Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym. Ryszard Kowalski

Transkrypt

1 Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym Ryszard Kowalski

2 Nadmierne ryzyko i koszty inwestycyjnego procesu budowlanego w Polsce są konsekwencją regulacji, postaw społecznych i niskich kwalifikacji uczestników tego procesu, Państwo przyjmując spec-ustawy uznało istniejący porządek prawny, którego jest autorem, za niewydolny. Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 2

3 Polskę charakteryzuje nieład przestrzenny, Obowiązujące przepisy tworzą nieprzewidywalność przestrzeni, Swoboda lokalizacyjna powoduje chaotyczne rozlewanie się miast oraz pogarszanie warunków życia mieszkańców, w tym dewastację przestrzeni publicznej i podniesienie kosztów funkcjonowania miasta. Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 3

4 Szczególnym przejawem traktowania planowania przestrzennego jako nieistotnego rygoru, jest lokalizowanie inwestycji celu publicznego na podstawie decyzji o warunkach, której treść abstrahuje od koncepcji planistycznej danej gminy, Nie istnieje skuteczna ochrona terenów przewidzianych w studium np. pod budowę dróg, przed inną zabudową (kubaturową), Spec-ustawy ułatwiają przeprowadzenie inwestycji, dla których zostały uchwalone, ale ignorują planowanie przestrzenne, pogłębiając bezład przestrzenny. Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 4

5 Lokalizacyjne ustalenia inwestycji celu publicznego planu krajowego, wojewódzkiego nie są wiążące, Brak jest przesądzających rozstrzygnięć o przebiegu dróg i innych inwestycji liniowych, Budowa sieci infrastruktury technicznej jest chaotyczna, a w efekcie pogarszająca warunki ekonomiczne, Ryszard Kowalski. Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 5

6 Jakość studium jest niska. Najprościej daje się to wykazać poprzez potencjalne skutki ekonomiczne uchwalenia wszystkich planów miejscowych, przewidzianych w studium, Procedura uchwalania planów miejscowych jest skomplikowana a ingerencja organów opiniujących, ale niestety nie ponoszących odpowiedzialności za skutki ich uwag do planu - nadmierna Zawartość planów nie jest zróżnicowana w zależności od rodzaju (wielkości i gęstości, uwarunkowań kulturowych) miejscowości. Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 6

7 W zasadniczej większości plany miejscowe są uchwalane dla małych i bardzo małych fragmentów miast, Niską jakość i przydatność planów charakteryzuje fakt, że ponad połowa pozwoleń na budowę jest wydawana na podstawie decyzji o warunkach. Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 7

8 Podnoszenie wartości gruntu, które z reguły następuje w wyniku uchwalenia przepisów miejscowych, nie tylko nie powoduje zwiększenia dochodów gminy, ale często oznacza wyłącznie zwiększenie wydatków, Koszty z tytułu dysponowania terenem są skrajnie różne. Jedna grupa społeczeństwa, osoby fizyczne właściciele, płacą wyłącznie podatki, których wielkość nie ma istotnego związku z faktyczną wartością terenu. Druga - użytkownicy wieczyści, poza podatkiem, jest obciążana opłatą, de facto ad walorem, bo wynikającą bezpośrednio z rynkowej wartości gruntu. Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 8

9 Procedura konsultacji społecznych jest czysto formalna, pogłębiając prawdopodobieństwo późniejszych konfliktów, Procedura lokalizacyjna wywołuje długotrwałe konflikty społeczne, środowiskowe i generuje postawy korupcyjne, Pozorna, ale szkodliwa, bo umożliwiająca długotrwałe blokowanie inwestycji, jest ochrona interesu osób trzecich. Następuje ona dopiero w trakcie procesu budowlanego, gdy zasadnicze rozstrzygnięcia dotyczące przedmiotu budowy są już dokonane. Powstają bowiem na etapie lokalizowania inwestycji. Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 9

10 Przepisy i praktyka funkcjonowania właściwych organów tworzy sytuację, że prawo do inwestycji budowlanej jest przywilejem, a nie powinnością wobec inwestora, Ilość cząstkowych decyzji administracyjnych w procesie przygotowywania inwestycji jest niezasadna, Możliwość odwołań i skarg na decyzje administracyjne jest nadmierna Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 10

11 Nie istnieje skuteczna ochrona interesu publicznego, Prawo własności jest ograniczane (poprzez decyzje o warunkach zabudowy) w sposób budzący wątpliwość zgodności z Konstytucją. Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 11

12 Pogarszająca się jakość (z pozytywnymi wyjątkami) realizacji budowlanych wynika z wielu powodów. Jednym z nich jest fakt, że wykonujący zawody zaufania publicznego coraz rzadziej traktują dobro publiczne jako nadrzędne, Istniejące warunki dla inwestycji budowlanych oznaczają nieprzewidywalność wymogów dla danej inwestycji. Ale równocześnie ten stan tworzy korzyści (władcze i ekonomiczne) dla innych uczestników gry o możliwość zrealizowania inwestycji budowlanej. Ryszard Kowalski Zjawiska negatywne w inwestycyjnym procesie budowlanym 12

13 Dewastacja przestrzeni swoje negatywne skutki będzie powodować przez kilka pokoleń, o wiele dłużej niż spłata długu publicznego Ryszard Kowalski