Instrukcja transportu, montażu i uruchomienia oraz obsługi osiowych wentylatorów oddymiających typoszeregu HA

Transkrypt

1 Instrukcja transportu, montażu i uruchomienia oraz obsługi osiowych wentylatorów oddymiających typoszeregu HA Dotyczy wentylatorów typu: HA (B) F300, klasa odporności temperaturowej F300, EN (300 o C/120min) Certyfikat BB-TUM Politechniki w Monachium oraz aprobata Generalnego Inspektoratu ds. Budownictwa (RFN) nr: Z HA (F) F400, klasa odporności temperaturowej F400, EN (400 o C/120min) Protokół z badań nr 3398 (Politechniki w Monachium) oraz aprobata Generalnego Inspektoratu ds. Budownictwa (RFN) nr: Z Tłumaczenie: Systemair S.A Strona.1 z 9

2 1. Zastosowanie wentylatorów oddymiających. W przypadku pożaru wentylatory oddymiające są używane do usuwania z pomieszczeń gorącego powietrza oraz dymu i spalin. Wentylatory mogą być używane również do zwykłej wentylacji w normalnych temperaturach. Usuwanie spalin i dymu z pomieszczeń oraz oczyszczanie w ten sposób dróg ewakuacji przyczynia się bezpośrednio do ratowania życia ludzi w budynkach objętych pożarem. Ponadto obniża się w ten sposób temperaturę pomieszczeń, co spowalnia rozszerzanie się pożaru oraz pozwala ograniczyć szkody w budowli i jej instalacjach. Cechy budowy wentylatorów HA: - Praca oddymiająca przy maksymalnej temperaturze spalin odpowiednio 300 o C i 400 o C wielkości średnic łopat wentylatorów (od 355 do 1800mm) dla klasy F wielkości średnic łopat wentylatorów (od 355 do 1600mm) dla klasy F Montaż wentylatora można wykonać wewnątrz i na zewnątrz strefy pożarowej. - Wentylatory nie mogą być wykorzystywane w środowisku atmosfery potencjalnie wybuchowej. - Przy dualnym wykorzystaniu wentylatorów: do wentylacji zwykłej oraz do oddymiania zwykle stosuje się wentylatory z silnikami dwubiegowymi: niski bieg silników wykorzystany jest wówczas do wentylacji a wysoki do oddymiania. - Wentylator pracujący w trybie oddymiana nie może być zasilany za pośrednictwem falownika (przemiennika częstotliwości). Uwaga: nieautoryzowane użycie (niezgodne z zaleceniami niniejszej instrukcji) mże być przyczyna zagrożenia zdrowia i życia ludzkiego oraz przyczyną uszkodzeń innych elementów lub instalacji. 2. Opis techniczny. 2.1 Temperatury. Wentylatory HA są wentylatorami osiowymi z bezpośrednim napędem (wirnik osadzony bezpośrednio na osi silnika). Wyposażone są w specjalne silniki wytrzymujące podczas pracy temperaturę, zależnie od wykonania, do 400 o C. Wentylatory mogą pracować (praca ciągła) w temperaturze do =40 o C. Wentylatory klasy F300 pracować w średniej temperaturze czynnika do 300 o C (120 miut), a przy klasie F400 odpowiednio 400 o C (120minut). 2.2 Obudowa. Obudowa ze stali galwanizowanej wyposażona w kołnierze przyłączeniowe po obu stronach obudowy. Kołnierze są wyposażone w otwory montażowe zgodnie z DIN cz.3. Elementy zawieszenia silnika wykonane są ze stali galwanizowanej. 2.3 Silnik. Wentylatory są wyposażone w silniki zasilane prądem trójfazowym (400V/50Hz) obudowa B3, bez elementów zabezpieczenia termicznego. Klasa szczelności obudowy: IP 55 Klasa obciążenia: F Klasa izolacji: H 2.4 Podłączenie elektryczne. Przyłącze elektryczne umieszczone jest w puszcze przyłączeniowej wykonanej z materału odpornego temperaturowo, umocowanej na zewnątrz obudowy. Przewody od puszki Tłumaczenie: Systemair S.A Strona.2 z 9

3 przyłączeniowej silnika do przyłącza elektrycznego wentylatora chronione jest specjalnym wężem elastycznym wykonanym z metalu. 2.5 Wirnik Wykonany ze stali, spawany. Brak możliwości zmiany kąta ustawienia łopat. Wirnik mocowany bezpośrednio na wale silnika. Dodatkowe łopatki na odwrotnym końcu wirnika samoczynnie dostarczają niezbędną ilość powietrza chłodzącego. Wirnik jest wyważany dynamicznie zgodnie z DIN ISO 1940 T!, klasa jakości G6,3. 3. Transport i przechowywanie. 3.1 Transport. Wentylatory są pakowane do transportu na drewniane palety. Zaleca się dostarczanie wentylatorów w oryginalnym, fabrycznym opakowaniu. Do prac przeładunkowych używać właściwych urządzeń i narzędzi (podnośniki widłowe itp). Podczas transportu i przeładunków zachować ostrożność i uwagę, aby nie uszkodzić urządzeń. Używać właściwie dobranych pod względem nośności i wielkości zawiesi, dźwigów podnośników itp urządzeń. Po przyjęciu przesyłki zawsze należy sprawdzić wentylator pod względem widocznych uszkodzeń transportowych. Odwrotne zgłoszenie ewentualnych uszkodzeń jest niezbędne ze względu na proces reklamowania dostawy. 3.2 Przechowywanie. Zaleca się przechowywanie wentylatorów w pomieszczeniach magazynowych. Nie przykrywać wentylatorów folią PE lub podobnym, szczelnym opakowaniem (nie foliować palet z wentylatorami). Nie ustawiać wentylatrów bezpośrednio na podłodze (bez palet). 4. Instrukcja montażu. 4.1 Kontrola urządzenia przed montażem. Ostatnia procedurą procesu produkcyjnego jest kontrola poprawności montażu oraz prpbne uruchomienienie. Każdy wentylator przed dostawą jest więc w fabryce odpowiednio sprawdzany. Przed przystąpieniem do montażu należy: - Usunąć opakowanie transportowe - Sprawdzić jeszcze raz na okoliczność uszkodzeń transportowych - Sprawdzić, czy wirnik wentylatora obraca się lekko i bez przeszkód. 4.2 Uwagi odnośnie bezpieczeństwa podczas montażu, uruchamiania, eksploatacji, obsługi i kontroli. Podczas montażu, uruchomienia, odbioru, eksploatacji, obsługi i kontroli należy: - Przestrzegać przepisy w zakresie bezpieczeństwa przeciwporażeniowego, - Zapewnić ochronę przed dostępem osób postronnych do urządzenia, - Sposób montażu musi wykluczać możliwość przypadkowego dostępu do wirnika podczas eksploatacji wentylatora. Ogólne przepisy bezpieczeństwa musza być zawsze bezwzględnie przestrzegane. 4.3 Montaż wentylatora. Podczas montażu należy stosować odpowiednio właściwe przepisy oraz normy. Tłumaczenie: Systemair S.A Strona.3 z 9

4 Wentylator mogą być instalowane w budynkach wewnątrz stref pożarowych, poza strefami jak również na zewnątrz budynków. Instalacja wentylatora wewnątrz strefy pożarowej nie wymaga stosowania dodatkowych izolacji ogniowych wentylatora. Jeżeli wentylator będzie zainstalowany wewnątrz budynku, lecz poza strefą pożarowo, to wentylator należy obudować izolacją termiczną, podobnie jak pozostałe elementy składowe instalacji oddymiającej (kanały itd), zgodnie z obowiązującymi przepisami. Rzeczona izolacja termiczna powinna być wykonana przy użyciu materiałów klasy L120 zgodnie z DIN Jeżeli wentylator będzie zamontowany na zewnątrz to wentylator (oraz jego izolacja) muszą być zabezpieczone przed opadami atmosferycznymi (deszczem). Wentylatory można montować albo w systemie kanałowym (wlot i wylot podłączony do kanału) albo jako wolnossące. W tym wypadku wlot (ze stożkiem wlotowym) musi być zabezpieczony kratką wlotową natomiast wylot podłączony do kanału wyrzutowego. Podłączenia kanałów do wentylatora oraz kanału powietrza chłodzącego do wentylatora należy wykonać przy pomocy odpowiednich łączy elastycznych, odpowiednich ze względu na zakres temperatur. W naszej ofercie można znaleźć odpowiednie akcesoria wykonane zgodnie z wymaganiami dla instalacji oddymiających. Instalacja musi być zaprojektowana i wykonana tak, aby zawsze było możliwy dostęp do wentylatora w celu kontroli i obsługi. W szczególności musi być możliwy demontaż wentylatora. Przestrzeń wokół urządzenia musi zapewnić dostateczną ilość miejsca, tak, aby ta operacja była możliwa. 4.4 Instalacja 4.1 Instalacja kanałowa Dla zapewnienia osiągnięcia rzeczywistych charakterystyk pracy wentylatora zgodnych z danym katalogowymi instalacja musi być wykonana tak, aby przepływ strugi na dolocie do wentylatora był jednorodny i bez zawirowań. Wentylator musi pracować w instalacji z wydatkiem i sprężem zgodnym z wartościami doboru, według których zaprojektowano i wykonano jego wirnik. Przesunięcie punktu pracy może być spowodowane błędnym (zwykle zbyt niskim) obliczeniem oporów hydraulicznych instalacji lub błędnym podłączeniem kanału na dolocie wentylatora (brak prostego odcinka kanału przed wentylatorem albo brak stożka wlotowego). Poprawne warunki na dolocie zapewnia: - Swobodny zasys (z użyciem stożka dolotowego wentylatora element opcjonalny, zamawiany odrębnie) - Instalacja kanałowa, gdzie ostatnia prostka przed wentylatorem ma długość co najmniej 2,5 krotności średnicy. - Jeżeli z innych powodów nie jest możliwe zapewnienie prostego odcinka kanału przed wentylatorem to należy zastosować stożek dolotowy, analogicznie jak przy zasysie swobodnym. Średnice kanału oraz ilość ułożenie kolan w rurociągu nie powinny powodować nadmiernego dławienia przepływu. - Wylot wentylatora powinien być skierowany do kanału o długości co najmniej 2,5 krotności średnicy nominalnej wentylatora. W każdym wypadku należy upewnić się, czy wlot i wylot wentylatora są dostatecznie zabezpieczone przed zassaniem innych przedmiotów lub przypadkowym dostępem osób. Dostatecznym zabezpieczeniem jest poprawnie (zgdnie z zasadami sztuki inżynierskiej) wykonana instalacja kanałowa na dolocie i wyrzucie lub odpowiednie siatki zabezpieczające (przy swobodnym zasysie lub wyrzucie) wykonane stosowne i z odpowiednią wytrzymałością do wielkości kanału. Tłumaczenie: Systemair S.A Strona.4 z 9

5 4.2 Instalacja elektryczna 4.1 Podłączenie elektryczne musi być wykonane przez osoby posiadające wymagane uprawnienia i w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami w zakresie bezpieczeństwa. 4.2 Sposób załączania wentylatorów w wypadku pożaru należy uzgodnić z właścicielem budynku i/lub projektantem instalacji oddymiającej, przeciwpożarowej i odpowiednimi organami nadzoru budowlanego, straży pożarnej oraz innymi instytucjami uprawnionymi. 4.3 W dostawie są załączone: deklaracja producenta silnika oraz schemat podłączeniowy silnika. Schemat podłączeniowy jest załączony także do wyprowadzenia elektrycznego w skrzynce podłączeniowej wentylatora. 4.4 Znamionowe parametry sieci zasilającej muszą odpowiadać wartościom znamionowym wentylatora. Znamionowe dane elektryczne wentylatora są podane na tabliczce znamionowej umieszczonej na obudowie wentylatora. 4.5 UWAGA: Jakość użytych materiałów oraz sposób wykonania instalacji zasilającej musi zapewnić poprawne zasilanie wentylatora podczas pożaru. Nie należy mocować przewodów ani prowadzić ich po obudowie wentylatora. Odłączniki serwisowe (izolacyjne) powinny być umieszczone poza strefą pożarową. Również nie wolno umieszczać ich na obudowie wentylatora ponieważ mogą ulec przegrzaniu od rozgrzanego podczas pracy wentylatora. 4.6 Silnik wentylatora jest standardowo dostarczany bez zabezpieczeń termicznych. Zabezpieczenie powinno być zainstalowane po stronie zasilania. Jeżeli wentylator jest zasilany przy pomocy falownika (dla zapewnienia wentylacji zwykłej, nie oddymiającej) to zaleca się zamówienie (za dodatkową opłatą) wentylatora z silnikiem wyposażonym w zabezpieczenie termiczne (PTC lub TK). UWAGA: Rozdzielnica zasilająca wentylatora powinna być wykonana tak, aby przy uruchomieniu wentylatora w trybie pożarowym (oddymianie) wszystkie zabezpieczenia termiczne zostały zmostkowane tak, aby zapewnić ciągłą pracę wentylatora. Jeżeli dla wentylacji zwykłej stosowany jest falownik, to musi on zostać odłączony i wentylator pracujący w trybie oddymiania musi być zasilany wprost z sieci. 5. Uruchomienie. Przed uruchomieniem należy przeczytać niniejszą instrukcję. Sprawdzić: Zamocowanie wentylatora, czy nie występują luzy czy połączenia gwintowe są poprawnie dociągnięte, czy nie wystąpiły deformacje itp. Sprawdzić poprawność i pewność wykonania podłączenia kanałowego Sprawdzić, czy w kanale nie pozostawiono resztek (odpadów) materiałów montażowych, narzędzi itp. obcych ciał. Sprawdzić, czy urządzenia bezpieczeństwa zostały zamontowane Sprawdzić poprawność podłączenia oraz parametry instalacji zasilającej. Następnie należy sprawdzić kierunek obracania się wentylatora. W tym celu należy uruchomić na chwilę wentylator. Kierunek obracania się łopat wirnika musi być zgodny ze strzałką na obudowie wentylatora. Kontrolę kierunku wirowania można wykonać przez okienko inspekcyjne w obudowie wentylatora. W razie potrzeby zmianę kierunku wirowania wykonuje się przez zamianę kolejności faz na przyłączu. Sprawdzenie kierunku wirowania wirnika należy przeprowadzić po zainstalowaniu tzw. stałego przyłącza na zasilaniu budynku UWAGA: należy używać okularów ochronnych podczas sprawdzania kierunku wirowania wirnika. Cząstki kurzu, piasek itp. wyrzucone z obudowy wentylatora z niespodziewanie dużą prędkością mogą być przyczyną zranień. Tłumaczenie: Systemair S.A Strona.5 z 9

6 Po uruchomieniu wentylatora sprawdzić czy wentylator pracuje poprawnie: Sprawdzić, czy pracy wentylatora nie towarzyszą nadmierne lub nienaturalne odgłosy. Sprawdzić, czy wentylator nie podlega nadmiernym drganiom. Zmierzyć prądy każdej z faz silnika wentylatora. Wartości prądów nie mogą przekraczać prądu znamionowego. Niedopuszczalna jest nadmierna różnica pomiędzy prądami poszczególnych faz. Sprawdzić zgodność rzeczywistego punktu pracy wentylatora (wydatek, spręż) z wartościami projektowymi. Wentylator musi pracować w instalacji z wydatkiem i sprężem zgodnym z wartościami doboru, według których zaprojektowano i wykonano jego wirnik. Przesunięcie punktu pracy może być spowodowane błędnym obliczeniem oporów hydraulicznych instalacji lub błędnym jej zaprojektowaniem albo wykonaniem. Zwykle w takich wypadkach obliczeniowe opory instalacji (wedle których był dobrany i wykonany wirnik) okazują się mniejsze, niż w rzeczywistej instalacji. Jeżeli rozbieżność obliczeniowego i rzeczywistego punktu pracy jest znaczna, może zdarzyć się, iż wentylator pracuje na grzanicy obszaru krzywych charakterystyk. Praca w takim punkcie jest niestabilna a przy pomiarze można wtedy obserwować duże wahania prądów fazowych silnika (rzędu 15% i więcej). Po zakończeniu uruchomienia wypełnić protokół uruchomienia. Protokół zachować. 6. Odbiór instalacji. Po zamontowaniu i uruchomieniu wentylatora należy sprawdzić poprawność działania całej instalacji. Jej działanie powinno być zgodne z projektem jak również z odpowiednimi przepisami. Zgodność instalacji z wymaganiami potwierdzić odpowiednim protokółem. 7. Obsługa. Wentylator podczas obsługi musi być zabezpieczony przed przypadkowym uruchomieniem. Okresowo należy sprawdzać (nie rzadziej, niż co roku): 7.1 Poprawność dokręcenia połączeń gwintowych. 7.2 Sprawdzać czy na wirniku nie odłożyły się nadmierna zanieczyszczenia, w razie potrzeby czyścić ogólnie dostępnymi materiałami i łagodnymi środkami myjącymi, uważając, aby nie uszkodzić ani nie zerwać ciężarków wyważających wirnika. 7.3 Sprawdzić działanie urządzeń sterujących i zabezpieczających. 7.4 Sprawdzić rezystancję uzwojeń 7.5 Sprawdzić prąd pobierany przez wentylator podczas próbnego uruchomienia 7.6 Sprawdzić, czy wentylator nie wykazuje podczas pracy nadmiernych wibracji 7.7 Sprawdzić, czy pracy nie towarzyszą żadne nienaturalne odgłosy, zwłaszcza od łożysk silnika. Prawidłowość pracy całego systemu oddymiania powinna być okresowo sprawdzana zgodnie z książką kontroli całego systemu opracowaną na podstawie wytycznych projektowych. Jeżeli nie ma innych wymagań, zwykle taką kontrolę przeprowadza się nie rzadziej, niż co 3 miesiące. Tłumaczenie: Systemair S.A Strona.6 z 9

7 UWAGA: Podczas każdej kontroli okresowej należy włączyć wentylator na minut. W tym czasie silnik i jego łożyska osiągają normalną temperaturę pracy. Uwaga ta nie dotyczy wentylatorów dwufunkcyjnych (wentylacja zwykła oraz oddymianie). Przed wykonaniem czynności sprawdzających według pkt zasilanie wentylatora musi być odłączone. Parametry obserwowane oraz wartości zmierzone nie mogą odbiegać od wartości zapisanych w protokóle uruchomienia. W przeciwnym wypadku wentylator należy poddać szczegółowej kontroli i ewentualnej naprawie. W takim wypadku naprawę musi przeprowadzić autoryzowany serwis, pod rygorem utraty gwarancji na wyrób. Silnik elektryczny wentylatora należy obsługiwać zgodnie z instrukcją producenta silników. 8. Rozwiązywanie problemów. Poniżej podane są objawu możliwych niesprawności urządzenia oraz sposoby ich identyfikacji oraz usuwania: 8.1 Wentylator nie pracuje. Sprawdzić czy do wentylatora dochodzi zasilanie. Jeżeli wentylator ma zabezpieczenia (praca dwufunkcyjna)- sprawdzić stan zabezpieczeń. Sprawdzić stan silnika (rezystancję uzwojeń i izolacji uzwojeń). Przy silnikach dwubiegowych o separowanych uzwojeniach sprawdzić oba uzwojenia. 8.2 Wydatek powietrza zbyt mały. Sprawdzić kierunek wirowania wentylatora, w razie potrzeby zmienić na właściwy. Sprawdzić rzeczywisty punkt pracy i porównać z doborem (wartościami podanymi w zamówieniu). Niezgodność wydatku wskutek zbyt dużego przeciwciśnienia w instalacji sugeruje błędy w wykonaniu lub projektowaniu instalacji. 8.3 Nastąpiło zadziałanie urządzenia zabezpieczenia termicznego Sprawdzić dane znamionowe silnika wentylatora. Sprawdzić wartości napięć zasilania. Sprawdzić stan silnika stan łożysk, opory obracania wirnika wentylatora, czy nie wystąpiło zablokowanie wirnika. Zmierzyć (o ile to będzie możliwe) prądy w każdej z faz zasilania. W razie potrzeby skontaktować się z serwisem 8.4 Hałas. Sprawdzić, czy przyczyną hałasu nie są łożyska (częstotliwość i natężenie dźwięku podczas wolnego wybiegu wirnika są w takim wypadku ściśle związane z prędkością obrotową wirnika). Sprawdzić, czy miedzy wirnik a obudowę nie dostało się jakieś obce ciało,. Sprawdzić, czy na łopatach wirnika nie owinęła się folia plastikowa lub podobne ciało obce. 8.5 Wibracje. Sprawdzić punkt pracy z doborem (wartościami określonymi w zamówieniu). Jeżeli rzeczywisty punkt pracy leży na krawędzi lub poza obszarem dopuszczalnym charakterystyk, to podczas pracy wentylatora może być emitowany nadmierny hałas oraz będą odczuwalne wibracje. W takim wypadku należy skontaktowac się z dostawcą wentylatora. Sprawdzić, czy wskutek zanieczyszczeń lub przywarcia obcego ciała do wirnika nie stracił on wyrównoważenia. W razie potrzeby oczyścić wirnik. Tłumaczenie: Systemair S.A Strona.7 z 9

8 Sprawdzić stan spawów na obudowie wentylatora czy nie ma widocznych pęknięć lub szczelin w spoinach. 9. Opis czynności wymiany silnika lub wirnika wentylatora. 9.1 Demontaż wirnika z osi silnika. Odłączyć zasilanie od silnika Poluzować i odkręcić zabezpieczenie piasty wirnika (elementy 1,2 i 3) Zdjąć wirnik z wału silnika przy pomocy specjalnego ściągacza Wirnik zabezpieczyć przed uszkodzeniem lub odkształceniem 9.2 Montaż wirnika na wał silnika. Delikatnie posmarować smarem koniec wału silnika. Założyć wirnik na wał silnika przy pomocy specjalnego narzędzia. Sprawdzić szczelinę między wirnikiem a obudową wentylatora. Wartość szczelin dla poszczególnych wielkości wentylatorów podaje poniższa tabela. Wirnik zabezpieczyć przy pomocy pierścienia dystansowego (1), podkładki z otworem gwintowanym (2) oraz śruby i nakrętki (3). UWAGA: Po akcji oddymiania pożarowego wentylator musi być wymieniony Tłumaczenie: Systemair S.A Strona.8 z 9

9 Wartość minimalna szczeliny pomiędzy wirnikiem a obudową wentylatora: Średnica nominalna Średnica obudowy Minimalna szczelina Średnica nominalna Średnica obudowy Minimalna szczelina ,0 4,0 4,0 4,5 4,5 5,0 5,0 5, ,5 6,0 6,5 7,0 8,0 8,0 9,0 10. Producent: Systemair GmbH Seehöfer Str 45 D Windischbuch Tel: Fax: Dystrybucja na terenie Polski i serwis: Systemair S.A. Al Krakowska 169 Łazy k/warszawy Wólka Kosowska Polska Tel: Fax: Tłumaczenie: Systemair S.A Strona.9 z 9