BILANS ENERGETYCZNY. Wykorzystanie energii. Przepływ energii. Barbara Pietrzak, Ekologia 2018, Wydział Biologii UW

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BILANS ENERGETYCZNY. Wykorzystanie energii. Przepływ energii. Barbara Pietrzak, Ekologia 2018, Wydział Biologii UW"

Transkrypt

1 BILANS ENERGETYCZNY Wykorzystanie energii OSOBNIK Przepływ energii EKOSYSTEM Część I Część II Barbara Pietrzak, Ekologia 2018, Wydział Biologii UW

2 I. prawo termodynamiki Energia nie może powstawać z niczego Źródła energii: - promieniowanie świetlne - zredukowane wiązania chemiczne - nieorganiczne - organiczne organizmy zależne od wydajności procesów anabolicznych innych organizmów II. prawo termodynamiki Podczas przemian pewna ilość energii jest tracona

3 H 2 O Aktywność biologiczna ostatecznie zależy od otrzymanej energii słonecznej, jednak nie sama energia słoneczna określa produkcję pierwotną N P energia + H 2 O + CO 2 C 6 H 12 O 6 + O 2

4 Produkcja roślinożerców jest o około rząd wielkości mniejsza od produkcji, na której bazuje Dlaczego produkcja roślinożerców jest zawsze mniejsza od produkcji roślin, którymi się żywią? 1. Nie cała zasymilowana energia jest przekształcana w biomasę 2. Nie cała biomasa roślin jest konsumowana przez roślinożerców 3. Nie cała skonsumowana biomasa roślin jest asymilowana DOM heat

5 KONSUMPCJA ASYMILACJA RESPIRACJA PRODUKCJA Weiner 1992

6 Wydajność przemian Asymilacja: roślinożercy (+) 20-60% mięsożercy 80-95% Produkcja P Produkcja (wzrost): bezkręgowce 30-40% kręgowce zmiennocieplne 10-30% stałocieplne 1-2% Fekalia i Uryna FU A Respiracja R Konsumpcja: I. 5-50% II. kr kr % kr bzkr 5% bzkr bzkr 25% C Nieskonsumowane

7 Część I Bilans energetyczny organizmu człowieka 1. Dzienne zapotrzebowanie energetyczne 2. Dieta realizująca zapotrzebowanie

8 Dzienne zapotrzebowanie energetyczne TEE = BMR x PAL TEE Total Energy Expenditure całkowity wydatek energetyczny (kcal/dzień) BMR Basal Metabolic Rate metabolizm podstawowy ( kcal/dzień) PAL Physical Activity Level poziom aktywności fizycznej (1,4 2,4 BMR)

9 Dzienne zapotrzebowanie energetyczne W masa ciała (kg) H wzrost (m) ciężarne: +283 karmiące: +675

10 Dzienne zapotrzebowanie energetyczne Rodzaj aktywności Spędzony czas (godz.) Wydatek energetyczny (PAR) Czas x wydatek energetyczny Średni poziom aktywności (PAL) spanie jedzenie i picie 3 1,6 4,8 chodzenie z 15 kg plecakiem 10 3,5 35 suma 24-50,8 2,1

11 Oszacowanie powierzchni dostarczającej spożywanej energii produkt roczna konsumpcja (kcal) wydajność produkcji (kcal/ha) powierzchnia produkująca (ha) Część II Bilans energetyczny populacji ludzkiej suma -

12 Wydajność transferów energii: ~ 5-22 %

13 G D G D NPP produkcja pierwotna netto DOM martwa materia organiczna G łańcuch spasania (grazers) D łańcuch destruentów NPP DOM NPP DOM las step G D G D Przepływ energii przez ekosystemy NPP DOM NPP DOM jezioro

14 konsumenci destruenci producenci martwa materia organiczna

15 Rolnictwo jest kierowaniem przepływami energii System użytkowania ziemie Łowiectwo i zbieractwo Rolnictwo rewolucja neolityczna Rolnictwo rewolucja przemysłowa Rolnictwo zielona rewolucja Okres Zależności środowiskowe Zależności energetyczne > lat temu < lat temu ~1759 ~1940 Zdobywanie pokarmu z ekosystemów naturalnych Kształtowanie ekosystemów przez uprawę i hodowlę Zastosowanie energii paliw kopalnych w celu zwiększenia produkcji Genetyczna modyfikacja organizmów Pozyskiwanie energii naturalnymi drogami jej przepływu Kierowanie przepływu energii użytecznymi kanałami Import energii spoza granic ekosystemu, uruchomienie nowych źródeł energii Kierowanie przepływem energii na niższych poziomach organizacji

16 Maps of the human appropriation of net primary production (HANPP), excluding human-induced fires. Global average ~25% Europe 43% HANPP Haberl et al. PNAS 2007;104:

17 We show that hunter-gatherers occurred at densities lower than the average for a mammal of our size. Most modern humans, in contrast, concentrate in large cities at densities up to four orders of magnitude greater than huntergatherers, yet consume up to two orders of magnitude more energy per capita.

18

19

20 Produkcja log(nakłady energetyczne)

21 36% of the calories produced by the world s crops are being used for animal feed, only 12% of those feed calories ultimately contribute to the human diet (as meat and other animal products). Calorie delivery fraction per hectare. The proportions of produced calories that are delivered as food are shown. Calorie delivery and losses from major crops. Calories delivered are shown in green (this includes plant and animal calories) and calories that are lost to meat and dairy conversion as well as biofuels and other uses are shown in red.

22

23

rczość pokarmowa Optymalizacja Ŝerowania

rczość pokarmowa Optymalizacja Ŝerowania Wybiórczo rczość pokarmowa Optymalizacja Ŝerowania I. prawo termodynamiki Energia nie moŝe powstawać z niczego II. prawo termodynamiki Podczas przemian pewna ilość energii jest tracona I. prawo termodynamiki

Bardziej szczegółowo

New Life. Twoja droga do lepszej sylwetki! Dawid Pławecki www.jakdobrzeschudnac.pl. Copyright 2015 info@jakdobrzeschudnac.pl

New Life. Twoja droga do lepszej sylwetki! Dawid Pławecki www.jakdobrzeschudnac.pl. Copyright 2015 info@jakdobrzeschudnac.pl New Life Twoja droga do lepszej sylwetki! Dawid Pławecki www.jakdobrzeschudnac.pl Copyright 2015 info@jakdobrzeschudnac.pl UWAGA: Wszystkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej publikacji nie może być powielana,

Bardziej szczegółowo

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY Zagadnienia : 1.Bilans energetyczny - pojęcie 2.Komponenty masy ciała, 3.Regulacja metabolizmu

Bardziej szczegółowo

Ekologia 3/21/2018. Organizacja wykładów, 2017/2018 (14 x ~96 min) Studiowanie (na Uniwersytecie Jagiellońskim)

Ekologia 3/21/2018. Organizacja wykładów, 2017/2018 (14 x ~96 min) Studiowanie (na Uniwersytecie Jagiellońskim) Prof. dr hab. Ryszard Laskowski Instytut Nauk o Środowisku ul. Gronostajowa 7, pok. 2.1.2 www.eko.uj.edu.pl/laskowski konsultacje: środy, 10.00-11.30 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Ekosystemy 1/20

Bardziej szczegółowo

Grupa a b Źródło Collembola 0,1533 2,300 Ganihar 1997 Arachnida 0,0403 2,468 Ganihar 1997 Enchytraeidae 0,2692 1,1 Greiner et al, 2010

Grupa a b Źródło Collembola 0,1533 2,300 Ganihar 1997 Arachnida 0,0403 2,468 Ganihar 1997 Enchytraeidae 0,2692 1,1 Greiner et al, 2010 Projekt Nr Temat Cel Sprzęt Prace terenowe Prace laboratoryjne Opracowanie wyników Wazonkowce: zagęszczenie, biomasa, przepływ energii i węgla Określenie składu i zagęszczenia wazonkowców glebowych na

Bardziej szczegółowo

BILANS ENERGETYCZNY CZŁOWIEKA. Prof. Dr hab. Janusz Stanisław KELLER

BILANS ENERGETYCZNY CZŁOWIEKA. Prof. Dr hab. Janusz Stanisław KELLER BILANS ENERGETYCZNY CZŁOWIEKA Prof. Dr hab. Janusz Stanisław KELLER TRZY ZASADNICZE NIEPOROZUMIENIA I. Bilans energetyczny =//= bilans ciepła II. W procesach uwalniających energię uwalniają się: energia

Bardziej szczegółowo

Ekologia 10/16/2018 NPP = GPP R. Produkcja ekosystemu. Produkcja pierwotna. Produkcja wtórna. Metody pomiaru produktywności. Ekosystemy produktywność

Ekologia 10/16/2018 NPP = GPP R. Produkcja ekosystemu. Produkcja pierwotna. Produkcja wtórna. Metody pomiaru produktywności. Ekosystemy produktywność Ekologia Ekosystemy produktywność Ryszard Laskowski www.cyfronet.edu.pl/~uxlaskow 1/24 Produkcja pierwotna Produkcja ekosystemu brutto (GPP, ang. Gross Primary Production) całkowita ilość energii związana

Bardziej szczegółowo

Żywność w łańcuchu troficznym człowieka

Żywność w łańcuchu troficznym człowieka Żywność w łańcuchu troficznym człowieka Łańcuch troficzny jest to szereg grup organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każda poprzednia jest podstawą pożywienia dla następnej. ELEMENTY ŁAŃCUCHA TROFICZNEGO

Bardziej szczegółowo

Ekologia ogólna. wykład 11 Energia i materia w ekosystemie

Ekologia ogólna. wykład 11 Energia i materia w ekosystemie Ekologia ogólna wykład 11 Energia i materia w ekosystemie Slajdy http://www.biol.uw.edu.pl/ze/ wykład 11/2 Druga zasada termodynamiki W układzie termodynamicznie izolowanym istnieje funkcja stanu, która

Bardziej szczegółowo

ROLA INNOWACJI POPYTOWYCH W ROZWOJU ROLNICTWA JAKO SEKTORA BIOGOSPODARKI

ROLA INNOWACJI POPYTOWYCH W ROZWOJU ROLNICTWA JAKO SEKTORA BIOGOSPODARKI ROLA INNOWACJI POPYTOWYCH W ROZWOJU ROLNICTWA JAKO SEKTORA BIOGOSPODARKI Mariusz Maciejczak Konferencja międzynarodowa "BIOGOSPODARKA W ROLNICTWIE" Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - PIB 21-22

Bardziej szczegółowo

SZACOWANIE POTENCJAŁU ENERGETYCZNEGO BIOMASY RO LINNEJ POCHODZENIA ROLNICZEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM

SZACOWANIE POTENCJAŁU ENERGETYCZNEGO BIOMASY RO LINNEJ POCHODZENIA ROLNICZEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM SZACOWANIE POTENCJAŁU ENERGETYCZNEGO BIOMASY ROLINNEJ POCHODZENIA ROLNICZEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W pracy oszacowano potencjał energetyczny biomasy rolinnej pozyskiwanej z produkcji rolniczej,

Bardziej szczegółowo

Czego można się dowiedzieć badając rozmiary zwierząt? Skalowanie allometryczne

Czego można się dowiedzieć badając rozmiary zwierząt? Skalowanie allometryczne Wykład. Modelowanie interdyscyplinarne w biologii i medycynie: Czego można się dowiedzieć badając rozmiary zwierząt? Skalowanie allometryczne Dr hab. Agata Fronczak, prof. PW Wydział Fizyki Politechniki

Bardziej szczegółowo

GRASS 2019 Warszawa, Agroekologia. GRASS, Warszawa AGROEKOLOGIA. dla zdrowej ziemi

GRASS 2019 Warszawa, Agroekologia. GRASS, Warszawa AGROEKOLOGIA. dla zdrowej ziemi GRASS 2019 Warszawa, 25-26.09.2019 Agroekologia AGROEKOLOGIA dla zdrowej ziemi GRASS, 25-26.09.2019 Warszawa 1. Dlaczego potrzebujemy Agroekologii? - Porażki Zielonej Rewolucji - Zmiana klimatu 2. Czym

Bardziej szczegółowo

Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie

Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Nr pytania: 1 Treść pytania: Czy dokonałby Pan/i zakupu produktu spożywczego wiedząc, że zawiera on składniki modyfikowane genetycznie (GMO)? Podstawa: Wszyscy badani Czy dokonałby Pan/i zakupu produktu

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA

WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA ZAKŁAD PODSTAW ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Dr inż. Edyta Balejko, dr inż. Anna Bogacka Przedmiot: Podstawy żywienia człowieka Ćwiczenie nr 3 Temat: Zapotrzebowanie energetyczne

Bardziej szczegółowo

Ekologia i ochrona środowiska

Ekologia i ochrona środowiska Ekologia i ochrona środowiska Wykład 3 dr Tomasz Kruszyński 1 NAUKA O SYSTEMACH zbiór a system (układ) właściwości systemu biosystem systemy wykazują pewną ciekawą własność, którą wyraża zasada Nernsta:

Bardziej szczegółowo

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ Teoria niszy, teoria neutralna

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ Teoria niszy, teoria neutralna EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ - 700 Teoria niszy, teoria neutralna SPECJACJA historia = przypadek NIEBYT PULA GATUNKÓW WYMIERANIE ewolucyjna skala czasu ograniczenia dyspersji ograniczenia środowiskowe interakcje

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884. Wykład 13 EKOLOGIA OSOBNIKA: BIOENERGETYKA I STECHIOMETRIA

EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884. Wykład 13 EKOLOGIA OSOBNIKA: BIOENERGETYKA I STECHIOMETRIA EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884 Wykład 13 EKOLOGIA OSOBNIKA: BIOENERGETYKA I STECHIOMETRIA ALOKACJA ZASOBÓW METABOLIZM I SYNTEZA WZROST REZERWY REPRODUKCJA ZDOBYCIE ZASOBÓW NAPRAWY OBRONA organizm neodarwinowski

Bardziej szczegółowo

Jak ocenić zapotrzebowanie na energię w różnych sytuacjach klinicznych?

Jak ocenić zapotrzebowanie na energię w różnych sytuacjach klinicznych? Jak ocenić zapotrzebowanie na energię w różnych sytuacjach klinicznych? dr n. zdr. Magdalena Milewska Zakład Dietetyki Klinicznej Warszawski Uniwersytet Medyczny Metody pomiaru Kalorymetria bezpośrednia

Bardziej szczegółowo

Ekologia (struktura ekosystemu, przepływ energii i krążenie materii, różnorodność biologiczna i elementy ochrony środowiska)

Ekologia (struktura ekosystemu, przepływ energii i krążenie materii, różnorodność biologiczna i elementy ochrony środowiska) Biologia poziom rozszerzony Liceum III, zadania na marzec Ekologia (struktura ekosystemu, przepływ energii i krążenie materii, różnorodność biologiczna i elementy ochrony środowiska) Wymogi podstawy programowej:

Bardziej szczegółowo

Biogasplant in Poldanor

Biogasplant in Poldanor 1 Biogasplant in Poldanor 2 Biogas plant in Poldanor Lp. Biogas plant Location Start Installation capacity [kwe/kwt] 1. Pawłówko Powiat człuchowski, gmina Przechlewo 2005-06-09 946/1004 2. Płaszczyca Powiat

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884

EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884 EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884 Wykład 8 Ekosystemy: ogólne prawidłowości; stabilność i pojęcia pokrewne Życie biosfery = cykl redoks węgla EKOSYSTEM DEPOZYCJA (ocean, osady) energia CO 2 energia REDUKCJA tylko

Bardziej szczegółowo

UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE

UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE Bioenergia w krajach Europy Centralnej, uprawy energetyczne. Dr Hanna Bartoszewicz-Burczy, Instytut Energetyki 23 kwietnia 2015 r., SGGW 1. Źródła

Bardziej szczegółowo

Intensywność procesów. troficznym jezior mazurskich

Intensywność procesów. troficznym jezior mazurskich Zakład Ekologii Mikroorganizmów, Uniwersytet Warszawski ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa E-mail: microb.ecol@biol.uw.edu.pl Intensywność procesów mikrobiologicznych w gradiencie troficznym jezior mazurskich

Bardziej szczegółowo

OFERTA REKLAMOWA 2017

OFERTA REKLAMOWA 2017 OFERTA REKLAMOWA 2017 LICZBY GRAMWZIELONE.PL FACTS & FIGURES 7LAT NA RYNKU POZYCJA NA RYNKU MEDIÓW W POLSCE DEDYKOWANYCH ENERGII ODNAWIALNEJ RENEWABLE ENERGY MEDIA IN POLAND ODSŁON 4 600 000 WYGENEROWALI

Bardziej szczegółowo

EKO i GMO z ekonomicznego punktu widzenia

EKO i GMO z ekonomicznego punktu widzenia Współistnienie produktów pochodzących z różnych systemów produkcji rolnej EKO i GMO z ekonomicznego punktu widzenia Dr Mariusz Maciejczak Wydział Nauk Ekonomicznych SGGW Projekt CO-EXTRA, www.coextra.eu

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 3 do Uchwały nr 63/ Senatu UP w Lublinie z dnia 26 kwietnia 2019 r.

Załącznik nr 3 do Uchwały nr 63/ Senatu UP w Lublinie z dnia 26 kwietnia 2019 r. Załącznik nr 3 do Uchwały nr 63/2018-2019 Senatu UP w Lublinie z dnia 26 kwietnia 2019 r. Wymagania w postępowaniu rekrutacyjnym na studia stacjonarne pierwszego i drugiego stopnia oraz studia jednolite

Bardziej szczegółowo

OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011

OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 DLACZEGO DOROSŁY CZŁOWIEK (O STAŁEJ MASIE BIAŁKOWEJ CIAŁA) MUSI SPOŻYWAĆ BIAŁKO? NIEUSTAJĄCA WYMIANA BIAŁEK

Bardziej szczegółowo

Łańcuchy i sieci pokarmowe na polu zajęcia z biologii

Łańcuchy i sieci pokarmowe na polu zajęcia z biologii 62 Łańcuchy i sieci pokarmowe na polu zajęcia z biologii Konspekt i karta pracy Urszula Poziomek Temat: Łańcuchy i sieci pokarmowe w polu Adresaci: uczniowie gimnazjum, III etap edukacyjny Czas trwania

Bardziej szczegółowo

Zbiorniki ze stali nierdzewnych / Stainless steel tanks

Zbiorniki ze stali nierdzewnych / Stainless steel tanks Zbiorniki ze stali nierdzewnych / Stainless steel tanks O firmie / About Faspol pojawił się na rynku w 2001 roku, poprzez wyodrębnienie z firmy Faspoma wówczas wiodącego producenta zbiorników do magazynowania

Bardziej szczegółowo

Animal Science and Dairy Production - studia pierwszego stopnia w języku angielskim

Animal Science and Dairy Production - studia pierwszego stopnia w języku angielskim Załącznik nr 3 do Uchwały nr 23/2018-2019 Senatu UP w Lublinie z dnia 20 grudnia 2018 r. Wymagania w postępowaniu rekrutacyjnym na studia stacjonarne pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolite magisterskie

Bardziej szczegółowo

Projekt Nr Temat. Prace terenowe. Prace laboratoryjne. Opracowanie wyników

Projekt Nr Temat. Prace terenowe. Prace laboratoryjne. Opracowanie wyników Projekt Nr Temat Cel Sprzęt Prace terenowe Prace laboratoryjne Opracowanie wyników Stawonogi glebowe (skoczogonki) zagęszczenie, biomasa, grupy funkcjonalne Określenie składu i zagęszczenia skoczogonków

Bardziej szczegółowo

Eco-Tabs. Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych

Eco-Tabs. Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych TM Eco-Tabs Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych Prof. dr hab. Ryszard J. Chróst Zakład Ekologii Mikroorganizmów UW Przyczyny i skutki eutrofizacji wód podlegające

Bardziej szczegółowo

Ekologia wód śródlądowych - W. Lampert, U. Sommer. Spis treści

Ekologia wód śródlądowych - W. Lampert, U. Sommer. Spis treści Ekologia wód śródlądowych - W. Lampert, U. Sommer Spis treści Od tłumacza Przedmowa do pierwszego wydania Przedmowa do drugiego wydania Od Autorów do wydania polskiego 1.Ekologia i ewolucja 1.1.Dobór naturalny

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie nr 7. Temat: Wpływ treningu na skład ciała i układ ruchu. Wydolność beztlenowa. I Wprowadzenie Wyjaśnij pojęcia: termogeneza

Sprawozdanie nr 7. Temat: Wpływ treningu na skład ciała i układ ruchu. Wydolność beztlenowa. I Wprowadzenie Wyjaśnij pojęcia: termogeneza Imię i nazwisko. Data:.. Sprawozdanie nr 7 Temat: Wpływ treningu na skład ciała i układ ruchu. Wydolność beztlenowa I Wprowadzenie Wyjaśnij pojęcia: termogeneza szczupła masa ciała (LBM) I-1 Cel: Analiza

Bardziej szczegółowo

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl Biomasa Stałe i ciekłe substancje

Bardziej szczegółowo

BIOGOSPODARKA. Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim SZCZECIN 20 \06 \ 2013

BIOGOSPODARKA. Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim SZCZECIN 20 \06 \ 2013 SZCZECIN 20 \06 \ 2013 BIOGOSPODARKA Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim ul. Hoża 20 \ ul. Wspólna 1/3 \ 00-529 Warszawa \ tel. +48 (22) 529 27 18 \ fax +48 (22) 628 09 22 BIOGOSPODARKA

Bardziej szczegółowo

Ocena prawidłowości masy ciała i wyliczanie zapotrzebowania na energię. Scenariusz lekcji

Ocena prawidłowości masy ciała i wyliczanie zapotrzebowania na energię. Scenariusz lekcji Ocena prawidłowości masy ciała i wyliczanie zapotrzebowania na energię Scenariusz lekcji Opracowanie: Anna Harton, Danuta Gajewska, Joanna Myszkowska-Ryciak, Sylwia Gudej na potrzeby programu Mądre żywienie,

Bardziej szczegółowo

IBA 2014 IV Międzynarodowa Konferencja

IBA 2014 IV Międzynarodowa Konferencja Opłacalność produkcji porzeczek czarnych w Polsce Profitability of blackcurrant production in Poland Dariusz Paszko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie University of Life Sciences in Lublin IBA 2014 IV

Bardziej szczegółowo

Ekologia. Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Ekologia. Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii Ekologia Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków Ryszard Laskowski www.cyfronet.edu.pl/~uxlaskow 1/35 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków

Bardziej szczegółowo

EUROPEAN UNION EUROPEAN REGIONAL DEVELOPMENT FOUND KLASTER GREEN CARS

EUROPEAN UNION EUROPEAN REGIONAL DEVELOPMENT FOUND KLASTER GREEN CARS EUROPEAN UNION EUROPEAN REGIONAL DEVELOPMENT FOUND KLASTER GREEN CARS RYNEK SAMOCHODÓW ELEKTRYCZNYCH W POLSCE Konieczność poszanowania dóbr limitowanych w transporcie - obserwujemy ciągły przyrost emisji

Bardziej szczegółowo

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii biogeochemia Ryszard Laskowski 1/31 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków chemicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami ekosystemu oraz

Bardziej szczegółowo

GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland

GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland INSTITUTE OF TECHNOLOGY AND LIVE SCIENCES POZNAŃ BRANCH Department of Environmental Management in Livestock Buildings and

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 96 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 96 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 96 SECTIO D 2004 Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Faculty

Bardziej szczegółowo

Energia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe

Energia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe Dr inż. Mariusz Szewczyk Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Termodynamiki 35-959 Rzeszów, ul. W. Pola 2 Energia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe

Bardziej szczegółowo

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy Definition: WHAT DOES THE SPECIAL ECONOMIC ZONE MEAN? THE SPECIAL ECONOMIC ZONE IS THE SEPERATED AREA WITH ATTRACTIVE TAX

Bardziej szczegółowo

Organic plant breeding: EU legal framework and legislative challenges Ekologiczna hodowla roślin: ramy prawne UE i wyzwania legislacyjne

Organic plant breeding: EU legal framework and legislative challenges Ekologiczna hodowla roślin: ramy prawne UE i wyzwania legislacyjne Organic plant breeding: EU legal framework and legislative challenges Ekologiczna hodowla roślin: ramy prawne UE i wyzwania legislacyjne Antje Kölling IFOAM EU Policy Manager EkoSeedForum 20-22 March 2014

Bardziej szczegółowo

Wpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego

Wpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego Wpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego Dr inż. Janusz Turbiak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy

Bardziej szczegółowo

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii biogeochemia Ryszard Laskowski 1 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków chemicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami ekosystemu oraz wymiany

Bardziej szczegółowo

Analiza systemowa gospodarki energetycznej Polski

Analiza systemowa gospodarki energetycznej Polski Analiza systemowa gospodarki energetycznej Polski System (gr. σύστηµα systema rzecz złoŝona) - jakikolwiek obiekt fizyczny lub abstrakcyjny, w którym moŝna wyróŝnić jakieś wzajemnie powiązane dla obserwatora

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 98 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 98 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 98 SECTIO D 2004 Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Faculty

Bardziej szczegółowo

Członkowie rodziny pracujący w gospodarstwie rolnym: pan McGrath, jego żona i rodzice

Członkowie rodziny pracujący w gospodarstwie rolnym: pan McGrath, jego żona i rodzice Wstęp: Rodzina McGrath posiada 25 lat doświadczenia w rolnictwie. Główne działania przeprowadzane wspólnie przez wszystkich członków rodziny to: - 20 hektarów produkcji warzyw przeznaczonych na zaopatrzenie

Bardziej szczegółowo

Regionalny SEAP w województwie pomorskim

Regionalny SEAP w województwie pomorskim ENNEREG International Conference Transfer of knowledge in the field of sustainable use of energy 22 May 2012, Wielkopolska Voivodship Office, Poznań, Poland Regionalny SEAP w województwie pomorskim Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Country fact sheet. Noise in Europe overview of policy-related data. Poland

Country fact sheet. Noise in Europe overview of policy-related data. Poland Country fact sheet Noise in Europe 2015 overview of policy-related data Poland April 2016 The Environmental Noise Directive (END) requires EU Member States to assess exposure to noise from key transport

Bardziej szczegółowo

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185 SpiS treści 1. Znaczenie nauki o żywieniu człowieka...9 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu...9 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka...9 1.3. Problemy żywieniowe Polski i świata...11 1.4. Organizacje

Bardziej szczegółowo

AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA WSPARCIE DLA ZDROWIA I ROZWOJU

AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA WSPARCIE DLA ZDROWIA I ROZWOJU AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA WSPARCIE DLA ZDROWIA I ROZWOJU P i o t r W r ó b l e w s k i Doradca Metodyczny m.st. Warszawy w zakresie wychowania fizycznego Zdrowie to stan pełnego, fizycznego, umysłowego i społecznego

Bardziej szczegółowo

1

1 1 2 3 4 5 6 Najbardziej kompletna analiza ponad połowy gatunków ptaków świata; potwierdza znane tendencje do powiększania się wielkości lęgu wraz z szerokością geograficzną, co przypisuje się wpływowi

Bardziej szczegółowo

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ Teoria niszy, teoria neutralna

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ Teoria niszy, teoria neutralna EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ - 700 Teoria niszy, teoria neutralna SPECJACJA historia = przypadek NIEBYT PULA GATUNKÓW WYMIERANIE ewolucyjna skala czasu ograniczenia dyspersji ograniczenia środowiskowe interakcje

Bardziej szczegółowo

Produkcja biomasy a GMO

Produkcja biomasy a GMO Produkcja biomasy a GMO Adam Koryzna Stowarzyszenie Koalicja Na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa Opole, 22.10.2009 Koalicja Na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa Organizacja zrzeszająca producentów rolnych ZałoŜona

Bardziej szczegółowo

PRZEDSIEBIORSTWO LUSARSKO-BUDOWLANE LESZEK PLUTA

PRZEDSIEBIORSTWO LUSARSKO-BUDOWLANE LESZEK PLUTA Przedsi biorstwo lusarsko Budowlane was founded in 1992 in Kielce, Poland. Today we are a recognized manufacturer of modern aluminium-glass constructions at a high European level. We provide solutions

Bardziej szczegółowo

Globalne ocieplenie okiem fizyka

Globalne ocieplenie okiem fizyka Globalne ocieplenie okiem fizyka Szymon Malinowski Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz naukaoklimacie.pl 29 września 2016 Zmiany średniej temperatury powierzchni Ziemi (GISTEMP) Zmiany rozkładu

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA

WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA ZAKŁAD PODSTAW ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Dr inż. Anna Bogacka, dr inż. Edyta Balejko Przedmiot: Żywienie człowieka Ćwiczenie nr 5 Temat: Wskaźniki oceny wartości odżywczej białek

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA. Organizm w środowisku 12/17/2018. Zagadnienia do dyskusji. Organizmy różnią się tolerancją na czynniki środowiskowe

EKOLOGIA. Organizm w środowisku 12/17/2018. Zagadnienia do dyskusji. Organizmy różnią się tolerancją na czynniki środowiskowe EKOLOGIA Organizm w środowisku Bilans energetyczny organizmu Populacyjne budżety energetyczne 1/30 Zagadnienia do dyskusji Bilans energetyczny organizmu losy energii skonsumowanej składowe budżetu kompromisy

Bardziej szczegółowo

Energia w Szwecji. Warszawa, 5 maja 2011r. Józef Neterowicz Radscan Intervex/ Związek Powiatów Polskich 602 787 787 jozef.neterowicz@radscan.

Energia w Szwecji. Warszawa, 5 maja 2011r. Józef Neterowicz Radscan Intervex/ Związek Powiatów Polskich 602 787 787 jozef.neterowicz@radscan. Energia w Szwecji Warszawa, 5 maja 2011r. Józef Neterowicz Radscan Intervex/ Związek Powiatów Polskich 602 787 787 jozef.neterowicz@radscan.se Gunnar Haglund, Ambasada Szwecji 606 28 89 57 gunnar.haglund@foreign.ministry.se

Bardziej szczegółowo

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urządzenia systemu ETCS

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urządzenia systemu ETCS Wykaz kolejowych, które są wyposażone w urządzenia W tablicy znajdującej się na kolejnych stronach tego załącznika zastosowano następujące oznaczenia: - numer kolejowej według instrukcji Wykaz Id-12 (D-29).

Bardziej szczegółowo

Wydział Biologii iochrony Środowiska Kierunek Ochrona środowiska

Wydział Biologii iochrony Środowiska Kierunek Ochrona środowiska Wydział Biologii iochrony Środowiska Kierunek Ochrona środowiska studia pierwszego stopnia studia stacjonarne od roku akademickiego 2012/2013 A 1 Botanika E 60 15 45 5 15 45 5 2 Zoologia E 60 15 45 5 15

Bardziej szczegółowo

Powszechne mity dotyczące diety. Zofia Kwiatkowska

Powszechne mity dotyczące diety. Zofia Kwiatkowska Powszechne mity dotyczące diety 1 Zofia Kwiatkowska Struktura prezentacji O Historia O Czym jest dieta? O Czym jest żywienie? O Zasady zdrowego żywienia O Najczęstsze mity dotyczące diety O Podsumowanie

Bardziej szczegółowo

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia systemu ETCS

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia systemu ETCS Wykaz kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia W tablicy znajdującej się na kolejnych stronach tego załącznika zastosowano następujące oznaczenia: - numer kolejowej według instrukcji Wykaz Id-12 (D-29).

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce

Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce dr Zuzanna Jarosz Biogospodarka w Rolnictwie Puławy, 21-22 czerwca 2016 r. Celem nadrzędnym wprowadzonej w 2012 r. strategii Innowacje w służbie

Bardziej szczegółowo

Definicje podstawowych pojęć. (z zakresu ekologii)

Definicje podstawowych pojęć. (z zakresu ekologii) Definicje podstawowych pojęć (z zakresu ekologii) Ekologia Zajmuje się strukturą i funkcjonowaniem ekosystemów (układów ekologicznych w przyrodzie). Przez strukturę układu ekologicznego rozumiemy zarówno

Bardziej szczegółowo

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ ZAJĘCIA TERENOWE PROJEKTY INDYWIDUALNE

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ ZAJĘCIA TERENOWE PROJEKTY INDYWIDUALNE EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ - 700 ZAJĘCIA TERENOWE PROJEKTY INDYWIDUALNE ZADANIE (karkołomne) W ciągu kilku godzin jednego dnia oszacować parametry populacyjne i funkcjonalne wybranych grup troficznych; na

Bardziej szczegółowo

Ekologia. Organizacja kursu. Studiowanie (na Uniwersytecie Jagiellońskim) 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Ekosystemy

Ekologia. Organizacja kursu. Studiowanie (na Uniwersytecie Jagiellońskim) 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Ekosystemy Prof. dr hab. Ryszard Laskowski Instytut Nauk o Środowisku ul. Gronostajowa 7, pok. 2.1.2 www.eko.uj.edu.pl/laskowski 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Ekosystemy 1 Studiowanie (na Uniwersytecie Jagiellońskim)

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Fizjologia roślin Ochrona środowiska studia stacjonarne I stopnia. Kod Punktacja ECTS* 3. Dr hab. Andrzej Rzepka Prof.

KARTA KURSU. Fizjologia roślin Ochrona środowiska studia stacjonarne I stopnia. Kod Punktacja ECTS* 3. Dr hab. Andrzej Rzepka Prof. KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Fizjologia roślin Ochrona środowiska studia stacjonarne I stopnia Plant physiology Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator Dr hab. Andrzej Rzepka Prof. UP Zespół dydaktyczny

Bardziej szczegółowo

Żywienie w sporcie, czyli po co mojemu dziecku dietetyk?

Żywienie w sporcie, czyli po co mojemu dziecku dietetyk? Żywienie w sporcie, czyli po co mojemu dziecku dietetyk? Podczas intensywnego treningu organizm produkuje energię znacznie szybciej, niż wówczas, gdy aktywność jest mała. W trakcie ćwiczeń serce bije częściej,

Bardziej szczegółowo

Analizator Składu Ciała JAWON MEDICAL IOI-353 z oprogramowaniem BodyPass i drukarką termiczną

Analizator Składu Ciała JAWON MEDICAL IOI-353 z oprogramowaniem BodyPass i drukarką termiczną Analizator Składu Ciała JAWON MEDICAL IOI-353 z oprogramowaniem BodyPass i drukarką termiczną Analizator składu Ciała IOI-353 ze względu na to, iż łączy w sobie zarówno cechy wysoko zaawansowanych urządzeń,

Bardziej szczegółowo

POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data

POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data 1. Struktura organizmu i funkcje, jakim ona służy ( komórki,

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA SUBSTYTUCJI ENERGII PIERWOTNEJ ENERGIĄ ODNAWIALNĄ Z ODPADOWEJ BIOMASY W WYBRANYM GOSPODARSTWIE ROLNYM

KONCEPCJA SUBSTYTUCJI ENERGII PIERWOTNEJ ENERGIĄ ODNAWIALNĄ Z ODPADOWEJ BIOMASY W WYBRANYM GOSPODARSTWIE ROLNYM Inżynieria Rolnicza 7(95)/2007 KONCEPCJA SUBSTYTUCJI ENERGII PIERWOTNEJ ENERGIĄ ODNAWIALNĄ Z ODPADOWEJ BIOMASY W WYBRANYM GOSPODARSTWIE ROLNYM Jacek Bieranowski, Tomasz Olkowski Katedra Elektrotechniki

Bardziej szczegółowo

Instytucje gospodarki rynkowej

Instytucje gospodarki rynkowej Instytucje gospodarki rynkowej Teoria ewolucji techno-fizjologicznej i koncepcja kapitału fizjologicznego Roberta Fogla (Tabele i wykresy: J. Godłów-Legiędź, 2010) Blok 13 Bezustanny pesymizm, pomimo niekwestionowanych

Bardziej szczegółowo

Ekologia 10/7/2018. Organizacja wykładów 2018/2019 (13 x ~100 min) Nasza współpraca. 1. Organizacja i przedmiot kursu 2.

Ekologia 10/7/2018. Organizacja wykładów 2018/2019 (13 x ~100 min) Nasza współpraca. 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Prof. dr hab. Ryszard Laskowski Instytut Nauk o Środowisku ul. Gronostajowa 7, pok. 2.1.2 http://www.cyfronet.krakow.pl/~uxlaskow konsultacje: wtorki, 13.00-14.30 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Ekosystemy

Bardziej szczegółowo

Karp na święta: jaką drogę musi pokonać, zanim trafi na stół?

Karp na święta: jaką drogę musi pokonać, zanim trafi na stół? .pl https://www..pl Karp na święta: jaką drogę musi pokonać, zanim trafi na stół? Autor: materiały firmowe Data: 21 grudnia 2016 Na przestrzeni lat Polska stała się największym producentem karpia w Europie

Bardziej szczegółowo

WPŁYW CECH FIZYCZNYCH SUROWCÓW ROŚLINNYCH NA JAKOŚĆ I ENERGOCHŁONNOŚĆ WYTWORZONYCH BRYKIETÓW

WPŁYW CECH FIZYCZNYCH SUROWCÓW ROŚLINNYCH NA JAKOŚĆ I ENERGOCHŁONNOŚĆ WYTWORZONYCH BRYKIETÓW WPŁYW CECH FIZYCZNYCH SUROWCÓW ROŚLINNYCH NA JAKOŚĆ I ENERGOCHŁONNOŚĆ WYTWORZONYCH BRYKIETÓW Ignacy Niedziółka, Beata Zaklika, Magdalena Kachel-Jakubowska, Artur Kraszkiewicz Wprowadzenie Biomasa pochodzenia

Bardziej szczegółowo

Specjalność ZRÓWNOWAŻONA ENERGETYKA. Nowe i odnawialne źródła energii

Specjalność ZRÓWNOWAŻONA ENERGETYKA. Nowe i odnawialne źródła energii Specjalność ZRÓWNOWAŻONA ENERGETYKA Nowe i odnawialne źródła energii Co wykładamy?? Prowadzimy również wykłady w języku angielskim! Konwersja energii, Nowoczesne źródła energetyki odnawialnej, Energetyka

Bardziej szczegółowo

CEE 111/211 Agenda Feb 17

CEE 111/211 Agenda Feb 17 CEE 111/211 Agenda Feb 17 Tuesday: SW for project work: Jetstream, MSP, Revit, Riuska, POP, SV On R: drive; takes time to install Acoustics today: \\cife server\files\classes\cee111\presentations Thursday:

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 2

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 2 KARTA KURSU Nazwa Podstawy zdrowego żywienia Nazwa w j. ang. Kod Punktacja ECTS* 2 Koordynator Mgr inż. Ewelina Trojanowska Zespół dydaktyczny Mgr inż. Ewelina Trojanowska Opis kursu (cele kształcenia)

Bardziej szczegółowo

Sustainability in commercial laundering processes

Sustainability in commercial laundering processes Sustainability in commercial laundering processes Module 5 Energy in laundries Chapter 1 Źródła energii Powered by 1 Spis treści Źródła energii przegląd Rodzaje źródeł energii (pierwotne wtórne źródła)

Bardziej szczegółowo

KOMBAJNY ZBOŻOWE W ROLNICTWIE POLSKIM W LATACH

KOMBAJNY ZBOŻOWE W ROLNICTWIE POLSKIM W LATACH Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2011 Jan Pawlak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach Oddział w Warszawie KOMBAJNY ZBOŻOWE W ROLNICTWIE POLSKIM W LATACH 1990 2009 Streszczenie W latach 1990

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA. Sukcesja ekologiczna. Przebieg sukcesji. 1. Sukcesja ekologiczna 2. Hipoteza Gai 3. Organizm i czynniki środowiskowe

EKOLOGIA. Sukcesja ekologiczna. Przebieg sukcesji. 1. Sukcesja ekologiczna 2. Hipoteza Gai 3. Organizm i czynniki środowiskowe EKOLOGIA 1. Sukcesja ekologiczna 2. Hipoteza Gai 3. Organizm i czynniki środowiskowe 1 Sukcesja ekologiczna Proces prowadzący do powstania stabilnego ekosystemu, pozostającego w równowadze ze środowiskiem,

Bardziej szczegółowo

Odżywianie osób starszych (konspekt)

Odżywianie osób starszych (konspekt) Prof. dr hab. med. Tomasz Kostka Odżywianie osób starszych (konspekt) GŁÓWNE CZYNNIKI RYZYKA CHOROBY WIEŃCOWEJ (CHD) wg. Framingham Heart Study (Circulation, 1999, 100: 1481-1492) Palenie papierosów Nadciśnienie

Bardziej szczegółowo

MoŜliwe scenariusze rozwoju rolnictwa w Polsce oraz ich skutki dla produkcji biomasy stałej na cele energetyczne

MoŜliwe scenariusze rozwoju rolnictwa w Polsce oraz ich skutki dla produkcji biomasy stałej na cele energetyczne MoŜliwe scenariusze rozwoju rolnictwa w Polsce oraz ich skutki dla produkcji biomasy stałej na cele energetyczne Autor: Prof. dr hab. Antoni Faber doradca naukowy firmy Bio-Energia Sp. z o.o. Rolnik, który

Bardziej szczegółowo

ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra Dział VII. EKOLOGIA NAUKA O ŚRODOWISKU

ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra Dział VII. EKOLOGIA NAUKA O ŚRODOWISKU Dział VII. EKOLOGIA NAUKA O ŚRODOWISKU wyróżnia elementy żywe i nieożywione w obserwowanym ekosystemie oblicza zagęszczenie wybranej rośliny na badanym terenie określa znaczenie wiedzy ekologicznej w życiu

Bardziej szczegółowo

Materiały z wykładu ŻYWIENIE OSÓB AKTYWNYCH FIZYCZNIE

Materiały z wykładu ŻYWIENIE OSÓB AKTYWNYCH FIZYCZNIE Materiały z wykładu ŻYWIENIE OSÓB AKTYWNYCH FIZYCZNIE dr n. med. Emilia Korek Katedra i Zakład Fizjologii Zapotrzebowanie energetyczne Zapotrzebowanie na energię jest definiowane jako ilość energii zawarta

Bardziej szczegółowo

Ekologia 2/24/2019. Organizacja kursu. Organizacja wykładów, 2018/2019 (12 x 95 min) 1. Organizacja i przedmiot kursu 2.

Ekologia 2/24/2019. Organizacja kursu. Organizacja wykładów, 2018/2019 (12 x 95 min) 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Prof. dr hab. Ryszard Laskowski Instytut Nauk o Środowisku ul. Gronostajowa 7, pok. 2.1.2 www.cyfronet.krakow.pl/~uxlaskow konsultacje: wtorki, 13:00-14:30 1. Organizacja i przedmiot kursu 2. Ekosystemy

Bardziej szczegółowo

Field of study: Chemical Technology Study level: First-cycle studies Form and type of study: Full-time studies. Auditorium classes.

Field of study: Chemical Technology Study level: First-cycle studies Form and type of study: Full-time studies. Auditorium classes. Faculty of: Energy and Fuels Field of study: Chemical Technology Study level: First-cycle studies Form and type of study: Full-time studies Annual: 013/014 Lecture language: Polish Semester 1 STC-1-105-s

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Mierniki dobrobytu gospodarczego Dr Beata Banachowicz Katedra Zarządzania Miastem i Regionem Wydział Zarządzania Uniwersytet Łódzki 27 października 2015 r. Plan wykładu Co to

Bardziej szczegółowo

Zużycie Biomasy w Energetyce. Stan obecny i perspektywy

Zużycie Biomasy w Energetyce. Stan obecny i perspektywy Zużycie Biomasy w Energetyce Stan obecny i perspektywy Plan prezentacji Produkcja odnawialnej energii elektrycznej w Polsce. Produkcja odnawialnej energii elektrycznej w energetyce zawodowej i przemysłowej.

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Badacza. Wykaz proponowanych zajęć w Instytucie Biologii SEMESTR LETNI

Akademia Młodego Badacza. Wykaz proponowanych zajęć w Instytucie Biologii SEMESTR LETNI Akademia Młodego Badacza Wykaz proponowanych zajęć w Instytucie Biologii Zajęcia kursowe () realizowane w danym roku akademickim na I roku BIOLOGII, I stopnia, semestr 2 1. Rośliny nasienne 15 godz. 8:30-10:00,

Bardziej szczegółowo

MANUFACTURER OF INNOVATIONS TM

MANUFACTURER OF INNOVATIONS TM MANUFACTURER OF INNOVATIONS TM WITAJ W ŚWIECIE SILIKONU WELCOME TO THE WORLD OF SILICONE Jesteśmy jednym z wiodących producentów wyrobów silikonowych w Europie. We are one of the leading manufacturers

Bardziej szczegółowo

BIOPALIWA ZALECENIA UE, POTRZEBY, REALNE MOŻLIWOŚCI PRODUKCJI

BIOPALIWA ZALECENIA UE, POTRZEBY, REALNE MOŻLIWOŚCI PRODUKCJI Inżynieria Rolnicza 7(95)/2007 BIOPALIWA ZALECENIA UE, POTRZEBY, REALNE MOŻLIWOŚCI PRODUKCJI Aleksander Szeptycki Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie Streszczenie.

Bardziej szczegółowo