PROGRAM WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W SIEDLCACH IM. KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ

Transkrypt

1 PROGRAM WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W SIEDLCACH IM. KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ OPRACOWANY NA ROK SZKOLNY 2017/2018

2 WSTĘP Wychowanie to proces wspierania dziecka w rozwoju, ukierunkowany na osiągnięcie dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej. Profilaktyka to kompleksowe działania kompensujące niedostatki wychowania, które opierają się na wspomagania wychowanka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczeniu i likwidowanie czynników ryzyka przy jednoczesnym wzmacnianiu czynników chroniących. Wszystkie działania wychowawcze i profilaktyczne w naszej w szkole dostosowane są do potrzeb rozwojowych dzieci i mają na celu integralny rozwój i wychowanie ucznia. Oddziaływania te mają docierać do wszystkich sfer, by rozwijać w wychowankach zdolność do integracji myśli, czynów, słów, dawać pełną wizję świata i człowieczeństwa. Program realizowany będzie przez wychowawców, nauczycieli wszystkich przedmiotów we współpracy z dyrektorem szkoły, pedagogiem szkolnym i innymi specjalistami oraz pozostałymi pracownikami szkoły, a także z rodzicami/opiekunami prawnymi uczniów oraz instytucjami i osobami, których działania mają na celu zapobieganie pojawieniu się lub rozwojowi zaburzeń lub innych niekorzystnych zjawisk. Zadania wynikające z programu wychowawczo-profilaktycznego będą realizowane na wszystkich zajęciach przedmiotowych, zajęciach z wychowawcami i z pedagogiem szkolnym oraz innych zajęciach organizowanych na terenie szkoły. Ponadto istotna rolę będzie odgrywał udział wychowanków w imprezach klasowych, uroczystościach szkolnych, projektach, wycieczkach, spektaklach wychowawczo-profilaktycznych. Przy opracowaniu programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły uwzględniono: podstawy prawa oświatowego, kierunki polityki oświatowej państwa, wnioski z ewaluacji wewnętrznej, diagnozę sytuacji wychowawczej szkoły, podstawę programową poszczególnych przedmiotów nauczania, dotychczasowe doświadczenia szkoły, oczekiwania środowiska szkolnego, rodziców i nauczycieli, przewidywane zmiany w szkole, środowisku i kraju, mogące mieć wpływ na proces wychowania.

3 Podstawa prawna: Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art.48 ust.1, art.54 ust.3-4, art. 70 ust 1., art.72 Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 59, 949.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r.( Dz.U nr 0 poz. 1591) w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. ( Dz.U nr 6 poz ) o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa z dnia 4 stycznia 2013 r. (Dz.U nr 0 poz ) o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Ustawa z dnia 11 września 2015 r. (Dz.U nr 0 poz ) o zdrowiu publicznym. Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U nr 120 poz. 526) Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. ( Dz.U nr 10 poz. 55) o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U nr 180 poz. 1493) o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. (Dz.U nr 0 poz. 1249) w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 sierpnia 2016 r. (Dz.U poz. 1492) w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 maja 1998 r. (M.P nr 14 poz. 207) w sprawie przeciwdziałania i zwalczania zjawisk patologicznych wśród nieletnich. Program wychowawczo-profilaktyczny jest zgodny ze Statutem szkoły i Koncepcją Pracy Szkoły, w której opisana jest misja i wizja szkoły. Oparty jest o następujące wartości: prawda, piękno,

4 uczciwość, kultura osobista patriotyzm, tolerancja, empatia, komunikatywność, odpowiedzialność, rodzina, szacunek, godność, duchowość, zdrowie, wiedza, aktywność, umiejętności, altruizm. MODEL ABSOLWENTA Działania zawarte w programie wychowawczo profilaktycznym zmierzają do ukształtowania takiego modelu absolwenta, który niezależnie od indywidualnych cech osobowości, predyspozycji i talentów będzie wyposażony w zespół cech uniwersalnych, warunkujących właściwe funkcjonowanie we współczesnym świecie. Absolwent jest: dobrym obywatelem, świadomym swych praw i obowiązków, posiadającym godność, poczucie własnej wartości, szanującym prawa innych; człowiekiem aktywnym, ciekawym świata i wiedzy, ma różnorodne zainteresowania, chętnie gromadzi różne wiadomości; człowiekiem uczciwym, tolerancyjnym i odpowiedzialnym, odróżniającym dobro od zła, kierującym się zasadami moralnymi; człowiekiem dbającym o własny rozwój duchowy, wrażliwym na piękno, szanującym dorobek ludzkości w dziedzinie kultury i sztuki; człowiekiem dbającym o zdrowie i kondycję fizyczną oraz świadomym ich zależności od stanu środowiska naturalnego.

5 CELE STRATEGICZNE I TREŚCI I. Budowanie wzajemnych relacji w społeczności szkolnej opartych na szacunku, zaufaniu i życzliwości. Treści: 1. Funkcjonowanie w nowej społeczności szkolnej. 2. Integracja z grupą rówieśniczą. 3. Prawa dziecka. 4. Komunikacja interpersonalna. 5. Zasady asertywności. 6. Kultura osobista i kultura słowa. 7. Szacunek, akceptacja i tolerancja dla siebie i innych. 8. Rozwiązywania problemów mediacje, negocjacje, kompromisy. 9. Przeciwdziałanie przemocy i agresji rówieśniczej. 10. Pomoc koleżeńska. II. Wprowadzenie w świat norm, wartości, wzorów zachowań i autorytetów. Kształtowanie postaw patriotycznych. Treści: 1. Uniwersalne wartości moralno-etyczne. 2. System wartości człowieka. 3. Poczucie własnej wartości. 4. Właściwe pełnienie ról społecznych. 5. Przyjaźń, miłość, 6. Korzystanie z praw a wypełnianie obowiązków. 7. Pomoc słabszym i potrzebującym. 8. Tradycje rodzinne, szkoły, regionu. 9. Symbole i tradycje narodowe. 10. Postawa patriotyczna i obywatelska. 11. Kultura i tradycje innych narodów. III. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za siebie oraz współodpowiedzialności za innych i otaczający świat. Treści: 1. BHP w miejscu przebywania. 2. Zasady zachowania się w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia. 3. Uzależnienia jako zagrożenia. 4. Przemoc w rodzinie. 5. Właściwa organizacja pracy umysłowej i wypoczynku. 6. Media i komputer Internet, gry komputerowe, portale społecznościowe, reklamy. 7. Zasady prawidłowego odżywiania zaburzenia odżywiania. 8. Zasady higieny osobistej a estetyczny wygląd. 9. Sprawność fizyczna. Aktywny wypoczynek. 10. Dojrzewanie. 11. Choroby cywilizacyjne depresja, HIV, AIDS, cukrzyca i inne. 12. Ochrona środowiska naturalnego.

6 IV. Kształtowanie osobowości twórczych i kreatywnych, zdolnych do sterowania własnym rozwojem i kształceniem. Treści: 1. Techniki uczenia się. 2. Organizacja własnego warsztatu pracy. 3. Stosowanie zdobytej wiedzy i umiejętności w praktyce. 4. Podejmowanie działań i ich modyfikacja. 5. Samokontrola i samoocena pracy własnej i innych. 6. Korzystanie z różnych źródeł informacji. 7. Planowanie własnej kariery szkolnej i zawodowej. 8. Mocne i słabe strony, uzdolnienia, predyspozycje. 9. Radzenie sobie z niepowodzeniami. 10. Praca indywidualna a współpraca w grupie. 11. Motywacja do nauki i pracy nad sobą. 12. Realizacja celów i dążeń CELE SZCZEGÓŁOWE, ZADANIA I. Budowanie wzajemnych relacji w społeczności szkolnej opartych na szacunku, zaufaniu i życzliwości. Cele szczegółowe Uczeń potrafi: zachowywać się zgodnie z przepisami regulującymi funkcjonowanie w szkole, nawiązywać i utrzymywać prawidłowe relacje z rówieśnikami i innymi członkami społeczności szkolnej, umiejętnie współpracować z innymi, w swoim postępowaniu kierować się dobrem innych, słuchać innych starając się zrozumieć ich poglądy, zachowywać się adekwatnie do miejsca i sytuacji, bezpośrednio i otwarcie wyrazić swoje prośby, sądy, oczekiwania i poglądy w różnych sytuacjach komunikacyjnych zgodnie z ogólno przyjętymi normami, uszanować dorosłych, młodszych i rówieśników okazując im to w słowach i działaniu, Zadania wdrażanie do prawidłowego funkcjonowania w nowej społeczności szkolnej, wdrażanie zasad właściwego współżycia w grupie, integrowanie grupy rówieśniczej, rozwijanie u uczniów z umiejętności komunikacyjnych, rozwijanie kultury osobistej, dbałość o kulturę słowa. wdrażanie do nawiązywania serdecznego kontaktu, sympatii, szacunku i tolerancji, wdrażanie uczniów do stosowania zasad asertywności, rozbudzanie szacunku, akceptacji i tolerancji dla siebie i innych, wdrażanie do konstruktywnego rozwiązywania problemów, uwrażliwienie na konieczność

7 opanowywać negatywne emocje, stosować zasady dobrego wychowania w różnych sytuacjach życiowych i właściwie reagować w sytuacjach negatywnych, przestrzegać obowiązujących reguł w kontaktach z innymi, rozwiązywać konflikty i spory, dostrzec osoby potrzebujące pomocy i wsparcia, przeciwdziałać agresywnym zachowaniom, zintegrować się z klasą i szkołą, efektywnie współpracować i porozumiewać się z rówieśnikami, zjednywać sobie przyjaciół, odróżnić zachowania agresywne i uległe, stosować w praktyce zasady asertywności, skutecznie komunikować się z innymi, nawiązywać i utrzymywać prawidłowe relacje z innymi ludźmi, rozpoznać swoje uczucia i uczucia innych, wyrażać swoje uczucia w sposób kontrolowany, rozwiązywać swoje problemy w sposób konstruktywny, wykorzystać w kontaktach z innymi mediacje i negocjacje, respektować swoje prawa i prawa innych, wywiązywać się ze swoich obowiązków, rodzice/opiekunowie prawni i nauczyciele nawiązują pozytywny dialog oraz utrzymują właściwe relacje w celu wspierania integralnego wychowania i rozwoju dzieci. nauczyciele pozostają w dobrych relacjach z uczniami oraz dyrektorem szkoły, innymi nauczycielami i pracownikami szkoły. przeciwdziałania krzywdzie i przemocy, motywowanie do udzielania pomocy koleżeńskiej, wpajanie zasad właściwego zachowania się w różnych sytuacjach życiowych, zapobieganie agresji i przejawom niedostosowania społecznego. wdrażanie do dbałości o utrzymywanie właściwych relacji z ludźmi (rówieśnikami, nauczycielami, rodzicami), wdrażanie do rozumienie własnego stanu emocjonalnego i innych ludzi, kształtowanie umiejętności kontrolowanego wyrażana własnych uczuć, wdrażanie do konstruktywnego rozwiązywania problemów, wdrażanie do świadomego podejmowania decyzji, wdrażanie do wykorzystywania negocjacji i mediacji w sytuacjach konfliktowych, uświadamianie praw i obowiązków człowieka, dziecka, przyjaciela, syna/córki, brata/siostry, ucznia), utrzymywanie pozytywnych relacji rodziców z nauczycielami oraz nauczycieli z rodzicami, dbanie o utrzymywanie właściwych relacji: dyrektor nauczyciele, nauczyciel nauczyciel, nauczyciel rodzic/opiekun prawny, nauczyciel uczeń.

8 II. Wprowadzenie w świat norm, wartości i autorytetów. Kształtowanie postawy patriotycznej. Cele szczegółowe Uczeń potrafi: kierować się w swoim życiu uniwersalnymi wartościami etycznomoralnymi, właściwie pełnić role społeczne, odróżnić prawa od obowiązków, szanować prawa innych ludzi, bezinteresownie pomagać innym, szanować inne kultury i tradycje okazać szacunek dla odmienności (rasy, religii, poglądów, niepełnosprawnych...), utożsamić się ze swoim regionem, narodem i państwem, dostrzegać i doceniać wartości tkwiące w kulturze rodzimej, godnie zachować się podczas uroczystości państwowych, religijnych i szkolnych, uszanować symbole szkolne, religijne i narodowe, kultywować tradycje swojej rodziny, szkoły, środowiska i kraju, powiązać tradycje własnej rodziny z historią regionu, określić swą tożsamość narodową przy jednoczesnym otwarciu na wartości kultury innych narodów. rodzice/opiekunowi prawni oraz nauczyciele są wzorem i autorytetem dla uczniów, rodzice/opiekunowie prawni dbają o podtrzymywanie tradycji swojej rodziny. Zadania wdrażanie do kierowania się uniwersalnymi wartościami moralnoetycznymi, kształtowania postaw prospołecznych, motywowanie do pomocy słabszym i potrzebującym, propagowanie idei wolontariatu, wdrażanie do kultywowania tradycji, rodzinnych, szkoły, regionu, wpajanie szacunku i właściwej postawy do symboli, tradycji narodowych i religijnych, kształtowanie świadomości narodowej, kształtowanie postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji, wdrażanie do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, wdrażanie do poszanowania praw innych, kształtowanie właściwej hierarchii wartości i urzeczywistnianiu jej, ukierunkowanie na działania poszukujące prawdę i dobro w otaczającym świecie, wdrażanie do poszanowania godności własnej i drugiego człowieka, kształtowanie kompetencji międzykulturowych. włączanie rodziców/opiekunów prawnych do aktywnego uczestnictwa z życiu klasy i szkoły, uświadamianie rodzicom/opiekunom prawnym znaczenia norm, zasad, wzorów zachowań i tradycji w życiu dziecka.

9 III. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za siebie oraz współodpowiedzialności za innych i otaczający świat. Cele szczegółowe Uczeń potrafi: stosować zasady bhp w miejscu przebywania, właściwie zachować się w sytuacjach zbiorowego zagrożenia, brać odpowiedzialność za siebie i swoje postępowanie, samodzielnie podejmować decyzje zgodnie z ogólnie przyjętymi normami i zasadami, właściwie korzystać z przysługujących mu praw i odpowiedzialnie wypełniać obowiązki, współdecydować o sprawach ważnych dla szkoły i swojej rodziny, wyrażać własne opinie, bronić swoich racji, konstruktywnie rozwiązywać problemy, w swoim postępowaniu kierować się rzetelnością, uczciwością i zaangażowaniem, dostrzec zagrożenia wynikające z przynależności do różnych sekt i grup nieformalnych, wskazać instytucje pomocne w trudnych sytuacjach życiowych (np. kolizja z prawem, przemoc w rodzinie), zachować właściwą postawę wobec zagrożeń płynących ze stosowania używek (nikotyna, alkohol, narkotyki, dopalacze, leki), przeciwdziałać krzywdzie, agresji, przemocy, świadomie i odpowiedzialnie korzystać z Internetu i mediów społecznościowych oraz środków masowego przekazu, dbać o zdrowie, rozwój fizyczny i psychiczny, stosować zasady higieny pracy umysłowej, włączyć się do akcji służących poprawie stanu ekologicznego środowiska, radzić sobie z presją otoczenia i ze stresem, stosować w życiu codziennym zasady Zadania wdrażanie do przestrzegania zasad BHP w miejscu przebywania. wdrażanie do właściwego zachowania się w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia, uświadomienie zagrożeń wynikających z używania środków odurzających i uzależniających, wdrażanie do racjonalnej organizacji pracy umysłowej i wypoczynku, kształtowanie odpowiednich postaw wobec zagrożeń z niewłaściwego korzystania z technologii informacyjnokomunikacyjnych, kształtowanie umiejętności świadomego i odpowiedzialnego korzystania z mediów społecznościowych, kształtowanie właściwej postawy w odbiorze reklam, kształtowanie postaw prozdrowotnych uczniów, wpajanie zasad prawidłowego odżywiania, uświadamianie konsekwencji niewłaściwego odżywiania, wdrażanie do dbałości o higienę osobistą i estetyczny wygląd, uświadamianie wartości sprawność i fizycznej i aktywnego wypoczynku, uświadamianie niebezpieczeństw wynikających z zagrożeń cywilizacyjnych współczesnego świata - depresja, HIV, AIDS, uświadamianie konieczności obrony przed przemocą i agresją, wdrażanie do odpowiedzialności za ochronę środowiska naturalnego, uwrażliwianie na problemy osób niepełnosprawnych oraz kształtowanie umiejętności niesienia im pomocy, uświadomienie konieczności korzystania z instytucji pomocnych w trudnych sytuacjach życiowych, kształtowanie umiejętności bezpiecznego zachowania się w przypadku kontaktu z

10 prawidłowego odżywiania, zadbać o higienę osobistą, estetyczny wygląd i właściwą postawę, udzielić pierwszej pomocy osobie poszkodowanej, brać odpowiedzialność za własne decyzje dotyczące zdrowia (fizycznego, psychicznego) i postępowanie, skutecznie zapobiegać depresji i zarażeniem się wirusem HIV, właściwie dbać o swoje otoczenie i środowisko, efektywnie i racjonalnie wykorzystać czas wolny od nauki i pracy, aktywnie wypoczywać, rodzice/opiekunowie prawni dbają o zdrowie swoich dzieci (psychiczne i fizyczne), nauczyciele potrafią skutecznie reagować w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia dziecka. przedmiotami niebezpiecznymi, toksycznymi, łatwopalnymi, uświadomienie współzależności między wymiarami zdrowia np. fizycznym, psychicznym i duchowym, uświadomienie korzyści płynących z aktywności fizycznej i wdrażania profilaktyki. kształtowanie poczucia odpowiedzialności za ochronę swojego zdrowia, przygotowanie do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, wspomaganie w procesie dojrzewania, uświadamianie rodzicom /opiekunom prawnym niebezpieczeństw płynących z Internetu, gier komputerowych, stosowania używek i innych uzależnień, przeszkolenie nauczycieli w zakresie postępowania z dzieckiem chorym (cukrzyca, epilepsja ) IV. Kształtowanie osobowości twórczych i kreatywnych, zdolnych do sterowania własnym rozwojem i kształceniem Cele szczegółowe Uczeń potrafi: skutecznie uczyć się, świadomie zastosować w praktyce zdobytą wiedzę i umiejętności, analizować i modyfikować swoje działania w zależności od potrzeb, osiągać wyznaczone cele, dokonać samooceny własnej pracy oraz oceny pracy poszczególnych członków zespołu, zgodnie współpracować w zespole, określać własne predyspozycje zawodowe, planować dalsze kształcenie zgodnie z własnymi zainteresowaniami i zapotrzebowaniami rynku pracy, określać swoje mocne i słabe strony, Zadania zapoznanie z technikami uczenia się, wdrażanie do stosowanie zdobytej wiedzy i umiejętności w praktyce, kształtowanie umiejętności podejmowania działań i ich modyfikacji, wdrażanie do samokontroli i samooceny pracy własnej i innych, wdrażanie do korzystania z różnych źródeł informacji, wspomaganie w planowaniu własnej kariery szkolnej i zawodowej, kształtowanie samodzielności, twórczego myślenia i działania, współdziałania w zespole, wdrażanie do nawyku wymieniania się

11 wytrwale dążyć do celu, ocenić negatywne skutki niedoceniania i przeceniania siebie, akceptować samego siebie, pracować samodzielnie i aktywnie, myśleć twórczo, rozwiązywać problemy, korzystać z różnych źródeł informacji, radzić sobie z niepowodzeniami, aktywnie uczestniczyć w życiu klasy i szkoły, rozwijać swoje uzdolnienia i pasje, zaakceptować swoje słabości i pracować nad nimi, rodzice/opiekunowie prawni i nauczyciele kontaktują się ze sobą w celu systematycznej kontroli procesu rozwoju i wychowania dziecka, rodzice/opiekunowie wspierają rozwój intelektualny dzieci i wzmacniają poczucie własnej wartości dziecka, pomagają w wyborze dalszej drogi kształcenia. własnymi doświadczeniami z innymi, wdrażanie do działalności pozalekcyjnej i wyzwalanie umiejętności organizacyjnych, samodzielności i kreatywności rozwijanie poczucia odpowiedzialności za własny rozwój, motywowanie do wytrwałości w dążeniu do celu, wzmacnianie poczucia własnej wartości, wdrażanie do dokonywania samokontroli i samooceny, motywowanie do wysiłku umysłowego, rozwijanie uzdolnień, predyspozycji, talentów, wspieranie mocnych stron, wskazywanie sposobów radzenia sobie z niepowodzeniami. wzmacnianie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości, rozwijanie poczucie odpowiedzialności za własny rozwój i chęci do dokonywania pozytywnych zmian w sobie, udzielanie systematycznych informacji rodzicom/opiekunom prawnych na temat funkcjonowania ucznia w szkole (frekwencja, oceny, zachowanie, zajęcia dodatkowe, pomoc psychologicznopedagogiczna), wspieranie rodziców/opiekunów prawnych w rozwiązywaniu problemów z nauką i problemów wychowawczych, dostarczanie rodzicom/opiekunom prawnym informacji z zakresu doradztwa zawodowego. Konkretne działania, formy i sposoby realizacji treści programowych ujęte są w planach pracy wychowawców na poszczególnych poziomach nauczania: Załącznik nr 1 klasa 1 Załącznik nr 2 klasa 4 Załącznik nr 3 kasa 7 Załącznik nr 4 klasa 2 gimnazjum Załącznik nr 5 klasa 3 gimnazjum

12 Zakładane efekty Programu Wychowawczo - Profilaktycznego zostały opisane w Modelu Absolwenta oraz celach szczegółowych, w których uwzględniono zdobytą wiedzę, opanowane umiejętności oraz ukształtowanie postaw uczniów. EWALUACJA PROGRAMU Efekty działań wychowawczo profilaktycznych będą monitorowane na bieżąco. Co roku zostanie przeprowadzona ewaluacja Programu Wychowawczo - Profilaktycznego. Podczas ewaluacji zostaną wykorzystane następujące metody zbierania informacji: analiza dokumentacji, obserwacja, wywiad, ankieta, kwestionariusz, grupy fokusowe. Analiza zebranych danych posłuży doskonaleniu oddziaływań wychowawczo - profilaktycznych i ewentualnej modyfikacji Programu.