1 - omówienie wymagań na poziomie podstawowym i rozszerzonym,

Transkrypt

1 mgr Jolanta Strzelka Tematyka zajęć z języka polskiego Program nauczania pod tytułem Przeszłość to dziś nr DKOS /02 klasa III LO rok szkolny 2011/2012 Moduł Dział Temat Planujemy lekcje języka polskiego w klasie III. Futuryzm i inne ważne kierunki artystyczne L. godz. Zakres treści 1 - omówienie wymagań na poziomie podstawowym i rozszerzonym, Na progu XX wieku. Energia nowoczesności 2 - twórcy zwiazani z poszczególnymi kierunkami artystycznymi - ekspresjonizm, - futuryzm, awangarda, - nadrealizm, dadaizm, - neoklasycyzm, fotomontaż, prozaizmy Surrealizm w poezji dwudziestolecia. 1 - analizowa interpretacja, wskazywanie motywów, - kontynuacje i nawiązania; - G. Apollinaire, - Małe auto - charakter przestrzeni wykreowanej w wierszu - obrazy poetyckie Poeta wyzwolony z tradycji romantycznej. J. Lechoń, Herostrates 1 - J. Lechoń, Herostrates - dwudziestolecie międzywojenne - obecne w wierszu symbole romantyczne - obraz Polski wyłaniający się z wiersza Przygotowanie do ustnej matury 1 - omówienie wymagań, struktury egzaminu oraz pytań na maturę ustną; Grupy poetyckie w dwudziestoleciu międzywojennym 3 K. Wierzyński, Lewa kieszeń J. Tuwim, Chrystus miasta, Życie codzienne M. Pawlikowska-Jasnorzewska,

2 B. Jasieński, But w butonierce J. Przyboś, Na kołach, T. Peiper, Miasto. Masa. Maszyna (fragm.) - codzienność i sprawy zwyczajne jako tematy poetyckie, nowego bohatera (szary człowiek i tłum), - fascynacja techniką i przestrzenią wielkomiejską, - witalność, dynamizm, odrzucenie tradycji i pochwałę cywilizacji, zachwyt nad nowymi dziedzinami sztuki i nowymi mediami (np. kino, gramofon) Spór o idee Stefan Żeromski Przedwiośnie. Zawsze człowiek... W stronę powieści psychologicznej Zofia Nałkowska Granica. Natura twórcza i tworząca czyli świat poznawany i odczuwany inaczej B. Leśmian Forma w życiu człowieka-w. Gombrowicz, Ferdydurke 6 - świat przedstawiony - przestrzeń powieściowa ukazująca polską rzeczywistość - kreacja głównego bohatera: etapy jego dojrzewania i edukacji, przynależność pokoleniową, rewolucyjny rodowód, sposób widzenia polskiej rzeczywistości (konfrontacja marzeń z rzeczywistością), wydany przez niego sąd o Polsce - dialogowa konstrukcja III części utworu (zderzenie równorzędnych racji w polemice Cezarego z Gajowcem i Antonim Lulkiem: niepodległe i silne państwo radykalna poprawa losu warstw najuboższych na drodze rewolucji) 5 - zasada kompozycyjna powieści (inwersja czasowa) i jej funkcja (przedstawienie motywów działania oraz złożoności prawdy o człowieku) - charakterystyka głównego bohatera powieści; różne źródła informacji i relatywność oceny tej postaci, próbuje dociec o niej prawdy - określa punkt widzenia narratora powieści - prawda w życiu człowieka, relatywizm ocen, istnienie obiektywnych norm moralnych 2 B. Leśmian, Topielec, Dusiołek, - charakter świata wykreowanego w wierszach, - symboliczny charakter i filozoficzne przesłanie - związek poezji Leśmiana z filozofią Bergsona (intuicja, pęd życiowy, natura tworząca, jaźń itp.) 6 - przedstawienie bohatera, różne jego ja, role (formy), jakie zostają mu narzucone - wpływ, jaki na bohatera mają inni ludzie (a więc: w jaki sposób człowiek jest określany przez

3 (rozdziały: II, III, VI, VII, VIII, IX, X, XII, XIV Katastrofizm lat 30 Cz. Miłosz O książce relacje międzyludzkie) - wyjaśnia symboliczny sens kolejnych ucieczek Józia (ocenia, czy możliwe jest uwolnienie się człowieka od narzucanej mu formy) KONTEKSTY malarstwo: karnawał i groteska w sztuce europejskiej, np.: drzeworyt S. Munstera B. Bruegel, Walka karnawału z postem 2 Cz. Miłosz, O książce J. Czechowicz, żal - nastroje lat 30. (rozczarowanie, niepewność, przeczucie katastrofy itp.) - wskazuje polityczne i społeczne źródła nastrojów katastroficznych, znajduje ich odbicie w czytanych wierszach i w sztuce (kryzys ekonomiczny, nędza, bezrobocie, narodowe ruchy faszystowskie, widmo rewolucji, totalitaryzmy itp.) - portret ludzi swej epoki kreśli poeta (krytyka współczesności) Katastrofa spełniona K.K.Baczyński 3 K. K. Baczyński, Wyroki, Pokolenie PROPONOWANE KONTEKSTY K. K. Baczyński, Pokolenie (rys.) zdjęcia z klęski wrześniowej i powstania warszawskiego - charakter przestrzeni ukazanej w wierszach, interpretuje wypełniające ją elementy; *rozpoznaje jej wizyjność - wartości (także przeciwstawne) obecne w czytanych utworach Człowiek totalitarny człowiek zlagrowany, czyli wizja obozu koncentracyjnego T. Borowski, wybrane opowiadania, np.: Dzień na Harmenzach, Proszę państwa do gazu Ocalenie człowieczeństwa i wewnętrznej wolności - G. Herling- Grudziński, Inny świat 5 - wiadomości z historii na temat obozów koncentracyjnych - rzeczywistość obozowa, ludzkie postawy i sposób ich przedstawienia - wizja obozu opisaną przez Borowskiego 5 W. Karpiński, Lustro Innego świata (fragm.) - dokumentalny charakter książki - zasada kompozycji i sposób prowadzenia narracji - informacje o Herlingu-Grudzińskim jako więźniu łagrów i wybitnym pisarzu emigracyjnym - przykłady męczeństwa

4 Polak patrzy na mury getta i tragedię narodu żydowskiego - Cz. Miłosz, Campo di Fiori 1-2 W. Broniewski, Ballady i romanse - literackie świadectwo Holokaustu - wiersz Miłosza: kompozycja, ukształtowanie języka artystycznego, funkcja środków stylistycznych

5 Walka o godną śmierć - H. Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem 5 - faktograficzny charakter książki Krall, kim jest Edelman i jaką rolę odegrał w powstaniu w getcie warszawskim - płaszczyzny czasowe relacji Edelmana - wybuch powstania w getcie jako walkę o godną śmierć Człowiek, który ocalał T. Różewicz 2 T. Różewicz, Matka powieszonych, Ocalony, - kontekst historyczny oraz kontekst literacki poznanych wcześniej utworów ukazujących człowieka i jego system wartości w sytuacji ekstremalnej - kim jest (w poezji Różewicza) człowiek, który ocalał z katastrofy - obraz samoświadomości człowieka ocalonego z zagłady Poeta przeciw zniewoleniu - Cz. Miłosz, Który skrzywdziłeś, Egzystencjalizm: Syzyf człowiek absurdalny - A. Camus, Mit Syzyfa Powieść jako filozoficzna parabola - A. Camus, Dżuma 1 Cz. Miłosz, Który skrzywdziłeś, - społeczny, polityczny i etyczny wymiar zbrodni tyrana oraz wskazane w wierszu powinności poezji i poety - wiersz Miłosza w kontekście utworów z różnych epok ukazujących władzę tyrana (np. Makbet, III część Dziadów) 2 - dlaczego Syzyf jest dla Camusa bohaterem niezwykłym i na czym polega jego heroizm - dlaczego trzeba wyobrażać sobie Syzyfa szczęśliwym - dlaczego heroizm Syzyfa jest bezbożny (dlaczego Camus odrzuca Boga i jak interpretuje cierpienie Chrystusa) 6 - świat przedstawiony, wskazując paraboliczny charakter utworu - opisy Oranu i życia jego mieszkańców w czasie kolejnych etapów rozwoju epidemii, zauważone zmiany - bohaterowie utworu, na czym polega ich samotność, odnosi ją do egzystencjalistycznej koncepcji bytu ludzkiego Bilans Różewicza 2 T. Różewicz, Strach, Spadanie..., Drewno - wcześniej poznane (np. Ocalony) i ich kontekst historyczny - znaczenie dla człowieka ma świadomość istnienia stałych wartości, góry i dołu, obawa przed upadkiem moralnym - różnice znaczeniowe między upadkiem a spadaniem jako wyznaczniki obrazu człowieka różnych epok - motyw pierwszego upadku (strącenia zbuntowanych aniołów)

6 Poezja wobec dylematów egzystencji 2 S. Grochowiak, Płonąca żyrafa W. Szymborska, Obmyślam świat, Utopia, *** [Nicość...] - odnajduje motywy i formy w sztuce, do których nawiązuje wiersz Grochowiaka i tytuł tomu Menuet z pogrzebaczem - termin turpizm (znaczenie, pochodzenie, *przedstawia związaną z nim polemikę poetów) - wiersz Grochowiaka w kontekście filozofii egzystencjalizmu Za co kochamy Mrożka...- Tango 5 - przestrzeń sceniczna dramatu, wygląd, zachowanie i język bohaterów, ukazany w ten sposób obraz świata - poglądy na kulturę przedstawicieli trzech pokoleń ukazanych w dramacie - motyw buntu pokoleniowego - motyw ślubu - przyczyny klęski Artura - postawa i poglądy Edka, jego rola w dramacie - postawy reprezentowane przez postacie sceniczne (np. Artura, Edka, Eugeniusza, Stomila i Eleonory) Poezja, która ocala - klasycyzm i harmonia 2 L. Staff, Harmonia, Bonaccia J. Tuwim, Zmęczenie - nastrój i tworzące go środki poetyckie - budowa wersyfikacyjno-składniową utworów, słownictwo, środki stylistyczne, ich związek z klasycznym wzorcem poezji - Staff jako twórca nurtu klasycznego i klasyka poezji polskiej

7 Poeta w świecie kultury i historii Cz. Miłosz, Z. Herbert Białoszewski poeta osobny. Donosy rzeczywistości Spotkania z Bogiem J. Twardowski, A. Kamieńska Przygoda z wolnością młoda literatura przełomu lat 80. i 90 Powtórzenie i zebranie materiału klasy III 4 Cz. Miłosz, Przedmieście, Świat (poema naiwne): Wiara, Miłość, Zaklęcie, Z. Herbert, Tamaryszek, Powrót prokonsula, Przesłanie Pana Cogito - kim jest podmiot liryczny czytanych wierszy i jakie są jego relacje z autorem (z tej perspektywy ocenia przedstawione w wierszach poglądy) - liryka roli, monolog persony lirycznej; - oszczędność formy poetyckiej w wierszach Miłosza i jej funkcja 2 M. Białoszewski, Szare eminencje zachwytu, Sprawdzone sobą, Obierzyny (2), - świat poetycki wierszy (przestrzeń, ludzi, przedmioty, działania będące przedmiotem namysłu i poetyckiego opisu) - dlaczego poezję Białoszewskiego zalicza się do nurtu lingwistycznego - informacje o życiu i twórczości Białoszewskiego, w tym również o jego poszukiwaniach teatralnych, Teatrze Osobnym itp. (zakres wiadomości z podręcznika, w tym fragment wspomnień Sobolewskiej) 2 J. Twardowski, za szybko, samotność, przezroczystość, szukam oraz wybór wierszy innych autorów XX w., np.: A. Kamieńska, Odejście Hioba - jakie treści i przeżycia zawiera współczesna poezja wiary (świadectwo osobistych spotkań z Bogiem, ukazywanie obecności tego, co nadprzyrodzone, poczucie sensu istnienia itp. - relacje między nadawcą (ja) i adresatem monologu lirycznego (Ty Bóg) w czytanych wierszach - literackie (stylistyczne) sposoby ukazania sfery sacrum 2 M. Świetlicki, Dla Jana Polkowskiego, Przed wyborami, Tym razem odbędzie się bez ofiar - wpisana w wiersze postawę wobec rzeczywistości, obowiązków społecznych i obywatelskich itp., wyjaśnia, na czym polegał ich bunt wobec obowiązujących kanonów - portret człowieka ponowoczesnego ukazany w wierszach Świetlickiego, jego stosunek do obowiązków obywatelskich, świąt narodowych itp. - Czym jest poezja niewolników, o której mowa w wierszu Świetlickiego, o jaki rodzaj niewoli chodzi 2 - zagadnienia literackie i kulturowe omówione w klasie III -

8