MERKURIUSZ MSZCZONOWSKI

Transkrypt

1 Świąteczny nastrój - INTEGRACYJNE JASEŁKA i KIERMASZ str. 10 Mszczonów już po raz drugi Gminą na 5! str. 8 Chcemy inwestować nawet pomimo kryzysu Wywiad str. 6 MERKURIUSZ MSZCZONOWSKI styczeń 2013 / nr 01 (206) wmurowanie tablicy pamiątkowej (Niedziela 20 stycznia) W hołdzie Bohaterowi z 1863 roku Mszczonowskie obchody 150. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego - str. 14

2 W NUMERZE Świąteczny nastrój - INTEGRACYJNE JASEŁKA i KIERMASZ 10 Tak kwestowano we Mszczonowie 22 W hołdzie Bohaterowi z 1863 roku 14 Spis treści: Z obrad XXVIII i XIX sesji Rady Miejskiej w Mszczonowie 3 Z prac komisji 6 Chcemy inwestować nawet pomimo kryzysu 6 Kolejny rok i nowe wyzwania 7 Mszczonów już po raz drugi Gminą na 5! 8 Ostatnie pożegnanie Krzysztofa Gołyńskiego 9 Rekonstrukcyjny opłatek 10 Świąteczny nastrój - INTEGRACYJNE JASEŁKA i KIERMASZ 10 Święta w Uśmiechu dziecka 11 Kolędowy DUET 12 Jasełek czar 12 Święta w KOLORze 13 W hołdzie Bohaterowi z 1863 roku 14 Z myślą o bezpieczeństwie 13 Mszczonów i jego okolice podczas Powstania Styczniowego oraz w okresie poprzedzającym największy polski zryw narodowowyzwoleńczy 15 Opowieść o Bohaterskim Proboszczu, powstańczym naczelniku Miasta Mszczonowa, późniejszym zesłańcu - ks. Władysławie Polkowskim 19 Tak kwestowano we Mszczonowie 22 Olimpijczyk znowu górą 23 Pamięć o ofiarach Stanu Wojennego w Polsce wciąż żywa 23 Biegiem przed SYLWESTREM 24 ROCZNICA OGŁOSZENIA STANU WOJENNEGO 24 Merkuriusz Szkolny 25 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)

3 WIEŚCI Z RATUSZA Sesja mszczonowskiego samorządu Z obrad XXVIII sesji Rady Miejskiej w Mszczonowie W środę, 19 grudnia 2012 roku, odbyła się XXVIII sesja Rady Miejskiej w Mszczonowie, na której radni podjęli szereg bieżących uchwał oraz wysłuchali informacji z działalności burmistrza Mszczonowa w okresie między sesjami. Przed rozpoczęciem obrad, harcerze z mszczonowskiego Hufca Plan dochodów budżetu gminy ogółem wynosi ,03 ZHP wręczyli Józefowi Grzegorzowi Kurkowi, burmistrzowi złotych. Mszczonowa i Łukaszowi Koperskiemu, przewodniczącemu Zwiększa się wydatki budżetu o kwotę ,00 złotych i zmniejsza Rady Miejskiej Betlejemskie Światło Pokoju. Ta coroczna akcja się wydatki budżetu o kwotę ,00 złotych. Plan wydatków harcerzy symbolizuje ogień zapalony w Grocie Narodzenia budżetu gminy ogółem wynosi ,03 złotych. Chrystusa w Betlejem. Betlejemskie Światło Pokoju stało się symbolem ciepła, miłości, pokoju i nadziei. Informacja z działalności burmistrza Mszczonowa w okresie Burmistrz podziękował harcerzom za propagowanie takiej akcji, między sesjami życząc druhom, aby mszczonowski hufiec był dużą i prężnie działającą organizacją, skupiającą coraz więcej członków. W okresie między sesjami wydano 15 zarządzeń, które głównie Wiele ciepłych słów powiedział także Łukasz Koperski, który dotyczyły zmian w finansach jednostek organizacyjnych gminy podkreślił ogromną rolę harcerzy i ich społecznej działalności. Mszczonów i budżetu gminy. Ponadto, burmistrz ogłosił otwarty konkurs ofert na wykonanie przez organizacje pozarządowe oraz Podjęte uchwały inne Radni podczas obrad XXVIII sesji Rady Miejskiej podjęli uprawnione podmioty w 2013 roku zadań publicznych z zakresu następujące uchwały: wspierania i upowszechniania kultury fizycznej i sportu. -Uchwałę w sprawie obwodów głosowania. W myśl uchwały Burmistrz powołał także komisję konkursową do rozstrzygnięcia dokonano podziału gminy Mszczonów na stałe obwody konkursu ofert na realizację zadań publicznych gminy Mszczonów głosowania, ustalając ich numery, granice oraz siedziby w zakresie: obwodowych komisji wyborczych. - wspierania i upowszechniania kultury fizycznej i sportu Obwody głosowania tworzy się w celu przeprowadzania w obszarach dofinansowania nauki pływania, głosowania w wyborach powszechnych oraz w wyborach - wspierania i upowszechniania kultury fizycznej i sportu p r z e p r o w a d z a n y c h w t r a k c i e k a d e n c j i o r g a n ó w w obszarach szkolenia dzieci i młodzieży uzdolnionej sportowo, przedstawicielskich. Obwód głosowania stanowi obszar - wspierania i upowszechniania kultury fizycznej i sportu d z i a ł a n i a j e d n e j o b w o d o w e j k o m i s j i w y b o r c z e j w obszarach nauki tenisa stołowego. przeprowadzającej głosowanie w jednym lokalu wyborczym. Następnie, burmistrz poinformował o podniesieniu stawki czynszu Proponowany podział gminy Mszczonów na obwody od gruntów, która wzrosła o 5% zgodnie z inflacją. głosowania będzie miał zastosowanie do wyborów do Sejmu RP Józef Grzegorz Kurek wspomniał także, że został opracowany i Senatu RP, Prezydenta RP, do Parlamentu Europejskiego oraz projekt przebudowy placu przez Ratuszem w Mszczonowie. referendów. Zmiany polegać będą m.in. na znacznym zwiększeniu miejsc - Uchwałę w sprawie oddania Klubowi Sportowemu parkingowych oraz stworzeniu ruchu jednokierunkowego na "MSZCZONOWIANKA" składników majątkowych. odcinku pomiędzy ulicą Sienkiewicza a ulicą Warszawską. W myśl uchwały oddaje się Klubowi Sportowemu Łukasz Nowakowski "MSZCZONOWIANKA" w Mszczonowie w użyczenie od dnia r. na czas nieokreślony budynek zlokalizowany przy ulicy Brzoskwiniowej w Mszczonowie Uchwałę zmieniającą uchwałę budżetową gminy Mszczonów na rok Uchwała zwiększa dochody budżetu o kwotę ,00 złotych. Otwarcie obrad XXVIII sesji Rady Miejskiej w Mszczonowie Harcerze wręczyli burmistrzowi Mszczonowa i przewodniczącemu Rady Miejskiej Betlejemskie Światło Pokoju Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 3

4 WIEŚCI Z RATUSZA 4 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)

5 WIEŚCI Z RATUSZA Sesja mszczonowskiego samorządu Z obrad XXIX sesji Rady Miejskiej w Mszczonowie W czwartek, 27 grudnia 2012 roku, odbyła się XXIX sesja Rady Miejskiej w Mszczonowie na której radni podjęli szereg uchwał wynikających z potrzeby dostosowania się do sejmowej ustawy śmieciowej dotyczącej zagospodarowania odpadów komunalnych. Ponadto, Rada Miejska uchwaliła budżet gminy Mszczonów na rok Grzegorz Kozłowski, zastępca burmistrza zagospodarowaniem tych odpadów, ale Mszczonowa przedstawił uchwałę również kary administracyjne związane z budżetową gminy Mszczonów na 2013 rok możliwością nie wywiązywania się z oraz uchwałę dotyczącą Wieloletniej obowiązków zapewnienia odpowiednich Prognozy Finansowej gminy Mszczonów na poziomów odzysku i recyklingu odpadów lata k o m u n a l n y c h o r a z o g r a n i c z e n i a Dochody gminy Mszczonów zaplanowano s k ł a d o w a n i a o d p a d ó w w kwocie: ,00 złotych, w tym: biodegradowalnych. 1 ) d o c h o d y b i e ż ą c e w k w o c i e : Radni podjęli również uchwałę w sprawie ,00 złotych, określenia terminu, częstotliwości i trybu 2) dochody majątkowe w kwocie: uiszczania opłat za zagospodarowanie ,00 złotych, odpadami komunalnymi. Wydatki zaplanowano zaś w łącznej Miesięczna opłata za gospodarowanie kwocie: ,00 złotych, w tym: Radni podjęli szereg znaczących uchwał odpadami komunalnymi wnoszona 1) wydatki bieżące w kwocie: ,00 będzie przez właścicieli nieruchomości z złotych, góry bez wezwania, w łącznej wysokości 2) wydatki majątkowe w kwocie: ,00 Finansowego był opracowany projekt budżetu za trzy miesiące kalendarzowe, w terminach: złotych na 2013 rok. 1) za I kwartał do 15 marca danego roku, Różnica między dochodami a wydatkami Po uchwaleniu budżetu gminy Mszczonów na 2) za II kwartał do 15 maja danego roku, stanowi deficyt budżetu w kwocie ,00 rok 2013, głos zabrała Janina Sitek, naczelnik 3) za III kwartał do 15 września danego roku, złotych. Wydziału Gospodarki Gminnej Urzędu 4) za IV kwartał do 15 listopada danego roku. W budżecie na rok 2013 ujęto w wydatkach Miejskiego w Mszczonowie, która przedstawiła Określono także sposoby i zakres świadczenia budżetowych środki na tzw. Fundusz Sołecki uchwały dotyczące zagospodarowania usług w zakresie odbierania odpadów w kwocie ,00 złotych. W łącznej kwocie odpadami komunalnymi. komunalnych od właścicieli nieruchomości i wydatków funduszu wydatki bieżące Rada Miejska podjęła uchwałę w sprawie zagospodarowania tych odpadów oraz wzór zaplanowano w wysokości ,00 złotych, wyboru metody ustalania opłaty za d e k l a r a c j i o w y s o k o ś c i o p ł a t y z a zaś wydatki majątkowe zaplanowano w gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz zagospodarowanie odpadami komunalnymi. wysokości 8.000,00 złotych z przeznaczeniem na ustalania stawki takiej opłaty. W dalszej części obrad Rada Miejska podjęła zakup wiat przystankowych. Miesięczną stawkę opłaty za gospodarowanie następujące uchwały: W oparciu o powyższe dane wynika, że: odpadami komunalnymi ustalono w wysokości - Podjęcie uchwały w sprawie zarządzenia - wskaźnik sumy spłaty rat kredytów i obligacji 22,00 złotych od osoby zamieszkującej daną poboru podatków w drodze inkasa i określenia wraz z odsetkami przypadających na rok 2013 nieruchomość. wysokości wynagrodzenia za inkaso w stosunku do dochodów zaplanowanych na Stawka za gospodarowanie odpadami R a d n i u s t a l i l i s t a w k i w y n a g r o d z e n i a 2013 rok wyniesie 5,46%, przy maksymalnym komunalnymi, jeżeli będą zbierane i odbierane prowizyjnego za inkaso podatków w wysokości wskaźniku ustawowym 15%. w sposób selektywny ulegnie pomniejszeniu o 50 12% zebranej kwoty podatku. - wskaźnik łącznej kwoty długu na koniec 2013 % w stosunku do stawki. Wysokość wynagrodzenia prowizyjnego roku w stosunku do Celem nowelizacji ustawy o utrzymaniu inkasenta nie może być niższa niż 700,00 złotych i d o c h o d ó w czystości i porządku w gminach jest wyższa niż 1.200,00 złotych za jedną ratę zaplanowanych na uporządkowanie podatku rok wyniesie dotychczasowego systemu gospodarowania - Podjęcie uchwały w sprawie ustalenia wykazu i 4 4, 6 7 %, p r z y odpadami komunalnymi. Zmiany obejmują planu finansowego niezrealizowanych m a k s y m a l n y m wszystkie rodzaje podmiotów uczestniczących kwot wydatków niewygasających z upływem wskaźniku ustawowym w p r o c e s i e w y t w a r z a n i a o d p a d ó w roku %. komunalnych. Oddziałują one przede wszystkim Łączna kwota niezrealizowanych wydatków J e d n o c z e ś n i e j a k na gminy, przejmujące obowiązki właścicieli niewygasających wynosi 902 tysiące złotych. wynika z opracowania nieruchomości w zakresie gospodarki Wydatki te dotyczą tyko zadań inwestycyjnych z Wieloletniej Prognozy odpadami komunalnymi. r o z s t r z y g n i ę t y m i j u ż p o s t ę p o w a n i a m i Finansowej na lata Ze względu na specyfikę gminy Mszczonów przetargowymi , również jest przyjęto, że opłata za gospodarowanie Do takich zadań należą: Przebudowa centrum s p e ł n i o n y n o w y odpadami będzie stanowiła iloczyn liczby wsi Bobrowce, Przebudowa centrum wsi wskaźnik zadłużenia, m i e s z k a ń c ó w z a m i e s z k u j ą c y c h d a n ą Piekary Budowa nawierzchni i chodników w k t ó r y b ę d z i e nieruchomość oraz stawki opłaty. ulicach Poniatowskiego, Boczna, Bagno, obowiązywał od 2014 Ustalając wysokość opłaty za gospodarowanie Grzegorz Kozłowski, Spokojna, Sportowa w Mszczonowie, roku. odpadami wzięto pod uwagę liczbę zastępca burmistrza Zamknięcie oraz rekultywacja gminnego Przy konstruowaniu mieszkańców, ilość wytwarzanych odpadów Mszczonowa składowiska odpadów komunalnych w przedstawił uchwałę Wieloletniej Prognozy komunalnych i koszty funkcjonowania systemu miejscowości Marków Świnice, oraz Budowa budżetową gminy Finansowej opierano tj. odbierania, transportu, zbierania, odzysku i k a n a l i z a c j i s a n i t a r n e j w G r a b c a c h Mszczonów na 2013 rok się przede wszystkim unieszkodliwiania odpadów komunalnych; Józefpolskich. na tworzenia i utrzymania punktów selektywnego Na zakończenie obrad, radni podjęli uchwały przewidywanym wykonaniu roku 2012 oraz na zbierania odpadów komunalnych oraz obsługi w sprawie przyjęcia planu pracy Rady Miejskiej wytycznych pisma Regionalnej Izby administracyjnej tego systemu. w Mszczonowie na 2013 rok oraz podjęcie Obrachunkowej w Warszawie. Ponadto, wzięto pod uwagę fakt, że gminy uchwały w sprawie przyjęcia planów pracy Podstawą dla Wieloletniego Programu p r z e j m u j ą c o d p o w i e d z i a l n o ś ć z a Komisji Rady Miejskiej w Mszczonowie na 2013 z a g o s p o d a r o w a n i e o d p a d ó w m u s z ą rok. uwzględnić nie tylko konieczność gromadzenia Łukasz Nowakowski ś r o d k ó w n a i n w e s t y c j e z w i ą z a n e z Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 5

6 WIEŚCI Z RATUSZA Z prac komisji Komisja Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Bezpieczeństwa Publicznego 14 grudnia 2012r. W posiedzeniu komisji uczestniczyli: wiceprzewodniczący RM Andrzej Osiński, radny Dariusz Olesiński, radny Zdzisław Banasiak, radny Marek Baumel oraz radny Jerzy Siniarski, jako przewodniczący Komisji R o l n i c t w a, O c h r o n y Ś r o d o w i s k a i Bezpieczeństwa Publicznego. Głównym tematem prac komisji było omówienie projektu budżetu gminy Mszczonów na rok Grzegorz Kozłowski, zastępca burmistrza M s z c z o n o w a p o i n f o r m o w a ł, ż e w przyszłorocznym budżecie po stronie wydatków zabezpieczono 401 tysięcy złotych na fundusz sołecki. Z tej kwoty, aż 360 tysięcy złotych przeznaczonych zostanie na wytłuczniowanie gminnych dróg. Burmistrz Kozłowski przestawił radnym plan dotyczący przyszłorocznych wydatków na utrzymanie i remonty dróg, a także remonty mostów na terenie gminy Mszczonów. Ponadto, radni dowiedzieli się, że w chwili obecnej trwa rozstrzygnięcie przetargów na przebudowę centrum wsi Bobrowce i Piekary. W dalszej części posiedzenia komisji, Jerzy Siniarski, jako przewodniczący Komisji R o l n i c t w a, O c h r o n y Ś r o d o w i s k a i Bezpieczeństwa Publicznego omówił plan prac komisji na rok Łukasz Nowakowski Z prac komisji Komisja Budżetu i Mienia Komunalnego 17 grudnia 2012r. W posiedzeniu komisji uczestniczyli: przewodniczący RM Łukasz Koperski, radny Wojciech Horbot, radny Krzysztof Krawczyk, radny Marek Baumel, radny Waldemar Suski o r a z r a d n y M a r e k Z i e n t e k, j a k o przewodniczący Komisji Budżetu i Mienia Komunalnego. Grzegorz Kozłowski, zastępca burmistrza Mszczonowa szczegółowo omówił projekt budżetu gminy Mszczonów na rok 2013, wskazując, że planowane dochody wynoszą 49 milionów złotych, zaś planowane wydatki 51 milionów złotych, co kształtuje deficyt budżetowy na poziomie 2 milionów złotych. W dalszej części prac komisji, radni wysłuchali Jadwigę Barbulant, skarbnika gminy Mszczonów, Teresę Koszulińską, n a c z e l n i k a W y d z i a ł u R o z w o j u Gospodarczego oraz Janinę Sitek, naczelnika Wydziału Gospodarki Gminnej z Urzędu Miejskiego w Mszczonowie, które omówiły projekty uchwał na najbliższą sesję Burmistrz Kozłowski poinformował również o Rady Miejskiej w Mszczonowie. wskaźnikach zadłużenia wynikających z rat Na zakończenie Marek Zientek, jako kredytów i pożyczek, wykupu obligacji wraz z przewodniczący Komisji Budżetu i Mienia odsetkami oraz kosztów gwarancji i Komunalnego omówił plan pracy komisji na poręczeń. rok Z przedstawionych danych wynikło, że Łukasz Nowakowski wskaźniki gminy Mszczonów wynosić będą 44,6 %, przy dopuszczalnych 60%, co stanowi dobry wynik. Zdaniem Marka Zientka, przewodniczącego Komisji Budżetu i Mienia Komunalnego taki wskaźnik zadłużenia gminy Mszczonów ś w i a d c z y o d o b r z e p r o w a d z o n e j gospodarce finansowej. - Wskaźniki są optymistyczne, a nasz budżet w dobrej kondycji- mówi przewodniczący Marek Zientek. Wywiad Chcemy inwestować nawet pomimo kryzysu O podsumowaniu roku 2012 i o planach inwestycyjnych gminy na rok obecny z burmistrzem Mszczonowa Józefem Grzegorzem Kurkiem rozmawia Mateusz Milczarek. Panie Burmistrzu, rozpoczynamy nowy rok. Jest, to najlepszy czas, aby dokonać podsumowania ubiegłych 12 miesięcy oraz poczynić plany na przyszłość. Jaki był rok 2012 dla gminy Mszczonów? Z pewnością upłynął on pod znakiem globalnego kryzysu. Jego skutki były także odczuwalne dla samorządów, w tym dla naszego. Trzeba wiedzieć, że gminy są też cały czas finansowo osłabiane działaniami rządu, który obarcza je coraz nowymi obciążeniami, za którymi niestety nie idą odpowiednie subwencje. Co prawda Mszczonów nie jest jeszcze w najgorszej sytuacji, ale nawet my odczuwamy bardzo boleśnie te rządowe działania. Zgodnie z danymi ogólnopolskimi należymy do grona gmin zamożnych. Nasz rozwój jest więc dławiony tzw. podatkiem janosikowym. Już około pół miliona złotych zmuszeni jesteśmy oddawać na rzecz biedniejszych gmin. System ten wymyślono, aby wspomagać biedne gminy, które nie są w stanie choćby tak jak Mszczonów pozyskać dużych inwestorów. To chyba rozsądne rozwiązanie? Może wygląda, to na rozsądne rozwiązanie, ale niestety życie zwykle weryfikuje takie pomysły. Tak zwane darmowe pieniądze jedynie demoralizują. Otrzymywane wsparcie dla wielu gmin nie jest zachętą do rozwoju, ale stałym źródłem utrzymania. Ich samorządowcy nie próbują nawet zabiegać o modernizowanie swoich terenów. Czekają tylko na zapomogę, która umożliwia im przeżycie kolejnego roku. Słowem im to nie pomaga się usamodzielnić, a nam uniemożliwia szybszy rozwój. Ponadto znane są już przypadki, że tzw. bogaty samorząd musiał zaciągać kredyt, aby zapłacić podatek Janosikowy. Czy to normalne? 6 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)

7 WIEŚCI Z RATUSZA Nasze dochody ulegają zmniejszeniu. Nikt kierowaliśmy się kryterium dostępności wodociągów w okolicach Lutkówki. W natomiast nie myśli o obniżaniu obciążeń dotacji zewnętrznej. Jeśli na inwestycję ramach wspomnianego już programu podatkowych. W tej materii mamy cały czas można było pozyskać środki unijne lub termomodernizacji nowe elewacje zyskają t e n d e n c j ę w z r o s t o w ą. P r z e z t o innego rodzaju dopłatę, to taka inwestycja budynki OSP we Wręczy i w Osuchowie. doprowadzamy się do czegoś, co była wykonywana w pierwszej kolejności. Zakupimy średni samochód dla p o w s z e c h n i e z w a n e j e s t e f e k t e m Podobnie będzie też w tym roku. ratownictwa drogowego mszczonowskiej rozchylających się nożyc. Coraz mniej W ramach programu termomodernizacji OSP. dochodów i coraz większe wydatki. Rezultat b u d y n k ó w g m i n n y c h w y k o n a l i ś m y Starać się też będziemy o uzyskanie może być tylko jeden katastrofa finansowa. ocieplenie budynku przy ul. Grójeckiej z dofinansowania na rzecz modernizacji zainstalowaniem pompy ciepła oraz oczyszczalni ścieków. Czy organizacje samorządowe nie mogą ocieplenie hali sportowej i budynku Ośrodka Na działania inwestycyjne w budżecie 2013 wnioskować o zmianę takiego stanu Zdrowia w Osuchowie. Zrealizowano roku przeznaczyliśmy 20 % wydatków rzeczy? o d b u d o w ę k a m i e n i c y r o d u ogółem. Maklakiewiczów. Ależ wnioskują! Problem jednak w tym, że W roku 2012 zakończono budowę sieci Jakie wsie mają więc szanse na nikt nie chce nas słuchać. Jest nawet gorzej, wodociągowej w Bobrowcach i okolicznych wybudowanie kanalizacji? bo tak jak wspomniałem permanentnie miejscowościach oraz dokonano otwarcia obniża się nam subwencje na przekazane wybudowanego kompleksu sportowego ze Kolektory ścieków zostaną wybudowane w wcześniej zadania. Jaskrawym przykładem sztuczną nawierzchnią w Lutkówce. Również takich wsiach jak: Wymysłów, Sosnowica, takiego działania jest oświata. W chwili zakończono I etap budowy ulic i chodników Badowo Dańki i Kamionka. Natomiast tam obecnej koszt utrzymania oświaty w gminie na osiedlu Spokojna w Mszczonowie. gdzie zabudowa jest rozproszona sprawę Mszczonów wynosi ok. 16 milionów złotych z P r z e b u d o w a n o u l. S k i e r n i e w i c k ą. ścieków będziemy rozwiązywać poprzez czego ponad połowę gmina musi już Zakończono budowę kanalizacji sanitarnej w budowę tzw. bio-bloków. Tu jednak pokrywać z własnych funduszy. Budżet Grabcach Józefpolskich. potrzebna jest współpraca z mieszkańcami. gminy Mszczonów po stronie wydatków to J e ś l i s i ę z o r g a n i z u j e m y i z ł o ż y m y ok. 50 milionów złotych, z czego - jak łatwo Czego więc możemy się spodziewać w 2013 z a p o t r z e b o w a n i e n a m i n i m u m 5 0 obliczyć- około jedna szósta przypada już roku? gospodarstw, to wtedy możemy liczyć na na dopłaty do oświaty. Przeprowadziliśmy dofinansowanie zewnętrzne. Zapisy więc w roku 2012 reorganizację naszych Spośród najbliższych inwestycji, jakie chcących montować u siebie wspomniane szkół. Nie było to łatwe i spotkało się z dużym przeprowadzane będą na terenie gminy urządzenia są przyjmowane w Wydziale oporem ze strony mieszkańców. Jednak warto wymienić: rewitalizację centrów wsi Gospodarki Gminnej Urzędu Miejskiego w dzięki temu posunięciu oszczędzać Bobrowce i Piekary, kontynuację budowy Mszczonowie. będziemy rokrocznie po kilkaset tysięcy ulic i chodników na osiedlu Spokojna w złotych, a co najważniejsze takim Mszczonowie. Przeprowadzimy też badania Czy pojawią się nowi inwestorzy w gminie? p o s u n i ę c i e m u r a t o w a l i ś m y b y t geologiczne pod uzbrojenie terenów najmniejszych gminnych szkół - we Wręczy i w inwestycyjnych przy KERAMZYCIE- gdzie ma Tak, lada chwila powinna się rozpocząć Bobrowcach. powstać kolejna, tzw. północna dzielnica budowa fabryki nukloidów, a także następny przemysłowa. Utwardzimy ul. Spacerową w z a k ł a d w y k o n u j ą c y e l e m e n t y Pomówmy teraz o inwestycjach. Co udało Grabcach Józefpolskich oraz drogę strunobetonowe. Kończy się też budowa się zrobić w poprzednim roku? L u t k ó w k a - L u t k ó w k a K o l o n i a. nowego zakładu obróbki metali. Rozbuduje Przeprowadzimy też rekultywację wysypiska się także firma FM, akurat w tym przypadku W roku 2012 w przypadku inwestycji śmieci w Świnicach. Dokończymy też system będą to obiekty biurowe. Wywiad Kolejny rok i nowe wyzwania Na tematy związane z uchwaleniem budżetu gminy Mszczonów na rok 2013 oraz na tematy bieżące rozmawiamy z radnym Waldemarem Suskim, członkiem Komisji Budżetu i Mienia Komunalnego Panie Waldemarze, na ostatniej sesji Rady wraz z odsetkami przypadających na rok 2013 Miejskiej radni uchwalili budżet na rok w stosunku do dochodów zaplanowanych na Jak wyglądać będzie aktualny rok pod 2013 rok wyniesie 5,46%, przy maksymalnym względem finansowym? wskaźniku ustawowym 15%, natomiast wskaźnik łącznej kwoty długu na koniec Jak co roku staramy się racjonalnie planować r o k u w s t o s u n k u d o d o c h o d ó w budżet, dlatego w tym roku dochody gminy zaplanowanych na 2013 rok wyniesie 44,67%, Mszczonów oscylować będą w granicach 49 przy maksymalnym wskaźniku ustawowym milionów złotych, wydatki zaś przekroczą nieco 60%. 51 milionów złotych. W związku z tym różnica Z tego wynika, że wskaźniki finansowe są pomiędzy dochodami, a wydatkami wyniesie optymistyczne, a nasz budżet w dobrej 2 miliony złotych. kondycji. Taki stan rzeczy świadczy o racjonalnie Proszę powiedzieć jak wygląda kwestia prowadzonej polityce finansowej, czego dotycząca inwestycji i funduszu sołeckiego najlepszym przykładem są prognozy zaplanowanych w tegorocznym budżecie? wskaźników zadłużenia finansowego. W tegorocznym budżecie w wydatkach Wskaźnik sumy spłaty rat kredytów i obligacji budżetowych ujęte zostały środki na tzw. Fundusz Sołecki w kwocie nieco ponad 400 tysięcy złotych. Ta kwota w zdecydowanej większości przeznaczona zostanie na remonty i poprawę gminnych dróg na terenach wiejskich. Część z tych środków przeznaczonych zostanie na zakup wiat przystankowych. Jeżeli chodzi o najbliższe inwestycje, to niebawem cieszyć się będziemy Izbą Pamięci Rodziny Maklakiewiczów. Aktualnie twa ostatni etap realizacji tej inwestycji polegający na m o n t a ż u s p r z ę t u a u d i o w i z u a l n e g o, komputerowego i mebli oraz wyposażenia sal w gabloty i eksponaty. W Izbie Pamięci Domu Maklakiewiczów mieścić się również będzie ognisko muzyczne, które stanowić będzie doskonałe miejsce dla naszych mieszkańców, którzy kochają muzykę i chcą jej poświęcić swoje życie. W tym roku rozpocznie się także przebudowa centrum wsi w miejscowości Bobrowce i Piekary. Ponadto, czekamy na rozpoczęcie budowy przez gminę Mszczonów wodociągu w rejonie Lutkówki i kanalizacji we wsi Wymysłów, Sosnowica i Kamionka. Warto także dodać, że został opracowany projekt przebudowy placu przez Ratuszem w Mszczonowie. Zmiany polegać będą m.in. na znacznym zwiększeniu miejsc parkingowych oraz stworzeniu ruchu jednokierunkowego na odcinku pomiędzy ulicą Sienkiewicza a ulicą Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 7

8 Z ŻYCIA GMINY Warszawską. Na wstępie muszę się pochwalić, że jednostki z jednostkę, która z uwagi na swoją mobilność i W bieżącym roku rozpocznie się również terenu gminy Mszczonów działają sprawnie, są wyszkolenie wykazuje się największą przebudowa chodników w ulicy Tarczyńskiej odpowiednie wyposażone, a druhowie wyjazdowością i aktywnością w skali całego na odcinku od ulicy Dworcowej do ulicy należycie wyszkoleni. powiatu żyrardowskiego musimy zrobić Maklakiewicza. W chwili obecnej największą naszą potrzebą wszystko, aby taki samochód mogli pozyskać. Na zakończenie, jako, że jest pan prezesem jest zakup samochodu technicznego marki Zarządu Oddziału Miejsko- Gminnego ZOSP w IVECO dla OSP Mszczonów oraz wozu Dziękuję za rozmowę Mszczonowie, proszę powiedzieć jakie bojowego dla OSP w Piekarach. Dziękuję również inwestycje planowane są w jednostkach OSP z Myślę, że z uwagi na fakt, że druhowie z terenu gminy Mszczonów? Mszczonowa stanowią prężnie działającą Rozmawiał Łukasz Nowakowski Ranking Mszczonów już po raz drugi Gminą na 5! Studenckie Koło Naukowe Przedsiębiorczości i Analiz Regionalnych działające przy Instytucie Przedsiębiorstwa Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie realizowało już kolejny, czwarty rok z ranking Gmina na 5 oraz Mazowiecka Gmina na 5. W ramach tego właśnie projektu badaniem objęta została także gmina Mszczonów. Wzorem lat poprzednich przeprowadzający ankietę posługiwali się metodą tajemniczego klienta (ang. mystery client). W ten sposób udało się Zespołowi Badawczemu przebadać witryny internetowe oraz kontakt mailowy z niemal 900 gminnymi oraz dzielnicowymi urzędami z terenu całego kraju. Intencją zespołu było przede wszystkim wskazanie dobrych praktyk w zakresie obsługi klienta- przedsiębiorcy przez gminy z wykorzystaniem elektronicznych narzędzi komunikacji. Badanie można podzielić na dwie zasadnicze części - audyt stron internetowych oraz ocenę kontaktu elektronicznego z gminami. Jako mazowieckie Gminy na 5! zostały zakwalifikowane te gminy, które uzyskały liczbę punktów większą niż suma średniej. Był to wynik mieszczący się w przedziale od 10,5 do 19 pkt. Wynik taki uzyskały 72 gminy. Wśród najlepszych gmin znalazły się: Ostrołęka (19 pkt), Mława (18,5 pkt), Radom (17,5 pkt), Pniewy (17 pkt), Mszczonów (16,5 pkt), Mińsk Mazowiecki (16 pkt) oraz Grójec, Lesznowola, Piaseczno, Brwinów, Kowala i Iłów (po 15,5 pkt). Mszczonów więc uplasował się na 5 pozycji na Mazowszu. Zaowocowało to przyznaniem tytułu oraz dyplomu Mazowiecka Gmina na 5!. W badaniu gmin województwa mazowieckiego wzięła udział cała populacja gmin z terenu Mazowsza w liczbie 314. Według danych zawartych w raporcie wszystkie miały stronę internetową, 149 gmin odpowiedziało na maile w języku polskim, 6 odpowiedziało na maile w języku angielskim, 18 gmin zamieściło ofertę inwestycyjną na stronach ARMSA oraz PAIIZ. Maksymalna możliwa do uzyskania liczba punktów wynosiła 25. Dotyczyła ona takiej gminy, której strona internetowa jest dla użytkownika łatwa w obsłudze (oceniano prostotę nawigacji, posiadanie mapy serwisu oraz opcji wyszukiwania informacji na stronie), posiada dostępną wersję w języku angielskim oraz języku innym niż angielski, informacje kontaktowe do gminy w widocznym miejscu, a także informacje o strukturze organizacyjnej urzędu z telefonami do poszczególnych wydziałów. Wzorcowa gmina posiada na swej stronie także galerię zdjęć oraz odnośnik na stronie głównej do profilu gminy na którymś z portali społecznościowych. Informuje również o wolnych terenach inwestycyjnych i stwarza możliwość pobrania potrzebnych formularzy potrzebnych do zarejestrowania działalności gospodarczej. Gmina taka odpowiada na maile zarówno w języku polskim, jak i języku angielskim, udzielając konkretnej odpowiedzi na zadane w mailu pytania i informując o przewidywanych zachętach inwestycyjnych i wymieniając je. Gminy zakwalifikowane jako Mazowieckie Gminy na 5! nie są rozmieszczone równomiernie na terenie województwa mazowieckiego. Wykazują one tendencję do koncentracji wokół ośrodka centralnego - Warszawy, przy czym szczególnie duże zagęszczenie tych gmin występuje na zachód od stolicy: w powiatach żyrardowskim, sochaczewskim (po 5 gmin) i warszawskim zachodnim (3 gminy). Skupiska najlepszych mazowieckich gmin znajdują się również w północnej części województwa mazowieckiego, w powiatach wołomińskim, wyszkowskim i ostrowskim mazowieckim. Rafał Wasilewski Zapraszamy mieszkańców miasta i gminy Mszczonów do odwiedzania Izby Pamięci Rodziny Maklakiewiczów, która będzie dostępna dla zwiedzających już od środy 30 stycznia 2013r. 8 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)

9 Z ŻYCIA GMINY Ostatnie pożegnanie dwanaście lat. Był radnym III, IV i V kadencji samorządowej. W latach przewodniczył Komisji ds. Młodzieży i Sportu. W kadencji sprawował w Radzie Miejskiej funkcję przewodniczącego Komisji Budżetu i Mienia Komunalnego. W pracy W piątek 4 stycznia pożegnaliśmy samorządowej dał się poznać jako osoba pełna inicjatyw, a przy tym skromna i w pełni bezinteresowna. Konsekwentny w działaniu Krzysztofa Gołyńskiego. i wyważony w głoszonych opiniach. Bezpartyjny. W kwestii rozwoju gminy doceniał wpływ drobnego, rodzinnego biznesu. Sam na terenie Msza żałobna w jego intencji została Mszczonowa prowadził działalność gospodarczą. Wypracował odprawiona w kościele farnym piękny życiorys, ale o Krzysztofie powinno się pamiętać przede w Mszczonowie. Były samorządowiec wszystkim jako o pracowitym i ciepłym człowieku. Wzorowy mąż, i przedsiębiorca zmarł w dniu troskliwy ojciec. Odszedł pozostawiając żonę i dwie córki. Pożegnał 31 grudnia. się z tym światem w wyjątkowy dzień. Zmarł 31 grudnia. Stary rok dobiegał właśnie końca i wtedy też zakończyło się Jego życie. Jakże W jego ostatniej drodze towarzyszyli mu między innymi ono było owocne. Krzysztof miał zaledwie 59 lat. Mógł być z nami jeszcze długie lata. Niestety przegrał walkę z chorobą. Zmagał się z nią radni oraz burmistrz Józef Grzegorz Kurek. Podczas dzielnie. Pracował do ostatnich swoich dni Łza ciśnie się do mych pogrzebu Przewodniczący Rady Miejskiej Łukasz Koperski oczu, bo mnie osobiście i nam wszystkim będzie brak tak wygłosił mowę pożegnalną, w której przypomniał zasługi wartościowego człowieka. Każdy, kto miał zaszczyt współpracować zmarłego. z Krzysztofem, wie że z powierzonych zadań zawsze wywiązywał się sumiennie i odpowiedzialne. Nigdy nie rzucał słów na wiatr. Żałuję, że * * * dziś nie mogę już prosić go o pomoc. Proszę natomiast Was, wszystkich tu obecnych, abyście nigdy nie zapomnieli tego - Staję dziś przed tą trumną w zadumie i z olbrzymim smutkiem. Skromnego, Bezinteresownego i Wartościowego Człowieka. Niech Krzysztof był osobą mi bliską. Wspólnie pracowaliśmy dla pożytku pozostanie w Naszej Pamięci na zawsze. Niech prośby o jego wieczny tego miasta i lokalnego rzemiosła. Świętej Pamięci Krzysztof był odpoczynek pojawiają się w naszych modlitwach. przedsiębiorcą i społecznikiem. Należał do grona współinicjatorów Krzysztofie, żegnam Cię nie tylko we własnym imieniu. Zostałem wybudowania w Mszczonowie pomnika papieskiego. Pełnił funkcję upoważniony do tego, żeby uczynić to również w imieniu wszystkich skarbnika Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Jana Pawła II. radnych, z którymi pracowałeś w gminnym samorządzie, a także Przez wiele lat działał w mszczonowskim Cechu Rzemiosła samorządowców obecnej kadencji. Żegnam Cię wspólnie i Przedsiębiorczości. Był członkiem cechowej Komisji Rewizyjnej. z koleżankami i kolegami, całej naszej cechowej braci, na czele Zasłużył na odznaczenie Honorową Odznaką Rzemiosła Za Zasługi z Panem Prezesem, Zarządem Cechu oraz pocztem sztandarowym, dla Rzemiosła Polskiego W 2004 roku, podczas obchodów który dziś pełni przy Twojej trumnie honorową wartę. Żegnam Cię d w u d z i e s t o l e c i a C e c h u, również w imieniu wszystkich osób, które działały wspólnie z Tobą otrzymał Srebrny Medal im. Jana w Społecznym Komitecie Budowy Pomnika Jana Pawła II. Kilińskiego Za zasługi dla Pozostaniesz na zawsze w naszych sercach i pamięci. Spoczywaj Rzemiosła. W mszczonowskim w pokoju! samorządzie zasiadał przez Przewodniczący RM Łukasz Koperski Pogrążeni w smutku składamy wyrazy najgłębszego współczucia Żonie i Rodzinie Krzysztofa Gołyńskiego Zarząd i Członkowie Cechu Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Mszczonowie Krzysiu, będzie nam Ciebie brakowało Wszystkim, którzy wpierali nas duchowo w trudnych chwilach oraz uczestniczyli dnia r. w odprowadzeniu na miejsce wiecznego spoczynku kochanego męża i taty Ś.P. KRZYSZTOFA GOŁYŃSKIEGO Serdeczne podziękowania składają żona i córki Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 9

10 KULTURA Olczaka i Sławomira Wojtczaka. Przyjemnym zostanie tablica pamiątkowa, poświęcona akcentem spotkania było przyjęcie bohaterskiemu proboszczowi Władysławowi Spotkanie świątecznego prezentu w postaci pięciu Polkowskiemu, który był naczelnikiem replik karabinów Mauser wz. 29. Repliki powstańczym Mszczonowa. Kapłan za swą zostały zakupione w ramach projektu patriotyczną działalność został w 1864 roku Rekonstrukcyjny opłatek Ożywić historię. Nowa broń została zesłany na Syberię, gdzie w wyniku natychmiast wykorzystana, podczas wyniszczenia katorżniczą pracą zmarł w W piątek poprzedzający Święta Bożego ć w i c z e ń m u s z t r y. N a z a k o ń c z e n i e 1872 roku. Mszczonowscy rekonstruktorzy N a r o d z e n i a ( ) c z ł o n k o w i e świątecznego wieczoru rekonstruktorzy wezmą też udział w obchodach mszczonowskiej GRH spotkali się w hali podjęli temat przygotowań do miejskich rocznicowych w Bolimowie, gdzie uczczona sportowej OSIR-u, aby podzielić się obchodów 150 rocznicy wybuchu Powstania zostanie stoczona w 1863 roku bitwa, w jakiej opłatkiem i podsumować cały sezon Styczniowego. 20 stycznia w kościele farnym z wojskami carskimi starł się oddział rekonstrukcyjny 2012 roku. Drobnymi w Mszczonowie z inicjatywy władz legendarnego dowódcy powstańczego upominkami nagrodzili też dwóch samorządowych, GRH i Mszczonowskiego hrabiego Władysława Stroynowskiego. zasłużonych dla grupy członków- Jacka Stowarzyszenia Historycznego wmurowana Piotr Dymecki Święta Świąteczny nastrój - INTEGRACYJNE JASEŁKA i KIERMASZ któremu przewodzi Bożena Majewska. Zaraz po zakończeniu Jasełek rozpoczął się kiermasz świątecznych ozdób, z którego d o c h ó d w s p o m ó g ł d z i a ł a l n o ś ć Stowarzyszenia. Wszystkie -stroiki, anioły, renifery i inne choinkowe ozdoby, wykonały panie Beata Szustkiewicz i Małgorzata Jakubiak. One też były pomysłodawczyniami i organizatorkami konkursu plastycznego Mikołaj na Święta, w którym uczestniczyły Te Jasełka mają niepowtarzalny klimat. Co Mszczonowie Elżbieta Kubiak. Jasełka, jakie przedszkolaki i uczniowie z terenu dwóch roku, to właśnie im zawdzięczam z o s t a ł y w y s t a w i o n e n a s c e n i e sąsiadujących ze sobą gmin - Gminy wprowadzenie w świąteczny nastrój. Dzieci Mszczonowskiego Ośrodka Kultury w dniu 14 Mszczonów i Gminy Radziejowice. W niepełnosprawne z Mszczonowskiej Świetlicy grudnia, wyreżyserowane zostały przez konkursie na najpiękniejszą figurę Świętego Terapeutycznej wspólnie z przyjaciółmi, Katarzynę Ciszewską ze Świetlicy Mikołaja, w kategorii przedszkoli, zwyciężyły: wolontariuszami z miejscowego Gimnazjum T e r a p e u t y c z n e j o r a z A g n i e s z k ę Magdalena Witecka z Kuklówki i Klaudia już od kilu lat z rzędu pokazują nam jak należy Niewiadomską i Sylwię Grędę z Gimnazjum Siatkowska z Przedszkola Miejskiego w współpracować i się wspierać, aby w Mszczonowie. Nauczycielki wykonały Mszczonowie. Drugie miejsca zajęły: Hanna osiągnąć wyznaczony cel. Młodzi aktorzy, olbrzymią pracę łącząc dwie grupy aktorskie Sosnowska z Przedszkola Miejskiego w przygotowując się do jasełkowego w jeden zespół. Trzeba jednak zaznaczyć, że Mszczonowie oraz Aleksy Malowaniec z spektaklu, spędzają ze sobą wiele godzin. samo przedstawienie było tylko częścią klasy przedszkolnej przy SP w Mszczonowie. Poznają się i zaczynają rozumieć, że mimo ś w i ą t e c z n e g o p o p o ł u d n i a, Miejsca trzecie przyznano: Róży Oracz z klasy tego, iż wiele ich dzieli, to jednak o wiele przygotowanego wspólnie przez Świetlicę, przedszkolnej przy SP Mszczonów, Mateuszowi więcej łączy. Pasja do gry aktorskiej pozwala Gimnazjum oraz Stowarzyszenie Rodziców i Słojewskiemu z Przedszkola Miejskiego oraz prowadzić ciekawe rozmowy, wymieniać się Opiekunów Dzieci Niepełnosprawnych, Natalii Jakubiak ze Smerflandii. Wyróżnienia doświadczeniami i spostrzeżeniami, a przede wszystkim przezwyciężać bariery, które wynikają z różnic intelektualnych lub też sprawnościowych. W tym roku premierę Jasełek, przygotowanych wspólnie przez gimnazjalistów i dzieci ze Świetlicy Terapeutycznej, obejrzało około dwustu osób. Na widowni zasiedli między innymi: burmistrz Mszczonowa Józef Grzegorz Kurek, s t a r o s t a W o j c i e c h S z u s t a k i e w i c z, przewodnicząca Komisji Oświaty RM Barbara Gryglewska, wiceprzewodnicząca Komisji Kultury RM Renata Siwiec, radna Rady Powiatowej Beata Sznajder oraz radny, a zarazem kierownik MOK-u Marek Baumel. S p e k t a k l o b e j r z a ł y t a k ż e : d y r e k t o r mszczonowskiego Gimnazjum Anna Rusinowska i dyrektor Szkoły Podstawowej w 10 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)

11 KULTURA otrzymali: Hubert Karolak (Kuklówka), Oliwia Wójcicka (Kuklówka) i Michał Koziński Małej Galerii MOK-u. Aleksandra Truszkowska (Kuklówka), Paulina (Mszczonów). Trzecie pozycje przypadły w Głównym sponsorem nagród dla laureatów Siedlecka (Bobrowce), Oliwia Ośka udziale: Natalii Wieszczyckiej (Mszczonów), konkursu była Rada Rodziców przy Szkole (Przedszkole Miejskie), Jakub Chałek Natalii Wójcickiej (Kuklówka) i Julii Olborskiej Podstawowej w Mszczonowie, którą (Przedszkole Miejskie), Kinga Włodarczyk (Mszczonów). Wyróżnienia otrzymali: Adrian wspomogło Stowarzyszenie Uśmiech (Przedszkole Miejskie), a także piątka uczniów Walczak (Radziejowice), Agnieszka Ślesińska Dziecka. klasy przedszkolnej przy SP Mszczonów- (Radziejowice), Przemysław Orzechowski Organizatorzy wyrazili wdzięczność wszystkim Marcelina Gadomska, Julia Węgrowska, (Mszczonów), Anna Ziółkowska (Mszczonów), n a u c z y c i e l o m z a a n g a ż o w a n y m w Anna Różańska, Dominika Iwanowicz, Amelia Bartłomiej Biesak (Radziejowice), Zuzanna przygotowanie prac konkursowych, a w Draniak. W kategorii klas pierwszych Soból (Mszczonów), Paulina Wieczorek szczególności: Agnieszce Dobrowolskiej ze zwyciężył Norbert Sadkowski z Piekar. Drugie (Mszczonów). W kategorii klas trzecich Szkoły Podstawowej w Kuklówce i Bożenie miejsca zajęli: Dorota Gaik (Piekary) i Kuba zwyciężyła: Hanna Musioł (Radziejowice). Pajęckiej ze Szkoły Podstawowej w Piekarach. Kowalczyk (Mszczonów). Trzecie pozycje Drugie miejsce zdobyli: Natalia Kasprowicz Wspominając o sponsorach należy również przyznano: Bartłomiejowi Żółtowskiemu (Piekary) i Mateusz Jakubiak (Mszczonów). dodać, że młodzi aktorzy, którzy podczas (Mszczonów) i Igorowi Laskowskiemu Trzecie lokaty przyznano wspólnie: Jakubowi świątecznego popołudnia wystąpili w (Mszczonów). Wyróżnienia otrzymali: Patryk Gronkiewiczowi (Bobrowce) i Bartłomiejowi spektaklu Jasełkowym otrzymali słodkie Rudek (Kuklówka), Katarzyna Adamczyk Rypkowskiemu (Mszczonów). Wyróżnienia u p o m i n k i u f u n d o w a n e p r z e z s k l e p (Piekary) i Patrycja Godlewska (Piekary). otrzymali: Wiktoria Lutomska (Mszczonów), BIEDRONKA oraz Mszczonowski Ośrodek Spośród klas drugich najlepsi okazali się: Dawid Karasiewicz (Bobrowce), Wiktoria Kultury. Klaudia Rudek (Kuklówka), Jakub Markus Janusz (Mszczonów) i Katarzyna Nowak Piotr Dymecki (Piekary) i Kamil Godlewski (Piekary). Drugie (Radziejowice). Wszystkie nagrodzone i miejsca zajęli: Wiktor Kołacz (Mszczonów), wyróżnione prace można było oglądać w Święta Święta w Uśmiechu dziecka Wigilia w Świetlicy Terapeutycznej Stowarzyszenia Uśmiech Dziecka w tym roku odbyła się r. Przybyli na nią: dzieci, rodzice, nauczyciele oraz gość specjalny pani Wiercińska reprezentująca Stowarzyszenia Rada Polek w Warszawie. Obdarowała ona dzieci słodyczami, które powędrowały do ich paczek. Jak co roku uroczystą Wigilię rozpoczęła prezes Stowarzyszenia Bożena Majewska krótkim opowiadaniem świątecznym, modlitwą i życzeniami świątecznymi. Następnie wszyscy połamali się opłatkiem składając sobie świąteczne życzenia. Po opłatku wszystkie dzieci odwiedził Św. Mikołaj, który był przez nie wyczekiwany przez cały rok. Uśmiech, radość i zadowolenie nie miały końca. Za trud i pracę Mikołaj wynagrodził podarkiem nawet samą panią prezes. Symboliczny prezent otrzymała także pani Wiercińska, której jednocześnie pragniemy złożyć ogromne podziękowania za wielokrotnie okazaną pomoc i życzliwość. Po rozdaniu prezentów wszyscy zasiedli do stołu wypełnionego potrawami wigilijnymi przygotowanymi przez rodziców. Atmosfera jak zawsze była miła, serdeczna i świąteczna. Bożena Majewska Prezes Stowarzyszenia Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 11

12 KULTURA MOK Kolędowy DUET Mszczonowski Ośrodek Kultury zaprosił mieszkańców na niezwykły wieczór przedświąteczny. 15 grudnia na scenie ośrodka wystąpili wspólnie piosenkarka Danuta Stankiewicz oraz aktor, twórca kabaretów- Filip Borowski. Tytuł wieczornego spektaklu brzmiał Kolęda w poezji i muzyce. O zaprezentowanie kolęd w ich tradycyjnej, muzycznej wersji zadbała znana i często goszcząca w Mszczonowie - Danuta Stankiewicz. Natomiast świąteczne utwory w poezji, anegdoty, dotyczące tego najpiękniejszego okresu w roku, a także historię kolęd - opowiedział i wyrecytował Filip Borowski. Kto zdecydował się spędzić sobotni wieczór w MOK-u z pewnością nie czuł się zawiedziony. Deszczowa, zupełnie nieświąteczna aura sprawiła, że wiele osób, które deklarowały chęć obejrzenia spektaklu nie dotarło jednak na miejsce. Mimo wszystko połowa miejsc w sali widowiskowej ośrodka i tak była zajęta. Artyści potrafili zadbać o klimat i podczas swojego występu połączyli świąteczny nastrój z ciepłym poczuciem humoru. O tym, że są mistrzami sceny, którzy dają sobie radę w nawet najtrudniejszych i najbardziej nieoczekiwanych sytuacjach przekonali publiczność podczas upadku choinki, która w trakcie jednej z kolęd zapragnęła nagle o p u ś c i ć s c e n ę. D z i ę k i r e f l e k s o w i pracowników MOK-u drzewko zostało uratowane, a Filip Borowski dał popis umiejętności kabareciarza i całą sytuację błyskawicznie obrócił w żart. Pozostaje mieć nadzieję, że duet Stankiewicz /Borowski jeszcze nie raz wystąpi w Mszczonowie. Już teraz gorąco na taki występ zapraszamy. MM Ośrodku Kultury, w czwartek 10 powędrowały zaś do Teatru jury, Bożena Kapuścińska, muzyk i MOK stycznia. Alternatywa z Gimnazjum w Jerzy Łazewski, aktor i reżyser, Nagrody w wysokości 700 zł każda Mszczonowie za przedstawienie d o k o n a ł o o c e n y s i e d m i u przypadły: Grupie Teatralnej Biała szata, czyli rzecz nie tylko o przedstawień jasełkowych w Kleksik ze Szkoły Podstawowej w Narodzeniu Pańskim w reżyserii wykonaniu zespołów teatralnych Jasełek czar Lutkówce za przedstawienie Anety Dropińskiej, Sylwii Grędy i z Gimnazjów w Mszczonowie i Gdzie są trzej królowie w reżyserii Katarzyny Puchały oraz do Teatru O s u c h o w i e o r a z S z k ó ł Agnieszki Kwiatkowskiej i Teatr II Piętro z Gimnazjum w Osuchowie Podstawowych w: Bobrowcach, D w i e g r u p y z e s z k ó ł Niewielki ze Szkoły Podstawowej za przedstawienie Czarowny sen L u t k ó w c e, M s z c z o n o w i e, podstawowych oraz dwie grupy w Osuchowie za przedstawienie ucznia na lekcji religii w reżyserii Osuchowie i Piekarach. g i m n a z j a l n e n a g r o d z o n o Zabawa w Jasełka w reżyserii Julity Sander. K a ż d y z p o m y s ł ó w n a podczas IX Gminnego Festiwalu E w y O l b o r s k i e j i D o m i n i k i Jury w składzie, którego zasiedli w przedstawienie znanej nam P r z e d s t a w i e ń J a s e ł k o w y c h J a n k o w s k i e j. N a g r o d y w tym roku: Barbara Siemion, wszystkim historii Świętej Rodziny z imienia Wojciecha Siemiona, który w y s o k o ś c i z ł k a ż d a animator kultury, przewodnicząca Nazaretu było naprawdę tyle ile odbył się w Mszczonowskim zespołów biorących udział w Grupa Teatralna Kleksik Grupa Teatralna Kajtek Teatr Niewielki Grupa Teatralna Arlekin Grupa Teatralna Iskierki Teatr II Piętro Teatr Alternatywa JURY ORAZ PRZEDSTAWICIELE SZKÓŁ JURY ORAZ PRZEDSTAWICIELE SZKÓŁ 12 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)

13 KULTURA przeglądzie. Każde z przedstawień było inne, jedyne w swoim rodzaju i wyjątkowe. Jedne były nawiązaniem do tradycyjnego stylu jasełkowego, inne przedstawiały zupełnie nowatorskie, pomysłowe, futurystyczne lub też pełne symboliki podejście do tej historii. Podczas występów nie brakowało oczywiście emocji, objawów tremy, ale również świetnej gry aktorskiej, wielkiej radości i zadowolenia, gdy wszystko na scenie udało się tak jak zostało wcześniej zaplanowane. Jurorzy podsumowując wszystkie występy p o d k r e ś l i l i c i e k a w e r o z w i ą z a n i a inscenizacyjne i poszukiwania nowej formy tradycyjnych jasełek. Należy jednak podkreślić, że futurystyczne niekiedy rozwiązania nie przesłoniły w żadnym ze spektakli głównego przesłania, które niesie ze sobą historia Bożego Narodzenia. Na zakończenie należy odnotować, że organizator Festiwalu, czyli Mszczonowski Ośrodek Kultury przygotował dla wszystkich wykonawców drobny poczęstunek, który był podany w trakcie przerwy w sali klubowej MOK-u. Fundatorem nagród pieniężnych oraz poczęstunku był Urząd Miejski w Mszczonowie. Rafał Wasilewski MOK Święta w KOLORze Galeria w galerii, czyli prezentacja Galerii Grupy P l a s t y c z n e j K O L O R w M a ł e j G a l e r i i Mszczonowskiego Ośrodka Kultury. Warto zajrzeć do MOK-u, aby obejrzeć tę niecodzienną ekspozycję. Świąteczne ozdoby i prace nawiązujące do tematyki bożonarodzeniowej, wykonane przez członkinie Grupy KOLOR, to prawdziwe arcydzieła. Pasjonatki malarstwa tym razem uwidoczniły swoje talenty tworząc w zupełnie innej materii. Wystawę będzie można oglądać przez cały okres świąteczny i noworoczny. Przypomnijmy, że Grupa KOLOR działa w MOK-u pod przewodnictwem instruktor Anny Lipińskiej -Brody. Co roku osoby należące do KOLOR-u biorą udział w plenerach i warsztatach, podczas który powstają prace malarskie, jakie prezentowane są później na wystawach organizowanych w MOK-u i na ekspozycjach zewnętrznych. MM Akcja Z myślą o bezpieczeństwie W dniu 11 grudnia 2012 roku, mieszkańcy Mszczonowa mogli być świadkami niebywałej akcji przeprowadzonej wspólnie przez lokalną firmę DSM Nutritional Products oraz miejscową Policję. Akcja polegała na promowaniu bezpieczeństwa na drodze wśród pieszych i rowerzystów, zarówno dorosłych jak i dzieci. Pracownicy grupy BBS, której zadaniem jest promowanie bezpiecznych zachowań i podwyższanie świadomości pracowników na temat bezpieczeństwa, wraz z dzielnicowym Mszczonowa Sławomirem Zielińskim rozdawali napotkanym rowerzystom odblaskowe kamizelki i breloki. Tym razem policjant zamiast mandatu karnego za jazdę bez odblasków, świateł i kamizelki jedynie pouczał i nakłaniał rowerzystów do dbania o swoje bezpieczeństwo. Firma uczestniczyła również w zajęciach dotyczących bezpieczeństwa na drodze, przeprowadzonych w Miejskim Przedszkolu w dniu 12 grudnia 2012 roku. P r a c o w n i c y g r u p y B B S w r a z z dzielnicowym Sławomirem Zielińskim p r o m o w a l i w ś r ó d n a j m ł o d s z y c h bezpieczne zachowania na drodze. Dzieci brały udział w zabawach dotyczących ruchu drogowego. W ten sposób zdobywały wiedzę z zakresu bezpiecznego poruszania się na drodze, znajomości podstawowych przepisów drogowych i poznawały znaczenie znaków drogowych. Na zakończenie, sponsor, czyli firma DSM obdarowała przedszkolaków różnego rodzaju odblaskami i kamizelkami. Łukasz Nowakowski Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 13

14 HISTORIA z a p r z y j a ź n i e n i z m s z c z o n o w s k i m i Mszczonowskie obchody 150. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego rekonstruktorami członkowie: Stowarzyszenia Tradycji 26 Skierniewickiej Dywizji Piechoty, a także Stowarzyszenia Inicjatywa Ziemi Bolimowskiej. W hołdzie Bohaterowi z 1863 roku Po Mszy Świętej w kościele odbyła się w i e c z o r n i c a, p o ś w i ę c o n a k s i ę d z u Polkowskiemu. Zorganizowali ją wspólnie Sto pięćdziesiątą rocznicę wybuchu historię życia i konspiracyjnej działalności ks. rekonstruktorzy oraz uczniowie miejscowego Powstania Styczniowego mszczonowianie Polkowskiego. Opowiedział o niej autor jego Gimnazjum im. Jana Adama Maklakiewicza. uczcili uczestnicząc we Mszy Świętej, biografii, proboszcz Tadeusz Przybylski. On też Uczniowie odczytywali fragmenty listów, jakie poświeconej powstańczemu naczelnikowi zaraz po wygłoszeniu homilii poświęcił z zesłania przesyłał do swego ukochanego Miasta Mszczonowa- księdzu Władysławowi wspomnianą tablicę pamiątkową. W miasta bohaterski proboszcz. W przerwach Polkowskiemu. Msza odprawiona została w rocznicowych uroczystościach wzięło udział pomiędzy poszczególnymi listami uczestnicy niedzielę 20 stycznia w kościele farnym, p.w. wielu mieszańców miasta. Kościół, którego wieczornicy śpiewali powstańcze pieśni, jakie Świętego Jana Chrzciciela. W jej trakcie budowę rozpoczął przed półtora wiekiem 150 lat temu, gościły na ustach tych, którzy odsłonięto tablicę, upamiętniającą właśnie ks. Władysław Polkowski teraz odważyli się chwycić za broń dla odzyskania bohaterskiego kapłana, który za działalność zapełnił się po brzegi wiernymi, chcącymi wolności. Grupę gimnazjalistów do występu narodowowyzwoleńczą został zesłany na oddać mu hołd. Na uroczystości przybyli: przygotowała nauczycielka historii Janina Syberię, gdzie zmarł w roku Aktu przedstawiciele władz samorządowych Woźniak. Wyboru pieśni powstańczych odsłonięcia tablicy dokonali wspólnie: ks. Mszczonowa, przedstawiciele władz dokonał członek GRH Dariusz Siudek. Gawędę dziekan Tadeusz Przybylski, burmistrz Józef powiatowych ze starostą Wojciechem o zrywie narodowowyzwoleńczym Grzegorz Kurek, przewodniczący Rady Szustakiewiczem, harcerze, strażacy, poczty wygłosiła Barbara Gryglewska. O Miejskiej Łukasz Koperski oraz reprezentująca sztandarowe miejskich i gminnych organizacji, nagłośnienie podczas wieczornicy zadbali Mszczonowskie Stowarzyszenie Historyczne orkiestra dęta OSP, a także członkowie pracownicy Mszczonowskiego Ośrodka B a r b a r a G r y g l e w s k a. W i e r n y m, M s z c z o n o w s k i e g o S t o w a r z y s z e n i a Kultury. Stroną organizacyjną oraz promocją zgromadzonym w kościele dane było usłyszeć Historycznego oraz Grupy Rekonstrukcji mszczonowskich obchodów 150 rocznicy Historycznej STRZELCY 31 pułku Strzelców wybuchu Powstania Styczniowego zajęło się Kaniowskich, którzy to w strojach kosynierów, Gminne Centrum Informacji. Tablicę zaciągnęli honorową wartę przy tablicy pamiątkową ufundował samorząd gminny, a pamiątkowej. Do udziału w obchodach, jej wykonawcą był Roman Chmielak. o d b y t y c h w M s z c z o n o w i e, s w o j e Integralną częścią mszczonowskich r e p r e z e n t a c j e w y s t a w i l i r ó w n i e ż obchodów była sesja fotograficzna, przedstawiająca pożegnanie oddziału powstańczego, który ruszał na bój z Moskalem. Wystąpili w niej członkowie GRH STRZELCY 31 psk. Zdjęcia wykonane przez - Milenę Koperską i Jakuba Dymeckiego - wzbogacą okolicznościowe wydanie lokalnego miesięcznika - Merkuriusza Mszczonowskiego. Piotr Dymecki 14 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)

15 HISTORIA Powstanie Styczniowe Mszczonów i jego okolice podczas Powstania Styczniowego oraz w okresie poprzedzającym największy polski zryw narodowowyzwoleńczy W tym roku obchodzimy 150-rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego. Z tej okazji pragnę opublikować tekst, dotyczący tego największego zrywu narodowowyzwoleńczego w naszych dziejach. Oczywiście skupiłem się w nim na działaniach powstańczych, toczących się na Ziemi Mszczonowskiej i w jej najbliższym sąsiedztwie. Zachęcam wszystkich Czytelników Merkuriusza do jego uzupełniania. Z pewnością w naszych rodzinach do dziś przechowywanych jest jeszcze wiele historii z tego okresu. Przekazujcie Drodzy Państwo te rodzinne skarby do naszej redakcji. Za każdą opowiedzianą lub spisaną historię będę niewymownie wdzięczny. Piotr Dymecki * * * Powstanie Styczniowe , to obrosły legendą zryw narodowowyzwoleńczy, na jakiej wychowali się bohaterowie, którym po Wielkiej Wojnie, w roku 1918, dane było wywalczyć dla Polski Niepodległość. Największe z polskich powstań nie było perfekcyjnie zaplanowaną akcją, ale wręcz spontaniczną reakcją na działania zaborcy. Dysproporcje sił pomiędzy patriotami, którzy odważyli się chwycić za broń w imię Wolnej Polski, a carską potęgą, były tak duże, iż dzieło, którego podjęli się nasi pradziadowie bez wątpienia można określić jako przejaw politycznego szaleństwa. Sam Józef Piłsudski w pracy zatytułowanej 22 stycznia 1863 roku, wydanej jako tom I serii Boje Polskie w 1914 r. oraz podczas wykładów, wygłaszanych z okazji 50-tej rocznicy wybuchu powstania, bardzo krytycznie wypowiadał się o jego przygotowaniu militarnym oraz późniejszym prowadzeniu. Doceniał jednak symboliczne znaczenie boju o wolność. Krew przelana na polach powstańczych bitew stała się pożywką dla Ducha Narodowego, jaki po upływie pół wieku obdarzył Polaków siłą zerwania zaborczych kajdan. Wielu historyków dostrzegło również pozytywne konsekwencje zbratania pomiędzy stanem szlacheckim i chłopskim, jakie zaistniało w trakcie powstania. To jak styczniowy bunt przeciw carskiemu ciemiężcy znosił różnice stanowe i majątkowe, obrazowo opisała Eliza Orzeszkowa w słynnej powieści Nad Niemnem. Powstańcy w okresie II Rzeczypospolitej traktowani byli z najwyższymi godnościami. Przyznawano im prawo do noszenia mundurów i traktowano jak pełnoprawnych kombatantów. Oficjalnie Narodowi i Światu wybuch powstania ogłosił Manifest 22 Stycznia autorstwa poetki Marii Ilnickiej. Zaczynał się on słowami: Nikczemny rząd najezdniczy rozwścieklony oporem męczonej przezeń ofiary, postanowił zadać jej cios stanowczy: porwać kilkadziesiąt tysięcy najdzielniejszych, źródło: Internet Pocztówka wydana w roku 1913 w 50 rocznicę Powstania Styczniowego najgorliwszych jej obrońców, oblec w nienawistny mundur moskiewski i pognać tysiąc mil na wieczną nędzę i zatracenie. Z tego to dokumentu, sygnowanego przez Centralny Narodowy Komitet, który ogłosił się wtedy Tymczasowym Rządem Narodowym, jasno wynika, że wybuch narodowego gniewu sprowokowany został próbą przeprowadzenia branki, czyli wcielenia wielu młodych Polaków, wytypowanych ze względu na ich patriotyczne nastroje, do carskiej armii. Powodów do wypowiedzenia posłuszeństwa rosyjskiemu zaborcy było oczywiście więcej. Zapowiedź branki podziałała jednak jak iskra rzucona na beczkę prochu. Dłużej zwlekać się już nie dało. Wybuch powstania poprzedziły trwające od 1861 roku demonstracje patriotyczne. Nie ograniczały się one jedynie do stolicy i większych ośrodków miejskich. Dochodziło do nich także na prowincji. Wybitny historyk, Stefan Kiniewicz, w swoim dziele Powstanie styczniowe opisuje wydarzenia z dnia 10 maja 1861 roku, jakie miały miejsce w Mszczonowie (zgodnie z używanym wtedy również z racji na zabór rosyjski kalendarzem juliańskim, wspomniane wydarzenie odnotowano pod datą - 28 kwietnia). Podczas odprawianego tego dnia nabożeństwa wierni zaintonowali pieśń patriotyczną. Wikariusz Wasilewski nakazał przerwać śpiew, a obecnego akurat w świątyni policjanta wezwał do zajęcia się osobami, zakłócającymi porządek. Późniejsze dochodzenie wykazało, że do śpiewania patriotycznych pieśni namawiać mieli: Michalski, zdymisjonowany poborca podatkowy, który był współwłaściciel domu i gruntów we Mszczonowie oraz Stanisław Skowroński - pisarz pocztowy z Mszczonowa. W opracowaniu Powstanie styczniowe. Materiały i dokumenty. Ruch rewolucyjny 1861 w Królestwie Polskim. Manifestacje na prowincji zawarto informację, że obu oskarżonych aresztowano i odesłano do Sądu Policji Prostej Okręgu Błońskiego. W kilka godzin po incydencie, do jakiego doszło podczas nabożeństwa, pod osłoną nocy, nieznani sprawcy powybijali szyby w ratuszu i porozklejali po Mszczonowie paszkwile dotyczące wikarego Wasilewskiego. Wydarzenia mszczonowskie zainteresowały samego namiestnika Królestwa. Zgodnie z jego decyzją w mieście dla utrzymania porządku miała zostać osadzona sotnia kozacka. Ostatecznie Kozaków w Mszczonowie pojawiło się pięciokrotnie mniej. Najwyraźniej ta dwudziestka nie wywarła na mieszkańcach poważniejszego wrażenia, gdyż we wspomnianym powyżej źródle odnaleźć też można informacje, iż po niespełna pięciu miesiącach ( roku- zgodnie z kalendarzem juliańskim r.) w mieście ponownie zawrzało. Po niedzielnej Mszy Świętej tłum, liczący tysiąc pięćset POŻEGNANIE ODDZIAŁU POWSTAŃCZEGO POSZLI NASI W BÓJ BEZ BRONI Foto: Milena Koperska, Jakub Dymecki Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 15

16 HISTORIA z e z n a j ą c e g o - d w ó c h akademików. Tak zjednoczony Mszczonów był gotowy do wyrzeczeń dla Ojczyzny i to nawet tak wielkich jak ofiara z k r w i. T u ż p o r o z p o c z ę c i u n a r o d o w e g o z r y w u w bezpośrednim sąsiedztwie miasta zorganizowały się dwa powstańcze oddziały. W Puszczy Bolimowskiej p o w s t a ł o d d z i a ł h r a b i e g o Władysława Stroynowskiego, liczący około 150 osób. Natomiast w lasach pomiędzy Kamionem i J e r u z a l e m s f o r m o w a ł s i ę stuosobowy oddział pułkownika A n t o n i e g o J e z i o r a ń s k i e g o, m i a n o w a n e g o p r z e z R z ą d Narodowy naczelnikiem wojennym Artur Grottger : Schronisko i Na pobojowisku (cykl Polonia ) powiatu rawskiego. Za oficjalną datę wybuchu osób, udał się na rynek i przed stojącym tam ratuszem zaczął wznosić powstania przyjmujemy 22 stycznia. Młodzi ludzie zagrożeni carskim patriotyczne okrzyki. Następnie uczestnicy demonstracji przy pomocy poborem zaczęli chronić się w lasach od 12 stycznia. Sama branka kamieni zrzucili z magistratu herby Królestwa i potłukli je żelaznymi drągami. rozpoczęła się w nocy z 14 na 15 stycznia. Na naszych terenach Nie oszczędzili również herbów na poczcie i aptece. W trakcie zajścia podkomendni hrabiego Stroynowskiego już 26 stycznia 1863 r. podjęli burmistrz Antoni Ciesielski i sekretarz miasta nie byli obecni w ratuszu. Burmistrz pierwsze działania bojowe. Stoczyli wtedy potyczkę pod Strzybogą z rosyjskim schronił się w plebanii. Jedynie kasjer, który przybył na miejsce już podczas konwojem, jaki prowadził rekrutów wziętych w wyniku wspomnianej branki. niszczenia herbów, próbował powstrzymać protestujących. Ci nie Ceną za 30-tu ocalonych była utrata 13 powstańców, którzy dostali się do reagowali jednak na jego wezwania do opamiętania się. Wyjaśnieniem niewoli. Moskale pojmanych związali drutem kolczastym i odprowadzili do całego zajścia zajął się później osobiście naczelnik powiatu warszawskiego, Skierniewic, gdzie następnie skazali na śmierć. Cześć rozstrzelano, Karol Trautsold. Najciekawsze jest jednak to, że przeprowadzone przez niego pozostałych stratowano końmi na polu Tabaczyńskiego (obecnie ulica śledztwo nie przyniosło pożądanych rezultatów. Nie tylko nie ustalono Sobieskiego, przed szpitalem). W pierwszych dniach powstańczego zrywu winnych podburzania tłumu, ale nie stwierdzono nawet personalnie kto oddział Stroynowskiego zatrzymywał też pociągi w pobliżu stacji manifestował pod ratuszem. Bez większego ryzyka stwierdzić możemy, że jest Radziwiłłów i rzeki Rawki, biorąc do niewoli kilku carskich oficerów, a przede mało prawdopodobne, aby ludzie, którzy wspólnie modlili się na Mszy, a wszystkim zakłócając komunikację na arcyważnej dla caratu trasie Kolei następnie zgodnie udali się na miejsce demonstracji, wzajemnie się nie znali. Warszawsko -Wiedeńskiej. Oddział wyróżniał się znaczną ruchliwością. Na Mszczonów liczył w tym okresie niecałe 3.5 tysiąca mieszkańców, z czego krótki okres czasu zajął też Bolimów. Na bolimowskim rynku ogłoszone wtedy zaledwie połowa była wyznania katolickiego. Jakże niespotykana zostały manifesty Rządu Narodowego. Ponadto w mieście prowokacyjnie solidarność musiała wtedy panować wśród mieszczan. Nikt nie wydał przeprowadzono ćwiczenia wojskowe. Dla zmylenia przeciwnika sąsiada. Śledczy zmuszeni zostali przyjąć, że protestującymi byli nieznani rozpuszczano wiadomości, że grupa powstańcza Stroynowskiego jest włościanie z okolicznych wsi. Decydujące dla śledztwa okazało się zeznanie niezwykle silna. Podawano, że ma aż sześć tysięcy ludzi pod bronią. To kupca Elbinga, który oświadczył, że zajście sprowokowało siedmiu wszystko musiało w końcu doprowadzić do zdecydowanej odpowiedzi przyjezdnych, których ubiór sugerował, że przybyli z Warszawy. W gronie wojsk carskich. Przeciwko 150 rebeliantom, z których tylko czterdziestu prowokatorów było też -według posiadało broń myśliwską (reszta dysponowała rewolwerami i bronią białą, w tym tak popularnymi wśród powstańców kosami, osadzanymi na sztorc), Rosjanie skierowali: batalion strzelców z Łowicza, sześciuset żołnierzy gwardii z Warszawy i kilka sotni Kozaków z - Łowicza, Skierniewic i Wiskitek. Bolimów został otoczony i zajęty. Następnie szybko opracowano plany natarcia na obóz powstańczy, znajdujący się pod Bolimowskimi Budami (obecnie Joachimów Mogiły). Miejsce stacjonowania oddziału wyjawił Rosjanom mieszkający w pobliżu kolonista niemiecki. Powstańcy zostali zaatakowany z dwóch stron, od wsi Grabie i rzeki Rawki. W raporcie do Rządu Narodowego Stroynowski tak opisuje stoczoną bitwę: Obrachowawszy przeciwne siły wroga rozkazałem nie unikając starcia, wyciągnąć ludzi z obozu. Bój zacięty trwał półtorej godziny; kozactwa i piechoty zginęło przeszło 100, rannych znaczna ilość. Ze strony naszej poległo 15. W sumie w walce oddział stracił trzydziestu sześciu ludzi - 15 poległo, a 21 dostało się do niewoli. O jego wartości bojowej najlepiej świadczy fakt, że rozproszony 7 lutego, szybko ponownie się zebrał i już 9 lutego wkroczył do Rawy, skąd po uderzeniu na ratusz zabrał nieco broni i wyposażenia, a przede wszystkim 33 tysiące złotych polskich z kasy powiatowej. Stroynowskiemu marsz na Rawę ułatwiło z pewnością działanie drugiej, znaczącej powstańczej partii, działającej na Artur Grottger - Pożegnanie Oddział uzbrojony w broń myśliwską i kosy Zachodnim Mazowszu. źródło: Internet źródło: Internet 16 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)

17 HISTORIA źródło: Wikipedia Opisy powstańczych broni: kosy i piki źródło: Wikipedia Pięć dni wcześniej ( 4 lutego) uderzenie na pogromu. Uszli z okrążenia i wycofywali się w Rawę wykonał wspomniany już oddział kierunku Żyrardowa. Niestety niebawem oni także Manifest KCN rok pułkownika Antoniego Jeziorańskiego, który zostali dogonieni i wycięci w pień. W lesie, przy przeniósł się wtedy z okolic Kamiona i Jeruzala obecnej trasie Żyrardów -Skierniewice stoi pomnik do lasów w pobliże podrawskiej wsi Ossowice. Jeziorański z o s t a ł w t e d y ku czci poległych. Zgodnie z informacjami wzmocniony z dwoma innymi oddziałami powstańczymi i w sile 373 ludzi przekazanymi przez mieszkańców wsi postawiono go w miejscu ostatniej zdobył rosyjskie koszary, pozyskując z nich broń i biorąc jeńców. Rosjanie bitwy oddziału. Sam Galicki także poległ w tej nierównej walce. Kościelny, zostali zmuszeni do wycofania się w stronę Skierniewic. Straty Polaków który wydał powstańców władzom carskim, powiesił się ze zgryzoty. Został wyniosły zaledwie 7 zabitych. pochowany w miejscu obecnej poczty. Mieszkańcy nawet po śmierci nie dali W kwietniu 1863 roku w okolicach Mszczonowa zaczęła się tworzyć trzecia mu spokoju. Na jego mogile umieszczono napis zdrajca. Podczas budowy partia powstańcza. Jej dowódcą został Hipolit Jaworski, noszący pseudonim poczty natknięto się podobno na resztki jego kości. Drewnowski. Oddział na etapie formowania stacjonował w W trakcie prac nad niniejszym opracowaniem, dotarła do mnie jeszcze Korabiewicach. Duży udział w jego powstaniu mieli: właściciel Korabiewic informacja na temat piątego oddziału, który dla odmiany powstać miał tym Kejsinger i powstańczy naczelnik miasta Mszczonowa proboszcz Władysław razem w samym Mszczonowie. Przekazała ją osobiście autorka powieści Polkowski. Bohaterski proboszcz dokonał w obozie powstańczym uroczystego W cieniu styczniowych nocy - Marianna Zawadzka. Pisarka zbierając poświęcenia broni. Jaworski w chwili wyruszenia do walki z oddziałami materiały do swojej książki znalazła wiadomości o szwadronie konnych rosyjskimi dysponował imponującą siłą. Pod jego komendą znalazły się: strzelców, jaki zorganizował w mieście pułkownik Ludwik Żychliński. pluton żuawów, cztery plutony strzelców, trzy plutony jazdy, dowodzonej Wspomnienia na ten temat wydarzenia zawarł on w swoim pamiętniku. Po przez Władysława Grabowskiego, a także sześciuset kosynierów. Oddział po otrzymaniu nominacji na naczelnika sił zbrojnych powiatu warszawskiego i zakończeniu rekrutacji wyruszył na południe, w stronę Pilicy, gdzie stoczył swą rawskiego pułkownik posłał do Mszczonowa swego audytora i żandarmerię pierwszą bitwę. 19 maja jazda Grabowskiego walczyła następnie pod Nową błońską, by wyłapała wszystkich rabusiów oraz zbrodniarzy. Gdy już Wsią (koło Nadarzyna), skąd rozproszona wycofała się ponownie w okolice zaprowadzony został ład, to w przeciągu zaledwie kilku dni przy wsparciu Mszczonowa. W Osuchowie dołączyło do niej 140 jeźdźców i 70 piechurów. miejscowej organizacji cywilnej pułkownik doprowadził do powstania Niestety kolejnej porażki oddział doznał 5 sierpnia pod Tarczynem. Po niej wspomnianego szwadronu, złożonego z obywateli miasta. Oddano go pod ponownie skierował się na Osuchów, gdzie stoczył potyczkę z Kozakami. rozkazy rotmistrza Sokołowskiego, po czym oddział połączył się ze Czwartym oddziałem, jaki powstał i walczył w okolicach Mszczonowa była szwadronami Gąsowskiego i Glogera. partia Galickiego. Tworzyli go - jak podaje Maciej Kucharki w opracowaniu Doktor Jan Józefecki, opisujący w monografii Mszczonowa powstańcze Powstanie styczniowe na terenie Puszczy Mariańskiej i okolic - dzieje, przytacza szereg bitew i potyczek, do jakich doszło w okolicach synowie chłopów z Puszczy Mariańskiej oraz ochotnicy ze Mszczonowa. Sztab miasta w 1863 roku: oddziału znajdował się w Puszczy w domu Galickiego. Piki i kosy na członków -17 maja- pod Babskiem połączone oddziały- pułkownika Ludwika partii kuto w znajdującej się obok kuźni. Ludzie Galickiego niszczyli tory Oborskiego, Karola Włodka, kapitana Szumlańskiego i pułkownika kolejowe na trasie Kolei Warszawsko -Wiedeńskiej. Toczyli też potyczki z Słupskiego, dowodzone przez tego ostatniego, starły się z sześcioma rotami mniejszymi oddziałami wroga. Partia przestała istnieć na skutek zdrady. piechoty i sotnią kozacką, na której czele stał pułkownik Dawidow. Walka Rozbili ją Kozacy ze Skierniewic, którzy do Puszczy przybyli po donosie trwała trzy godziny. Powstańcy zmusili Rosjan do wycofania się, a sami kościelnego zakonu Marianów. Zdrajca miał - jak głosi wieść gminna - jakieś skierowali się na Rawę i Piotrków. Uczestnik bitwy Wacław Horodyński, tak pretensje do przeora, który widocznie sprzyjał miejscowym patriotom. Kozacy opisał ją w swoim pamiętniku: Zaledwieśmy w Babsku rozpoczęli wieczerzę, najpierw otoczyli dom Galickiego. Części powstańców udało się uniknąć gdy dał się słyszeć alarm. To strzały na pikietach. Wkrótce doszła nas źródło: Wikipedia Pieczecie z okresu Powstania Styczniowego Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 17

18 HISTORIA Groby weteranów Powstania Styczniowego wiadomość, że nieprzyjaciel stara się nas otoczyć. Po godzinnym rosyjskie okrzepłe w boju, zaczęły powstańczych partyzantów spychać do ostrzeliwaniu, gdy spostrzegł, że nasze siły znaczniejsze i że nas głębokiej defensywy. Garnizony carskie sukcesywnie wzmacniane nieprzygotowanymi nie znalazł wycofał się. Poszliśmy za uchodzącymi. opanowywały sytuację. Miasto Mszczonów od połowy roku 1863 także było Szeroki trakt, którym maszerowaliśmy, oświecony był łuną pożarów miejscem stacjonowania rosyjskiego garnizonu, który istniał przynajmniej do okolicznych chałup włościańskich, podpalonych przez specjalistów w tym końca roku Jego naczelnikiem był major Rasoch. Wiadomo, że w 1864 względzie - tj. kozaków. W Rawie nie zastaliśmy już wroga. Poszedł gdzieś roku w mieście stacjonowała część Ławryczewskiego Pułku Grenadierów. dalej. Wieczerzaliśmy w tym mieście gościnnie podejmowani przez Bardzo silny był garnizon skierniewicki, który liczył aż pięć kompanii piechoty. miejscowych obywateli i obywatelki przy blasku ognisk rozłożonych na Kompanie piechoty osadzono także na stacjach kolejowych strategicznej rynku. Kolei Warszawsko -Wiedeńskiej w: Płyćwi, Radziwiłłowie, Rudzie Guzowksiej i -20 maja- przy stacji kolejowej w Radziwiłłowie dziewięćdziesięciu jeźdźców Grodzisku Mazowieckim. Stała obecność wojsk carskich ochraniających kolej Stamirowskiego zaatakowało oddział carski, któremu jednak udało się przyczyniła się do rozbicia patriotycznych organizacji kolejarzy, jakie odeprzeć natarcie. wykorzystując telegraf kolejowy zapewniały możliwość porozumiewania się -4 lipca- w Kaskach konny oddział powstańczy starł się wojskiem carskim oddziałom powstańczym. tracąc dwudziestu czterech ludzi. Straty rosyjskie były dwukrotnie wyższe. Zima okazała się kresem działania dla wielu powstańczych partii. -29 sierpnia- pod Wolą Pękoszewską oddział Bzowskiego rozproszył sotnię Ostatnia bitwa na Zachodnim Mazowszu miała miejsce 28 lutego 1864 roku Kozaków. pod Kurdwanowem, koło Sochaczewa. -1 listopada- niepowodzeniem zakończyła się próba jednoczesnego Później przyszedł czas represji dla wszystkich, którzy ośmieli się podnieść rękę zaatakowania przez podkomendnych Ludwika Żychlińskiego czterech stacji na carat. Miasto Mszczonów za bliżej nieudokumentowaną współpracę z kolejowych w: Radziwiłłowie, Rudzie Guzowskiej, Grodzisku i Pruszkowie. powstańcami musiało zapłacić kontrybucję w wysokości 1984 rubli. Proboszcz Pisząc o lokalnych wydarzeniach z okresu powstania wspomnieć jeszcze Władysław Polkowski, oskarżony o przynależność do organizacji powstańczej należy o przechowanych w pamięci ludzkiej wieści o boju pod Walerianami, i pełnienie funkcji naczelnika powstańczego miasta Mszczonowa, został w w którym to nieznany oddział powstańczy nie dał się zaskoczyć wrogowi. Pisze maju 1863 roku aresztowany i skazany na 12 lat zesłania. Zmarł w 1872 roku w o tym Maciej Kucharski we wspomnianym już wcześniej opracowaniu o Irkucku. Burmistrz Mszczonowa Zygmunt Pietrusiński, posądzony o działaniach powstańczych w okolicach Puszczy Mariańskiej, niestety nie sympatyzowanie z powstańcami, został przez władze carskie usunięty z zamieszcza na jego temat żadnych szczegółowych informacji. urzędu. W 1866 roku jeden z mszczonowskich kowali - Paweł Madaliński, został Brak też dokładnych danych na temat działań powstańczych w Puszczy oskarżony i postawiony przed sądem za udział w wykonaniu w czasie Jaktorowskiej. Wiadomo jedynie, że ten rozległy wtedy kompleks leśny dał powstania wyroku na carskim szpiclu. schronienie wielu partiom, jakie walczyły na Mazowszu. Na wydmach Spośród licznej rzeszy mieszkańców Mszczonowa, którzy wzięli udział w międzyborowskich w 1917 roku żyrardowscy harcerze ustawili krzyż, na którym walkach powstańczych w pamięci żyjących współcześnie zachowało się umieścili inskrypcję: "POLEGŁYM ZA OJCZYZNĘ W ROKU 1863 HARCERZE zadziwiająco mało konkretnych nazwisk. Wincenty Skoneczny i Ignacy ŻYRARDOWSCY W ROKU 1917". Krzyż stoi prawdopodobnie na starej mogile z Rutkowski zostali uwiecznieni na tablicach, będących symboliczną okresu powstańczego. powstańczą mogiłą na warszawskich Powązkach. Wojciech Baka na W przypadku samego Mszczonowa należy jeszcze dodać, że jak wynika z Moskala wyruszył zabierając z domu własnego rumaka. Wszyscy trzej zapisków archiwalnych, dotyczących rachunkowości miasta, 29 kwietnia spoczywają na nowym cmentarzu w Mszczonowie. Henrykowi Pruskiemu nie 1863 roku jeden z oddziałów powstańczych, przechodzących przez miasto, dane było spocząć w rodzinnej ziemi. Dwudziestosześcioletni bohater zmarł zarekwirował z kasy miejskiej całą znajdującą się w niej sumę, tj ruble i 48 na zesłaniu w Irkucku. Jego epitafium znajduje się w kościele farnym w kopiejek. Kolejną miejscową ciekawostką, dotyczącą powstańczych Mszczonowie. czasów jest przechowana do dziś wśród mieszkańców opowieść o miejscu, w P o w s t a n i e s t y c z n i o w e b y ł o n a j w i ę k s z y m p o l s k i m z r y w e m którym przekuwano kosy dla powstańców. Ta prosta, acz skuteczna broń, narodowowyzwoleńczym. W jego trakcie stoczono ok bitew i potyczek. która wzbudzała przerażenie wśród Rosjan wytwarzana była w Mszczonowie Polacy, przymuszeni olbrzymią dysproporcją sił, w starciach z wojskami w kuźni kowala Sobieckiego. Kowadło, na którym dokonywano przekuwania rosyjskimi stosowali główne taktykę wojny partyzanckiej. Trudno dokładnie wciąż jest w posiadaniu rodziny Sobieckich. oszacować straty powstańcze. Kilkadziesiąt tysięcy jego bohaterskich Jesień 1863 roku przyniosła przełom w działaniach powstańczych. Wojska uczestników zostało zabitych w walkach, blisko tysiąc straconych w niewoli, 18 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)

19 HISTORIA Treść epitafium, poświęconego księdzu proboszczowi Władysławowi Polkowskiemu, jakie umieszczone zostało w kościele farnym w Mszczonowie ZMARŁEMU W IRKUCKU Ś.P. KSIĘDZU PROBOSZCZOWI WŁADYSŁAWOWI POLKOWSKIEMU ( ) POWSTAŃCZEMU NACZELNIKOWI MIASTA MSZCZONOWA ZESŁANEMU PRZEZ WŁADZE CARSKIE W 1864 ROKU NA SYBERIĘ ZA DZIAŁALNOŚĆ NARODOWOWYZWOLEŃCZĄ W 150-TĄ ROCZNICĘ WYBUCHU POWSTANIA STYCZNIOWEGO TABLICĘ TĘ POŚWIĘCAJĄ MIESZKAŃCY MSZCZONOWA. SPOCZYWAJ W POKOJU BOHATERSKI KAPŁANIE CZEŚĆ TWEJ PAMIĘCI STYCZEŃ 2013 ROKU około trzydzieści osiem tysięcy skazanych na katorgę lub zesłanych na Syberię. Niepowetowaną szkodą dla narodowej substancji, była też utrata około dziesięciu tysięcy patriotów, których popowstaniowe represje zmusiły do szukania ratunku na emigracji. Bunt podniesiony przeciwko władzy cara poskutkował zniesieniem w roku 1867 autonomii Królestwa Polskiego. W latach setkom miast wspierających powstanie odebrano prawa miejskie, doprowadzając je tym samym do upadku (w naszej najbliższej okolicy taki los spotkał Wiskitki i Bolimów). W 1886 roku zlikwidowano Bank Polski. Skonfiskowano około 1600 majątków ziemskich (tzw. szlachta wysadzona z siodła) i rozpoczęto intensywną rusyfikację ziem polskich. Nagradzano natomiast Polaków, którzy walczyli przeciwko swym rodakom, służąc w armii carskiej. Nadawano im ziemie. W pobliżu Mszczonowa gospodarstwa dla tak uhonorowanych wyznaczono na terenach, na których powstała wieś o nazwie Wola Carska (Cesarska). Miejscowość tę po roku 1918 przemianowano na Wolę Polską. Po klęsce powstańczej Polacy pogrążyli się w żałobie narodowej. Pozostali przy życiu patrioci otaczali czcią powstańcze mogiły oraz przekazywali młodszym pokoleniom wspomnienia o miejscach straceń, w których rosyjscy oprawcy w okrutny sposób pozbawiali życia tych, co w 1863 roku chwytając za broń odważyli się być wolnymi, choćby przez chwilę. Wiadomo, że w okolicy Mszczonowa powstańców wieszano na drzewach parku majątku w Gnojnie. Jednak krew przelana za Ojczyznę zawsze przynosi owocny plon. Bohaterstwo powstańców zostało owiane legendami. Stało się symbolem walki o wymarzoną wolność. Ostatecznie poskutkowało wzmocnieniem Narodowego Ducha i wychowaniem pokolenia, które w roku 1918 skutecznie upomniało się o Niepodległość dla swego Kraju. Na podstawie: - Mszczonów - dzieje miasta dr Jana Józefeckiego, - Powstanie styczniowe - Stefana Kiniewicza, - Powstanie styczniowe. Materiały i dokumenty. Ruch rewolucyjny 1861 w Królestwie Polskim. Manifestacje na prowincji - zbiór dokumentów, - Mszczonów i okolice w powstaniu styczniowym - Bogdana Woźniaka, - Powstanie styczniowe na terenie Puszczy Mariańskiej i okolic - Macieja Kucharskiego, - W cieniu powstańczych nocy Marianny Zawadzkiej. -danych z Wikipedii oraz opracowań dotyczących lokalnych dziejów, opublikowanych na portalach internetowych gmin: Bolimów, Skierniewice, Rawa Mazowiecka i Puszcza Mariańska oprac. Piotr Dymecki Opowieść o Bohaterskim Proboszczu, powstańczym naczelniku Miasta Mszczonowa, późniejszym zesłańcu - ks. Władysławie Polkowskim, który rozpoczął budowę obecnego kościoła p.w. Świętego Jana Chrzciciela KS. WŁADYSŁAW POLKOWSKI W bieżącym roku [2012] upływa 150 lat od uroczystego poświęcenia i wmurowania kamienia węgielnego pod budowę mszczonowskiej świątyni pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. Dokonał tego Arcybiskup Metropolita Warszawski Zygmunt Szczęsny Feliński, dziś - święty Kościoła Katolickiego. Nowo mianowanym proboszczem Mszczonowa był wówczas ks. Władysław Polkowski, dotychczasowy proboszcz w Górze św. Małgorzaty koło Łęczycy. Zesłany na Syberię za udział w powstaniu styczniowym, nigdy już do Ojczyzny nie wrócił. Burzliwe późniejsze dzieje Warszawy, które jakimś dziwnym rykoszetem znajdowały swe odbicie w Mszczonowie i okolicznych miejscowościach, siłą rzeczy zacierały pamięć o postyczniowych losach obrońców Ojczyzny i niepodległości. Palone przez wojenne pożary dokumenty radykalnie uszczuplały o nich wiedzę. Nic zatem dziwnego, że dla większości mieszkańców Mszczonowa ks. Polkowski był jedynie jednym z proboszczów wyszczególnionych w katalogu duszpasterzy, usytuowanym w przedsionku świątyni parafialnej. Wspomniana ważna rocznica stała się inspiracją do przybliżenia postaci wielkiego patrioty, zesłańca, a przede wszystkim wspaniałego kapłana, posłanego na niwę Kościoła mszczonowskiego. 1. Zaangażowanie w walkę wyzwoleńczą Wiek XIX. Nie ma Polski na mapie świata. Pragnienie wolności i narodowej odrębności szczególnie uwidacznia się w połowie stulecia na terenie całego Królestwa Polskiego. Śpiew patriotycznych pieśni w kościołach, modlitwy o odzyskanie wolności, płomienne kazania kapłanów - bardziej jeszcze pogłębiają tęsknotę za odrodzeniem Ojczyzny i powodują falę niespotykanych dotychczas nastrojów antyrosyjskich. Kulminacja religijno-patriotycznych manifestacji przypadła na rok Areną tragicznych w skutkach wydarzeń stała się Warszawa. Gromadzące się tłumy domagają się swobód narodowych, nie kryjąc wrogości wobec zaborczych władz rosyjskich. Do manifestujących wojsko zaczęło strzelać. 27 lutego padło pięciu zabitych. 8 kwietnia na Placu Zamkowym doszło do masakry. Do klęczącego i modlącego się tłumu oraz procesji z krzyżami idących od Krakowskiego i Senatorskiej wysłano kilka salw, by dokonać brutalnej pacyfikacji. Tym razem zginęło co najmniej 200 osób. Wieści niosły, że liczba zabitych była o wiele większa. Opowiadano nawet o 800 ofiarach. Kraj okrył się żałobą. W świątyniach już po wypadkach lutowych odprawiano nabożeństwa za poległych. Duchowni wprost nawoływali do walki i wypędzenia Rosjan z kraju. Kościół poprzez oficjalne wystąpienia włączył się do ogólnonarodowej Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 19

20 HISTORIA żałoby, a większość manifestacji w 1861 roku wychodziła ze świątyń, żadnego skutku. (P. Kubicki Bojownicy kapłani ) jakkolwiek na ogół to świeccy byli tego inspiratorami. Krzyż, modlitwa i Komendant warszawskiej cytadeli w dniu 3 września 1863 roku informuje, że patriotyczny śpiew stały się głównym orężem w walce z rosyjskim ciemiężcą. ks. Polkowski został oddany pod sąd Wojennej Śledczej Komisji przy Zaborca, obawiając się rewolty, rozwinął całą gamę różnorodnych represji. Namiestniku Królestwa Polskiego. Już latem pierwsi księża kaznodzieje wędrowali na zesłanie. Władze liczyły, Komisja zarzuca mu: 1/ był rewolucyjnym naczelnikiem Mszczonowa, 2/ że w ten sposób spacyfikują antyrosyjskie nastroje pośród duchowieństwa, zawiązał przestępcze stosunki z dowódcą powstańczych partii, które głównie obarczano odpowiedzialnością za ten stan rzeczy. 3/dostarczał pieniędzy i różnych przedmiotów na rzecz powstania W połowie października w Królestwie wprowadzono stan wojenny, a 3/poświęcał broń, 4/wygłosił podburzającą umysły mowę. Wyrok sądu wkrótce potem represje stały się masowe - zesłania, areszt, kazamaty w wojennego mógł być tylko jeden: kara śmierci. Jednakże na mocy twierdzach, grzywny, nadzór policyjny itp. dotykały przedstawicieli konfirmacji, którą wydał namiestnik Królestwa Polskiego w dniu 21 września wszystkich grup społecznych r., karę śmierci zamieniono na łączną karę pozbawienia księdza 22 stycznia 1863 roku kraj przystąpił do walki z zaborcą. W wielu miej- wszystkich praw stanu i zesłanie na 12 lat katorgi w kopalniach syberyjskich. scowościach Królestwa duchowni z krzyżem w ręku wyprowadzali oddziały 2. Warunki życia na zesłaniu do lasu i do boju. Zdarzało się, że ksiądz lub kleryk stawał na czele partii jako Pierwszym miejscem zesłania [od 7 marca 1864 r.] był Pietrowsk. Ciężka dowódca i kapelan, np. na Podlasiu uderzenie na garnizon rosyjski w praca fizyczna spowodowała u kapłana znaczne pogorszenie stanu Łukowie poprowadził ks. wikary Stanisław Brzóska. zdrowia. Szczególnie dokuczliwy okazał się ból nogi, co wyraził w liście W takich oto uwarunkowaniach historyczno-politycznych Opatrzność pisanym do ojca w Warszawie. W innych listach nie uskarża się na jakąś wyznaczyła ks. Władysławowi Polkowskiemu pracę duszpasterską w konkretną dolegliwość. Mówi o ogólnym osłabieniu, żywiąc nadzieję na Mszczonowie. powrót do zdrowia. Po kilku miesiącach zostaje przeniesiony do Siwakowej. Zgromadzono tu ponad 700 katorżników z Polski. Tak wielu zesłańców w tej Ks. Władysław Polkowski urodził się [prawdopodobnie w Warszawie] w dniu miejscowości spowodowane było brakiem miejsc w katorgach 7 sierpnia 1820 r. W 1845 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Od roku 1850 Nerczyńskich. Gdy liczbę miejsc znacznie powiększono, we wrześniu 1866 r. wymieniany jest jako proboszcz w Górze św. Małgorzaty koło Łęczycy, w wojenny gubernator Zabajkalskiej Obłasti odesłał z Siwakowej 120 dekanacie zgierskim. W roku 1860 otrzymuje tytuł honorowego kanonika katorżników [w tym 11 kapłanów, wśród nich ks. Polkowskiego] ponownie do kapituły kaliskiej, a dwa lata później mianowano go proboszczem Nerczyńskich Zawodów. Powód: do piwnic budynków dostała się woda Mszczonowa w archidiecezji warszawskiej, dekanatu błońskiego, w po obfitych opadach, powiecie grodziskim. która zamarzała. Zachodziła obawa, że więźniowie nie przeżyją zimy. [GAIO Tu zastaje rozpoczętą już budowę upragnionego przez wiernych kościoła. z.24,t. 5]. Po wielkim pożarze w roku 1800, który niemal doszczętnie strawił miasto, W rezultacie - pobyt ks. Polkowskiego w Siwakowej trwał zaledwie kilka nabożeństwa były przez ponad 60 lat sprawowane w drewnianej szopie. miesięcy. Podejmowane próby budowy świątyni nie przynosiły rezultatu, gdyż władze Niektórych kapłanów skierowano do Usola n/angarą za Bajkałem do pracy carskie mnożyły przeszkody nie do pokonania. przy warzeniu soli; było to bodaj najłagodniejsze miejsce ciężkich prac na Zachował się rysunkowy projekt budowy kościoła z 1849 roku, który został Syberii Wschodniej. Tu przebywał na zesłaniu Józef [Rafał] Kalinowski, zrealizowany dopiero po powstaniu styczniowym, gdy kontynuację późniejszy karmelita, dziś święty Kościoła Katolickiego. budowy podjął brat księdza Władysława - Marcin Polkowski. Ks. Polkowski - wraz z grupą innych księży - został przesiedlony do Akatuja [ok. 620 wiorst od Czyty]. To miejsce najcięższych prac w kopalni funkcjonowało Z pewnością dniem szczególnym dla ks. Polkowskiego był 11 maja 1862 r. w latach: Wielki Pasterz Archidiecezji Warszawskiej [obecnie święty] Arcybiskup Zygmunt Szczęsny Feliński dokonuje poświęcenia i wmurowania kamienia KATORGA W AKATUI węgielnego pod wznoszącą się świątynię w Mszczonowie. Bezpośrednio po Akatuja - to główne miejsce ciężkich prac dla duchownych. Jesienią 1865 tej ceremonii uroczyście wprowadza ks. Władysława w posługę proboszcza roku przebywało tam około 70 księży i zakonników z różnych polskich diecezji parafii. Uroczystość powiązana była z udzieleniem Sakramentu i klasztorów. Bierzmowania wielkiej liczbie wiernych. Rosjanie mówili z kpiną, że w Akatui urządzili klasztor dla polskich księży, a Opisana wyżej sytuacja polityczna wywarła swoje piętno na dalszych świeckim zesłańcom tam kierowanym przepowiadali, że idą na rekolekcje losach księdza Władysława. Ten świątobliwy kapłan nie mógł być obojętny do klasztoru. Było to miejsce cieszące się ponurą sławą, gdzie na los Ojczyzny i Kościoła. skoszarowanych więźniów zakuwano w kajdany i zmuszano do pracy w Odczuwał potrzebę świadczenia wielorakiej pomocy oddziałom kopalniach rudy. Katorżnik o. Ignacy Klimowicz, dominikanin z Warszawy, powstańczym. prowadzący codzienne zapiski zesłańcze, notował w maju 1866 roku, że Wraz z Konradem Kejsingerem, właścicielem Korabiewic, zaangażował się zdolnych do pracy osobników, w tym 25 księży, wyznaczono na łamanie w formowanie oddziału partyzanckiego pod dowództwem Hipolita rudy do sztolni, innych na górę na trzy oddziały: srebra, żelaza i miedzi.. Jaworskiego ps. Drewnowski. Przyjął od dowództwa nominację na Pracować mieli po 12 godzin dziennie, prócz świąt wielkanocnych i Bożego powstańczego naczelnika miasta Mszczonów. Modlił się wraz z Narodzenia oraz najgłośniejszych świąt carskich. Okresowo nakładano na powstańcami, poświęcał broń, słowem pasterskim pogłębiał morale duchownych obowiązek noszenia wody i drewna do więzienia, czyszczenia walczących, zdobywał pieniądze na zakup broni i żywności. wszelkich pomieszczeń, a nawet kloaki. Podstępnie aresztowany w dniu 7 czerwca 1863 r. na dworcu w Warszawie Katorżne prace i wszelkie rygory łagodzono w Akatui stopniowo od 1867 [mówił, że przybył w celu dokonania sprawunków ], został tymczasowo roku. Już po carskiej amnestii z 1866 roku zmniejszano duchownym terminy osadzony w cytadeli warszawskiej zwanej wówczas aleksandrowską [od odbywania kary. imienia carewicza Aleksandra, który dokonał otwarcia twierdzy w dniu 4 W marcu 1869 r. ks. Polkowski został przesiedlony do Tunki. maja 1834 roku]. W dniu 18 czerwca 1863 r. Arcybiskup Metropolita ODOSOBNIENIE W TUNCE Warszawski Ks. Zygmunt Szczęsny Feliński zwrócił się do władz carskich z Było to miejsce tzw. posielenia po odbytych katorgach, przeznaczone prośbą o zwolnienie księdza Władysława lub przynajmniej o możliwie wyłącznie dla księży. Celem zsyłania duchownych do Tunki była ich izolacja najprędsze zbadanie tej sprawy. Niestety, prośba Arcybiskupa nie odniosła od innych zesłańców, których rosyjskie władze zaborcze oskarżały o 20 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2013 / nr 1 2 Merkuriusz Mszczonowski styczeń 2011/nr 01 (182)