PÓŁROCZNIK. Szkoła Zawód Praca. nr 9

Transkrypt

1 Szkoła Zawód Praca

2

3 PÓŁROCZNIK Szkoła Zawód Praca nr 9 Bydgoszcz 2015

4 Szkoła Zawód Praca nr 9/2015 Redaktor Naczelny Ryszard Gerlach Sekretarz Redakcji Renata Tomaszewska-Lipiec Członkowie Rady Redakcyjnej Tadeusz Aleksander Augustyn Bańka Waldemar Furmanek Marek Gawrysiak Stefan M. Kwiatkowski Walentyna Łozowiecka Bernd Meier Krasimir Spirov Zygmunt Wiatrowski Bożena Wojtasik Redaktorzy tematyczni: Elżbieta Kasprzak (psychologia pracy) Adam Solak (filozofia pracy) Jerzy Stochmiałek (andragogika) Janusz Sztumski (socjologia pracy) Renata Tomaszewska-Lipiec (pedagogika pracy, rynek pracy) Zdzisław Wołk (poradoznawstwo, zawodoznawstwo) Redaktor statystyczny: Barbara Ciżkowicz Redaktorzy językowi: Dominika Goltz-Wasiucionek (język angielski) Elżbieta Komsta (język rosyjski) Włodzimierz Kucharek (język niemiecki) Adres Redakcji ul. Chodkiewicza Bydgoszcz Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Wydział Pedagogiki i Psychologii Instytut Pedagogiki Katedra Pedagogiki Pracy i Andragogiki Komitet Redakcyjny Sławomir Kaczmarek (przewodniczący) Zygmunt Babiński Katarzyna Domańska Grzegorz Kłosowski Andrzej Prószyński Marlena Winnicka Jacek Woźny Ewa Zwolińska Grażyna Jarzyna (sekretarz) Przygotowanie do druku Aleksandra Szymańska / Poligrafia UKW Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego Bydgoszcz 2015 Utwór w całości ani we fragmentach nie może być powielany i rozpowszechniany bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich ISSN Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego (Członek Polskiej Izby Książki) Bydgoszcz, ul. Ogińskiego 16 tel./fax , , wydaw@ukw.edu.pl Rozpowszechnianie , jarno@ukw.edu.pl Poz Ark. wyd. 8

5 Spis treści Od Redakcji... 7 Artykuły i rozprawy Krzysztof Jakubiak, Praca jako postawa twórcza obywatela w polskiej myśli filozoficznej i pedagogicznej czasów nowożytnych Czesław Plewka, Szkoła jako agora dla młodego pokolenia współczesnej cywilizacji Tadeusz Aleksander, Studia podyplomowe ukoronowaniem współczesnej edukacji dorosłych Raporty z badań Kazimierz Wenta, Wyższe wykształcenie w warunkach degradacji zawodowej na rynku pracy Agnieszka Hłobił, Synergia aktywności nauczyciela i uczniów w procesie przyswajania wiedzy i umiejętności w kontekście nowych wyzwań w kształceniu nauczycieli Izabela Paprocka, Mateusz Terlecki, Kompetencje twarde czy miękkie? Analiza ofert pracy pod kątem pożądanych przez pracodawców kompetencji zawodowych Krzysztof Kraszkiewicz, Mateusz Bogdziński, Wiedza i postawy menedżerów wobec psychologów pracujących w środowisku biznesowym Diana Chwedorczuk, Katarzyna Góralska, Patrycja Michalska, Psycholog biznesu w percepcji menedżerów średniego szczebla

6 Spis treści Recenzje Recenzja książki pod redakcją naukową Renaty Tomaszewskiej-Lipiec Relacje praca życie pozazawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki, Bydgoszcz 2014 Zdzisław Wołk Recenzja książki Czesława Plewki Kierowanie własnym rozwojem zawodowym. Studium teoretyczne i egzemplifikacje praktyczne, Koszalin 2015 Marta Dobrzyniak Sprawozdania i informacje Ogólnopolska konferencja naukowa Relacje praca życie pozazawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki, Bydgoszcz, Łukasz Brzeziński Międzynarodowa konferencja naukowa Przygotowanie studentów do wejścia na rynek pracy w kontekście oczekiwań pracodawców, Poznań, Magdalena Barańska, Monika Bartkowiak III Międzynarodowy Kongres Profesjologiczny Profesjologia i ergonomia w kontekście nauk o pracy PROFERG 2015, Zielona Góra, Eunika Baron-Polańczyk, Aneta Klementowska th International Scientific Forum ISF 2015 Education, climate change and economic development, United Kingdom, Oxford, Renata Tomaszewska-Lipiec Table of contents

7 Ogólnopolska konferencja naukowa Relacje praca życie pozazawodowe Ogólnopolska konferencja naukowa Relacje praca życie pozazawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki Bydgoszcz, W dniu 17 kwietnia 2015 roku Katedra Pedagogiki Pracy i Andragogiki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, przy współudziale Polskiego Towarzystwa Profesjologicznego 1, zorganizowała ogólnopolską konferencję naukową Relacje praca życie pozazawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki. Organizatorem konferencji była dr Renata Tomaszewska-Lipiec. Konferencja była połączona z promocją monografii poświęconej niniejszej problematyce i odbyła się w Bibliotece Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Zagadnienie relacji zachodzących między pracą zawodową a sferą poza pracą zostało po raz pierwszy wyeksponowane w tak dużym wymiarze przez środowisko bydgoskich pedagogów pracy, którzy od lat inicjowali cykliczne spotkania poświęcone tematyce EDUKACJI i PRACY CZŁOWIEKA. Do zorganizowania konferencji na powyższy temat zainspirowały zarówno obserwacje życia codziennego, jak i wyniki badań naukowych, które wskazują, iż wraz z postępem cywilizacyjnym, praca zaczyna zawłaszczać coraz większą część ludzkiego życia, wchodząc w konflikt ze sferą pozazawodową, obejmującą rodzinę, relacje międzyludzkie, działalność społeczną, zainteresowania, wypoczynek, edukację i inne sfery aktywności osobistej. Analizy badaczy wskazują, iż nasilenie tego konfliktu nastąpiło od przełomu lat 80. i 90. XX w., z którym wiąże się postępujący proces globalizacji oraz rozwój społeczeństwa konsumpcyjnego. Nierównowaga w relacjach praca życie pozazawodowe stanowi przykład narastającej patologii, jaka ma miejsce w światowym systemie społeczno-gospodarczym, zarówno w krajach rozwijających się, jak i wysokorozwiniętych. Dlatego 1 W Katedrze Pedagogiki Pracy i Andragogiki znajduje się oddział Polskiego Towarzystwa Profesjologicznego, którego główna siedziba mieści się w Instytucie Inżynierii Bezpieczeństwa i Nauk o Pracy Uniwersytetu Zielonogórskiego. 135

8 SPRAWOZDANIA I INFORMACJE podczas konferencji jej Uczestnicy analizie poddali trzy kategorie pojęciowe: pracę zawodową, życie osobiste oraz tzw. równowagę. Analizowane kwestie rozpatrywane były na trzech poziomach refleksji teoretyczno-problemowej: jednostki, mikroekonomicznym oraz makroekonomicznym. Konferencja składała się z trzech części poprzedzonych uroczystym otwarciem dokonanym przez prof. zw. dr. hab. Sławomira Kaczmarka, Prorektora ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz prof. zw. dr hab. Marię Deptułę, Prodziekan ds. Nauki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Pierwszą część stanowiły gromadzące wszystkich uczestników obrady plenarne, w które wprowadziła dr Renata Tomaszewska-Lipiec Organizator Spotkania i adiunkt w Katedrze Pedagogiki Pracy i Andragogiki UKW. Referaty plenarne wygłosili: prof. zw. dr hab. Stefan M. Kwiatkowski, Wiceprzewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk oraz Prorektor ds. Nauki Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie: Start absolwentów w dorosłe życie; prof. dr hab. Agnieszka Lipińska-Grobelny z Uniwersytetu Łódzkiego: Relacja praca życie pozazawodowe z perspektywy psychologicznej teoria i pomiar oraz dr. inż. Krzysztof Symela z Instytut Technologii Eksploatacji w Radomiu: Badania środowiska pracy od technologii do standardów kompetencji zawodowych. Ponadto dr Renata Tomaszewska-Lipiec przytoczyła tezy postawione przez prof. dr. hab. Wiesława Sztumskiego z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, przygotowane na potrzeby tego spotkania, a związane z Degradacją środowiska pracy. Obradom plenarnym przewodniczyła prof. dr hab. Ewa Kubiak-Szymborska z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Drugą część konferencji stanowiło studium panelowe na temat Relacji praca życie pozazawodowe: dysonans czy synergia ról? Jego moderatorem był prof. dr hab. Romuald Derbis z Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Podczas studium paneliści podjęli następujące kwestie: dr Magdalena Barańska z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Work-life balance czy naprawdę istnieje? założenia a praktyka, dr Anna Pluta z Uniwersytetu Szczecińskiego: Czy możliwa jest harmonia w relacjach praca życie pozazawodowe współczesnych pracowników?, dr Monika Bartkowiak z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Równowaga między pracą a życiem jako podstawa budowania kapitału ludzkiego w nowoczesnej organizacji, dr Dorota Nawrat ze Społecznej Akademii Nauk w Łodzi, reprezentująca także Narodowe Forum Doradztwa Kariery: Zagrożenia dla zdrowia pracowników w środowisku pracy, 136

9 Ogólnopolska konferencja naukowa Relacje praca życie pozazawodowe dr Joanna Szłapińska z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Praca zawodowa w systemie wartości menedżerów, dr Ewa Krause z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy: Kariera naukowa w kontekście życia rodzinnego, dr inż. Krzysztof Symela z Instytutu Technologii Eksploatacji w Radomiu: Zrównoważony rozwój implikacje dla modelowania profili i standardów kompetencyjnych zawodowych pracowników. Trzecią część konferencji wypełniła dyskusja prowadzona przez dyrektora Instytutu Pedagogiki Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie prof. dr. hab. Franciszka Szloska oraz prof. dr hab. Urszulę Jeruszkę, reprezentującą zarówno Akademię Pedagogiki Specjalnej, jak i Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych. W tej części konferencji dyskutanci dzielili się przemyśleniami, wnioskami i analizami związanymi z problematyką poruszaną na konferencji. Podsumowania konferencji dokonała dr R. Tomaszewska-Lipiec, podkreślając interdyscyplinarność podjętej problematyki i jej złożoność, a także zwracając uwagę na dwie zarysowujące się obecnie tendencje społeczne: z jednej strony rośnie grupa pracowników narażona na zaburzenia równowagi życiowej z powodu nadmiernej aktywności zawodowej; z drugiej zaś strony, analizując postawy tzw. pokolenia Y, Z i NEET-sów, pojawia się obawa o możliwość kształtowania tożsamości współczesnych młodych ludzi poprzez pracę zawodową. Zaproponowana przez Organizatorów tematyka spotkała się z zainteresowaniem szerokiego grona odbiorców, przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych z ośrodków akademickich z całej Polski, a także przedstawicieli praktyki życia gospodarczego. Konferencję uświetniła obecność współtwórcy subdyscypliny pedagogicznej pedagogiki pracy prof. zw. dr. hab. Zygmunta Wiatrowskiego oraz Prorektora ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą Uniwersytetu Zielonogórskiego prof. zw. dr. hab. Zdzisława Wołka, członka Zarządu Polskiego Towarzystwa Profesjologicznego. Uczestnicy konferencji otrzymali monografię pod redakcją dr Renaty Tomaszewskiej-Lipiec Relacje praca życie pozazawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki wydaną w Wydawnictwie UKW, a także egzemplarze czasopism naukowych Problemy Profesjologii i Edukacja Ustawiczna Dorosłych. Wieloaspektowość podjętych w czasie tego spotkania naukowego zagadnień pozwoliła na sformułowanie wniosku, iż wzajemne relacje między tymi tak ważnymi sferami życia człowieka powinny stanowić znaczący obszar badań naukowych, zawierający zarówno aspekty indywidualne, jak i mikro- oraz makroekonomiczne. Wydaje się, że wraz z narastaniem zjawiska nierównowagi między zawodowym i pozazawodowym obszarem życia jednostki stanie się ono już w nie- 137

10 SPRAWOZDANIA I INFORMACJE dalekiej przyszłości istotnym problemem badawczym dla nauk społecznych. Stąd wskazane wydaje się podejmowanie badań w tym kierunku, gdyż mogłyby one stanowić znaczący wkład w usprawnianie, tworzenie, wdrażanie, kształtowanie i ocenę polityki społecznej w zakresie budowania optymalnych relacji między pracą a sferą osobistą mieszkańców Europy. Przedstawiona przez organizatorów tematyka spotkała się z dobrym przyjęciem słuchaczy. W skład audytorium konferencji weszły osoby o dużym dorobku badawczym z różnych dziedzin naukowych, co uprawnia do sformułowania stwierdzenia, iż konferencja ta była ważnym interdyscyplinarnym wydarzeniem naukowym. Zainteresowanie, z jakim spotkała się podjęta problematyka, zainspirowało Katedrę Pedagogiki Pracy i Andragogiki UKW do kontynuacji spotkań poświęconych złożonym problemom aktywności zawodowej i życia osobistego. Wyrazem tego stały się prace nad kolejną publikacją pt. Work personal life. Between harmony and disintegration, która zostanie wydana w wydawnictwie Impuls w Krakowie. Łukasz Brzeziński Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy 138