WYBRANE PROBLEMY DECYZYJNE W PROJEKTOWANIU TERMINALI INTERMODALNYCH

Transkrypt

1 PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 116 Transport 2017 Roland Jachimowski WYBRANE PROBLEMY DECYZYJNE W PROJEKTOWANIU TERMINALI INTERMODALNYCH, 2017 Streszczenie: terminali intermodalnych. Scharakteryzowano funkcje terminali intermodalnych oraz poszczególne strefy funkcjonalne terminala. Rozmieszczenie tych stref przedstawiono schematycznie dla kolejowo- a Na tej podstawie wyspecyfikowano projekt logistycznego dla termina i wymiarowanie jego stref funkcjonalnych odalny, JTI (jednostki transportu intermodalnego). 1. WPROWADZENIE W realizacji procesów transportowych istotnego znaczeni w -konsolidacja, formowanie, przeformowanie [13, 14, 32]. lub logistycznej sieci dystrybucji, w których magazynowania jak i w nich koncentracja zególne rodzaje dróg [16, 25]. dun przewozowych a tym samym negatywne [30]. Szczególn terminale intermodalne. [15]. -magazynowe jednostek transportu intermodalnego ednostek. Wzrost znaczenia

2 92 Roland Jachimowski w., w wyniku rozwoju konteneryzacji w przewozu z handlowych [28]. Obecnie w Polsce funkcjonuje 31 czynnych terminali intermodalnych, co na tle [37]. Niestety infrastruktura tych terminali pozostaje daleko w tyle za eur 2. FUNKCJE TERMINALI INTERMODALNYCH jak kontenery, nadwozia wymienne, naczepy s ych, celem trzebowanie na przewóz towaru w [18]:, tranzytowych,, -wagon wagon pojazd drogowy, wagon plac, plac wagon, plac pojazd drogowy), i terminala,,, naprawa i mycie kontenerów..

3 Wybrane problemy decyzyjne w projektowaniu terminali intermodalnych 93 z erminali intermodalnych oraz terminali zlokalizowanych w portach morskich. i rozformowywaniem kontenerów, co jest wynikiem i entów. -transpor kol [12]. 3. RODZAJE I ZADANIA STREF FUNKCJONALNYCH TERMINALI INTERMODALNYCH funkcje i realizowane zadania, terminal intermodalny jest obiektem przestr jednostek transportu intermodalnego (JTI). kontenery, nadwoz Terminal realizuje funkcje na terminalu oraz realizowane funkcje w systemie i ludzki. funkcjonalno-przestrzenny terminalu transportu intermodalnego wynika z: terminala, terminalu kontenery, nadwozia wymienne, nac -ro, lo-lo), modalnych Na funkcjonalno-przestrzenne rodzaj terminala i jego miejsce w systemie transportu intermodalnego. Terminale intermodalne frastruktury morskiej, kolejowej oraz drogowej, w

4 94 Roland Jachimowski [20]: wania dla jednostek oceanicznych oraz stanowisk cumowania dla barek i feederów, -manipulacyjne, terminal kolej place technologiczne i s z bram wjazdowych i wyjazdowych, stanowiska automatycznej identyfikacji kontenera i pojazdu drogowego, stanowiska kontroli celnej, parking dla samochodów osobowych osób upow ków administracyjnych. jest strefa stanowisk do cumowania jednostek oceanicznych. Nie mniej jednak terminale wybranych p intermodalnego w ie transportu intermodalnego. - wych. nowych oraz poziomych. intermodalnego suwnic w -manewrowe [12]. przedstawiono na rysunku 1. z mi strefami terminala, na rysunku 2 przedstawiono zwymiarowany przekrój przez tego typu terminal.

5 Wybrane problemy decyzyjne w projektowaniu terminali intermodalnych 95 Rys. 1. podstawie [12]. Rys. 2. : [21]. 4. OBSZARY DECYZJI REALIZACJI PROCESÓW W TERMINALACH INTERMODALNYCH W procesów w terminalach intermodalnych. identyfikacji

6 96 Roland Jachimowski prace [19, 18, 20, 21, 33 kolejowo drogowych [20, 26, 36]. Anal w 39]. Autor adowym, wyznaczania minimalnej liczby ruchów suwnicy. w terminalach kontenerowych problemy problem Natomiast w n rzez kontenery w relacji statek miejsce tego problemu opisywano m.in. w pracach [9, 10, 11, 22, 27, 29]. Z kolei problem minimalizacji liczby operacji [1, 2, 40, 41, 42] atki [5, 8, 31]. a [4, 23, 24]. Trzecia grupa problemów decyzyjnych to transport jednostek intermodalnych do stref ków transport i tras przewozu. Dodatkowy problem w tym miejscu stanowi zsynchronizowanie

7 Wybrane problemy decyzyjne w projektowaniu terminali intermodalnych 97 tego pr [3, 6, 7, 38]. Z kolei metody optymalizacji ejowego przedstawiono w pracach [34, 35]. 5. PROCEDURA PROJEKTOWANIA TERMINALI INTERMODALNYCH A PROBLEMY DECYZYJNE terminal intermodalny. Prowadzi to do poszukiwania m.i terminali intermodalnych [12]: tych efektów wymaga odpowiedniej struktury organizacyjnej zarówno terminali intermodalnych jak i konfiguracji sieci terminali. Problemy decyzyjne, w tym zakresie, - na terminalach intermodalnych, - technik sterowania procesami na terminalach, - realizacji procesów na terminalach. terminalu intermodalnego technologii przewozowych. Wymaga Projektowanie to - jednost - ustalenie miejsca lokalizacji terminalu w systemie transportu intermodalnego, - lub O wych przez - -przestrzennych intermodalnych, - terminalu, -,

8 98 Roland Jachimowski - zakresie em dla terminali kontenerowych 19]. Pierwszy etap to ustalenie zadania Zaproponowana procedura zawiera [19]: I. F, w tym: 1., 2. oszacowanie rocznego i, 3. systemów transportowych, 4., 5. ustalenie, 6. ustalenie. II. K stref funkcjonalno-przestrzennych, w tym: 1. przez ustalenie stref funkcjonalno-przestrzennych projektowanego terminala oraz III. Wymiarowanie stref funkcjonalno-przestrzennych, w tym: 1. ustalenie cykli transportowych oraz obliczenie czasów trwania cykli, 2. kowych przez terminal dla poszczególnych rodzajów intermodalnych, 3. i kategorii pracy ludzkiej; 4., 5.,

9 Wybrane problemy decyzyjne w projektowaniu terminali intermodalnych dróg komunikacyjnych, 7. intermodalnego. IV. O terminalu, w tym: 1., 2. jektowych terminala intermodalnego. Wybór odpowiedniego wariantu projektowego w stadium koncepcji dokonywany jest na terminali intermodalnych in Z terminali intermodalnych reali w analitycy i projektanci Projektowanie terminalu intermodalnego rysunku 3 przedstawiono blemów dla poszczególnych etapach projektowania. Pierwszy krok projektowy obejmuje zadanie logistyczne, które jest sformalizowanym terminalu. Zadanie i terminalu intermodalnego, parametry technologiczne strumieni JTI i informacji realizowanych w terminalu JTI i inform stref funkcjonalnych - logistycznym. Warianty roz [25]: - przestrzeni, tj. powierzchni intermodalnych, - - czasu realizacji procesów przemieszczania i - maszyn i pracy, - JTI i informacyjnych - poszc, - na terminal. - ci - czynników trudnomierzalnych

10 100 Roland Jachimowski Rys. 3. Iteracyjne uwarunkowania projektowania terminali intermodalnych [17]. zadania systemu terminala intermodalnego takich samych dla wszystkich wariantów projektowych. 6. PODSUMOWANIE terminali intermodalnych obejmuje nie tylko terminali w zakresie zasobów logistycznych.

11 Wybrane problemy decyzyjne w projektowaniu terminali intermodalnych 101 podejmowania decyzji o budowie nowych terminali intermodalnych oraz optymalizacji procesów w Ponadto inne formy transportu. u, czy cele Programu Operacyjnego Infrastruktura i elementów punktowych tego rodzaju Bibliografia 1. Avriel M, Penn M, Shpirer N (2000) Container ship stowage problem: complexity and connection to the coloring of circle graphs. Discrete Applied Mathematics 103(1 3): Avriel M, Penn M, Shpirer N, Witteboon S (1998) Stowage planning for container ships to reduce the number of shifts. Annals of Operations Research 76: Bruno G, Ghiani G, Improta G (2000) Dynamic positioning of idle automated guided vehicles. Journal of Intelligent Manufacturing 11: Cao B, UebeG(1995) Solving transportation problems with nonlinear side constraints with tabu search. Computers & Operations Research 22: Daganzo C F (1989) The crane scheduling problem. Transportation Research-B 23B(3): Evers J J M, Koppers S A J (1996) Automated guided vehicle traffic control at a container terminal. Transportation Research-A 30: Gademann A J R M, van develde S L (2000) Positioning automated guided vehicles in a loop layout. European Journal of Operational Research 127(3): Gambardella L M, Mastrolilli M, Rizzoli A E, Zaffalon M (2001) An optimization methodology for intermodal terminal management. Journal of Intelligent Manufacturing 12: Imai A, NagaiwaK, TatCW(1997) Efficient planning of berth allocation for container terminals in Asia. Journal of Advanced Transportation 31: Imai A, Nishimura E, Papadimitriou S (2001) The dynamic berth allocation problem for a container port. Transportation Research-B 35(4): Imai A, Nishimura E, Papadimitriou S (2003) Berth allocation with service priority. Transportation Research-B 37(5): Jacyna M. Pyza D., Jachimowski R. (2017) Transport intermodalny. Projektowanie terminali w druku. 13. (2015) Technical and organizational conditions of designing warehouses with different functional structures. Journal of KONES D, Archives of Transport Vol 42, Issue 2.

12 102 Roland Jachimowski 15. Jacyna M.: System Logistyczny Polski: uwarunkowania techniczno- transport (2012), Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. 16. Jacyna- Decision-making model for supporting supply chain efficiency evaluation. Archives of Transport Vol 33, Issue Jacyna- 18. kontenerowych w I etapie KST, Temat NPG , Prace Naukowo Badawcze i Rozwojowe COBiRTK. 19. ydawnictwa Komunikacji i 20. ISBN Jakubowski L., Makowski J., Skorupski J. (1975) Wytyczne projektowanie stacji i punktów kontenerowych. Prace Naukowo Badawcze i Rozwojowe COBiRTK. 22. Kim K H, Moon K C (2003) Berth scheduling by simulated annealing. Transportation Research-B 37(6): KimKH, Bae JW(1998) Re-marshaling export containers in port container terminals. Computers & Industrial Engineering 35: KimKH, KimHB (1998) The optimal determination of the space requirement and the number of transfer cranes for import containers. Computers & Industrial Engineering 35: operations. Archives of Transport Vol 34, Issue Oficyna Legato P, Mazza RM(2001) Berth planning and resources optimisation at a container terminal via discrete event simulation. European Journal of Operational Research 133: Merkisz-Guranowska, A. (2014) Stan rozwoju transportu intermodalnego w przewozach kolejowych kombinowanych w Polsce. Pojazdy szynowe, vol 2, pp Nishimura E, Imai A, Papadimitriou S (2001) Berth allocation planning in the public berth system by genetic algorithms. European Journal of Operational Research 131: Palagin Y., Mochalov A., Timonin A. (2014) Mathematical modelling and parameters calculations in multimodal freight terminal networks. Archives of Transport Vol 30, Issue Park Y-M, Kim K H (2003) A scheduling method for berth and quay cranes. OR Spectrum 25: Pyza D., Jachimowski R., Jacyna- Internal Transport and Efficiency of Implementation of Warehouse Processes. Procedia Engineering. 33. Sitko A. (1974) Kontenerowy 34. Steenken D (1992) Fahrwegoptimierung am Containerterminal unter Echtzeitbedingungen. OR Spektrum 14: Steenken D, Henning A, Freigang S, Vos S (1993) Routing of straddle carriers at a container terminal with the special aspect of internal moves. OR Spektrum 15: Towpik K. (2004) Infrastruktura transportu kolejowego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, ISBN

13 Wybrane problemy decyzyjne w projektowaniu terminali intermodalnych ych przewozów intermodalnych w Polsce, Warszawa, luty Van der Heijden M, Ebben M, Gademann N, van Harten A (2002) Scheduling vehicles in automated transportation systems: algorithms and case study. OR Spectrum 24: Vis I F A, de Koster R.: Transshipment of containers at a container terminal: an overview. European Journal of Operational Research 147: 1 16 (2003). 40. Wilson I D, Roach P A (1999) Principles of combinatorial optimization applied to container-ship stowage planning. Journal of Heuristics 5: Wilson I D, Roach P A (2000) Container stowage planning: a methodology for generating computerised solutions. Journal of the Operational Research Society 51: Winter T, Zimmermann U (1999) Combinatorial online and real-time optimization. In: Fundamentals foundations of computer science. Proceedings of the 15th IFIP World Computer Congress, pp 31 48,Vienna. SELECTED DECISION PROBLEMS IN INTERMODAL TERMINALS DESIGNING Summary: This article discusses the decision-making issues that arise when designing intermodal terminals. Features of intermodal terminals and terminal functional areas have been characterized. The arrangement of these areas is shown schematically for the intermodal rail-road terminal operated by rail mounted cranes and reach stackers. Particular attention has been paid to the decision-making processes taking place in terminals which organization has a major impact on terminal performance and capacity. On this basis, an intermodal terminal design procedure was defined, taking into account the formulation of the logistics task for the intermodal terminal, the shaping and dimensioning of its functional areas and the evaluation of design solutions. Keywords: transshipment points, intermodal transport, ITU (intermodal transport unit)