Wprowadzenie do Procesu Bolońskiego, mobilność, międzynarodowe programy edukacyjne

Transkrypt

1 Spotkanie informacyjne Proces Boloński Aktualne perspektywy studiów w kraju i za granicą Tymbark, 18 maja 2010 Wprowadzenie do Procesu Bolońskiego, mobilność, międzynarodowe programy edukacyjne Marek Frankowicz Zespół Ekspertów w Bolońskich Uniwersytet Jagielloński & PWSZ w Tarnowie

2 Co to jest Proces Boloński? Proces Boloński to całokształt działań podjętych przez kraje sygnatariuszy Deklaracji Bolońskiej z roku Ma on doprowadzić do utworzenia Europejskiego Obszaru Szkolnictwa WyŜszego (EOSW).

3 Kształtowanie się europejskiego obszaru szkolnictwa wyŝszego ParyŜ (Sorbona) (1998) 4 państwa Bolonia (1999) 29 państw Praga (2001) Berlin (2003) Bergen (2005) Londyn (2007) 46 państw Leuven (2009) Budapeszt-Wiedeń (2010) 47 państw

4 U źródeł procesu bolońskiego Europa Wiedzy 3 wyzwania: Zmiany demograficzne (migracje, starzenie się społeczeństwa...) Nowe technologie informacyjne Nacisk na zmiany jakościowe w edukacji ( from teaching to learning, from competence to capacity ) Procesy globalne Globalizacja edukacji - potrzeba zwiększenia konkurencyjności europejskiego szkolnictwa wyŝszego Kształtowanie się europejskiego rynku pracy Wzrost roli kształcenia ustawicznego

5 Uwaga: Sui generis Europejski Obszar Szkolnictwa WyŜszego istniał juŝ kilkaset lat temu. MoŜna nawet zaryzykować tezę, Ŝe rozpoczął się on w roku 1088, kiedy właśnie w Bolonii powstał pierwszy uniwersytet w Europie. Wiele elementów, które w tej chwili stanowią rdzeń Procesu Bolońskiego', takich jak mobilność, uznawalność, wielostopniowość funkcjonowało w sieci uniwersytetów średniowiecznych. Proces Boloński jest więc w pewnym sensie powrotem do źródeł i w sposób naturalny pojawił się w jednoczącej się Europie.

6 Główne cele Procesu Bolońskiego to Przygotowanie absolwentów do potrzeb rynku pracy Rozwój i podtrzymanie podstaw wiedzy zaawansowanej Kształtowanie aktywnych postaw obywatelskich Rozwój osobowy studentów

7 W ramach Procesu Bolońskiego prowadzone są róŝnorakie działania szczegółowe tworzące i doskonalące narzędzia umoŝliwiające realizację jego celów. Zaliczamy do nich Wprowadzenie studiów trójstopniowych (w warunkach polskich: licencjat magister - doktor) Wprowadzenie Europejskiego Systemu Transferu i Akumulacji Punktów ECTS Łatwo czytelne i porównywalne stopnie (dyplomy) Propagowanie europejskiego wymiaru w szkolnictwie wyŝszym, rozwój studiów interdyscyplinarnych Rozwój kształcenia przez całe Ŝycie Aktywny udział studentów w realizacji Procesu Bolońskiego Dbałość o wymiar społeczny Procesu Bolońskiego Współdziałanie w zakresie zapewniania jakości kształcenia, wprowadzenie europejskiego systemu akredytacji Wprowadzenie europejskiej ramowej struktury kwalifikacji Propagowanie atrakcyjności Europejskiego Obszaru Szkolnictwa WyŜszego poza Europą

8 System łatwo czytelnych i porównywalnych stopni (dyplomów) 3 podstawowe stopnie (dyplomy): I stopień: (Bachelor, licencjat) II stopień: (Master, magister) III stopień: (Doctor, doktor) Suplement do dyplomu - przejrzystość

9 2- (3-) stopniowy system studiów Poszukiwanie nowego modelu: 3 cykle kształcenia KaŜdy cykl zamknięta całość W ramach kaŝdego cyklu róŝne moŝliwości MoŜliwość zmiany kierunku studiów podczas przechodzenia na wyŝszy cykl Zachęta do szukania rozwiązań lepiej dopasowanych do wymagań rynku pracy Określenie zestawu kwalifikacji odpowiadającego danemu poziomowi studiów

10 ECTS jako system transferu i akumulacji punktów ECTS od punktów względnych do bezwzględnych Akumulacja punktów MoŜliwość uzyskania punktów ECTS poza formalnym systemem szkolnictwa wyŝszego (np. w ramach kształcenia ustawicznego) Punkty ECTS za doświadczenie nabyte w miejscu pracy

11 Zapewnianie jakości kształcenia ZEWNĘTRZNE SYSTEMY ZAPEWNIANIA JAKOŚCI Współpraca agencji ewaluacyjnych i akredytacyjnych (ENQA) Wymiana doświadczeń Wspólne kryteria i metodologia oceny jakości kształcenia WEWNĘTRZNE SYSTEMY ZAPEWNIANIA JAKOŚCI

12

13 Mobilność studentów i pracowników & Wymiar europejski szkolnictwa wyŝszego Wspólne dyplomy Wspólne programy Aspekty europejskie w programach Usuwanie przeszkód administracyjnych Polityka językowa Druga strona mobilności (wpływ mobilności na osoby mobilne czy mobilność mobilizuje?)

14 Dostępność Wymiar społeczny Równość szans Wsparcie socjalne dla studentów Masowość czy elitarność? Quality czy Equality?

15 Kształcenie ustawiczne/ kształcenie przez całe Ŝycie Winno stać się integralną częścią działalności uczelni Czy uczelnie są przygotowane do nowej roli - wszechnicy? Jak uczelnie powinny współpracować z otoczeniem (społeczność lokalna, rynek pracy)

16 Proces Boloński nie oznacza ujednolicenia europejskiego szkolnictwa wyŝszego. W chwili obecnej nawet uŝywany wcześniej termin harmonizacja jest traktowany jako zbyt silny. Słowa kluczowe to porównywalność i przejrzystość, natomiast coraz bardziej podkreśla się, Ŝe siła i atrakcyjność Europejskiego Obszaru Szkolnictwa WyŜszego leŝy w jego róŝnorodności.

17 Proces Boloński - mity Narzucony został przez Unię Europejską aby zniszczyć krajowe struktury kształcenia, często duŝo lepsze Ma ułatwić wprowadzenie studiów odpłatnych Zamyka drogę do dalszego wykształcenia części studentów, którzy zakończą studia licencjackie. ObniŜa poziom kształcenia MoŜna bez problemu studiować co się chce MoŜliwe są przeskoki z najbardziej odległych dyscyplin naukowych do innych. Bez wysiłku moŝna studiować w uczelniach całej Europy

18 Proces Boloński - mity Sorbona, Oxford i Getynga stają otworem przed wszystkimi polskimi studentami. Wszystko za sprawą obowiązującej od września nowej ustawy o szkolnictwie wyŝszym. Pod mało ekscytującą nazwą kryją się rewolucyjne treści, jakie niesie ze sobą proces boloński, czyli europejski standard szkolnictwa wyŝszego... Po trzech latach chemik będzie mógł przenieść się na historię albo marketing, i to na zagranicznej uczelni... Suplementy do dyplomów ułatwią kontynuację nauki za granicą bez dodatkowych egzaminów... Uczelniana rewolucja (METROPOL, )

19 Przekaz boloński dla uczniów Wielostopniowość ogród o rozwidlających się ścieŝkach Uznawanie kompetencji czego się Jaś nauczy, to Janowi mogą zaliczyc Internacjonalizacja nie tylko dla osób studiujących za granicą

20 Szkoła średnia R Lic1 Lic2 P Y R N Mgr1 Mgr2 A E Dr1 Dr2 C K Y

21 Student nowej generacji: Novum Trivium 3 typy kompetencji: Dziedzinowe Umiejętność przeŝycia w innym kulturowo środowisku Przedsiębiorczość Absolwent powinien umieć napisać Pracę/raport ze swojej dziedziny Esej wyraŝający swoje myśli i uczucia Biznes plan School Henry Etzkowitz, Newcastle University Business

22 Program ERASMUS Program pilotaŝowy: ERASMUS (European Region Action Scheme for the Mobility of University Students) uruchomiony w 1987 Od 2007 składowa Programu Uczenie się przez Całe śycie ; uczestnictwo ponad 30 krajów Fenomen kulturowy (np. film Smak Ŝycia

23 Program ERASMUS - problemy Opowieść o pingwinku w Australii i kangurku na Antarktydzie Syndrom wstrząsu poerazmusowego ( Post-Erasmus Syndrome )

24 Mobilność czynniki sukcesu Mobilność Kompetencje studentów i pracowników Uczelnia Traktowanie mobilności jako integralnej części procesu dydaktycznego (a nie jako nakładki ) Przygotowanie do mobilności: Uczelnia wysyłająca (administracja, kadra dydaktyczna) Uczelnia przyjmująca (administracja, kadra dydaktyczna) Student mobilny (powinien wiedzieć, po co jedzie) Mechanizmy reintegracji po powrocie Uznanie okresu mobilności Docenienie i wykorzystanie nowych kompetencji

25 Uczelnia sprzyjająca mobilności: Przejrzysta, aktualna i wyczerpująca informacja o studiach, zgodna ze standardem ECTS Zintegrowany system obsługi toku studiów (zapewniający teŝ właściwą obsługę studentów mobilnych), mechanizmy uznawania kompetencji nabytych poza uczelnią macierzystą Elastyczne programy studiów Atrakcyjna oferta dydaktyczna w językach obcych Systemowe rozwiązania promujące mobilność studentów i kadry, w tym doradztwo i mechanizmy integracji & reintegracji Faktyczna, a nie formalna partnerska współpraca międzynarodowa Zintegrowane mechanizmy ewaluacji i poprawy efektywności studiów, mobilności, współpracy międzynarodowej i rozwoju kadry

26 Mobilność wirtualna Definicja mobilności wirtualnej: Wykorzystanie technologii informacyjnych w celu osiągnięcia tych samych korzyści, jakie moŝna uzyskać dzięki mobilności fizycznej, ale bez konieczności podróŝowania Projekt TEACAMP: utworzenie wirtualnego kampusu, przedyskutowanie uwarunkowań legislacyjnych etc.

27 Międzynarodowe programy edukacyjne Uczenie się przez całe Ŝycie (LLP) Comenius Erasmus Leonardo da Vinci Grundtvig Programy Transwersalne FSS TEMPUS MłodzieŜ

28 Program COMENIUS MoŜliwości współpracy szkół i uczelni Projekty wielostronne Sieci tematyczne Działania towarzyszące

29 Szkoła, uczelnie i przemysł projekt COMENIUS CITIES (Chemia i przemysł dla nauczycieli w szkołach europejskich) Moduł 1: Wspólna Europa Moduł 2: Chemia wszystko zmienia Moduł 3: Przyszłość chemii Moduł 4: Współczesne nauczanie chemii Moduł 5: Europejska arena edukacji i szkoleń Budowa Europejskiego Domu Edukacji Chemicznej

30 The Mobile Student