XVI MIĘDZYNARODOWY KONKURS PIANISTYCZNY IM. FRYDERYKA CHOPINA THE 16TH INTERNATIONAL FRYDERYK CHOPIN PIANO COMPETITION ROZMOWA INTERVIEW

Transkrypt

1 XVI MIĘDZYNARODOWY KONKURS PIANISTYCZNY IM. FRYDERYKA CHOPINA THE 16TH INTERNATIONAL FRYDERYK CHOPIN PIANO COMPETITION EGZEMPLARZ BEZPŁATNY FREE COPY październik october ISSN Warszawa Warsaw, Poland DLA NAS EXCLUSIVE >5 JAN POPIS Podróż sentymentalna Sentimental journey Wybrali dwudziestu Te twenty are cosen DZIŚ TODAY Avdeeva, Koziak Płyta nr 10 z Kroniką Competition CD No 10 ROZMOWA INTERVIEW PAOLO FAZIOLI Używamy drewna z włoskic Alp z regionu Val di Fiemme, tak jak Antonio Stradivari We use wood from te Italian Alps, from te region called Val di Fiemme, just like Antonio Stradivari >6 HISTORIA HISTORY JÓZEF KAŃSKI: Kiedy dziś pytają mnie Kto jest Pana faworytem?, rozkładam bezradnie ręce. Wen tey ask me today, Wo is your favourite? I m at a loss to answer. >6

2 CHOPIN EXPRESS recenzje reviews LISTA UCZESTNIKÓW, KTÓRZY PRZESZLI DO III ETAPU CANDIDATES QUALIFIED FOR THE THIRD ROUND Č Leonora Armellini, Włocy/Italy [2] Č Yulianna Avdeeva, Rosja/Russia [3] Č Evgeni Bozanov, Bułgaria/Bulgaria [5] Č Wai-Cing Racel Ceung, Ciny/Cina [7] Č Fei-Fei Dong, Ciny/Cina [8] Č François Dumont, Francja/France [9] Č Lukas Geniušas, Rosja-Litwa/Russia-Lituania [14] Č Jayson Gillam, Australia/Australia [16] Č Claire Huangci, Stany Zjednoczone/USA [24] Č Nikolay Kozyainov, Rosja/Russia [31] Č Marcin Koziak, Polska/Poland [38] Č Miroslav Kultysev, Rosja/Russia [41] Č Yury Sadrin, Rosja/Russia [61] Č Mei-Ting Sun, Stany Zjednoczone/USA [69] Č Daniil Trifonov, Rosja/Russia [72] Č Hélène Tysman, Francja/France [73] Č Andrew Tyson, Stany Zjednoczone/USA [74] Č Irene Veneziano, Włocy/Italy [75] Č Paweł Wakarecy, Polska/Poland [76] Č Ingolf Wunder, Austria/Austria [79] MECENAS ROKU CHOPINOWSKIEGO MAIN SPONSOR OF THE CHOPIN YEAR Jon Allison EDITOR OF OPERA MAGAZINE, CHIEF MUSIC CRITIC OF THE SUNDAY TELEGRAPH Poranek wunderkindów i geniuszy A morning of wonder and genius Cecą szczególną Konkursu Copinowskiego jest to, że wykonuje się tu dość niewielki repertuar. Przez to każdy utwór staje się polem zaciekłej rywalizacji. Można to było odczuć na ostatniej porannej sesji drugiego etapu, bowiem trzec z czterec pianistów reprezentowało wysoki, wyrównany poziom. Tak dobrze jeszcze nie było! W tyle pozostał jedynie François Dumont, który jako jedyny nie wybrał fortepianu Steinway (zdecydował się na instrument Fazioli). Francuz jest pianistą na przyzwoitym poziomie, jednak faktura utworów w jego wykonaniu, jak na Copina, była za mało przejrzysta; Dumont zapewne lepiej odnalazłby się na konkursie imienia Gabriela Fauré. Polak, Marek Braca zaczął od Ronda op.1, pięknego i niedocenianego utworu, i od razu zrobił wrażenie wytwornym stylem gry. Cwilami grał w sposób zbyt wycofany, jak w powściągliwym Polonezie fis-moll, za to mazurki (op. 17) i Walca As-dur (op. 34 nr 1) wykonał z oddecem; do tak granyc utworów naprawdę można by zatańczyć. Braca, będąc Polakiem i uczniem Kevina Kennera, świetnie rozumie styl Copina. Kolejny uczestnik, Ingolf Wunder, to także uczeń członka Jury i zarazem laureata Konkursu, Adama Harasiewicza. W grze Austriaka znać było wielką klasę, nawet w tak trudnyc w interpretacji utworac jak Impromptu Ges-dur i Mazurki op. 24. Pokazał też, że jest artystą dojrzałym, Walca As-dur op. 34 nr 1 zagrał tak błyskotliwie i lekko, a początek Andante spianato i Wielkego Poloneza Es-dur tak delikatnie, że można je zaliczyć do najlepszyc jak dotąd wykonań tyc utworów. Rosyjsko-litewski pianista Lukas Geniušas Mazurki op. 59 zagrał spontanicznie, Barkarolę zaś nasycił mrocznym pięknem. Poloneza fis-moll wykonał w sposób przemyślany, zdecydowanie. Przesadą byłoby pisać o poranku wunderkindów i geniuszy, ale nazwiska opisanyc powyżej pianistów warto zapamiętać. One of te unique aspects of tis competition is te close focus of te repertoire, making everyting very intensely contested. Tat feeling was eigtened furter on te last morning of te second stage wen unprecedentedly so far tree of te four pianists Marek Braca, Polska Poland, Ingolf Wunder, Austria were of a similarly ig standard. Te odd man out was François Dumont, wo was also te only one not to coose te Steinway (e opted for Fazioli). A decent enoug pianist, te Frencman conjured up cloudier textures tan is ideal in Copin; peraps e would do well in a Fauré competition. Opening wit te Op 1 Rondo, a wonderful and underrated piece, Poland s Marek Braca immediately made a good impression as an elegant stylist. Just occasionally e was too introspective, as in is rater restrained F sarp minor Polonaise, but e gave is Mazurkas (Op 17) and Waltz in A flat (Op 34, No 1) room to breate; tese really could ave been danced to. Braca understands te style, bot as a Pole and a pupil of Kevin Kenner. Next up was Ingolf Wunder, anoter student of a jury member and previous laureate Adam Harasiewicz. Tat patrician influence sowed in te Austrian s way wit suc elusive pieces as te G flat Impromptu and Op 24 Mazurkas, but e also disclosed is own musical maturity. Te brilliant ligtness of is A flat Waltz, Op 34 No 1, and utmost delicacy in te first part of te Andante spianato et Grande polonaise brilliante put tem among te best performances of tese works so far. Te Russian-Lituanian Lukas Geniušas brougt spontaneity to is Op 59 Mazurkas and dusky beauty to te Barcarolle. His F sarp minor Polonaise was very powerfully conceived and projected. It migt be an exaggeration to call tis a morning of Wonder and Genius, but tese are names to watc. Leopold Stokowski Malarz kładzie farbę na płótnie, zaś muzyk dźwięki na ciszy. A painter paints is pictures on canvas. But musicians paint teir pictures on silence. 2 XVI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Copina DZIEŃ CZTERNASTY 14 października 2010 r.

3 Czas na sonaty Sonata time! Oprócz znanyc sonat b-moll i -moll po raz pierwszy można wybrać do wykonania w trzecim etapie bardzo interesującą pierwszą sonatę Copina, c-moll op. 4. Pierwsza część, kontrapunktyczna, osnuta jest wokół tematu J.S. Baca. Druga to menuet, aydnowski w typie. Frapująca jest część trzecia utworu Largetto zapisana w metrum na 5. W tym czasie w Warszawie grano operę Biała dama Boieldieu, w której jest cavatina w tym samym metrum. Ponieważ w obsadzie była Konstancja Gładkowska, można się dopatrywać w tej części pierwszego drgnienia serca kompozytora. Finał utworu odwołuje się do wzorców Beetovenowskic, a całość Sonaty c-moll przypomina układem części Sonatę As-dur op. 26 Beetovena, jedyną, jaką Copin grywał. During te tird stage, te pianists must play a Copin sonata. Apart from tose old favourites, te B flat minor and B minor Sonatas, tey can also coose te C minor Sonata, Op 4. Te first movement is very contrapuntal, based upon a teme by JS Bac. Te following Minuetto is stylistically close to Haydn. Te Largetto is fascinating it s written in 5/4 time. Wen Copin was writing tis sonata, Boieldieu s opera La Dame Blance was staged in Warsaw. In it is a cavatina wit te same time signature, and Konstancja Gładkowska was among te singers. Te first sign of love, peraps? Te finale deals wit Beetovenian patterns; in fact, te wole concept of te Sonata in C minor resembles tat of Beetoven s A flat major Sonata te only one Copin ever played. W jego cieniu In is sadow Kiedy wczoraj wieczorem wszedłem do Filarmonii Narodowej, jeszcze nie opadły emocje po porannym występie Ingolfa Wundera. Tym trudniejsze zadanie stanęło przed czwórką młodyc pianistów, występującyc jako ostatni w drugim etapie. Pierwszy wystąpił Xin Tong z Cin, wyraźnie zaskoczony, że udało mu się dostać do II etapu grał nieciekawie, nienajładniejszym dźwiękiem, walcząc z trudną materią wybranego programu. Po nim pojawił się Amerykanin Andrew Tyson, którego gra, pełna niewłaściwie stawianyc akcentów i błędnego frazowania nie pozostawiła większego wrażenia. Po przerwie pojawiła się Marianna Prjevalskaya, która jak się okazało wciąż walczy z przeziębieniem. Na karb tego składamy zatem wygrywanie nieistniejącyc u Copina melodii oraz rozciąganie temp. Przed nią wystąpił najciekawszy wczorajszego wieczoru Denis Zdanov. Młody Ukrainiec ma zadatki na dobrego pianistę, niemniej jest jeszcze artystą mało dojrzałym. Przed rozpoczęciem wieczornyc przesłucań dało się słyszeć: Dziś rano dobrze grał Ingolf Wunder. W przerwie: Ingolf Wunder był świetny, a po zakończeniu Wunder, to była dopiero rewelacja!. Nic dodać, nic ująć. Wen I arrived at te Pilarmonic Hall yesterday evening, everyone was still buzzing about Ingolf Wunder s performance in te morning. Te task set for te following four pianists was made all te more difficult. Wen Xin Tong of Cina appeared on te platform e seemed to be surprised tat e ad advanced to te second stage. His sound was unappealing and e struggled troug te difficulties of te score. Ten came an American, Andrew Tyson, wose performance, full of misplaced accents and wrong prasing, failed to make any impression. copin express Andrew Tyson, Stany Zjednoczone USA After te intermission we eard Marianna Prjevalskaya. Representing Spain, se was figting an illness. Peraps we can blame te flu for additional voices tat are not usually found in te score and tempos tat got slower and slower. Before er played te most interesting pianist of te evening, Denis Zdanov. Tis young Ukrainian is definitely a talent, but as still a lot of work aead of im to become a competent concert artist. Before te evening auditions te rumour ad begun: Ingolf Wunder played very well tis morning! Ten, during te intermission: Ingolf Wunder was outstanding, and after te end of te auditions: Wunder was perfect! Krzysztof Komarnicki Marianna Prjevalskaya, Hiszpania Spain Ingolf Wunder, Austria 14 October, 2010 day fourteen Te 16t International Fryderyk Copin Piano Competition 3

4 współorganizator partner partnerzy copin express rozmowa interview courtesy of fazioli Poznajcie Fazioli Meet te Fazioli Paolo Fazioli»»Klaudia Baranowska: Fortepiany Fazioli debiutują w tym roku na Konkursie Copinowskim. Co pianiści najbardziej cenią w tyc instrumentac? Paolo Fazioli: Myślę, że czyste, wyważone brzmienie. Nasze instrumenty dają wielkie możliwości kształtowania barwy, szczególnie w dynamice piano. Świetnie się nadają do wykonywania muzyki Copina, bo on sam najcętniej grywał na instrumentac Pleyela, które miały delikatne brzmienie. Czterec uczestników Konkursu Copinowskiego wybrało fortepian Fazioli. To bardzo dobry wynik, zważywszy na fakt, że nasze instrumenty wybierać można po raz pierwszy. Ważne, by młodzi muzycy mieli możliwości poznawania naszyc fortepianów. W ten sposób promujemy też nasze instrumenty.»» Pana rodzina prowadziła firmę produkującą meble. Dlaczego zdecydował się Pan produkować fortepiany? Od zawsze marzyłem o tym, by budować fortepiany. Z wykształcenia jestem inżynierem, ale gram na fortepianie. Uwielbiam to. Cciałem stworzyć instrument, który miałby oryginalne, niepowtarzalne brzmienie. Produkcję zaczęliśmy 30 lat temu, na początku oczywiście na małą skalę. W tej dziedzinie niełatwo jest przebić się na rynku. Udało nam się jednak zyskać renomę, a to dzięki dbałości o jakość brzmienia naszyc fortepianów. Obecnie w mojej firmie pracuje czterdzieści osób.»»jak wygląda proces produkcji fortepianów Fazioli? Wszystkie części instrumentu budowane są według naszego projektu. Zwracamy szczególną uwagę na konstrukcję pudła rezonansowego. Jest to najistotniejsza część instrumentu. Wszystkie fortepiany wykonywane są ręcznie. Budowa jednego trwa dwa lata. W ciągu roku produkujemy około 120 instrumentów. Używamy wielu różnyc tworzyw drewna, żelaza, stali. Do produkcji pudła rezonansowego wykorzystujemy drewno pocodzące z regionu we włoskic Alpac zwanego Val di Fiemme. Jest to miejsce, z którego zasobów naturalnyc korzystał Stradivari, budując swoje instrumenty, podobnie jak wielu współczesnyc producentów skrzypiec.»»klaudia Baranowska: Fazioli pianos are only just making teir debut at te Copin Competition. Wat do pianists value most in tese instruments? Paolo Fazioli: I tink it s te clean, balanced sound. Our instruments afford te possibility to sape te tone, particularly wit regard to te piano s dynamics. It s ideal for performing Copin s music as e preferred Pleyel pianos for teir delicate sound. Four competitors at tis year s Copin Piano Budowa jednego instrumentu trwa dwa lata. W ciągu roku produkujemy ic około 120. All pianos are built by and in a process tat takes two years. Annually, we produce about 120 instruments. Competition cose te Fazioli concert grand. It s a great outcome considering tat tis is te first time our instruments ave been part of te available selection. It s important tat young musicians ave te opportunity to get to know our pianos. Tis is ow we promote our instruments.»» Your family owned a company tat produced furniture. Wy did you decide to begin making pianos? Ever since I can remember I ve always dreamt of building pianos. I am an engineer by training but I play te piano. I adore it. I wanted to create an instrument tat would ave an outstanding, unique sound. We started production 30 years ago, on a small scale at first. It is difficult to make a name for oneself in tis industry and yet we ave managed to do so, tanks to te quality of our pianos sound. Currently, tere are 40 employees in our company.»»wat is te production process for Fazioli pianos? Every part of te instrument is built according to our design. We pay particular attention to te construction of te soundboard. Tis is te most essential part of te instrument. All pianos are built by and in a process tat takes two years. Annually, we produce about 120 instruments. We use a variety of materials wood, iron, steel. For te soundboard, we use wood from te Italian Alps, from a region called Val di Fiemme. Stradivari sourced is materials ere, as do many violin producers today. rozmawiała/interview by Klaudia Baranowska 4 XVI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Copina dzień czternasty 14 października 2010 r. patroni oficjalny otel

5 dla nas exclusive CHOPIN EXPRESS KRÓTKO IN SHORT Jan Popis KRYTYK MUZYCZNY MUSIC CRITIC Podróż sentymentalna Sentimental journey W 1826 roku rodzina Copinów, w tym szesnastoletni Fryderyk, udała się do uzdrowiska w Dusznikac-Zdroju. Młody muzyk, jak donosił w liście przyjacielowi, kubki leczniczej wody przegryzał pierniczkiem; narzekał na kiepską orkiestrę, która przygrywała kuracjuszom na deptaku, a także na brak dobrego fortepianu. Niemniej wystąpił tam na koncercie (lub dwóc) na rzecz sierot. W 120. rocznicę tego wydarzenia, w 1946 roku, zainicjowano w Dusznikac Festiwal Copinowski, który do dziś odbywa się każdego lata. It was in 1826 tat te Copin family, Fryderyk included, travelled to Duszniki (ten Bad Reinertz) to seek te curative properties of te Silesian waters. Te young musician complained about te mediocre playing of te orcestra on te promenade, and e pined for a good piano. He used to mask te taste of te spa waters wit gingerbread. Wile in Duszniki, Copin gave a concert or two for te benefit of orpans. In 1946, 120 years later, te Copin Festival in Duszniki-Zdrój was inaugurated, and its yearly editions ave become eagerly awaited events. ARCHIWUM AL Kolekcja dokumentalnyc nagrań zwycięzców Konkursów Copinowskic, od Oborina do Blecacza, to rodzaj podróży sentymentalnej pozwalającej przypomnieć wybitnyc Copinistów. Zawarte tu nagrania przedstawiają początek ic drogi artystycznej, która przecież w wielu przypadkac stała się wielką światową karierą. Warto przytoczyć, co napisał o tyc nagraniac niezapomniany Jan Weber: Przeglądając listę zwycięzców Konkursów Copinowskic trafiamy na nazwiska pianistów, którzy wsławili się później wielkimi osiągnięciami (...). Wielu z nic okazało się genialnymi odtwórcami muzyki także innyc kompozytorów poprzedników i następców Copina, nie wyłączając twórców XX wieku. Coć różnią się oni niejednokrotnie w niuansac interpretacyjnyc, wynikającyc często z odmienności postawy estetycznej, wspartej na przewadze bądź to czynnika emocjonalnego, bądź intelektu, nigdy nie zgubili istoty stylu Copina. Nie można jednak zapominać, że muzyka tego kompozytora, romantyczna w nieskończoności skali wyrazu emocjonalnego, jest także klasyczna poprzez ścisłość i zwięzłość wypowiedzi oraz ład i rygor konstrukcji formalnej. ( ) Ofiarowując słucaczowi album»zwycięzcy«, oddajemy do jego dyspozycji nie tylko dokumenty o określonej wartości istorycznej, ale może przede wszystkim świadectwa zmagań artystów z tradycją, na której wyrośli, z nawykami, jakie ic oplatają, z fałszywymi uprzedzeniami, nakazami i zakazami, że to wolno, a tego nie. Opisywaną serię właśnie wznowiły Polskie Nagrania. Wystarczy sięgnąć i słucać. Acollection of recordings by winners of te Copin Competition, from Oborin to Blecacz, is a kind of sentimental journey wit te Warsaw Competition legends, te acclaimed Copinists. Te recordings included ere represent te beginning of an artistic journey, wic, in many cases, became a great career on te world s stages. Te incomparable Jan Weber wrote of tese recordings, in reviewing te list of winners of te Copin Competition, we find te names of pianists tat later were acclaimed for great acievements... Many later became genius performers of music by oter composers; Copin s predecessors and successors, including 20t-century artists. Teir abilities frequently differ in nuances of interpretation, wic is often te result of different aestetic attitudes supported by te prevalence of eiter an emotional or an intellectual factor, but ultimately tey never lost te essence of Copin s style. One cannot forget, owever, tat te music of tis composer, ultimately Romantic in te scale of emotional expression, is also Classical for its concise nature as well as te order and rigour of its formal construction In presenting te Zwycięzcy ( Winners ) album to listeners, we offer tem not only documents of a specific istorical value, but also peraps above all a testimonial to te trials of artists in te tradition in wic tey were raised and te abits tat entwined tem: false prejudices, injunctions and proibitions, were one ting is allowed, wile anoter is not. Tis series is being reissued on te Polskie Nagrania label. Just pick one up and listen KRONIKA KONKURSU THE COMPETITION ON DISC CD 10 II ETAP 12 października 2nd STAGE AUDITIONS 12 October Fryderyk Copin ( ) TT: W Dusznikac koncertują nie tylko pianiści. Na zdjęciu Andrzej Bacleda-Curuś ( ), polski śpiewak operowy tenor, w młodości narciarz wyczynowy. Not just pianists perform in Duszniki. In te picture: Andrzej Bacleda-Curuś ( ), Polis opera singer. A tenor, wo is is younger days was a professional skier. 1. Walc As-dur op. 34 nr Fantazja f-moll op Mazurki op c-moll nr moll nr Des-dur nr cis-moll nr Polonez As-dur op Yulianna Avdeeva Rosja/ Russia [3]* 8. Fantazja f-moll op Mazurki op gis-moll nr C-dur nr D-dur nr moll nr Walc As-dur op. 34 nr Polonez As-dur op Marcin Koziak, Polska/Poland [38] Fortepiany Pianos: STEINWAY, * YAMAHA REDAKTOR EDITOR: STANISłAW LESZCZYńSKI NARODOWY INSTYTUT FRYDERYKA CHOPINA THE FRYDERYK CHOPIN INSTITUTE 14 October, 2010 DAY FOURTEEN Te 16TH International Fryderyk Copin Piano Competition 5

6 copin express istoria istory józef kański Potrzeba faworyta F / nifc»»bartosz Kamiński: Od jak dawna obserwuje Pan Konkursy Copinowskie? Józef Kański: Od pierwszego powojennego Konkursu w 1949 roku. Wtedy byłem jeszcze studentem. Bywało, że na przesłucania wcodziłem na gapę. Podczas Konkursu Copinowskiego w 1955 roku zająłem się krytyką muzyczną, przedtem myślałem, że zostanę zawodowym pianistą. Ów Konkurs miał większy rozmac i bardziej międzynarodowy carakter, mile widziane było kompetentne pióro. Tak zostałem recenzentem muzycznym.»»który z konkursów utkwił Panu najbardziej w pamięci? Kto wie, czy nie te dwa pierwsze Konkursy po wojnie... A wie Pan, dlaczego? Bo kiedy dziś pytają mnie Kto jest Pana faworytem?, rozkładam bezradnie ręce. Nikt szczególnie się nie wyróżnia. Natomiast na Konkursie w 1949 roku było tak: w pierwszym etapie siedziałem na widowni, a obok mnie jedna z uczestniczek, Barbara Hesse-Bukowska, która już zdążyła zagrać swój program (a która ostatecznie otrzymała II nagrodę); na estradę wyszła dziewczyna z numerem czternastym i zaczęła grać Nokturn G-dur. Popatrzyłem na sąsiadkę i mówię: jest I nagroda! To grała Bella Davidovic. Podobnie było na Konkursie w 1955 roku. Wówczas nie było wprawdzie jednego faworyta, ale były cztery osoby, które od pierwszyc przesłucań tworzyły wyraźną czołówkę. Ostatecznie pianiści ci zajęli cztery pierwsze miejsca. Nie było rozdźwięku miedzy odczuciami publiczności, a werdyktem Jury.»» Tak samo było z Maurizio Pollinim w 1960 roku i Martą Argeric pięć lat potem? Owszem, coć w przypadku Polliniego nie można było wyrokować aż do zakończenia pierwszego etapu. Nie był to bowiem copinista par excellence. Kiedy jednak zagrali już wszyscy uczestnicy, było jasne, że nikt nie dorasta do jego poziomu. Aż przyszedł Konkurs w 1970 roku i pierwszy raz Jury odrzuciło pianistę, w którym publiczność i prasa upatrywali kandydata do jednej z głównyc nagród, jeśli nie zwycięzcę. Był nim Jeffrey Swann, którego nie dopuszczono nawet do finału. To był początek nowej epoki wielkic odrzuconyc na Konkursie Copinowskim.»»Którego z nic Pana zdaniem potraktowano szczególnie niesprawiedliwie? Nelsona Goernera. W 1995 roku nie wszedł nawet do finału. Dziś, jak wiadomo, jest to jeden z lepszyc pianistów na świecie. Na szczęście Kazimierz Kord, ówczesny dyrektor Filarmonii Narodowej, zorganizował kilka dni po Konkursie koncert, na którym Goerner mógł przedstawić program ostatniego etapu. Wtedy należało wykonać nie tylko jeden z Koncertów fortepianowyc, ale także jeden z pozostałyc utworów na fortepian i orkiestrę Copina. Był to zresztą mój pomysł. Zasiadałem w komisji programowej owego Konkursu i wyszedłem z inicjatywą, by rozbudować program finałowyc przesłucań o drugi utwór. Raz, by nie było nudno, dwa Kiedy dziś pytają mnie Kto jest Pana faworytem?, rozkładam bezradnie ręce. Publiczność podczas Konkursu Copinowskiego w 1955 roku Audience at te Copin Competition in 1955 by wypromować Copinowskie utwory z orkiestrą, nieporównywalnie mniej znane na świecie.»»od pomysłu jednak szybko odstąpiono, uznając, że wykonanie w finale drugiego utworu niewiele wnosi do oceny uczestnika... Mocno sprzeciwiała sie temu pomysłowi małżonka profesora Żurawlewa, że niby to rozpraszało uczestników, którzy powinni się skupić na wykonaniu Koncertu. Na Konkursie Czajkowskiego w Moskwie trzeba zagrać dwa koncerty, w tym jeden Czajkowskiego. Dodajmy, że jako drugi utwór uczestnicy nierzadko wybierają któryś z koncertów Racmaninowa albo Bramsa. I jakoś nikogo to nie rozprasza. Dla pianisty, który przecodzi do finału takiego konkursu, jak Copinowski nie powinno być żadnym kłopotem wykonanie dwóc utworów z orkiestrą, tym bardziej, że ten drugi jest dużo krótszy.»» Tym bardziej, że z Konkursu na Konkurs uczestnicy z coraz większą łatwością grają nawet najtrudniejsze utwory. Pod względem tecniki pianistycznej, jak podkreślają organizatorzy, w tym roku średnia na Konkursie jest bardzo wysoka. Przypomina mi się, jak gościł w Warszawie Jon Browning, amerykański wirtuoz, laureat Konkursu Królowej Elżbiety w Brukseli. Jan Weber puścił mu Poloneza B-dur Copina w starym nagraniu Ignacego Friedmana. Browning pokiwał głową i rzekł: my w ogóle nie mamy tecniki. Bo doskonała tecnika to nie tylko przebieranie palcami po klawiaturze w zawrotnym tempie. Tenże Ignacy Friedman, jak wspominał mój profesor fortepianu, w Walcu Mefisto Liszta grał najszybsze pasaże tak, że ledwie było słycać, ale słucaczom ciarki codziły po plecac, bo to brzmiało niczym szatański cicot. To jest tecnika. A dziś, cóż... Młodzi pianiści nie biorą przykładu z dawnyc mistrzów. Co gorsza, mam wrażenie, że ic profesorowie również nie słucają dawnyc nagrań, nie wyciągają wniosków.»» To cyba jednak niesprawiedliwie, porównywać pianistyczną młodzież do wielkic, dojrzałyc pianistów... Proszę Pana, są tacy, którzy utrzymują, że jednym z najlepszyc koncertów Marty Argeric był jej występ na Konkursie w Genewie w 1957 roku. Słucałem tego występu przez radio i muszę przyznać, że potem przez wiele lat nie słyszałem tak wspaniale zagranego Koncertu fortepianowego Scumanna. Wielki talent zazwyczaj objawia się wcześnie. Potem można już tylko doskonalić tecnikę, rozwijać osobowość. rozmawiał bartosz kamiński 6 XVI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Copina dzień czternasty 14 października 2010 r.

7 We need to find a favourite Józef Kański podczas przesłucań Konkursu Copinowskiego w 2010 roku at a Copin Competition audition, 2010»»Bartosz Kamiński: How long ave you been observing te Copin Competition? Józef Kański: Since te first post-war competition in I was just a student ten, and sometimes I would sneak into te sessions. During te 1955 competition, I began writing music criticism; before tat, I tougt I would become a professional pianist. Tat competition ad more panace and a more international caracter tan in 1949, so a competent writer was well received. Tat is ow I became a music reviewer.»»wic of te competitions is most memorable to you? Wo knows, maybe tose two just after te war. Do you know wy? Because wen tey ask me today, Wo is your favourite? I m at a loss to answer. No one in particular stands out. However, in te 1949 competition, I was in te audience wit one of te competitors, Barbara Hesse- Bukowska se ad already played (and went on to take second prize). A competitor played te Nocturne in G major. I looked at my neigbour and said, Tere is te first prize! It was Bella Davidovic. It was similar in te 1955 competition. Altoug tere was no single favourite, tere were four players clearly in te lead. Ultimately, tose pianists took te first four places. Tere was no discrepancy between teir impressions of te audience and te verdict of te jury.»»was it te same wit Maurizio Pollini in 1960 and Marta Argeric five years later? Yes, toug in Pollini s case, I couldn t say until after te first stage. He wasn t a Copinist par excellence. However, wen everyone ad played, it was clear e outsone tem all. Ten came te 1970 competition, and te first time te Jury rejected a pianist tat te public and press felt was one of te leaders, if not te winner. Tat was Jeffrey Swann, wo didn t even make it to te final. Tat was te beginning of a new era te greats being rejected at te Copin Competition.»»Wic one of tose greats do you consider was treated especially unfairly? Nelson Goerner. In 1995, e didn t even make it to te final. Today we know e is one of te world s leading pianists. Luckily Kazimierz Kord, te director of te Polis National Pilarmonic at te time, organised a concert several days after te Competition, were Goerner ad an opportunity to present is repertoire for te final stage. At te time, competitors ad to perform not just one of te piano concertos, but also one of te oter Copin compositions for piano and orcestra. In fact, tat was my idea. I was part of te programming committee for te competition, Wen tey ask me today, Wo is your favourite? I m at a loss to answer. and came up wit te initiative to expand te programme of final sessions to include anoter piece. For one reason, to keep tings interesting, but also to promote Copin s works wit orcestra, wic are muc less well-known trougout te world.» Noneteless, tat idea was quickly dropped, because tey decided tat playing anoter piece in te final did not add muc to te performer s evaluation. Professor Zuravlev s wife was really against it: se tougt it was too ambitious for participants wo sould be focusing on performing a concerto. At te Tcaikovsky Competition in Moscow, competitors are required to play two concertos, including one by Tcaikovsky. To add to tat, participants often select a Racmaninov or Brams concerto as one of te second pieces, and tat is not too ambitious for anyone. For a pianist wo makes it to te final of a competition as prestigious as te Copin Competition, it sould not be a problem to perform two pieces wit orcestra, especially since te second one is muc sorter.»»all te more so, because wit eac competition, participants play increasingly difficult pieces wit greater ease. Organisers ave pointed out tat, wit respect to piano tecnique, tis year s Competition is at an extremely ig level. I remember wen Jon Browning, an American virtuoso and laureate of te Queen Elizabet Competition in Brussels, was a guest in Warsaw. Jan Weber played im Ignacy Friedman s recording of Copin s Polonaise in B major. Browning nodded and said, We ave no tecnique at all. Because excellent tecnique is more tan just about fingers running at a breakneck pace across te keyboard. Ignacy Friedman, as my piano professor recalled, played te fastest passages in Liszt s Mepisto Waltz at suc speed tat you could ardly ear tem, but te audience got te cills because it sounded like satanic cackle. Tat is tecnique. Meanwile, today, well young pianists don t take teir example from te old masters. Wat s worse, I ave te impression tat teir professors do not listen to te old recordings eiter, or do not draw te rigt conclusions from tem.»»it seems unfair to compare young pianists to great, mature masters. You know, tere are tose wo maintain tat one of te best concerts by Marta Argeric was er performance at te Geneva Competition in I listened to tat performance on te radio and must admit tat I didn t ear suc a well played Scumann Piano Concerto again for many years to come. Great talent usually sprouts early. Later, you migt perfect tecnique, or develop your personality. interview by Bartosz Kamiński»» Jutro: Wielkie kariery tyc, którzy nie wygrali tomorrow: Second place, first-class career 14 October, 2010 day fourteen Te 16t International Fryderyk Copin Piano Competition 7

8 copin express koniec drugiego etapu end of te second stage Beata Bolesławska (TVP Kultura), Ingolf Wunder, Austria Decyzja podjęta Te decision as been made François Dumont, Francja France Daniil Trifonow, Rosja Russia Lukas Geniušas, Rosja Litwa Russia Lituania Ingolf Wunder, Austria Copin Express Copin Express oficjalny dziennik XVI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Copina wydawca publiser Instytut Adama Mickiewicza Polska culture.pl iam.pl & Gramopone music magazine gramopone.co.uk redaktor naczelny editor-in-cief Aleksander Laskowski redakcja angielska englis language editor Emma Baker (Gramopone music magazine) zespół editors Bartosz Kamiński, Krzysztof Komarnicki, Dominik Skurzak, Małgorzata Wende foto poto Wojciec Grzędziński, Bartosz Sadowski projekt design Marek Zalejski layout & prepress Studio Q Organizator XVI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Copina Narodowy Instytut Fryderyka Copina Organiser of te 16t International Fryderyk Copin Piano Competition Te Fryderyk Copin Institute nifc.pl 8 Te 16t International Fryderyk Copin Piano Competition day fourteen 14 October, 2010