OCENIANIE ARKUSZA POZIOM PODSTAWOWY Zadanie sprawdzające rozumienie czytanego tekstu Mój kokon moją twierdzą.

Transkrypt

1 OCENIANIE ARKUSZA POZIOM PODSTAWOWY Zadanie sprawdzające rozumienie czytanego tekstu Mój kokon moją twierdzą. Model zawiera przewidywane odpowiedzi. Odpowiedzi ucznia mogą przybierać różną formę językową, ale ich sens musi być synonimiczny wobec modelu. Oceniając pracę ucznia, należy stosować punktację z modelu. Uwaga: Za pełną odpowiedź przyznaje się maksymalną liczbę punktów, za niepełną wskazaną w rubryce punkty cząstkowe. Nie należy przyznawać połówek punktów. Za brak odpowiedzi lub odpowiedź błędną nie przyznaje się punktów. Nr zad. Odpowiedzi Maks. liczba punktów Punkty cząstkowe 1. np. - aby pokazać analogię między zachowaniami ludzi i ptaka altannika -aby zaintrygować, zaciekawić czytelnika 2. Szukamy sposobu na stworzenie sobie azylu, na przykład w odpowiednio urządzonym domu. 3. np. - wprowadza temat dalszej części artykułu - stanowi przejście do dalszych rozważań - zapowiada definiowanie zjawiska 4. pułapek żerujących, kontrowersyjnych książek (nie punktuje się przepisanego całego zdania) 5. np. -wykonywanie kilku czynności jednocześnie -poczucie chaosu rzeczywistości -poczucie braku czasu -pośpiech -szukanie przyjemności/azylu od świata w zaciszu domowym -stres towarzyszący pracy -kultywowanie prywatności -towarzystwo wąskiej grupy przyjaciół 6. Wzrost popytu na meble kojarzące się z przytulnością i ciepłem Wzrost popularności spokojnej muzyki (za podanie jednego uzasadnienia) (za podanie trzech cech) 7. również, bowiem, taka, takich, tym 8. a. słownictwo potoczne b. słownictwo naukowe (ekonomiczne) 9. C; tryb rozkazujący, zdanie rozkazujące 10. np. -izolacja od ludzi -zamknięcie na świat -niszczenie kapitału społecznego -przymus kupowania rzeczy coraz wyższej jakości (za wymienienie jednego zjawiska) (za wskazanie funkcji) (za podanie trzech konsekwencji ) 1

2 -zapominanie o prawdziwym życiu -bierna postawa -osamotnienie 11. np. - przywoływanie nazwisk naukowców - przywoływanie opinii znanych psychologów -cytowanie prac naukowych -powoływanie się na wyniki badań naukowych -przywoływanie zjawisk z natury jako punktu odniesienia do zachowań ludzi (na zasadzie organicyzmu) 12. C 13. C 14. np. Autor krytycznie odnosi się do kokoningu. Autor zachęca do odbudowania kontaktów międzyludzkich. 2

3 Temat 1: Interpretując wiersze Do gór i lasów Jana Kochanowskiego i Przedśpiew Leopolda Staffa, porównaj przedstawione w nich modele życia. Określ relację między utworami. I. ROZWINIĘCIE TEMATU (można uzyskać maksymalnie 25 punktów) Punktacja 1.Wstępne rozpoznanie, np.: 0-2 a. utwór renesansowy (staropolski) i młodopolski (XX-wieczny), b. refleksje o życiu, c. pouczenia i rady, d. osobiste doświadczenia poetów. 2. Model życia według Kochanowskiego ( Do gór i lasów), np.: 0-7 a. życie w otoczeniu natury, w harmonii z przyrodą, b. odczuwanie radości życia, c. beztroski czas młodości, d. bogactwo doznań, intensywność przeżyć, e. zmienność losu ludzkiego a trwanie natury, f. liczne podróże, zwiedzanie Europy, g. poznawanie kultury, h. wartość edukacji, i. różne role społeczne: żak, żołnierz, dworzanin, proboszcz, j. metamorfozy ( funkcja przywołania Proteusa), k. dążenie do własnego rozwoju, awansu, sukcesu, l. gotowość do podejmowania nowych wyzwań, otwartość na zmiany, m. rezygnacja z dociekania przyszłości, n. chęć zachowania aktywności pomimo nadchodzącej starości, o. pragnienie korzystania z życia. 3. Model życia według Staffa ( Przedśpiew), np.: 0-7 a. mądrość, natura, piękno wartościami w życiu człowieka (czciciel mądrości, miłośnik ogrodów,) b. dążenie do ideałów, do marzeń (wyznawca snów), c. postrzeganie cierpienia, smutku, śmierci jako naturalnych elementów egzystencji, d. akceptacja życia i świata (a jednak śpiewać będę wam pochwałę życia,) e. zgoda na to, co niesie zmienny los (dni chmurne i dni w słońca krasach), f. dystans wobec życia, panowanie nad emocjami, g. potrzeba miłości jako źródła kreatywności człowieka, h. zmienność doznań, doświadczeń, i. wiara w dobro natury ludzkiej (dobroć chora w grzechu,) j. godzenie się z przemijaniem, k. potrzeba radości, l. afirmacja życia ze świadomością jego złożoności. 3

4 4. Relacja między wierszami, np.: 0-4 a. podobieństwo modeli życia, b. osobisty charakter wypowiedzi, podmiot liryczny pierwszoosobowy, c. charakter wspomnienia, refleksja o życiu z perspektywy przeżytych dni, d. osobiste refleksje podstawą uogólnienia modelu życia, e. antropocentryczny wymiar refleksji o człowieku, f. ideały humanizmu: piękno, mądrość, harmonia, g. aluzje w wierszu Staffa do fraszki Kochanowskiego (żyłem w górach i mieszkałem w lasach), a. nawiązania stylistyczne w wierszu Staffa do utworu renesansowego (np. pogodne jako starce w sadzie, stoją przy mnie w radzie). 5. Konteksty historycznoliterackie, np.: 0 2 b. renesansowy charakter modelu biografii we fraszce Kochanowskiego, c. horacjańska zasada złotego środka, d. parafraza dewizy Terencjusza (żyłem i z rzeczy ludzkich nic nie jest mi obce), e. franciszkański rodowód postawy Staffa, f. przełamanie młodopolskiego dekadentyzmu przez Staffa. Podsumowanie, np.: pełne podsumowanie, np. wskazanie podobieństw (np. bogactwo i zmienność doświadczeń, odczuwanie radości życia) i różnic ( np. żywiołowy optymizm Kochanowskiego a harmonia i równowaga Staffa); uwzględnienie wybranego kontekstu (np. nawiązania do antyku, humanizm, horacjanizm Kochanowskiego a franciszkanizm Staffa) (3) - częściowe podsumowanie, np. wskazanie podobieństwa i różnicy (2) - próba podsumowania, np. wskazanie podobieństwa modeli życia (1) Uwaga: wykrycie nawiązań do stoicyzmu i epikureizmu jest punktowane z puli za szczególne walory pracy. 4

5 Temat 2: Dwie prawdy o człowieku. Przedstaw je, charakteryzując Waleriana Ziembiewicza na podstawie fragmentu powieści Granica Zofii Nałkowskiej. Następnie zilustruj problem nawiązaniem do głównego bohatera powieści. I. ROZWINIĘCIE TEMATU (maksymalnie 25 punktów) Punktacja 1. Wstępne rozpoznanie, np.: 0-1 a. charakterystyka Waleriana Ziembiewicza, b. wprowadzenie problematyki psychologicznej, c. wprowadzenie problematyki moralnej, d. fragment z początkowej części powieści. Analiza fragmentu 2. Pierwsza prawda o Walerianie Ziembiewiczu, np.: a. prawda zewnętrzna, 0-5 b. opinia narratora, c. obiektywna, odcień ironii d. chlubienie się szlacheckim pochodzeniem, e. nieumiejętność gospodarowania, f. brak zaangażowania w pracę, g. skłonność do pijaństwa, erotomania, h. pozorna wrażliwość, cynizm, i. zakłamanie (fenomen Boleborzy), j. opinia syna, Zenona, 0-5 k. krytyczna, l. powierzchowność wiedzy, nieuctwo, m. ograniczoność horyzontów umysłowych, n. naiwne wywodzenie historii swego rodu, o. niechęć do chłopów, stereotypowe postrzeganie (chłop jest do pracy), p. schematyzm, anachroniczność poglądów (krytyka edukacji chłopów), q. bezrefleksyjność, r. lenistwo przy pozorach pracowitości. 3. Druga prawda o Walerianie Ziembiewiczu, np.: a. subiektywna, wewnętrzna, 0-3 b. przywiązanie do ziemi, c. pracowitość, d. miłość do żony, e. gotowość do poświęcenia dla dziecka, 5

6 Nawiązanie do głównego bohatera 4. Zenon Ziembiewicz we własnych oczach, np.: 0-4 a. młodzieńcze deklaracje uczciwości, b. przekonanie o wierności sobie w życiu osobistym i zawodowym, c. własne poczucie moralności (nie kłamał, ale i nie mówił prawdy), d. usprawiedliwianie się szlachetnymi intencjami (współczucie dla biedoty, zamiar budowy domów robotniczych, chęć pomocy Justynie), e. tłumaczenie się schematem (wszyscy tak robią), f. przekonanie o tymczasowości kompromisów. 5. Zenon Ziembiewicz w oczach innych (narratora, bohaterów), np.: 0-4 a. powtarzanie schematu Boleborzy, powielanie zachowań ojca, b. wyrzekanie się własnych poglądów, pójście na kompromis, c. podporządkowanie się elicie miasta, uzależnienie od układu ludzi bogatych, d. niemoralna postawa wobec Elżbiety i Justyny, e. opinia uwodziciela, skandalisty, człowieka o podwójnej osobowości, f. brak poczucia winy za krzywdę innych ludzi. Podsumowanie, np.: pełne podsumowanie, np. psychologiczna i moralna problematyka powieści; konfrontacja własnego mniemania o sobie z ocenami i opiniami innych, zestawianie intencji z czynami bohaterów; potrzeba uwzględnienia prawdy społecznej, obiektywnej oraz osobistej, subiektywnej przy ocenie człowieka mimo większej wagi prawdy społecznej (3) - częściowe podsumowanie, np. niejednoznaczność wiedzy o człowieku, rozmijanie się prawdy wewnętrznej i zewnętrznej ; większa trwałość oceny zewnętrznej, społecznej (2) - próba podsumowania, np. rozbieżność prawdy zewnętrznej i wewnętrznej, samooceny człowieka i sądów opinii publicznej (1) 6

7 II. KOMPOZYCJA (maksymalnie 5 punktów) Kompozycję wypracowania ocenia się wtedy, gdy przyznane zostały punkty za rozwinięcie tematu. podporządkowana zamysłowi funkcjonalnemu wobec tematu, spójna wewnętrznie, przejrzysta i logiczna; pełna konsekwencja w układzie graficznym, 5 uporządkowana wobec przyjętego kryterium, spójna; graficzne wyodrębnienie głównych części, 3 wskazująca na podjęcie próby porządkowania myśli, na ogół spójna. 1 III. STYL (maksymalnie 5 punktów) jasny, żywy, swobodny, zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi; urozmaicona leksyka, 5 zgodny z zastosowana formą wypowiedzi, na ogół jasny; wystarczająca leksyka, 3 na ogół komunikatywny, dopuszczalne schematy językowe. 1 IV. JĘZYK (maksymalnie 12 punktów) język w całej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona składnia, poprawne: słownictwo, frazeologia, fleksja, 12 język w całej pracy komunikatywny, poprawne: składnia, słownictwo, frazeologia i fleksja, 9 język w całej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w większości poprawne: składnia, słownictwo, frazeologia, 6 język w pracy komunikatywny mimo błędów składniowych, leksykalnych (słownictwo i frazeologia), fleksyjnych, 3 język w pracy komunikatywny mimo błędów fleksyjnych, licznych błędów składniowych, leksykalnych. 1 V. ZAPIS (maksymalnie 3 punkty) bezbłędna ortografia; poprawna interpunkcja (nieliczne błędy), 3 poprawna ortografia (nieliczne błędy II stopnia); na ogół poprawna interpunkcja, 2 poprawna ortografia (nieliczne błędy różnego stopnia); interpunkcja niezakłócająca komunikacji (mimo różnych błędów). 1 VI. SZCZEGÓLNE WALORY PRACY 0-4 7