Rozwojowa dysplazja stawu biodrowego etiologia, diagnostyka, algorytm postępowania

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rozwojowa dysplazja stawu biodrowego etiologia, diagnostyka, algorytm postępowania"

Sylwia Jóźwiak
7 lat temu
Przeglądów:

1 Rozwojowa dysplazja stawu biodrowego etiologia, diagnostyka, algorytm postępowania Marek Jóźwiak Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej

2 Cel wykładu Rozróżnienie mechanizmów powstania rozwojowego, wrodzonego zwichnięcia stawu biodrowego od rozwojowego, neurogennego zwichnięcia stawu biodrowego pozwoli na zrozumienie ich późnych następstw.

3 Algorytm postępowania leczniczego 1. Zrozumienie problemu

4 Nazwenictwo RDSB jest często zamiennie nazywana tradycyjnie wrodzoną dysplazją stawu biodrowego, podobnie jak RZSB jest nazywane wrodzonym zwichnięciem stawu biodrowego. Obie nazwy w mojej opinii są prawidłowe RDSB jest pojęciem szerszym, obejmującym również przypadki o innym niż tylko wrodzone przyczyny deformacji, np. mpd. mmc, amc i inne.

Obie nazwy w mojej opinii są prawidłowe RDSB jest pojęciem szerszym, obejmującym

5 W rozwoju wewnątrzmacicznym okres zarodkowy uważany jest za wolny od ryzyka wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości rozwoju stawu biodrowego. Pierwszym okresem ryzyka wystąpienia czynników patologicznych jest okres płodowy. N Historia naturalna RDSB i RZSB

6 Historia naturalna RDSB i RZSB dysplazja panewki stawu biodrowego i bliższego końca kości udowej bez podwichnięcia dysplazja panewki stawu biodrowego i bliższego końca kości udowej z podwichnięciem (nieprawidłowym kontaktem powierzchni stawowych panewki i głowy kości udowej) całkowite zwichnięcie stawu biodrowego wtórne zmiany zwyrodnieniowo - znieksztyałcające stawu biodrowego

podwichnięciem (nieprawidłowym kontaktem powierzchni stawowych panewki i głowy kości udowej)

7 Okres początkowy Migracja zapłodnionej komórki jajowej do jamy macicy i jej implantacja. W 10 dniu w obrębie 8 mm. blastocytu pojawia się pierwotny blastomer kości udowej i biodrowej.

8 Okres zarodkowy 7. tydz. (15mm.) kontynuacja procesu stadium chondryfikacji uda i okolicy chrząstki Y Panewka jest początkowo płytka (65-70 ) później ulega pogłębieniu do 180 POJAWIA SIĘ STREFA ROZDZIAŁU MIĘDZY GŁOWĄ KOŚĆI UDOWEJ A PANEWKĄ

chrząstki Y Panewka jest początkowo płytka (65-70 ) później

9 Okres zarodkowy 8. tydz. (20 mm.) Pojawia się kąt między trzonem a szyjką kości udowej, kończy się formowanie mięśni otaczających staw biodrowy 8. tydz. (27 mm.) FORMOWANIE STAWU BIODROWEGO JEST ZAKOŃCZONE

10 Okres płodowy Pozycja stawów biodrowych płodu Zgięcie Odwiedzenie Rotacja zewnętrzna

11 Okres płodowy 35 tydz. ( mm.) Ostateczne uformowanie i zróżnicowanie stawu biodrowego dalszy rozwój polega na powiększaniu rozmiaru. Wzrost prawidłowego stawu biodrowego zależy od pozycji, działających sił, ciśnienia wewnątrzstawowego i koncetryczności ruchów.

12 40 tydzień - poród Ostateczne uformowanie i zróżnicowanie stawu biodrowego: Średnica głowy k. udowej - 10 mm. Zakończona chialinizacja chrząstki stawowej panewki i głowy kości udowej Układ mięśniowy w pełni uformowany i aktywny pogłębia się zgięcie stawu biodrowego Pojawia się całkowita ossyfikacja na poziomie krętarza mniejszego w kierunku dystalnej chrząstki nasadowej

Zakończona chialinizacja chrząstki stawowej panewki i głowy kości udowej Układ mięśniowy w

13 Embriologiczne podstawy RDSB Czynniki ryzyka wystąpienia RDSB: geograficzne zależne od płci hormonalne

14 Osteotomia wg Degi Rozważania techniczne dojście operacyjne

15 Embriologiczne podstawy RDSB Genetyczne czynniki ryzyka wystąpienia RDSB a rozwój płodowy stawu biodrowego: 12 tydz. niezbyt silna torebka stawowa nie w pełni zabezpiecza przed nieprawidłowymi siłami mięśniowymi co może doprowadzić do wytworzenia mechanizmu zawiasowego i wrodzonego zwichnięcia stawu biodrowego - teratogenne Mechanizmem zabezpieczającym jest synchroniczny rozwój struktur nerwowomięśniowych wokół stawu biodrowego. Cechy wrodzonego zwichnięcia stawu biodrowego: płytka panewka stawowa, obecność wtórnej panewki, mała głowa k. udowej, skrócenie szyjki kości udowej, mały krętarz większy.

zawiasowego i wrodzonego zwichnięcia stawu biodrowego - teratogenne Mechanizmem zabezpieczającym jest synchroniczny rozwój struktur nerwowomięśniowych

16 Embriologiczne podstawy RDSB Genetyczne czynniki ryzyka wystąpienia RDSB a rozwój płodowy stawu biodrowego: 18 tydz. niezbyt silna torebka stawowa nie w pełni zabezpiecza przed nieprawidłowymi siłami mięśniowymi wynikającymi z braku synchronizacji unerwienia mięśniowego doprowadza do decentracji głowy kości udowej z panewki aż do wrodzonego zwichnięcia stawu biodrowego - teratogenne Patologiczne działające siły doprowadzają do nieprawidłowego wzrostu bliższego końca kości udowej i panewki

synchronizacji unerwienia mięśniowego doprowadza do decentracji głowy kości udowej z panewki aż do wrodzonego zwichnięcia

17 Embriologiczne podstawy RDSB Genetyczne czynniki ryzyka wystąpienia RDSB a rozwój płodowy stawu biodrowego: Ostatnie 4 tygodnie życia wewnątrzmacicznego czynniki hormonalne małowodzie nieprawidłowa spontaniczna ruchomość stawów biodrowych defekt panewki zależy od nieprawidłowej pozycji dziecka np. pośladkowej:

czynniki hormonalne małowodzie nieprawidłowa spontaniczna ruchomość stawów

18 Embriologiczne podstawy RDSB Czynniki wpływające na kształt bliższego końca kości udowej: obecność głowy kości udowej w panewce rozwój tzw. nasad panewkowych wg Ponseti ego harmonia rozwoju poszczególnych części panewki i stawu biodrowego

19 Algorytm 0 3 lat stawy biodrowe niestabilne lecz poddające się repozycji Początkowy Pavlik 24 godziny/ dobę Cotygodniowa ocena kliniczna i ultrasonograficzna aż do stabilności Kontynuacja Pavlika 24/dobę do czasu osiągnięcia stabilności repozycji Odstawienie Pavlika i ocena kliniczna i usg w celu profilaktyki nawrotu niestabilności Kontynuacja oceny klinicznej i rtg w celu profilaktyki

Pavlika 24/dobę do czasu osiągnięcia stabilności repozycji Odstawienie Pavlika i ocena kliniczna

20 Ocena kliniczna Objaw Ortolaniego Objaw Barlowa Ograniczenie odwodzenia

21 Diagnostyka ultrasonograficzna

22 Szelki Pawlika

23 Over Head traction

24 Algorytm 0 3 miesięcy stawy biodrowe zwichnięte niepoddające się repozycji Początkowy Pavlik 24 godziny/ dobę Cotygodniowa ocena kliniczna i ultrasonograficzna aż do repozycji nie dłużej niż 3 tyg. Uzyskana repozycja Brak poprawy odstawić Pavlika, czekać Kontynuować protokół dla niestabilnych stawów biodrowych

25 Algorytm 4 12 miesięcy stawy biodrowe niestabilne lecz poddające się repozycji Początkowy Pavlik 24 godziny/ dobę Cotygodniowa ocena kliniczna i ultrasonograficzna aż do repozycji nie dłużej niż 3 tyg. Artrografia? Uzyskana stabilna repozycja repozycja Brak stabilizacji zamknięta repozycja + opatrunek gipsowy na 6 12 tyg. Pavlik aż do czasu stabilizacji Kontynuować protokół dla profilaktyki resztkowej dysplazji i AVN

26 Algorytm 4 12 miesięcy stawy biodrowe zwichnięte niepoddające się repozycji Początkowy over head 24 godziny/ dobę Cotygodniowa ocena kliniczna i ultrasonograficzna aż do repozycji nie dłużej niż 3 tyg. Artrografia? Uzyskana stabilna repozycja Brak repozycji artrografia Otwarta repozycja lub tzw. pełen program Kontynuować protokół dla profilaktyki resztkowej dysplazji i AVN

27 Strategia postępowania operacyjnego Otwarta repozycja stawu biodrowego osteotomia nadpanewkowa / okołopanewkowa miednicy (transiliakalna wg Degi) osteotomia bliższego końca kości udowej

28 Wiktor Dega Klinika Ortopedii Akademii Medycznej w Poznaniu

29 Osteotomia wg Degi

30 Leczenie operacyjne Osteotomia międzykrętarzowa kości udowej: Detorsyjna Waryzująca Skracająca

31 Osteotomia wg Degi Rozważania techniczne dojście operacyjne

33 Osteotomia bliższego końca kości udowej Rezultat końcowy

34 Późne następstwa RDSB

35 Jałowa martwica głowy kości udowej

36 Zmiany zwyrodnieniowo-zniekształcające

37 Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

Dr med. Milud Shadi. Etiopatogeneza rozwojowej dysplazji stawu biodrowego

Dr med. Milud Shadi. Etiopatogeneza rozwojowej dysplazji stawu biodrowego Dr med. Milud Shadi Etiopatogeneza rozwojowej dysplazji stawu biodrowego Rozwojowa dysplazja stawu biodrowego DDH Prawidłowe stosunki między kością udową a miednicą, poprzez kontakt powierzchni stawowych