OPRACOWANIE UCZNIOWIE KLASY 2PP I 3PP

Transkrypt

1 OPRACOWANIE UCZNIOWIE KLASY 2PP I 3PP

2 Holocaust pierwotnie termin religijny oznaczający ofiarę całopalną (w tym znaczeniu może być stosowane również dziś), obecnie najpowszechniejszym znaczeniem tego słowa są prześladowania i zagłada prawie 6 milionów Żydów przez władze niemieckiej III Rzeszy oraz jej sojuszników w okresie II wojny światowej (w tym znaczeniu, jako nazwa własna, słowo Holocaust/Holokaust pisane jest wielką literą). Część zamordowanych była arbitralnie uznana za Żydów przez nazistów byli to np. chrześcijanie (jak Edyta Stein) lub bezwyznaniowcy, całkowicie zasymilowani i niemający nieraz od pokoleń żadnego kontaktu z religią i kulturą żydowską. Naziści uznawali za Żyda osobę, w której rodzinie do trzeciego pokolenia wstecz była przynajmniej jedna osoba pochodzenia żydowskiego. Było to więc kryterium rasowe, a nie religijne lub kulturowe. Polityka masowej zagłady, rozpętana przez Niemców już w połowie 1941, trwała ok. 40 miesięcy. Poprzedzała ją akcja T4, obejmująca zagładę osób psychicznie chorych, w czasie której opracowano technologię masowych mordów. Liczba żydowskich ofiar Holocaustu jest szacowana na prawie 6 milionów [1], choć dokładna liczba nie jest znana z powodu braku kompletnej ewidencji oraz systematycznego niszczenia archiwów i zacierania śladów przez władze niemieckie w obliczu klęski wojennej. Jedną trzecią tej liczby, czyli ok. 2 miliony, stanowiły dzieci. Liczba polskich Żydów wśród ofiar Zagłady szacowana jest według różnych źródeł od 2,6 mln do 3,3 mln osób. Holocaust stanowił, obok Zagłady Romów, bezprecedensową próbę zagłady całego narodu przy użyciu metod przemysłowych, która nigdy wcześniej i później nie była przeprowadzona w takiej skali. Holocaust w założeniach miał doprowadzić do ostatecznego celowego rozwiązania kwestii żydowskiej, czyli wymordowania całego narodu, co nie było wprost wyrażonym celem wobec żadnej innej nacji (za wyjątkiem zagłady Romów). Stanowił systematyczny i realizowany przez aparat państwowy proces likwidacji całego narodu w tzw. Endlösung der Judenfrage ( ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej).

3 Słownik ważnych pojęć związanych z Holocaustem. Żydzi-naród semicki zamieszkujący w starożytności Palestynę (określany wtedy jako Hebrajczycy albo Izraelici), posługujący się wtedy językiem hebrajskim, a w średniowieczu i czasach nowożytnych mieszkający w diasporze na całym świecie i posługujący się wieloma różnymi językami. Żydzi nie stanowią jednolitej grupy religijnej i etnicznej. Dla Żydów ortodoksyjnych Żydem jest tylko osoba, która ma ortodoksyjną matkę lub przeszła konwersję na judaizm. Za Żydów uważa się jednak wiele osób, które nie są Żydami ortodoksyjnymi. Według prawa izraelskiego Żydem jest osoba, która ma ortodoksyjną żydowską matkę, chociaż prawo do obywatelstwa bez oficjalnego uznania takiej osoby za Żyda ma każda osoba, która ma przynajmniej jednego dziadka, który był ortodoksyjnym Żydem. Stąd wielu Żydów mieszkających w Izraelu czy USA nie ma według prawa tego kraju oficjalnego statusu Żyda. Getto - odizolowana część miasta, przeznaczona dla zamieszkania mniejszości narodowej, etnicznej, kulturowej bądź religijnej, poza którym nie wolno tejże społeczności zamieszkiwać. Od średniowiecza do XX wieku przez getto rozumiano wydzielony obszar miasta zamieszkany przez Żydów lub przedstawicieli innych narodów. W wielu europejskich miastach, getta pozostawały dla Żydów i innych mniejszości przymusowym miejscem osiedlania do XIX wieku. W krajach okupowanych przez hitlerowców w czasie II wojny światowej władze okupacyjne tworzyły zamknięte i strzeżone getta, w których przymusowo osiedlano ludność żydowską z danego terenu. Getta te były zazwyczaj otoczone murem strzeżonym od zewnątrz i całkowicie zależne od dostaw żywności oraz energii. Utworzenie gett było pierwszym etapem Zagłady Żydów zaplanowanej i przeprowadzonej przez nazistów. Getto w ujęciu socjologicznym to taki wyodrębniony obszar w przestrzeni miejskiej, który można opisać za pomocą specyficznych, jemu tylko przynależnych cech. Gwiazda Dawida -zwana też Tarczą Dawida sześcioramienna gwiazda (heksagram) złożona z dwóch zachodzących na siebie

4 pionowo trójkątów równoramiennych (najczęściej równobocznych) odwróconych od siebie wierzchołkami. Wierzchołki Gwiazdy Dawida leżą na okręgu w punktach odpowiadających parzystym godzinom na tarczy zegara. Przez Żydów zwana tarczą Dawida, w pseudonaukach ezoterycznych znana jest jako pieczęć Salomona. Gwiazda Dawida nie jest symbolem religii żydowskiej, tylko znakiem, który ma wymiar narodowościowy. Jest charakterystyczny dla państwa Izrael - od 1948 roku stanowi jego godło (warto pamiętać, że najważniejszym symbolem religijnym judaizmu jest menora). Jest ona również oficjalnym symbolem państwa Izrael i jest umieszczana na oficjalnych dokumentach. W średniowieczu była używana jako herb przez postseldżuckie (powstałe po upadku Sułtanatu Rum), tureckie emiraty w Anatolii np. przez Emirat Karaman.

5 Janusz Korczak, właśc. Henryk Goldszmit, znany też jako: Stary Doktor lub Pan doktor (czasami pisane razem) (ur. 22 lipca 1878 lub 1879 w Warszawie, zm. prawdopodobnie 5 sierpnia 1942 w Treblince) polski lekarz pochodzenia żydowskiego, pedagog, pisarz, publicysta, działacz społeczny. Prekursor działań na rzecz praw dziecka i całkowitego równouprawnienia dziecka. Wprowadził samorządy wychowanków, które miały prawo stawiać przed dziecięcym sądem swoich wychowawców. W 1926 roku zainicjował pierwsze pismo redagowane w większości przez dzieci Mały Przegląd. Pionier działań w dziedzinie resocjalizacji nieletnich, diagnozowania wychowawczego, opieki nad dzieckiem trudnym.

6 Irena Stanisława Sendler z domu Krzyżanowska, ps. Jolanta (ur. 15 lutego 1910 w Warszawie, zm. 12 maja 2008 tamże) polska działaczka społeczna i charytatywna, od 1942 członek Rady Pomocy Żydom, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Dama Orderu Orła Białego. Zaczęła pomagać Żydom długo przed powstaniem getta warszawskiego. W grudniu 1942 świeżo utworzona Rada Pomocy Żydom Żegota mianowała ją szefową wydziału dziecięcego. Jako pracownik ośrodka pomocy społecznej miała przepustkę do getta, gdzie nosiła Gwiazdę Dawida jako znak solidarności z Żydami oraz jako sposób na ukrycie się pośród społeczności getta. Współpracowała z polską organizacją pomocową działającą pod niemieckim nadzorem i zorganizowała przemycanie dzieci żydowskich z getta, umieszczając je w przybranych rodzinach, domach dziecka i u sióstr katolickich w Warszawie. Uratowała ok dzieci.

7

8

9

10

11