MAŁGORZATA JAS SCENARIUSZ LEKCJI W KLASIE IV NAJWAŻNIEJSI SĄ GOŚCIE. JAK SPRAWIĆ, ABY ODWIEDZILI KLASOWE SPOTKANIE Z TWÓRCZOŚCIĄ ADAMA MICKIEWICZA?

Transkrypt

1 NAJWAŻNIEJSI SĄ GOŚCIE. JAK SPRAWIĆ, ABY ODWIEDZILI KLASOWE SPOTKANIE Z TWÓRCZOŚCIĄ ADAMA MICKIEWICZA? MAŁGORZATA JAS SCENARIUSZ LEKCJI W KLASIE IV Program nauczania języka polskiego dla szkoły podstawowej opracowany w ramach projektu Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty. Warszawa 2019

2 Redakcja merytoryczna dr Jolanta Sawicka-Jurek Recenzja merytoryczna Sabina Furgoł Bożena Święch dr Beata Rola Agnieszka Ratajczak-Mucharska Redakcja językowa i korekta Editio Projekt graficzny i projekt okładki Editio Skład i redakcja techniczna Editio Warszawa 2019 Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie Warszawa Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).

3 3 Tytuł lekcji: Najważniejsi są goście. Jak sprawić, aby odwiedzili klasowe spotkanie z twórczością Adama Mickiewicza? (kompetencje kluczowe: umiejętność uczenia się, myślenie matematyczne, inicjatywność i przedsiębiorczość, porozumiewanie się w języku ojczystym) Cele kształcenia (wymagania ogólne) Kształcenie językowe. 2) Rozwijanie rozumienia twórczego i sprawczego charakteru działań językowych i kształtowanie odpowiedzialności za własne zachowania językowe w procesie porozumiewania się w realu i w środowiskach wirtualnych, w sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych, z osobami doświadczającymi trudności w komunikowaniu się, w kontaktach międzykulturowych oraz z osobami z tego samego kręgu kulturowego. 3) ( ) zdobywanie wiedzy o konwencjach używania języka (z zakresu etykiety językowej). 4) Rozwijanie wiedzy o elementach składowych wypowiedzi ( ) pisemnych oraz ich funkcjach w strukturze tekstów i w komunikowaniu się. Tworzenie wypowiedzi. 1) Rozwijanie umiejętności świadomego wypowiadania się w określonych formach wypowiedzi ( ) pisemnych. 2) Rozwijanie umiejętności stosowania środków stylistycznych i dbałości o organizację i estetykę tekstu. Treści kształcenia (wymagania szczegółowe) II. Kształcenie językowe. 2. Zróżnicowanie języka. Uczeń: 2) posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny; 3) używa stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej. 3. Komunikacja językowa i kultura języka. Uczeń: 1) identyfikuje tekst jako komunikat; rozróżnia typy komunikatu: informacyjny ( ); 2) identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi. III. Tworzenie wypowiedzi. 1. Elementy retoryki. Uczeń: 1) uczestniczy w rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens; 3) tworzy logiczną, semantycznie pełną i uporządkowaną wypowiedź, stosując odpowiednią do danej formy gatunkowej kompozycję i układ graficzny ( ). 2. Mówienie i pisanie. Uczeń: 1) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: zaproszenie, ogłoszenie ( ); 6) rozróżnia współczesne formy komunikatów (SMS) i odpowiednio się nimi posługuje, zachowując zasady etykiety językowej. Metody/Formy pracy m. podające: rozmowa dydaktyczna, objaśnienie; m. praktyczne: praca z tekstem źródłowym; ćwiczenia redakcyjne; m. problemowe, aktywizujące: jigsaw; formy pracy: grupowa, zbiorowa.

4 4 Środki dydaktyczne teksty źródłowe przygotowane przez nauczyciela na podstawie zasobów: Scholaris tablice poglądowe: Cechy dobrego ogłoszenia, Schemat zaproszenia, tekst Jak napisać SMS, opis metody jigsaw (in. grupy eksperckie, puzzle, układanka): Jigsaw; papier plakatowy, markery. Przed lekcją Uczniowie wstępnie planują otwartą dla gości klasową imprezę kulturalną spotkanie z twórczością Adama Mickiewicza, wernisaż obrazów stworzonych na lekcji (por. lekcja 114M). Ich zadaniem domowym było m.in. przedyskutowanie w zespole sposobów organizacji tego wydarzenia oraz zapisanie pomysłów i ustaleń. Opis przebiegu lekcji Uczniowie w zespołach prezentują pomysły i ustalenia powstałe podczas wykonywania zadania domowego. Nauczyciel inicjuje rozmowę na temat: Kogo chcemy gościć w trakcie spotkania? W jaki sposób dotrzemy do tych osób z informacją o wydarzeniu? Co powinniśmy zrobić, aby goście dopisali? itp. W rozmowie ważny jest wątek, kogo i w jaki sposób można (wypada) zaprosić na spotkanie. Uczniowie łączą się losowo w 3 grupy. Każda otrzymuje inny tekst źródłowy: Grupa 1. Jak napisać ogłoszenie? Grupa 2. Jak napisać zaproszenie? Grupa 3. Jak napisać SMS? Uczniowie pracują zgodnie z metodą jigsaw. Przed pierwszą rundą nauczyciel objaśnia im zasady obowiązujące w pracy m. grup eksperckich. W trzeciej rundzie nauczyciel przeprowadza krótki test Kahoot!, aby sprawdzić skuteczność uczenia się uczniów w grupach eksperckich oraz uporządkować zdobyte informacje. Przykładowe pytania: 1) SMS to forma komunikacji, którą można wykorzystać, zapraszając na klasowe wydarzenie: A. przyjaciela B. kolegów i koleżanki z innych klas C. dyrektora szkoły. 2) Formułka wstępna typu: Miło nam będzie gościć / Mamy zaszczyt jest charakterystyczna dla: A. SMS-a B. zaproszenia C. ogłoszenia. W razie potrzeby nauczyciel uściśla informacje, wraca do odpowiednich fragmentów tekstów źródłowych. Uczniowie w pierwotnych grupach eksperckich redagują i zapisują na plakatach odpowiednio: ogłoszenie, zaproszenie, SMS. Grupy prezentują swoje teksty. Nauczyciel odnosi się do ich formy i treści, uczniowie na bieżąco wprowadzają na plakatach korekty. Uczniowie dzielą się zadaniami: Kto przygotuje ogłoszenia? Kto zaproszenia? W jakiej formie (odręczne czy komputerowe)? Gdzie zamieścimy ogłoszenie? Kto i kiedy wręczy/prześle gościom zaproszenia? Dla kogo będą zaproszenia? Kto, kiedy i do kogo wyśle SMS-a? itp.

5 5 Komentarz metodyczny Metody prezentowane w scenariuszu zmuszają uczniów do działania, zapobiegają zjawisku tzw. próżniactwa społecznego, często występującego w pracy zespołów. Każdy uczeń, także ten ze SPE, ma szansę znaleźć adekwatną do swoich zainteresowań, możliwości i swojego potencjału formę aktywności.