PRZEGLĄD AKTUALNOŚCI SPIS TREŚCI. PRZEGLĄD AKTUALNOŚCI. 1 Artur Wejkszner ISTOTA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU... 4

Transkrypt

1 NR 3 (3) VOL. I MAJ 2011 SPIS TREŚCI PRZEGLĄD AKTUALNOŚCI. 1 Artur Wejkszner ISTOTA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU... 4 PRZEGLĄD AKTUALNOŚCI 9 IV 2011 W Inguszetti pod koniec marca 2011 r. śmierd poniósł jeden z przywódców dżihadystów z Czeczenii i Inguszetii, bliski współpracownik Doku Umarowa - Supjan Abdullajew. Media zachodnie utwierdzone były w przekonaniu, iż wraz z Supjanem zginął Umarow. Tej wersji jednak nie potwierdzono. Na jednym z forów dżihadystycznych ukazał się na początku kwietnia kilkuminutowy program wideo dokumentujący dżihadystyczne dokonania Supjana, będący sui generis hołdem dla niego. 13 IV Ukazał się 59 numer magazynu Al-Somood (Al-Sumud - czyli "wytrwałośd", "upór"). Aktualny numer datowany jest na kwiecieo - maj 2011 r. 15 IV Ukazała się piąta częśd komunikatu Ajmana al-zawahiriego adresowanego do muzułmanów w Egipcie. Piątą częśd wystąpienia al-zawahairi podzielił na kilka mniejszych sekcji. Każda z nich dotyczy innej kwestii: Libii, Egiptu, Tunezji i pozostałych spraw. Wskazał w nim wyzwania, które stoją przed muzułmanami w paostwach objętych rewolucją. Zaliczył do nich: stworzenie systemu rządów opartych na prawie islamskim, kontynuację dżihadu oraz osiągnięcie NR 3 (3) MAJ Strona

2 politycznej wolności i społecznej sprawiedliwości. 16 IV 2011 Dżihadyści z Dżama'at Al- Tauhid wal-dżihad przyznali się do porwania w dniu 13 kwietnia i zamordowania w dniu 15 kwietnia Włocha - Vittorio Arrigoniego. 25 IV 2011 opublikowano wystąpienie audio Abu Muhammada al-makdisiego - jednego z głównych ideologów ruchu dżihadystycznego zatytułowane: "Głosowanie w wyborach w świetle prawa islamskiego" Jego zdaniem demokracja to w istocie religia obca Allahowi. Dżihadystom nie wolno podporządkowad się jej regułom, bo oznacza to dla nich najcięższy grzech - bluźnierstwa i politeizmu. 27 IV 2011 za sprawą Al-Andalus Media ukazało się przesłanie zakładników Al-Kaidy w Islamskim Maghrebie adresowane do prezydenta Francji Nicolasa Sarkozy'ego. V. Arrigoni Wydane przez grupę oświadczenie wydaje się byd jednoznacznym potwierdzeniem istnienia konfliktu interesów pomiędzy Hamasem, a salafickimi organizacjami opowiadającymi się za globalnym dżihadem. Zaprzeczono, iż zażądano od Hamasu zwolnienia jakichkolwiek więźniów mających związek z ruchem salafickim. Stwierdzono natomiast, że Hamas prowadzi politykę represji wobec środowisk dżihadystycznych. Przedstawiciele Grupy Monoteizmu i Dżihadu stwierdzili ponadto, że ich naturalnym wrogiem są innowiercy i syjoniści. Czterech zakładników zaapelowało o jak najszybsze wycofanie się Francji z Afganistanu. Władze francuskie na to wezwanie oficjalnie nie zareagowały. 30 IV opublikowano 28 numer magazynu "In Fight". 2 S t r o n a

3 30 IV Rada Naczelna Islamskiego Emiratu Afganistanu wydała stanowisko w sprawie wiosennej ofensywy przeciwko okupantom. Operacja Badar rozpoczęła się 1 maja 2011 r. 2 V Około godziny 1:10 czasu lokalnego amerykaoskie służby specjalne zlikwidowały w Abbottabad w Pakistanie jednego z przywódców ruchu dżihadystów (a właściwie jego jądra - Al-Kaidy) - Osamę bin Ladena. Zapowiadana ofensywa nosi nazwę "Badar" (od historycznej bitwy pod Badar z 2 roku hidżry). Głównym zamierzeniem talibów jest obrona ziemi islamskiej przed okupacją niewiernych i wyzwolenie jej spod wpływów kolonialnych. Zasadniczym celem taktycznym operacji ma byd atakowanie baz wojskowych, centrów szkoleniowych, lotnisk, konwojów wojskowych należących do sił okupacyjnych (Stanów Zjednoczonych i ich pomocników). Atakami objęci będą nie tylko obce wojska, ale także żołnierze armii afgaoskiej i członkowie służb bezpieczeostwa oraz wywiadu. Talibom zależy w szczególności na eliminacji szpiegów w swoich szeregach. Niezmiernie ważne ma byd zapewnienie bezpieczeostwa cywilom. Byd może oznacza to częściową przynajmniej rezygnację z akcji terrorystycznych na rzecz taktyki partyzanckiej. Afgaoczycy zostali ostrzeżeni, aby nie zbliżali się do obcych wojsk ani nie przebywali w miejscach publicznych. Wezwano ponadto obecne władze afgaoskie do zerwania wszelkich kontaktów z siłami okupacyjnymi i zajęcia pozycji po stronie mudżahedinów, w imię obrony interesów muzułmanów w Afganistanie. Każde inne zachowanie spotkad się ma z odpowiednią reakcją talibów. 3 V 2011 ukazał się dokument opublikowany przez Generalne Dowództwo Al- Kaidy. Potwierdzono w nim oficjalnie męczeoską śmierd Osamy bin Ladena. 6 V 2011 Islamski Emirat Afganistanu w swym oświadczeniu potwierdził śmierd Osamy bin Ladena. Dowództwo IEA uznało zasługi jednego z założycieli Al-Kaidy związane ze wznieceniem płomienia dżihadu w świecie islamu i wskazaniem muzułmanom drogi, którą powinni kroczyd. Wskazano najważniejsze osiągnięcia szejka Osamy dotyczące m.in. 3 S t r o n a

4 wzięcia w obronę prześladowanych Palestyoczyków, wzniecenia powstania przeciwko okupantom w Afganistanie i innych paostwach. 8 V 2011 Islamski Ruch Uzbekistanu potwierdził męczeoską śmierd Osamy bin Ladena. W wydanym oświadczeniu uznano zasługi szejka Osamy stwierdzając, iż "przez długi czas wlewał śmiertelną trwogę w serca niewiernych". Stwierdzono ponadto, że Stany Zjednoczone doświadczyły już goryczy porażki patrząc na rewolucje w krajach arabskich, a moment ostatecznego pokonania "sił zła" jest bliski. 9 V 2011 Islamskie Paostwo Irackie potwierdziło śmierd Osamy bin Ladena. Oświadczenie IPI zawiera ostre sformułowania adresowane do Amerykanów, w szczególności zaś do prezydenta Obamy. Nazwano go "szczurem z czarnego domu". W istocie w pośredni sposób zapowiedziano nową falę ataków skierowanych przeciwko zachodnim okupantom przebywającym w Iraku. 9 V 2011 Al-Kaida w Islamskim Maghrebie potwierdziła śmierd Osamy bin Ladena. ISTOTA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU ARTUR WEJKSZNER, UAM Terminem spopularyzowanym w literaturze analizującej problematykę działalności radykalnych ruchów salafickich jest termin dżihadyzm. Zdaniem Jarreta M. Brachmana termin ten nawiązuje do sposobu myślenia prezentowanego przez najbardziej skrajne środowiska islamskich radykałów, polegającego na wybiórczym podejściu do interpretacji terminu dżihad (w tym przypadku chodzi o ten z aspektów, który dotyczy ofensywnego użycia przemocy). Termin dżihadyzm jest relatywnie nowym określeniem. Wedle Thomasa Hegghammera pojawił się w analizach akademickich dopiero w dekadzie lat 4 S t r o n a

5 dziewięćdziesiątych XX wieku 1. Jest de facto neologizmem, którego w żaden sposób nie da się umiejscowić w historii politycznej i religijnej świata islamskiego. Podobnie jak w przypadku etykiety organizacji Osamy bin Ladena (Al-Kaida) także i w tym przypadku termin ten został spopularyzowany nie tylko w środowiskach naukowych i decydenckich świata zachodniego, ale także wśród islamskich radykałów. Dżihadyści uważają siebie za awangardę świata muzułmańskiego, która stoi na straży czystości wiary muzułmańskiej (a więc kierunku wskazanego przez Mahometa i pierwszych kalifów) 2. Farhard Khosrokhavar uznaje dżihadyzm za największy ze współcześnie istniejących, utopijny, antyzachodni w swej istocie ruch społeczny, który realizację najważniejszych celów opiera na użyciu przemocy 3. Korzenie współczesnego dżihadyzmu można znaleźć w doświadczeniach grup islamskich w Egipcie już w dekadzie lat sześćdziesiątych XX wieku. Podobne grupy zaczęły działać w Syrii czy Arabii Saudyjskiej już w ostatnich dwóch dekadach ubiegłego stulecia. Współczesny dżihadyzm jest dziś konsekwencją niepełnej modernizacji świata muzułmańskiego. Farhard Khosrokhavar używa w tym przypadku terminu przewrotna (perverse) modernizacja, poprzez którą rozumie rozbijanie tradycyjnych wspólnot poprzez siły rynkowe i działalność państwa 4. Jednostki stają się częściowo wyzwolone z więzów tradycyjnych relacji, korzystając w niepełny sposób z politycznych i ekonomicznych owoców owej modernizacji. Częściowa partycypacja bardzo rzadko rodzi pozytywne skutki społeczne, prowadząc najczęściej do pojawienia się frustracji i niezadowolenia. Dżihadyzm oferuje w tym przypadku trwałe zaczepienie i źródła identyfikacji w szybko zmieniających się strukturach społecznych. Jego przywódcy, m.in. Abu Ajman al-halili, w swych wypowiedziach i publikacjach, zwłaszcza w obecnej dekadzie, podkreślają, iż dżihadyzm przybrał dziś postać globalnego islamskiego ruchu społecznego opartego na doktrynie, ideach, edukacji oraz politycznych i wojskowych działaniach, mającego doprowadzić do stworzenia nowego cywilizacyjnego projektu 5. Abu Musab al-suri stwierdził natomiast, iż pod tym terminem rozumieć należy zespół organizacji, grup, zgromadzeń, intelektualistów i jednostek, które kierują się ideologią zbrojnego dżihadu przeciwko istniejącym świeckim reżimom w krajach muzułmańskich, które odstąpiły od wiary islamskiej w zakresie tworzenia prawa oraz podporządkowały się i rozpoczęły współpracę z rządami, które uważać należy za wrogów muzułmanów 6. 1 Thomas Hegghammer, Jihadi-Salafis or Revolutionaries? On religion and Politics in the Study of Militant Islam [w:] Global Salafism. Islam s New Religious Movement, ed. by Roel Meijer, Columbia University Press, New York 2009, s Jarret M. Brachman, Global Jihadism. Theory and practice, Routledge, London New York 2009, s Farhard Khosrokhavar, Inside Jihadism. Understanding Jihadi Movements Worldwide, Paradigm Publishers, Boulder London 2009, s Ibidem, s Mark E Stout, Jessica M. Huckabey, John R. Schindler, Jim Lacey, The Terrorist Perspectives Project. Strategic and Operational Views of Al Qaeda and Associated Movements, Naval Institute Press, Annapolis 2008, s Cyt za: Brynjar Lia, Abu Mus ab al-suri s Critique of Hard Line Salafists in the Jihadists Current, CTC Sentinel Vol. 1, Issue 1, December 2007, s S t r o n a