MIĘDZYSZKOLNA LIGA PRZEDMIOTOWA PŁOCK Zadania konkursowe z przyrody dla klasy V

Transkrypt

1 MIĘDZYSZKOLNA LIGA PRZEDMIOTOWA PŁOCK 0 Zadania konkursowe z przyrody dla klasy V

2 Drogi uczniu! Witaj w Międzyszkolnej Lidze Przedmiotowej 0r. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się odpowiedzieć na wszystkie pytania. Test składa się z zadań Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem Dokładnie wykonuj polecenia, a odpowiedzi zapisuj w wyznaczonych miejscach. Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 60 minut. Pracuj samodzielnie. POWODZENIA

3 Zadanie 0 - p W przyrodzie wszystkie substancje występują w trzech stanach skupienia: Podpisz poprawnie rysunki przedstawiające modelową budowę cieczy, gazów i ciał stałych A B C Zadanie 0 - p Substancje występujące w przyrodzie podlegają zjawiskom fizycznym i przemianom chemicznym. W poniższej wyliczance podkreśl przemiany chemiczne: gotowanie jaj, tarcie ziemniaków, smażenie mięsa, siekanie pietruszki, pieczenie chleba, spalanie świecy, rdzewienie samochodu, krojenie chleba, mieszanie sałatki Zadanie 3 0-3p Rodzice Kuby dostali od niego list z wakacji. Przeczytaj go uważnie i wpisz do odpowiednich rubryk tabeli ciała stałe, które wyróżniono w tekście: Wczoraj byliśmy na pieszej wycieczce po okolicy. Musieliśmy przeprawiać się przez strumień, na którym nie było mostu. Przechodziliśmy na drugi brzeg po spróchniałej desce. Niestety deska pękła, kiedy przez nią przechodziłem i wpadłem do wody. Wydostałem się ze strumienia dzięki pomocy Krzysia, który nagiął długą gałąź rosnącego na brzegu drzewa. Zanim ją jednak złapałem kilka razy uderzyła mnie w twarz. Na gałęzi była miękka żywica, która pobrudziła mi ubranie. Gdy wychodziłem na brzeg but ugrzązł mi w mokrej glinie. Bosą nogą stanąłem na szkle, którego nie zauważyłem. Na szczęście rana nie była głęboka. Wychowawca opatrzył mi ją. Bardzo niezadowolony wróciłam do obozowiska, ponieważ z powodu skaleczenia nie mogłam grać w piłkę z chłopakami. CIAŁA STAŁE plastyczne kruche sprężyste.... 3

4 Zadanie p W przyrodzie występują różne mieszaniny. Podane niżej przykłady oznaczone cyframi od 0 podziel na mieszaniny jednorodne i niejednorodne i wpisz numery we wskazane miejsca. stopy metali,. woda z solą, 3. woda z mąką, 4. benzyna, 5. woda z olejem, 6. woda ze sproszkowaną kredą, 7. alkohol z parafiną, 8. woda z piaskiem, 9. ocet, 0. denaturat. Mieszaniny jednorodne Mieszaniny niejednorodne Zadanie p Uczniowie klasy V chcieli sprawdzi, ile tlenu zawiera powietrze W tym celu przeprowadzili doświadczenie. Do krystalizatora wleli 0ml wody, dla lepszego efektu dodali do wody czerwonego barwnika. Następnie na środku krystalizatora umieścili palącą się świeczkę, po czym przykryli ją zlewką. Co zaobserwowali?. Sformułuj spostrzeżenia i wniosek: Spostrzeżenia Wniosek:... Zadanie p Ilustracja przedstawia schematycznie komórkę roślinną i zwierzęcą. Element komórki oznaczony znakiem X: A. prowadzi proces fotosyntezy B. magazynuje substancje zapasowe C. przechowuje produkty przemiany materii D. steruje aktywnością komórki 4

5 Zadanie 7 0-6p A B C D E Rozwiąż krzyżówkę, a dowiesz się jak nazywa się składnik, którego nie posiada komórka zwierzęca. Po rozwiązaniu krzyżówki właściwe litery wpisz we wskazane miejsca: A4 B6 B5 C9 D4 E7 Znaczenie wyrazów: A) zbudowane z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej B) magazynują zbędne produkty przemiany materii C) zawierają zielony barwnik D) oddziela wnętrze komórki od świata zewnętrznego E) wypełnia wnętrze komórki Zadanie 8 Rysunek przedstawia proces fotosyntezy, charakterystyczny dla roślin zielonych Do tego procesu roślina potrzebuje: A B W wyniku tego procesu roślina wytwarza: A 0-4p B 5

6 Zadanie 9 0 p Uczniowie ustawili na oknie 6 doniczek z siewkami grochu, kolejne 6 doniczek z siewkami grochu ustawili w ciemnym pomieszczeniu. Po 5 dniach dokonali obserwacji, miedzy innymi zmierzyli długość łodygi każdej rośliny oraz wielkość liści, określili również ich kolor. Stwierdzili, że rośliny rosnące w ciemnym pomieszczeniu miały dłuższe łodygi, a ich liście były drobniejsze i żółte, a nie zielone, jak u roślin rosnących w pełnym oświetleniu. Sformułuj problem badawczy sprawdzany przez uczniów: Problem badawczy: Zadanie 0 0 3p Podane poniżej organizmy żyjące w wodzie podziel ze względu na sposób odżywiania i wpisz w odpowiednie miejsce tabeli. zatoczek, pijawka lekarska, rzęsa wodna, szczupak, tatarak, trzcina Organizmy samożywne Organizmy cudzożywne.... Zadanie Wymienionym roślinom przyporządkuj miejsce ich występowania w jeziorze i charakterystyczne cechy budowy. W kwadraty wpisz odpowiednią literę i cyfrę rzymską Nazwa rośliny Miejsce występowania Cechy charakterystyczne. pałka szerokolistna A. roślina przybrzeżna I. liście duże, płaskie, maja komory powietrzne. grzybień biały B. roślina podwodna II. wiotkie łodygi, liście postrzępione i drobne 3. rogatek sztywny C. roślina o liściach pływających III. liście sztywne i mocne, duża część rośliny wystaje ponad powierzchnię wody 0 3p

7 Zadanie Z wszystkich podanych organizmów wodnych ułóż łańcuch pokarmowy. W miejsce kropek wpisz odpowiednie cyfry p Zadanie 3 0 p Mapa przedstawia pasy krajobrazowe Polski. Poprawny opis krajobrazu znajduje się w zestawie: 3 4 A. wąwozy lessowe, czarnoziemy, uprawy buraków cukrowych i chmielu B. jeziora rynnowe, moreny czołowe, głazy narzutowe, Jezioro Śniardwy. C. skały wapienne, jeziora krasowe, wywierzyska, Maczuga Herkulesa. D. kopiaste wierzchołki gór, gołoborza, Jaskinia Raj, Puszcza Jodłowa. 7

8 Zadanie 4 0 4p Poszczególne krainy geograficzne wyróżniają się charakterystycznymi elementami przyrodniczymi takim jak np. depresje, jeziora przybrzeżne, jaskinie i ostańce, jeziora rynnowe, klify. Przyporządkuj wymienione elementy przyrodnicze do podanych krain geograficznych. A. Wyżyna Krakowsko- Częstochowska -... B. Pobrzeże Szczecińskie -... C. Pobrzeże Słowińskie D. Żuławy -... Zadanie 5 0 p Polska ma zróżnicowane pasy krajobrazowe. Są on wynikiem: A. długotrwałej działalności człowieka B. występowania w Polsce różnych stref klimatycznych C. różnorodnych i długotrwałych procesów geologicznych D. występowania różnorodnej szaty roślinnej na określonych terenach Zadanie 6 Na mapie konturowej Polski ciemniejszym kolorem oznaczono: 0 p A. Karpaty B. Góry Świętokrzyskie C. Nizinę Śląską D. Sudety 8

9 Zadanie 7 Na podstawie mapki rozpoznaj państwa sąsiadujące z Polską i wpisz do tabeli nazwy tych państw oraz ich stolice: 0 4p Nazwa państwa Stolica Zadanie 8 Organizmy leśne zamieszkujące warstwę podszytu znajdują się w zestawie: 0 p A. czeremcha, leszczyna, mech płonnik, sarna, B. czeremcha, leszczyna, paproć zwyczajna, jeż C. leszczyna, kalina, paproć zwyczajna, dzik D. leszczyna, czeremcha, kalina, sarna Zadanie 9 W puste prostokąty na ilustracji wpisz odpowiednio określenia: 0 p reducent, konsument roślinożerny, konsument mięsożerny, producent. 9

10 Zadanie 0 Jadąc z miejsca oznaczonego literą D do miejsca B poruszasz się w kierunku: 0 p N C D A. północno - wschodnim B. północno - zachodnim C. południowo wschodnim A B E D. południowo - zachodnim Zadanie Polska to kraj zróżnicowany krajobrazowo o urozmaiconej rzeźbie terenu. Rozpoznaj zaznaczone na mapie hipsometrycznej krainy geograficzne Polski, wpisując w kwadrat właściwą cyfrę, a następnie uzupełnij niżej podane zdania: Nizina Szczecińska 0 6p Nizina Mazowiecka Nizina Podlaska 6 3 Wyżyna Lubelska Nizina Śląska Wyżyna Małopolska 4 5 A. Nizina Śląska leży na.. od Niziny Mazowieckiej (nazwa kierunku geograficznego) B. Wyżyna Lubelska leży na od Niziny Podlaskiej (nazwa kierunku geograficznego) C. Nizina Szczecińska leży w.... części Polski ( nazwa kierunku geograficznego)

11 KARTA ODPOWIEDZI DLA NAUCZYCIELA Klasa V Nr zadania punktacja Proponowane odpowiedzi Proponowana punktacja. (0 ) A gaz B ciało stałe C - ciecz p za rozpoznanie 3 stanów skupienia substancji. (0 ) Przemiany chemiczne: gotowanie jaj, smażenie mięsa, spalanie świecy, pieczenie chleba, rdzewienie samochodu 3. (0 3) CIAŁA STAŁE plastyczne kruche sprężyste miękka żywica mokra glina spróchniała deska.. długa gałąź piłka szkło 4. (0 ) Mieszaniny jednorodne:,, 4, 9, 0 Mieszaniny niejednorodne: 3, 5, 6, 7, 8 5. (0 ) Spostrzeżenia: Płomień świeczki przygasa, a po zgaśnięciu podnosi się poziom wody w zlewce. do 5 jej wysokości p za podkreślenie 5 przemian p za podkreślenie 4-3 przemian p za parę rozpoznanych ciał p za wskazanie 5 mieszanin w zestawach p za pwskazanie 4-3 mieszanin w zestawach p za sformułowanie spostrzeżeń p za sformułowanie wniosku Wniosek: Powietrze zawiera około 5 tlenu 6. (0 ) D p 7. (0 6) A ) MIĘŚNIE B ) - WODNICZKI C ) CHLOROPLASTY D ) BŁONA E ) CYTOPLAZMA p za każdą poprawnie rozpoznaną formę terenu HASŁO: ŚCIANA 8. (0 4) Do tego procesu roślina potrzebuje: A dwutlenku węgla B wody W wyniku tego procesu roślina wytwarza: - związki organiczne (glukozę) - tlen 9. (0 ) Problem badawczy: Wpływ światła na rozwój siewek grochu p za każde poprawne rozpoznanie p

12 0. (0 3) Organizmy samożywne Organizmy cudzożywne rzęsa wodna tatarak trzcina zatoczek pijawka lekarska szczupak 3p za 6 organizmów p za 5-4 organizmy p za 3- organizmy samożywne i cudzożywne. (0 3). A III. C I 3. B II p za właściwe połączenie cech z miejscem występowania. (0 ) p za ułożenie łańcucha pokarmowego 3. (0 ) B 4. (0 4) A. Wyżyna Krakowsko- Częstochowska jaskinie i ostańce B. Pobrzeże Szczecińskie jeziora przybrzeżne C. Pobrzeże Słowińskie - klify D. Żuławy - depresje p za poprawne przyporządkowanie elementu do krainy 5. (0 ) C p 6. (0 ) D p 7. (0 4) Nazwa państwa Stolica. Niemcy Berlin. Czechy Praga 3.. Słowacja Bratysława 4. Ukraina Kijów 5. Białoruś Mińsk 6. Litwa Wilna 7. Rosja Moskwa 8. (0 ) D p 4 p za właściwe rozpoznanie 7 krajów i ich stolic 3p z za właściwe rozpoznanie 6 5 krajów i ich stolic p za właściwe rozpoznanie 4 3 krajów i ich stolic p za właściwe rozpoznanie krajów i ich stolic Ważne! - rozpoznanie w rzędzie 9. ( 0 ). konsument mięsożerny. konsument roślinożerny 3. producent 4. reducent p za poprawne wpisanie wszystkich określeń p za poprawne wpisanie 3 określeń 0. (0 ) C. p

13 . ( 0-6) 6 3 3p za rozpoznanie wszystkich krain p za rozpoznanie 5-4 p za rozpoznanie 3- p za każde uzupełnione zdanie 4 5 Razem: 50 punktów A południowy zachód B południe C północno - zachodniej