Krajowa Lista Oczekuj¹cych na przeszczepienie (KLO)

Transkrypt

1 Krajowa Lista Oczekuj¹cych na przeszczepienie (KLO) W 2013 r. do krajowej listy osób oczekuj¹cych (KLO) zg³oszono 4473 potencjalnych biorców. Do wszystkich oczekuj¹cych wys³ano powiadomienia o wprowadzeniu na listê. Kierownicy oœrodków kwalifikacyjnych otrzymali 603 zbiorcze powiadomienia o umieszczeniu na liœcie chorych z danego oœrodka. Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki W 2013 r. w krajowej liœcie osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki zarejestrowanych by³o 2565 chorych, w tym 1241 zosta³o zg³oszonych do KLO Systematycznie wzrasta liczba potencjalnych biorców nerki powy ej 60 r. (Tabela 1). Stopniowo roœnie liczba osób zg³aszanych do przeszczepienia nerki, co przy rosn¹cej liczbie przeszczepieñ jest warunkiem utrzymania prawid³owego doboru biorcy. W obecnym systemie informatycznym wdro ono modu³ automatycznego, wyprzedzaj¹cego przypominania lekarzom prowadz¹cym i pracowniom zgodnoœci tkankowej o badaniach immunologicznych. Oznaczenie HLA oraz PRA u potencjalnego biorcy jest warunkiem umieszczenia chorego na liœcie oczekuj¹cych, podobnie jak potwierdzenie grupy krwi przez oœrodek kwalifikacyjny czy wpisanie rozpoznania i danych osobowych. W 2013 r. wykonano 26 przeszczepieñ nerki z brakiem niezgodnych HLA, w tym 3 nerki z 6 zgodnymi HLA. Tabela 1. Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki (nerki i trzustki, nerki i w¹troby, nerki i serca) w latach Ca³kowita liczba osób zarejestrowanych w KLO Osoby zarejestrowane < 18 r * Osoby zarejestrowane > 60 r * Œredni wiek osób oczekuj¹cych 45 lat 45 lat 46 lat 47 lat 47 lat 47 lat 6 m-cy 11 m-cy 2 m-ce 3 m-ce* 1 m-c Osoby zg³oszone po raz pierwszy Liczba wszystkich przeszczepieñ nerki Liczba przeszczepieñ nerki od dawcy zmar³ego Liczba przeszczepieñ nerki od dawcy ywego Liczba jednoczasowych przeszczepieñ nerki i trzustki Liczba jednoczasowych przeszczepieñ nerki i wysp trzustkowych Liczba jednoczasowych przeszczepieñ nerki i w¹troby Osoby zmar³e na liœcie * *Liczone na dzieñ r. Tabela 2. Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki (nerki i trzustki, nerki i w¹troby, nerki i serca) w latach Oczekuj¹cy w dniu na przeszczepienie ** Nerki Nerki i trzustki (wysp trzustkowych) (2) 30(3) Nerki i w¹troby Nerki i serca ** Od stycznia 2013 r. KLO wykazuje jedynie chorych aktywnie oczekuj¹cych na przeszczepienie. 22

2 Spoœród 940 osób aktywnie oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki 2013 r., 78% to chorzy oczekuj¹cy na pierwsze przeszczepienie nerki. Od 2013 r. ostatniego dnia ka dego miesi¹ca podajemy liczbê osób, które tego dnia mia³y status aktywny na krajowej liœcie oczekuj¹cych. W latach poprzednich w podanych liczbach uwzglêdnialiœmy tak e osoby czasowo wykluczone, czyli te, które zosta³y zg³oszone do KLO, ale z ró nych powodów wykluczone z typowania na czas okreœlony. Z uwagi na du e ró nice w czasie dyskwalifikacji, obecnie podajemy wy³¹cznie liczbê chorych gotowych do przeszczepienia danego dnia. Spoœród 1164 przeszczepieñ nerki wykonanych, u 979 biorców wykonano pierwsze przeszczepienie, u 168 biorców drugie a 17 biorców otrzyma³o trzecie przeszczepienie. Tabela 3. Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki (nerki i trzustki, nerki i w¹troby, nerki i serca) danego roku * Oczekuj¹cy na pierwsze przeszczepienie Oczekuj¹cy na drugie przeszczepienie Oczekuj¹cy na trzecie przeszczepienie Oczekuj¹cy na czwarte przeszczepienie * Liczone na dzieñ r. Lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki w trybie pilnym w latach U wiêkszoœci chorych (73%) wymagaj¹cych pilnego przeszczepienia nerki wykonano ten zabieg. Trzech chorych pozosta³o na liœcie oczekuj¹cych w 2014 r. a u pozosta³ych trzech uda³o siê wytworzyæ sta³y i bezpieczny dostêp naczyniowy do dializ i nie wymagaj¹ pilnego przeszczepienia nerki (Tabela 4). Tabela 4. Lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki w trybie pilnym w latach Liczba osób zarejestrowanych Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê Liczba osób skreœlonych z listy pilnej Osoby zmar³e 1 - Liczba osób oczekuj¹cych Lista osób z cukrzycow¹ chorob¹ nerek oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki lub nerki i trzustki w latach W 2013 r. w zarejestrowanych by³o w KLO 152 osoby z cukrzycow¹ chorob¹ nerek, w tym 46 osób zg³oszono de novo do zabiegu przeszczepienia nerki i trzustki. Niepokoj¹ca jest du a œmiertelnoœæ wœród oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki w grupie chorych z cukrzyc¹ (3,9%) w stosunku do ogólnej œmiertelnoœci na liœcie oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki (1, 99%) i braku zgonów wœród osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki i trzustki. Zwi¹zane jest to z pewnoœci¹ z tym, e do przeszczepienia nerki i trzustki kwalifikowane s¹ osoby m³ode, bez dodatkowych obci¹ eñ zdrowotnych i z cukrzyc¹ typu 1, a do przeszczepienia nerki g³ównie osoby z cukrzyc¹ typu 2, która sprzyja problemom naczyniowym pogarszaj¹cym rokowanie w tej grupie chorych (Tabela 5 i 6). 23

3 Tabela 5. Lista osób z cukrzycow¹ chorob¹ nerek oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki w latach * Liczba osób z cukrzycow¹ chorob¹ nerek (I i II typ) zarejestrowanych w KLO oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê od dawcy zmar³ego Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê od dawcy ywego Osoby zmar³e na liœcie oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki *Liczone na dzieñ Tabela 6. Lista osób z cukrzycow¹ chorob¹ nerek oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki i trzustki w latach Liczba osób zarejestrowanych w KLO z cukrzycow¹ chorob¹ nerek (I typ) oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki i trzustki 71 62* w tym de novo Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê i trzustkê Liczba osób zakwalifikowanych do przeszczepienia nerki i trzustki, które otrzyma³y przeszczepienie nerki 19 9* 2 5 Osoby zmar³e na liœcie oczekuj¹cych na tx nerki i trzustki 3 1* - - Osoby oczekuj¹ce na przeszczepienie nerki i trzustki (wysp trzustkowych) (2) 30(3) *Liczone na dzieñ Osoby zg³oszone do wyprzedzaj¹cego przeszczepienia nerki lub nerki i trzustki (pre-emptive, przed rozpoczêciem dializ) w latach Spoœród 2565 chorych oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki, 97 osób zg³oszonych by³o do wyprzedzaj¹cego przeszczepienia nerki lub nerki i trzustki, co stanowi 3,8%. Wykonano w tej grupie 58 zabiegów przeszczepienia nerki, w tym: 14 od dawców ywych oraz 4 nerki wraz z trzustk¹ pobran¹ od tego samego dawcy. Wielu chorych (39%), mimo zg³oszenia w KLO do wyprzedzaj¹cego przeszczepienia nerki rozpoczê³a leczenie dializami i nadal pozostaje na liœcie oczekuj¹cych. Tabela 7. Osoby zg³oszone do wyprzedzaj¹cego przeszczepienia nerki lub nerki i trzustki (pre-emptive, przed rozpoczêciem dializ) w latach * Liczba osób zarejestrowanych Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê od dawcy zmar³ego Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê od dawcy ywego Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê i trzustkê Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê i w¹trobê Osoby zmar³e *Liczone na dzieñ r. 24

4 Osoby o podwy szonym ryzyku immunologicznym (PRA %) oczekuj¹ce na przeszczepienie nerki w latach Osoby o podwy szonym ryzyku immunologicznym stanowi¹ istotny odsetek wœród osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki. Mimo, e liczba tych osób w ostatnim roku wzros³a, nadal jest ona zani ona, gdy opiera siê na ma³o dok³adnych metodach oznaczania PRA, wykorzystuj¹cych ograniczon¹ do liczbê dawców limfocytów z danego rejonu a nie z ca³ego kraju. Oczekujemy na wdro enie molekularnych metod identyfikowania pacjentów podwy szonego ryzyka immunologicznego z zastosowaniem metod pozwalaj¹cych na iloœciow¹ i jakoœciow¹ ocenê przeciwcia³ anty HLA. Zastosowanie tych metod pozwoli nie tylko na rzeteln¹ identyfikacjê chorych o podwy szonym ryzyku immunologicznym, ale tak e na lepszy dobór tkankowy miêdzy dawc¹ i biorc¹ nerki z uwzglêdnieniem nieprzeszczepiania tych narz¹dów, przeciwko którym biorca bêdzie mia³ przeciwcia³a (Tabela 8). Tabela 8. Osoby o podwy szonym ryzyku immunologicznym (PRA %) oczekuj¹ce na przeszczepienie nerki w latach * Liczba osób oczekuj¹cych: PRA % PRA 50-79% Osoby, które otrzyma³y przeszczep nerki PRA % PRA 50-79% Osoby zmar³e na liœcie PRA % PRA 50-79% Liczba osób oczekuj¹cych PRA % PRA 50-79% *Liczone na dzieñ Chorzy oczekuj¹cy na przeszczepienie nerki po przeszczepieniu innego narz¹du, tkanki lub komórek W 2013 r. zg³oszono do przeszczepienia nerki i wykonano przeszczepienie u chorej po autologicznym przeszczepieniu szpiku. Nadal oczekuje na przeszczepienie nerki chora po przeszczepieniu serca i p³uc. Z 3 chorych po przeszczepieniu p³uc zg³oszonych do przeszczepienia nerki, dokonano przeszczepienia u 2 chorych, z czego u jednej by³a to nerka pobrana od ywego dawcy. Liczba chorych wymagaj¹cych przeszczepienia nerki po przeszczepieniu w¹troby czy serca utrzymuje siê na podobnym poziomie od kilku lat, co przy rosn¹cej liczbie przeszczepieñ narz¹dów pozanerkowych (szczególnie w¹troby) pozwala stwierdziæ, e byæ mo e problem niewydolnoœci nerek w tej grupie chorych uda³o siê opanowaæ. Tabela 9. Chorzy oczekuj¹cy na przeszczepienie nerki po przeszczepieniu serca w latach Liczba oczekuj¹cych Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê Liczba osób zdyskwalifikowanych od przeszczepienia Liczba zmar³ych Liczba osób oczekuj¹cych

5 Tabela 10. Chorzy oczekuj¹cy na przeszczepienie nerki po przeszczepieniu w¹troby w latach Liczba oczekuj¹cych Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê Liczba osób zdyskwalifikowanych Liczba zmar³ych 1 1 Liczba osób oczekuj¹cych Chorzy oczekuj¹cy na jednoczasowe przeszczepienie nerki i w¹troby w latach Spoœród 9 chorych oczekuj¹cych na jednoczasowe przeszczepienie nerki i w¹troby, 2 osoby otrzyma³y taki przeszczep Tabela 11. Chorzy oczekuj¹cy na jednoczasowe przeszczepienie nerki i w¹troby w latach Liczba oczekuj¹cych Liczba osób, którym przeszczepiono nerkê i w¹trobê Liczba osób zdyskwalifikowanych Liczba zmar³ych Liczba osób oczekuj¹cych Œredni czas oczekiwania na przeszczepienie nerki w latach W 2013 r. œredni czas oczekiwania na przeszczepienie nerki, liczony od zarejestrowania w KLO do dnia przeszczepienia, wynosi³ 10 miesiêcy. Czas dializoterapii przed przeszczepieniem nie zmienia siê (Tabela 12). Tabela 12. Œredni czas oczekiwania na przeszczepienie nerki w latach œredni czas oczekiwania na przeszczepienie Grupa chorych od rozpoczêcia dializ do przeszczepienia * Zg³oszeni do pierwszego 2 lata 2 lata 2 lata 2 lata 2lata 2lata przeszczepienia nerki 10 m-cy 8,5 m-ca 10 m-cy 11 m-cy 6 m-cy 6 m-cy Wysokoimmunizowani 4 lata 6 lat 4 lata 3 lata 4 lata 6 lat 6 m-cy 11 m-cy 8,5 m-ca 11 m-cy 5 m-cy 8 m-cy Zg³oszeni do przeszczepienia 3 lata 2 lata 2 lata 2 lata 1 rok 1 rok nerki i trzustki 3,5 m-ca 4 m-ce 7 m-cy 9 m-cy 8 m-cy *Liczone na dzieñ Tabela 12 (cd). Œredni czas oczekiwania na przeszczepienie nerki w latach œredni czas oczekiwania na przeszczepienie Grupa chorych od zakwalifikowania do przeszczepienia * Zg³oszeni do pierwszego przeszczepienia nerki 10 m-cy 7 m-cy 9 m-cy 11 m-cy 10 m-cy 10 m-cy Zg³oszenia pilne 32 dni 38 dni 42 dni 63 dni 16 dni 54 dni Wysokoimmunizowani 9 m-cy 15 m-cy 15,5 m-ca 17 m-cy 15 m-cy 16 m-cy Zg³oszeni do pierwszego przeszczepienia nerki i trzustki 4 m-ce 8,5 m-ca 8,5 m-ca 11,5 m-ca 5 m-cy 4 m-ce Zg³oszeni do przeszczepienia przed rozpoczêciem dializ 4,5 m-ca 6,5 m-ca 7,5 m-ca 8,5 m-ca 7,7 m-ca 9 m-cy *Liczone na dzieñ

6 Przyczyny niewydolnoœci nerek chorych zg³oszonych do KLO Dominuj¹c¹ przyczyn¹ niewydolnoœci nerek wœród chorych zg³oszonych do przeszczepienia jak i po przeszczepieniu nerki s¹ choroby k³êbuszkowe nerek. Nadal pozostaje grupa chorych (14%), u których nie uda³o siê zdiagnozowaæ przyczyny niewydolnoœci nerek, ale wyeliminowano w wiêkszoœci przypadków wady uk³adu moczowego, które by mog³y w krótkim czasie doprowadziæ do niewydolnoœci nerki przeszczepionej. Tabela 13. G³ówne przyczyny niewydolnoœci nerek u chorych zg³oszonych do KLO Grupy chorych Nowo zg³oszeni Wszyscy oczekuj¹cy Wszyscy, u których dokonano przeszczepienie nerki od zmar³ego dawcy Zg³oszeni przed rozpoczêciem dializ do pierwszego przeszczepienia nerki Dokonano przeszczepienia nerki przed rozpoczêciem dializ Dokonano przeszczepienia nerki od ywego dawcy Liczba G³ówne przyczyny niewydolnoœci nerek % Glomerulopatie pierwotne Cukrzycowa choroba nerek Glomerulopatie wtórne inne Torbielowatoœæ nerek Œródmi¹ szowe zapalenia nerek Nefropatia nadciœnieniowa Inne Nieznane Chorzy oczekuj¹cy na przeszczepienie nerki z nietypowym odprowadzeniem moczu met. Brickera W 2013 r. 15 chorych oczekiwa³o na przeszczepienie nerki z nietypowym odprowadzeniem moczu metod¹ Brickera, czyli z pominiêciem w³asnego pêcherza moczowego i wytworzeniem przetoki moczowodowo-jelitowo-skórnej, z czego 12 zg³oszono Spoœród 15 osób, u 6 chorych takie odprowadzenie wykonano przed kwalifikacj¹, u pozosta³ych 9 chorych zaplanowano wytworzenie nietypowego odprowadzenia moczu w czasie przeszczepienia. W 2013 r. wykonano 10 przeszczepieñ nerki ww. chorym, w tym 3 przeszczepienia nerki do wczeœniej wytworzonej pêtli Brickera. U jednego chorego z tej grupy wykonano zespolenie moczowe do pêcherza moczowego mimo wczeœniejszej kwalifikacji do pêtli Brickera. Oœrodki kwalifikuj¹ce chorych do przeszczepienia nerki Zg³aszanie chorych do krajowej listy osób oczekuj¹cych odbywa siê za poœrednictwem oœrodków kwalifikacyjnych, dzia³aj¹cych przy oœrodkach transplantacyjnych. Po³owa chorych zg³aszanych z danego oœrodka kwalifikacyjnego jest przeszczepianych poza tym oœrodkiem. W 2013 r. odnotowaliœmy wzrost nowych zg³oszeñ do krajowej listy osób oczekuj¹cych na przeszczepienie nerki. W 2013 r. stacje dializ zg³osi³y do kwalifikacji w oœrodkach kwalifikacyjnych 2584 osoby, z czego 1241 zakwalifikowano do przeszczepienia nerki i zg³oszono do KLO (Tabela 14). 27

7 Tabela 14. Oœrodki kwalifikuj¹ce chorych do przeszczepienia nerki. Oœrodek kwalifikacyjny Liczba chorych zg³oszonych do KLO w danym roku Bia³ystok Bydgoszcz Gdañsk Katowice Kraków Lublin ódÿ Poznañ Szczecin Warszawa Warszawa CZD Wroc³aw Razem Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie trzustki oraz wysp trzustkowych W 2013 r. wykonano 3 przeszczepienia samej trzustki oraz 3 przeszczepienia wysp trzustkowych. Zg³oszono de novo 5 osób do transplantacji nerki i wysp trzustkowych, 4 osoby do przeszczepienia nerki i trzustki lub wysp trzustkowych, 7 osób do przeszczepienia trzustki oraz jedn¹ osobê do przeszczepienia wysp trzustkowych (Tabela 15). Tabela 15. Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie trzustki lub wysp trzustkowych w latach Liczba przeszczepieñ trzustki Liczba przeszczepieñ wysp trzustkowych Oczekuj¹cy na przeszczepienie nerki i wysp trzustkowych 31grudnia * Oczekuj¹cy na przeszczepienie wysp trzustkowych 31grudnia Oczekuj¹cy na przeszczepienie trzustki lub wysp trzustkowych 31grudnia Oczekuj¹cy na przeszczepienie trzustki * Oczekuj¹cy na przeszczepienie nerki i trzustki ewentualnie wysp trzustkowych Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie narz¹dów klatki piersiowej Osoby oczekuj¹ce na przeszczepienie serca W 2013 r. w Polsce do leczenia przeszczepieniem serca zg³oszono 234 nowych chorych i by³a to liczba podobna jak w latach poprzednich. Najwiêcej chorych zg³oszono do przeszczepienia serca w Œl¹skim Centrum Chorób Serca w Zabrzu 107 osób, a najmniej w Centrum Zdrowia Dziecka 2 osoby, z tym, e oœrodek w CZD rozpocz¹³ dzia³alnoœæ ¹czna liczba chorych oczekuj¹cych na przeszczepienie serca w 2013 roku wynios³a 601 osób. Spoœród wszystkich oczekuj¹cych, przeszczepienie serca otrzyma³o 87osób (14%) w tym 4 osoby poni ej 18 r. (3 w Zabrzu, 1 w Instytucie Kardiologii w Warszawie), zdyskwalifikowano stale lub czasowo 118 osób (19,6%), zmar³o w trakcie oczekiwania 59 chorych (9,8%) r. oczekiwa³o na przeszczepienie serca 320 chorych (Tabela 16). 28

8 Tabela 16. Realizacja zapotrzebowania na leczenie przeszczepieniem serca w Polsce Warszawa Kraków Zabrze Gdañsk Poznañ Warszawa Instytut KSS SCCS UCK SKPP UM CZD Kardiologii ¹cznie Nowe zg³oszenia Nowe zg³oszenia w trybie pilnym Nowe zg³oszenia w trybie planowym Przeszczepienia ogó³em Przeszczepienia w trybie pilnym Przeszczepienia w trybie planowym Chorzy zmarli przed przeszczepieniem Liczba oczekuj¹cych Œredni czas oczekiwania chorych, którzy otrzymali przeszczepienie serca wyniós³ 66 dni dla biorców zg³oszonych w trybie pilnym oraz 10 miesiêcy dla biorców zg³oszonych w trybie planowym. Czas oczekiwania osób, które nie otrzyma³y przeszczepienia serca na koniec 2013 roku i nadal znajduj¹ siê na liœcie oczekuj¹cych, wyniós³ œrednio 15 miesiêcy. Chorzy, którzy zmarli nie doczekawszy przeszczepienia oczekiwali œrednio 15 miesiêcy (Tabela 17). Tabela 17. Œredni czas oczekiwania chorych zg³oszonych do leczenia przeszczepieniem serca Chorzy przeszczepieni, zg³oszeni w trybie pilnym Chorzy przeszczepieni, zg³oszeni w trybie planowym Chorzy zg³oszeni, którzy zmarli przed przeszczepieniem Oczekuj¹cy Warszawa Kraków Zabrze Gdañsk Poznañ Warszawa Instytut KSS SCCS UCK SKPP UM CZD Kardiologii Polska 33 dni 43 dni 7 dni 57 dni 188 dni - 66 dni 17 m-cy - 5 m-cy 9 m-cy m-cy 7 m-cy 15 m-cy 22 m-ce 13 m-cy 17 m-cy - 15 m-cy 15 m-cy 22 m-ce 24 m-ce 11 m-cy 15 m-cy 2 m-ce 15 m-cy W 2013 r. na przeszczepienie serca oczekiwa³o 22 osoby poni ej 18 r., z czego 20 zg³oszono po raz pierwszy. W 2013 r. przeszczepiono serce u 4 osób poni ej 18 r. Dwoje dzieci zmar³o w oczekiwaniu na przeszczepienie serca, 2 wykluczono czasowo, 1 wykluczono na sta³e z przeszczepienia serca. W dniu r. na aktywnej liœcie oczekuj¹cych na przeszczepienie serca pozostawa³o 13 dzieci. Œredni czas oczekiwania na przeszczepienie serca w tej grupie chorych wynosi³ 5 miesiêcy (Tabela 18). 29

9 Tabela 18. Krajowa lista osób poni ej 18 r. oczekuj¹cych na przeszczepienie serca Warszawa Kraków Zabrze Gdañsk Poznañ Warszawa Instytut KSS SCCS UCK SKPP UM CZD Kardiologii ¹cznie Nowe zg³oszenia Przeszczepienia Chorzy zmarli przed przeszczepieniem Liczba oczekuj¹cych Osoby oczekuj¹ce na przeszczepienie serca i p³uc Od 2006 r. nie wykonano w Polsce ani jednego kombinowanego przeszczepienia serca wraz z p³ucami, 2013 r. na liœcie oczekuj¹cych pozostawa³y 3 osoby. Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie p³uc Na liœcie osób oczekuj¹cych na przeszczepienie p³uc znajdowa³o siê 93 chorych, z czego 47 zosta³o zg³oszonych w tego roku. Potencjalni biorcy zostali zg³oszeni przez Œl¹skie Centrum Chorób Serca w Zabrzu oraz Oddzia³ Kliniczny Chirurgii Klatki Piersiowej PUM Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Soko³owskiego w Szczecinie-Zdunowie. W 2013 r. wykonano ³¹cznie 17 przeszczepieñ pojedynczego p³uca lub pary p³uc (12 w Zabrzu, 5 w Szczecinie) r. oczekiwa³o na przeszczepienie 45 chorych, 29 chorych zmar³o przed przeszczepieniem. Zdyskwalifikowano czasowo lub stale 2 osoby (Tabela 19). Tabela 19. Lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie p³uc Szczecin - Zdunowo Zabrze SCCS ¹cznie Nowe zg³oszenia Przeszczepienia Chorzy zmarli przed przeszczepieniem Liczba oczekuj¹cych Tabela 20. Œredni czas oczekiwania na przeszczepienie p³uc Szczecin - Zdunowo Zabrze SCCS Polska Chorzy przeszczepieni 9 m-cy 7 m-cy 8 m-cy Chorzy zmarli przed przeszczepieniem - 12 m-cy 12 m-cy Oczekuj¹cy 4 m-ce 18 m-cy 11 m-cy Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie w¹troby W 2013 r. w Polsce do leczenia przeszczepieniem w¹troby zg³oszono 396 nowych chorych. Najwiêcej chorych zg³oszono do przeszczepienia z Centralnego Szpitala Klinicznego WUM w Warszawie 188 osób, a najmniej z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wroc³awiu 11 osób. W 2013 r. ³¹czna liczba chorych oczekuj¹cych na przeszczepienie w¹troby wynios³a 553 chorych. Spoœród wszystkich oczekuj¹cych, przeszczepienie w¹troby od zmar³ego dawcy otrzyma³o 318 osób (57,5%), natomiast od dawcy ywego 18 osób (3,2%). Zmar³o 38 chorych (6,9%) oczekuj¹cych na 30

10 przeszczepienie. Na liœcie aktywnej osób oczekuj¹cych 2013 r. pozostawa³y 133 osoby, a 46 osób by³o wykluczonych czasowo lub stale. W Tabeli 21 przedstawiono zg³oszenia chorych do przeszczepienie w¹troby z podzia³em na oœrodki. Tabela 22 przedstawia œredni czas oczekiwania na przeszczepienie w¹troby w poszczególnych oœrodka transplantacyjnych w zale noœci od trybu zg³oszenia. Tabela 21. Realizacja zapotrzebowania na leczenie przeszczepieniem w¹troby w Polsce Katowice Szczecin Warszawa Warszawa Warszawa Wroc³aw SPSK SPWSZ CZD SKDJ WUM CSK WUM USK *Przeszczepienie od dawcy zmar³ego+przeszczepienie od dawcy ywego ¹cznie Nowe zg³oszenia Nowe zg³oszenia w trybie pilnym Nowe zg³oszenia w trybie planowym Przeszczepienia ogó³em ( CD + LD) (15+18)* (318+18)* Przeszczepienia w trybie pilnym Przeszczepienia w trybie planowym Chorzy zmarli przed przeszczepieniem Liczba oczekuj¹cych Tabela 22. Œredni czas oczekiwania chorych zg³oszonych do leczenia przeszczepieniem w¹troby w Polsce Katowice Szczecin Warszawa Warszawa Warszawa Wroc³aw SPSK SPWSZ CZD SKDJ WUM CSK WUM USK Polska Chorzy przeszepieni, zg³oszeni w trybie 2 dni 4 dni 6 dni 5 dni 2 dni 4 dni 4 dni pilnym Chorzy przeszepieni, zg³oszeni w trybie 2 m-ce 5 m-cy 4 m-ce 4 m-ce 3 m-ce 19 m-cy 6 m-cy planowym Chorzy zg³oszeni, którzy zmarli przed 8 dni 6 m-cy 18 dni 6 m-cy 1 m-c 5 m-cy 3 m-ce przeszczepieniem Oczekuj¹cy 3 m-ce 16 m-cy 5 m-cy 9 m-cy 8 m-cy 14 m-cy 9 m-cy Œredni czas oczekiwania chorych, którzy otrzymali przeszczepienie w¹troby w trybie pilnym, wynosi³ 4 dni, najd³u szy by³ w Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie i wyniós³ 6 dni. Œredni czas oczekiwania chorych, którzy otrzymali przeszczepienie w¹troby w trybie planowym wynosi³ 6 miesiêcy, najd³u szy by³ w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wroc³awiu i wynosi³ 19 miesiêcy. Œredni czas oczekiwania dla biorców, którzy nie otrzymali przeszczepienia w¹troby wyniós³ 9 miesiêcy. 31

11 Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie rogówki W 2013 r. odnotowano istotny wzrost liczby chorych oczekuj¹cych na przeszczepienie rogówki, przy mniejszej ni w 2012 r. liczbie nowo zg³oszonych chorych w ci¹gu roku. Rosn¹ca liczba chorych oczekuj¹cych na przeszczepienie rogówki jest g³ównie zwi¹zana ze zbyt ma³¹ liczb¹ przeszczepieñ rogówki wykonywanych w ci¹gu roku w stosunku do potrzeb. Liczba chorych zg³aszanych do przeszczepienia jest dwukrotnie wiêksza ni liczba wykonanych przeszczepieñ. W 2013 r. istotnie wzros³a w stosunku do 2012 r. liczba przeszczepieñ rogówki w trybie pilnym (862 88% vs %). Œredni czas oczekiwania na przeszczepienie rogówki wynosi³ 53 dni w grupie osób pilnych i 7 miesiêcy w grupie osób zg³oszonych do przeszczepienia w trybie planowym. Tabela 23. Realizacja zapotrzebowania na leczenie przeszczepieniem rogówki w Polsce w latach r. Liczba Liczba Liczba aktywnie oczekuj¹cych Nowe wykonanych Dyskwalifikacje oczekuj¹cych osób zg³oszenia przeszczepieñ sta³e i czasowe na dzieñ ogó³em (pilne + planowe ) 2012** 2013** Uniwersytecki Szpital Kliniczny -* w Bia³ymstoku Szpital Uniwersytecki nr w Bydgoszczy (4+8) (28+1) WSS nr w Bytomiu (6+8) (9+0) Uniwersyteckie Centrum Kliniczne (8+1) (37+1) w Gdañsku Okrêgowy Szpital Kolejowy w Katowicach (19+119) (140+6) SPSK Nr 5 Œl¹skiego Uniwersytetu Medycznego (84+65) (133+7) w Katowicach Szpital Zespolony w Kêdzierzynie KoŸlu (1+5) (6+1) Wojewódzki Szpital Okulistyczny w Krakowie (8+0) Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 (36+14) (83+2) w Lublinie Uniwersytecki Szpital Kliniczny Wojskowej Akademii Medycznej (0+18) (61+4) w odzi Specjalistyczne Centrum Medyczne SA (5+18) (5+0) w Polanicy Zdroju 32

12 Tabela 23 (cd). Realizacja zapotrzebowania na leczenie przeszczepieniem rogówki w Polsce w latach r. Liczba Liczba Liczba aktywnie oczekuj¹cych Nowe wykonanych Dyskwalifikacje oczekuj¹cych osób zg³oszenia przeszczepieñ sta³e i czasowe na dzieñ ogó³em (pilne + planowe ) 2012** 2013** Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. J Strusia w Poznaniu WSS nr im. Œw. Barbary (59+108) (151+42) w Sosnowcu SPSK nr 2 Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego (9+1) w Szczecinie Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital (0+3) (3+0) Zespolony w Szczecinie Szpital Kliniczny Dzieci¹tka Jezus (2+10) (9+1) w Warszawie Samodzielny Publiczny Kliniczny Szpital (103 (156 Okulistyczny +140) +45) w Warszawie Wojskowy Instytut Medyczny (11+26) (9+4) w Warszawie Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej w Warszawie Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Mikulicza-Radeckiego (0+19) (20+0) we Wroc³awiu Spektrum Sp. z o.o we Wroc³awiu (0+1) 4 Wojskowy Szpital Kliniczny we Wroc³awiu ¹cznie Polska *- Brak danych **Liczba oczekuj¹cych osób dotyczy potencjalnych biorców oczekuj¹cych na przeszczepienie rogówki a liczba wykonanych przeszczepieñ dotyczy iloœci procedur przeszczepieñ rogówki. Ten sam biorca mo e mieæ kilka przeszczepieñ rogówki w ci¹gu roku zarówno w jednym oku jak i w drugim. 33

13 Tabela 24. Œredni czas oczekiwania na przeszczepienie rogówki Œredni czas oczekiwania Œredni czas oczekiwania na przeszczepienie rogówki na przeszczepienie rogówki w trybie pilnym w trybie planowym (w dniach) (w miesi¹cach) Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Bia³ymstoku -* - Szpital Uniwersytecki nr 1 w Bydgoszczy 167 dni 13 m-cy WSS nr 4 w Bytomiu 83 dni - Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdañsku 64 dni 8 m-cy Okrêgowy Szpital Kolejowy w Katowicach 46 dni 5 m-cy SPSK Nr 5 Œl¹skiego Uniwersytetu Medycznego 46 dni 9 m-cy w Katowicach Szpital Zespolony w Kêdzierzynie KoŸlu 67 dni 11 m-cy Wojewódzki Szpital Okulistyczny w Krakowie 76 dni - Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 w Lublinie 30 dni 6 m-cy Uniwersytecki Szpital Kliniczny Wojskowej Akademii Medycznej 40 dni 2 m-ce w odzi Specjalistyczne Centrum Medyczne SA w Polanicy Zdroju 19 dni - Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im.j Strusia w Poznaniu - - WSS nr 5 im. Œw. Barbary w Sosnowcu 37 dni 7 m-cy SPSK nr 2 Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego 15 dni 2 m-ce w Szczecinie Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie 15 dni - Szpital Kliniczny Dzieci¹tka Jezus w Warszawie 55 dni 4 m-ce Samodzielny Publiczny Kliniczny Szpital Okulistyczny 36 dni 9 m-cy Warszawie Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie 21 dni 8 m-cy Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej w Warszawie - - Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Mikulicza-Radeckiego we Wroc³awiu 84 dni - Spektrum Sp. z o.o. we Wroc³awiu Wojskowy Szpital Kliniczny we Wroc³awiu - - *- Brak transplantacji 34

14 Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie komórek przytarczyc W 2013 r. na krajowej liœcie osób oczekuj¹cych na przeszczepienie przytarczyc nie by³o potencjalnych biorców. Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie twarzy W 2013 r. do krajowej listy osób oczekuj¹cych na przeszczepienie twarzy zg³oszono 2 osoby. Obie osoby mia³y wykonane przeszczepienie twarzy, w tym jedna w trybie pilnym. Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie koñczyny górnej W 2013 r. na przeszczepienie koñczyny górnej oczekiwa³o w krajowej liœcie 8 osób. Krajowa lista osób oczekuj¹cych na przeszczepienie jelita W 2013 r. na przeszczepienie jelita oczekiwa³y 2 osoby. Tabela 25. Podzia³ na województwa. Oczekuj¹cy na przeszczepienie nerki (nerka + trzustka, nerka + w¹troba, nerka + serce) POLSKA dolnoœl¹skie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie ³ódzkie ma³opolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie œl¹skie œwiêtokrzyskie warmiñsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Oczekuj¹cy (aktywni) r. Nowe zg³oszenia Zmarli na liœcie

15 Tabela 26. Podzia³ na województwa. Oczekuj¹cy na przeszczepienie w¹troby POLSKA dolnoœl¹skie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie ³ódzkie ma³opolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie œl¹skie œwiêtokrzyskie warmiñsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Oczekuj¹cy (aktywni) r. Nowe zg³oszenia Zmarli na liœcie Tabela 27. Podzia³ na województwa. Oczekuj¹cy na przeszczepienie serca POLSKA dolnoœl¹skie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie ³ódzkie ma³opolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie œl¹skie œwiêtokrzyskie warmiñsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Oczekuj¹cy (aktywni) r. Nowe zg³oszenia Zmarli na liœcie

16 Tabela 28. Podzia³ na województwa. Oczekuj¹cy na przeszczepienie p³uca POLSKA dolnoœl¹skie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie ³ódzkie ma³opolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie œl¹skie œwiêtokrzyskie warmiñsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Oczekuj¹cy (aktywni) r. Nowe zg³oszenia Zmarli na liœcie Dorota Lewandowska, Poltransplant Ma³gorzata Hermanowicz, Poltransplant Jolanta Przygoda, Poltransplant Iwona Podobiñska, Poltransplant Izabela Walczyk, Poltransplant 37