Spis treści tomu 1. Wiadomości ogólne

Transkrypt

1 XII Spis treści tomu 1 1 Historia chorób kręgosłupa Philipp Gruber, Thomas Boeni Informacje podstawowe Etymologia Starożytny opis przypadku wprowadzenie Anatomia i fizjologia kręgosłupa Techniki wprowadzania i podtrzymywania znieczulenia Podtlenek azotu (gaz rozweselający), chloroform i kokaina Antyseptyka i antybiotyki Diagnostyka obrazowa Skolioza Patogeneza Ocena deformacji Leczenie zachowawcze Operacja skoliozy Kifoza młodzieńcza Kręgozmyk Problem położniczy Leczenie operacyjne Ból pleców i rwa kulszowa Zła mieszanka fluidów Wypuklina krążka międzykręgowego dyskopatia Historyczny opis przypadku Zespół bólowy stawów międzykręgowych Stenoza kanału kręgowego Infekcje kręgosłupa Egipskie mumie i Sir Percival Pott Leczenie Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa Odkrycie nowej choroby Urazy kręgosłupa Pierwsze opisy przypadków Urazy kręgosłupa jako problem społecznoekonomiczny Stół z wyciągiem i laminektomia Era wewnętrznej stabilizacji kręgosłupa Podsumowanie Dodatek: Historia chorób kręgosłupa Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Wiadomości ogólne 2 Biomechanika kręgosłupa Stephen Ferguson Informacje podstawowe Kręgosłup człowieka Segment ruchowy Elementy kolumny przedniej Elementy kolumny tylnej Więzadła kręgosłupa Sztywność segmentu ruchowego kręgosłupa Mięśnie Stabilizacja kręgosłupa dzięki aktywności mięśniowej Aktywność mięśniowa podczas zgięcia i wyprostu Aktywność mięśniowa podczas bocznego zgięcia i wyprostu Kinematyka kręgosłupa Zakres ruchu Odpowiedź mechaniczna na ruch segmentów kręgosłupa Niestabilność kliniczna Kinetyka (obciążenia kręgosłupa) Obciążenie statyczne Obciążenie w trakcie podnoszenia Obciążenie dynamiczne Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Instrumentacja kręgosłupa Daniel Haschtmann, Stephen J. Ferguson Informacje podstawowe Cele instrumentacji kręgosłupa Podstawy biomechaniki w instrumentacji kręgosłupa Obciążenie i jego rozłożenie Zasady stabilizacji tylnej Zasady stabilizacji przedniej Stabilizacja przednia płytką Biomechanika poziomu przyległego Stabilizacja dynamiczna Artroplastyka krążka międzykręgowego (ruchoma proteza dysku)

2 Spis treści tomu 1 XIII Nukleoplastyka Stabilizacja dynamiczna tylna Implanty do dystrakcji wyrostków kolczystych (implanty międzykolczyste) Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Zmiany w kręgosłupie związane z wiekiem Atul Sukthankar, Andreas G. Nerlich, Günther Paesold Informacje podstawowe Epidemiologia Przypadek wprowadzający Ogólne zmiany związane z wiekiem Jednostka funkcjonalna kręgosłupa Krążek międzykręgowy i płytka graniczna trzonu kręgowego Krążek międzykręgowy Chrzęstna płytka graniczna Stawy międzywyrostkowe Anatomia prawidłowa Zmiany związane z wiekiem Trzony kręgowe Anatomia prawidłowa i skład Zmiany związane z wiekiem Więzadła kręgosłupa Prawidłowa anatomia i skład Zmiany związane z wiekiem Mięśnie kręgosłupa Prawidłowa anatomia i struktura Zmiany związane z wiekiem Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Drogi bólowe rdzenia kręgowego Heike E. Künzel, Norbert Boos Informacje podstawowe Tło historyczne Teorie przedkartezjańskie Teoria kartezjańska Teoria bramki w odczuwaniu bólu Współczesne teorie bólu Epidemiologia przewlekłego bólu Definicja i klasyfikacja Przebieg bólu względem czasu Współczesna klasyfikacja bólu Drogi przewodzenia bólu Przewodnictwo bólu Przewodzenie bólu Transmisja i modulacja Projekcja bólu Percepcja bólu Neuroplastyczność Uwrażliwienie obwodowe Zmiany transkrypcyjne DRG Nadwrażliwość ośrodkowa Utrata inhibicji Endogenny i środowiskowy wpływ na percepcję bólu Ocena kliniczna bólu Różnicowanie między bólem zapalnym a neuropatycznym Ogólna koncepcja leczenia bólu Leczenie farmakologiczne Niefarmakologiczne leczenie bólów kręgosłupa Biopsychospołeczne działania interwencyjne Leczenie chirurgiczne Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Epidemiologia i czynniki ryzyka chorób kręgosłupa Achim Elfering, Anne F. Mannion Informacje podstawowe Zarys ogólny Cele epidemiologii w chorobach kręgosłupa Klasyfikacja chorób kręgosłupa Etiologia Okres trwania Bóle kręgosłupa lędźwiowego Ból karku Ból, ograniczenie sprawności i niepełnosprawność Obciążenie związane z chorobami kręgosłupa Koszty ekonomiczne Czynniki ryzyka Indywidualne czynniki ryzyka Morfologiczne czynniki ryzyka Czynniki psychospołeczne Czynniki ryzyka związane z pracą fizyczną Psychologiczne czynniki ryzyka związane z pracą Brak dowodów na istnienie niektórych czynników ryzyka Zmienność geograficzna System flag dla czynników ryzyka Czerwone flagi Żółte flagi Niebieskie flagi Czarne flagi Kierunek przyszłych badań epidemiologicznych Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo

3 XIV Spis treści tomu 1 7 Czynniki prognostyczne wyników zabiegów chirurgicznych Anne F. Mannion, Achim Elfering Informacje podstawowe Epidemiologia Pomiary wyników Co składa się na pomyślny wynik? Rezultaty częstych zabiegów chirurgicznych na kręgosłupie Czynniki prognostyczne wyników operacji kręgosłupa Czynniki medyczne Czynniki biologiczne i demograficzne Zachowania prozdrowotne i czynniki związane ze stylem życia Czynniki psychologiczne Czynniki socjologiczne Czynniki związane z pracą Ocena czynników ryzyka w praktyce klinicznej Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Ocena pacjenta 8 Badania podmiotowe i przedmiotowe Clément M.L. Werner, Norbert Boos Informacje podstawowe Epidemiologia Przypadek wprowadzający Wywiad Ból Funkcja Skrzywienie kręgosłupa Badanie przedmiotowe Chodzenie Stanie Siedzenie Leżenie na plecach Leżenie na prawym/lewym boku Leżenie na brzuchu Nietypowe zachowania pacjenta Powtarzalność Rozpoznanie różnicowe w zespołach bólowych kręgosłupa Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Badania obrazowe Marius R. Schmid, Jürg Hodler Informacje podstawowe Metody obrazowania Standardowa radiografia Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego Tomografia komputerowa Dodatkowe metody obrazowania Wskazania do obrazowania kręgosłupa Ostry ból krzyża bez objawów korzeniowych, bez urazu Ostry ból krzyża z objawami korzeniowymi Zespoły uciskowe rdzenia kręgowego i ogona końskiego Ostry uraz Przewlekły ból krzyża Obrazowanie pooperacyjne Zespół smagnięcia biczem Ból związany ze stawami krzyżowo- -biodrowymi Choroby rdzenia kręgowego Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Wstrzyknięcia do kręgosłupa Massimo Leonardi, Christian W. Pfirrmann Informacje podstawowe Podstawy użyteczności wstrzyknięć do kręgosłupa Blokada korzeni lędźwiowych i szyjnych Wskazania Technika Powikłania Skuteczność diagnostyczna i terapeutyczna Wstrzyknięcia nadoponowe i krzyżowe Wskazania Technika Powikłania Efektywność terapeutyczna Dyskografia Wskazania Technika Powikłania Efektywność diagnostyczna Blokady stawów międzykręgowych Wskazania Technika Powikłania Skuteczność diagnostyczna i terapeutyczna Wstrzyknięcia do stawu biodrowo-krzyżowego Wskazania Technika Powikłania Efektywność diagnostyczna Przeciwwskazania do wstrzyknięć do kręgosłupa Algorytm wstrzyknięć do kręgosłupa

4 Spis treści tomu 1 XV Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Badanie neurologiczne w schorzeniach kręgosłupa Uta Kliesch, Armin Curt Informacje podstawowe Epidemiologia Przypadek wprowadzający Anatomia i podłoże somatotopiczne Klasyfikacja Badanie neurologiczne Ból Zaburzenia czucia Zaburzenia ruchowe Zaburzenia odruchów Zaburzenia postawy i chodu Zaburzenia funkcji pęcherza i jelit Zaburzenia układu autonomicznego Urazy dzenia kręgowego Zespoły uszkodzeń rdzenia kręgowego Diagnostyka różnicowa Różnicowanie porażenia ośrodkowego i obwodowego Różnice między uszkodzeniem w zakresie korzenia a nerwu obwodowego Diagnostyka różnicowa zespołów uciskowych rdzenia Wszechstronna diagnostyka różnicowa Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Badania neurofizjologiczne Armin Curt, Uta Kliesch Informacje podstawowe Tło historyczne Neuroanatomia Rodzaje badań neurofizjologicznych Elektromiografia Przewodnictwo nerwowe Fala F Odruch H Somatosensoryczne potencjały wywołane Ruchowe potencjały wywołane (przezczaszkowa stymulacja magnetyczna) Neuromonitoring śródoperacyjny Rola neurofizjologii w wybranych schorzeniach kręgosłupa Urazowe uszkodzenie rdzenia kręgowego Radikulopatia szyjna/lędźwiowa Mielopatia szyjna Stenoza odcinka lędźwiowego kanału kręgowego Neurofizjologia w diagnostyce różnicowej Uszkodzenie nerwu obwodowego a radikulopatia Neuropatia a stenoza kanału kręgowego Miopatie i choroby miotoniczne Choroby dziedziczne i neurodegeneracyjne Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Dostępy chirurgiczne Norbert Boos, Claudio Affolter, Martin Merkle, Frank J. Ruehli Informacje podstawowe Operacja i planowanie Dostęp przedni pośrodkowy do kręgosłupa szyjnego Wskazania Ułożenie pacjenta Technika operacyjna Pułapki i powikłania Dostęp tylny do kręgosłupa szyjnego Wskazania Ułożenie pacjenta Technika operacyjna Pułapki i powikłania Torakotomia prawostronna Wskazania Ułożenie pacjenta Technika operacyjna Pułapki i powikłania Lumbotomia przezprzeponowa lewostronna Wskazania Ułożenie pacjenta Technika operacyjna Pułapki i powikłania Dostęp zewnątrzotrzewnowy przednio-boczny do L2 L Wskazania Ułożenie pacjenta Technika operacyjna Pułapki i powikłania Dostęp zewnątrzotrzewnowy lędźwiowy przedni Wskazania Ułożenie pacjenta Technika operacyjna Pułapki i powikłania Dostęp tylny do kręgosłupa piersiowo- -lędźwiowego Wskazania Ułożenie pacjenta

5 XVI Spis treści tomu 1 Technika operacyjna Pułapki i powikłania Punkty orientacyjne dla śrub stabilizujących Odcinek szyjny kręgosłupa i złącze szczytowo-potyliczne Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Ocena przed- i pooperacyjna 14 Ocena przedoperacyjna Stephan Blumenthal, Youri Reiland, Alain Borgeat Informacje podstawowe Cel oceny przedanestetycznej Informacje i instrukcje Ocena pacjenta Wywiad Badanie fizykalne Badania laboratoryjne Ocena poszczególnych narządów Ocena dróg oddechowych Układ oddechowy Ocena sercowo-naczyniowa Ocena neurologiczna Okołooperacyjne leczenie farmakologiczne Co odstawić, co kontynuować, a co dodać? Premedykacja Profilaktyka przeciwzakrzepowa Szczególne stany wymagające operacji kręgosłupa Deformacje kręgosłupa Choroba nerwowo-mięśniowa Porażenie mózgowe dziecięce Choroba nowotworowa Uraz rdzenia Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Znieczulenie śródoperacyjne Juan Francisco Asenjo Informacje podstawowe Tło historyczne Zadania anestezjologii w chirurgii kręgosłupa Przedoperacyjne przygotowanie pacjenta Wprowadzenie do znieczulenia Intubacja dotchawicza oraz zabezpieczenie dróg oddechowych Profilaktyka antybiotykowa Układanie pacjenta Podtrzymanie znieczulenia Śródoperacyjne techniki monitorowania Zaawansowane monitorowanie funkcji życiowych Monitorowanie głębokości znieczulenia (poziomu świadomości) Śródoperacyjne metody zmniejszania utraty krwi Znieczulenie w hipotensji kontrolowanej Opioidy dokanałowe Pobieranie krwi własnej oraz suplementacja erytropoetyną Odzyskiwanie komórek Postępowanie farmakologiczne Transfuzja krwi oraz suplementacja czynników krzepnięcia Śródoperacyjne monitorowanie rdzenia kręgowego Wpływ znieczulenia na SSEP Wpływ anestetyków na MEP Monitorowanie korzeni nerwowych Test wybudzeniowy (TW) Zakończenie znieczulenia Pooperacyjne leczenie bólu Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Opieka pooperacyjna i leczenie bólu Stephan Blumenthal, Alain Borgeat Informacje podstawowe Opieka pooperacyjna Pooperacyjna wentylacja mechaniczna czy ekstubacja Ocena hemodynamiczna Ocena neurologiczna Czynność przewodu pokarmowego Profilaktyka przeciwzakrzepowa Leczenie bólu pooperacyjnego Następstwa bólu Leki nienarkotyczne Niesteroidowe leki przeciwzapalne Opioidy Leki znieczulenia miejscowego Antagoniści receptora N-metylo-Dasparaginowego (NMDA) Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Choroby zwyrodnieniowe 17 Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego Massimo Leonardi, Norbert Boos Informacje podstawowe Przypadek wprowadzający

6 Spis treści tomu 1 XVII Epidemiologia Patogeneza Ból karku Przepuklina krążka międzykręgowego Radikulopatia w następstwie spondylozy szyjnej Mielopatia w następstwie spondylozy szyjnej Obraz kliniczny Wywiad Badanie fizykalne Ocena czynnościowa Diagnostyka Diagnostyka obrazowa Badania neurofizjologiczne Diagnostyka różnicowa Leczenie nieoperacyjne Historia naturalna Sposoby leczenia zachowawczego Leczenie operacyjne Zasady ogólne Technika operacyjna Przypadek kliniczny Przypadek kliniczny Przypadek kliniczny Wybór strategii operacyjnej Powikłania Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Przepuklina lędźwiowa krążka międzykręgowego i radikulopatia Massimo Leonardi, Norbert Boos Informacje podstawowe Epidemiologia Przypadek wprowadzający Patogeneza Czynniki ryzyka Radikulopatia Prezentacja kliniczna Wywiad Badanie przedmiotowe Diagnostyka Badania obrazowe Ocena neurofizjologiczna Zaburzenia urologiczne Różnicowanie Klasyfikacja Leczenie zachowawcze Historia naturalna Zalecenia w leczeniu zachowawczym Leczenie operacyjne Podstawowe zasady Techniki zabiegowe Przypadek kliniczny Przypadek kliniczny Leczenie operacyjne kontra zachowawcze Powikłania Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Stenoza odcinka lędźwiowego kręgosłupa Patrick O. Zingg, Norbert Boos Informacje podstawowe Epidemiologia Przypadek wprowadzający Patogeneza Anatomia Patogeneza Chromanie neurogenne Klasyfikacja Obraz kliniczny Przebieg Objawy kliniczne Badania dodatkowe Badania obrazowe Badania neurofizjologiczne Diagnostyka różnicowa Leczenie nieoperacyjne Historia naturalna Leczenie nieoperacyjne Leczenie operacyjne Zasady ogólne Techniki operacyjne Przypadek kliniczny Przypadek kliniczny Ryzyko okołooperacyjne i powikłania Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Spondyloza lędźwiowa Martin Merkle, Beat Wälchli, Norbert Boos Informacje podstawowe Epidemiologia Przypadek wprowadzający Patogeneza Zwyrodnienie dysku i dyskogenny ból pleców Zwyrodnienie stawów międzywyrostkowych (zapalenie kostnostawowe stawów międzywyrostkowych) Niestabilność segmentalna Obraz kliniczny Wywiad Badanie fizykalne

7 XVIII Spis treści tomu 1 Przypadek kliniczny Diagnostyka Badania obrazowe Przypadek kliniczny Wstrzyknięcia Czasowe unieruchomienie Kwalifikacja pacjentów do leczenia Leczenie zachowawcze Leczenie operacyjne Zasady ogólne Biologia fuzji międzykręgowej Techniki chirurgiczne Porównanie metod leczenia Powikłania Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Niespecyficzne bóle dolnego odcinka pleców Florian Brunner, Sherri Weiser, Annina Schmid, Margareta Nordin Informacje podstawowe Epidemiologia Klasyfikacja bólu pleców Przypadek wprowadzający Patogeneza NSLBP Ocena i selekcja pacjenta zakwalifikowanego do leczenia zachowawczego Postępowanie w NSLBP Postępowanie w przypadku ostrego NSLBP (< 4 tygodni) Postępowanie w podostrej postaci NSLBP (4 12 tygodni) Postępowanie w postaci przewlekłej niespecyficznego LBP (> 12 tygodni) Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Rehabilitacja pooperacyjna Florian Brunner, Shira Schecter-Weiner, Annina Schmid, Rudolf Kissiling Epidemiologia Informacje podstawowe Zarys koncepcji rehabilitacji Rozważania teoretyczne Rozważania anatomiczne i chirurgiczne Rozważania indywidualne i społeczne Wskazania dla rehabilitacji pooperacyjnej w leczeniu kręgosłupa Główne cele Konkretne cele Reguły rehabilitacji pooperacyjnej Ocena przedoperacyjna Rehabilitacja pooperacyjna Przeszkody w rehabilitacji Przeszkody morfologiczne i ogólnomedyczne Przeszkody psychospołeczne Przeszkody powiązane z pracą zawodową Podsumowanie Artykuły kluczowe Piśmiennictwo Tematyka tomu 2 Deformacje i malformacje kręgosłupa Urazy Nowotwory i infekcje kręgosłupa Postępowanie w komplikacjach po leczeniu operacyjnym Ocena późnych wyników leczenia chorób kręgosłupa