CYWILIZACJE BLISKIEGO WSCHODU

Transkrypt

1 HISTORIA KLASA I (zakres podstawowy) LICZBA GODZIN:10 NAUCZYCIEL: Monika Szczepanik PLAN WYNIKOWY rok szkolny 2010/2011 (I semestr) CYWILIZACJE BLISKIEGO WSCHODU PP (podstawa programowa) TN nr (treści nauczania) SE (Standardy egzaminacyjne)-(numer standardu I wiadomości i rozumienie) (P/R)-(poziom podstawowy i rozszerzony) Standardy II i III kształcone są systematycznie na wybranych jednostkach lekcyjnych, w szczególności na lekcjach powtórzeniowych. Poniższy plan wynikowy uwzględnia wnioski z analizy egzaminu maturalnego z 2009 roku Wymagania powtarzające się na każdej jednostce lekcyjnej Poziom podstawowy poprawnie wiąże daty i postacie z wydarzeniami historycznymi (C) rozumie podstawowe pojęcia związane z polityką, społeczeństwem, gospodarką i kulturą czyta mapy historyczne i fizyczne opracowuje ciągu chronologicznego i przyczynowo skutkowego (C) pozyskuje i opracowuje informację pochodzące z różnych źródeł umieszcza na osi czasu wydarzenia sprzed naszej ery selekcjonuje i uogólnia informacje z podręcznika (C) planuje, organizuje i ocenia własną naukę (B/C) odróżnia fakty od opinii (C) Poziom ponadpodstawowy wskazuje wielopłaszczyznowość przyczyn i skutków wydarzeń historycznych ocenia poznane wydarzenia i zjawiska historyczne selekcjonuje informacje źródłowe (C) umiejętnie analizuje źródła historyczne i ocenia ich wiarygodności (C/D) dokonuje samodzielnej oceny i rekonstrukcji faktu lub zjawiska na podstawie różnych źródeł (C/D) rozwiązuje problemy w twórczy sposób LP TEMAT G POZIOM PODSTAWOWY 1. Początki ludzkości droga do homo sapiens sapiens 2. Rewolucja neolityczna SE nr 3 1 rozumie pojęcia: antropogeneza, hominizacja, darwinizm rozróźnia cechy charakterystyczne dla poszczególnych form ewolucyjnych porównuje poszczególne formy ewolucyjne (C) 1 rozumie pojęcia: paleolit, mezolit, neolit, epoka miedzi, epoka brązu, epoka żelaza, rewolucja neolotyczna rozumie czynniki kształtujące poszczególne epoki rozróżnia elementy wspólne i różne dla poszczególnych epok (C) POZIOM PONADPODSTAWOWY uzasadnia, którą z form antropogenezy można uznać za przełomową ocenia pierwsze osiedle protomiejskie wyjaśnia znaczenie określenia neolityzacja kontynentu europejskiego

2 3. Świat Sumerów SE nr 1,3 4 Wielkie imperia Międzyrzecza: Babilonia i Asyria 5 Cywilizacja nad Nilem SE nr 1 6 Kultura materialna i duchowa Egiptu SE nr 3 klasyfikuje wynalazki neolitu (C) potrafi określić na mapie kształtowanie się pierwszych cywilizacji 1 umieszcza cywilizację sumeryjską na mapie przedstawia graficznie strukturę społeczno polityczną cywilizacji sumeryjskiej ustala zależności występujące między poszczególnymi warstwami społecznymi (C) wymienia dorobek kulturowy Sumerów (A) opisuje główne cechy religii Sumerów 1 określa położenie geograficzne Babilonii i Asyrii rozumie pojęcie Kodeks Hammurabiego, monarchia despotyczna przedstawia graficznie strukturę społeczno polityczną cywilizacji babilońskiej i asyryjskiej ustala zależności występujące między poszczególnymi warstwami społecznymi (C) określa znaczenie prawa dla społeczeństwa i państwa 1 określa położenie geograficzne Egiptu przedstawia graficznie strukturę społeczno polityczną cywilizacji egipskiej ustala zależności występujące między poszczególnymi warstwami społecznymi (C) odszukuje związki między wierzeniami religijnymi Egipcjan a władzą faraona charakteryzuje role kapłanów w starożytnym świecie (A) określa znaczenie prawa dla społeczeństwa i państwa 1 rozumie pojęcia: piktogramy, hieroglify, ideogramy, system irygacyjny, mumifikacja, mumia wymienia dorobek kulturowy starożytnego Egiptu (A) przedstawia osiągnięcia cywilizacyjne starożytnego Egiptu rozróżnia rodzaje pisma (C) ocenia znaczenie osiągnięć cywilizacji sumeryjskiej, dla starożytności i współczesności ocenia rolę pisma w rozwoju cywilizacji wskazuje powiązania między zjawiskami ekonomicznymi, politycznymi i społecznymi ocenia znaczenie osiągnięć cywilizacji babilońskiej dla starożytności i współczesności ocenia rolę pisma w rozwoju cywilizacji wskazuje powiązania między zjawiskami ekonomicznymi, politycznymi i społecznymi ocenia znaczenie prawa dla społeczeństwa i państwa w świecie starożytnym i współczesnym określa różnice między warunkami geograficznymi, w których rozwijały się cywilizacje Mezopotamii i Egiptu (B/C) obala tezę postawioną przez Herodota, ze w Egipcie ziemia sama daje plony, a praca chłopa jest lekka ocenia osiągnięcia cywilizacyjne starożytnego Egiptu

3 7 Żydzi i ich sąsiedzi,3 SE nr 1,2,3,4 8 Imperium perskie 9 Życie ludzi w najdawniejszych czasach lekcja powtórzeniowa 10 Cywilizacje Wschodu w starożytności lekcja sprawdzająca 1 rozumie pojęcia: Hebrajczycy, Mesjasz, Mojżesz, szabat, naród wybrany, niewola babilońska, Biblia, Tora, pięcioksiąg, synagoga, prorok określa położenie geograficzne Palestyny charakteryzuje Biblię jak źródło historyczne (C) wskazuje różnice między chrześcijaństwem a judaizmem (C) dowodzi ponadczasowy charakter Dekalogu 1 określa położenie geograficzne Persji przedstawia graficznie strukturę społeczno polityczną cywilizacji perskiej opisuje reformy Dariusza określa znaczenie pojęcia król królów w świecie perskim charakteryzuje rolę proroków w dziejach religii żydowskiej wyjaśnia ewolucję znaczenia pojęcia Mesjasz (C) ocenia rolę religii monoteistycznej w procesie kształtowania się państwowości izraelskiej ocenia wpływ religii monoteistycznej na rozwój cywilizacji starożytnych i współczesnych ocenia znaczenie osiągnięć cywilizacji izraelskiej ocenia znaczenie osiągnięć cywilizacji perskiej analizuje różne teksty źródłowe odnoszące się do dziejów cywilizacji Bliskiego Wschodu (C) ocenia wiarygodność różnych źródeł historycznych podejmuje próbę analizy przyczynowo-skutkowej poznanych wydarzeń historycznych HISTORIA KLASA I LICZBA GODZIN: 13 NAUCZYCIEL: Monika Szczepanik PLAN WYNIKOWY rok szkolny 2010/2011 (I semestr) CYWILIZACJA GRECKA LP TEMAT G POZIOM PODSTAWOWY 1 Cywilizacja minojska i mykeńska SE nr 1,3 1 rozumie pojęcia: cywilizacja minojska, cywilizacja mykeńska, Knossos, Achajowie, Troja, Dorowie, pismo linearne A, pismo linearne B zna najstarsze cywilizacje basenu Morza Śródziemnego (A) zna mit o wojnie trojańskiej (A) POZIOM PONADPODSTAWOWY poprawnie interpretuje tekst źródłowe związane z upadkiem cywilizacji na Krecie i Atlantydy (C) ocenia cywilizację minojską i mykeńską

4 2 Świt Europy 3 Sparta państwo wojowników SE nr 1,2,3,4 4 Droga Aten do demokracji zauważa związki między mitem a prawdą historyczną porównuje kulturę minojską i mykeńską, wskazując podobieństwa i różnice (C) przedstawia graficznie strukturę polityczną i społeczną cywilizacji minojskiej i mykeńskiej 1 rozumie pojęcie: wieki ciemne, kolonizacja, polis, arystokracja, oligarchia, tyrania, demokracja wskazuje na mapie etapy kolonizacji wymienia etapy zakładania kolonii przez antycznych Greków (A) wymienia skutki ekonomiczne i kulturowe wielkiej kolonizacji (A) charakteryzuje genezę greckich polis wyjaśnia proces przemian ustrojowych w miastach państwach (C) porównuje greckie polis ze współczesnym pojęciem państwa (C) 1 rozumie pojęcia: falanga, hoplita, heloci, periojkowie, spartiaci, geruzja, eforowie nazywa i objaśnia etapy wychowania spartańskiego (A/B) opisuje ustrój polis spartańskich wymienia organy władzy i omawia ich kompetencje przedstawia graficznie strukturę społeczeństwa greckiego i ustrój polityczno-społeczny Sparty (C) wskazuje na szczególną rolę armii spartańskiej 1 rozumie pojęcia: ostracyzm, zgromadzenie ludowe, rada pięciuset, strateg ocenia skutki wielkiej kolonizacji dla świata basenu śródziemnomorskiego korzystając z mapy porównuje kolonizację grecką i fenicką (C) na podstawie mapy fizycznej omawia proces kształtowania się polis greckich (C) porównuje wychowanie w starożytnej Sparcie z współcześnie obowiązującym modelem (C) uzasadnia twierdzenie: Jeden żołnierz Sparty był wart kilku żołnierzy z innych państw (C) ocenia model wychowania Spartiaty broni lub neguję tezę: Starożytna Sparta to prototyp państwa totalitarnego odnajduje we współczesnym świecie bohaterstwo porównywalne z odwagą i poświęceniem hoplitów Leonidasa pod Termopilami odszukuje we współczesnej definicji państwa demokratycznego elementy greckiej demokracji (C)

5 5 Demokracja ateńska 1 wyjaśnia proces przemian ustrojowych w miastach państwach przedstawia reformy greckich prawodawców odszukuje elementy demokratyczne w reformach przeprowadzonych znajduje cechy łączące i różniące starożytny i współczesny proces wprowadzania reform państwowych (C) ocenia reformy greckich prawodawców z perspektywy obywatela demokratycznego przez Drakona, Solona, Klejstenesa i państwa Peryklesa (C) dostrzega różnice między poszczególnymi formami uzasadnia potrzebę wprowadzania reform w demokratycznym państwie 6 Konflikty grecko perskie SE nr 2 7 Kultura umysłowa Greków SE nr 1,3 sprawowania rządów w starożytnej Grecji (C) wyjaśnia zasadę kadencyjności i kolegialności (A) dostrzega pozytywne i negatywne strony demokracji dostrzega zagrożenia dla demokracji porównuje demokracje ateńską z ustrojami państw starożytnych dotąd poznanych (C) 1 zna przyczyny, przebieg i konsekwencje wojen Greków z Persami (A) umiejscawia na mapie miejsca bitew i omawia ich przebieg zna reformy Peryklesa (A) ukazuje sytuację w Atenach i Sparcie po wojnach 1 rozumie pojęcia: epos, dramat, tragedia, komedia, liryka, historiografia, etyka, zasada złotego środka, stoicyzm rozpoznaje greckich bogów zna działalność w omawianym zakresie: Sokratesa, Platona, Arystotelesa, Herodota, Tukidydesa, Epikura, Diogenesa z Synope, Zenona z Kition, Demokryta z Abdery, Talesa z Minetu, Archimedesa (A) rozróżnia założenia greckich filozofów (głównych) rozumie rolę wierzeń religijnych w życiu Greków rozumie rolę religii jako czynnika spajającego wszystkich Greków wyjaśnia powody antropomorficznego charakteru wierzeń greckich rozumie związki zachodzące między wierzeniami religijnymi Greków a ocenia reformy Peryklesa porównuje armię perską i falangę grecką wskazując ich główne zalety i wady (C) porównuje teatr starożytny z współczesnym (C) ocenia wartość starożytnych koncepcji filozoficznych

6 8 Kultura materialna Greków SE nr 1,3 9 Macedonia na drodze do potęgi SE nr 1,2,3 10 Aleksander Wielki i jego państwo SE nr 1,2,3,4 innymi dziedzinami ich kultury określa znaczenie igrzysk w kulturze i obyczajowości Greków (B dostrzega atrakcyjność zasady złotego środka w swoim postępowania (C) porównuje religię grecką z wierzeniami innych ludów starożytności, biorąc pod uwagę np. wyobrażenia bogów, formy oddawania im czci, wizje życia pozagrobowego (C) 1 objaśnia pojęcia: sztuka helleńska, ocenia wartość zachowanych styl (porządek) architektoniczny, zabytków starożytnej Grecji Akropol, Partenon zna działalność Fidiasza w omawianym zakresie (A) nazywa i rozpoznaje style architektoniczne (A/B) dostrzega trwałość kultury greckiej, jej kontynuację w chrześcijańskiej Europie (C) określa rolę jaką Grecy odegrali w kształtowaniu kultury europejskiej 1 1 objasnia pojęcia: Związek Morski, Związek Peloponeski, falanga macedońska, Symmachia Spartańska, Związek Koryncki, hegemonia, imperium, państwo uniwersalne, synkretyzm zna działalność w omawianym zakresie Filipa II i Aleksandra Wielkiego (A) wymienia przyczyny i skutki wojny peloponeskiej (A) przedstawia uzbrojenie i taktykę wojsk macedońskich rozumie rolę Filipa II w wzroście potęgi i rozwoju terytorialnego Macedonii analizuje taktykę wojska macedońskich i greckich w czasie wojny peloponeskiej wcielając się w rolę starożytnego polityka przygotowuje plan działania zmierzający do odbudowy i umocnienia państwa po wojnie ocenia znaczenie silnej osobowości w dziejach państwa (na przykładzie Filipa II i Aleksandra Wielkiego) ocenia postawę Aleksandra Wielkiego wobec ludności podbitej uzasadnia nadanie Aleksandrowi przydomku Wielki (C) wyjaśnia dlaczego nie udało się zachować jedności imperium po śmierci Aleksandra 11 Świat hellenistyczny SE nr 1 12 Życie codzienne w starożytnej Grecji lekcja powtórzeniowa 1 rozumie pojęcie: hellenizm ukazuje na mapie państwa hellenistyczne wymienia główne osiągnięcia kultury hellenistycznej(a) odnajduje cechy świadczące o uniwersalizmie kultury hellenistycznej, uzasadnia swój wybór

7 13 Największe osiągnięcia cywilizacji greckiej lekcja sprawdzająca HISTORIA KLASA I LICZBA GODZIN: 10 NAUCZYCIEL: Monika Szczepanik PLAN WYNIKOWY rok szkolny 2010/2011 (I semestr) CYWILIZACJA RZYMSKA LP TEMAT G POZIOM PODSTAWOWY 1 Ab urne condita początki Rzymu SE nr 1,4 2 Rzymska res publica SE nr 1,2,3,4 1 objaśnia pojęcia: Półwysep Apeniński, Italia, Lacjum, Rzym, Etruskowie, król, senat określa położenie geograficzne Półwyspu Apenińskiego i Rzymu przedstawia legendę związaną z założeniem miasta (A) porównuje rozwój greckich polis z założeniem Rzymu (C) zna działalność w omawianym zakresie: Eneasza, Romulusa (A) wskazuje charakterystyczne cechy osadnictwa Etrusków i ich kulturę 1 rozumie pojęcia: republika, dyktator, konsul, trybun ludowy, proletariat, patrycjusze, plebejusze, nobilowie, niewolnicy, prawo XII Tablic zna i charakteryzuje uprawnienia urzędników republiki rzymskiej (A/B) porównuje uprawnienia POZIOM PONADPODSTAWOWY ocenia dorobek Etrusków określa cel reform Serwiusza Juliusza określa znaczenie słowa patrycjusz i klient w innych epokach historycznych znajduje argumenty przemawiające za powszechną zgodą na hierarchiczną budowę społeczeństwa i hierarchiczny sposób sprawowania władzy (C) interpretuje źródła historyczne do

8 3 Od osady do imperium SE nr 2,4 zgromadzenia obywatelskiego w Atenach z uprawnieniami zgromadzenia w Rzymie (C) porównuje uprawnienia urzędników w demokratycznych Atenach i w Rzymie (C) 1 rozumie pojęcia: urbus, konsul. Dyktator, senat, romanizacja, cezaryzm omawia przemiany ustrojowe od monarchii do początku pryncypatu przedstawia etapy rozwoju Imperium Rzymskiego na mapie przedstawia cele i konsekwencje polityki podbojów prowadzonych przez Rzym porównuje rzymski i grecki sposób wojowania (C) dziejów Rzymu (C) rozumie związki między zjawiskami ekonomicznymi, militarnymi a losami Rzymu (C) omawia rolę polityczną i militarną wybitnych wodzów rzymskich interpretuje źródła historyczne do dziejów Rzymu (C) rozumie związki między zjawiskami ekonomicznymi, militarnymi a losami Rzymu 4 Cesarstwo Rzymskie 5 Kultura materialna starożytnego Rzymu SE nr 3 zna działoś w omawianym zakresie: Hannibala. Korneliusza Scypiona (A) 1 obajśnia pojęcia: komicje centurialne, komicje trybusowe, pretor, cenzor, edyl, kwestor, liktor, ekwici, wojsko obywatelskie, legion, kolonia, prowincja, imperium, szyk manipularny, cesarstwo, cesarz, pryncypat, dominat, triumwirat omawia zasady pryncypatu i dominatu porównuje cezaryzm z republiką (C) zna działalność w omawianym zakresie Gajusza Juliusza Cezara, Oktawiana Augusta i Dioklecjana, bracia Grakchowie (A) wyjasnia zakres uprawnień obywateli rzymskich 1 porównuje dorobek cywilizacyjny starożytnej Grecji z dorobkiem starożytnego Rzymu (C) charakteryzuje systemy filozoficzne rozróżnia cechy charakterystyczne budownictwa, rzeźby, malarstwa rzymskiego (C) rozumie znaczenie igrzysk w kulturze i obyczajowości Rzymian wyjaśnia poprawnie pojęcie: romanizacja dostrzega związek pomiędzy przemianami społecznymi a kryzysem republiki (C) porównuje ustrój w Atenach, Sparcie i Rzymie (C) znajduje argumenty przemawiające za powszechną zgodą na hierarchiczną budowę społeczeństwa i hierarchiczny (C) ocenia osiągnięcia cywilizacji ludów Italii ocenia wartość zachowanych zabytków starożytnego Rzymu interpretuje źródła historyczne do dziejów Rzymu (C) dostrzega kontynuację rzymskiego dorobku prawodawczego (C) 6 Wierzenia w 1 zna katalog bogów rzymskich (A) porównuje religię czasów

9 świecie rzymskim SE nr 1 7 Chrześcijaństwo PP-TN nr 3 SE nr 1,2,3 8 Upadek Rzymu SE nr 2 9 Przemiany ustrojowe w starożytnym Rzymie na tle zmian terytorialnych lekcja powtórzeniowa 10 Cywilizacja rzymska lekcja sprawdzająca charakteryzuje system religijny starożytnego Rzymu 1 rozumie pojęcia: synkretyzm, edykt, biskup, patriarcha, synod, sobór, dogmat, herezja, monastycyzm, apostoł, gmina chrześcijańska zna dzieje działalności Jezusa Chrystusa (A) omawia naukę Chrystusa zawartą we fragmentach Ewangelii wskazuje podobieństwa i różnice między chrześcijaństwem a judaizmem (C) wskazuje powody prześladowania chrześcijan (A) wyjaśnia, w jaki sposób chrześcijaństwo stało się religią państwową zna działalność w omawianym zakresie Konstantyna Wielkiego, Teodozjusza Wielkiego, Cesarza Dioklecjana (A) wyjaśnia kolejne etapy przekształcania się chrześcijaństwa w religię państwową 1 wymienia plemiona germańskie (A) omawia organizację plemion germańskich wskazuje przyczyny i skutki wędrówki ludów wymienia zewnętrzne i wewnętrzne przyczyny upadku cesarstwa zachodniorzymskiego (A) 1 Jak wyżej cesarstwa rzymskiego z religią Grecji VIII-III w.p.n.e., znajduje różnice (C) ocenia wartość zachowanych zabytków starożytnego Rzymu określa związki jaki zachodziły między chrześcijaństwem a religią żydowską (C) ocenia wartość zachowanych zabytków starożytnego Rzymu ocenia znaczenia chrześcijaństwa dla świata starożytnego i współczesnego analizuje przemiany w sferze religii, które przygotowywały świat śródziemnomorski na przyjęcie chrześcijaństwa (C) porównuje Kościół chrześcijański z innymi instytucjami religijnymi w starożytności (C) wyraża własne opinie na temat upadku Imperium Rzymskiego oraz dokonuje ocen interpretuje źródła historyczne do dziejów Rzymu (C) analizuje i ocenia sytuację wewnętrzną i zewnętrzną cesarstwa zachodniorzymskiego w IV i V wieku