Idiosynkratyczna rzeczywistość less cash, no cash, more cash

Transkrypt

1 Idiosynkratyczna rzeczywistość less cash, no cash, more cash Jakub Górka Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Konferencja No Cash Day Warszawa, 5 kwietnia 2016 r.

2 Rzeczywistość Less Cash

3 Rzeczywistość No Cash

4 Rzeczywistość More Cash

5 Liczba płatności bezgotówkowych na świecie + od 6% do 10%, a nawet do 20% więcej stanowią niezaraportowane transakcje bezgotówkowe Źródło: Capgemini, RBS, World Payments Report 2015, p. 7.

6 Liczba transakcji bezgotówkowych na mieszkańca Źródło: Capgemini, RBS, World Payments Report 2015, p. 10.

7 Źródło: ECB, Payment Statistics, Comparative tables Gotówka w obiegu

8 Grecja Bułgaria Rumunia Włochy Malta Litwa Polska Cypr Czechy Słowacja Hiszpania Węgry Irlandia Łotwa Słowenia Niemcy UE 27 Portugalia Belgia Austria Wielka Brytania Estonia Francja Szwecja Dania Holandia Finlandia Luksemburg Udział gotówki w łącznej liczbie płatności detalicznych w 2012 (%) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Źródło: NBP za EBC, 2013.

9 Liczba płatności bezgotówkowych per capita (Polska vs strefa euro) Polska strefa euro pieniądz elektroniczny czeki polecenie zapłaty polecenie przelewu karty płatnicze Polska strefa euro Źródło: dane EBC.

10 2003 Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q4 Efekt obniżki opłat interchange i efekt kart zbliżeniowych w Polsce Liczba terminali POS Liczba transakcji kartą w POS Źródło: dane NBP.

11 War on Cash / Fair on Cash Kwestie: Koszty, Bezpieczeństwo, Wygoda, łatwość użycia i kontrolowania wydatków, Szybkość rozrachunku, Higiena, Szara strefa, unikanie opodatkowania, Anonimowość, ochrona danych osobowych, Wiarygodność emitenta, Stabilność systemu finansowego

12 Pomysły jak ograniczyć obrót gotówkowy Aktywna promocja kart płatniczych i płatności bezgotówkowych, Komunikowanie kosztów gotówki poprzez opłaty transakcyjne (cost-based pricing), Emisja pieniądza elektronicznego przez bank centralny, Pozytywna motywacja (nudging), Limity na transakcje gotówkowe, obłożenie gotówki podatkiem, zakazanie gotówki. Nożyce dywergencji na rynku płatności w Polsce

13 Rewolucja FinTech

14 Ekosystem płatności

15 Polskie innowacje płatnicze Skokowa zmiana (disruptive innovation), Polskie rozwiązania Uwolnić potencjał, stworzyć sprzyjający klimat dla start-upów (vide założenia "planu Morawieckiego")

16 Zmiany prawne Szczebel paneuropejski (Payments Package): Rewizja PSD (PSD II), Rozporządzenie dotyczące opłat interchange (IF Reg), Dyrektywa dotycząca rachunków płatniczych (PAD), SEPA end-date Reg. 260/ Usługa inicjowania płatności (PIS) oraz dostępu do informacji na rachunku (AIS) w katalogu usług płatniczych

17 Program Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego na lata Cel główny: Upowszechnienie obrotu bezgotówkowego w Polsce Cel szczegółowy 1: Ograniczenie wykluczenia finansowego Cel szczegółowy 2: Przełamanie barier mentalnościowych oraz zmiana przyzwyczajeń płatniczych konsumentów, przedsiębiorstw i instytucji publicznych w kierunku większego korzystania z obrotu bezgotówkowego Cel szczegółowy 3: Upowszechnienie infrastruktury płatniczej oraz sieci akceptacji bezgotówkowych instrumentów płatniczych Cel szczegółowy 4: Zapewnienie bezpieczeństwa i efektywności elektronicznych instrumentów płatniczych, poszerzenie ich oferty oraz rozwój innowacyjnych instrumentów płatniczych Cel szczegółowy 5: Zwiększenie konkurencyjności na rynku usług płatniczych i rozliczeniowych

18 Program "Od papierowej do cyfrowej Polski" (wybrane inicjatywy) Cyfrowe Usługi Publiczne e-tożsamość Zwiększenie obrotu bezgotówkowego Cyberbezpieczeństwo e-daniny, e-świadczenia Architektura IT

19 e-daniny i e-świadczenia jednolity standard identyfikacji płatnika i podatnika, e-składka/e-danina rejestr e-danin, rejestr e-świadczeń (konto socjalne)

20 Realizowane cele/efekty w ramach inicjatywy e-daniny i e-świadczenia integracja i konsolidacja e-danin i e-świadczeń, zwiększenie efektywności zarządzania finansami państwa (szersza konsolidacja finansów publicznych), integracja z różnymi państwowymi systemami, rejestrami i bazami danych, rozbudowa usług w formie elektronicznej, stworzenie narzędzi do prowadzenia celowanej i efektywnej polityki społecznej i prorodzinnej, zwiększenie skali rozliczeń elektronicznych, zmniejszenie kosztów obsługi gotówki, wsparcie budowy otwartej architektury usług e-administracji, zwiększenie przejrzystości systemu publikacja danych statystycznych, informacji, udostępnienie interfejsów dla sektora komercyjnego i publicznego, poprawa relacji z obywatelem poprzez nowe funkcje, informacje, prostotę komunikacji i nowe usługi.

21 sty.14 lut.14 mar.14 kwi.14 maj.14 cze.14 lip.14 sie.14 wrz.14 paź.14 lis.14 gru.14 sty.15 lut.15 mar.15 kwi.15 maj.15 cze.15 lip.15 sie.15 wrz.15 paź.15 lis.15 gru.15 Liczba wypłąt w tys. sty.14 lut.14 mar.14 kwi.14 maj.14 cze.14 lip.14 sie.14 wrz.14 paź.14 lis.14 gru.14 sty.15 lut.15 mar.15 kwi.15 maj.15 cze.15 lip.15 sie.15 wrz.15 paź.15 lis.15 gru.15 Liczba wypłat w tys. Case: świadczenia i składki ZUS Wypłata emerytur i rent poczta Wypłata zasiłków bank poczta bank Problem wysokich kosztów wypłaty świadczeń w gotówce (rocznie ok. 200 mln zł), dostosowanie do SEPA dla płatności w euro, chęć doskonalenia usług Źródło: dane ZUS.

22 Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego wspierająca ZUS (KIPE ZUS) Zwiększenie korzyści finansowych i społecznych świadczeniobiorców Redukcja kosztów obsługi gotówki w ZUS Promocja obrotu bezgotówkowego (wsparcie NBP, MR i MF) Usprawnienie zarządzania płynnością w ZUS (oszczędności i dodatkowe dochody) Zgodność z SEPA Niższe koszty dla państwa, realizacja zadań MRPiPS, wsparcie rządu, MR i MF Zasadność utworzenia KIPE ZUS Wsparcie idei e-administracji Źródło: opracowanie własne.

23 Trzy filary KIPE ZUS Pośrednik finansowy wspierający ZUS Zgodność z SEPA Portfel elektroniczny i instrument płatniczy Źródło: opracowanie własne.

24 Dziękuję za uwagę dr Jakub Górka Strona WZ UW: Strona prywatna: ; jgorka@jgorka.pl