El tiempo y el espacio: análisis del aspecto de unos verbos de movimiento españoles y polacos escogidos

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "El tiempo y el espacio: análisis del aspecto de unos verbos de movimiento españoles y polacos escogidos"

Transkrypt

1 VERBA HISPANICA XX/1 CECYLIA TATOJ Cecylia Tatoj Universidad de Silesia en Katowice El tiempo y el espacio: análisis del aspecto de unos verbos de movimiento españoles y polacos escogidos Palabras clave: verbos de movimiento, aspecto, gramática contrastiva, gramática semántica Cuando hablamos del tiempo en la lengua polaca, no podemos omitir la cuestión del aspecto que es muy compleja. Para ilustrarla y brevemente comparar con la lengua española hemos escogido un grupo de verbos que describe una de las experiencias humanas más básicas, es decir, el desplazamiento. Como punto de partida para nuestro artículo, nos servirá la idea de la construcción mental de las situaciones de Langacker (2005: 14) que subraya que tenemos la capacidad de construir la misma situación de varios modos, y los significados de las locuciones son funciones tanto del contenido cognoscitivo de las locuciones como del proceso de la construcción de la situación puesta a los contenidos. En el estudio nos apoyaremos en la teoría de la gramática con base semántica propuesta por Karolak (1984 y siguientes), desarrollada y adaptada a la lengua española por Wilk-Racięska (1995 y siguientes). La mayor importancia tendrá para nosotros la prefijación de verbos de movimiento polacos y cambios semánticos que provoca. El material polaco usado en nuestro análisis procede del corpus hecho por el Intytut Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk bajo la dirección de Adam Przepiórkowski, y la base de artículos del periódico Gazeta Wyborcza. Hemos usado también diccionarios de español y polaco que incluimos en la bibliografía. 1 Verbos de movimiento De un sinfín de acontecimientos que podemos observar diariamente, somos capaces de abstraer unos esquemas que después expresamos con palabras, pero cada lengua lo hace de una forma un poco diferente. Por lo tanto podemos 347

2 VERBA HISPANICA XX/1 observar que tanto en el español y en el polaco encontramos un número bastante alto de verbos que expresan el movimiento, pero ambas lenguas enfocan diferentes características del mismo. En líneas muy generales 1, siguiendo las investigaciones hechas por Morimoto (2001), podemos decir que la lengua española contiene dos tipos de verbos: Verbos de Desplazamiento (VVDD), por ejemplo ir, venir, llegar, salir, subir, bajar, cruzar, entrar, etc., que incluye la propiedad de la direccionalidad; y Verbos de Movimiento (VMMs) del tipo de caminar, andar, correr, nadar, volar, etc., con una subclasificación de: Verbos de Movimiento (VMMs) del tipo de temblarse, agitarse, balancearse, ondear, etc. Sin embargo, en polaco tanto el desplazamiento como el modo están incluidos en un sólo verbo, así encontramos verbos tipo: iść ( ir andando ), jechać ( ir en un medio de transporte ), biec ( ir corriendo ), płynąć ( ir nadando, navegando o flotando ), lecieć ( ir volando ), etc., que suelen usarse para hablar de un desplazamiento que no se repite. Hay también un grupo de verbos que, a parte de la información sobre el modo de desplazamiento incluyen la información sobre la habitualidad de la acción, son los siguientes: chodzić ( ir andando habitualmente ), jeździć ( ir en un medio de transporte habitualmente ), biegać ( ir corriendo habitualmente ), pływać ( ir nadando, navegando o flotando habitualmente ), latać ( ir volando habitualmente ), etc. Al mismo tiempo estos verbos podemos usar para hablar de movimiento sin ningún rumbo concreto y en este caso no hablamos de la habitualidad. Por ejemplo: Chodzi do parku. ( Va al parque (habitualmente).) Chodzi po parku. ( Está andado/caminando/paseando por el parque.) 2 Qué es el aspecto? En nuestro estudio, siguiendo la propuesta de Karolak (1997 y siguientes), optamos por tratar el aspecto como una parte integrante del concepto (predicado) cuyo exponente es el símbolo predicativo, una categoría gramatical. Como subraya Wilk-Racięska (2004a: 16), el aspecto no tiene carácter subjetivo puesto que está previamente determinado por los predicados que son inherentemente imperfectos o inherentemente perfectivos, es decir, que encierran en sí mismos un concepto continuo o un concepto momentáneo, 1 Para más información véase Tatoj (2010ª) y siguiente. 348

3 VERBA HISPANICA XX/1 CECYLIA TATOJ respectivamente. Respecto a esta cuestión, la gramática con base semántica postula la existencia de las configuraciones aspectuales, que pueden definirse como construcciones predicativas complejas donde los aspectos inherentes a cada componente predicativo se sobreponen de modo que el exponente superficial de tal configuración represente en fin sólo el aspecto dominante. Además, Wilk-Racięcka (2004a: 17), siguiendo a Karolak (1997: 138 y siguientes; 1998: 82 y siguientes), postula la existencia de dos aspectos básicos y cuatro tipos de estructuras aspectuales: aspecto perfectivo aspecto imperfectivo a) nociones perfectivas simples = a) nociones imperfectivas simples = básicamente perfectivas (= discontinuas o básicamente imperfectivas (= continuas): momentáneas): ejemplos: los verbos de estado y de ejemplos: los verbos puntuales y/o actividad como: vivir, saber, ser, tener, semelfactivos: perder, ganar, dar un golpe, etc. hablar, pensar, etc. El aspecto simple discontinuo puede El aspecto siempre continuo puede representarse en español mediante el representase en español mediante el término ocurrir. término durar. b) nociones perfectivas derivadas = con la discontinuidad (momentaneidad) dominante = configuraciones aspectuales complejas. Pertenecen aquí, entre otras, las estructuras incoativas, terminativas, limitativas, resultativas, etc. La forma lógica: ocurrir (P) b) nociones imperfectivas derivadas = con el aspecto continuo dominante = configuraciones aspectuales complejas. ejemplos: configuraciones habituales (potenciales) y las télicas La forma lógica: durar (P) Como consecuencia de la posibilidad de formación de configuraciones aspectuales, la sintaxis con base semántica postula también la existencia de la imperfectividad y de la perfectividad derivadas, que son resultado de configurar aspectos primitivos con una jerarquía interna (Wilk-Racięcka, 2005b: 8). Es bien sabido que las lenguas naturales poseen diferentes mecanismos que les permiten derivar unos conceptos a partir de otros más simples. También las configuraciones aspectuales complejas pueden derivarse a partir de dos aspectos primitivos. Dado que no todas las combinaciones pueden utilizarse para efectuar esta derivación, las reglas de la combinatoria de los aspectos que propone la gramática con base semántica son las siguientes. Por regla general, un radical que represente un concepto simple o un producto de conceptos simples en cuanto al aspecto encierra un solo aspecto, mientras que un radical exponente de una estructura conceptual compleja, es decir, que se componga de conceptos aspectualmente no idénticos, engloba muchos aspectos jerarquizados. 349

4 VERBA HISPANICA XX/1 3 El aspecto de los verbos de movimiento Los verbos de movimiento españoles los podemos dividir en dos grupos: de aspecto imperfectivo y de aspecto perfectivo. Los primeros son dinámicos de acción y se basan en el concepto simple de continuidad. Entre ellos encontramos los verbos: ir, andar, correr, caminar, nadar y volar. En polaco a este grupo pertenecen verbos tales como: iść, jechać, biec, płynąć, lecieć que expresan un movimiento que se realiza de un modo concreto, una sola vez y no contienen ninguna idea del límite; y, al mismo tiempo, sus derivados: chodzić, jeździć, biegać, pływać, latać que expresan un movimiento sin ningún rumbo concreto o un movimiento que se repite varias veces o que se trata de una actividad habitual. Esto ocurre así porque la lengua polaca permite incluir la información sobre la repetición o la habitualidad en el verbo, lo que en español tiene que ser expresado mediante un complemento o por el contexto. Tanto el grupo de los verbos españoles como de los verbos polacos es dinámico, de acción, y en su estructura contiene el componente semántico de duración. Vale la pena añadir que cuando con los verbos españoles, que acabamos de mencionar (ir, andar, correr, caminar, nadar y volar), usamos el tiempo presente y el pretérito imperfecto el concepto de continuidad sigue siendo dominante. Por ejemplo: Vamos a casa. Nada mucho. Vuela en avión. Pero si los usamos en otros tiempos, por ejemplo en el pretérito perfecto, préterito indefinido o futuro, notamos que son nociones perfectivas derivadas: Hemos ido a casa. Nadó mucho. Volaré en avión. Los verbos españoles venir, llegar, entrar y salir tienen en su estructura interna el aspecto perfectivo, son básicamente discontinuos, es decir, nombran un estado de cosas puntual que se podría representar mediante el término ocurrir. Como subraya Wilk-Racięska (2004a: 65), «[ ] los predicados de este tipo [ ] no pueden incluirse en la misma clase aspectual que los predicados de acción y de proceso cuya dominante es el aspecto continuo y, por este motivo nos permitimos incluirlos en el grupo de logros que ocurren en un punto». Al mismo tiempo deberíamos notar que los predicados no encierran 350

5 VERBA HISPANICA XX/1 CECYLIA TATOJ en su estructura un cambio de estado que implique un estado resultante. Como explica Wilk-Racięska (2004: 64), en el caso del predicado llegar, no es posible probar que alguno de ellos implique un estado resultante, «un cambio intrínseco que afecte al sujeto». La autora da el siguiente ejemplo: Se durmió el niño significa que ha ocurrido algo que ha provocado que el niño está dormido/ duerme (El niño empezó a dormir). Sin embargo, la frase Pedro llegó a casa no significa que ha ocurrido algo que ha provocado que Pedro *está llegado/*llega a casa. Análogamente podemos analizar el uso de otros predicados por ejemplo: Pedro vino a casa no significa que ha ocurrido algo que ha provocado que Pedro *está venido/*viene a casa. Pedro entró en la habitación no significa que ha ocurrido algo que ha provocado que Pedro *está entrado/*entra en la habitación. Esto es porque, como observa Wilk-Racięska (2004: 64), el predicado llegar (y, según nosotros, también los otros predicados que acabamos de enumerar) no acepta la forma estar + participio pasado, con la que se puede expresar, de un modo más natural, un estado resultante. De acuerdo con Kryzia (1986: 104), los verbos de estado o de acción no expresan cambio en la realidad, es decir, no incluyen un elemento de cambio. Pueden incluir destinos espaciales o temporales, por ejemplo, dojść do domu ( llegar a casa ); sin embargo, éstos no deciden sobre la finalidad de una acción o estado, sino que muestran el logro del destino o la finalidad de un lapso de tiempo. Así, se puede decir: Doszli do domu, minęli go i weszli w las (Kryzia 1986: 104) ( Llegaron a casa, la pasaron/sobrepasaron y entraron en el bosque ). No obstante, según Wilk-Racięska (2004: 64), ello no significa que los semantemas que representan aquellos predicados no puedan expresar tal estado resultante de alguna manera. Siendo discontinuos, aquellos predicados encierran en su estructura el concepto de límite, hecho que les permite representar construcciones télicas ( No te pongas nervioso, Alberto ya está llegando!). Para buscar los equivalentes polacos de predicados de aspecto perfectivo tenemos que empezar por los predicados de aspecto imperfectivo, poque en polaco son ellos los que al unirse con los prefijos se convierten en nociones perfectivas derivadas con la discontinuidad (momentaneidad) como dominante. Son configuraciones aspectuales complejas. Los predicados iść, jechać, biec, płynąć, lecieć ( ir andando, ir en un medio de transporte, ir corriendo, ir nadando, navegando o flotando, ir volando ), etc., expresan duración y no encierran en su interior ninguna idea de límite; mientras que 351

6 VERBA HISPANICA XX/1 los predicados al unirse con los prefijos tienen la misma base continua, a la que se añade un componente perfectivo (es decir, los prefijos). Por esta razón se expresan mediante el término «ocurrir». Por ejemplo, los prefijos tipo przy-, do-, nad-, za-, al unirse con los verbos iść, jechać, precisan la direccionalidad (acercándose al significado de los verbos españoles venir y llegar pero incluyendo el modo de movimiento) y al mismo tiempo expresan la perfectividad (y, por eso, tienen formas sólo en pasado y futuro) como lo podemos observar en las siguientes frases: Któregoś dnia przyszedł do mnie i oświadczył, że chce zostać mudżahedinem powiedział mi potem Muslim. Polami, ścieżkami, lasami doszliśmy do Wisły, gdzie pierwszy raz z bliska zobaczyliśmy Niemców. Trenował kiedyś sporty walki, ale to nieprawda, że obezwładnił ściganego, bo akurat nadjechali funkcjonariusze. Żadnych plotek, żadnej obmowy i gdybym miał czas, zaraz bym do Pani zaszedł, by Ją o tym upewnić. Los verbos polacos przyszedł, doszliśmy, nadjechali, zaszedł se traducen al español como vino, llegamos, llegaron/se acercaron en coche, le visitó/vino a su casa. No obstante, al juntar los derivados de iść, jechać, es decir, chodzić, jeździć, con los mismos prefijos, el aspecto continuo vuelve a la posición dominante y podemos usarlos en el tiempo presente para expresar una sola acción. Por ejemplo: I ja właśnie przychodzę do pani, żeby zapytać... Nie panna to jeszcze jedzie, ale ten, który mi może ślub z nią dać odrzekł bystrooki pan Wołodyjowski - gdyż z daleka poznaję, że to ksiądz biskup Parczewski nadjeżdża z księdzem Białozorem, archidiakonem wileńskim. Na czwarty dzień pociąg dojeżdża do Kosowa Lackiego, gdzie Niemcy każą ludziom wysiadać w polu i zostawiają ich swojemu losowi. W tej chwili przed gmach sądu zajeżdża powóz, a w nim pan Łęcki. Los verbos przychodzę, nadjeżdża, dojeżdża, zajeżdża se traducen al español como vengo, se acerca/viene en coche, está llegando/se está acercando, viene. Al mismo tiempo, si usamos los derivados chodzić, jeździć, con los prefijos, en el pasado o en el futuro, al aspecto continuo se le añade la habitualidad. Por ejemplo: 352

7 VERBA HISPANICA XX/1 CECYLIA TATOJ Nikt do niego nie przychodził, nikt go nie odwiedzał, nie radził się, nawet się z nim nie kłócił. Gdy nadchodziły zimna, wtedy z pewną przykrością okręcała matka nogi onucami i pakowała je w duże juchtowe buty. Mijały tygodnie i miesiące, a Śliwka ciągle dojeżdżał do Pelplina, spędzając poza pracą większość czasu w pociągu. Był zapalonym motocyklistą i często zajeżdżał do mnie na motorze. Los verbos przychodził, nadchodziły, dojeżdżał, zajeżdżał se traducen al español como venía, venían, se acercaba/venía en coche, venía en moto. Por otro lado, conviene recordar que, como subraya S. Karolak (2001: ), la diferencia entre el aspecto perfectivo e imperfectivo no tiene por qué ser expresada en el verbo: Całą drogę przejechali w milczeniu. ( Pasaron todo el camino en silencio. ) Całą drogę jechali w milczeniu. ( Iban todo el camino en silencio. ) Según el autor la configuración limitativa representada por los verbos delimitativos y perdurativos no puede ser monoaspectual. Es decir, incluye ex definitione tanto el componente imperfectivo como el perfectivo. En la estructura de dichos verbos el segundo tiene su exponente formal en el prefijo prze-, pero los prefijos son sólo morfemas-clasificadores. El exponente de sentido perfectivo es el componente. El sentido de la perfectividad, el aspecto momentáneo, es el componente de intervalo temporal que encierra el intervalo y está expresado por el componente. Es decir, para expresar la configuración perfectiva (momentánea) no es necesario el morfema-clasificador. 4 La prefijación de los verbos de movimiento polacos y los cambios de significado Después de comentar el papel que juegan los prefijos en el aspecto polaco y para dar una visión general de las posibilidades que ofrecen en cambios semánticos, nos parece adecuado acercarnos a los prefijos polacos que se unen con los verbos iść, chodzić ( ir andando, ir andando habitualmente ) y jechać, jeździć ( ir en un medio de transporte, ir en un medio de transporte habitualmente). Vale subrayar que la mayoría de los prefijos que vamos a analizar también se unen con otros verbos que se mencionan arriba: biec, biegać ( ir corriendo, ir 353

8 VERBA HISPANICA XX/1 corriendo habitualmente ), płynąć, pływać ( ir nadando, navegando o flotando, ir nadando, navegando o flotando habitulamente ), lecieć, latać ( ir volando, ir volando habitualmente ), etc., pero los dejaremos para otro estudio. Antes que nada cabe señalar que los prefijos que vamos a analizar forman parte del grupo de afijos deícticos verbales y, como subraya Maciejewski (1996: 37), describen el movimiento del referente en relación a aquí y allí del referente y/o al campo del remitente/destinatario. Al explicar los significados de dichos verbos con prefijos, nos basaremos en Wróbel (1998: ) que propone formar tres grupos generales: 1) Prefijos que indican acercamiento. 2) Prefijos que indican alejamiento. 3) Prefijos que incluyen otras informaciones en cuanto a la direccionalidad. El mismo autor subraya que los mismos prefijos (desde el punto de vista de la fonología), pueden añadir diferentes significados, lo que marcaremos a continuación, por ejemplo el prefijo pod-. Los tres grupos, según el autor, se dividen en otros más detallados 2 : 4.1 Las formaciones que indican el acercamiento a los objetos a) acercamiento total (eventualmente una unión) visto desde el punto de la llegada; se expresa con el prefijo przy- (przyjść, przychodzić, przyjechać, przyjeżdżać 3 ), lo que se traduce al español usando los verbos llegar o venir, por ejemplo: Jan przyszedł do domu. Jan przychodzi do pracy o 8. Maria przyjechała do nas z Marianem. Anna przyjeżdża do babci raz w tygodniu. b) acercamiento total (eventualmente una unión) al lugar de destino como un punto fronterizo, lo que nos hace pensar en el verbo español llegar ; se expresa con el prefijo do- (dojść, dochodzić, dojechać, dojeżdżać): Doszliśmy do końca. Nigdy nie dochodził do naszego domu. 2 Citamos la división hecha por el autor mencionado, añadiendo nuestros ejemplos. 3 Como hay cambios morfológicos en la raíz, consideramos importante, presentar los cuatro infinitivos. 354

9 VERBA HISPANICA XX/1 CECYLIA TATOJ Dojechaliśmy szczęśliwie na miejsce. Już dojeżdżamy. c) acercamiento parcial visto desde el punto de destino; se expresa con pod- (podejść, podchodzić, podjechać, podjeżdżać), lo que en español expresamos con el verbo acercarse : Podszedł do biurka i sięgnął po telefon. Sztucznie ożywiony, wciąż podchodził do baru, prosząc o nowego drinka. Kiedy podjechał do nas bliżej, zaczęliśmy krzyczeć. Schabek podjeżdżał czasem ciągnikiem czy starą ładą pod stację benzynową. d) acercamiento parcial visto desde el punto de destino, en el que se encuentra el hablante (lo que nos hace compararlo con el verbo español venir o acercarse ), con un aspecto de esperar; se expresa con nad- (nadejść, nadchodzić, nadjechać, nadjeżdżać): Po kwadransie uliczką nadszedł pięćdziesięcioletni tubylec. Czekaliśmy, a on nie nadchodził. Z naprzeciwka nadjechał radiowóz. Właśnie nadjeżdżał tramwaj. e) acercamiento al punto de destino visto desde el punto de partida; se expresa con za- (zajść, zachodzić, zajechać, zajeżdżać), lo que con los verbos iść, chodzić, se acerca al significado del verbo visitar, y con los verbos jechać, jeździć, al significado de venir o llegar : Żadnych plotek, żadnej obmowy i gdybym miał czas, zaraz bym do Pani zaszedł, by Ją o tym upewnić. Od czasu do czasu zachodziłem na mały klasztorny cmentarz. Wtedy pod stację zajechał czerwony volkswagen. Był zapalonym motocyklistą i często zajeżdżał do mnie na motorze. f) acercamiento al punto de destino visto desde el punto de partida, con la acentuación de la fase inicial, se expresa por po- (pójść, pochodzić, pojechać, pojeździć): Zrobił obrażoną minę i poszedł dalej. Karol mu nic nie odpowiedział, bo odszedł spiesznie, a Moryc pochodził jeszcze po fabryce i z irytacją spostrzegał wszędzie, że buduje się porządnie, że buduje się bardzo drogo. 355

10 VERBA HISPANICA XX/1 Afgańczycy oczywiście nie pojechali do Ameryki. Sam z ochotą pojeździłbym po mieście. g) acercamiento hacia un punto comun z- (zejść, schodzić, zjechać, zjeżdżać), lo que se traduce al español como juntarse : Chłopcy zeszli się na kolację. Wszyscy obudzili się wcześnie, zaraz zaczną się schodzić na herbatę i bułki. Oto obaj, szukając się, tego samego dnia zjechali się w Moskwie. Do wioski zjeżdżali ważni i pomniejsi komendanci z innych dolin, przełęczy i miast. h) acercamiento hacia un lugar: - hacia dentro: w- (wejść, wchodzić, wjechać, wjeżdżać), traducido como entrar : Wszedł do kościoła. Nigdy do niego nie wchodził. Zanim nie wjechał na czołgu do Kabulu, nigdy nie widział wielkiego miasta. Pociąg zwolnił, wjeżdżał na peron, za szybą zobaczyła napisy. - desde abajo para quedarse por debajo o al lado: pod- (podejść, podchodzić, podjechać, podjeżdżać), traducido como acercarse : Podszedł pod mury. Z wolna podchodził pod mury. Podjechał pod górę. Czołgi podjeżdżały pod drzwi pałacu. - desde abajo hacia arriba: w- (wejść, wchodzić, wjechać, wjeżdżać), traducido como subir : Zostawiłem ją, wszedłem na piętro i odszukałem sypialnię gospodarza. Wchodził po schodach tuż za nami. Dotarł do gmachu szpitala, wjechał windą na swoje piętro i ostrożnie nacisnął przycisk dzwonka. Wjeżdżała windą na 10 piętro. - hacia arriba y quedarse ahí: na- (najść, nachodzić, najechać, najeżdżać): Nieprzyjaciel naszedł ojczyznę. 356

11 VERBA HISPANICA XX/1 CECYLIA TATOJ Gdy wróg zewnętrzny nachodzi ojczystą dzielnicę. Najechał na tył innego pojazdu. Wóz najeżdża na mnie, cofam się Formaciones que designan el alejamiento de los objetos a) alejamiento de un lugar, se expresa con od- (odejść, odchodzić, odjechać, odjeżdżać), lo que se puede traducir como irse : Spochmurniał na te słowa i odszedł zasmucony. Całował ją w czoło i odchodził. Autobus odjechał. Czyliż raz odjeżdżałem i wracałem? b) alejamiento simultáneo de los objetos o de sus partes, se expresa con roz- (rozejść, rozchodzić, rozjechać, rozjeżdżać) se traduce como dispersarse, alejarse, separarse : Zapach rozszedł się po całej okolicy. Światło rozchodzi się na wszystkie strony. Rozjechali się po świecie, założyli rodziny. Spotykali się raz w roku w Krakowie, potem rozjeżdżali każdy w swoją stronę. c) breve alejamiento, se expresa por u- (sólo las formas ujść, ujechać, las otras han cambiado el significado): Uszedł parę kroków. Nie ujechał jednak daleko, bo wylądował w rowie. d) alejamiento de un lugar: wy- (wyjść, wychodzić, wyjechać, wyjeżdżać) se puede traducir como salir : Wyszedł ze swojej kryjówki. Dzięki jego opowiadaniom zobaczyłam mojego Dziadka, jak wychodzi rano przed dom... Moja rodzina, bojąc się prześladowań, wyjechała do Pakistanu. Pan Przesmycki wyjeżdża jutro do Szwajcarii. e) alejamiento desde arriba hacia abajo; z- (zejść, zchodzić, zjechać, zjeżdżać), lo que se traduce como bajar : 357

12 VERBA HISPANICA XX/1 Zszedł z góry Syjon. Nie wolno było jedynie schodzić na najniższy taras. Gdy Wokulski powoli zjechał z góry, zwróciła do niego konia i zawołała niecierpliwie... Żołnierze zjeżdżali w dół z wysokiego słupa. 4.3 Otras informaciones sobre la dirección a) la dirección hacia arriba, usada sólo para hablar de los cuerpos celestes: wz- (wzejść, wschodzić): Słońce wschodzi o 6. b) desplazamiento desde un sitio a otro: prze- (przejść, przechodzić, przejechać, przejeżdżać), lo que podemos traducir como pasar, cruzar, etc.: Przeszedł przez jezdnię i znalazł się w parku. Bardzo ostrożnie przechodziłem koło potoku. W młodości przejechał prawie całą Małopolskę i Śląsk. Zaczęło padać, gdy przejeżdżał pod torami kolejowymi. Hemos reunido en la siguiente tabla los prefijos que se unen con los verbos iść/ chodzić, jechać/jeździć: infinitivo imperfectivo polaco iść/chodzić infinitivo perfectivo polaco przyjść dojść podejść nadejść zajść pójść zajść wejść odejść rozejść zejść ujść wyjść wzejść przejść infinitivo imperfectivo polaco tipo: iterativo przychodzić dochodzić podchodzić nadchodzić schodzić pochodzić zachodzić wychodzić odchodzić rozchodzić schodzić uchodzić wchodzić wschodzić przechodzić 358

13 VERBA HISPANICA XX/1 CECYLIA TATOJ infinitivo imperfectivo polaco jechać/jeździć infinitivo perfectivo polaco przyjechać dojechać podjechać nadjechać zajechać odjechać rozjechać zjechać ujechać wyjechać wjechać przejechać infinitivo imperfectivo polaco tipo: iterativo przyjeżdżać dojeżdżać podjeżdżać nadjeżdżać zajeżdżać odjeżdżać rozjeżdżać zjeżdżać ujeżdżać wyjeżdżać wjeżdżać przejeżdżać La perfectividad está ligada con los prefijos que siempre cambian el significado de los verbos de movimiento. A veces el prefijo po- se presenta 4 como neutral, por ejemplo en la frase siguiente: Poszedl do szkoly. ( Ha ido a la escuela. ). Sin embargo, como subraya Nagórko (2005: 172), en muchos casos este prefijo añade al derivado el significado de ablatividad, es decir, el movimiento desde el que habla. Lo que se ve claramente, al compararlo con el prefijo przy-, como en la frase: Przyszedł o piątej i o siódmej poszedł do pracy. ( Vino a las 5 y a las 7 se fue al trabajo. ). Przyszedł se traduce vino y poszedł se fue, es decir son verbos que muestran dos rumbos opuestos. Al mismo tiempo deberíamos notar que los verbos polacos iść y jechać como imperfectos tienen formas sólo en el presente y el pasado. En el futuro no se usa la forma típica para otros verbos tipo robić, tańczyć, pić, etc., con el verbo auxiliar być (* będzie iść, będzie jechać), sino las formas de los verbos perfectivos pójść, pojechać (los verbos iść, jechać con el prefijo po-). Por ejemplo: Jutro do niego pójdę. ( Mañana iré a su casa. ) W poniedziałek pojedziemy tam. ( El lunes iremos allí (en un medio de transporte). ) En estos casos el prefijo po- pierde su significado ablativo y es neutral. En el análisis, necesariamente corto y breve, hemos analizado el aspecto de unos verbos de movimiento españoles y polacos escogidos. La importancia de este no está tanto en la descripción de todos los significados de los 4 Véase por ejemplo Pyzik (2003: 13). 359

14 VERBA HISPANICA XX/1 verbos, sino en la presentación de un fragmento de la conceptualización del movimiento codificada, gracias a ellos, en nuestra mente de la y presentación de la gran riqueza que ofrece el tema. El siguiente artículo lo tratamos como el primer paso para las futuras investigaciones, que pueden servir tanto para la descripción exacta de ambas lenguas como para los traductores y para los profesores de español o polaco como lengua extranjera. Bibliografía CLAVE: Maldonado González, C. (dir.) (1997): Clave. Diccionario del español actual. Madrid: Ediciones SM. Cuenca, M. J., Hilferty, J. (1999): Introducción a la lingüística cognitiva. Barcelona: Ariel. Diccionario Anaya de la Lengua (2002): Madrid Barcelona: Anaya. Doroszewski, W. (ed.) (1996): Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Drabik, L., Sobol, E. (eds.) (2007): Słownik języka polskiego PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Galán Rodríguez, C. (1995): «Aproximación al estudio de los verbos de movimiento en alemán y en español: movimiento real y empleos figurados». En: Anuario de estudios filológicos 1993, XVI. Universidad de Extremadura: Servicio de Publicaciones, Grochowski, M. (1973): «Klasyfikacja semantyczna jednomiejscowych czasowników ruchu współczesnego języka polskiego». En: Prace Filologiczne XXIV, Grzegorczykowa, R., Laskowski, R., Wróbel, H. (eds.) (1998): Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Warszawa: PAN. Karolak, S. (1984): «Składnia wyrażeń predykatywnych». En: Zuzanna Topolińska (ed.): Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia. Warszawa: PWN, Karolak, S. (1997a): «Aspect- catégorie grammaticale? Formalization des faits de langues». En: Studia kognitywne T. 2. Warszawa: SOW, Karolak, S. (1997b): «Arguments contre la distinction: aspect / modalité d action (Aktionsart». En: Studia kognitywne T. 2. Warszawa: SOW, Karolak, S. (2001): Od semantyki do gramatyki. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN. 360

15 VERBA HISPANICA XX/1 CECYLIA TATOJ Karolak, S. (2002): Podstawowe struktury składniowe języka polskiego. Warszawa: SOW. Kryzia, W. (1986): «Czas trwania zdarzenia a aspekt i limitatywność czasownika». En: Roman Laskowski (ed.), Czas i przestrzeń w języku. Katowice: Uniwersytet Śląski, Langacker, R. W. (2005): Wykłady z gramatyki kognitywnej. Lublin: Wydawnictwo UMCS. Maciejewski, W. (1996): O przestrzeni w języku. Studium typologiczne z językiem polskim w centrum. Poznań: UAM Wydawnictwo Naukowe. Moliner, M. (1996): Diccionario de uso del español. Madrid: Editorial Gredos. Morimoto, Y. (2001): Los verbos de movimiento. Madrid: Visor Libros. Nagórko, A. (2005): «Prepozycje a prefiksy». En: Maciej Grochowski (ed.), Przysłówki i przyimki. Studia ze składni i semantyki języka polskiego. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Porawska, J. (1991): Semantyczne aspekty frazeologii czasowników ruchu. Kraków: Universitas. Pyzik, J. (2003): Iść czy jechać, Ćwiczenia gramatyczne. Kraków: Universitas. Real Academia Española ( ): Diccionario de la Lengua Española. Madrid: Espasa. Tatoj, C. (2010a): «Análisis contrastivo del significado prototípico del verbo español ir y sus equivalentes polacos». En: Anuario de Estudios Filológicos, XXXIII, Universidad de Extremadura: Servicio de Publicaciones, Tatoj, C. (2010b): «Wyrażanie przemieszczania się w języku hiszpańskim i polskim. Najważniejsze różnice na podstawie analizy wybranych czasowników». En: Mirosława Michalska-Suchanek (ed.), Literatura i język. Szkice opisowe i komparatywne. Gliwice: Prace Naukowe GWSP, Tatoj, C. (2010c): «Qué escenas describe el verbo español ir y sus equivalentes polacos? Análisis contrastivo». En: Verba Hispanica, XVIII, Tatoj, C. (2012): «Análisis del significado de los verbos españoles venir y llegar, y sus equivalentes polacos». En: Wieslaw Banyś (ed.), Neophilologica, XXIV. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Wilk-Racięska, J. (1995): El artículo y la genericidad a la castellana. La distribución en los sintagmas nominales simples. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 361

16 VERBA HISPANICA XX/1 Wilk-Racięska, J. (2004a): El tiempo interior. Una aproximación al aspecto en español. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Wilk-Racięska, J. (2004b): «Verdes ideas sin color no pueden dormir furiosamente (Restricciones que los conceptos [predicados] imponen sobre sus argumentos)». En: Studia Romanica Posnaniensia, 31, Wilk-Racięska, J. (2006): «Es posible que un español aprenda a expresar correctamente el aspecto en polaco? Una opinión más sobre la naturaleza del aspecto». En: Mundo Eslavo, 5, Granada, Wróbel, H. (1998): «Czasownik». En: Renata Grzegorczykowa, Roman Laskowski, Henryk Wróbel (eds.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Wyd. II. Varsovia: PAN, Corpus lingüísticos empleados El corpus hecho por el Intytut Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk bajo la dirección de Adam Przepiórkowski: ( ). La base de artículos del períodico Gazeta Wyborcza: html ( ). 362

17 VERBA HISPANICA XX/1 CECYLIA TATOJ Cecylia Tatoj The University of Silesia in Katowice Time and space: the analysis of aspect in selected Spanish and Polish verbs of motion Keywords: verbs of motion, aspect, contrastive grammar, semantic grammar The objective of this article is to present how time and space are expressed, analyzing aspect in both Spanish and Polish. This issue is very complex, which is why we have decided to focus only on the description of selected verbs of motion ir, venir and llegar in Spanish as well as iść and jechać in Polish. At the beginning of this work we outline the differences in the process of conceptualization of movement in both languages and then commenting on the concept of the aspect based on the semantic grammar approach proposed by Karolak (1984 and later works) and developed and adapted by Wilk-Racięska (1995 and later works). Finally, the author discusses the aspect of the selected verbs of motion. It is also worth emphasizing that the problem of aspect is very important in expressing time in Polish, thus, a significant part of the work is dedicated to the analysis of the process of prefixation of verbs of motion in Polish as well as the resulting semantic changes. We look at 15 prefixes that can be added to Polish verbs iść and jechać and their derivatives. Dividing those prefixes in three general groups (prefixes that indicate approach, distance and prefixes that convey other types of information regarding the directionality), the author gives examples and describes the type of movement those prefixes imply. 363

18 VERBA HISPANICA XX/1 Cecylia Tatoj Silezijska Univerza Katowice Čas in prostor: aspektualna analiza izbranih španskih in poljskih glagolov premikanja Ključne besede: glagoli premikanja, aspekt, kontrastivna slovnica, semantična slovnica Cilj tega prispevka je predstaviti način izražanja časa in prostora na podlagi aspektualne analize v španskem in poljskem jeziku. Zaradi izrazite večplastnosti teme se avtorica omeji na določene glagole premikanja: v španščini na glagole ir, venir in llegar, v poljščini pa na glagola iść in jechać ter njune izpeljanke. Na začetku študije so predstavljene splošne razlike med koncepti premikanja v obeh jezikih, sledi jim komentar glagolskega aspekta, ki temelji na osnovah semantične slovnice, kot jo utemelji Karolak (1984), na primeru španskega jezika pa razvije in aplicira Wilk-Racięska (1995). Na koncu je predstavljena kategorija aspekta glagolov premikanja. Avtorica opozori, da igra kategorija aspekta pri izražanju časovnosti v poljskem jeziku pomembno vlogo in da zato večji del analize predstavlja opis besedotvornega procesa sestavljanja pri poljskih glagolih premikanja in semantičnih sprememb, ki jih ta proces povzroča. V članku je najprej predstavljenih petnajst različnih predpon, s katerimi se lahko povežejo poljska glagola iść in jechać ter njune izpeljanke, nato so predpone razvrščene v tri glavne skupine (predpone, ki izražajo približevanje, predpone, ki izražajo oddaljevanje, in predpone, ki vsebujejo druge informacije glede na usmeritev), na koncu pa je s pomočjo primerov opisano gibanje, ki ga te predpone izražajo. 364

ROZDZIAŁ TRZYNASTA UNIDAD DECIMOTERCERA

ROZDZIAŁ TRZYNASTA UNIDAD DECIMOTERCERA ROZDZIAŁ TRZYNASTA UNIDAD DECIMOTERCERA Czy jesteście ze Słowacji? Oni są z Portugalii, prawda? Może tak, może nie Preguntas con hipótesis y respuestas a estas preguntas. En la anterior unidad has aprendido

Bardziej szczegółowo

a. Desde mi propio escritorio (Diccionario científico ) b. Dudas, observaciones y preguntas respecto a la lectura recomendada.

a. Desde mi propio escritorio (Diccionario científico ) b. Dudas, observaciones y preguntas respecto a la lectura recomendada. Tłumaczenia techniczne i naukowe: Programa detallado: 1. 8.10: 2. 15.10. 3. 22.10. 4. 29.10. a. Presentación de la asignatura, reglas de juego etc. b. Ejercicio con tres textos científicos (Nobel de medicina,

Bardziej szczegółowo

Lista najważniejszych przyimków

Lista najważniejszych przyimków W języku hiszpańskim istnieje wiele przyimków, które mają jasno określone zasady użycia. Lista najważniejszych przyimków Znaczenie przyimka A Do De Od,o Con Z Durante Podczas En W, na Entre Pomiędzy Hasta

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ PIĘTNASTY UNIDAD DECIMOQUINTA

ROZDZIAŁ PIĘTNASTY UNIDAD DECIMOQUINTA ROZDZIAŁ PIĘTNASTY UNIDAD DECIMOQUINTA Z której firmy pan jest? Z której gazety? Preguntas acerca de la universidad, facultad, departamento, empresa etc. y sus respuestas. Las preguntas Skąd jesteś?, Skąd

Bardziej szczegółowo

Księgarnia PWN: M. Cybulska-Janczew, J. Perlin - Gramatyka języka hiszpańskiego z ćwiczeniami CZASOWNIK (VERBO) ...

Księgarnia PWN: M. Cybulska-Janczew, J. Perlin - Gramatyka języka hiszpańskiego z ćwiczeniami CZASOWNIK (VERBO) ... Księgarnia PWN: M. Cybulska-Janczew, J. Perlin - Gramatyka języka hiszpańskiego z ćwiczeniami Spis treści Wstęp... 11 CZASOWNIK (VERBO) 1 Czasowniki całkowicie regularne w czasie teraźniejszym Verbos totalmente

Bardziej szczegółowo

Español para los más pequeños (Hiszpański dla najmłodszych)

Español para los más pequeños (Hiszpański dla najmłodszych) Program 2015-2016 Przedszkole Pijarskie Español para los más pequeños (Hiszpański dla najmłodszych) Nauczyciel: Iván Marín Septiembre (Wrzesień) TEMATY (przykład: pierwszy trymestr) Octubre (Październik)

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MJH-R2A1P-062 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja dla zdającego Czas pracy 110 minut 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny

Bardziej szczegółowo

PISTA 3. - Cześć. Jestem Paula. - Jak masz na imię? - Jestem Beatriz. - Skąd jesteś?

PISTA 3. - Cześć. Jestem Paula. - Jak masz na imię? - Jestem Beatriz. - Skąd jesteś? MINI LEKCJA Kurs hiszpańskiego mini lekcja 1 Conocer a las personas. Escucha los diálogos y responde a las preguntas. PISTA Posłuchaj dialogów i odpowiedz na pytania pełnymi zdaniami. - Hola! Me llamo

Bardziej szczegółowo

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2013 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu KOD UZUPEŁNIA ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2013 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu KOD UZUPEŁNIA ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJH-R1_1P-091 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO STYCZEŃ ROK 2009 POZIOM ROZSZERZONY

Bardziej szczegółowo

Pod niebem Malagi H I S Z P A Ñ S K I E O P O W I E Ś C I. Życie Carmen

Pod niebem Malagi H I S Z P A Ñ S K I E O P O W I E Ś C I. Życie Carmen Pod niebem Malagi H I S Z P A Ñ S K I E O P O W I E Ś C I Życie Carmen SPIS TREŚCI 1. Presentación 3-10 2. Mi familia.. 11-18 3. Mi tiempo libre.. 19-27 4. Mi rutina 28-38 5. Mi amiga Lucía 39-49 6. Mi

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ ÓSMY UNIDAD OCTAVA

ROZDZIAŁ ÓSMY UNIDAD OCTAVA ROZDZIAŁ ÓSMY UNIDAD OCTAVA Jaki jest twój chłopak? Jaka ona jest? Mój chłopak jest przystojny. Ona jest wysportowana. Cómo formular preguntas sobre el aspecto y las cualidades de las personas y cómo responder

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2014 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2014 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Integracio n en Rn. Integral mu ltiple.

Integracio n en Rn. Integral mu ltiple. SOLUCIONES DE LOS EJERCICIOS DE CA LCULO II PARA GRADOS DE INGENIERI A Elaboradas por Domingo Pestana y Jose Manuel Rodrı guez, con Paulo Enrique Ferna ndez Moncada, Arturo de Pablo y Elena Romera. Integracio

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK HISZPAŃSKI PRZYKŁADOWY ZESTAW ZADAŃ DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM (S8) Czas pracy: 45 minut Czas pracy będzie wydłużony zgodnie

Bardziej szczegółowo

NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki:

NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki: NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA Agnieszka Wiśniewska Zakres gramatyki: - Rodzaje rzeczowników - Stopniowanie przymiotników - Przyimki - Czas teraźniejszy (w tym czasowniki nieregularne) - Gustar -

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2010 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2010 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja dla zdającego CZĘŚĆ I Czas pracy 120 minut 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2014 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2014 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MJH-R1_1P-072 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ ROK 2007 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I Czas pracy 120 minut Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy

Bardziej szczegółowo

Revisión web de cenametali.pl

Revisión web de cenametali.pl Revisión web de cenametali.pl Generado el 13 Noviembre 2017 16:38 PM La puntuación es 28/100 Contenido SEO Título cenametali.pl - oferta sprzedaży domeny Longitud : 39 Perfecto, tu título contiene entre

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY CZWARTY/ UNIDAD VIGÉSIMO CUARTA

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY CZWARTY/ UNIDAD VIGÉSIMO CUARTA ROZDZIAŁ DWUDZIESTY CZWARTY/ UNIDAD VIGÉSIMO CUARTA Mam dziewczynę nie mam dziewczyny. Znam pana Kowalskiego nie znam pana Wiśniewskiego. Kocham Adama nie kocham Pawła... Lubię Ewę nie lubię Anny. Sobre

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK HISZPAŃSKI

EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK HISZPAŃSKI Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2012 ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów Rozumienie ze

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY PIERWSZY/ UNIDAD VIGÉSIMO PRIMERA

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY PIERWSZY/ UNIDAD VIGÉSIMO PRIMERA ROZDZIAŁ DWUDZIESTY PIERWSZY/ UNIDAD VIGÉSIMO PRIMERA Czy masz narzeczoną? Czy ma pani partnera? Mam chłopaka. El amor: fuente de alegría y de preocupación. A. CÓMO PREGUNTAR POR LA MEDIA NARANJA. En primer

Bardziej szczegółowo

Podróże Zakwaterowanie

Podróże Zakwaterowanie - Szukanie zakwaterowania En dónde puedo encontrar? En dónde puedo encontrar? Pytanie o wskazówki, jak znaleźć miejsce zakwaterowania... una habitación para rentar?... una habitación para rentar?... un

Bardziej szczegółowo

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY BADANIE DIAGNOSTYCZNE W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM PODSTAWOWY GRUDZIEŃ 2011

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY BADANIE DIAGNOSTYCZNE W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO POZIOM PODSTAWOWY GRUDZIEŃ 2011 Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2011 UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY KOD UCZNIA PESEL miejsce na naklejkę z

Bardziej szczegółowo

Szkoła języka hiszpańskiego

Szkoła języka hiszpańskiego DYREKTORZY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I PONADGIMNAZJALNYCH ORAZ NAUCZYCIELE JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO IX Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Lublinie pragnie zaprosić gimnazjalistów oraz licealistów do

Bardziej szczegółowo

Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu.

Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu. Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu. Uk ad graficzny CKE 2011 UZUPE NIA ZESPÓ NADZORUJ CY KOD UCZNIA PESEL miejsce na naklejk z kodem

Bardziej szczegółowo

nosotros Somos Estamos vosotros sois stáis Ellos, ellas, Ustedes son están hay

nosotros Somos Estamos vosotros sois stáis Ellos, ellas, Ustedes son están hay Czasowniki ser estar i haber wprowadzenie W języku hiszpańskim istnieją trzy czasowniki, które znaczą być. Każdy z nich posiada określone zasady użycia, mimo to dosyć często wybrane odpowiedniego czasownika

Bardziej szczegółowo

Kurs hiszpańskiego. 4 mini lekcja. dependiente/a sprzedawca. economista, contable ekonomista, księgowy/a. camarero/a kelner

Kurs hiszpańskiego. 4 mini lekcja. dependiente/a sprzedawca. economista, contable ekonomista, księgowy/a. camarero/a kelner MINI LEKCJA 4 1 Relaciona los dibujos de los diferentes lugares de trabajo con la profesión: Połącz obrazki z miejscem pracy z odpowiednim zawodem. Lugar de trabajo Dónde trabaja? Qué hace? A qué se dedica?

Bardziej szczegółowo

Revisión web de smsrandka.pl

Revisión web de smsrandka.pl Revisión web de smsrandka.pl Generado el 31 Augosto 2016 11:42 AM La puntuación es 28/100 Contenido SEO Título smsrandka.pl - oferta sprzedaży domeny Longitud : 38 Perfecto, tu título contiene entre 10

Bardziej szczegółowo

Komitet Główny Olimpiady Języka Hiszpańskiego Polskie Towarzystwo Neofilologiczne www.ojh.edu.pl NUESTRAS MASCOTAS. Por IRENE GREEN QUINTANA

Komitet Główny Olimpiady Języka Hiszpańskiego Polskie Towarzystwo Neofilologiczne www.ojh.edu.pl NUESTRAS MASCOTAS. Por IRENE GREEN QUINTANA Strona1 NUESTRAS MASCOTAS Por IRENE GREEN QUINTANA ETIQUETAS: Vocabulario A2, B1 NIVEL: A2 y B1 del Marco Común Europeo de Referencia TIPO DE ESCUELA: Gimnazjum o Liceum OBJETIVOS LINGÜÍSTICOS: LEXICALES:

Bardziej szczegółowo

JAGIELOŃSKIE CENTRUM JĘZYKOWE UJ JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM KURSU: A1 OGÓLNODOSTĘPNY NAUCZYCIEL: Pedro Martín PODRECZNIK: Ele Actual 1

JAGIELOŃSKIE CENTRUM JĘZYKOWE UJ JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM KURSU: A1 OGÓLNODOSTĘPNY NAUCZYCIEL: Pedro Martín PODRECZNIK: Ele Actual 1 JAGIELOŃSKIE CENTRUM JĘZYKOWE UJ JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM KURSU: A1 OGÓLNODOSTĘPNY NAUCZYCIEL: Pedro Martín PODRECZNIK: Ele Actual 1 Założenia Kurs podstawowy przeznaczony jest dla słuchaczy, którzy nie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 5 Jak się uczyć?... 6

Spis treści. Wstęp... 5 Jak się uczyć?... 6 Spis treści Wstęp......................................... 5 Jak się uczyć?................................... 6 2 3 4 5 9 10 11 15 16 17 21 22 23 24 28 29 30 31 35 36 37 41 42 43 47 48 49 53 54 55 Lekcja

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ SIÓDMY SÉPTIMA UNIDAD

ROZDZIAŁ SIÓDMY SÉPTIMA UNIDAD ROZDZIAŁ SIÓDMY SÉPTIMA UNIDAD Gdzie jest restauracja? Prosto i na lewo. Preguntas por la ubicación y cómo responderlas. En la anterior unidad has aprendido a preguntar por algo o por alguien, y cómo preguntar

Bardziej szczegółowo

NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki:

NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki: NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA Agnieszka Wiśniewska Zakres gramatyki: - Rodzaje rzeczowników - Stopniowanie przymiotników - Przyimki - Czas teraźniejszy (w tym czasowniki nieregularne) - Gustar -

Bardziej szczegółowo

bab.la Frases: Personal Buenos deseos Polaco-Español

bab.la Frases: Personal Buenos deseos Polaco-Español Buenos deseos : Matrimonio Gratulujemy! Życzymy Wam wszystkiego, co najlepsze! Felicitaciones. Les deseamos a ambos toda la felicidad del mundo. Se usa al felicitar a una pareja de recién casados Gratulacje

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK HISZPAŃSKI

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK HISZPAŃSKI SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK HISZPAŃSKI PRZYKŁADOWY ZESTAW ZADAŃ DLA UCZNIÓW Z AUTYZMEM, W TYM Z ZESPOŁEM ASPERGERA (S2) Czas pracy: 45 minut Czas pracy będzie wydłużony zgodnie

Bardziej szczegółowo

Gramatyka: Czasownik - język hiszpański

Gramatyka: Czasownik - język hiszpański Gramatyka: Czasownik język hiszpański Czasownik w języku hiszpańskim odmienia się przez osoby i liczbę. Czasownik może występować w czterech trybach: orzekającym, łączącym, warunkowym, rozkazujący. Czasownik

Bardziej szczegółowo

Rozdział 3 Czasownik. Czasowniki ser, estar i haber

Rozdział 3 Czasownik. Czasowniki ser, estar i haber Rozdział 3 Czasownik Czasowniki ser, estar i haber W języku hiszpańskim występują trzy czasowniki, które są tożsame z polskim być. Są to czasowniki ser, estar oraz haber. Ostatni z nich określa tylko znajdowanie

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2011 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2011 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN

Bardziej szczegółowo

Kurs hiszpańskiego. 1 Mira los dibujos de la miniclase n o 9 con atención y responde a las preguntas con frases completas.

Kurs hiszpańskiego. 1 Mira los dibujos de la miniclase n o 9 con atención y responde a las preguntas con frases completas. MINI LEKCJA 10 Przypatrz się obrazkom z mini lekcji 9 i odpowiedz na pytania. 1 Mira los dibujos de la miniclase n o 9 con atención y responde a las preguntas con frases completas. 1. De qué color es el

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Strona e-book. Ścieżka mp3 audiobook. Rozmowy telefoniczne 32 24

Spis treści. Strona e-book. Ścieżka mp3 audiobook. Rozmowy telefoniczne 32 24 Spis treści Strona e-book Ścieżka mp3 audiobook Podstawowe zwroty 5 1 Witanie się, przedstawianie 6 2 i żegnanie Dane osobowe 7 3 Rodzina 9 4 Opisywanie ludzi 10 5 Umawianie spotkania 11 6 Informacja kolejowa

Bardziej szczegółowo

znam fakty historyczne dotyczące Dnia Języka Hiszpańskiego znam podstawowe słownictwo dotyczące podróży i odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba

znam fakty historyczne dotyczące Dnia Języka Hiszpańskiego znam podstawowe słownictwo dotyczące podróży i odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba NaCoBeZU Koło języka hiszpańskiego Klasy 4-6 1. Los saludos y las despedidas. Powtórzenie wiadomości o sposobach przywitania się i pożegnania. utrwalam wyrażenia stosowane na powitanie i pożegnanie wymieniam

Bardziej szczegółowo

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE ESPAÑOL EN MARCHA PARA POLONIA- VERSIÓN POLACO

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE ESPAÑOL EN MARCHA PARA POLONIA- VERSIÓN POLACO PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE ESPAÑOL EN MARCHA PARA POLONIA- VERSIÓN POLACO Treści nauczania oparte na Podstawie Programowej Liczba godzin Umiejętności komunikacyjne Uczeń potrafi: Hola! - Prawidłowo wymawiać

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK HISZPAŃSKI

EGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK HISZPAŃSKI Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2013 ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów Rozumienie ze

Bardziej szczegółowo

NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki:

NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki: NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA Agnieszka Wiśniewska Zakres gramatyki: - Rodzaje rzeczowników - Stopniowanie przymiotników - Przyimki - Czas teraźniejszy (w tym czasowniki nieregularne) - Gustar -

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJH-R1_1P-092 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ ROK 2009 POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja

Bardziej szczegółowo

Jagiellońskie Centrum Językowe UJ Ramowy program nauczania języka hiszpańskiego na poziomie B2

Jagiellońskie Centrum Językowe UJ Ramowy program nauczania języka hiszpańskiego na poziomie B2 Jagiellońskie Centrum Językowe UJ Ramowy program nauczania języka hiszpańskiego na poziomie B2 Założenia Proponowany program nauczania opiera się na założeniu, że osoby rozpoczynające naukę na poziomie

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY UNIDAD VIGÉCIMA

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY UNIDAD VIGÉCIMA ROZDZIAŁ DWUDZIESTY UNIDAD VIGÉCIMA Jaki jest twój stan cywilny? Jestem mężatką. Conversaciones en torno al estado civil. A. CÓMO RESPONDER PREGUNTAS SOBRE EL ESTADO CIVIL DE UNA PERSONA. Para empezar,

Bardziej szczegółowo

bab.la Zwroty: Korespondencja osobista Życzenia polski-hiszpański

bab.la Zwroty: Korespondencja osobista Życzenia polski-hiszpański Życzenia : Ślub Gratulujemy! Życzymy Wam wszystkiego, co najlepsze! Felicitaciones. Les deseamos a ambos toda la felicidad del mundo. młodej parze Gratulacje i najlepsze życzenia w dniu ślubu! Felicitaciones

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA (A1)

EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA (A1) EGZMIN MTURLNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPŃSKI POZIOM PODSTWOWY ROZWIĄZNI ZDŃ I SCHEMTY PUNKTOWNI (1) GRUDZIEŃ 2013 Zadanie 1. (0 5) proste, typowe wypowiedzi ustne, artykułowane wyraźnie,

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Studia

Życie za granicą Studia - Uczelnia Chciałabym/Chciałabym zapisać się na studia. Wyrażenie chęci zapisania się na uczelnię Chciałabym/Chciałabym zapisać się na. studia licencjackie studia magisterskie studia doktoranckie studia

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Studia

Życie za granicą Studia - Uczelnia Chciałabym/Chciałabym zapisać się na studia. Wyrażenie chęci zapisania się na uczelnię Chciałabym/Chciałabym zapisać się na. studia licencjackie studia magisterskie studia doktoranckie studia

Bardziej szczegółowo

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA COMPAÑEROS 1 Versión en Polaco. 1 er Curso Gimnazjum

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA COMPAÑEROS 1 Versión en Polaco. 1 er Curso Gimnazjum PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA COMPAÑEROS 1 Versión en Polaco 1 er Curso Gimnazjum 1 TEMAT ZAJĘĆ Treści nauczania z podstawy programowej Liczba godzin Uczeń potrafi osiągane umiejętności komunikacyjne Zakres leksykalny

Bardziej szczegółowo

przyjemność znać, poznawać przedstawiać (się) zachwycony widzieć, spotykać Jak (ci) leci?, Jak tam? żegnać się mile widziany wchodzić pozdrowienie

przyjemność znać, poznawać przedstawiać (się) zachwycony widzieć, spotykać Jak (ci) leci?, Jak tam? żegnać się mile widziany wchodzić pozdrowienie 1 2 przyjemność Cześć, jestem Marta Gil. Cześć, ja jestem Ignacio Pons. Bardzo mi miło. znać, poznawać Znasz mojego brata, Wiktora? Nie, bardzo miło cię poznać, Wiktorze. 3 4 przedstawiać (się) Tato, przedstawiam

Bardziej szczegółowo

NOMINATIVO DATIVO. (Co to jest? To jest słownik.) (Kto to jest? To jest pan profesor.)

NOMINATIVO DATIVO. (Co to jest? To jest słownik.) (Kto to jest? To jest pan profesor.) NOMINATIVO Mianownik: Kto?, Co? quién?, qué? El nominativo es como un pequeño estudioso de la lengua. Pasa todo el día observando lo que le rodea. Tiene mucha curiosidad por cómo se llaman los objetos

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału. na podstawie podręcznika Descubre 1 wydawnictwa Draco. Zakres podstawowy, etap kształcenia III.2.0.

Rozkład materiału. na podstawie podręcznika Descubre 1 wydawnictwa Draco. Zakres podstawowy, etap kształcenia III.2.0. Rozkład materiału na podstawie podręcznika Descubre 1 wydawnictwa Draco Zakres podstawowy, etap kształcenia III.2.0. Poniższy plan rozkład materiału został opracowany na 60 godzin lekcyjnych. Liczba godzin

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO 20 MAJA 2016 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Godzina rozpoczęcia: 14:00. Czas pracy: 120 minut

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO 20 MAJA 2016 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Godzina rozpoczęcia: 14:00. Czas pracy: 120 minut Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD UZUPEŁNIA ZDAJĄCY PESEL miejsce na naklejkę dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Los artículos- RODZAJNIKI

Los artículos- RODZAJNIKI Los artículos- RODZAJNIKI W języku hiszpańskim prawie wszystkie rzeczowniki poprzedzone są odpowiednim rodzajnikiem. Od rodzajnika wiele zależy, często jego użycie lub brak całkowicie zmienia znaczenie.

Bardziej szczegółowo

La Transición española El puente hacia la democracia

La Transición española El puente hacia la democracia La Transición española El puente hacia la democracia Por Gregorio Jiménez Peñarroya STRESZCZENIE: Transformacja ustrojowa w Hiszpanii to okres charakteryzujący się odejściem od dawnych struktur dyktatury

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY SIÓDMY/ UNIDAD VIGÉSIMO SÉPTIMA

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY SIÓDMY/ UNIDAD VIGÉSIMO SÉPTIMA ROZDZIAŁ DWUDZIESTY SIÓDMY/ UNIDAD VIGÉSIMO SÉPTIMA Dokąd jedziesz?, Dokąd lecisz?, Dokąd płyniesz? Viajar en coche, en tren, avión o barco. A. A DÓNDE VIA JAS? En español se emplea el mismo verbo ir para

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2012 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2012 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN

Bardziej szczegółowo

Oficina Monterrey: Calle retorno # 208, segundo piso Fraccionamiento empleados, 6409, Monterrey, N.L. Teléfonos: (81) y (81)

Oficina Monterrey: Calle retorno # 208, segundo piso Fraccionamiento empleados, 6409, Monterrey, N.L. Teléfonos: (81) y (81) www.nasa.com.mx ventas@nasa.com.mx GRUPO NASA TECNOLOGIA Webservice de Validación www.nasa.com.mx ventas@nasa.com.mx 1 Contenido A. Rutas URL de los servicios...3 B. Definición de Metodos expuestos...4

Bardziej szczegółowo

KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI

KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI Egzamin maturalny maj 2010 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów Rozumienie ze słuchu 1.1. D 1.2. C 1.3. Zdający określa główną

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII, GEOGRAFII, HISTORII SZTUKI HISZPANII

EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII, GEOGRAFII, HISTORII SZTUKI HISZPANII Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MHS-R2A1H-062 EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII, GEOGRAFII, HISTORII SZTUKI HISZPANII DLA ABSOLWENTÓW KLAS DWUJĘZYCZNYCH Arkusz w języku hiszpańskim Czas pracy 60

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Avanzado. Superior. Español Extremo

Spis treści. Avanzado. Superior. Español Extremo Avanzado Vida y mundo natural, flora y fauna Życie, świat naturalny, flora i fauna 6 Cuerpo, rasgos físicos, salud y muerte Ciało, cechy fizyczne, zdrowie i śmierć 10 Gente y la familia Ludzie i rodzina

Bardziej szczegółowo

PLAN DYDAKTYCZNY NAUCZANIA JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ. (poziom II) na podstawie podręcznika Compañeros 1 (90 godzin dydaktycznych)

PLAN DYDAKTYCZNY NAUCZANIA JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ. (poziom II) na podstawie podręcznika Compañeros 1 (90 godzin dydaktycznych) PLAN DYDAKTYCZNY NAUCZANIA JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ (poziom II) na podstawie podręcznika Compañeros 1 (90 godzin dydaktycznych) Plan realizowany w klasie V i VI w wymiarze 2 godzin dydaktycznych

Bardziej szczegółowo

KNOW YOUR RIGHTS AS AN IMMIGRANT CONOZCA SUS DERECHOS COMO INMIGRANTE JAKO IMIGRANT POZNAJCIE PAŃSTWO PRAWA

KNOW YOUR RIGHTS AS AN IMMIGRANT CONOZCA SUS DERECHOS COMO INMIGRANTE JAKO IMIGRANT POZNAJCIE PAŃSTWO PRAWA KNOW YOUR RIGHTS AS AN IMMIGRANT CONOZCA SUS DERECHOS COMO INMIGRANTE POZNAJCIE PAŃSTWO PRAWA JAKO IMIGRANT SEIU1.ORG /SEIULOCAL1 @SEIULOCAL1 @SEIU.LOCAL1 1 KNOW YOUR RIGHTS: WHAT TO DO IF IMMIGRATION

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA (A7)

EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMATY PUNKTOWANIA (A7) EGZAMIN MATURALNY OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SHEMATY PUNKTOWANIA (A7) GRUDZIEŃ 2013 Zadanie 1. (0 4) II. Rozumienie wypowiedzi. Zdający rozumie [

Bardziej szczegółowo

Fashion for your profession. polski español. Koszulki Camisetas

Fashion for your profession. polski español. Koszulki Camisetas Fashion for your profession polski español Koszulki Camisetas Świeżość modna i wygodna Kiedy w pracy robi się gorąco, niezastąpiona jest przewiewna odzież. Nowa kolekcja koszulek PLANAM, obejmująca koszulki

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJH-R1_1P-082 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ ROK 2008 POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK HISZPAŃSKI

EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK HISZPAŃSKI Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM PODSTAWOWY MAJ 2011 2 Egzamin maturalny z języka hiszpańskiego poziom podstawowy ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1.

Bardziej szczegółowo

Szkoła języka hiszpańskiego

Szkoła języka hiszpańskiego DYREKTORZY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I PONADGIMNAZJALNYCH ORAZ NAUCZYCIELE JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO IX Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Lublinie pragnie zaprosić gimnazjalistów oraz licealistów do

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Bank

Życie za granicą Bank - Ogólne Puedo sacar dinero en (país) sin pagar comisiones? Opłaty za podejmowanie gotówki Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Cuáles son las comisiones por usar cajeros automáticos

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Bank

Życie za granicą Bank - Ogólne Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Opłaty za podejmowanie gotówki Puedo sacar dinero en (país) sin pagar comisiones? Jakie opłaty obowiązują za korzystanie z obcych

Bardziej szczegółowo

HISZPAŃSKI raz a dobrze

HISZPAŃSKI raz a dobrze http://hiszpanski.bookiweb.pl/ HISZPAŃSKI raz a dobrze Control de pasaportes L e c c i ó n 2 (mp3-04) Juan: Hola Ania. Qué tal? Ania: Hola Juan. Pues, estoy muy nerviosa. Y tú? Juan: Muy bien, Por qué

Bardziej szczegółowo

WSHiG Karta przedmiotu/sylabus. Język hiszpański. Studia stacjonarne 30 h

WSHiG Karta przedmiotu/sylabus. Język hiszpański. Studia stacjonarne 30 h WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Hotelarstwo i gastronomia, Zarządzanie i marketing w hotelarstwie i gastronomii, turystyce i rekreacji, Obsługa

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ SIEDEMNASTY UNIDAD DECIMOSÉPTIMA

ROZDZIAŁ SIEDEMNASTY UNIDAD DECIMOSÉPTIMA ROZDZIAŁ SIEDEMNASTY UNIDAD DECIMOSÉPTIMA Czy mówisz po polsku? Tak, oczywiście. Czy zna pan hindi? Niestety, nie. Averiguar qué idiomas habla nuestro interlocutor y como contestar si nos hacen este tipo

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE III GIMNAZJUM NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA ESPACIO JOVEN A2.2

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE III GIMNAZJUM NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA ESPACIO JOVEN A2.2 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE III GIMNAZJUM NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA ESPACIO JOVEN A2.2 Unidad 5: Digame? (Espacio Joven A2.1) piątym, tj. technologia, zakupy, rozmowa telefoniczna,

Bardziej szczegółowo

Igualdad de Derechos y Discriminación en el Mundo Occidental Hoy debatimos sobre

Igualdad de Derechos y Discriminación en el Mundo Occidental Hoy debatimos sobre Komitet Główny Olimpiady Języka Hiszpańskiego Igualdad de Derechos y Discriminación en el Mundo Occidental Hoy debatimos sobre Por Alicia I. Olmo STRESZCZENIE: Dyskryminować (hiszp. discriminar) to znaczy

Bardziej szczegółowo

El primer concierto de la Filarmónica para nosotros [Fotos] 06/09/ :31:43 pm

El primer concierto de la Filarmónica para nosotros [Fotos] 06/09/ :31:43 pm Szczecin El primer concierto de la Filarmónica para nosotros [Fotos] 6/9/214 3:31:43 pm El viernes por la noche, la primera vez que jugó en la nueva sede de la Filarmónica de Szczecin. Más sobre servo

Bardziej szczegółowo

Kurs hiszpańskiego. 1 Qué es esto? Esto es un mapa de Europa. Co to jest? To jest mapa Europy. 2 mini lekcja

Kurs hiszpańskiego. 1 Qué es esto? Esto es un mapa de Europa. Co to jest? To jest mapa Europy. 2 mini lekcja MINI LEKCJA 2 PISTA 2 1 Qué es esto? Esto es un mapa de Europa. Co to jest? To jest mapa Europy. Pamiętaj! Pytając o przedmiot pytamy Qué es esto? - co to jest? Odpowiadając mówimy Esto es To jest i dodajemy

Bardziej szczegółowo

Instale un certificado SSL vía el CLI en un ESA

Instale un certificado SSL vía el CLI en un ESA Instale un certificado SSL vía el CLI en un ESA Contenido Introducción Prerequistes Instale un certificado SSL Información Relacionada Introducción Este documento describe cómo instalar un certificado

Bardziej szczegółowo

Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Czy mówisz po angielsku? [form.:] Czy mówi Pan(i) po angielsku?

Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Czy mówisz po angielsku? [form.:] Czy mówi Pan(i) po angielsku? - Básicos Podría ayudarme? Se usa para pedir ayuda Habla inglés? Para preguntar si una persona habla inglés Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Czy mówisz po angielsku? [form.:] Czy mówi Pan(i)

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO DLA KLASY IV W ROKU SZKOLNYM 2016/2017

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO DLA KLASY IV W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO DLA KLASY IV W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 Uczeń spełniający wymagania na daną ocenę musi także posiadać wiedzę i umiejętności z zakresu wymagań

Bardziej szczegółowo

Gimnazjum nr 65 im. Orląt Lwowskich w Poznaniu ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2014/2015

Gimnazjum nr 65 im. Orląt Lwowskich w Poznaniu ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2014/2015 Gimnazjum nr 65 im. Orląt Lwowskich w Poznaniu IMIĘ I NAZWISKO ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2014/2015 ETAP PISEMNY Instrukcja dla ucznia 1. Zestaw

Bardziej szczegółowo

JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM ROZSZERZONY

JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM ROZSZERZONY Centralna Komisja Egzaminacyjna BADANIE DIAGNOSTYCZNE W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM ROZSZERZONY KLUCZ ODPOWIEDZI I PUNKTOWANIA ZADAŃ LISTOPAD 2012 Rozumienie ze słuchu Wymagania ogólne

Bardziej szczegółowo

Jagiellońskie Centrum Językowe UJ Kursy ogólnodostępne. Program nauczania języka hiszpańskiego na poziomie A2

Jagiellońskie Centrum Językowe UJ Kursy ogólnodostępne. Program nauczania języka hiszpańskiego na poziomie A2 Jagiellońskie Centrum Językowe UJ Kursy ogólnodostępne Program nauczania języka hiszpańskiego na poziomie A2 na podstawie podręcznika Aula Internacional 2, Difusión Założenia programu Kurs przeznaczony

Bardziej szczegółowo

Przystanek EDU www.przystanekedu.pl

Przystanek EDU www.przystanekedu.pl Przystanek EDU www.przystanekedu.pl Przystanek EDU Wszelkie prawa zastrzeżone. Rozpowszechnianie, kopiowanie w całości lub części bez zgody Przystanek EDU zabronione. Przystanek EDU MINI LEKCJA 2 PISTA

Bardziej szczegółowo

JĘZYK HISZPAŃSKI DLA ABSOLWENTÓW KLAS DWUJĘZYCZNYCH

JĘZYK HISZPAŃSKI DLA ABSOLWENTÓW KLAS DWUJĘZYCZNYCH EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 JĘZYK HISZPAŃSKI DLA ABSOLWENTÓW KLAS DWUJĘZYCZNYCH ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA MAJ 2014 Zadanie 1. 1.1. C 1.2. B 1.3. A 1.4. C Zadanie 2. 2.1. D

Bardziej szczegółowo

Modelos y Simulación

Modelos y Simulación 1 Modelos y Simulación - 75.26 Clase 6: 23-04-2019 Unidad 3: Sistemas complejos - Sistemas dinámicos Facultad de Ingeniería - Universidad de Buenos Aires Modelos y Simulación - 75.26 - Clase 6 2 Temas

Bardziej szczegółowo

JĘZYK HISZPAŃSKI KARTA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ 6., 7. i 8.

JĘZYK HISZPAŃSKI KARTA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ 6., 7. i 8. JĘZYK HISZPŃSKI KRT ROZWIĄZŃ ZŃ 6., 7. i 8. KO UZNI UZUPŁNI UZŃ PSL miejsce na naklejkę UZUPŁNI ZSPÓŁ NZORUJĄY Uprawnienia ucznia do: dostosowania kryteriów oceniania nieprzenoszenia zaznaczeń na kartę

Bardziej szczegółowo

Dónde se habla polaco? Qué clase de idioma es? A qué lenguas se parece? Es difícil el idioma polaco para los hispanohablantes?

Dónde se habla polaco? Qué clase de idioma es? A qué lenguas se parece? Es difícil el idioma polaco para los hispanohablantes? UNIDAD INTRODUCTORIA Dónde se habla polaco? Qué clase de idioma es? A qué lenguas se parece? Es difícil el idioma polaco para los hispanohablantes? La comunidad de hablantes del polaco incluye aproximadamente

Bardziej szczegółowo

JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM ROZSZERZONY

JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM ROZSZERZONY Centralna Komisja Egzaminacyjna BADANIE DIAGNOSTYCZNE W ROKU SZKOLNYM 2011/2012 JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM ROZSZERZONY KLUCZ ODPOWIEDZI I PUNKTOWANIA ZADAŃ GRUDZIEŃ 2011 Rozumienie ze słuchu Wymagania ogólne

Bardziej szczegółowo

Deklaracja zgodności

Deklaracja zgodności Deklaracja zgodności My, niżej podpisani, Digital Data Communications GmbH Adres Zaświadczamy i deklarujemy przy pełnej odpowiedzialności, że następujące urządzenia Omschrijving USB Charger Merk Conceptronic

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2013 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO MAJ 2013 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN

Bardziej szczegółowo

końcówka forma podstawowa zdrobnienie

końcówka forma podstawowa zdrobnienie SPIS TREŚCI Rzeczownik... 5 Rodzajniki... 11 Przymiotnik... 17 Przyimki... 22 Zaimki zwrotne... 31 Zaimki wskazujące i dzierŝawcze... 34 Zaimki pytajne... 39 Zaimki nieokreślone... 43 Zaimki osobowe...

Bardziej szczegółowo