatoll będzie obejmował łącznie blisko 3 tys. km dróg na terenie całej Polski. VIATOLL, VIABOX I VIAAUTO viatoll to nazwa całego elektronicznego systemu poboru opłat drogowych, którego operatorem jest w firma Kapsch Telematic Services. viabox to urządzenie pokładowe dla samochodów ciężkich (DMC powyżej 3,5 tony). Z kolei viaauto to nazwa usługi i urządzenia pokładowego umożliwiających samochodom lekkim (DMC równe i poniżej 3,5 tony) skorzystanie z systemu Zdjęcia materiały prasowe 26 DUŻO, WIĘCEJ I JESZCZE WIĘCEJ Obecnie systemem viatoll objętych jest blisko 2653 kilometry dróg krajolipiec-sierpień

4 RYNEK M viatoll na zarządzanych przez Generalną Dyrekcję, płatnych odcinkach autostrad: A2 Konin-Stryków i A4 Bielany Wrocławskie-Sośnica. Obydwa urządzenia są stosunkowo niewielkie (via- BOX przypomina rozmiarem telefon komórkowy, zaś viaauto jest niewiele większe od pudełka zapałek) i łatwe w montażu. Należy po prostu przykleić je do szyby pojazdu. System działa w technologii DSRC, a urządzenia przesyłają zakodowane w nich informacje do przekaźników zainstalowanych na bramownicach lub, w przypadku via- AUTO, na bramkach autostradowych. Na tej podstawie naliczana jest opłata, która może być regulowana w 2 trybach: pre-pay (przedpłacony) i postpay (z odroczoną płatnością). DLA POJAZDÓW CIĘŻKICH Każdemu, kto podróżuje po sieci dróg płatnych radzimy jak najszybciej zarejestrować się w systemie via- TOLL i zaopatrzyć w urządzenie pokładowe viabox. Zgodnie z polskim interwałów czasowych, w ramach których wszystkie przewinienia kierowcy prawem, w przypadku samochodu ciężarowego bądź pojazdu z przyczepą (o łącznej DMC powyżej 3,5 towane będą jako jedno, w rezultacie popełnione w ciągu 24 godzin trak- t), kara za niezapłacony przejazd po czego zapłaci on tylko jedną karę. drodze krajowej wynosi aż 3 tys. zł DLA POJAZDÓW OSOBOWYCH za przejazd jednym odcinkiem drogi płatnej. De facto oznacza to, że Dla kierowców pojazdów lekkich, którzy często podróżują płatnymi odcin- 3 tys. zł może kosztować kierowcę przejechanie samochodem bądź zespołem kami autostrad A2 Konin-Stryków i A4 pojazdów o DMC powyżej 3,5t. pod 1 Bielany Wrocławskie-Sośnica, system bramownicą. Dlaczego? Otóż, polskie viatoll stanowi wygodną alternatywę prawo definiuje odcinek drogi jako wobec obowiązującego tam manualnego systemu poboru opłat. Kierowcy ko- odcinek między dwoma skrzyżowaniami. Zważywszy natomiast na fakt, rzystający z urządzenia pokładowego że na jednej, nawet krótkiej, trasie viaauto nie są zmuszani do stania przy skrzyżowań może być sporo, to podróż bramkach, pobierania biletu i stania bez urządzenia viabox może okazać ponownie przy wyjeździe z autostrady. się naprawdę kosztowna Obecnie Po prostu, mogą wjeżdżać i wyjeżdżać w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju oraz w Sejmie trwają wprawdzie niczną. Takie rozwiązanie sprawia, że z autostrady wnosząc opłatę elektro- intensywne prace zmierzające do zmiany obowiązującej ustawy o drogach kosztowo: pozwala zaoszczędzić czas cała podróż staje się efektywniejsza krajowych po to, by kary nie były tak oraz ilość spalanej benzyny. dotkliwe, ale tymczasem nie wiadomo, Może mieć to szczególne znaczenie dla kiedy ewentualnie miałyby one zostać właścicieli firmowych flot samochodowych viaauto pozwala bowiem wprowadzone w życie. Rozważane jest m.in. wprowadzenie 24-godzinnych na optymalizację kosztów ponoszonych na jej utrzymanie. Co więcej, w przypadku wyboru elektronicznego systemu uiszczania opłat drogowych dla przejazdów służbowych odpadają wszelkie formalności związane z uciążliwym rozliczaniem np. delegacji. I tak, pracownik nie musi martwić się o pobranie odpowiedniej ilości gotówki czy zabezpieczenie karty firmowej. Wyrusza po prostu w trasę, szybko i sprawnie przejeżdża przez bramki, a faktura za przejazdy trafia bezpośrednio do działu księgowości. Warto przy tym wspomnieć, że w ostatnim czasie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zdecydowała się jeszcze bardziej ułatwić życie posiadaczom urządzeń viaauto. Już od 15 lipca na płatnych odcinkach autostrad A2 i A4 zostaną wydzielone specjalne pasy szybkiej płatności, oznakowane kolorem pomarańczowym i dedykowane wyłącznie użytkownikom systemu viatoll. Takie rozwiązanie pozwoli obsłużyć ponad dwa razy więcej samochodów w ciągu godziny niż w przypadku tradycyjnego modelu manualnego. Oznacza to, że o ile w ciągu godziny przez 1 pas dedykowany użytkownikom viaauto jest w stanie przejechać 280 pojazdów, o tyle w tym samym czasie przez pas do obsługi manualnego poboru opłat przejeżdża ich zaledwie 120. W TROSCE O ŚRODOWISKO Rozważając zalety wprowadzenia systemu viatoll, warto również pamiętać o tym, że idealnie odzwierciedla on tak modną ostatnio postawę proekologiczną, a dzięki umiejętnemu zróżnicowaniu stawek opłat, które promuje samochody ekologiczne, z powodzeniem może być traktowane jako skuteczne narzędzie polityki środowiskowej. Kierowcy ekologicznych ciężarówek, spełniających wygórowane normy emisji spalin, płacą za przejechanie 1 km nawet połowę CO DALEJ? stawki dla pojazdów nieekologicznych. W rezultacie od momentu wprowadzenia systemu viatoll przybywa na polskich drogach pojazdów ekologicznych, które nie hałasują i nie zanieczyszczają środowiska naturalnego. Wszystkie przychody generowane przez system viatoll trafiają bezpośrednio na konto Krajowego Funduszu Drogowego (KFD) i są przeznaczane na dalsze inwestycje: budowę oraz modernizację infrastruktury drogowej w Polsce. Łatwiej zdamy sobie sprawę z ogromnej skali tych przychodów, jeżeli wyobrazimy sobie, że w ramach systemu viatoll codziennie do KFD wpływa blisko 3,3 miliony złotych (w ciągu miesiąca oznacza to ok. 100 mln zł). Do tej pory, czyli od 1 lipca 2011 r. do 30 czerwca 2014 r., do Skarbu Państwa trafiło łącznie 3,2 mld złotych. Koszty budowy i uruchomienia systemu, które wyniosły 1,1 mld złotych, zwróciły się już po 18. miesiącach jego funkcjonowania żadna inna inwestycja w Europie nie wygenerowała tak szybko zwrotu kosztów. Chociaż głównym zadaniem systemu viatoll jest pobór opłat drogowych, warto pamiętać, że bogata infrastruktura wchodząca w skład systemu oraz towarzyszący jej system informatyczny mogą zostać z powodzeniem wykorzystane również do innych celów. Niebywale rozbudowana baza danych generowanych przez system pozwala m.in. na bieżące analizowanie tendencji w ruchu pojazdów oznacza to, że w zależności od potrzeb, infrastruktura systemu viatoll może pomóc w sterowaniu ruchem, zastępując niejako znaki drogowe czy chociażby policję. Co ważne, istniejąca infrastruktura systemu viatoll może stanowić bazę dla wprowadzenia Krajowego Systemu Zarządzania Ruchem (KSZR), który ma ruszyć ok r., oraz powszechnej opłaty elektronicznej dla osobówek na wszystkich polskich autostradach. Jak wynika z opublikowanego w maju br. raportu przygotowanego przez firmę Audytel i Centrum Analiz Transportowych i Infrastrukturalnych, zastąpienie manualnego poboru opłat systemem elektronicznym tylko do 2025 r. może przynieść państwu polskiemu nawet do 15 miliardów złotych oszczędności. Na tej zmianie zyskaliby głównie kierowcy, przede wszystkim w wyniku likwidacji punktów poboru opłat i tworzących się przy nich korków. MM 28 29

5 M RYNEK ZAMIAST ROAMINGU ROZMOWA Z PIOTREM IWAŃSKIM, COUNTRY MANAGEREM TRUPHONE POLSKA Doświadczenie jest niezbędne w branży telekomunikacyjnej? Od lat jestem w tej branży i tych kilkanaście lat kolekcjonowania doświadczeń, pracy w znakomitych firmach przydaje się obecnie w Truphone. Wiele lat spędziłem w Netii, w której kierowałem poważnymi projektami, m.in. budową sieci umożliwiającej świadczenie usług internetowych oraz sieci szkieletowej, czyli de facto sieci światłowodowej wraz infrastrukturą telekomunikacyjną. Przez 10 lat w Netii wielorakość zajęć i zadań tam wykonywanych porównywalna jest jedynie z 3-krotną zmianą pracy w ogóle, tak różne były to zadania. Następnie pracowałem już bezpośrednio z klientami, którymi byli operatorzy komórkowi w różnych krajach. W trakcie pracy przy projekcie w Moskwie przyszła oferta od obecnego pracodawcy. Mając już doświadczenie w sprzedaży, jak i w całej branży, podjąłem to nowe wyzwanie. Na czym polega atrakcyjność ofert Truphone? Na zupełnie innej ofercie niż dotychczasowe oferty operatorów komórkowych. Jej istotą jest innowacyjna, a jednocześnie bardzo prosta dla użytkownika międzynarodowa karta SIM, do której można przypisać do 8 numerów międzynarodowych. Nowoczesna technologia zastosowana w karcie SIM powoduje, że karta loguje się do sieci Truphone w 8 krajach jako lokalna i zapewnia lepszą jakość połączeń oraz prędkość transmisji danych nieosiągalną w roamingu. Co więcej, technologia Smart Caller ID gwarantuje, że podczas każdego połączenia na ekranie odbiorcy wyświetlany jest zawsze lokalny dla niego numer telefonu. W przypadku chęci oddzwonienia, osoba po drugiej stronie nie musi martwić się o koszty połączenia będzie ono zawsze lokalne. Stawki są zatem korzystne dla obu stron. W tej chwili działamy operacyjnie w 8 krajach: w Polsce, Niemczech, Holandii, Hiszpanii, UK, Australii, USA i Hongkongu. W każdym z tych krajów klient może otrzymać numer lokalny i jest technicznie klientem lokalnej sieci. Jakość usług, z których korzysta za granicą, jest taka sama jak w jego rodzimej sieci dotyczy zarówno przesyłania danych, jak i połączeń. Warto podkreślić, że mamy 24-godzinne wielojęzyczne wsparcie klienta, a w przypadku utraty karty w krajach, gdzie działamy operacyjnie, możemy ją wymienić w ciągu 24 godzin. To jest unikalne i niespotykane u innych operatorów. Są również benefity komercyjne: pakiety usług głosowych czy trans- CO LUBI PIOTR IWAŃSKI? LUBI? ZEGAREK Maurice Lacroix WYPOCZYNEK Tu mam rodzinny dylemat dzieci i żona lubią wypoczywać nad morzem, a ja w górach. I to na rowerze. Raz polskie morze, raz cieplejsze na południu Europy. KUCHNIA włoska i tajska AUTO Dobry i wygodny, i bezpieczny Volvo. PASJE rower i majsterkowanie misji danych, z których klient może korzystać w 66 krajach. Oczywiście, mamy również korzystną ofertę roamingowa w pozostałych krajach na świecie. Interesuje was głównie klient biznesowy? Tak. Od początku procesu sprzedażowego poprzez działania marketingowe, telemarketingowe, dokonujemy selekcji i dzwonimy do takich klientów, którzy prowadzą biznes międzynarodowy, mają oddziały w tych krajach, gdzie oferujemy nasze usługi, lub posiadają tam partnerów biznesowych. Jednym słowem, skupiamy się na klientach, którzy dużo podróżują, bo oni mogą najwięcej skorzystać na naszej ofercie. Polska to specyficzny rynek? Z naszych analiz, robionych przed wejściem na polski rynek w 2012 roku, wynika jasno, że nasz kraj jest bardzo konkurencyjnym rynkiem. Oferty na rynku polskim są bardziej agresywne niż np. w UK. Jest to, oczywiście, doskonałe dla klienta, a i nas mobilizuje do innowacyjnych rozwiązań. Dużo takich potencjalnych klientów jest w Polsce? Na podstawie naszych badań i analiz wnioskujemy, że nasz segment rynku to jest nieco mniej niż pół miliona klientów. Niektórzy mogą mówić o niszy, ale ona cały czas się rozwija i powiększa. Widzimy, działając globalnie, jak różnią się regionalnie nasi klienci. I tak w Polsce najszybciej rozpoznają korzyści płynące z naszej oferty właściciele średnich firm. W Holandii naszymi głównymi klientami są duże firmy, które za siedzibę obrały sobie Niderlandy ze względu na korzystne prawo podatkowe. W UK natomiast, naszym mateczniku, są firmy, w których mamy kilka tysięcy klientów. Co się stanie za półtora roku kiedy znikną w Europie opłaty roamingowe? Jesteśmy przygotowani na te zmiany. Mało tego, wyprzedziliśmy zmiany przygotowując ofertę znacznie szerszą niż regulacje unijne obejmującą 66 krajów. Nasze ceny są niższe o ok. 20 procent od rekomendowanych przez EU. Ale nie tylko to stanowi o naszej atrakcyjnej ofercie, ale i fakt, że jesteśmy obecni nie tylko w krajach UE, ale w całej Europie i wielu krajach poza nią. Waszą ofertę powinni więc kochać księgowi firm wszelakich? Oni przede wszystkim ze względu na ogromne obniżenie kosztów, ale i wszyscy, którym na sercu leży efektywne funkcjonowanie firmy. Podczas wyjazdów produktywność managerów może zostać narażona na 30-procentowy spadek, ze względu na zakodowane w głowach wysokie koszty połączeń, SMS-ów oraz transferu danych. Wielokrotnie zdarza się sytuacja, że pracownicy podczas pobytów za granicą odgórnie dostają polecenie wyłączenia transmisji danych. Biegają pomiędzy restauracjami a hotelami, poszukując miejsc z darmowym Wi-Fi, dzięki któremu mogą odebrać pocztę i odpowiedzieć na najpilniejsze wiadomości. Efektywność pracy spada, ponieważ pracownicy potrzebują czasu na znalezienie darmowego hotspotu, a jakość i bezpieczeństwo transmisji danych w takich miejscach pozostawia wiele do życzenia. Dlatego tak istotne podczas doboru operatora jest zwrócenie uwagi na ofertę obejmującą usługi międzynarodowe, które umożliwią swobodne wykonywanie obowiązków za granicą. I taką ofertę ma Truphone, która w znacznym stopniu poprawia wydajność i zmniejsza stres związany z podróżami. Przed podjęciem decyzji warto przede wszystkim skupić się na cenach roamingowych, jakie oferują sieci i zaznajomić się z naszymi innowacyjnymi rozwiązaniami, które pozwalają na rozmowy, SMS-y i korzystanie z Internetu bez ponoszenia kosztów roamingu i dodatkowego komplikowania korzystania z telefonu za granicą. Jesteście częścią imperium Romana Abramowicza? Roman Abramowicz posiada 23 procent akcji naszej firmy. Nie jest bezpośrednim inwestorem, tylko za pośrednictwem funduszu inwestycyjnego. I nadzór też prowadzi pośrednio przez dyrektorów tego funduszu. Ale zarówno R. Abramowicz, jak i załoga jego wielkiego jachtu Eclipse są naszymi klientami. Z waszą usługą biznesmeni są zawsze w biurze? My redefiniujemy pojęcie biura to hasło naszej kampanii reklamowej. Obojętnie gdzie jesteśmy w danym momencie, w jakiej części świata, z nami jest się w biurze. Jesteśmy online. AM 34

6 NAZWISKO CZYLI MARKA ROZMOWA Z GEORGEM CARDASEM, TWÓRCĄ FIRMY CARDAS AUDIO Jakie były pańskie początki w branży audio? Firmę założyłem w 1985 roku. Chciałem pomagać muzykom, ponieważ miałem już duże doświadczenie w konstruowani kabli i transmisji dźwięku poprzez słuchawki. Miałem świadomość problemów, przed którymi staje technologia przekazu dźwięku, tak aby był on jak najlepszej jakości. W 1985 roku zacząłem sprzedawać swoje własne produkty. Na początku zatrudniałem ok. 20 ludzi. Robiliśmy przewody, słuchawki, mikrofony, różne elementy dla przemysłu kablowego, komponenty dla branży audio. Staliśmy się sławni w Stanach Zjednoczonych dzięki naszym projektom kabli i przewodów. Były idealne. Bardzo lubiłem tę pracę. Obecnie pracuję nad przetwornikami gitarowymi. Dlaczego postawił pan na kable? To tak naprawdę trudne pytanie. Po pierwsze zdawałem sobie sprawę, że dźwięk w olbrzymim stopniu zależy do kabla, którego konstrukcja może w istotnym stopniu przyczynić się do jego jakości. Bardzo dużo czasu spędziłem na badaniach, dlaczego i w jakim stopniu konstrukcja przewodu powoduje aż taką różnicę w jakości dźwięku. Nie chodzi tu tylko o głośność czy natężenie, ale odczucia, jakie w nas dany dźwięk wywołuje, uczucie harmonii bądź dysharmonii. Zdałem sobie sprawę, że to zależy od kabli. Najpierw moim narzędziem badawczym było moje własne ucho, potem zacząłem badać, jak zmienia się dźwięk pod wpływem zmian w konstrukcji przewodów. Od kabla w znacznym stopniu zależy, jaki będzie dominujący dźwięk w nagraniu. Kabel może bardzo łatwo zniszczyć czystość nagrania. Mówi pan o harmonii. Co ją tworzy? Jest we mnie wielka miłość do muzyki w ogóle. Do harmonii, którą niesie. Fascynująca jest moc tej harmonii, która jest w stanie łączyć ludzi w niezwykły sposób. Muzyka niesie w sobie prawdę i wprowadza do świata harmonię i pokój. Tym kieruję się w mojej pracy. Wierzę w to, że w muzyce zawarta jest historia. To, co muzyka wyraża, uczucia, które wyzwala, są szczere i prawdziwe. Raz nagrana nie może już zostać zmieniona. Weźmy płytę winylową. Uważam, że to nośnik bardzo wytrzymały. Przecież nawet nagrania uwiecznione sto lat temu można nadal odsłuchiwać. Inne nośniki, jak CD, po prostu przemijają. Szczerzę mogę powiedzieć, że płyty winylowe lepiej przekazują prawdziwą naturę muzyki. Przez jakiś czas uważano, że winyl to przeszłość, ale w rzeczywistości nadal się rozwija. To dobrze. Sam staram się przekonywać młode pokolenie, w wieku moich synów czy wnuków, do podtrzymywania tej tradycji. Jeżeli jest jakiś sposób, by pomóc muzykom w reprodukowaniu ich muzyki, to będziemy to robić. Nie reklamujemy się, bo to jest niepotrzebne. I tak mamy więcej zleceń, niż jesteśmy w stanie przerobić. Istniejemy na rynku już 25 lat i mam nadzieję, że będziemy funkcjonować w podobny sposób również w przyszłości. W ilu krajach sprzedajecie wasze produkty? Na całym świecie. Może niewiele w krajach trzeciego świata, ale tak naprawdę to jesteśmy obecni wszędzie. Chiny są dla was ważne? Tak, to największy rynek i najważniejszy, bo bardzo szybko się rozwija. W Chinach panuje olbrzymi popyt na wszystko, co proponuje świat Zachodu. Również jeśli chodzi o muzykę. Chińczycy są bardzo zainteresowani naszą muzyką. Jako producent pracował pan z wieloma sławnymi artystami? Byłem, na przykład, pierwszym producentem, który wydał LUDZIE Bardzo dużo czasu spędziłem na badaniach, dlaczego i w jakim stopniu konstrukcja przewodu powoduje aż taką różnicę w jakości dźwięku. M Zdjęcia materiały prasowe 44 45

7 M LUDZIE CO LUBI GEORGE LUBI? CARDAS? ZEGAREK Breitling Aviator WAKACJE Moje ulubione miejsce to obecnie Rzym. Również Meksyk. Cenię te miejsca, które mnie inspirują. KUCHNIA Trudno powiedzieć. Najlepsze posiłki jadłem w Azji, często w obskurnych restauracjach, kosztowały ze dwa dolary, a były prawdziwą ambrozją dla podniebienia. Lubię prostą kuchnię tworzoną z miłością. Doceniam szkocką kuchnię, ich słynny haggis. Jestem miłośnikiem tequilli, ale nie tej z supermarketu, tylko prawdziwej, produkowanej przez meksykańskich rolników. HOBBY Moje życie to moje hobby, wszystko, co robię, to hobby. Gram w golfa, bo lubię się ruszać. Ostatnio zainteresowałem się historią, tak mnie naszło w 50. rocznicę ślubu... Byliśmy z żoną na kanonizacji polskiego papieża w Rzymie i zafascynowała mnie też historia Polski, która jest wręcz oszałamiająca, zadziwiająca i wielka. Podziwiam poświęcenie i odwagę Polaków. SAMOCHÓD Zależy od tego, do czego go używam. Lubię mojego Chevroleta Volt, mam też Jeepa Cherokee. płytę Bena Harpera, ale oczywiście pracowałem z wieloma artystami. Traktowałem to trochę hobbystycznie, ale wielu z nich odniosło sukces. Pracowałem w branży nagraniowej w Nashville, dostarczaliśmy nasze produkty do tamtejszych studiów nagraniowych. Praktycznie w każdym studio w Nashville można dzisiaj znaleźć nasze kable. Mamy bardzo dobre notowania w branży muzycznej. Razem z Davidem Bockem stworzyłem rewolucyjny mikrofon. Opatentowaliśmy eliptyczne kapsułki mikrofonowe. Moje produkty są naprawdę dobre. Lubię muzykę i lubię nagrywać. Mam w swoim domu studio nagraniowe i potrzebny do tego sprzęt. Muzycy mogą u mnie przebywać do woli, nawet kilka tygodni i pracować w spokoju. Pana ulubiony sprzęt muzyczny? Przede wszystkim mój pokój, w którym słucham muzyki, ma kształt trapezu równoramiennego, specjalnie tak go zaprojektowałem dla perfekcji dźwięku. Tam słucham muzyki sam, albo z grupą wybranych przyjaciół. Mam tam oczywiście doskonałej jakości sprzęt. Na przykład: przedwzmaniacz Rolanda, głośniki Joseph Audio, adaptery Judith Spotheim-Koreneef, sporo sprzętu wykonanego na moje specjalne zamówienie i oczywiście mnóstwo moich ulubionych kabelków Jakiej muzyki pan słucha? Po trochu wszystkiego. Amerykańskiego country, rocka i bluesa. Bardzo często słucham nagrań dokonanych w Nashville. Lubię sposób, w jaki tam nagrywa się muzykę. Nie mam jakiegoś ulubionego rodzaju muzyki. Raczej nie słucham muzyki pop. Ile ma pan płyt? Jakieś 10 tysięcy. Mam dużą kolekcję płyt jazzowych, około 2000, prawie całą historię jazzu ułożoną chronologicznie. Mam też naprawdę stare płyty, jeszcze z czasów, kiedy artyści nawet nie wiedzieli, że są nagrywani. To coś wspaniałego, bo jest totalnie prawdziwe. Mam pierwsze edycje sławnych artystów, jak np. Caruso. Bardzo lubię nagrania life, niekoniecznie dlatego, że są dobrze nagrane, ale dlatego, że oddają prawdziwe uczucia, emocje określonej chwili. Jak duża jest pańska firma? Jakie są zyski? Trudno to skalkulować, bo to nie jest jedna firma tylko kilka. Cardas Audio to 3-4 mln dolarów zysku, Stranding Cable ok. 2 mln. Biznes szybko się rozwija, sądzę, że w najbliższym czasie ta suma się podwoi, albo potroi. Jesteśmy właściwie ostatnią stosunkowo niewielką firmą na tym rynku. Podobne firmy zostały już wykupione przez większe przedsiębiorstwa, które stawiają na produkcję masową, zautomatyzowaną. Mnie to nie interesuje. Chcemy dalej robić to, co robimy, w ten sam sposób. PC 46

8 IT MANAGER ZAAWANSOWANA ANALITYKA W BIZNESIE Z RAPORTU FIRMY ANALITYCZNEJ HURWITZ WYNIKA, ŻE NAJLEPSZE NARZĘDZIA DO ZAAWANSOWANEJ ANALITYKI OFERUJE IBM, SAS INSTITUTE ORAZ SAP. ZAAWANSOWANA WIZUALIZACJA MOŻE POMÓC ANALITYKOM ODKRYWAĆ GORĄCE MIEJSCA, KTÓRE NIE MOGĄ BYĆ ZIDENTYFIKOWANE PRZEZ LUDZKIE OKO W ZESTAWIENIACH TABELARYCZNYCH, ARKUSZACH OBLICZENIOWYCH CZY PODSTAWOWYCH WYKRESACH. Firmy stosują narzędzia analizy danych ustrukturyzowanych, jektowany i zoptymalizowany pod kątem analityki nastawionej na uspraw- do zaawansowanej analityki w celu wykrywania zaawansowanych modeli statystycznianie istniejących operacji. Natomiast jak i nieustrukturyzowanych z zakresu wzorców oraz anomalii nych, systemów uczących się, sieci SAS oferuje platformę preintegrowaną w dużych wolumenach danych, neuronowych, analityki tekstowej i zoptymalizowaną z narzędziami bazodanowymi a następnie wykorzystują to do przewidywania możliwych scenariuszy oraz innych zaawansowanych technik z zakresu eksploracji danych. Do takich dostawców, jak Teradata, Greenplum czy Oracle, a tak- przyszłych wydarzeń i interakcji. specyficznych technik statystycznych że z open source owym środowiskiem Ponadto z zaawansowanej analityki używanych w zaawansowanej analityce dystrybucyjnym Hadoop. korzysta się w celu optymalizacji oraz przetwarzania i analizowania złożonych wydarzeń biznesowych. Dzięki zaawansowanej analityce firmy mogą należą drzewa decyzyjne, regresja liniowa i logistyczna, analizy sieci społecznościowych oraz analizy szeregów czasowych. W celu przyspieszenia realizacji projektów z zakresu zaawansowanej analityki klienci coraz częściej szukają rozwiązań wertykalnych i horyzontalnych typu end-to-end. Przykładowo, też skuteczniej dostosować swoje plany i strategie do stania się bardziej dostawcy w coraz większym zakre- PLATFORMY ZINTEGROWANE konkurencyjnym, zminimalizowania potencjalnego ryzyka i optymalizowania podejmowania decyzji w czasie rzeczywistym. Firma analityczna Hurwitz opublikowała w tym roku raport na temat dostawców technologii, którzy w tym obszarze liczą się najbardziej. Pierwsze trzy miejsca zajęły: IBM, SAS Institute oraz SAP. Z raportu Hurwitza wynika, że klientom coraz bardziej zależy na stosowaniu platform, w których sprzęt i oprogramowanie są ściśle ze sobą zintegrowane pod kątem potrzeb zaawansowanej analityki. SAP oferuje w tym zakresie SAP HANA, platformę in-memory, która pozwala klientom uruchomić SAP InfiniteInsight na sprzęcie, sie oferują rozwiązania wertykalne dla takich sektorów gospodarki, jak ochrona zdrowia, finanse i administracja państwowa, a także horyzontalne rozwiązania pakietowe dedykowane polepszeniu obsługi klienta, redukcji utraty klientów czy ochronie przed nadużyciami. Oferowane rozwiązania są preintegrowane z najlepszymi praktykami NIE TYLKO STATYSTYKA oraz narzędziami do zautoma- który jest dedykowany bardzo szybkiej analizie dużych wolumenów danych. tyzowanego czyszczenia danych oraz Przez zaawansowaną analitykę należy rozumieć narzędzia do kompleksowej Z kolei IBM oferuje PureData System, zintegrowany system, który jest zapro- automatycznego budowania modeli, ale umożliwiają także, chociaż tylko w pewnym zakresie, dostosowanie do własnych potrzeb. Jednym z takich rozwiązań jest platforma Customer Intelligence firmy SAS, która daje klientom narzędzia do personalizacji doświadczeń klientów. JĘZYK R Teraz trudno wyobrazić sobie narzędzia do zaawansowanej analityki nie będące w stanie zaimportować modeli napisanych w open source owym języku programowania R, który jest dedykowany wizualizacji obliczeń statystycznych i przeznaczony dla statystyków oraz data scientists. Obecnie liczba jego entuzjastów jest szacowana na 2 mln osób i ciągnie rośnie. IBM, SAS i SAP oczywiście umożliwiają korzystanie z niego. W odróżnieniu od innych dostawców, SAS ma własne procedury analityczne i w związku z tym nie jest ograniczony do możliwości, jakie daje R. JĘZYK PYTHON Nie mniej ważny dla zaawansowanej analityki staje się także open source- owy język programowania Python. Wzrost jego popularności jest związany z tym, że pomaga zmniejszyć rosnącą przepaść między analitycznymi potrzebami organizacji a ograniczoną ilością specjalistów od statystyki i data scientists, którzy rozumieją, jak budować złożone modele analityczne. Podczas gdy R można uznać jedynie za poglądowe narzędzie dla data scientists, Python ma znacznie bardziej rozbudowaną społeczność użytkowników. I chociaż nie ma on tak rozbudowanej dogłębnej analizy danych i możliwości uczenia się jak R, to związana z nim społeczność ciężko pracuje nad rozwojem bardziej wyrafinowanych możliwości analitycznych Pythona. Zarówno IBM, jak i SAS umożliwiają klientom integrowanie systemów napisanych w każdym z tych języków w większe projekty. ANALITYKA POD STRZECHY Ponieważ mniejszych firm nie stać na inwestowanie w zespoły do analizowania danych, dostawcy starają się im oferować rozwiązania bardziej przyjazne w użytkowaniu. Przykładowo, SAP koncentruje się obecnie na udostępnieniu narzędzi do automatyzacji procesu predykcji, a pozostali liderzy właśnie udostępnili narzędzia dedykowane użytkownikom biznesowym: Visual Analytics firmy SAS oraz Analytics Catalyst firmy IBM. INTERNET WSZECHRZECZY Ponieważ liczba urządzeń podłączonych do Internetu rośnie wykładniczo, rośnie też potrzeba analizowania generowanych przez nie danych w czasie rzeczywistym. Stosowanie zaawansowanej analityki na danych strumieniowych pozwala organizacjom szybciej reagować na zmiany w danych. Dobrym przykładem są tu linie lotnicze, które mogą dużo skuteczniej wykrywać awarie silników lotniczych niż miałoby to miejsce tylko podczas rutynowych przeglądów naziemnych. Dostawcy 56 57

9 IT MANAGER dostrzegli to wyzwanie dużo wcześniej i obecnie mają w ofercie narzędzia tego typu, np. Event Stream Processing Engine firmy SAS czy InfoSphere Streams firmy IBM. WIZUALIZACJA DANYCH Wizualizacja jest bardzo użyteczna przy identyfikowaniu ukrytych wzorców w danych. I chociaż jest ona z sukcesem stosowana od lat, to obecnie zaczyna odgrywać coraz większą rolę ze względu na możliwość wykorzystania zaawansowanej analityki do analiz big data. Przy nacisku na włączanie do tego procesu budowy modeli oraz do analiz w czasie rzeczywistym danych strumieniowych, danych z mediów społecznościowych, danych maszynowych oraz innych ogromnych wolumenów zdywersyfikowanych danych, wizualizacja danych staje się krytycznym elementem procesu analitycznego. Analizowanie ogromnego wolumenu danych wymaga bowiem nowego podejścia, bo zadawanie typowych kwerend to już przeszłość. Zaawansowana wizualizacja może pomóc analitykom odkrywać gorące miejsca, które nie mogą być zidentyfikowane przez ludzkie oko w zestawieniach tabelarycznych, arkuszach obliczeniowych czy podstawowych wykresach. To wszystko jest powodem, dla którego dostawcy oferują coraz więcej możliwości wizualizacyjnych, które mogą być dostosowane do różnych grup użytkowników tak, by mogły być łatwo przez nie zrozumiałe. SAS ma w swojej ofercie interaktywne narzędzie wizualizacyjne oparte na platformie in-memory SAS Visual Analytics. Z kolei Rapidly Adaptive Visualization Enigne (RAVE) to narzędzie wbudowane w SPSS Analytic Catalyst firmy IBM, które daje użytkownikom sugestie wizualizacyjne oparte na zbiorze danych. BIG DATA I MODELOWANIE Firmy rozpoznają już biznesowy potencjał analizowania big data i chcą znaleźć nowe sposoby szybkiego i łatwego włączania tych dużych i zdywersyfikowanych zbiorów danych w proces modelowania. Wiele z nich szuka całościowej platformy, która pomogłaby zintegrować proces analizowania big data z próbami analizowania wszystkich obszarów organizacji. Analitycy z działów statystycznych nie mogą być bowiem izolowani od reszty organizacji, muszą bezpośrednio włączać się w proces podejmowania decyzji na wskroś całej organizacji, tzn. marketing, sprzedaż, działania operacyjne, finanse i HR. Żeby zwiększyć zaangażowanie w ten proces użytkowników i zoptymalizować wyniki na wskroś wszystkich tych funkcjonalnych obszarów, firmy chcą włączać do swoich analiz coraz więcej wariantów danych. Przykładowo, typy danych od generowanych przez maszyny i inne sensorowe po mobilne i finansowe, a także te z mediów społecznościowych są z reguły włączane do analiz big data. I te firmy oczekują od swoich dostawców wsparcia w bardzo dużych zbiorach danych. Dostawcy odpowiadają na te oczekiwania platformami do analizowania big data. Co więcej, wielu z nich już poczyniło kroki w celu uniezależnienia złożoności systemów big data od analityków i użytkowników z poszczególnych linii biznesowych, nadal gwarantując firmom dostęp do skalowalności i wydajności, jakiej potrzebują. Przykładowo, SPSS Analytic Server firmy IBM pomaga firmom szybko uzyskać rezultaty dla analiz predykcyjnych big data. Z kolei SAS ma w tym zakresie dedykowaną linię produktów SAS High-Performance Analytics zintegrowaną z dobrze zakorzenionymi na rynku rozwiązaniami, jak np. SAS Enterprise Miner. CHMURA OBLICZENIOWA Coraz więcej firm ma w swojej ofercie znacznie tańsze rozwiązania do zaawansowanej analityki, które są dostępne w chmurze, chociaż nierzadko są one przeznaczone tylko do określonych celów. Na przykład, SAP oferuje poprzez AppExchange aplikację Salesforce.com, która jest dedykowana analizie danych CRM. Z kolei SAS ma w swojej ofercie bardziej elastyczne oprogramowanie dostępne w modelu SaaS (Software as a Service), które umożliwia klientom przeprowadzanie podstawowych analiz w chmurze obliczeniowej. ANALITYKA BAZODANOWA Przeprowadzanie zaawansowanych analiz na dużych zbiorach danych jest związane z wyzwaniami dotyczącymi wydajności, jakości i bezpieczeństwa. Analizowanie danych za pomocą rozwiązań typu in-database umożliwia użytkownikom stosowanie modeli bezpośrednio na bazie danych, bez konieczności przenoszenia danych do środowiska analitycznego, a to znacznie skraca czas uzyskania wyników oraz zwiększa bezpieczeństwo samych danych, ponieważ nigdy nie wydostają się one poza bazę danych. A to jest szczególnie ważne w służbie zdrowia oraz innych systemach, gdzie w rachubę wchodzi ochrona danych osobowych. Większość dostawców, w tym IBM, SAS i SAP, ma już w swojej ofercie takie rozwiązania, a jedyne co musi sprawdzić potencjalny klient, to czy są one wspierane przez platformę danych, z których korzysta dana organizacja. PMML PMML to Predictive Model Markup Language, który jest standardem dla modeli statystycznych i eksploracji danych, został opracowany przez Data Mining Group (DMG). Dzięki niemu można łatwo przenosić modele z jednego systemu na inny, a to istotnie przyspiesza cały proces modelowania. Trójka liderów brała udział w opracowaniu tego standardu, chociaż członkami DMG są tylko IBM i SAS. OCENA WIZJI ROZWOJU Zdaniem Hurwitz, z punktu widzenia wizji rozwoju liderem rynku w obszarze zaawansowanej analityki jest obecnie IBM, ale tylko nieznacznie wyprzedza SAS. Nieco dalej z tyłu jest SAP. IBM swoją wiodącą pozycję zawdzięcza dopracowanej wizji wyposażenia ZAAWANSOWANA ANALITYKA ZDANIEM KLIENTÓW narzędzia do zaawansowanej analityki umożliwiają budowę bardziej złożonych modeli predyktywnych w dużo łatwiejszy sposób i dużo szybciej niż w przeszłości, potężne platformy analityczne pomagają klientom znajdować rozwiązania dla większej liczby coraz bardziej różnorodnych wyzwań biznesowych, analizowanie przez firmy coraz większych i bardziej zróżnicowanych źródeł danych przekłada się na zwiększone zapotrzebowanie na moc obliczeniową oraz analityki typu in-memory czy in-database, klienci przywiązują ogromną wagę do rozwoju nowych algorytmów z obszaru analityki, klienci są bardzo lojalni w stosunku do dostawców, na których się wcześniej zdecydowali, w wyniku czego chętnie informują ich o potrzebie polepszenia wsparcia klienta, ulepszenia integracji danych, itd., a potem wystawiają im najwyższe oceny za uzyskane efekty, bo rzeczywiście lubią z nimi współpracować, jeśli tylko klienci mają odpowiedni budżet, uwielbiają korzystać z usług różnych dostawców, wybierając te produkty, które podobają się im najbardziej. źródło: Raport Hurwitz, 2014 STOSOWANIE ZAAWANSOWANEJ ANALITYKI DO DANYCH STRUMIENIOWYCH POZWALA SZYBCIEJ REAGOWAĆ NA ZMIANY W BIZNESIE klientów w kompleksową analitykę predyktywną, preskryptywną (normatywną) oraz kognitywną. W celu zaimplementowania tej wizji, IBM podjął bardzo przemyślane podejście zintegrowania swojego podstawowego narzędzia analitycznego, SPSS, z innymi narzędziami, będącymi w jego szerokim portfolio. Celem firmy jest zaoferowanie analityki predyktywnej szerokiemu spektrum różnorodnych użytkowników, bez wymagania od nich przeszkolenia w zakresie technicznych aspektów analityki. Zamierzenie to zostało wsparte przejęciem paru firm z tego obszaru w ciągu kilku ostatnich lat: Now Factory, Star Analytics, DemandTec, Tealeaf i i2. Drugi w rankingu, SAS jest szczególnie silny w dostarczaniu nowych algorytmów i metod analitycznych wspierających coraz bardziej złożone wyzwania biznesowe. W tym celu SAS intensywnie inwestuje w strategię analityki dla big data poprzez inicjatywy związane z SAS In-Memory Analytics i Hadoop. SAS In- -Memory Analytics pozwala klientom analizować więcej danych, co w obszarze analityki jest dla nich coraz większym wyzwaniem. Współpraca z Hadoop przełożyła się natomiast na wiodące na rynku rozwiązania do zarządzania eksploracją danych, systemami samouczącymi oraz eksploracją danych tekstowych. Dodatkowo SAS oferuje łatwe w stosowaniu i rozumieniu narzędzia analityczne dla użytkowników biznesowych. Ma także bardzo silną i lojalną bazę data scientists, statystyków i innych wysoce technicznych użytkowników, co tylko umacnia jego pozycję na rynku. Wreszcie trzeci w zestawieniu, SAP z roku na rok poprawia swoją pozycję na rynku rozwiązań dla zaawansowanej analityki głównie dzięki SAP HANA, platformie big data, oraz przejęciu firmy KXEN, co silnie wzmocniło jego ofertę analityczną. Jego pozycja ulegnie wzmocnieniu, gdy tylko SAP HANA zostanie dostrojona do SAP InfinityInsight (poprzednio KXEN). Co więcej, integracja z SAP pozwoli SAP InfiniteInsight na lepszy dostęp do ERP i danych korporacyjnych. OCENA PRZEZ KLIENTÓW Tu, wg Hurwitz, liderem jest SAS, nieznacznie wyprzedzając IBM, a na trzecim miejscu ponownie znalazł się SAP. Swoją wiodącą pozycję SAS zawdzięcza uzyskaniu od klientów najwyższych ocen ze szerokość i głębokość oferowanych funkcjonalności statystycznych. Najwyższe oceny SAS uzyskał też za jakość obsługi klienta, technologię i narzędzia, zdolność do wspierania data scientists i statystyków, a także za wydajność i skalowalność. Klienci lubią też dużą i aktywną społeczność skupioną wokół produktów SAS. Nieco z tyłu został IBM, najwyższe oceny uzyskując za łatwość użytkowania swoich produktów. To zapewne efekt strategii IBM, polegającej na dostarczaniu klientom rozwiązań dostosowanych do ich doświadczenia statystycznego i analitycznego, np. innych dla użytkowników biznesowych, a innych dla data scientists. IBM najwyższe noty dostał też w obszarze ROI, wartości biznesowej, czyszczenia danych (ETL) i swojej zdolności do wspierania analityków i użytkowników biznesowych. SAP znalazł się na trzecim miejscu głównie dzięki temu, że jego klienci docenili integrację pomiędzy SAP i KXEN, która miała miejsce w IV kw r. i która zaowocowała pojawieniem się na rynku produktu o nazwie SAP InfiniteInsight. Klienci poczuli, że szybko będą mogli wykorzystać jego duże możliwości w zakresie czyszczenia danych oraz zdolność do wspierania bardzo dużych zbiorów danych. Polubili też jego zautomatyzowany sposób budowania modeli, nie mówiąc o docenieniu wysokiej szybkości SAP HANA, która okazała się taka, jak zapowiadał dostawca. Wojciech Gryciuk 58 59

10 IT MANAGER którymi, oprócz zwykłych użytkowników, są przede wszystkim zawodowi kierowcy, ale korzystamy też z informacji udostępnianych przez GITD (Główny Inspektorat Transportu Drogowego) i policję, prowadzimy także stacjonarny nasłuch CB. Nie utrudnia to jazdy? W minimalnym stopniu, bo żeby zgłosić informację do serwisu, wystarczy nacisnąć 1 dokładnie: jeden przycisk, a to jest rekompensowane niezwykle wysoką wiarygodnością przekazywanych przez Coyote informacji. Każda z nich, zanim zostanie wprowadzona do systemu i będzie widoczna dla wszystkich użytkowników, jest bowiem weryfikowana. Wszyscy użytkownicy, nazywani potocznie skautami, mają przypisany stopień zaufania od jednej do trzech gwiazdek, a ich ilość zależy od jakości zgłaszanych zdarzeń. Kierowca widzi też, jaki czas temu dane zdarzenie zostało zgłoszone oraz ilość osób, które je potwierdziły. Bezpieczeństwo zwiększa też informacja, ilu skautów i z jakim stopniem zaufania jest przed danym kierowcą na drodze. KIEROWCA DOBRZE POINFORMOWANY Czyżby wasza firma była kolejnym na rynku dostawcą GPS-ów? Nie, Coyote System zapoczątkował powstanie największej w Europie społeczności kierowców, która obecnie liczy ponad 2,8 mln członków. Jak to się wam udało? Jesteśmy młodym start-upem, który powstał dziewięć lat temu we Francji, w celu uruchomienia systemu informacji o zdarzeniach na drodze działającego w czasie rzeczywistym. Z badań prowadzonych wcześniej przez różne organizacje wynikało, że użytkownicy samochodów najbardziej potrzebują informacji o korkach i fotoradarach. Dzięki Coyote kierowca dostaje bieżące informacje o limitach prędkości ROZMOWA Z DIDIEREM QUILLOTEM, CEO W COYOTE SYSTEM i jej przekroczeniu, fotoradarach, wypadkach, zatrzymanych pojazdach, korkach czy dziurach na drodze, czyli wszystko to, czego potrzebuje, aby jechać bezpieczniej. Czyli takie radio CB? Tak, ale nowej generacji, bo mając wszystkie zalety CB, nie ma jego wad. Do komunikacji używa modemu GSM, dzięki czemu użytkownik nie musi słuchać nieprzyjemnych rozmów, a montaż urządzenia jest mało kłopotliwy, bo nie wymaga anteny. A w jaki sposób pozyskuje się informacje? Głównym ich źródłem są sami użytkownicy systemu, COYOTE SYSTEM Wiodący dostawca informacji o zdarzeniach na drodze opartych na społeczności. Firma została założona w 2005 roku i obecnie dostarcza informacje o ograniczeniach prędkości, fotoradarach, korkach i innych zdarzeniach na drodze ponad 2,8 mln aktywnych użytkowników w Europie, od roku także w Polsce. System Coyote jest dostępny na kilku platformach: dedykowanych urządzeniach, z których korzysta 90 proc. użytkowników, bezpłatnych aplikacjach na urządzeniach mobilnych oraz aplikacjach w urządzeniach dostarczanych przez takich partnerów, jak np. Renault czy PSA Peugeot-Citroën. Centrala firmy znajduje się we Francji, a całkowite zatrudnienie nie przekracza 150 osób. Firma działa w 7 krajach: we Francji, Belgii, Hiszpanii, Włoszech, Niemczech, Luksemburgu oraz Polsce. W najbliższym czasie planowane jest uruchomienie działalności także w Rosji i Brazylii. Obrót firmy w 2013 roku przekroczył 100 mln euro. I urządzenie jest legalne? W 100 procentach, bo przecież nie jest to antyradar, który w wielu krajach jest zakazany ponieważ zakłóca sygnał radaru, tylko społeczność kierowców, którzy informują się nawzajem. Działacie jedynie we Francji? Nie, także w Hiszpanii, Włoszech, Belgii, Luksemburgu, Niemczech, a od roku także w Polsce. W najbliższym czasie planujemy wejście do Rosji i Brazylii. Firma rozwija się niezwykle dynamicznie, a jej przychody rok w rok rosną w tempie powyżej 40 proc., co w 2013 r. przełożyło się na przychód w wysokości ok. 100 mln euro. Dlaczego firma zdecydowała się działać także w Polsce? Bo dostrzegliśmy tu ogromny potencjał. W waszym kraju blisko 2 mln kierowców używa radia CB, a to oznacza, że doskonale rozumie zalety uczestnictwa w społeczności na drodze. Jednak część tej grupy nie miała dotąd dostępu do rozwiązania, które w pełni by zaspokoiło ich oczekiwania. I to im właśnie dedykujemy system Coyote. W sumie populacja kierowców liczy w Polsce ok. 17 mln osób, z czego blisko 10 proc. przejeżdża rocznie ponad 30 tys. km. Dla tej grupy dużo jeżdżących przeznaczone jest urządzenie New Coyote, które jako pierwsze z gamy rozwiązań Coyote jest dostępne na polskim rynku. Dużo kosztuje? Samo urządzenie 599 zł, ale do tego dochodzi subskrypcja na korzystanie usług, w Polsce w wysokości 399 zł rocznie, a w Europie 599 zł. Jeśli jednak ktoś zdecyduje 60 61

11 IT MANAGER INSPIRON 20 SERII 3000 AIO CO LUBI DIDIER QUILLOT? ZEGAREK Rolex DŁUGOPIS Montblanc SAMOCHÓD po mieście Toyota, weekendowo Porsche Cayenne UBIÓR Hugo Boss (biznesowy), Lacoste (casual) WAKACJE latem Korsyka oraz Saint-Tropez, zimą Maroko, a także narty z dziećmi w Alpach Francuskich KUCHNIA francuska, włoska oraz tajska HOBBY piłka nożna, rugby, kino, opera, sztuka użytkowa KOSZT ZAKUPU URZĄDZENIA COYOTE W POLSCE TO 599 ZŁ ROCZNA SUBSKRYPCJA SERWISU NA POLSKĘ 199 ZŁ ROCZNA SUBSKRYPCJA SERWISU NA POLSKĘ I EUROPĘ 599 ZŁ się na zakup urządzenia jeszcze w czasie tegorocznych wakacji, to za roczną subskrypcję w obu przypadkach zapłaci o 100 zł mniej. Drogo? Nie sądzę. W pierwszym roku działania w Polsce sprzedaliśmy ok. 20 tys. tych urządzeń, a w tym planujemy 50 tys. sztuk. A co z tzw. niedzielnymi kierowcami? Im dedykujemy bezpłatną aplikację icoyote, którą bezpłatnie można pobrać na smartfona. Jest mniej wygodna od dedykowanego urządzenia Coyote, bo np. nie widać, co się dzieje w trakcie prowadzenia rozmowy telefonicznej, ale na początek jest wystarczająco użyteczna. Nie umniejsza to faktu, że aż 90 proc. uczestników całej naszej społeczności decyduje się na zakup urządzenia, bo jest ono po prostu dużo wygodniejsze w użyciu. Początki były trudne? Cały czas nie jest łatwo i może dlatego 2,5 roku temu zatrudniono mnie na stanowisku CEO. Od 2011 r. większościowe udziały w firmie miała włoska firma private equity Benetton i to właśnie ona ściągnęła mnie do siebie. Chociaż z wykształcenia jestem inżynierem i przez wiele lat pracowałem w Canal+ jako manager odpowiedzialny za budowanie anten satelitarnych, to dużo dłużej, bo przez 13 lat, byłem wiceprezesem ds. sprzedaży i marketingu we France Telecom. W 2006 r. trafiłem do koncernu medialnego Lagardere Group, gdzie spędziłem 5 lat, a potem zajmowałem się downisizingiem i restrukturyzacją firm w firmie Bain&Company. Propozycja rozwoju start-upa Coyote System, którą dostałem w 2012 r. była dla mnie bardzo ciekawym wyzwaniem i dlatego postanowiłem ją przyjąć. W ciągu trzech lat udało mi się wykorzystać wiele z moich doświadczeń zarówno z sektora telekomunikacyjnego, jak i z zakresu umiejętności zarządzania procesami. A przyszłość firmy widzę w różowych barwach, bo jest ona jednym z najbardziej wyrazistych przykładów skutecznego wykorzystania nowych technologii w biznesie. Wojciech Gryciuk DYSK SSD KINGSTON DIGITAL M.2 SATA Dzięki niewielkim rozmiarom 22x80 mm doskonale sprawdzi się wszędzie tam, gdzie liczy się kompaktowość: w nowych notebookach, ultrabookach czy komputerach MiniPC, będąc w pełni kompatybilny z płytami głównymi obsługującymi nowy chipset Intel Z97. Oferuje też zaawansowane narzędzia gromadzenia i zarządzania zbędnymi plikami, systemy optymalizacji zapisu oraz funkcję TRIM. Jest przy tym wyposażony w funkcję SATA DevSleep, zapewniającą efektywne zarządzanie energią i znaczną redukcję zużycia prądu, a także w system ochrony danych na wypadek niespodziewanej utraty zasilania lub nagłego wyłączenia dysku. Na razie jest dostępny w wersji o pojemności 120 GB, ale od III kw. br. także jako 240 GB i 480 GB. Urządzenie jest objęte trzyletnią gwarancją oraz bezpłatną pomocą techniczną. NEWS IT FRITZ!BOX 7490 INTELIGENTNY ROUTER Urządzenie firmy AVM, które może spełniać rolę centrum zarządzania biurem. Odpowiada nie tylko za rozdzielanie sygnału do urządzeń podłączonych do sieci firmowej, ale zastępuje także firmową centralę telefoniczną oraz firmowy serwer. Jest przystosowane do pracy z dowolnym łączem internetowym, a w razie jego awarii umożliwia przejście na łącze alternatywne. Zapewnia także gigabitową sieć bezprzewodową w standardzie AC z prędkością do 1300 Mbit/s i wybór najlepszego kanału w paśmie częstotliwości 2,4 GHz lub 5 GHz. Spełnia też najwyższe standardy bezpieczeństwa (dzięki VPN IPSec), jest też wyposażone w zaporę sieciową. Za pomocą inteligentnych gniazdek FRITZ!DECT 200 może zdalnie, np. poprzez smartfon, sterować urządzeniami biurowymi, dzięki czemu znacznie ogranicza niepotrzebne zużycie energii wyłączając je poza godzinami ich pracy. Najnowszy komputer firmy Dell to All-in-One w cienkiej i lekkiej obudowie, który oferuje zestaw atrakcyjnych funkcji. Sprzęt wyposażony jest w głośniki klasy premium, 19,5-calowy ekran HD oraz czterordzeniowy procesor Intel Pentium. Ponieważ jest wyjątkowo lekki, z łatwością można przenosić go z miejsca na miejsce, dając możliwość wyboru sposobu i miejsca oglądania wybranych treści. Jest przy tym wyposażony w elastyczną podstawkę oraz wiele możliwości ustawienia ekranu. Dzięki Waves MAXXAudio i zintegrowanemu subwooferowi, wysokiej jakości doznania dźwiękowe nie muszą wiązać się z wysokimi kosztami. Cena: od 2499 zł + VAT CAT B100 Pancerny telefon firmy Caterpillar, który sprawdza się w najbardziej ekstremalnych warunkach. Ma certyfikat IP67 i spełnia standardy militarne MIL-STD 810G. Jest pyłoszczelny i wodoodporny (może wytrzymać pół godziny w zanurzeniu do jednego metra głębokości), a także wstrząsoodporny oraz niezwykle wytrzymały na zniszczenia przy upadku z wysokości nawet do 1,8 m. Jest w stanie funkcjonować bez żadnych zaburzeń w temperaturze od -25 do 55 C, a specjalnie zaprojektowana klawiatura umożliwia obsługę nawet w grubych rękawicach. Jest przy tym bardzo odporny na hałas podczas rozmowy dzięki wyciszającemu otoczenie mikrofonowi. Dodatkowo wyposażony w agps, aparat z kamerą o rozdzielczości 3 megapikseli oraz wbudowaną, praktyczną latarkę. Na jednym ładowaniu może pracować do 10 godzin. Można go kupić w sklepach RTV Euro AGD, a w Play u już za 1 zł. Cena: 649 zł

12 IT MANAGER ERP A INTERNET WSZECHRZECZY KOMUNIKACJA POMIĘDZY URZĄDZENIAMI BEZ UDZIAŁU CZŁOWIEKA CORAZ BARDZIEJ WKRACZA DO NASZEGO ŻYCIA. JEŚLI NADAL BĘDZIE SIĘ ROZWIJAĆ W TYM TEMPIE, ZMIENI NIE TYLKO LUDZKIE ZACHOWANIA, ALE I GOSPODARKĘ. DOSTOSOWAĆ SIĘ DO TEGO BĘDĄ MUSIAŁY TAKŻE SYSTEMY ERP. Sama koncepcja Internetu wszechrzeczy nie jest nowa, bo różnego rodzaju urządzenia pomiarowe kontrolują się same od co najmniej 20 lat, jednak do tej pory mało kto to dostrzegał. Do rewolucji doszło wtedy, kiedy Internet wszechrzeczy wkroczył do codziennego życia. Najprostszym i najbardziej przemawiającym do wyobraźni przykładem może być lodówka, która przeanalizuje zawartość i zamówi za nas produkty, których brakuje. Tylko nieco bardziej wyrafinowany jest lokalizator, który przekazując gdzieś do chmury informację o naszym położeniu doprowadza do tego, że na naszym smartfonie wyświetla się reklama sklepu obok którego się właśnie przechodzi. Ponieważ cena za takie udogodnienia będzie systematycznie spadać w miarę wzrostu ich popularności, już za 6 lat do sieci może być podłączonych nawet 26 mld urządzeń, jak przewiduje firma analityczna Gartner. Czy może więc dziwić, że niedawno rząd Chin zapowiedział znaczące inwestycje właśnie w tym obszarze? INTERNET WSZECHRZECZY W BIZNESIE Internet wszechrzeczy ma i nadal będzie miał duży wpływ także na rozwój firm, które dążą do obniżania kosztów. W przyszłości może to oznaczać, że przedsiębiorstwa będą zmierzały do pełnej automatyzacji i wyeliminowania drogiego czynnika, jakim jest pracownik. Nie będzie to takie proste, bo INTERNET WSZECHRZECZY TO PRZEŁOMOWY SPOSÓB NA ZWIĘKSZENIE PRODUKTYWNOŚCI, WYDAJNOŚCI TRANSPORTU ORAZ JAKOŚCI OCHRONY ZDROWIA, A TAKŻE ZMNIEJSZENIE KONSUMPCJI ENERGII ORAZ PRZECIWDZIAŁANIE ZMIANOM KLIMATYCZNYM. w celu wykorzystania inteligentnych urządzeń i maszyn, a także użytecznego przetwarzania informacji systemy będą musiały zbierać i analizować ogromne wolumeny danych. W środowisku biznesowym spadnie to na barki systemów ERP, które będą musiały stać się centrami podejmowania wszystkich decyzji, łączenia ludzkich przemyśleń, maszyn, urządzeń, a także rzeczy. Generalnie technologie zmieniają się cyklicznie, często przy tym zmieniając reguły gry. Na rynku ERP wraz z popularyzacją czterech trendów technologicznych serwisów społecznościowych, mobilności, analityki biznesowej oraz technologii chmurowych doświadczamy łączącej te trendy rewolucji, która dokonuje transformacji aplikacji biznesowych. Systemy ERP zmieniają się bowiem z silników napędzających procesy w przyjazne użytkownikowi aplikacje, umożliwiające współpracę na poziomie całej firmy i dlatego zaczyna się je nazywać systemami zaangażowania. ERP PRZEDMIOTÓW Przez lata ERP zapracowało sobie na opinię systemów projektowanych bardziej dla firm niż dla użytkowników. Następna generacja systemów klasy ERP bardziej zasługuje jednak na nazwę ERP przedmiotów, która została stworzona po to, żeby wzmocnić, połączyć i inspirować ludzi oraz przedmioty w sposób, który wydawał się wcześniej niemożliwy. Co więcej, ERP to jedyny system w przedsiębiorstwie, który może pretendować do tego miana. Wyobraźmy sobie czasy, w których nie będziemy musieli podejmować decyzji bez posiadania odpowiedniej ilości danych. Będziemy mogli ufać posiadanym informacjom i w oparciu o nie podejmować trafne decyzje. Świat stanie się efektywniejszy dzięki Internetowi wszechrzeczy, gdzie urządzenia i maszyny będą komunikowały się między sobą oraz z nami. Wyobraźmy sobie świat, w którym monitory pracy serca dostosowują się do potrzeb pacjenta, a lekarze mogą szybko przepisać niezbędne lekarstwa bazując na kompletnej historii zdrowia pacjenta. Sklepy, automaty z żywnością i napojami, a nawet nasze domowe lodówki zawsze będą pełne ulubionych produktów. Możliwości jest dużo więcej, a wszystkie są niezwykle ekscytujące. Nawet administracja publiczna widzi ten potencjał i już w niego inwestuje. Niedawno premier Wielkiej Brytanii David Cameron podczas targów komputerowych CeBIT w Niemczech ogłosił zwiększenie inwestycji w technologię Internetu wszechrzeczy do 73 mln funtów szterlingów. Jego zdaniem, Internet wszechrzeczy to przełomowy sposób na zwiększenie produktywności, jakości ochrony zdrowia, zwiększenia wydajności transportu, zmniejszenia konsumpcji energii oraz przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. W 2020 ROKU MOŻE BYĆ PODŁĄCZONYCH DO INTERNETU NAWET 26 MLD URZĄDZEŃ. ERP SYSTEMY ZAANGAŻOWANIA Niedawno systemy ERP zaczęły się zmieniać w systemy zaangażowania, które łączą ludzi za pomocą narzędzi społecznościowych, zwiększając współpracę, systemy, które wykorzystują możliwości sieci, aby pracować lepiej i tworzyć nowe rozwiązania. W tym procesie chodzi głównie o połączenie pomiędzy klientami, projektami, fakturami, zamówieniami i produktem. Korzystanie z ERP będzie przypominało aplikacje, których ludzie używają na co dzień, zmieni ich sposób pracy oraz to, w jaki sposób są połączeni z firmą oraz procesami. Wskaże im ich pozycję, nada cel pracy i połączy wszystkie kropki pracownicy polubią swój system ERP. Jest to jedyny system w przedsiębiorstwie zaprojektowany do zbierania i analizowania danych z różnych źródeł w celu ułatwienia podejmowania lepszych decyzji. To naturalne rozszerzenie systemu, który okazał się istotny w biznesie jako system zapisu, a teraz jest w stanie wykorzystać możliwości, które dają media społecznościowe, mobilność, analityka i technologie chmurowe, sprawiając, że ERP jest systemem zaangażowania. Im więcej systemów będzie zintegrowanych z rdzeniem firmy, tym szybciej ERP stanie się ERP przedmiotów. INTELIGENTNE ERP ERP przedmiotów stanie się też fundamentem dla dokładnych, ważnych i istotnych kontekstowo informacji. Dzięki zastosowanej architekturze, ERP będzie wiedział, którzy ludzie są ze sobą połączeni oraz jakie zasady zastosować, aby dane były wykorzystane w sposób inteligentny. Architektura systemowa zagwarantuje, że modele danych, procesów, raportowania i analiz będą zawsze zsynchronizowane z ostatnimi zmianami biznesowymi w firmie i będą mogły być szybko adaptowane. W niektórych przypadkach ERP będzie mógł nawet przewidywać zmiany w przyszłości. Dzięki procesom analitycznym ludzie otrzymają dane, jakich potrzebują i wtedy, gdy ich potrzebują. Dzięki gamifikacji użytkownicy będą bardziej zżyci z celami firmy oraz będą nagradzani za swój wkład w ich osiąganie. Zwiększy się zaangażowanie użytkowników w rozwiązywanie problemów dzięki zabawie i pozwoli im poczuć, że mają wpływ na rozwój swojej firmy. ERP przedmiotów da firmie poczucie wszechwiedzy i łatwiejsze będzie wprowadzenie automatyzacji procesów. Czy ERP przedmiotów będzie krokiem milowym w efektywności organizacji? Przekonamy się o tym niedługo, bo systemy te już są tworzone i mają być dostępne w ciągu pięciu najbliższych lat. Wojciech Romanowicz Autor jest dyrektorem Działu Opieki Eksploatacyjnej w UNIT4 TETA 64 65

13 M NAUKA G Tylko MANAGER na łamach MBA łamach MBA Subtelny jak grafen ROZMOWA Z DR. WŁODZIMIERZEM STRUPIŃSKIM Z INSTYTUTU TECHNOLOGII MATERIAŁÓW ELEKTRONICZNYCH J Jak można produkować coś co jest niewidoczne dla oka? Wystarczy, że wiemy, iż grafen istnieje. Są urządzenia pomiarowe, które go wykrywają. Jego warstwy przenosimy za pomocą polimerowego nośnika mechanicznego na inne podłoża. Mimo że go nie widzimy, możemy wytworzyć np. przezroczystą elektrodę do baterii słonecznych, zwiększając ich wydajność. Jak to się stało, że państwa instytut zdecydował się na produkcję grafenu? Moja działalność w instytucie to nie tylko grafen, bo przecież nie jest tak, że przed grafenem zupełnie nic nie było. Od trzydziestu lat zajmuję się nanotechnologią i różnymi materiałami, które stopniowo są opracowywane, a następnie wykorzystywane w nowoczesnej elektronice. Grafen stał się głośny, ale z punktu widzenia technologicznego mam na koncie nawet znacznie trudniejsze osiągnięcia niż wytwarzanie samego grafenu. Całe życie zawodowe zajmuję się opracowywaniem nowych technologii, nowych materiałów. Zajmuję się nimi w momencie, gdy pojawia się coś nowego, np. azotek galu do oświetlenia półprzewodnikowego czy fosforek indu do zastosowań internetowych lub węglik krzemu w samochodowych silnikach hybrydowych. Takich związków jest kilkadziesiąt. Kiedy ktoś coś wymyśla lub odkrywa to trzeba nauczyć się to wytwarzać, a następnie zastosować. Obecnie naukowcy wiele rzeczy przewidują teoretycznie, wykorzystując symulacje komputerowe, dawniej opierano się bardziej o eksperymenty. Jeżeli rokowały coś na przyszłość, to rozpoczynało się nad tym prace. Dlatego kiedy odkryto grafen, zaczęliśmy automatycznie myśleć o jego technologii wytwarzania i zastosowaniach. Jako pierwszy opracował pan metodę produkcji grafenu? Samego grafenu nie wymyśliłem, pojawił się bardzo dawno, w latach 40. Nie nazywał się wtedy grafenem. Cienką postać węgla na różnych obiektach obserwowano już od lat 60., 70. Następnie dwóch uczonych, Andriej Geim i Konstantin Nowosiełow, zajęło się tym bardziej systematycznie i dogłębnie. To oni wykazali określone właściwości grafenu, co opublikowali w poważnych naukowych magazynach. Dostali za to w 2010 roku Nagrodę Nobla z dziedziny fizyki. W środowisku uczonych rozeszła się informacja, że istnieje nowy, dziwny materiał i dwa lata po pierwszym artykule ówczesnych jeszcze nie-noblistów postanowiłem przyjrzeć się temu materiałowi. Była to dla mnie naturalna kolej rzeczy. Przy współpracy z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego rozpoczęliśmy badania. Wiele ośrodków na świecie zaczęło się zajmować badaniami nad grafenem. Grafen to dla mnie kolejna technologia do opracowania, która ma zaowocować produktem komercyjnym. Tak jest w większości przypadków, gdy mamy do czynienia z nowym materiałem: w 99 procentach przypadków produkujemy go, ulepszamy, doprowadzając do jakości komercyjnej. Te produkty sprzedajemy do innych renomowanych ośrodków badawczych na świecie lub firm produkcyjnych. Poza grafenem, zajmujemy się w naszym instytucie innymi materiałami, na przykład półprzewodnikami, ceramiką przezroczystą czy metalami o wysokiej czystości, strukturami o nowych własnościach, nowoczesnymi kompozytami, itp. Jest pan inżynierem? Tak, ale doktorat zrobiłem z fizyki. Łączę wiedzę z inżynierii materiałowej, fizyki, elektroniki i chemii. Czym jest grafen? Grafen jest ewenementem medialnym! Żartuję... Patrząc na to inaczej niż z punktu widzenia fizyka czy inżyniera, to dwuwymiarowa warstwa węgla o grubości pojedynczego atomu wykazująca nowe i interesujące właściwości, niespotykane w materiałach, które znamy. Żyjemy w czasach rozwiniętej technologii informacji, nowe technologie się rozwija i na nowych technologiach się zarabia. Bez technologii nie byłoby technik informacyjnych ani gadżetów, którymi lubimy się otaczać. Państwa starają się rozwijać te nowe technologie. Panuje ogólny wyścig w poszukiwaniu nowych materiałów i rozwiązań. To często wyścig spowodowany nie tylko tym, że czegoś nowego naprawdę potrzebujemy. 80 proc. naszej działalności wiąże się z produkcją gadżetów nie do końca przydatnych. Grafen pojawił się jako nowy, potencjalny kandydat do rozwijania działalności produkcyjnej w różnych dziedzinach przemysłu. Mnożą się patenty. Zgłoszeń patentowych zastosowania grafenu jest już kilkanaście DR WŁODZIMIERZ STRUPIŃSKI Wystarczy, że wiemy, iż grafen istnieje. Są urządzenia pomiarowe, które go wykrywają tysięcy, z czego pewnie 70 proc. nie ma racji bytu. Jak patent Lokheed Martin użycia grafenu jako membrany do odsalania wody. Patent jest, ale urządzeń grafenowych do odsalania ciągle brak na rynku... To pokazuje, jak wielka jest ta pogoń za nowymi technologiami. I nagle pojawia się grafen jako nowa epoka, epoka materiałów dwuwymiarowych o zupełnie nowych właściwościach, niezbadanych, takich, które dają możliwości, o których jeszcze nie wiemy, zastosowań, z których jeszcze nie zdajemy sobie sprawy. Nie wymyślimy już telewizora, komputera, roweru, ale mamy tu białą plamę, białą kartkę papieru, która daje pole do popisu, by naprawdę wymyślić coś, czego jeszcze nie było! Coś zupełnie nowego. Grafen uruchamia twórcze myślenie również wśród ludzi, którzy znają się na biznesie, bo to wzmaga myślenie o potencjalnych zyskach. O grafenie już myśli się w sensie strategicznym w różnych państwach. Idą na to wielkie środki, powstają instytuty grafenowe, w Singapurze, Korei, Indonezji ściąga się najlepszych naukowców z całego świata

14 NAUKA M A u nas? Jeszcze dużo trzeba zrobić. Pracujemy nad technologią wytwarzania grafenu, poprawą jego właściwości i nad znalezieniem dla niego zastosowania. To pojedyncza warstwa atomów, coś niezwykle subtelnego. Nie jesteśmy jeszcze do końca przygotowani do operowania czymś takim. Grafen to nowy rozdział w historii świata, nowy rozdział w rozwoju technologii: praca z materiałami dwuwymiarowymi. Kilkadziesiąt lat temu niewyobrażalne było produkowanie tranzystorów czy układów scalonych. Obecnie koszt wyprodukowania jednego tranzystora jest niższy niż koszt wydrukowania jednej litery w książce. Może za kilkadziesiąt lat dzieci w przedszkolu będą miały grafenowe gadżety. To się okaże. Pojawiają się też inne materiały dwuwymiarowe, które łączy się z grafenem. Jak siarczek molibdenu i selenek wolframu. Mówimy o rodzinie materiałów dwuwymiarowych. Łączenie ich pozwala na otrzymywanie nowych właściwości i prowadzi do zwiększania ich funkcjonalności. Cienkie, małe, subtelne. Mamy nowy materiał i zadania stworzenia technologii jego wytwarzania i zastosowania. Ale pan już ma na to sposób? Wymyślono samochód, ale ten skonstruowany sto lat temu jest zupełnie inny niż obecne. To właściwie niekończący się proces. Teoretyczny grafen dostarczany światu przez wspomnianych noblistów to grafen w skali mikroskopijnej, niewidoczny gołym okiem. Jest doskonały i niemal teoretyczny. My produkujemy grafen w sposób syntetyczny. Ten teoretyczny, do badań wyodrębniono za pomocą taśmy samoprzylepnej z grafitu takiego jak ten w ołówku, w postaci małych płateczków, które następnie zmierzono. My musimy wytwarzać grafen w większych rozmiarach. Tak jak są diamenty, które wykopujemy z ziemi, ale diamenty stosowane w przemyśle to już kamienie wytwarzane syntetycznie. Podobnie jest z grafenem. Musi być jak największy, jak najlepszy, spełnić parametry wymagane przez przemysł. Jesteśmy dopiero na początku tej drogi. Podnoszenie jakości grafenu potrwa lata, a ja zajmuję się tym jako profesjonalny nanotechnolog. Nasze zadanie to nie tylko wytwarzanie grafenu odpowiedniej jakości, ale także znalezienie dla niego zastosowania. Lepiej sprzedawać coś więcej niż sam surowiec. Czy są już jakieś produkty grafenowe? Samsung opracowuje ekrany dotykowe z użyciem grafenu, IBM tranzystory i układy scalone. W Chinach produkowane są już grafenowe ekrany dotykowe do telefonów komórkowych, produkuje się nieco atramentu grafenowego, jest już rakieta tenisowa grafenowa, ale nie ma jeszcze produktów grafenowych powszechnego użytku. Czy to, że grafen będąc tak niezwykle cienki jest wytrzymalszy niż stal, to jego najbardziej rewolucyjna cecha? Tu właśnie w myśleniu o grafenie robi się błąd. Grafen łączy w sobie kilka właściwości, niektóre z nich można znaleźć w innych materiałach. To jest w nim niezwykłe. Jest wytrzymały, przezroczysty, przewodzi prąd elektryczny, jest bardzo elastyczny, przewodzi ciepło, jest odporny na wiele czynników chemicznych, atmosferę, bardzo wytrzymały na temperaturę, nawet do 1000 stopni. Żaden inny materiał nie łączy tych cech. Teraz trzeba pomyśleć, w jakiej branży można by te właściwości wykorzystać. Grafen nie jest półprzewodnikiem, więc jeszcze trudno zastosować go w elektronice cyfrowej. Ale już w analogowej się sprawdza. Są badania w zastosowaniu go w medycynie, na przykład używanie grafenu jako podłoża do rozrostu komórek macierzystych. Jak również zabijania komórek rakowych czy jako środka bakteriobójcze- Grafen sprawił, że pojawiliśmy się na naukowej nano-technologicznej mapie świata go w opatrunkach. Grafen nie przepuszcza niczego, tworzy pokrywę zabezpieczającą w idealnym stopniu. Można używać go jako nanokompozytów. Grafen to pojedyncza warstwa atomów, coś niezwykle cienkiego. Trzeba mówić o jego parametrach właściwych. Tak jak mamy masę, powszechnie zwaną ciężarem i masę właściwą, czyli gęstość. Masa kilograma kulek ołowianych wynosi kilogram, ale objętość będzie mała, bo masa właściwa ołowiu jest bardzo duża. Grafen to pojedyncza warstwa atomów. Jego wytrzymałość właściwa jest ogromna, ale nie możemy porównywać jej do wytrzymałości filarów mostu czy szyny kolejowej. Weźmy przewodzenie prądu elektrycznego. Cienki drucik ma duży opór, dzięki czemu żarówka świeci. Jeżeli go pogrubimy to opór będzie mniejszy. Grafen ma bardzo wysoką przewodność właściwą, ale z racji tego, że jest tak cieniutki, to stwarza pewien opór dla prądu. Aluminiowa sztaba będzie lepiej przewodziła prąd niż pojedyncza warstwa atomów. Grafen nie zastąpi nam tej sztaby, ona się sprawdza tam, gdzie jest stosowana. Trzeba znaleźć zastosowanie dla pojedynczej warstwy atomów. Ludzie myślą, że wezmą taki niewidoczny pasek grafenu i będzie on wytrzymalszy niż parapet. Nie. Pojedyncza warstwa atomów choćby nie wiem jak była wytrzymała to jej graniczna bezwzględna wytrzymałość jest określona i proporcjonalna do grubości. Jest jeszcze sporo do zrobienia, by właściwości grafenu poprawić. Maleńki płatek w graficie ma powierzchnię tysiąca mikrometrów kwadratowych, a my chcemy wytworzyć płat o powierzchni metra na metr! Już potrafimy to zrobić, ale żeby miał takie same właściwości jak ten maleńki płatek to jeszcze daleka droga. W jakiej postaci wychodzi grafen z maszyny go produkującej? Różnej. Na powierzchni węglika krzemu możemy wykrystalizować grafen i zmierzyć jego parametry. Firma Nanocarbon w swoim graphenshopie sprzedaje kwadracik grafenu wielkości paznokcia na małym palcu za około kilkaset dolarów. Ale ceny są różne. Nawet 2000 czy 3000 dolarów za taki kwadracik. Docelowo koszty wytwarzania nie będą wysokie. To przecież po prostu węgiel. Teraz pracujemy nad wytwarzaniem grafenu na folii miedzianej, co jest jeszcze tańsze. Czy jest pan zmęczony sławą grafenu? Troszkę tak. Za dużo jest gadania, za mało działania. W Polsce proporcje są niewłaściwe. Za dużo dyskusji, a za nimi nieproporcjonalnie mniej konkretów. A nanotechnologia? Rozwija się głównie na uczelniach, ale są też niewielkie firmy zajmujące się nanotechnologią. Niewiele, kilka jest. Polska słabo się rozwija na tym polu w porównaniu z resztą Europy. Grafen sprawił, że pojawiliśmy się na naukowej nano-technologicznej mapie świata. Jesteśmy już rozpoznawalni jako naukowcy pracujący w obszarze najbardziej zaawansowanych nowych technologii. Złapaliśmy się drabiny postępu, chwyciliśmy za ostatni szczebel i usiłujemy się podciągnąć. Jakby ze strony naszego państwa gadania było mniej, a więcej działania, to by nam się udało szybciej. Ale wykonujemy swoją pracę własnymi sposobami. Dla mnie to zupełnie nowa epoka i cieszę się, że mogę brać udział w jej narodzinach. Barbara Grabowska Niewidzialny B grafen udynki Instytutu Technologii Materiałów Elektronicznych w Warszawie przypominają czasy PRL-u. Aż trudno uwierzyć, że trwają tu badania nad najnowocześniejszymi technologiami i materiałami nowej generacji. ITME to wiodący polski instytut prowadzący badania nad opracowaniem nowych materiałów, badaniem ich właściwości i możliwości wykorzystania w podzespołach do zastosowań w elektronice, optoelektronice, mikromechanice, metrologii i innych dziedzinach nauki i gospodarki. Z doktorem Strupińskim wchodzimy do pomieszczenia, gdzie stoi prototyp urządzenia do produkcji grafenu w płatach o wielkości pół metra na pół metra. To jedyne tego typu urządzenie w Europie, a może i na świecie. Do tej pory grafen wytwarzany był tylko w postaci kwadracików wielkości małego paznokcia i, po wyodrębnieniu, umieszczany na różnych powierzchniach. Urządzenie, które powstało w Świebodzinie przypomina olbrzymi bojler z mnóstwem rurek, przewodów, zegarów, urządzeń pomiarowych, pokręteł. Ma kształt walca (2 m wysokości, 1,2 m średnicy) i może produkować grafenowe warstwy w formacie A4. Firma Seco-Warwick w Świebodzinie buduje piece do obróbki metali. Fabryka w Świebodzinie, niegdyś komunistyczne zakłady produkcyjne, została wykupiona przez Amerykanów, by znowu trafić w polskie ręce. Jeżeli prototyp się sprawdzi już wkrótce będzie można produkować tani grafen Made in Poland. Do pieca wkładana jest folia miedziana ogrzewana do ok stopni Celsjusza. Następnie wpuszczana jest mieszanina gazów, np. wodór z niewielką ilością acetylenu. W wysokiej temperaturze acetylen rozpada się na składniki: węgiel i wodór; atomy węgla osiadają na powierzchni folii, tworząc warstwę grafenu. Folię pokrytą grafenem wyjmuje się z pieca i w innym procesie technologicznym powstałą w ten sposób warstwę przenosi na np. przezroczyste tworzywo sztuczne. Powstaje elastyczny ekran. W laboratoriach ITME wciąż trwają prace nad przenoszeniem grafenu na różne powierzchnie. Oprócz tego bada się i łączy pierwiastki grupy trzeciej i piątej: arsen, fosfor, antymon, azot. Tworzone są nowe związki, które później działają jako tranzystory czy diody święcące, lasery, fotodetektory. Panuje tu sterylna czystość. Wszystkie procesy zachodzą w specjalnie oczyszczanych gazach zapewniających idealną jakość wytwarzanych materiałów. Wykonane przez nas półprzewodniki sprzedajemy na całym świecie do laboratoriów dużych firm technologicznych, jak Sony, Toshiba czy Sanyo opowiada W. Strupiński. Jedno urządzenie badawczo-technologiczne to koszt miliona euro. Całe laboratorium jest dzisiaj warte kilkadziesiąt milionów euro. Może nie jest najnowocześniejsze, ale musimy sobie radzić. W urządzeniu o nazwie Black Magic powstaje grafen na folii miedzianej. Z niej przenoszony jest na podłoże polimerowe. Grafen można zobaczyć tylko pod odpowiednim kątem jako szary odcień. Normalnie jest tak cienki, że niewidzialny. Powstaje przezroczysta, elastyczna folia, dzięki której świecą diody. Bez żadnych kabli czy przewodów. W przyszłości można by z tego zrobić ekran do tabletu. Barbara Grabowska 72 73

15 M Trendy TEGOROCZNA UROCZYSTOŚĆ WRĘCZENIA NAGRÓD MANAGER AWARD DLA NAJLEPSZYCH POLSKICH MANAGERÓW ODBYŁA SIĘ 23 CZERWCA WIECZOREM W KLUBIE POLSKIE RADY BIZNESU. GALĘ PROWADZILI: MARCIN ŻEBROWSKI, DZIENNIKARZ TVN24 I REDAKTOR NACZELNY MANAGERA PIOTR CEGŁOWSKI. Jako pierwszy na scenie pojawił się przewodniczący jury Andrzej Arendarski, prezes KIG który pogratulował laureatom, a jednocześnie w charakterystyczny dla siebie dowcipny sposób opowiedział o pracy jury. Wręczanie nagród rozpoczęło się od najważniejszego punktu, czyli Grand Prix. Otrzymał je Adam Maciejewski, prezes GPW. W laudacji znalazły się następujące słowa: Adam Maciejewski to manager, o którym można powiedzieć jedno: jest w stanie zrobić znacznie więcej niż ktokolwiek mógłby oczekiwać. W ciągu zaledwie GALA MANAGER AWARD odbyła się w Klubie Polskiej Rady Biznesu. 1,5 roku wprowadził wiele poważnych, od dawna oczekiwanych zmian na GPW. Uformował zarząd niezależnych profesjonalistów i wspólnie z nim wdrożył system, zreformował NewConnect, rozwiązał problem akcji groszowych i budzącą kontrowersje długość sesji, wprowadził indeks WIG30, poważnie zaawansował projekt przejęcia giełdy w Wiedniu, kupił duży pakiet akcji w nowej platformie paneuropejskiej obrotu akcjami Aquis Exchange, uruchomił projekt krajowej agencji ratingowej, przyciągnął na giełdę nowych inwestorów z Londynu i rozpoczął realizację nowej strategii Giełdy. Goście Gali w restauracji Amber Room Tempo wzrostu obrotów na GPW w roku 2013 było niemal czterokrotnie wyższe niż na innych parkietach europejskich, a wyniki finansowe znakomite. Zarządzana przez niego GPW została uhonorowana prestiżowymi nagrodami: magazynu Euromoney (za najlepiej zarządzaną giełdę regionu CEE), EMEA Finance (za całokształt działań) oraz Gazety Giełdy Parkiet (za innowacje roku 2013 na rynku finansowym). Drugim z nagrodzonych był Tomasz Misiak twórca Work Service. Tomaszowi Misiakowi udało się zbudować spółkę, która wkrótce zostanie liderem swojej branży w trójkącie Moskwa-Berlin- Stambuł. Przychody Grupy Kapitałowej Work Service w 2013 roku wzrosły o ponad 26 proc., do 918 mln zł. Zysk ze sprzedaży zanotowano na poziomie prawie 113 mln zł, co oznacza prawie dwukrotny wzrost rok do roku. Spółka rośnie szybciej niż rynek i co ważne, co kwartał utrzymuje tę tendencję. 26 lutego 2014 roku zarząd Grupy podpisał umowę powołania spółki joint venture pomiędzy Fiege Logistik Stiftung & Co. KG. oraz Work Service S.A. Całkowita wartość transakcji wyniosła 21,7 milionów euro. Z przychodami rzędu 100 miliona euro w 2014 roku, powstała spółka będzie jedną z wiodących agencji pracy tymczasowej oraz outsourcingu na rynku niemieckim. Niedawno do Grupy Kapitałowej Work Service dołączyła też węgierska agencja pracy tymczasowej Prohuman, a wcześniej Antal International i Work Express. Kilka miesięcy temu w wywiadzie dla Managera Tomasz Misiak stwierdził, że powrót do biznesu ze świata polityki, której poświęcił kilka lat życia, spowodował skokowy rozwój spółki. Kolejną statuetkę z rąk Macieja Harczuka, prezesa Euler Hermes Collections odebrał prof. Marek Durlik, dyrektor Centralnego Szpitala Klinicznego MSW w Warszawie. Jeden z dziennikarzy napisał o prof. Marku Durliku: Uzdrowiciel szpitala. Profesor jest zarówno managerem, jak i aktywnym zawodowo chirurgiem. W 2012 roku w wywiadzie dla Managera powiedział: Jestem głęboko przekonany, że najlepszymi szefami placówek służby zdrowia są doświadczeni lekarze, którzy wiedzą wszystko o regułach kierujących tą dziedziną. Wynajęty manager może popełnić dziesiątki błędów zanim zrozumie reguły rządzące światem medycyny. Oczywiście, istotne znaczenie mają też indywidualne predyspozycje nie każdy nadaje się do tego, by kierować ludźmi. I oczywiście miał rację. Obowiązki szefa szpitala MSW pełni po raz drugi; po prostu, nie było lepszego kandydata. Co więcej kieruje państwową placówką zupełnie tak, jakby była prywatną kliniką dowodząc, że opieka zdrowotna to również sprawnie funkcjonujący biznes. Galę prowadził Marcin Żebrowski ztvn24 Nagrodą Manager Award uhonorowany został wybitny manager mediów Henryk Sobierajski, szef stacji Polsat News i Polsat Plus. Jury Manager Award przyznało mu tę nagrodę za konsekwentne wprowadzanie zmian, uproszczenie struktury, polepszenie standardów pracy i efektywności, a przede wszystkim zdecydowaną poprawę wyników udziałów w widowni osiąganych przez programy informacyjne i publicystyczne Telewizji Polsat. Sukces kanału Polsat News, który 7 czerwca świętował swoje 6. urodziny, jest doskonałym potwierdzeniem, że taki sposób przekazywania informacji zyskał uznanie wśród widzów. Dlatego też 9 czerwca uruchomiono kanał Polsat News+, który stanowi naturalne uzupełnienie i rozszerzenie treści przekazywanych przez stację Polsat News. Następną statuetkę odebrał Michał Skowronek, dyrektor generalny na Polskę i Kraje Bałkańskie w MasterCard Europe. Michał Skowronek to skuteczny i innowacyjny manager, którego działania w MasterCard przyczyniły się do znaczącego wzmocnienia pozycji firmy w dziedzinie nowoczesnych rozwiązań płatniczych. Jego sukcesy i wytrwałość w dążeniu do celu są doceniane zarówno przez partnerów biznesowych, centralę MasterCard, jak i współpracowników. Jego wielki sukces to promocja technologii PayPass. Dziś co trzecia transakcja kartami MasterCard 90 91

16 Laureaci MANAGER AWARD 2014 Laureaci MANAGER AWARD 2014 i Maestro w Polsce przebiega w oparciu o taką właśnie technologię. Michał Skowronek konsekwentnie wdraża i promuje kolejne innowacyjne rozwiązania płatnicze. Jest odpowiedzialny m.in. za proces wprowadzenia płatności zbliżeniowych telefonem. Jego sukcesy w zakresie zwiększenia udziałów rynkowych MasterCard zaowocowały awansem na stanowisko dyrektora generalnego na Polskę i Kraje Bałkańskie. Należy podkreślić, że Polska jest liderem w Europie i drugim po Kanadzie krajem na świecie, jeśli chodzi o stosunek kart zbliżeniowych do wszystkich wydanych kart. Popularność tego typu transakcji potwierdzają dane Narodowego Banku Polskiego: pod koniec IV kwartału 2013 r. mieliśmy w Polsce prawie 20 milionów kart zbliżeniowych to wzrost o 32,5 proc. w stosunku do roku poprzedniego. Jury doceniło osiągnięcia Mariusza Borowiaka dyr. gen. Stock Polska czyli konsekwentne i skuteczne budowanie pozycji lidera rynku dzięki wdrażaniu innowacji i tworzeniu nowych standardów rynkowych. Potrafią to tylko managerowie, których prawdziwym żywiołem jest rynek i którzy widzą i wiedzą, jak wykorzystać nadchodzące trendy wcześniej niż ktokolwiek inny w branży. A w branży tej szczególnie ważna w pracy managera jest umiejętność przewidywania trendów. Potrafią to tylko managerowie, których prawdziwym żywiołem jest rynek. Sukces firmy Stock Polska pod kierownictwem Mariusza Borowiaka jest dowodem, że wyczucie rynku i odwaga we wdrażaniu innowacji to nieodzowne cechy managera. Mariusz Borowiak wprowadził do polskich sklepów lodówki, wprowadza także na rynek nowe trunki o niższej zawartości alkoholu, np. Sznaps to wódka o smaku gruszkowym o zawartości alko 24 proc. Jest to zgodne z zachodnim trendem konsumenckim, gdzie konsumenci poszukują dziś bardziej trunków o niższej zawartości alkoholu i używają go w innych sytuacjach niż tradycyjne polskie biesiadowanie przy stole. Jednym z laureatów Manager Award był też bohater najnowszej okładki Adam Maciejewski, prezes GPW Andrzej Arendarski, prezes KIG, przewodniczący jury Maxime Gourgouillat Swatch Group Managera Zbiniew Rapciak prezes Agencji Rozwoju Miasta Krakowa. Manager Award dla Inwestora roku 2014 miał jednego superkandydata Kraków Arenę, największy obiekt widowiskowy w Polsce, a drugi w Europie. Inwestycją kieruje właśnie Zbiniew Rapciak, doświadczony manager, ekonomista z wykształcenia, który przebiegiem swojej kariery zawodowej konsekwentnie udowadnia, iż można z sukcesem tchnąć biznesowego ducha w projekty publiczne. Jest związany z administracją publiczną w obszarze infrastruktury od 1980 roku, podjął się wielu ważnych zadań, jak choćby rozpoczęcie budowy zakopianki oraz autostrady dla Małopolski, które to projekty aktywnie pilotował, również jako wiceminister infrastruktury. Był i wciąż jest gorącym orędownikiem realizacji projektów infrastrukturalnych na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego, które jak wiemy wzbudza w Polsce tak wiele emocji. To także dzięki niemu w 2011 roku po raz pierwszy w Polsce powstały dwa ogromne zbiorniki na skroplony gaz LNG, co było najtrudniejszym etapem realizacji gazoportu w Świnoujściu. Wreszcie w 2013 roku przystąpił do kolejnego wyzwania, tym razem w swoim rodzinnym Krakowie. W niespełna rok dokończył ważną dla tego miasta inwestycję. Wybudował największą i najnowocześniejszą w naszym kraju halę widowiskowo-sportową, która już dziś, obok Wawelu czy Starego Rynku, staje się chętnie odwiedzanym punktem na mapie Krakowa. Zbigniew Rapciak odebrał również statuetkę dla prof. Jacka Majchrowskiego, prezydenta Krakowa. Największym osiągnięciem managerskim prof. Jacka Majchrowskiego jest konsekwentna realizacja wizji Krakowa. Już jako wojewoda krakowski w latach przyczynił się m.in. do powstania Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Krakowie i do podpisania wstępnej umowy na budowę centrum koncertowo-kongresowego. W znakomity sposób prezydent wykorzystuje szansę, jaką stworzyło dla miasta członkostwo Polski Michał Skowronek, dyrektor generalny na Polskę i Kraje Bałkańskie w MasterCard Europe Henryk Sobierajski, szef stacji Polsat News Plus i Polsat Plus Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa Tomasz Misiak, twórca Work Service Mariusz Borowiak, dyrektor generalny Stock Polska Joanna Szyman, prezes Scanmed Multimedis (nagroda czytelników) Prof. Marek Durlik, dyrektor Centralnego Szpitala Klinicznego MSW w Warszawie Zbiniew Rapciak, prezes Agencji Rozwoju Miasta Krakowa Adam Góral, prezes zarządu Asseco Poland S.A. w UE. Kraków pozyskał ze źródeł unijnych ponad 2 miliardy 300 milionów złotych, dzięki czemu znacznie przyspieszył realizację wielu inwestycji, które stały się wizytówkami miasta. Pozyskane środki pozwoliły m.in. na realizację muzeum w Podziemiach Rynku Głównego oraz Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK jedno z najważniejszych dziś muzeów sztuki współczesnej w Polsce. Dzięki dotacjom wyremontowano i wyposażono miejskie szpitale, zmodernizowano infrastrukturę drogową. Wkrótce zakończy się budowa Ekologicznej Spalarni Odpadów największego tego typu zakładu w naszej części Europy. Nie sposób nie wspomnieć również o tym, że prezydent wygrał walkę o usunięcie z centrum Krakowa szpecących go elementów, dzięki czemu Kraków stał się perłą architektury i celem dla turystów z całego świata. W imieniu Adama Gorala, twórcy koncernu Asseco Poland S.A., statuetką odebrał szef marketingu Artur Wiza. Prezes Adam Góral został doceniony przez jury jako przedsiębiorca, manager, patriota i wizjoner. Z żelazną konsekwencją i imponującą skutecznością realizuje wizję stworzenia globalnej firmy informatycznej na bazie polskiego kapitału i polskiego know-how. Z wykształcenia doktor nauk ekonomicznych oraz absolwent Akademii Ekonomicznej w Krakowie po wydziale cybernetyki ekonomicznej i informatyki. Zwolennik patriotyzmu gospodarczego, który z dumą płaci podatki i preferuje polskie produkty. Do tego patriota lokalny współzałożyciel Wyższej Szkoły Zarządzania w Rzeszowie i Podkarpackiego Klubu 92 93

17 M Trendy Małgorzata Sprusińska, Operations Manager, Berlitz, wręcza nagrodę Henrykowi Sobierajskiemu Maciej Harczuk, prezes Euler Hermes Collections, wręcza nagrodę profesorowi Markowi Durlikowi Małgorzata Marczak, dyrektor IV Oddziału Berlitz w Warszawie Andrzej Arendarski, prezes KIG, wręczył nagrodę prezesowi Zbigniewowi Rapciakowi Biznesu, a także konsul honorowy Repu bliki Słowackiej oraz członek Rady Polskich Inwestorów w Afryce. Przede wszystkim jednak prezes, współzałożyciel i akcjonariusz Asseco Poland, największej firmy informatycznej w Polsce i jednej z największych w Europie. Pomysłodawca i twórca Grupy Asseco, która zatrudnia obecnie 17 tys. osób, z czego ponad 5 tys. w Polsce. Jej przychody za 2013 rok sięgnęły 6 mld zł. Adam Góral jako jeden z pierwszych polskich przedsiębiorców wkroczył na rynek europejski. Z równą determinacją przekroczył granice kontynentu, przejmując w 2010 roku największą izraelską firmę programistyczną Formula Systems. Teraz spółki z Grupy Asseco obecne są w nie tylko w Europie i Izraelu, ale także w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Japonii oraz Indiach. I to dzięki niemu polski kapitał wkracza na rynki rozwijające się: do Rosji, krajów azjatyckich i afrykańskich, a polscy specjaliści budują podwaliny nowoczesnego rynku energetycznego w Etiopii. Bardzo ważną, ponieważ stanowiącą wynik internetowego głosowania czytelników, statuetkę odebrała Joanna Szyman, prezes Scanmed Multimedis. Joanna Szyman od 2009 r. jest prezesem zarządu Scanmed Multimedis S.A. Wcześniej była związana z branżą ubezpieczeniowo-finansową. Dzięki niej Scanmed Multimedis stał się jednym Artuz Wiza, szef marketingu Asseco odebrał nagrodę w imieniu prezesa Adama Górala z liderów rynku prywatnej opieki zdrowotnej w Polsce. W ub. roku otrzymała wyróżnienie Managera Rynku Zdrowia za wybitne zasługi i sukcesy w sferze zarządzania placówkami medycznymi. W tym roku zakończyła z sukcesem proces włączenia Grupy Kapitałowej Scanmed Multimedis w szeregi międzynarodowej grupy medycznej Life Healthcare. Warto przypomnieć, że Life Healthcare od 30 lat świadczy usługi z zakresu pełnej opieki szpitalnej, prowadzi 63 szpitale, w których łącznie znajduje się ponad 8000 łóżek. Za rok obrachunkowy zakończony 30 września 2013 r. grupa Life Healthcare wypracowała zysk netto na poziomie 506 mln zł. Joanna Szyman w swojej codziennej pracy szczególną uwagę koncentruje na promowaniu jakościowych zmian w ochronie zdrowia. Podejmuje liczne działania w obszarach związanych z odpowiedzialnością społeczną biznesu. Scanmed Multimedis jako pierwsza spółka medyczna w Polsce raportuje zgodnie ze standardami GRI oraz wdrożyła normę SA 8000, która jest jedyną uznawaną na świecie normą odpowiedzialności społecznej w zakresie aspektów etycznych oraz pracowniczych podlegającą certyfikacji. Podczas gali Manager Award co roku wręczana jest też nagroda specjalna dla marki szczególnie lubianej przez managerów (o czym sami mówią w naszej rubryce Co lubi? ). Statuetka Manager Quality przypadła firmie Omega. Odebrał ją Maxime Gourgouillat. Omega należy do Swatch Group, którą kieruje w Polsce Felix de Rouville. Omega należy do najlepiej rozpoznawalnych marek zegarków na świecie jest rozpoznawana przez 70 proc. populacji. Zegarki Omega zostały wybrane przez NASA do programu Apollo i jako pierwsze pojawiły się na Księżycu. Omega była oficjalnym chronometrażystą Zimowych Igrzysk Olimpijskich PARTNER STRATEGICZNY: Zegarki Omega nosili: James Bond, John F. Kennedy, książę William, George Clooney, Nicole Kidman i Cindy Crawford. Firmę założył w roku 1848 w La Chaux-de-Fonds w Szwajcarii 23-letni Louis Brandt, który zimą składał zegarki z części dostarczonych przez lokalnych rzemieślników. W okresie letnim Brandt sprzedawał je, podróżując po Europie. Po jego śmierci w roku 1879, jego dwaj synowie, Louis-Paul i César, zmęczeni nieregularnymi dostawami części i ich zróżnicowaną jakością porzucili system manufakturowy na rzecz zorganizowanej produkcji. Na początku poprzedniego stulecia firma dostarczała na rynek już ćwierć miliona zegarków, a nazwy kolejnych modeli jak np. Constellation, Seamaster, Speedmaster czy De Ville to ikony branży. Statuetkę Manager Quality Maxime Gourgouillat ze Swatch Group Francuzowi znakomicie mówiącemu po polsku wręczył inny Francuz, również świetnie władający naszym językiem Yann Gontard, szef polskiego Sodexo. Po krótkiej przerwie odbyła się aukcja na rzecz Bartka, ciężko chorego chłopca, którego od kilku lat wspomaga nasza redakcja. Aukcję prowadził Marcin Żebrowski, który przypomniał, że Bartek urodził się z wodogłowiem wrodzonym. Dzisiaj PATRONAT MERYTORYCZNY: PATRONAT HONOROWY: ma 6 lat. Swoje pierwsze 3 lata spędził w szpitalach, w których przechodził liczne operacje w sumie 15. Jest pod stałą opieką poradni: rehabilitacyjnej, neurologicznej, neurochirurgicznej, audiologicznej i chirurgicznej. Jego największe marzenie to zacząć chodzić i jest to możliwe dzięki stałej i intensywnej rehabilitacji. Pozostał mu rok, być może 2 lata, by spełnić to marzenie. Jeśli pomożemy mu uczestniczyć w 6 zalecanych turnusach rehabilitacyjnych i przynajmniej jednej delfinoterapii w roku, jest duża szansa, że Bartek stanie na własnych nogach. Podczas aukcji znakomicie licytujący Marcin Żebrowski znalazł nabywców na piłeczkę z autografem Agnieszki Radwańskiej, koszulkę Cristiano Ronaldo z autografem, rękawice Dariusza Michalczewskiego, obraz autorstwa Macieja Świeszewskiego, albumy o sztuce w autografami autorów Teresy Wallis-Joniak i Juliusza Joniaka oraz autorski egzemplarz książki Wierszyki rodzinne Michała Rusinka. PARTNERZY: 94

18 M DUTY FREE 15 lat centrum R&D Motoroli KRAKOWSKIE CENTRUM BADAWCZO-ROZWOJOWE MOTOROLA SOLUTIONS SYSTEMS TO JEDEN Z NAJWIĘKSZYCH OŚRODKÓW FIRMY MOTOROLA SOLUTIONS NA ŚWIECIE, ZATRUDNIAJĄCY PONAD 1,2 TYS. OSÓB. G ros kadr (ponad 900 osób) stanowią inżynierowie oprogramowania, którzy opracowują zaawansowane cyfrowe systemy komunikacji bezprzewodowej, z których korzystają służby bezpieczeństwa publicznego oraz przedsiębiorstwa na całym świecie. Klienci firmy w naszym kraju wykorzystują ponad 450 tys. radiotelefonów, z czego 25 tys. w standardzie MotoTRBO i 12 tys. w standardzie TETRA. POD PATRONATEM LOTOS Polish Open 2014 JUŻ WKRÓTCE LIPCA 2014 R. NA POLU GOLFOWYM SAND VALLEY GOLF & COUNTRY CLUB W PASŁĘKU, NIEOPODAL ELBLĄGA ZOSTANIE ROZEGRANY NAJWAŻNIEJSZY W TYM ROKU TURNIEJ GOLFOWY W KRAJU LOTOS POLISH OPEN. M iędzynarodowe Otwarte Mistrzostwa Polski Mężczyzn odbędą się w randze europejskiej ligi zawodowej Pro Golf Tour. Łączna pula nagród wynosi 120 tys. zł., a najlepsi mają szansę na Kultowe Meisterstuck Z awans do drugiej ligi europejskiego golfa European Challenge Tour. LOTOS Polish Open to najważniejsze wydarzenie sezonu golfowego w Polsce, które zgromadzi najlepszych zawodników, przedstawicieli świata biznesu oraz reprezentantów mediów. O wysokiej wartości tego turnieju świadczy także fakt, że na ponad miesiąc przed turniejem, swój udział potwierdziło już ponad 130 zawodników z całego świata. Wysoka frekwencja tegorocznej edycji turnieju wynika z bardzo pozytywnego odbioru ubiegłorocznej imprezy. Sukces ubiegłorocznej edycji LOTOS Polish Open to przede wszystkim rezultat wspaniałej rywalizacji zawodników na wysokim, europejskim poziomie. Poprzednia edycja turnieju była dla nas także cennym doświadczeniem. Mam nadzieję, że tegoroczne wydarzenie będzie jeszcze bardziej emocjonujące komentuje Paweł Olechnowicz, prezes Zarządu Grupy LOTOS S.A. NIEZWYKŁĄ 90. ROCZNICĘ KULTOWEGO PIÓRA MONTBLANC MEISTERSTUCK ŚWIĘTOWANO W HOTELU BRISTOL W WARSZAWIE. gromadzeni licznie goście przedstawiciele świata arystokracji, biznesu, kultury i mediów wysłuchali jubileuszowego koncertu fortepianowego, podziwiali wystawę historycznych zdjęć wielkich osobistości świata, m.in. Papieża Jana Pawła II, Johna F. Kennedy- ego, królowej Elżbiety II wraz z piórami Montblanc, a także mogli pogłębić swoją znajomość kolekcji artykułów piśmiennych tej luksusowej marki korzystając ze specjalnie zaaranżowanego tzw. ink baru. Ważnym punktem programu gali była licytacja dzieł sztuki wybitnych współczesnych polskich artystów, których zainspirowało pióro Meisterstuck: Franciszka Maśluszczaka, Andrzeja Pągowskiego, Artura Przebindowskiego, Grzegorza Śmigielskiego oraz Mieczysława Wasilewskiego. Galeria Managera Tadeusz Sobkowiak TADEUSZ SOBKOWIAK TO MALARZ, W KTÓREGO PRACACH WIDAĆ INSPIRACJĘ PRZYRODĄ I MITOLOGIĄ INNYCH NIŻ EUROPEJSKA CYWILIZACJI. Jego obrazy mogą się kojarzyć z dziełami artystów z Afryki i Ameryki Południowej. Dominują w nich kolory, z którymi w zasłoniętej chmurami Polsce rzadko mamy do czynienia. Wypełniają je postacie zajęte tajemniczymi rytuałami lub egzotyczne zwierzęta. Kolejny często przewijający się motyw to łódź ale też nie mająca nic wspólnego z naszą częścią świata. Zabrzmi to paradoksalnie, ale artysta, który tak kocha przyrodę, tworzył przez długi czas w pracowni ulokowanej w samym centrum Poznania, a obecnie w uporządkowanym, pełnym fabryczek i warsztatów, Swarzędzu. Warto dodać, że Tadeusz Sobkowiak (rocznik 1955) jest notowany na 54. pozycji w rankingu Kompas Sztuki stanowiącym swoistą listę obecności polskiego rynku. Karierę zaczął bardzo wcześnie już w wieku jedenastu lat zdobył dwie główne nagrody w konkursie zorganizowanym przez studentów warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. W Poznaniu ukończył z wyróżnieniem ASP. W 1990 roku otrzymał Medal Młodej Sztuki. Czasem ze swoimi pracami wybiera się w plener, gdzie organizuje instalacje, jak np. Święto Zielonego Kamienia w Ostrowie Lednickim. Miał wiele wystaw indywidualnych w renomowanych galeriach, m.in. w Hanowerze, Budapeszcie, Berlinie. Uczestniczył też w ekspozycjach zbiorowych m.in. w Amsterdamie, Brukseli, Moskwie, Ystad (w Szwecji). Odpoczywa zajmując się ogrodem i doskonaląc umiejętności tai chi

19 M BUSINESSMIXER Robot zabójca Pamiętamy jeszcze Terminatora z Arnoldem Schwarzenegerem. To było wówczas kompletne SF. Po 30 latach można podziwiać wizjonerstwo twórców filmu. W niektórych krajach prowadzi się zaawansowane prace nad kilerami-robotami. Sytuacja stała się na tyle niebezpieczna, że ONZ zamierza wprowadzić do swoich konwencji zakaz używania takich robotów. Kampania nazywa się Stop Killer Robots. Miniimplanty bez baterii N Eco-marathon Shell 198 drużyn z 27 krajów walczyło w 30. Eko-maratonie firmy Shell w Rotterdamie. Zwyciężyli Francuzi ze szkoły La Joliverie z Nantes, których prototyp z silnikiem spalinowym na aukowcy z Uniwersytetu Standforda w USA opracowali innowacyjny miniimplant, który może być wszczepiany do organizmu, a jego działanie nie wymaga zasilania. W przeciwieństwie do standardowych rozruszników serca, urządzenie jest zasilane energią pochodzącą z naszego organizmu. Do tej pory próbowano bezprzewodowo zasilać baterię rozrusznika czy innego implantu, ale płynąca przez żywy organizm energia naruszała struktury komórkowe. Nowa technologia jest ciągle testowana i wkrótce ma być szeroko stosowana w medycynie. 1 litrze benzyny przejechał 3314,9 km czyli odległość jak z Warszawy do Lizbony. Teoretycznie studenci z Francji na okrążenie kuli ziemskiej potrzebowaliby zaledwie 12,5 l benzyny. W naszych bardzo oszczędnych nieraz silnikach 1 litr benzyny wystarczy, aby z centrum Warszawy dojechać gdzieś na Ursynów Tkaniny kamuflażowe Na rynku pojawią się wkrótce tkaniny kamuflażowe, które będą zmieniały barwy w trakcie ich użytkowania, np. w postaci T-shirtu. Znajdą zastosowanie nie tylko w modzie, ale i w siłach militarnych. Twórcą wynalazku Chromosonic jest Judit Eszter Karpati. A jak to działa? Otóż tkaniny reagują i zmieniają swoją barwę w zależności od temperatury i długości fal dźwiękowych. Do niedawna Chromosonic był tylko projektem artystycznym Czarne dziury W 1971 roku udowodniono, że istnieją czarne dziury w kosmosie, a w 2004 roku odkryto pierwszą z nich w centrum naszej Galaktyki, trzy lata świetlne od radioźródła Sagittarius A. Czarne dziury są jedną z największych tajemnic wszechświata, bo nawet światło nie może uciec z tych niewidzialnych pułapek. Aby wyjaśnić zagadkę zbudowano teleskop kosmiczny o nazwie Gravity. Nowy teleskop będzie mógł zbadać za pomocą lasera podczerwieni, czy materia nie zniknęła i przeszła na drugą stronę, gdzie emituje na kształt promieniowania plazmy. Z kolei tunele, które towarzyszą czarnym dziurom, prawdopodobnie umożliwiają przemieszczanie się z ogromnymi prędkościami. FELIETON Perpetuum mobile WArizonie postanowiono wybudować 685-metrową wieżę, milowy krok w stronę odnawialnej energii. Ten niby wiatrak ma powstać na pustyni i być czymś w rodzaju hybrydowej elektrowni energetycznej. W tej wielkiej rurze cyrkulować ma 9 i pół miliarda litrów wody Po co? Ano ma być wpompowana na szczyt rury i stamtąd rozpylana. Okolica jest niezwykle gorąca i poprzez rozpylenie wody z tej wysokości nastąpi ochłodzenie powietrza i rozpędzenie wiatru do 80 km/h, co spowoduje naturalny napęd na turbiny. Perpetuum mobile? 98