WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU. Adam Matkowski Jacek Pawlaczyk

Transkrypt

1 WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU Adam Matkowski Jacek Pawlaczyk

2 Spis treści: I WPROWADZENIE 1. Cykl Ŝycia projektu. II WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU 1. Certyfikowany system zarządzania jakością. 2. Profesjonalna struktura sieci komputerowej i wyposaŝenie. 3. Nowoczesne oprogramowanie. 4. Analizy ryzyka: Phast, Hazop, OOŚ. 5. Optymalizacja techniczno ekonomiczna problemów inwestycyjnych. III POZOSTAŁE ASPEKTY NOWOCZESNYCH METOD PROJEKTOWYCH 1. Dostosowanie struktury organizacyjnej do potrzeb rynku. 2. Kompetentne, na wysokim poziomie zasoby ludzkie. 3. Nowoczesny system zarządzania projektami (VARIO) 4. Dostosowany do potrzeb system szkoleń.

3 I. WPROWADZENIE

4 CYKL śycia PROJEKTU Badanie wykonalności Opracowanie koncepcji projektu, studium wykonalności, przygotowanie i zatwierdzenie strategii realizacji. Decyzja o rozpoczęciu bądź o zaniechaniu projektu. Planowanie - projektowanie Opracowanie projektu budowlanego, kosztorysu i harmonogramu oraz warunków kontraktów z wykonawcami i Zawarcie kontraktów wykonawczych. Budowa Dostawy, prace budowlane i instalacyjne oraz próby. Obiekt jest w znacznym stopniu ukończony. Uruchomienie i rozruch Próby końcowe i wykończenie obiektu. Obiekt jest w pełni gotowy do eksploatacji.

5 MODEL CYKLU śycia PROJEKTU % O b iek t w z na cz n y m s to p n iu u k ończo n y O b ie k t w pe łn i g oto w y do e ks plo a tacji Procent ukończenia D e c yz ja o po dję c iu re a liza cji p ro je ktu Z a w a rcie g łó w n yc h k o n tra któ w E T A P I E T A P II E T A P III E T A P IV WYKONALNOŚĆ PLANOWANIE I PROJEKTOW ANIE BUDOW A URUCHOMIENIE I ROZRUCH od koncepcji przez projekt wykonawczy do realizacji

6 KOSZTY W CYKLU śycia PROJEKTU % Planowane koszty w kolejnych fazach cyklu Ŝycia projektu 50 KaŜdą fazę projektu kończy zarządzanie ryzykiem operacyjnym 10 I II III IV Rzeczywiste koszty w kolejnych fazach cyklu Ŝycia projektu V Wycofanie z eksploatacji Działania podejmowane w początkowych fazach wpływają istotnie na koszty w całym okresie realizacji projektu i rozwój 10% Koszt w cyklu Ŝycia Cykl realizacji projektu Produk Badania cja 30% Eksploatacja i utrzymanie 60% I II III IV Kamienie milowe

7 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU

8 CERTYFIKOWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ Projektujący i budujący sieć gazową powinni stosować system zarządzania jakością. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe. (Dz. U. z dnia 11 września 2001 r.)

9 Stosujemy zintegrowany System Zarządzania Jakością, Środowiskiem, Bezpieczeństwem i Higieną Pracy wg norm ISO 9001, 14001, PN-N Uzyskaliśmy równieŝ potwierdzenie wdroŝenia Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji wg normy ISO/IEC 27001

10 OBSZARY ZARZĄDZANIA PROJEKTAMI Jakość PRO`CESOWE PODE`JŚCIE DO ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ ZARZĄDZANIE SPÓŁKĄ KLIENT PROCESY WSPOMAGAJĄCE PROCESY PODSTAWOWE PROCESY WSPOMAGAJĄCE KLIENT PROCESY WSPOMAGAJĄCE PROCESY POMOCNICZE

11 ZARZĄDZANIE SPÓŁKĄ PROCESY WSPOMAGAJĄCE PROCESY PODSTAWOWE PROCESY WSPOMAGAJĄCE METODOLOGIA KLIENT Oferty Umowy Marketing Zadania projektowe Usługi serwisowe Doradztwo techniczne Inwestycje Weryfikacja Dokumentacji Powielanie Dokumentacji Archiwizowanie Prac studialnych Projektowania - 2D Projektowania - 3D Obliczeń wytrzymałościowych KLIENT Kosztorysowania PROCESY WSPOMAGAJĄCE - Podzlecenia - Obsługa geodezyjna i geologiczna - Obsługa ekonomiczne i kosztorysowa projektów - Obsługa Informatyczna Prac geodezyjnych i geologicznych PROCESY POMOCNICZE Zarządzanie zintegrowanym systemem jakości, środowiskiem, bhp Zarządzanie finansami; Controling Zarządzanie zasobami ludzkimi i materiałowymi

12 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU 2. Profesjonalna struktura sieci komputerowej i wyposaŝenie

13 Schemat sieci komputerowej NOWOCZESNA STRUKTURA SIECI KOMPUTEROWEJ JEST WYMOGIEM WE WSPÓŁCZESNYCH TENDENCJACH PROJEKTOWYCH!

14 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU 3. Nowoczesne oprogramowanie a) projekty procesowe (Chemcad, Hysys)

15 Projekt procesowy Parametry wsadowe i wyjściowe - Temperatura - Ciśnienie - Skład chemiczny - NatęŜenie przepływu

16 Projekt procesowy obejmuje: Koncepcję procesu Projekt procesowy Wybór modelu matematycznego (SRK, Peng-Robinson, NRTL i inne) Obliczenia termodynamiczne Obliczenia hydrauliczne rurociągów Optymalizację procesu: - jak najmniejsze zuŝycie mediów i energii - maksymalne wykorzystanie ciepła - zagospodarowanie produktów ubocznych

17 Raporty z obliczeń zawierająchemcad szczegółowe dane Projekt procesowy Układ azotowy chłodzenia propanu Ogrzewanie wody spalinami AspenTech Hysys kaŝdego ze strumieni: temperaturę ciśnienie przepływ skład chemiczny własności fizykochemiczne Optymalizacja ilości powietrza Optymalizacja ilości gazu

18 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 3. Nowoczesne oprogramowanie b) metodologia 3D (Autoplant...)

19 Metodologia projektowania 3D AutoPLANT Modelowanie instalacji technologicznej ArchitecturalDesktop Modelowanie elementów architektonicznych Explorer ID Wykrywanie kolizji Wizualizacja projektu ISOGEN Generowanie dokumentacji 3D Advance Steel+Concret Modelowanie konstrukcji budowlanych Robot Millennium Obliczenia konstrukcji CIVIL 3D Cyfrowy model terenu PlantFLOW Obliczenia hydrauliczne AutoPIPE Obliczenia wytrzymałościowe rurociągów

20 SCHEMAT ZALEśNOŚCI FUNKCJONALNYCH SKŁADNIKÓW SYSTEMU 3D Opracowanie mapy do celów projektowych LDD3 ZałoŜenia dla projektu instalacji Baza specyfikacji materiałowych SPECGEN Przygotowanie danych geodezyjnych, NMT LDD3 Schemat technologiczny P&ID Schemat technologiczny P&ID Budowa i rozmieszczenie modelu konstrukcji budowlanych ADVANCE STEEL Orurowanie aparatów AUTOPLANT Modele aparatów EQUIPMENT Analiza hydrauliczna PLANT FLOW SIMONE Analiza wytrzymałości AUTO PIPE FEMAP ABAQUS ZałoŜenia dla projektu instalacji Dokumentacja wykonawcza budowlana CIVIL DESIGN LDD3 ADT Analiza kolizji instalacji EXPLORER I/D Dokumentacja wykonawcza budowlana ISOGEN LDD3

21 Proces projektowania instalacji technologicznej 1. PRZYGOTOWANIE BAZY KOMPONENTÓW 2. BUDOWA MODELU 3D INSTALACJI (PIPING) 3. WSPÓŁPRACA MIĘDZYBRANśOWA W RAMACH PROJEKTU 3D 4. ANALIZA KOLIZJI PROJEKTOWANEJ INSTALACJI Z INNYMI OBIEKTAMI INFRASTRUKTURY 5. ANALIZA WYTRZYMAŁOŚCIOWA I HYDRAULICZNA PROJEKTOWANEJ INSTALACJI 6. WYGENEROWANIE DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ

22 Współpraca międzybranŝowa przekazanie modelu MODEL 3D INSTALACJI TECHNOLOGICZNEJ AUTOPLANT KONSTRUKTORZY ARCHITEKCI DROGOWCY INSTALATORZY INNI

23 Współpraca międzybranŝowa konstruktorzy ADVANCE STEEL Tłocznia Jarosław Hala spręŝarek

24 Współpraca międzybranŝowa architekci ARCHITECTURAL DESKTOP (ADT) Centrum edukacyjno-sportowe w Krośnicach. Tłocznia Szamotuły. Kontener spręŝarki. Budynek SRP Jarosław

25 Analiza kolizji instalacji EXPLORER I/D 1. WYKRYCIE KOLIZJI WEWNĄTRZ PROJEKTOWANEJ INSTALACJI TECHNOLOGICZNEJ 2. WYKRYCIE KOLIZJI INSTALACJI Z INNYMI OBIEKTAMI INFRASTRUKTURY Kolizja zaślepki-okulara z konstrukcją pomostu. Kolizja podpory rury z konstrukcją pomostu.

26 Analiza wytrzymałościowa i hydrauliczna AUTO PIPE, FEMAP, ABAQUS MODEL 3D INSTALACJI TECHNOLOGICZNEJ OBLICZENIA WYTRZYMAŁOŚCIOWE OBLICZENIA HYDRAULICZNE W WYNIKU ANALIZ MOGĄ BYĆ WPROWADZONE POPRAWKI DO MODELU INSTALACJI np.: ZMIANA ŚREDNICY RUR ZMIANA MATERIAŁU RUR ZMIANA ROZMIESZCZENIA PODPÓR ZMIANA UKŁADU ORUROWANIA INNE

27 Analiza hydrauliczna PLANT FLOW 1. SPADKI CIŚNIENIA nr punktu zawór 2. ROZKŁAD PRĘDKOŚCI I NATĘśENIA PRZEPŁYWU prostka łuk 3. ROZKŁAD TEMPERATUR W SIECIACH RUROCIĄGÓW DLA STANÓW USTALONYCH PRZEPŁYWÓW JEDNOFAZOWYCH trójnik Odcinki wlotowe do filtrów. Model obliczeniowy. PROGRAM ZAWIERA BIBLIOTEKĘ GAZÓW I CIECZY Z KILKOMA MODELAMI RÓWNANIA STANU. MOśNA MODELOWAĆ KRYZĘ, FILTR SIATKOWY, PRZEPŁYWOMIERZ TURBINOWY, KIEROWNICE ŁOPATKOWE I WYMIENNIKI CIEPŁA

28 Analiza statyczno - wytrzymałościowa konstrukcji ROBOT STRUCTURAL ANALYSYS, ADVANCE STEEL Wymiarowanie słupa stalowego - raport Obwiednia momentów zginających.

29 Analiza statyczno - wytrzymałościowa konstrukcji ROBOT STRUCTURAL ANALYSYS 2010 Model numeryczny zbiornika konstrukcja prętowo powłokowa. Rozkład napręŝeń obwodowych w płaszczu zbiornika. Odpór gruntu pod dnem zbiornika.

30 Generowanie dokumentacji projektowej ISOGEN, 3D STUDIO MAX PRZEKROJE PŁASKIE 2. IZOMETRYCZNE WIDOKI POGLĄDOWE 3. IZOMETRYCZNE RYSUNKI MONTAśOWE 4. ZESTAWIENIA MATERIAŁÓW 5. WIZUALIZACJE PROJEKTU

31 Dokumentacja projektowa rysunki konstrukcyjne ROBOT STRUCTURAL ANALYSYS, ADVANCE STEEL Konstrukcja stalowa dachu. Hala reduktorowni Szopienice

32 Dokumentacja projektowa rysunki montaŝowe c.d. ISOGEN ZESTAWIENIE MATERIAŁÓW

33 Dokumentacja projektowa wizualizacje projektu 3D STUDIO MAX 2009 Tłocznia Jarosław Zespół agregatów spręŝających i pole zaworowe.

34 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 3. Nowoczesne oprogramowanie c) obliczenia wytrzymałościowe

35 Obliczenia wytrzymałościowe Prowadzimy róŝne typy analiz konstrukcji: Liniowa i nieliniowa analiza napręŝeń dla obciąŝeń statycznych, Analiza stabilności połoŝenia obiektów liniowych posadowionych w gruncie, Analiza dynamiczna (wyznaczanie postaci drgań własnych, odpowiedź konstrukcji na drgania wymuszone), Analiza statyczna i dynamiczna konstrukcji wsporczych rurociągów, Obliczenia napręŝeń z uwzględnieniem zjawisk kontaktowych

36 Obliczenia wytrzymałościowe Przykłady naszych prac: (kliknij na rysunku z czerwoną ramką aby powiększyć) MSC.Patran 2000 r2 22-Nov-01 12:38:55 rurociągi międzyoddziałowe stacja filtrów gazu dolot gazu do spręŝarki wylot gazu ze spręŝarki pozostałe rurociągi Y Z X Temat: Orurowanie chłodnicy silnika. Rys.: Postacie drgań własnych; forma 3 Analiza statyczna Analiza dynamiczna [Pa] krawędź kołnierza krawędź pokrywy Analiza z zastosowaniem elementów powłokowych Analiza z kontaktem

37 Obliczenia wytrzymałościowe Przykłady naszych prac: (kliknij na rysunku z czerwoną ramką aby powiększyć) HDD - INSTALACTION PULLING Analiza statyczna z elementani powłokowymi Symulacja przewiertu kierunkowego Zaawansowana analiza z elementami bryłowymi Analiza statyczna

38 Obliczenia wytrzymałościowe Forma drgań własnych rurociągów z konstrukcją wsporczą

39 Obliczenia wytrzymałościowe Symulacja wykonania przewiertu kierunkowego HDD (kliknij na rysunku, aby uruchomić animację)

40 Obliczenia wytrzymałościowe Model układu króćców pomiarowych z zastosowaniem elementów bryłowych. ABAQUS

41 Obliczenia wytrzymałościowe Analiza statyczna fitting u z zastosowaniem elementów bryłowych. ABAQUS

42 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 3. Nowoczesne oprogramowanie d) metodologia 2d

43 METODOLOGIA 2D aplikacja własna - Profil

44 PROFIL CECHY ZASADNICZE - przyspieszone projektowanie dna wykopu - automatyczne wstawianie: robót mechanicznych, izolacji, łuków, spadków gazociągu, zabezpieczeń, taśmy ostrzegawczej, słupków znacznikowych w Pz-tach - generowanie roboczego zestawienia materiałów - wykrywanie kolizji między poszczególnymi uzbrojeniami na gazociągu - obliczenia danych dla kosztorysowania - długości w podziale na: - uŝytki, roboty, rodzaje rur, nawierzchnie itp. - zestawienie przewiertów w wymaganych zakresach - objętości wykopów - inne niezbędne do kosztorysowania

45

46 WYKORZYSTANIE ZDJĘĆ SATELITARNYCH GOOGLE EARTH

47 WYKORZYSTANIE ORTOFOTOMAP

48 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 3. Nowoczesne oprogramowanie e) optymalizacja hydrauliczna oraz parametrów termodynamicznych

49 S I M O N E Pakiet programowy umoŝliwiający wykonywanie analiz hydraulicznych i termodynamicznych w stanach statycznych i dynamicznych Modelowanie pracy układów gazociągowych: dynamiczne modelowanie krzywych poboru gazu modelowanie dynamiczne włączania i wyłączania fragmentów sieci (zaworów odcinających) wykorzystanie akumulacji gazociągów Modelowanie dynamiki procesów termodynamicznych moŝliwe jest modelowanie szczegółowego rozkładu temperatur na rurociągu (n.p. dla podwodnych rurociągów, przy symulacji przepływów w tłoczni) uwzględnione są następujące zjawiska termodynamiczne: - dynamika przemian wynikających z efektu Joule a Thompsona - przepływy ciepła związane z wymianą pomiędzy gazem a otoczeniem z uwzględnieniem pojemności cieplnej otoczenia

50 S I M O N E

51 PLYNOS I STRATA Pakiet programowy umoŝliwiający wykonywanie analiz hydraulicznych i termodynamicznych w stanach statycznych Modelowanie pracy układów gazociągowych i tłoczni: moŝliwość tworzenia duŝych schematów obliczeniowych np. krajowy system przesyłowy gazu E modelowanie wymiany ciepła gazu z otoczeniem (rura + grunt) modelowanie podgrzewu gazu podczas spręŝania w tłoczniach modelowanie współpracy systemu gazowniczego z punktami dostawy gazu : - złoŝa gazu - PMG - punkty importu gazu - odazotownie

52 Odcinek DN1380 Odcinek DN1380 Temperatura [C] Ciśnienie [kpa] ,1 6,0 6,0 15,0 DN ,3 15,0 DN1380 2,0 2,0 2,0 STRATA PLYNOS

53 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 4. Analizy ryzyka: Phast, Hazop, OOŚ

54 Ryzyko definicja i składniki Ryzyko to moŝliwość wystąpienia niepoŝądanego skutku w określonym czasie lub w określonych okolicznościach. RYZYKO = prawdopodobieństwo stwo x wielkość niepoŝą Ŝądanych skutków

55 Ocena ryzyka Zasada ALARP (ang. as low as reasonably practicable): tak niewiele (ryzyka), jak to praktycznie uzasadnione

56 Ryzyko kontrolowane system zarządzania bezpieczeństwem DANE PROJEKTOWE 1. Wybór trasy. 2. Dobór materiałów. 3. Parametry obliczeniowe (temp., ciśnienie). 4. Środowisko pracy. 5. Systemy kontrolno-pomiarowe. 6. Systemy zamykania i izolowania odcinków gaz. 7. Kontrola przepływu i wykrywanie nieszczeln. 8. Systemy odgazowania instalacji. ZAPEWNIENIE INTEGRALNOŚCI SYSTEMU 1. Inspekcje terenowe. 2. Inspekcje na podstawie ocen ryzyka. 3. Konserwacja urządzeń dla zapewnienia niezawod. 4. Strategia kontroli rozwoju korozji. 5. BieŜący monitoring instalacji. 6. Systemy zarządzania integralnością gazociągu. ZEWNĘTRZNE MODELE RYZYKA 1. Modele konsekwencji awarii. 2. Modele szacowania ryzyka. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM 1. Identyfikacja zagroŝeń (HAZOP STUDY). 2. Analiza częstotliwości i konsekwencji zdarzeń. 3. Szacowanie ryzyka. 4. Kontrola ryzyka. SYSTEM ZARZĄDZANIA OPERATORA GAZOCIĄGU 1. Wewnętrzna polityka bezpieczeństwa. 2. Praktyka. 3. Procedury. PROCEDURY AWARYJNE 1 Plany szybkiego reagowania. 1 Instrukcje reagowania. Plan operacyjny i system bezpieczeństwa Plan zarządzania zasobami środowiska. Plan zapewnienia bezpieczeństwa konstrukcji. Normy i akty prawne

57 Schemat realizacji badania HAZOP

58 Analizy skutków fizycznych uwolnienia gazu w programie Phast Professional Czas opróŝniania instalacji Ilość uwolnionego gazu, Zasięg oddziaływania strefy cieplnej Zasięg oddziaływania fali nadciśnienia Plant Flow lub Simone

59 Przykładowy arkusz roboczy badania HAZOP

60 Bezpieczeństwo optymalizacja nakładów Nakłady Efekty Bezpieczeństwo

61 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 5. Optymalizacja techniczno ekonomiczna problemów inwestycyjnych a) zasady i kryteria optymalizacji i opłacalności

62 OPTYMALIZACJA RYZYKO EKONOMIKA PRZESYŁU Parametry układu przesyłowego konfiguracja układu i przebieg tras gazociągów wybór ekonomicznej średnicy dobór materiałów wybór rodzaju próby rozruchowej wybór zastosowania tłoka diagnostycznego dobór lokalizacji i pojemności PMG Badanie opłacalności budowa układu gazociągów i ich etapowanie budowa obiektów nieliniowych i ich etapowanie rozbudowa i modernizacja obiektów systemu KRYTERIA techniczne ekonomiczne KRYTERIA NPV IRR B/C DECYZJA INWESTYCYJNA EFEKTYWNOŚĆ

63 PRZEBIEG I PROCEDURY ZWIĄZANE Z ANALIZĄ EKONOMICZNĄ REALIZACJA INWESTYCJI Wynik zadowalający obie strony ANALIZA Znalezienie tańszych źródeł dostaw Zwiększenie wielkości sprzedaŝy Negocjowanie rentownej ceny sprzedaŝy Zmiana zasięgu gazyfikacji ObniŜenie kosztów budowy nowe technologie, oszczędności lepsza organizacja prac itp.. ObniŜenie kosztów eksploatacji ObniŜenie ceny sprzedaŝy Zmiana sposobu finansowania inwestycji

64 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 5. Optymalizacja techniczno ekonomiczna problemów inwestycyjnych b) optymalizacja topograficzna układu przesyłowego

65 OPTYMALIZACJAPRZEBIEGU TRASY GAZOCIĄGU WYSOKIEGO CIŚNIENIA Metody graficzne: praktyczna weryfikacja trasy w terenie z uwzględnieniem uwarunkowań własnościowych, przyrodniczych i topograficznych TWIERDZENIE: Konfiguracja układu rozgałęzionego jest optymalna, jeŝeli kąty zawarte pomiędzy odgałęzieniami w danym węźle są kątami dopełniającymi kątów trójkąta o bokach proporcjonalnych do kosztów jednostkowych średnic gazociągów wychodzących tego węzła C 1 O 1 A Z Rys. nr 1 3 A R O B 2 2 Z Rys. nr 2 1 ~ k1 R1 R2 2 ~ k2 C 3 ~ k3 4 ~ k4 5 ~ k5 B f - średnice, k - koszty jednostkowe średnic

66 TECHNIKA KONSTRUKCJI OPTYMALNEJ KONFIGURACJI UKŁADU: WĘZEŁ R 1 DANE: 8 usytuowanie źródła gazu / Z /, 8 punkty odbioru / A, B, C /, 8 ciśnienie / P A, P B, P C /, 8 pobory w kaŝdym z punktów / Q A, Q B, Q C / WĘZEŁ R 2 Z Rys. nr 1 1 ~ k1 A 3 ~ k3 4 ~ k4 R1 R2 2 ~ k2 5 ~ k5 C B O 5 Rys. nr 2 k 3 R 2 k 4 O 4 k 3 A R 4 O 3 Z R 1 R R 1 2 O 2 R 3 k 1 k 2 C k 5 B 2 1 R O R 1 A K R2 ŹRÓDŁO Rys. nr 3 Rys. nr 4 R 2 Z R 1 B C K R1

67 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 5. Optymalizacja techniczno ekonomiczna problemów inwestycyjnych c) dobór średnicy, ciśnienia roboczego, gatunku stali

68 30 28 dobór średnicy, ciśnienia roboczego i gatunku stali tys. zł na 1000 m3 i 100 km X-65 X-70 X / / / / / /5.2 ciśnienie średnica dla DN1400 wybór droŝszej stali L550 (X-80) obniŝa koszt gazociągu o 15% (wzgl. stali L445)

69 JEDNOSTKOWE KOSZTY TRANSPORTU GAZU 29,00 28,00 27,00 26,00 25,00 tys. zł na 1000 m 3 i 100 km 24,00 23,00 22,00 21,00 20,00 19,00 X X X X ,00 17,00 16,00 X X ,00 14, / / / 5.2 Modelowy układ przesyłowy odcinka gazociągu z tłocznią (model zmiennego rozstawu tłoczni)

70 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 5. Optymalizacja techniczno ekonomiczna problemów inwestycyjnych d) optymalizacja grubości ścianki rurociągu

71 Macierz wstępnej oceny wybranych producentów rur stalowych duŝych średnic Firma Dane Salzgitter Grossrohre U.S. Steel Koszyce Ferrum S.A. Arcelor Mittal Ostrawa Europipe Mulheim Khartsyzk (Ukraina) Program produkcji ( śr., śc., dł.) , 7 25, do 18,3 m ,17 do 18,0 m ,0 12,5 do 14,2 m 323, ,6 12,5 do 12,5m ,0 40 do 14,2m ,4 32 do 12,2m Gatunek stali Rodzaj izolacji do L 555MB X 80 3 LPE 3 LPP FBE + wewn. - do L 485 MB X 70 do 485 MB X 70 3 LPE 3 LPP - do L 485 MB X 70 3 LPE - do L 555 MB X 80 3 LPE 3 LPP + wewn. do L 555 MB X 80 3 LPE 3 LPP + wewn. Zdolność produkcyjna do 200tyś. t/r 90 tyś. t/r 40 tyś. t/r 45 tyś. t/r razem GRUPA do 1 mln. t/r do 1,5 mln. t/r. Prognoza cen (rura czarna) 920 / t 199 / mb 820 / t 177 / mb 890 / t 192 / mb 880 / t 190 / mb 930 / t 200 / mb 905 / t 195 / mb Prognoza cen (rura izolowana) 1100 / t 237 / mb 1020 / t 220 / mb 1090 / t 234 / mb 1080 / t 232 / mb 1112 / t 240 / mb 1087 / t 234 / mb

72 RANKING ROZWIĄZAŃ producent - materiał - grubość ścianki: DN700 8,4 MPa 1) średnica DN700 ciśnienie 8,4 MPa izolacja zewn. nn nv ranking 1) producent materiał grubość ścianki [mm] Koszt ułoŝenia 2) 100 km gazociągu [mln zł] RóŜnica kosztów na 100 km gazociągu [mln zł] 1 U.S.Steel Koszyce L485 MB ,2-2 Salzigitter Grossrohe L485 MB ,0 3,8 3 Ferrum S.A. L485 MB ,7 4,5 4 U.S.Steel Koszyce L450 MB ,4 5,2 5 Ferrum S.A. L450 MB ,3 6,1 6 Arcelor Mittal Ostrawa L485 MB ,7 7,5... ostatnia Khartsyzk (Ukraina) L450 MB ,4 46,2 1 U.S.Steel Koszyce L485 MB ,3-2 U.S.Steel Koszyce L450 MB ,0 0,7 3 Salzigitter Grossrohe L485 MB ,0 3,7 4 Ferrum S.A. L485 MB ,8 4,5 5 Salzigitter Grossrohe L450 MB ,5 5,2 6 Ferrum S.A. L450 MB ,1 5, ostatnia Khartsyzk (Ukraina) L555 MB 14,2 194,1 31,8

73 Wybór odpowiedniego materiału oraz dostawcy moŝe okazać się kluczowy dla budŝetu przyszłej inwestycji poniewaŝ róŝnica pomiędzy rozwiązaniem rekomendowanym a najgorszym moŝe wynosić odpowiednio dla: - DN700 PN mln zł/100 km ~ 35% - DN700 PN mln zł/100 km ~ 41% - DN800 PN mln zł/100 km ~ 44%

74 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 5. Optymalizacja techniczno ekonomiczna problemów inwestycyjnych e) wpływ powłoki wewnętrznej na jednostkowe koszty transportu

75 OPTYMAZLIZACJA SYSTEMU 2500 bez powłoki z powłoką 2000 mln. [zł] DN 300 DN 400 DN 500 DN 600 DN 700 DN 800 DN 900 DN 1000

76 TEST NAPRĘśENIOWY wzrost NPV o 5% obniŝka kosztów przesyłu o 10% przedłuŝenie okresu eksploatacji powyŝej 40 lat

77 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 5. Optymalizacja techniczno ekonomiczna problemów inwestycyjnych f) wybór rodzaju prób wytrzymałościowych

78 RóŜnice między próbami specjalnymi i standardowymi Próba ciśnieniowa standardowa przebiega przy wytęŝeniu materiału rur w zakresie jego spręŝystości Próba ciśnieniowa specjalna przebiega przy wytęŝeniu materiału rur w zakresie jego plastyczności

79 Próba specjalna podwyŝsza trwałość gazociągu i umoŝliwia lepsze rokowanie jego bezpieczeństwa. EFEKTY TE SĄ OSIĄGANE PRZEZ: zmniejszenie albo usunięcie napręŝeń od układania, napręŝeń dodatkowych z powodu odkształceń, napręŝeń własnych i spiętrzeń napręŝeń, usunięcie miejsc wadliwych w materiale Próba specjalna umoŝliwia in sito ocenę wartości współczynnika projektowego i współczynnika bezpieczeństwa.

80 Unormowany wykres rozciągania stali w układzie napręŝenie normalne odkształcenie trwałe

81 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 5. Optymalizacja techniczno ekonomiczna problemów inwestycyjnych g) optymalizacja współpracy PMG i dobór pojemności magazynowych

82 [mln m 3 /dobę] Stan istniejący i strategia rozbudowy PMG Strategia rozbudowy pojemności magazynowych (regulacja + obow. zapasy) wg. ustawy z dnia 16 luty 2007 r po 2012 Rok PMG Daszewo 30 PMG Mogilno 400/1200 Poznań PMG Bonikowo 130 PMG Wierzchowice Wrocław 500/1200/3500 PMG Kosakowo Gdańsk 250 Gustorzyn Piotrków Trybunalski Katowice PMG Kraków Swarzów Olsztyn Warszawa PMG Brzeźnica Zbiorniki w wyeksploatowanych złoŝach : - istniejące 600/1200 PMG Husów Jarosław 400/500 PMG Strachocina 150/300/ w budowie Zbiorniki w kawernach solnych : - istniejące - w budowie -pojemność czynna [mln m 3 ] -aktualna/projektowana Harmonogram uzyskiwania zapasów obowiązkowych gazu Zapotrzebowanie wg. Projekt PE 2007 wariant traktatowy PE 2005 zapotrzebowanie na gaz ziemny wydobycie krajowe szacowana wielkość importu ilość dni średniego importu gazu zapasy obowiązkowe gazu spełnienie wymagań ustawy mld m 3 mld m 3 mld m 3 dni mln m 3 mln m ,6 4,3 9, ,4-15,5 4,5 9,9-11, brak ,3-17,4 4,8 10,5-12, ,1-19,3 5,0 11,1-14, Strachocina, Husów częściowo ,5-20,3 5,2 11,3-15, Wierzchowice ,9-21,4 5,3 11,6-16, Kosakowo, Mogilno spełnienie SUMA 1150 Planowane rozbudowy PMG 82

83 II. WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU II 5. Optymalizacja techniczno ekonomiczna problemów inwestycyjnych h) optymalizacja układów dystrybucyjnych

84 OPTYMALIZACJA UKŁADÓW DYSTRYBUCYJNYCH Konfiguracja sieci Ilość, zasięg oddziaływania i przepustowość stacji redukcyjno pomiarowych, Dobór ciśnienia roboczego: średnie niskie niskie ciśnienie D E Dobór tworzywa na rury przewodowe: stal polietylen B C B Warianty zasilania odbiorców z sieci dystrybucyjnej: - bezpośrednio z sieci wysokiego ciśnienia - z sieci średniego ciśnienia - z sieci średniego ciśnienia z redukcją na ciś. niskie - z sieci niskiego ciśnienia - z sieci podwyŝszonego niskiego ciśnienia 0,1 MPa A średnie ciśnienie wysokie ciśnienie

85 OPTYMALIZACJA UKŁADÓW DYSTRYBUCYJNYCH Porównanie nakładów i kosztów eksploatacji gazociągów średniego i niskiego ciśnienia Długość sieci - 15,91 km Ilość przesyłu gazu - 2,3 mln m 3 /rok Ilość odbiorców 589 szt Kosztów budowy Opłacalność (koszty sprowadzone) Nakłady inwestycyjne mln. zł Nadzór Przyłącza Stacja II st. Gazociągi Dokumentacja Nadzór Przyłącza Stacja I st. Gazociągi Dokumentacja Koszty sprowadzone mln. zł % taniej n/c śr/c n/c śr/c

86 III. POZOSTAŁE ASPEKTY NOWOCZESNYCH METOD PROJEKTOWYCH

87 1. Dostosowanie struktury organizacyjnej do potrzeb rynku W ostatnich dwóch latach DR Dyrektor Projektowania i Rozwoju Sekcja GRI Sekcja procesowa Sekcja modelowania 3D RP Pracownia Studiów i Analiz RG Pracownia Gazociągowa RT Pracownia Technologiczna GP - 1 GP - 2 RB Pracownia Budowlana RW Pracownia Instalacyjna RB Pracownia Budowlana GP - 3 GP - 4 Sekcja ochrony środowiska Sekcja negocjatorów RI Pracownia Informatyki i Rozwoju RK Pracownia Kosztorysowania i Analiz Ekonomicznych GP - 5

88 III 2. Kompetentne, na wysokim poziomie zasoby ludzkie rzeczoznawcy uprawnieni projektanci konsultanci

89

90 III 3. Nowoczesny system zarządzania projektami (VARIO)

91 III 4. Dostosowany do potrzeb system szkoleń

92 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY PRACY