RAMOWY REGULAMIN STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH, PEDAGOGICZNYCH W ZAKRESIE NAUCZANIA POCZĄTKOWEGO

Transkrypt

1 Instytut Pedagogiczny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu RAMOWY REGULAMIN STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH, PEDAGOGICZNYCH W ZAKRESIE NAUCZANIA POCZĄTKOWEGO został opracowany na podstawie: Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełniać uczelnia, by prowadzić studia międzykierunkowe oraz makrokierunki (Dz. U. Nr 164, póz. 1166) Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz.U. Nr 207 póz. 2110) - 35 Regulaminu studiów PWSZ w Nowym Sączu - Zarządzenia nr 47/2007 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu z dnia 13 grudnia 2007 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu praktyk zawodowych realizowanych przez studentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu. KIERUNEK: Pedagogika SPECJALNOŚĆ: Nauczanie początkowe z językiem angielski, z językiem niemieckim, Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna (studia stacjonarne) CZAS REALIZACJI PRAKTYK: semestr III, IV, V, VI MIEJSCE REALIZACJI PRAKTYK: szkoły podstawowe klasy I - III. 1. Program praktyk pedagogicznych Opiekunowie praktyk: Opiekunami studenckich praktyk zawodowych są nauczyciele pracujący w klasach I - III. Wyróżniają się oni dobrym przygotowaniem teoretycznym i umiejętnościami praktycznymi, bogatym warsztatem pracy i doświadczeniem pedagogicznym. Wielu z nich systematycznie podejmuje doskonalenie zawodowe i wprowadza nowatorskie koncepcje dydaktyczne i wychowawcze akceptowane przez MEN. W trakcie praktyki pedagogicznej studenci są pod opieką nauczycieli, którzy: - uczą w szkołach publicznych i niepublicznych /katolickich/, - prowadzą klasy integracyjne, - realizują autorskie programy z regionalizmu i ekologii, - prowadzą zajęcia pozalekcyjne /kółka zainteresowań, teatrzyki, zajęcia kompensacyjne i wyrównawcze/. str. 1

2 1.1. Cele praktyki pedagogicznej z nauczania początkowego Praktyki nauczycielskie są ściśle skorelowane z treściami przedmiotów pedagogicznych i psychologicznych oraz z metodykami wszystkich przedmiotów nauczania w klasach I III realizowanych w formie kształcenia zintegrowanego. Głównym celem praktyki pedagogicznej jest umiejętność przełożenia zagadnień metodycznych i wychowawczych z teorii na codzienną pracę z klasą szkolną. Przygotowanie przyszłych nauczycieli do realizacji zadań dydaktyczno - wychowawczych, opiekuńczych i organizacyjnych w szkole. Doskonalenie umiejętności komunikowania się z uczniami, nauczycielami, dyrekcją szkoły. Rozwijanie refleksji pedagogicznej przed działaniem, w trakcie działania i po działaniu" pozwoli wykształcić podstawowe umiejętności nauczycielskie tj.: projektowanie zajęć, ich prowadzenie i dokumentowanie. Umiejętność wnikliwej analizy własnej pracy i efektów pracy uczniów da podstawę do twórczego spojrzenia na pracę nauczyciela. W trakcie II roku studiów semestr III Studenci: - poznają funkcje i zadania szkoły, statut i regulamin szkoły, Kodeks ucznia, zasady funkcjonowania Rady Szkoły, plan dydaktyczno - wychowawczy szkoły, Radę Pedagogiczną; - odbywają spotkania z dyrektorem szkoły i pedagogiem szkolnym; biorą udział w spotkaniu z rodzicami; - poznają zaplecze szkoły: stołówka, świetlica, biblioteka; zapoznają się z dokumentacją nauczyciela wychowawcy, jego warsztatem pracy, programem nauczania, rozkładem materiału, podręcznikami, przewodnikami metodycznymi, dziennikiem lekcyjnym; - obserwują zajęcia nauczyciela i prowadzą je wspólnie z nim; samodzielnie prowadzą części zajęć i obserwują zajęcia innych studentów; dokumentują zajęcia obserwowane i samodzielnie prowadzone; omawiają zajęcia, analizują swoją pracę i monitorują efekty pracy uczniów; - podejmują działania opiekuńcze wobec uczniów. str. 2

3 Semestr IV Studenci: - biorą udział w posiedzeniu Rady Pedagogicznej i zespołu samokształceniowego; nabywają umiejętności obserwowania zajęć, dokumentują ich przebieg; - analizują swoje przygotowanie do zajęć, potrafią omawiać zajęcia i wprowadzać w nie korekty i usprawnienia; - znają, analizują i korzystają z podstawy programowej dla pierwszego etapu edukacji; planują zajęcia tak, by doskonalić umiejętności uczniów jednocześnie zachowując systematyczność i ciągłość kształcenia; - realizują integrację w nauczaniu początkowym, zapisują tematy zajęć w dzienniku, tematy bloków i tematy dnia; - formułują cele ogólne i operacyjne zajęć; - prawidłowo planują i stosują: zasady nauczania, metody, formy organizacyjne, środki dydaktyczne; - reagują na sprawy wychowawcze: z refleksją podejmują oddziaływania wychowawcze. Rok III Semestr V Studenci: - samodzielnie projektują rozkład materiału na semestr; - potrafią sporządzić plan pracy wychowawczej dla konkretnej klasy; - obserwują zajęcia innych studentów, samodzielnie odtwarzają scenariusze zajęć obserwowanych; - pod kierunkiem nauczyciela omawiają zajęcia; samodzielnie planują i realizują zajęcia /przygotowują scenariusze zajęć/; - planują pracę zróżnicowaną w różnych poziomach; - znają kryteria oceniania i funkcję oceny szkolnej. Motywują uczniów do nauki ocenami cząstkowymi. Potrafią formułować ocenę opisową semestralną i końcową; organizują i samodzielnie prowadzą zabawy dla dzieci /andrzejkowe, noworoczne, karnawałowe/; - podejmują działania opiekuńcze wobec dzieci (dyżurują na przerwach), reagują na sytuacje wychowawcze. str. 3

4 Semestr VI Studenci: - znają etap rozwojowy nauczyciela, wiedzą co to jest doskonalenie i dokształcanie zawodowe; - poznają zasady funkcjonowania samorządu uczniowskiego w klasach I III; - potrafią zaplanować pracę z rodzicami /dla danej klasy na l rok szkolny/; - poznają klasę szkolną jako zespół wychowawcy; - są uwrażliwieni na dysfunkcje rozwojowe dzieci, potrafią indywidualizować proces dydaktyczno - wychowawczy i dostosować go do specyficznych potrzeb uczniów; - potrafią oceniać rozwój dzieci w młodszym wieku szkolnym; - obserwują zajęcia zintegrowane i samodzielnie je prowadzą; - potrafią z refleksją odnosić się do własnej pracy, jak i zajęć innych studentów; - stosują aktywne metody pracy z dziećmi i różne formy organizacji zajęć; - zadają uczniom twórcze, zindywidualizowane zadanie domowe, dokonują ich kontroli i oceny; - układają sprawdziany zgodnie ze standardami wymagań, przeprowadzają i dokonują ich poprawy oraz oceny. l.2 Zagadnienia praktyki pedagogicznej. Funkcje i zadania szkoły. Statut, regulamin szkoły. Rada szkoły, Kodeks Ucznia, plan dydaktyczno - wychowawczy szkoły. Wizja i misja szkoły, sylwetka absolwenta, ocena z zachowania. Podstawa programowa szkoły ogólnokształcącej i I etapu edukacyjnego. Przygotowanie nauczyciela do zajęć zintegrowanych. Program wychowawcy klasy. Rozkład materiału. Dziennik lekcyjny, dokumentacja nauczyciela klas I - III. Formy pracy pozalekcyjnej szkoły. System oceniania. Współpraca nauczyciela z pedagogiem szkolnym i środowiskiem lokalnym. Praca nauczyciela z uczniem o specyficznych potrzebach edukacyjnych. Rozwój zawodowy nauczyciela. Dokształcanie i doskonalenie zawodowe. Organizacja szkoły. Praca dyrektora, sekretariatu, biblioteki, świetlicy, stołówki szkolnej. Baza szkoły. 2. Łączna liczba godzin praktyki z nauczania początkowego wynosi 120 godz., w tym: - 10% - 20% godzin stanowi poznanie organizacji pracy szkoły lub placówki, planowanie i ewaluacja praktyk (12-24 godzin) str. 4

5 - 20% - 30 % godzin - planowanie i omawianie zajęć prowadzonych przez siebie i innych (nauczycieli, studentów) (24 36 godzin) - 20 % - 30% godzin - obserwowanie zajęć, asystowanie prowadzącemu zajęcia, prowadzenie zajęć wspólnie z nauczycielem (24 36 godzin) - 30% - 40% godzin to zajęcia prowadzone samodzielnie przez studenta (36-48 godzin) 3. W trakcie praktyk pedagogicznych co najmniej 30 godzin zajęć powinno być realizowanych w powiązaniu z kształceniem w zakresie psychologii i pedagogiki. W programie studiów w zakresie przedmiotów: psychologia, pedagogika, dydaktyka przedmiotowa należy zapewnić czas na przygotowanie studentów do praktyk i ich omówienie. 4. Opiekun praktyk z ramienia Instytutu Pedagogicznego PWSZ w Nowym Sączu przygotowuje: Zakres obowiązków nauczyciela-opiekuna studenckich praktyk zawodowych, pedagogicznych w szkole (placówce) - żal Szczegółowy plon realizacji praktyk zawodowych, pedagogicznych z nauczania początkowego (w rozbiciu na semestry) (zał. 2) 5. Obowiązkowa dokumentacja: - Dziennik praktyk prowadzony przez studenta. Wzór strony tytułowej stanowi zał. 3. Dziennik powinien być pisany własnoręcznie i powinien zawierać wymaganą liczbę obserwacji zajęć, asystowania prowadzącemu zajęcia i wspólnego prowadzenia zajęć z nauczycielem (zał. 4) oraz wymaganą liczbę scenariuszy (konspektów) zajęć przygotowanych w celu samodzielnego prowadzenia przez studenta (zał. 5). Każda obserwacja i scenariusz zajęć powinien być podpisany przez nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole (placówce). Po zakończeniu praktyk (uzyskaniu zaliczenia w ostatnim semestrze) dziennik praktyk zostaje wydany studentowi. Stanowi on dla niego istotną pomoc w początkowym okresie pracy zawodowej. - Rozkład zajęć studenta w czasie praktyki - Tygodniowy rozkład zajęć nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole (placówce) - Ocena praktyk pedagogicznych wystawiona przez nauczyciela-opiekuna praktyk w szkołę (placówce) potwierdzona pieczęcią szkoły (placówki) i podpisem dyrektora (według wzoru str. 5

6 - załącznik nr 6). 6. Warunkiem zaliczenia praktyk zawodowych, pedagogicznych (zaliczenia z oceną) w semestrze jest: - dostarczenie w terminie opiekunowi praktyk - nauczycielowi akademickiemu Instytutu Pedagogicznego PWSZ w Nowym Sączu dziennika praktyk zawierającego wymaganą liczbę obserwacji i scenariuszy zajęć - pozytywna ocena ogólna wystawiona studentowi przez nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole (placówce) potwierdzona pieczęcią szkoły (placówki) i podpisem dyrektora - pozytywna ocena wystawiona studentowi przez opiekuna praktyk - nauczyciela akademickiego Instytutu Pedagogicznego PWSZ w Nowym Sączu. str. 6

7 Zał. l Instytut Pedagogiczny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu ZAKRES OBOWIĄZKÓW NAUCZYCIELA-OPIEKUNA STUDENCKICH PRAKTYK ZAWODOWYCH, PEDAGOGICZNYCH W SZKOLE W stosunku do studenta: - sprawowanie kompleksowej opieki merytorycznej nad studentem w trakcie odbywania praktyki zawodowej, modelowanie postaw zwianych z rolą nauczyciela-wychowawcy, - zapoznanie studenta z planem przebiegu praktyki zgodnym z programem (dostarczonym przez opiekuna studenckich praktyk zawodowych z ramienia Uczelni), omówienie wzajemnych oczekiwań, wyjaśnienie na czym polega odpowiedzialność w pracy nauczyciela-wychowawcy, - przedstawienie praktykanta gronu pedagogicznemu, - zapoznanie z zasadami funkcjonowania szkoły, procedurami, regulacjami prawnymi (regulaminem organizacyjnym szkoły), z procedurami dotyczącymi nagłych wypadków, - pokazanie zaplecza i bazy szkoły, - zapoznanie z misją i wizją szkoły ze statutem, planem dydaktyczno-wychowawczym szkoły, wewnątrzszkolnym systemem oceniania i egzaminami zewnętrznymi, - przedstawienie praktykanta klasie, podkreślenie jego uprawnień i kompetencji nauczycielskich i wychowawczych, - zapoznanie studenta z podstawą programową, pakietami podręczników, obudową dydaktyczną, w tym z poradnikami dla nauczyciela, - zapoznanie praktykanta z dokumentacją pracy nauczyciela-wychowawcy; rocznym planem nauczania (rozkładem materiału), rocznym planem wychowania, dziennikiem lekcyjnym, arkuszami ocen, - stopniowe wprowadzanie w pracę nauczyciela (prowadzenie lekcji) i branie odpowiedzialności za wszystkie aspekty nauczania i wychowania, - omawianie przebiegu i wyników całodziennej pracy studenta a w szczególności każdej obserwowanej, wspólnie prowadzonej z nauczycielem lub samodzielnie przygotowanych i przeprowadzonych przez praktykanta zajęć, - udostępnienie informacji o uczniach z zaleceniem zachowania poufności tych danych, - umożliwienie udziału w posiedzeniach rady pedagogicznej, rady szkoły, w spotkaniach z rodzicami, zobowiązanie do przestrzegania tajemnicy zawodowej i ochrony danych osobowych, - wprowadzanie w dodatkowe obowiązki nauczyciela tj. dyżury na przerwach, spotkania z rodzicami, pracę kół zainteresowań, imprezy, wycieczki szkolne itp. - umożliwienie kontaktu z innymi pracownikami szkoły (poznania ich zadań); sekretariatu szkoły, biblioteki, świetlicy, z pedagogiem i psychologiem szkolnym, z pielęgniarką szkolną, pracownikami obsługi i ochrony, str. 7

8 - częsta obserwacja praktykanta i udzielanie informacji zwrotnych dotyczących jego mocnych i słabych stron przygotowania zawodowego, - zachęcanie do zadawania pytań i szukania rozwiązań napotykanych problemów, służenie życzliwa radą i fachową pomocą. W stosunku do Uczelni: - kontrola dziennika praktyk (zredagowania przez studenta wymaganej liczby scenariuszy/konspektów zajęć), pod każdym scenariuszem/konspektem zajęć, złożenie swojego podpisu, - podsumowanie pracy studenta na praktykach, wystawienie mu semestralnej oceny - wypełnienie arkusza: Ocena dokonana przez nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole, natychmiastowe sygnalizowanie problemów związanych z organizacją praktyk lub niewłaściwym zachowaniem studenta, kontaktowanie się z opiekunem praktyk z ramienia Uczelni... - kontakt z Działem Spraw Osobowych PWSZ w Nowym Sączu, ul Staszica l, tel w sprawie zawarcia umowy cywilno-prawnej umowy zlecenia i wypłacenia należności z tytułu sprawowania opieki nad studentami odbywającymi praktykę zawodową (wypełnienie i dostarczenie kwestionariusza osobowego). str. 8

9 Zał.2 Instytut Pedagogiczny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu SZCZEGÓŁOWY PLAN REALIZACJI PRAKTYK ZAWODOWYCH, PEDAGOGICZNYCH (w rozbiciu na semestry) W ZAKRESIE nauczania początkowego Specjalność: nauczanie początkowe z językiem angielskim, z językiem niemieckim, z wychowanie muzycznym Studia stacjonarne: II i III rok studiów Czas praktyk: III, IV, V, VI Miejsce: szkołą podstawowa klasy I III Semestr I II III IV Suma Poznanie 11 godz. 13 godz godz. organizacji pracy szkoły, planowanie i ewaluacja praktyk Planowanie i 4 godz. 2 godz. 14 godz. 14 godz. 34godz. omawianie zajęć prowadzonych przez siebie i innych Obserwowanie 15 godz. 9 godz. 0 godz. 0 godz. 24 godz. zajęć, asystowanie prowadzącemu zajęcia, prowadzenie zajęć wspólnie z nauczycielem Zajęcia 0 godz. 6 godz. 16 godz. 16 godz. 38 godz. prowadzone samodzielnie przez studenta Łączna liczba 30 godz. 30 godz. 30 godz. 30 godz. 120 godz. godzin str. 9

10 Zał.3 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU INSTYTUT PEDAGOGICZNY Kierunek studiów: Specjalność:... DZIENNIK PRAKTYK ZAWODOWYCH PEDAGOGICZNYCH W ZAKRESIE... NAZWA SZKOŁY KLASA pieczęć Imię i nazwisko studenta Rok akademicki... Rok studiów... Termin odbywania praktyk (semestr)... Nauczyciel-opiekun praktyk w szkole... Opiekun praktyk z ramienia Uczelni... str. 10

11 Zał.4 Obserwacja zajęć (asystowanie nauczycielowi prowadzącemu zajęcia, prowadzenie zajęć wspólnie z nauczycielem) *... Data... Klasa... Liczba godzin:... Prowadzący zajęcia:... Temat bloku Temat dnia: Ogólne cele zajęć: Cele operacyjne: Metody prowadzenia zajęć: Zasady nauczania: Środki dydaktyczne: * właściwe pokreślić str. 11

12 Formy organizacyjne zajęć: Szczegółowy przebieg zajęć: Wnioski z omówienia lekcji (redaguje student) Podpis nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole (placówce) str. 12

13 Zał.5 Samodzielne prowadzenie zajęć... Data... Liczba godzin... Klasa... Temat bloku: Temat dnia:... Cele: ogólne operacyjne Metody prowadzenia zajęć: Zasady nauczania: Środki dydaktyczne: str. 13

14 Szczegółowy przebieg zajęć: Wnioski z omówionych zajęć (redaguje je student po przeprowadzonych zajęciach): Podpis nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole (placówce) str. 14

15 Zał. 6 Instytut Pedagogiczny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu Ocena dokonana przez nauczyciela-opiekuna praktyk w szkołę (placówce) Imię i nazwisko studenta... Kierunek studiów... Specjalność... Rok studiów.... Semestr... Termin odbycia praktyk od... do... Miejsce odbycia praktyk... Imię i nazwisko nauczyciela-opiekuna praktyk w szkole tel... Liczba godzin przeprowadzonych obserwacji zajęć, asystowania nauczycielowi prowadzącemu zajęcia, prowadzenia lekcji zajęć wspólnie z nauczycielem Liczba godzin zajęć samodzielnie prowadzonych przez studenta... Ocena stopnia realizacji celów praktyk pedagogicznych : 1. Znajomość organizacji pracy szkoły Przygotowanie metodyczne do prowadzenia przedmiotu, znajomość podstawy programowej i literatury metodycznej 3. Sposób przygotowania konspektów (scenariuszy zajęć), ich staranność, systematyczność, prawidłowość struktury, umiejętność określania tematu i celów zajęć, zaplanowanie przebiegu zajęć, używania prawidłowej terminologii pedagogicznej (metody, zasady, środki dydaktyczne) str. 15

16 4. Umiejętność planowania i przeprowadzenia zajęć zintegrowanych w zakresie: formułowanie zajęć (tematu, bloku, dnia) założonych celów ogólnych i szczegółowych przebiegu zajęć - czynności przygotowawczych, podstawowych i końcowych w czasowym rozplanowaniu doboru zasad nauczania, środków dydaktycznych, organizacyjnych form pracy z uczniami, oddziaływań wychowawczych zgodnych z wiekiem rozwojowym uczniów Uwagi Ocena praktyk (bardzo dobra, plus dobra, dobra, plus dostateczna, dostateczna, niedostateczna)... Data i podpis nauczyciela opiekuna-praktyk w szkole Podpis dyrektora szkoły Pieczęć szkoły Semestr... Liczba odbytych godzin praktyk... Podpis opiekuna praktyk zawodowych z ramienia Uczelni str. 16