Akademia Pozytywnej Profilaktyki. Programy pozytywnego rozwoju oraz warsztaty profilaktyczne dla uczniów kl. IV-VI SP 2015/2016

Transkrypt

1 Programy pozytywnego rozwoju oraz warsztaty profilaktyczne dla uczniów kl. IV-VI SP 2015/2016

2 Drodzy Rodzice, Szanowni Pedagodzy, Nauczyciele oraz Wychowawcy! Pozytywny rozwój jest elementem tzw. pozytywnej profilaktyki. Idea ta nie polega na usuwaniu samych zagrożeń, bo wyeliminowanie ich z życia dzieci i młodzieży jest praktycznie niemożliwe, ale na wzmacnianiu tego, co czyni ich bardziej odpornymi na zagrożenia. Są to działania ukierunkowane na rozwijanie mocnych stron i zasobów, dzięki którym młody człowiek staje się bardziej odporny na działanie czynników ryzyka. Autorzy/specjaliści wyróżniają kilkanaście kluczowych aspektów pozytywnego rozwoju dzieci i młodzieży. Należą do nich między innymi: rozwijanie umiejętności społecznych, poznawczych i emocjonalnych, umacnianie norm i zachowań prospołecznych umacnianie wiary w swoje możliwości i w przyszłość, kształtowanie pozytywnej identyfikacji, wspieranie więzi z rodziną i ze szkołą, kształtowanie psychicznej odporności (ang. resilience) działanie na rzecz rozwoju duchowego. Programy pozytywnego rozwoju tworzone są na podstawie wiedzy o czynnikach chroniących. Czynniki te dotyczą trzech obszarów: rozwijania lub/i wzmacniania indywidualnego potencjału jednostki, jej rodziny oraz jej środowiska społecznego. Proponowane przez na programy pozytywnego rozwoju skupiają się wokół pierwszego spośród trzech obszarów obszar czynników indywidualnych. Polegają one na nauce określonych umiejętności życiowych, które umożliwiają dzieciom i młodzieży rozwój podstawowych umiejętności życiowych, które są niezbędne do pokonywania trudności i zaspokajania potrzeb psychicznych bez uciekania

3 się do przemocy lub stosowania substancji psychoaktywnych. Ze względu na swój uniwersalny charakter programy kształtowania umiejętności życiowych znalazły zastosowanie w profilaktyce różnego rodzaju zachowań ryzykownych, tj.: używanie substancji psychoaktywnych, uzależnienia behawioralne, agresja i przemoc oraz przedwczesna inicjacja seksualna. Dokładny opis poszczególnych programów dla klas: I-III, I-V, gimnazjum oraz klas ponadgimnazjalnych znajduje się poniżej. Zapraszamy do zapoznania się naszą propozycją.

4 Mali Wielka Odkrywcy szóstka! Wielka szóstka jest cyklem sześciu warsztatów stworzonych specjalnie z myślą o starszych uczniach szkół podstawowych. We wczesnej fazie dorastania od około 10/12 roku życia zachodzą liczne i intensywne zmiany. Wszystkie dotychczasowe osiągnięcia rozwojowe, dotąd opanowane kompetencje, cała wiedza życiowa i szkolna oraz wszystkie umiejętności zgromadzone w okresie dzieciństwa przechodzą teraz czas wielkiej próby! Około 10 roku życia rozpoczyna się również okres dorastania biologicznego. Trudność w tym okresie polega na konieczności poradzenia sobie z emocjami i napięciem związanym z odczuwaniem swego ciała jako obcego. Młody człowiek może szukać wówczas różnych sposobów poradzenia sobie z lękiem i trudnościami tego okresu sięgając najczęściej po alkohol lub papierosy. Cykl sześciu warsztatów poświęcony jest sześciu podstawowym umiejętnościom interpersonalnym: poczuciu własnej wartości, budowaniu relacji, komunikacji, asertywności, radzeniu sobie ze stresem oraz sposobom efektywnego uczenia się. MODUŁ - ROZWÓJ KLUCZOWYCH KOMPETENCJI: 1. Inny od innych - budowanie poczucia własnej wartości; 2. W grupie siła - budowanie relacji oraz umiejętności współdziałania; 3. Mów do mnie sercem - nauka prawidłowej komunikacji; 4. Jestem na TAK - kreowanie postawy asertywnego zachowania w sytuacji presji rówieśniczej; 5. Nie taki stres straszny- wzmacnianie umiejętności radzenia sobie ze stresem 6. Spotkanie z Mnemonikami - poznawanie sposobów efektywnego uczenia się;

5 Mali Wielka Odkrywcy szóstka! Uczeń oceniający siebie ma trudność z rozpoznaniem swoich umiejętności, bo nie zna kryteriów ich oceny lub brakuje mu właściwego układu odniesienia. Zamiast do wymagań edukacyjnych odnosi swoje osiągnięcia przez analogię lub kontrast do osiągnięć edukacyjnych swoich rówieśników. Z punktu widzenia ucznia samoocena prowadzi do sukcesu wiem, co potrafię i co mam robić dalej. TEMAT: Inny od Innych POMOCE DYDAKTYCZNE: kartki papieru, kolorowe karteczki, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie uświadamiają sobie swoje mocne strony oraz zasoby; Poznają siebie oraz innych; Uświadamiają sobie, w jaki sposób są spostrzegani przez swoich rówieśników; Uczniowie potrafią docenić własną wartość; Zaspakajanie potrzeby ekspresji oraz akceptacji; Kształtowanie przyjaznej atmosfery w klasie, sprzyjającej wzajemnej integracji oraz współpracy z rówieśnikami;

6 Mali Wielka Odkrywcy szóstka! We wczesnej fazie dorastania pojawia się silna potrzeba więzi z rówieśnikami - osobistego i zindywidualizowanego kontaktu z nimi. Członkostwo w grupie rówieśników, przyjaźnie dają szansę lepiej poznać zachowania oraz oczekiwania innych oraz są okazją do umiejętności dostosowywania się do inności drugiego człowieka. TEMAT: W grupie siła POMOCE DYDAKTYCZNE: duże arkusze papieru, kartki papieru, kredki, kolorowe piłki; Uczniowie potrafią budować pozytywne, relacje z kolegami w klasie; Szanują różnice oraz odmienny sposób życia rówieśników; Uczniowie wiedzą na czym polega postawa prospołeczna, tworzą w klasie atmosferę bezpieczeństwa; Budowanie poczucia wspólnoty oraz pozytywnej atmosfery w klasie; Zaspokajanie potrzeby przynależności, uznania oraz kontaktu z rówieśnikami;

7 Mali Wielka Odkrywcy szóstka! Sprawne porozumiewanie się jest podstawą umiejętności społecznych. Prawidłowo komunikując się osiągamy wzajemne zrozumienie, uczymy się wyrażać emocje, wywierać wzajemny wpływ, rozwiązywać problemy. Skuteczna komunikacja wymaga świadomej kontroli tego, co i jak przekazujemy oraz sprawdzania, jak nasz komunikat rozumie odbiorca. TEMAT: Mów do mnie sercem POMOCE DYDAKTYCZNE: duże arkusze papieru, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie mają podstawową wiedzę na temat komunikacji interpersonalnej; Rozumieją ideę porozumienia bez przemocy; Potrafią budować komunikat Ja oraz posługiwać się nim w relacjach z innymi. Integracja uczniów w klasie; Kształtowanie umiejętności posługiwaniem się językiem serca - komunikat żyrafy ; Rozwijanie otwartości w kontakcie z rówieśnikami; Wdrażanie do kulturalnego i poprawnego zachowania się;

8 Mali Wielka Odkrywcy szóstka! Uczniowie, którzy przyzwyczaili się stosować agresywne sposoby zachowania, w odpowiedzi na różne sytuacje trudne, mogą być częściej niż inni narażeni na niepowodzenie przy próbach nawiązywania kontaktów z rówieśnikami w szkole i poza nią. Właściwe oddziaływanie wychowawcze powinno polegać zatem na uczeniu dzieci stosowania innych rodzajów zachowań w sytuacjach, w których dotychczas zachowywały się agresywnie. TEMAT: Jestem na TAK POMOCE DYDAKTYCZNE: duże arkusze papieru, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie wiedzą czym jest asertywność, potrafią rozpoznać zachowanie asertywne; Znają techniki asertywnej odmowy; Potrafią odróżniać zachowania asertywne od agresywnych i uległych; Kształtowanie umiejętności asertywnego zachowania; Uświadomienie mechanizmu nacisku grupowego oraz konieczności przeciwstawiania się temu zjawisku;

9 Mali Wielka Odkrywcy szóstka! Szkoła jest miejscem, w którym stres staje się udziałem zarówno nauczycieli, jak i uczniów. Optymalny, czyli taki, który mobilizuje do działania, motywuje, wpływa na zwiększenie efektywności. Z drugiej strony jednak stres, a w zasadzie przekroczenie pewnej granicy stymulacyjnej, może źle wpłynąć nie tylko na psychikę ucznia, ale również na ich stan fizyczny. Dzieci i młodzież często doznają szkodliwego działania stresu w dawce przekraczającej indywidualną odporność. TEMAT: Nie taki stres straszny POMOCE DYDAKTYCZNE: duże arkusze papieru, karty pracy, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie definiują pojęcie stresu oraz jego wpływ na organizm człowieka; Potrafią rozpoznawać sytuacje stresowe we własnym życiu; Znają konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem; Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z napięciem pojawiającym się w trudnych sytuacjach; Zwiększenie samoświadomości czynników wpływających na samopoczucie;

10 Mali Wielka Odkrywcy szóstka! Mnemotechniki, mnemoniki, czy techniki pamięciowe to ogólna nazwa sposobów ułatwiających zapamiętanie, przechowywanie i przypominanie sobie informacji. Techniki mnemoniczne, mają na celu ułatwienie zapamiętywania trudnego materiału pamięciowego, takiego jak liczby, daty, nazwy, wydarzenia, pojęcia, itd. Polegają one na sztucznym powiązaniu elementów trudnych do zapamiętania z elementami łatwiejszymi, kiedyś już przyswojonymi. TEMAT: Spotkanie z Mnemonikami POMOCE DYDAKTYCZNE: duże arkusze papieru, karty pracy, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie znają pojęcie mnemotechnika oraz rodzaje technik pamięciowych; Potrafią posługiwać się mnemotechnikami w celu szybkiego zapamiętywania; Uczniowie potrafią określić przyczyny dekoncentracji, ćwiczą koncentrację uwagi, pamięć oraz spostrzegawczość; Uświadamianie własnego poziomu motywacji w kontekście nauki szkolnej; Wypracowanie umiejętności szybszego i bardziej efektywnego przyswajania wiedzy u uczniów;

11 Zachowania Mali Odkrywcy ryzykowne MODUŁ - ZACHOWANIA RYZYKOWNE Oprócz warsztatów kompetencji interpersonalnych, proponujemy również warsztaty związane z zrachowaniami ryzykownymi, które najczęściej pojawiają się w grupie dzieci w starszym wieku szkolnym: 1. Przemoc jest słaba - wykształcenie adekwatnej postawy wobec przemocy rówieśniczej oraz sposobów radzenia sobie z nią; 2. Słowa bolą całe życie - kreowane postawy odpowiedzialności za swoje słowa; 3. Zażywasz - przegrywasz - budowanie właściwej postawy wobec substancji psychoaktywnych; 4. Złapani w sieć - profilaktyka uzależnienia od Internetu 5. Cyberprzemoc odbiera moc- kreowanie odpowiedzialnego i bezpiecznego korzystania z mediów elektronicznych; Równolegle z zajęciami dla dzieci proponujemy realizację pogadanek edukacyjnych dla rodziców, których celem jest przekazanie rodzicom wiedzy pomocnej w podejmowaniu bardziej świadomych działań służących ochronie ich dzieci przed zagrożeniami związanymi z nowym środowiskiem.

12 Zachowania Mali Odkrywcy ryzykowne Jednym z elementów budowania systemu przeciwdziałania przemocy w szkołach jest zwiększenie wśród uczniów świadomości problemu oraz zmiana postaw wobec przemocy. Wszystko po to, aby uczniowie w jeszcze większym stopniu postrzegali szkołę jako bezpieczne i przyjazne miejsce rozwoju. TEMAT: Przemoc jest słaba POMOCE DYDAKTYCZNE: balony, maski emocji, kolorowe karteczki, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie znają pojęcie agresji oraz przemocy, wiedzą jakie występują różnice między nimi; Uczniowie wiedzą jak reagować w sytuacji, gdy ktoś doświadcza agresji lub przemocy; Uczniowie potrafią pomagać innym oraz skutecznie bronić się przed agresją i przemocą; Uświadamianie trudnej sytuacji, w jakiej znajdują się osoby doświadczające przemocy Zwiększenie wrażliwości na krzywdę drugiego człowieka; Budowanie poczucia bezpieczeństwa w klasie i szkole oraz wzmacnianie więzi między uczniami w klasie; Integracja zespołu klasowego;

13 Zachowania Mali Odkrywcy ryzykowne Jednym z elementów budowania systemu przeciwdziałania przemocy w szkołach jest zwiększenie wśród uczniów świadomości problemu oraz zmiana postaw wobec przemocy. Wszystko po to, aby uczniowie w jeszcze większym stopniu postrzegali szkołę jako bezpieczne i przyjazne miejsce rozwoju. TEMAT: Słowa bolą całe życie POMOCE DYDAKTYCZNE: balony, arkusze papieru, kolorowe karteczki, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie potrafią rozpoznać formy agresji słownej oraz wskazać słowa, które krzywdzą; Potrafią rozpoznać swoje agresywne zachowania w stosunku do innych, dostrzegać je we własnym postępowaniu i najbliższym otoczeniu; Wiedzą jak reagować w sytuacji, gdy ktoś doświadcza agresji słownej; Uczniowie potrafią pomagać innym oraz skutecznie bronić się przed agresją; Kształtowanie umiejętności rozpoznawania agresji słownej; Kreowanie agresywnych sposobów komunikowania się z innymi;

14 Zachowania Mali Odkrywcy ryzykowne Starszy wiek szkolny to okres, w którym często dochodzi do pierwszych prób sięgania po alkohol, papierosy i inne używki, dlatego warto przedstawić uczniom alternatywę dla zachowań ryzykownych. Wzmocnić ich poczucie wartości, nauczyć radzenia sobie z emocjami, dając w ten sposób narzędzie do obrony przed światem używek. TEMAT: Zażywasz - przegrywasz! POMOCE DYDAKTYCZNE: nitka, model palacza, kolorowe karteczki, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie rozumieją pojęcie substancje psychoaktywne i znają ich wpływ na OUN; Znają zagrożenia związane z substancjami psychoaktywnymi, wiedzą jak ich unikać; Uczniowie potrafią dokonać wyboru z korzyścią dla swojego zdrowia; Wiedzą, jakie są zasady zdrowego stylu życia.; Kształtowanie u uczniów właściwej postawy wobec uzależnień; Kształtowanie postawy asertywnej oraz poczucia własnej wartości jako alternatywy dla zachowań ryzykownych;

15 Zachowania Mali Odkrywcy ryzykowne Coraz więcej dzieci w wieku szkolnym korzysta z Internetu. Jednak wraz ze wzrostem jego dostępności wzrasta również skala zagrożeń internetowych, które mogą mieć zgubny wpływ na rozwój i funkcjonowanie młodego człowieka. Niezwykle ważne jest zatem przygotowanie młodego pokolenia do bezpiecznego i odpowiedzialnego korzystania z zasobów Internetu. TEMAT: Złapani w sieć POMOCE DYDAKTYCZNE: włóczka, woreczek, duże arkusze papieru, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie wiedzą co to jest Internet, - jakie korzyści można uzyskać z korzystania z Internetu; Mają świadomość zagrożeń jakie niesie ze sobą niewłaściwe korzystanie z sieci, - stosują zasadę ograniczonego zaufania; Wiedzą, jak zachować się, gdy mają poczucie zagrożenia, - znają i stosują internetowe zasady dobrego wychowania; Kształtowanie umiejętności bezpiecznego korzystania z Internetu jako alternatywa dla ryzykownych zachowań w sieci;

16 Zachowania Mali Odkrywcy ryzykowne Zapobieganie cyberprzemocy wymaga uświadomienia młodym internautom istoty problemu, jak również i konsekwencji, które dotykają ofiarę i sprawcę. Uczniowie powinni również wiedzieć, jak zachować się w przypadku bycia świadkiem lub doświadczania przemocy w Internecie oraz w jaki sposób i gdzie szukać pomocy. TEMAT: Cyberprzemoc odbiera moc POMOCE DYDAKTYCZNE: włóczka, kartki papieru, flamastry, kolorowe piłki; Uczniowie potrafią identyfikować niebezpieczne i zagrażające sytuacje; Wiedzą jakie są możliwe konsekwencje przemocy w sieci dla sprawców tego typu; Uczniowie rozumieją jakie emocje może rodzić cyberprzemoc u jej ofiar, jakie może nieść dla nich konsekwencje; Wiedzą jak reagować oraz gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach; Uczniowie wiedzą jak zachowywać się, by zmniejszyć ryzyko bycia ofiarą cyberprzemocy; Rozwijanie umiejętności ochrony w sytuacjach zagrożenia przemocą;