Przedmiot. Higiena Zwierząt Rzeźnych. Krótka informacja o przedmiocie. Tytuły wykładów + rozwinięcie

Transkrypt

1 Przedmiot Higiena Zwierząt Rzeźnych Krótka informacja o przedmiocie Przedmiot realizowany w semestrze 7 i 8 obejmuje wiedzę teoretyczną i praktyczną dającą podstawę do wykonywania przez przyszłych lekarzy weterynarii jednej z podstawowych i określonych ustawowo funkcji zawodowych, jaką jest badanie i ocena zwierząt rzeźnych i mięsa. W ramach prowadzonych wykładów i ćwiczeń oraz 2-tygodniowej praktyki rzeźnianej studenci poznają zasady obrotu zwierzętami rzeźnymi, badanie przedubojowe, ubój, obróbkę poubojową, badanie poubojowe świń, bydła, owiec, kóz, koni, drobiu i zwierząt łownych oraz ocenę i znakowanie mięsa. Lokalizację i zasady budowy rzeźni. Postępowanie sanitarnoweterynaryjne po stwierdzeniu chorób zakaźnych, pasożytniczych oraz odchyleń jakościowych mięsa. Zatrucia i zakażenia pokarmowe. Obecność biogennych amin, antybiotyków, hormonów, metali toksycznych, pestycydów i substancji radioaktywnych w tkankach zwierząt rzeźnych oraz ich wpływ na organizm człowieka. Tytuły wykładów + rozwinięcie 1. Wprowadzenie. Rys historyczny higieny zwierząt rzeźnych i mięsa - Higiena i pozyskiwanie mięsa w basenie Morza Śródziemnego. Podział zwierząt na czyste i nieczyste. Przepisy o spożywaniu mięsa u ortodoksyjnych Żydów oraz narodów Mahometańskich ubój rytualny. Badanie zwierząt w średniowieczu i powstanie pierwszych rzeźni. Ubój i badanie zwierząt w XIX, XX i XXI wieku. 2. Transport zwierząt rzeźnych. Wpływ obrotu na organizm zwierząt rzeźnych. Lokalizacja i budowa rzeźni. Ubój zwierząt rzeźnych- Zasady transportu zwierząt rzeźnych humanitarne i higieniczne. Normy powierzchni dla poszczególnych gatunków zwierząt podczas ich transportu. Stres transportowy i jego wpływ na jakość produktów zwierząt. Lokalizacja i zasady budowy rzeźni. Rodzaje i miejsce uboju zwierząt rzeźnych, zasady uboju według polskich przepisów, ubój sanitarny. 3. Zasady nadzoru i badania sanitarno-weterynaryjnego zwierząt rzeźnych i mięsa - Zasady badania przedubojowego zwierząt rzeźnych: cel, technika badania, dokumentacja. Badanie poubojowe tusz i narządów wewnętrznych zwierząt ogólne zasady. Badania

2 obowiązkowe i nadzwyczajne. Badania dodatkowe i pomocnicze. 4. Badanie przedubojowe zwierząt rzeźnych oraz badanie poubojowe bydła rzeźnego - Badanie przedubojowe i poubojowe bydła rzeźnego. Badanie obowiązkowe i nadzwyczajne tusz i narządów wewnętrznych bydła dorosłego. 5. Badanie poubojowe owiec, kóz, świń, koni - Badanie poubojowe pozostałych gatunków zwierząt rzeźnych z uwzględnieniem różnic w technice badania tusz i narządów wewnętrznych. 6. Postępowanie sanitarno-weterynaryjne przy ubojach z konieczności oraz ubojach zwierząt chorych - Zasady uboju zwierząt chorych rzeźnia sanitarna. Ubój z konieczności. Postępowanie sanitarno weterynaryjne ze zwierzętami wykazującymi choroby, przy których istnieje zakaz uboju oraz przy pozostałych chorobach. 7. Znakowanie mięsa. Postępowanie z mięsem niezdatnym do spożycia - Cel sanitarnoweterynaryjnego znakowania tusz i narządów wewnętrznych. Kształty pieczęci weterynaryjnych i miejsca znakowania mięsa uznanego za zdatne i niezdatne do spożycia. 8. Postępowanie sanitarno-weterynaryjne przy chorobach zakaźnych zwierząt rzeźnych - Etiologia i patogeneza, objawy przedubojowe, zmiany poubojowe oraz postępowanie sanitarno - weterynaryjne przy ważniejszych chorobach zakaźnych zwierząt rzeźnych. 9. Postępowanie sanitarno-weterynaryjne przy inwazjach pasożytniczych zwierząt rzeźnych - Etiologia i patogeneza, objawy przedubojowe, zmiany poubojowe oraz postępowanie sanitarno - weterynaryjne przy inwazjach pasożytniczych zwierząt rzeźnych (włośnica, wągrzyca, bąblowica, sarkosporydioza, toksoplazmoza, glistnica itp.). 10. Postępowanie sanitarno-weterynaryjne przy chorobach nie zakaźnych i odchyleniach jakościowych mięsa - Etiologia, objawy przedubojowe, zmiany poubojowe oraz postępowanie przy ważniejszych chorobach niezakaźnych i odchyleniach jakościowych mięsa (wodnica, chudość i wychudzenie, miopatie stresowe, odchylenia smakowozapachowe, zmiany zabarwienia, itp.). 11. Badanie sanitarno-weterynaryjne dziczyzny. Postępowanie san.-wet. przy ważniejszych chorobach zakaźnych i pasożytniczych zwierząt łownych - Terminologia łowiecka, systematyka i biologia zwierząt łownych, badanie lub oględziny i ocena sanitarno-weterynaryjna dziczyzny. Najczęściej spotykane choroby zakaźne i pasożytnicze zwierząt łownych.

3 12. Badanie sanitarno-weterynaryjne drobiu. Postępowanie san.-wet. przy chorobach zakaźnych i pasożytniczych drobiu rzeźnego - Badanie przedubojowe i poubojowe drobiu. Ważniejsze choroby zakaźne i pasożytnicze drobiu oraz postępowanie sanitarnoweterynaryjne. 13. Mikrobiologia żywności - wprowadzenie. Drobnoustroje chorobotwórcze i wskaźnikowe - Rozwój mikrobiologii żywności w XIX, XX i XXI wieku. Obecność drobnoustrojów w żywności i ich wpływ na jakość żywności. Drobnoustroje wskaźnikowe i chorobotwórcze w żywności. Intoksykacje, toksykoinfekcje i septicemie. Zatrucia/zakażenia pokarmowe pojedyncze i zbiorowe. Dochodzenia epidemiologiczne. 14. Żywność jako przyczyna zakażeń pokarmowych u ludzi na tle pałeczek Salmonella - Zwierzęta rzeźne i żywność jako rezerwuar pałeczek Salmonella: ich chorobotwórczość, objawy zakażenia, oraz zapobieganie zakażeniom pokarmowym wywołanym przez te bakterie. 15. Źródła i rola Escherichia coli w zakażeniach pokarmowych u ludzi. Zakażenia pokarmowe wywoływane przez pałeczki Shigella oraz Yersinia enterocolitica - Escherichia coli jako symbiont i patogen. Źródła i rola E. coli w zakażeniach pokarmowych u ludzi. Enteropatogenne i enterokrwotoczne szczepy E. coli; szczególna rola E. coli O 157 w zachorowaniach u ludzi. Etiologia, epidemiologia i patogeneza zakażeń pokarmowych u ludzi na tle pałeczek Shigella oraz Yersinia enterocolitica. 16. Zakażenia pokarmowe pokarmowe wywoływane przez Campylobacter species. - Zwierzęta rzeźne i żywność jako rezerwuar Campylobacter jejuni/coli; źródła zakażenia, chorobotwórczość oraz objawy zakażeń pokarmowych na tle tych bakterii. 17. Żywność jako przyczyna zatruć/zakażeń pokarmowych na tle Vibrio parahaemolyticus, Listeria monocytogenes oraz Staphylococcus aureus - Źródła zatruć/zakażeń oraz przebieg procesu chorobowego u ludzi wywołanego przez obecne w żywności gronkowce chorobotwórcze, Listeria monocytogenes oraz Vibrio parahaemolyticus. 18. Źródła i rola bakterii przetrwalnikujących w wywoływaniu zatruć/zakażeń pokarmowych u ludzi. Rodzaj Clostridium i Bacillus. - Źródła i rola bakterii przetrwalnikujacych w wywoływaniu zatruć/zakażeń pokarmowych u ludzi. Zachorowania pokarmowe wywołane przez Cl. botulinum i Cl. perfringens. 19. Wirusy w tkankach zwierząt rzeźnych. - Epidemiologiczne i epizootiologiczne znaczenie wirusów w produktach pochodzenia zwierzęcego. Zakażenia pierwotne oraz

4 wtórne zanieczyszczenia wirusowe żywności. Rodzaje wirusów w żywności, ich trwałość oraz etiologia wirusów w zachorowaniach ludzi po spożyciu żywności. 20. Grzyby i ich toksyny w żywności pochodzenia zwierzęcego - Grzyby w żywności zwierzęcego pochodzenia jako przyczyna psucia się żywności oraz jako czynnik zachorowań ludzi. Rola aflatoksyn i innych mykotoksyn w zachorowaniach u ludzi. 21. Pozostałości antybiotyków w tkankach zwierząt rzeźnych. Problem hormonalnych związków anabolicznych w tkankach zwierząt rzeźnych - Stosowanie antybiotyków u zwierząt w celach leczniczych i żywnościowych i ich wpływ na organizm zwierząt. Pozostałości antybiotyków w tkankach zwierząt rzeźnych a zdrowie człowieka. Stosowanie hormonalnych związków anabolicznych i ich wpływ na organizm zwierząt. Występowanie pozostałości naturalnych hormonów oraz ksenobiotycznych związków anabolicznych w żywności zwierzęcego pochodzenia i ich wpływ na organizm człowieka. 22. Problem pozostałości metali toksycznych w tkankach zwierząt rzeźnych. - Charakterystyka metali toksycznych występujących w żywności (Pb, Hg, As, Cd). Częstotliwość ich występowania, wpływ na organizm człowieka oraz sanitarnoweterynaryjne postępowanie z żywnością zawierającą metale toksyczne. 23. Higieniczne problemy występowania histaminy i innych biogennych amin oraz substancji radioaktywnych w tkankach zwierząt rzeźnych - Źródła pochodzenia oraz częstotliwość występowania histaminy i innych biogennych amin w żywności i ich wpływ na organizm człowieka. Promieniotwórcze skażenia żywności zwierzęcego pochodzenia ich pochodzenie. Ocena sanitarno-weterynaryjna mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego z biogennymi aminami oraz substancjami radioaktywnymi. Tematyka ćwiczeń + rozwiniecie 1. Regulamin, tematyka ćwiczeń oraz zasady BHP - Wprowadzenie do zajęć praktycznych, omówienie tematyki ćwiczeń oraz przeszkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. 2. Badania pomocnicze (określanie ph mięsa, wodnistości, odchyleń smakowozapachowych, zmian zabarwienia oraz stopnia wykrwawienia miesa) - Omówienie przypadków, w których przeprowadzane są badania pomocnicze, cel oraz zasady określania ph miesa, wodnistości mięsa, określania odchyleń smakowo-zapachowych oraz stopnia wykrwawiania mięsa. Postępowanie sanitarno-weterynaryjne przy odchyleniach

5 jakościowych mięsa. 3. Badanie bakteriologiczne tuszy mięsnej i narządów wewnętrznych zwierząt rzeźnych - Pobieranie i przesyłanie próbek do badań bakteriologicznych. Bakteriologiczne badanie tuszy i narządów wewnętrznych; podłoża, posiewy i warunki inkubacji. 4. Badanie bakteriologiczne tuszy mięsnej i narządów wewnętrznych zwierząt rzeźnych cd.- Odczyty posiewów, interpretacja wyników oraz postępowanie z tuszą i narządami wewnętrznymi w zależności od wyniku badania bakteriologicznego. 5. Trychinoskopia - Zestaw do trychinoskopii. Sposób badania próbek mięsa do badania larw włośnia wytrawiania. 6. Trychinoskopia cd. - Rozpoznanie larw włośnia krętego i rozpoznanie różnicowe. Postępowanie sanitarno-weterynaryjne po stwierdzeniu obecności włośni w mięsie Technika badania przedubojowego zwierząt rzeźnych, Badanie poubojowe tuszy i narządów wewn. zwierząt rzeźnych - Blok ćwiczeń z zakresu techniki badania przedubojowego różnych gatunków zwierząt oraz badania poubojowego tusz i narządów wewnętrznych bydła rzeźnego, świń, owiec, kóz i cieląt, królików i strusi z uwzględnieniem specyfiki badania u poszczególnych gatunków. Postępowanie sanitarno-weterynaryjne po stwierdzeniu chorób zakaźnych, niezakaźnych, pasożytniczych oraz odchyleń jakościowych mięsa. Znakowanie mięsa. Praktyczne zaliczenie badania przedubojowego zwierząt rzeźnych oraz badania poubojowego tusz i narządów wewnętrznych poszczególnych gatunków zwierząt. 15. Rzeźnia sanitarna - Zasady funkcjonowania rzeźni sanitarnej, ubój sanitarny, postępowanie sanitarno-weterynaryjne przy ubojach zwierząt chorych oraz ubojach z konieczności. 16. Badanie sanitarno - weterynaryjne dziczyzny - Zajęcia terenowe w Bazie Las. Zasady przyjęcia dziczyzny oraz dokumentacja z tym związana. Technika badania poubojowego mięsa różnych gatunków zwierząt łownych. Ocena mięsa po stwierdzeniu ważniejszych chorób zakaźnych, niezakaźnych, pasożytniczych oraz odchyleń jakościowych dziczyzny. Znakowanie mięsa. 17. Badanie sanitarno-weterynaryjne drobiu - Badanie żywca drobiowego przed ubojem; ubój i obróbka poubojowa poszczególnych gatunków drobiu rzeźnego. Technika badania poubojowego tuszek i narządów wewnętrznych drobiu. Ocena sanitarno-weterynnaryjna po stwierdzeniu chorób zakaźnych, pasożytniczych oraz odchyleń jakościowych drobiu. 18. Badanie sanitarno-weterynaryjne strusi. - Badanie strusi przed ubojem; ubój i obróbka poubojowa poszczególnych gatunków strusi. Technika badania poubojowego tuszek i

6 narządów wewnętrznych strusi. Ocena sanitarno-weterynnaryjna po stwierdzeniu chorób zakaźnych, pasożytniczych oraz odchyleń jakościowych strusi. 19. Różnicowanie narządów wewnętrznych zw. rzeźnych oraz rozpoznawanie mięsa poszczególnych gatunków - Rozpoznawanie narządów wewnętrznych zwierząt rzeźnych oraz przegląd metod rozpoznawania mięsa pochodzącego od poszczególnych gatunków zwierząt Określenie ilości bakterii w tkankach zwierząt rzeźnych - Przegląd metod oznaczania ilości bakterii w żywności zwierzęcego pochodzenia. Określanie liczby drobnoustrojów na płytkach metodą posiewu powierzchniowego i zalewową. Określanie najbardziej prawdopodobnej liczby drobnoustrojów (NPL). Instrumentalne metody określania liczby bakterii w żywności Wykrywanie pałeczek Salmonella w żywności (cz.1), Identyfikacja pałeczek Salmonella (cz.2) - Zasady wykrywania obecności pałeczek Salmonella w mięsie i produktach mięsnych. Szkło, aparatura, pożywki, płyny i odczynniki. Pobieranie próbek do oznaczeń i ich przygotowanie. Przenamnażanie, namnażanie selektywne, przesiewy na pożywki różnicujące. Identyfikacja wyizolowanych kolonii, badania biochemiczne i serologiczne. Interpretacja wyników. 24. Wykrywanie bakterii z rodzaju Campylobacter - Zasady wykrywania drobnoustrojów z rodzaju Campylobacter w żywności. Aparatura i sprzęt, pożywki oraz odczynniki. Namnażanie w pożywkach płynnych oraz posiewy na padłoża agarowe wybiórcze. Identyfikacja, badania biochemiczne. Interpretacja wyników. 25. Wykrywanie gronkowców chorobotwórczych i Listeria monocytogenes w żywności - Zasady wykrywania gronkowców chorobotwórczych i Listeria monocytogenes w mięsie zwierząt rzeźnych. Aparatura i sprzęt oraz pożywki płynne i stałe, odczynniki. Wykonanie oznaczenia. Identyfikacja, badania biochemiczne oraz interpretacja wyników. 26. Wykrywanie bakterii proteolitycznych i ciepłoopornych oraz drożdży i pleśni w żywności -Zasady wykrywania obecności bakterii proteolitycznych i ciepłoopornych oraz drożdży i pleśni w mięsie i przetworach mięsnych. Aparatura, szkło i pożywki. Przygotowanie próbek, wykonywanie posiewów i ich inkubacja. Odczytanie wyników i interpretacja. 27. Wykrywanie bakterii przetrwalnikujących beztlenowych oraz toksyny botulinowej - Zasady wykrywania bakterii beztlenowych oraz toksyny botulinowej w mięsie i przetworach

7 mięsnych. Aparatura, szkło oraz pożywki. Przygotowanie próbek do badań, wykonanie posiewów i ich inkubacja. Odczytanie wyników i interpretacja. 28. Wykrywanie bakterii przetwalnikujących tlenowych - Wykrywanie bakterii przetrwalnikujących tlenowych w mięsie i przetworach mięsnych. Aparatura, szkło oraz pożywki. Przygotowanie próbek do badań, wykonanie posiewów i ich inkubacja. Odczytanie wyników i interpretacja Określanie pozostałości substancji chemicznych i biologicznych w żywności - Zasady oznaczania pozostałości biologicznych i chemicznych w mięsie i przetworach. Aparatura, sprzęt oraz metody oznaczeń. Przygotowanie próbek do wykonania oznaczeń. Wykonanie oznaczeń oraz odczyt i interpretacja wyników. Literatura 1. Prost E.: Zwierzęta rzeźne i mięso ocena i higiena. Lubelskie Towarzystwo Naukowe. Lublin Atlas of Meat Inspection Pathology. Agricultural Research Service. United States Department of Agriculture. Handbook No Boroń Kaczmarska A., Furowicz A.: Choroby odzwierzęce przenoszone drogą pokarmową. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa Tropiło J.:Badanie i ocena sanitarnoweterynaryjna dziczyzny. Wydawnictwo SGGW Warszawa Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie higieny środków spożywczych 6. Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 roku ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego. 7. Rozporządzenie (WE) nr 854/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 roku ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego. 8. Rozporządzenie (WE) nr 854/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 kwietnia 2004 roku w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi

8 zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt. 9. Ustawa z dnia 16 grudnia 2005 roku o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. nr 17 poz. 127). 10. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005 roku w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych (Dz. U. nr 338/1 z ). 11. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. nr 171 poz. 1225). 12. Polskie Normy dotyczące badań chemicznych, parazytologicznych i mikrobiologicznych mięsa i produktów mięsnych. Regulamin + BHP Informacja o zasadach zaliczania przedmiotów prowadzonych w Katedrze Weterynaryjnej Ochrony Zdrowia Publicznego 1. Studenci obowiązani są przygotować się teoretycznie do każdego ćwiczenia z literatury wskazanej przez prowadzącego zajęcia. 2. Więcej niż trzy nieobecności na ćwiczeniach powodują nie uzyskanie zaliczenia ćwiczeń w danym semestrze: nieobecności na ćwiczeniach student zalicza u osoby prowadzącej dane ćwiczenie; w celu uzyskania zaliczenia nieobecności na ćwiczeniach student zobowiązany jest w możliwie najkrótszym terminie przyswoić materiał ćwiczeniowy oraz przedstawić pisemne opracowanie tematyki danego ćwiczenia; które należy zaliczyć w tygodniu poprzedzającym kolokwium. pod pisemnym opracowaniem tematyki prowadzący wpisuje imię i nazwisko studenta, datę, podpis oraz zaliczenie nieobecności. Na tej podstawie na kolejnych ćwiczeniach (podczas sprawdzania obecności) student uzyskuje wpis zaliczenia do dziennika; zaliczenie odbywa się w godzinach konsultacji lub w wyznaczonym terminie

9 przez prowadzącego; w przypadku nie zaliczenia nieobecności na zajęciach student otrzymuje ocenę niedostateczną z pierwszego terminu kolokwium; nie ma obowiązku usprawiedliwiania nieobecności ćwiczeń z wyjątkiem ćwiczeń, na których jest repetytorium. Nieobecność na poszczególnych terminach kolokwium musi być usprawiedliwiana. Brak usprawiedliwienia jest równoznaczny z otrzymaniem z danego terminu kolokwium oceny niedostatecznej. 3. Samowolna zamiana grup ćwiczeniowych jest niedopuszczalna. 4. Przy wystawianiu ocen semestralnych będą brane pod uwagę następujące czynniki: aktywność na ćwiczeniach; oceny otrzymane na kolokwium, obecności i nieobecności na ćwiczeniach. 6. Stopnie uzyskane przy zaliczeniu semestru będą miały wpływ na ocenę egzaminacyjną. Przy ocenie egzaminacyjnej będzie też brana pod uwagę aktywność studentów na ćwiczeniach i wykładach. 7. Na ćwiczeniach obowiązują: biały, czysty fartuch ochronny oraz ochraniacze na obuwie. Przepisy BHP 1. Należy zapoznać się wcześniej z tematem kolejnych ćwiczeń i przystępować do nich przygotowanym; 2. W pracowni obowiązuje noszenie czystego, białego fartucha laboratoryjnego, obuwia ochronnego, długie włosy muszą być związane; 3. Po wejściu do pracowni należy zając od razu swoje stanowisko pracy; 4. Do czasu rozpoczęcia ćwiczeń i otrzymania odpowiednich instrukcji (poleceń) nie wolno dotykać przygotowanych materiałów, preparatów i przyrządów, nie wolno otwierać ustawionych na stole naczyń i probówek, w żadnym przypadku nie należy samowolnie uruchamiać przyrządów, aparatów, maszyn; 5. Przed przystąpieniem do jakiejkolwiek czynności należy przygotować należycie miejsce pracy; 6. Podczas ćwiczeń należy zachowywać spokój, porządek i czystość oraz unikać niepotrzebnego

10 opuszczania swego miejsca; 7. Należy prowadzić odpowiednia dokumentację wykonywanych czynności, potrzebną do bieżącej kontroli i zaliczenia ćwiczeń; 8. Próbki, preparaty, naczynia należy odpowiednio oznaczać, by nie było wątpliwości z czym mamy do czynienia; 9. Na wszelkie nawet drobne nieosłonięte rany na rekach należy założyć opatrunek zabezpieczający oraz lateksowe rękawiczki ochronne; 10. Podczas pracy nie należy dotykać ust, nosa, oczu, aby się nie zakazić. W pracowni obowiązuje zakaz : palenia papierosów, przynoszenia, spożywania pokarmów, napojów i żucia gumy, czesania się i wykonywania makijażu; 11. Operując zakaźnym materiałem, należy postępować ściśle według wskazówek osoby prowadzącej ćwiczenia; 12. Nie wolno dotykać palcami zakaźnego materiału, można to robić wyłącznie instrumentami; 13. Nigdy nie kłaść badanego materiału i używanych narzędzi wprost na stole laboratoryjnym, lecz na odpowiednie tace, do odpowiednich naczyń, lub na folie do tego przygotowaną; 14. Nie wolno kłaść na stole korków lub kapsli do naczyń z hodowlami drobnoustrojów, materiałem zakaźnym i pożywkami do posiewów; 15. Użyte,pęsety, nożyczki, noże, bagietki i inne narzędzia laboratoryjne odkaża się w płomieniu palnika, a pipety, szkiełka podstawowe i nakrywkowe umieszcza się w naczyniu z płynem dezynfekcyjnym lub odkłada na miejsce oznaczone napisem materiał zakaźny ; 16. Należy zwracać uwagę, aby szklane naczynia zawierające materiał zakaźny nie uległy stłuczeniu; 17. Każde podejrzenie zakażenia należy natychmiast zgłosić prowadzącemu ćwiczenia; 18. W czasie zajęć z zakaźnym materiałem nie wolno przyjmować w pracowni osób postronnych, jak również wychodzić z pracowni bez uprzedniego zgłoszenia się u osoby prowadzącej ćwiczenia; 19. Z pracowni nie wolno wynosić żadnych przyrządów, narzędzi ani materiałów; 20. Już podczas pierwszych ćwiczeń należy się zapoznać z rozmieszczeniem wyjść głównych i ewakuacyjnych pracowni, z rozmieszczeniem sprzętu przeciwpożarowego i jego obsługą; 21. Należy mieć na uwadze, że praca z łatwopalnymi materiałami i nieostrożne obchodzenie się z ogniem może doprowadzić do zapalenia się łatwopalnych materiałów, ubrania, włosów, wywołania pożaru w pomieszczeniu, zatrucia gazem ziemnym lub eksplozji gazu w pomieszczeniu;

11 22. Nie wolno stawiać palnika przy łatwopalnym materiale, zwłaszcza takim jak : eter, alkohol, wata itp.; 23. Prace z lotnymi związkami chemicznymi, silnymi truciznami, środkami odurzającymi należy wykonywać pod wyciągiem; 24. Należy korzystać w miarę potrzeby ze środków ochrony osobistej, takich jak : rękawice gumowe, lateksowe, okulary ochronne, gumowy fartuch, maska; 25. We wszystkich przypadkach, gdy jest to możliwe, należy stosować automatyczne mikropipety, urządzenia odsysające, przyrządy do naciągania płynu do pipet miarowych i jego wydalania; 26. Niebezpiecznych trucizn, np. : cyjanku potasu, lotnych związków chemicznych, substancji oznaczonych jako karcinogenne i stężonych kwasów, nigdy nie wolno naciągać do pipet ustami, lecz za pomocą gumowego balonika lub strzykawki podłączonej wężykiem gumowym do pipety; 27. Należy chronić oczy i skórę przed bezpośrednim działaniem ultrafioletowych promieni lamp bakteriobójczych.; 28. W trakcie uruchamiania aparatów laboratoryjnych lub posługiwania się specjalnymi aparatami i przyrządami należy postępować zgodnie z instrukcją, a w razie wątpliwości wszystkich szczegółów zapytać ponownie osobę prowadzącą o instruktaż; 29. Po zakończeniu ćwiczeń należy pozostawić stanowisko pracy w należytym porządku. Otrzymane materiały i przyrządy należy ułożyć lub ustawić w taki sam sposób, w jakim je zastano. Przed opuszczeniem sali zgasić palnik i sprawdzić czy gaz jest dokładnie zamknięty, zamknąć krany z wodą. Ostatnia wychodząca osoba sprawdza dokładność wypełnienia tego obowiązku; 30. Po ukończeniu ćwiczeń należy: zdezynfekować ręce płynem dezynfekującym, umyć ręce dokładnie wodą z mydłem, spłukać całkowicie mydło. Godziny konsultacji prof. dr hab. Jan Uradziński środa godz.10ºº- 11 ºº dr Marta Pastuszczak Frąk - czwartek godz. 10ºº- 12 ºº Praktyki wakacyjne, program + regulamin R E G U L A M I N praktyki z zakresu higieny zwierząt rzeźnych i mięsa dla studentów po IV-tym roku Wydziału Medycyny Weterynaryjnej UWM w Olsztynie

12 Prawa i obowiązki studenta Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 sierpnia 1991 w sprawie praktyk studentów szkół wyższych ( Dz.U. Nr 73 poz 323 ) oraz programu dydaktycznego Wydziału Medycyny Weterynaryjnej z zakresu praktyki studentów w ramach Higieny Zwierząt Rzeźnych ustala się co następuje: Praktyka z zakresu badania zwierząt rzeźnych i mięsa stanowi istotny składnik przygotowania studentów Wydziału Medycyny Weterynaryjnej do pracy zawodowej w Inspekcji Weterynaryjnej (I W). Zgodnie z planem praktyka odbywa się po IV roku studiów w miesiącach: lipiec, sierpień lub wrzesień, w turnusach dwutygodniowych. Studenci obowiązani są do: 1. Zapoznania się z programem praktyki oraz charakterem pracy zakładu, w którym odbywają praktykę. 2. Zgłoszenia się do właściwego lekarza weterynarii I W w dniu rozpoczęcia praktyki o godz Właściwego reprezentowania Uczelni oraz wykazania się nienaganną postawą, godną studenta. 4. Sumiennego wykonywania zadań wynikających z programu i harmonogramu praktyk, a także z poleceń właściwego lekarza weterynarii I W sprawującego opiekę podczas praktyki, bezpośrednich zwierzchników w miejscu pracy i opiekuna dydaktycznego praktyk. 5. Starannego prowadzenia na bieżąco wymaganej dokumentacji (dzienniczek praktyk potwierdzony przez lekarza weterynarii I W), z którą student powinien zgłosić się na początku roku akademickiego w Katedrze Weterynaryjnej Ochrony Zdrowia Publicznego 6. Noszenie na terenie zakładu odzieży ochronnej. Program praktyk W czasie odbywania praktyki student powinien poznać: Strukturę organizacyjną zakładu mięsnego a w nim Inspekcji Weterynaryjnej Przepisy dotyczące BHP w zakładzie mięsnym. Nadzór san. - wet. nad skupem zwierząt rzeźnych, warunki transportu zwierząt, oraz wpływ obrotu na organizm zwierząt, na ubytki wagowe i jakość surowców rzeźnych. Czynność lekarza I.W. po przybyciu transportu zwierząt do zakładów mięsnych. Segregacja zwierząt podczas wyładunku oraz postępowanie ze zwierzętami zdrowymi, podejrzanymi o chorobę oraz chorymi. Sposób i warunki egzekwowania odpoczynku i głodówki przedubojowej oraz cel tych zabiegów.

13 Technikę badania przedubojowego. Warunki przetrzymywania i obchodzenia się ze zwierzętami w magazynach żywca. Metody oszałamiania i uboju zwierząt rzeźnych. Zasady zdejmowania skóry, oparzenia, usuwania szczeciny oraz wytrzewiania zwierząt. Technikę badania poubojowego rutynowego i szczegółowego bydła dużego, cieląt, owiec, kóz, świń i koni. Zasady pobierania próbek do badania trichinoskopowego i bakteriologicznego oraz technikę badania trichinoskopowego. Postępowanie san. - wet. przy ubojach zwierząt chorych oraz ubojach z konieczności. Zasady pracy lekarza wet. w rzeźni sanitarnej. Ocenę poubojową zwierząt dotkniętych chorobami zakaźnymi, pasożytniczymi oraz ocenę w przypadku odchyleń jakościowych mięsa. Postępowanie z mięsem mniej wartościowym, warunkowo-zdatnym i niezdatnym do spożycia. Czyszczenie i dezynfekcję pomieszczeń i urządzeń w rzeźni oraz środków transportu do przewozu zwierząt mięsa. Zasady oczyszczania ścieków w zakładach mięsnych. Wymagania sanitarne dotyczące lokalizacji i budowy rzeźni oraz pomieszczeń i procesów produkcyjnych. Prowadzenie dokumentacji i całokształt pracy kancelaryjnej I.W. w rzeźni. Podstawowe przepisy z zakresu obrotu, uboju i badań san. - wet. zwierząt rzeźnych i mięsa. Powyższe punkty należy równocześnie traktować jako pytania do zaliczenia praktyki. Praktyka studencka stanowi nieodłączną część procesu dydaktyczno - wychowawczego i podlega obowiązkowemu zaliczeniu równorzędnie z innymi zajęciami w ramach Higieny Zwierząt Rzeźnych. W związku z tym student zobowiązany jest do szczegółowego prowadzenia dziennika praktyk. Zaliczenie praktyki odbędzie się w Katedrze Weterynaryjnej Ochrony Zdrowia Publicznego na podstawie sprawdzenia zdobytych przez studenta wiadomości.

14