Tendencje rozwoju systemów wspomagania pilota morskiego 6
|
|
- Maria Klimek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 FELSKI Andrzej 1 NAUS Krzysztof 2 ŚWIERCZYŃSKI Sławomir 3 WĄŻ Mariusz 4 ZWOLAN Piotr 5 Tendencje rozwoju systemów wspomagania pilota morskiego 6 WSTĘP Manewry statkiem, zwłaszcza dużym statkiem, na podejściu do portu, a tym bardziej w jego obrębie to operacja bardzo trudna, niekiedy wręcz ryzykowna. Przyczyną tego są przede wszystkim własności manewrowe statku, który przy koniecznych na takich akwenach małych prędkościach traci manewrowość, a jednocześnie jego masa nawet przy niewielkich prędkościach oznacza olbrzymią energię. Do tego należy dodać podatność na czynniki zewnętrzne, szczególnie wiatr. Na wielu wodach należy uwzględnić również istotny wpływ prądu, zwłaszcza gdy port znajduje się w ujściu rzeki. Jeśli dodatkowo pojawią się utrudnienia wynikające z ograniczonej widzialności, to niejednokrotnie pojawia się dylemat: wstrzymać operację (co zazwyczaj łączy się z dużymi kosztami) czy mimo wszystko ryzykować. Pożądanym w takiej sytuacji jest użycie systemów wspomagających pilota, co zauważono już dawno. Oznaczać to może systemy dostarczające dokładnych danych o ruchu jednostki, a w bardziej zaawansowanych przypadkach może wchodzić w grę także doradztwo. Tak zwane systemy pilotowe, dokowe i podobne zaczęły pojawiać się co najmniej w latach siedemdziesiątych choć i wcześniej można mówić o podobnych próbach. Dyskusyjne mogą być jedynie uzyskiwane wówczas dokładności i w związku z tym może pojawić się pytanie od jakiego kryterium można nadać systemowi miano pilotowego. W istocie już pojawienie się radaru traktowano jako przesłankę do wspomagania manewrów w porcie, później pojawiły się próby stosowania sensorów hydroakustycznych, mikrofalowych systemów radiowych, jednak można przyjąć, że prawdziwe systemy dokowe pojawiły się wraz z zastosowaniem dalmierzy laserowych. Do dziś stacjonarne instalacje rozmieszczane na nabrzeżu, wykorzystujące dalmierze laserowe traktowane są przez wielu marynarzy jako synonim systemu wspomagającego manewry w porcie. Jednak obecnie sytuacja w tym obszarze jest bardziej zróżnicowana, oferowanych jest wiele różnych rozwiązań wykorzystujących alternatywne techniki pomiarowe. Atrakcyjnym staje się więc pytanie: czego można oczekiwać w tym obszarze techniki w dającej się przewidzieć przyszłości? Niniejszy artykuł zawiera analizę dostępnych danych na temat wspomnianej grupy systemów nawigacyjnych oraz próbę syntezy tych informacji z zamiarem przedstawienia perspektyw rozwoju. 1 DEFINICJA PROBLEMU Zagadnienie wspomagania manewrów w porcie nie jest kwestią jednoznaczną. Należy zauważyć, że można tu mówić o nawigacji w porcie w warunkach złej widzialności, zwłaszcza w dużych portach, na przykład takich jak Rotterdam, gdy pokonywane odległości na relatywnie ograniczonych wodach można mierzyć wręcz dziesiątkami mil, a z drugiej strony można podjąć problem precyzyjnego dokowania (cumowania) jednostki o znacznej inercji, gdy problem rozgrywa się na kilkuset metrach. Każda z tych sytuacji wymaga innego rozwiązania związanego z odmiennymi dokładnościami, częstościami wykonywanych pomiarów, zasięgami działania itd. 1 Prof. dr hab. inż. A. FELSKI, Dyrektor Instytutu, Akademia Marynarki Wojennej, Instytut Nawigacji i Hydrografii Morskiej,, a.felski@amw.gdynia.pl 2 Dr inż. K. NAUS, Adiunkt, Akademia Marynarki Wojennej, Instytut Nawigacji i Hydrografii Morskiej, k.naus@amw.gdynia.pl 3 Mgr inż. S. ŚWIERCZYŃSKI, Wykładowca, Akademia Marynarki Wojennej, Instytut Nawigacji i Hydrografii Morskiej, s.swierczynski@amw.gdynia.pl 4 Dr inż. M. WĄŻ, Starszy Wykładowca, Akademia Marynarki Wojennej, Instytut Nawigacji i Hydrografii Morskiej, m.waz@amw.gdynia.pl 5 Mgr inż. P. ZWOLAN, Wykładowca, Akademia Marynarki Wojennej, Instytut Nawigacji i Hydrografii Morskiej, p.zwolan@amw.gdynia.pl 6 Artykuł opracowany w ramach projektu BONUS- The Captain Assistant system for Navigation and Routing during Operations in Harbor 3544
2 Warto również zauważyć, że powyższe implikuje także odmienne oczekiwania użytkowników co do oferowanych przez urządzenie funkcjonalności, zasięgu działania, dokładności, sposobu prezentacji wyników i wielu innych parametrów. Wobec tego niewątpliwie można mówić o trzech odmianach systemów wspomagających pracę pilota/kapitana: a) Systemy pilotowe, które mogą wystąpić w dwóch odmianach: i) Przydatnych na podejściu do portu, ii) Przydatnych w trakcie manewrów w porcie, b) Systemy dokowe (w trakcie cumowania). Systemy z grupy a) powinny zapewnić większe zasięgi działania niż te z grupy b) a jednocześnie oczekiwane dokładności są odwrotnie proporcjonalne do ich zasięgów działania. Ponadto urządzenia z grupy i) mogą oferować niższe dokładności niż te z grupy ii). Idąc dalej, wydaje się, że pożądane byłoby, gdyby w miarę wzrostu wymagań dokładnościowych pojawiła się również możliwość doradztwa ze strony urządzenia, choćby w kategoriach predykcji pasa ruchu statku, co daje podstawy do przewidywania konsekwencji bieżącego manewru. Rozpatrując rozmieszczenie elementów systemu względem statku można zaproponować podział na systemy okrętowe oraz brzegowe, które dodatkowo można podzielić na pasywne i aktywne. 2 AKTYWNE SYSTEMY BRZEGOWE Ten wariant rozpatrywanych systemów jest najstarszym spośród obecnie używanych i przez wielu marynarzy jest traktowany jako synonim systemu dokowego. Zasadniczym jego elementem są stacjonarne dalmierze laserowe, zwykle dwa, niekiedy trzy, rozmieszczone na nabrzeżu w taki sposób, aby zapewnić pomiar bieżących odległości do wybranych punktów kadłuba cumującego statku, a na tej podstawie również wyliczenia prędkości zbliżania się wybranego punktu statku do nabrzeża. Klasycznym przedstawicielem tej grupy może być produkt firmy Marimatech: BERTHING AID SYSTEM. Wprowadzony do oferty w 1989 roku system bazuje na stacjonarnych laserach rozmieszczonych na nabrzeżu. Bardzo charakterystycznym elementem takich rozwiązań jest wielkoformatowy wyświetlacz (zazwyczaj dwa: jeden dla dziobu i drugi dla rufy) umieszczony na kei, prezentujący wyniki monitorowania ruchu wybranego punktu statku: odległości oraz prędkości przemieszczania się. Rys. 1. Przykład typowego wyświetlacza stacjonarnego systemu dokowego.[źródło: Bez wątpienia najważniejszą zaletą tego rodzaju systemów jest niezwykle wysoka dokładność pomiarów odległości, która w dalmierzach laserowych może być szacowana na milimetry. Potrzeba tak wysokich dokładności w odniesieniu do kadłuba statku może być kwestionowana. Wszak kształt kadłuba nie stanowi przecież prostej ściany, a nawet precyzja wykonania burty jest mniejsza, zwłaszcza jeśli statek jest eksploatowany przez wiele lat. Jednakże istotą tak dokładnych pomiarów jest pomiar względny w kolejnych momentach, bowiem to pozwala precyzyjnie wyliczyć ruch statku, 3545
3 w szczególności prędkości przemieszczania się wybranych punktów kadłuba względem nabrzeża. Jednym z bardziej popularnych przykładów takich systemów jest SmartDock, produkt firmy Trelleborg Marine Systems. Jednym z zasadniczych mankamentów takich systemów jest jego stacjonarność system zawiera kilka elementów, zwłaszcza sensory (dalmierze laserowe) oraz wyświetlacze zainstalowane w sposób trwały na nabrzeżu. Jednakże ostatnio ten sam system jest również oferowany w wersji mobilnej dzięki metodom bezprzewodowej transmisji danych do końcówek użytkowników oraz przenośnym dalmierzom, które można na trójnogach rozstawić na wybranych punktach wybranych nabrzeży. Rys. 2. Zestaw przenośnych sensorów systemu SmartDock-LITE. [Źródło: Zasadnicze własności systemów laserowych wynikają z własności zastosowanych mierników. Bardzo dobre własności pomiarowe łączą się z relatywnie niewielkim zasięgiem, przeciętnie m. zaś dokładności pomiarów, wedle zapewnień producentów cechują się błędem średnim pomiaru odległości 1cm oraz błędem średnim obliczenia prędkości 1cm/s. Niestety wspomniany zasięg należy ocenić jako niewielki, w istotnym stopniu jest on zależny od przezroczystości atmosfery, a w pewnym stopniu również od barwy kadłuba. Współczesne warianty tych systemów często nie posiadają wspomnianych wyświetlaczy, bowiem są zastępowane systemem transmisji danych do przenośnego wyświetlacza posiadanego przez pilota, a potencjalnie również do innych odbiorników, co pozwala niezależnie nadzorować manewry i jednocześnie archiwizować dane na dowolnym nośniku danych. Pozwala to również monitorować bezpieczeństwo manewru w oparciu o dedykowany software z gatunku systemów eksperckich, które mogą być zaimplementowane na stacjonarnym komputerze dyspozytora portu, ale także na przenośnym urządzeniu posiadanym przez pilota na statku. Szerzej znanymi wyrobami tej klasy są produkty oferowane przez Trelleborg Marine Systems oraz Marimatech. Istotnym czynnikiem w tej analizie jest fakt, że obie firmy aspirują do miana lidera w technologiach offshore. Nie jest więc przypadkiem, że ta technologia jest stosowana najpowszechniej w terminalach gazowych i olejowych oraz na takich instalacjach jak wszelkie instalacje związane z górnictwem morskim. Istotnym mankamentem tej grupy systemów są bardzo wysokie koszty, w zasadzie kilkakrotnie wyższe od innych rozwiązań. 3 PASYWNE SYSTEMY BRZEGOWE Pasywne systemy rozmieszczone na brzegu oparte są o informacje transmitowane przez statki za pośrednictwem systemu automatycznej identyfikacji (AIS). Jest to ogólnodostępny, automatyczny system radiokomunikacyjny obowiązujący wszystkie statki podlegające konwencji SOLAS, za pośrednictwem którego przekazywane są informacje dotyczące statku i jego ruchu. Tak więc potencjalnie dyspozytor portu, ale także pilot, dzięki łączności radiowej ma dostęp do informacji o przemieszczaniu się statku. Niestety obecnie problem tkwi w dokładności tych danych. Powszechnie stosowane na statku odbiorniki pozycyjne w wariancie DGPS lub EGNOS zapewniają informacje o pozycji z błędem średnim poniżej 3m, a informacje o prędkości z błędem średnim przewyższającym kilka centymetrów na sekundę. Jednakże większym problemem jest pozyskanie informacji o orientacji 3546
4 przestrzennej statku. W istocie dostępna jest tylko informacja o kursie, zazwyczaj z błędem średnim na poziomie 1, często brak jest informacji o prędkości kątowej zwrotu (ROT). Na dodatek istnieją przesłanki do przypuszczeń, że zarówno informacja o kursie jak i prędkości kątowej zwrotu jest bardzo niewiarygodna [Felski, Jaskólski, 2012]. Tak więc obecnie systemy tej grupy są mało atrakcyjne pod względem dokładności jednak niezwykle atrakcyjna jest ich charakterystyka cenowa, bowiem są ogólnodostępne, a urządzenia odbiorcze bardzo tanie. Perspektywa zastosowania tych rozwiązań wymaga pilnego rozpatrzenia problemu pomiaru kursu oraz prędkości kątowej zwrotu. Gdyby ten problem został rozwiązany, to prawdopodobnym jest, w połączeniu z metodami filtracji opartymi o model matematyczny ruchu konkretnego statku, opracowanie oprogramowania, które zapewni satysfakcjonujące dokładności pilotażu na wodach portowych. Przesłanką do takich przypuszczeń są doniesienia niektórych producentów oprogramowania. Na przykład firma Seven Sc z Hamburga oferuje system CEACT (Channel ECDIS, AIS and Course Trajectory) wspomagający żeglugę na wodach wewnętrznych [ Na dzień dzisiejszy nie jest to system konkurencyjny dla systemów laserowych, jednak zarysowuje perspektywy dla takich rozwiązań. Wydaje się możliwym zbudowanie systemu wielkości netbooka integrującego układ żyroskopowy klasy MEMS (zapewniający informację o prędkości kątowej zwrotu, a pośrednio wspierający informację o kursie) z oprogramowaniem symulacyjnym opartym o ECDIS i odbierającym transmitowane przez statek za pośrednictwem AIS informacje o jego ruchu dla wspomagania pilota. Rys. 3. Przykład potencjalnego systemu dla pilota. [Źródło: kompilacja autorów] 4 AKTYWNE SYSTEMY OKRĘTOWE Ta odmiana omawianych systemów często nazywana jest również przenośnymi urządzeniami pilotowymi (PPU - portable pilot s unit). Zwykle budowane są jako kombinacja urządzenia klasy laptop/tablet z dodatkowymi elementami wykorzystującymi odmiany odbiornika GPS. Wraz z adekwatnym oprogramowaniem stanowią doskonały system doradczy spełniając przy tym kryterium użyteczności dla pilota, co obejmuje przede wszystkim łatwość transportu na statek (z uwzględnieniem warunków panujących w trakcie przechodzenia w morzu z pilotówki na statek) oraz łatwego aktywowania na mostku. Tak więc tego rodzaju system musi być lekki, niezbyt rozbudowany i nie wymagający skomplikowanych procedur związanych z instalacją i uruchomieniem. Typowy system tego typu oparty jest o dwuantenowy odbiornik GPS z opcją różnicową. To ostatnie oznaczać może DGPS, jednak coraz powszechniej proponuje się wariant EGNOS, który nie wymaga dodatkowych układów antenowych cechując się przy tym powszechniejszą dostępnością. Jeszcze lepszą ofertą jest wersja RTK, której dokładność określania pozycji można oceniać w centymetrach, przez co staje się konkurencyjna dla systemów laserowych. Wieloantenowe odbiorniki zapewniają ponadto doskonałe źródło informacji o kursie i prędkości kątowej zwrotu, przy czym ta informacja nie zależy od rodzaju wspomagania systemu GPS, jedynie od odległości pomiędzy antenami i przeciętnie mieści się w przedziale 0,2-0,5 o dla kursu i 0.5 /min dla ROT. 3547
5 Rys. 4. Przykłady przenośnych systemów pilotowych. [Źródło: ] Dokładność informacji o pozycji i prędkości, dzięki dodatkowemu oprogramowaniu jest lepsza niż w standardowym odbiorniku GPS jednak zależy również od zastosowanego wariantu wspomagania GPS i zazwyczaj oscyluje: dla GPS około 3 m, dla DGPS i EGNOS 1 m, dla RTK 5 cm. Jednakże należy zwrócić uwagę, że systemy DGPS i EGNOS są powszechnie dostępne bez żadnych opłat, przy czym DGPS zazwyczaj w promieniu poniżej 100 Mm od wybranych stacji referencyjnych natomiast EGNOS w całej Europie bez ograniczeń. Natomiast wariant RTK wymaga zastosowania dodatkowej stacji referencyjnej, zaś jej zasięg, zależnie od zastosowanej metody transmisji radiowej zazwyczaj nie przekracza zasięgu horyzontalnego, albowiem dominują tu technologie VHF i GSM. W tym względzie korzystnym jest fakt, iż w Europie coraz powszechniej stosuje się tzw. aktywne sieci wspomagania technologii RTK (w Polsce ASG-EUPOS), a ponadto przodujący producenci technologii RTK (na przykład Leica, Topcon) oferują swoim klientom własne sieci tego rodzaju. Tak więc dostępnych jest wiele możliwości wykorzystania takich sygnałów bez konieczności posiadania w porcie własnej stacji tej klasy. Przykładowe urządzenia zazwyczaj stanowią komplet przystosowany do transportu, upakowany w odpornej na wstrząsy dedykowanej walizce/plecaku zawierającej odbiornik wraz z dwoma antenami, zwykle mocowany na bardzo silne magnesy oraz dedykowany laptop łączący się bezprzewodowo z odbiornikiem. Typowy przykład takiego system - Navicom Dynamics Harbour Pilot Lightweight waży wraz z opakowaniem 5 kg. Odbiornik zawiera jedną z dwóch anten, natomiast druga, dla zapewnienia odpowiedniej odległości od odbiornika jest z nim połączona metalową linką. Uruchomienie systemu wymaga przymocowania odbiornika i anteny na poziomych, metalowych elementach statku za pomocą wbudowanych magnesów i włączenia zasilania (wbudowany akumulator który zapewnia 15 godzin pracy). System uruchamia się automatycznie i samodzielnie łączy z laptopem pilota łączem WiFi. Odbiornik posiada wbudowany żyroskop półprzewodnikowy, a także może posiadać wbudowany odbiornik AIS. Wedle zapewnień producenta uruchomienie odbywa się w czasie 2 minut. System pracuje z oprogramowaniem Qastor, które jest uznawane za wiodące oprogramowanie kategorii ECDIS. Podobne wyroby oferuje kilku innych producentów, między innymi producent stacjonarnych systemów laserowych Trelleborg i producent symulatorów nawigacyjnych Transas. Ten ostatni, z racji doświadczenia w produkcji symulatorów oferuje również opcję rejestracji manewru i odtwarzania go dla celów szkoleniowych. Wiele z tych systemów wykorzystuje matematyczny model ruchu statku, dzięki czemu możliwe jest wypracowanie dokładniejszych danych niż jest to możliwe w typowym odbiorniku radionawigacyjnym, a także możliwość predykcji manewru i sugerowania potencjalnych konsekwencji. 3548
6 Rys. 5. Harbor Pilot Lightweight. [Źródło: Ponieważ bardzo podobne problemy precyzyjnego manewrowania występują powszechnie w obszarze technologii offshore przodujący producenci systemów z tego obszaru również oferują bardzo podobne rozwiązania. Przykładem może być Seatex Seatrack 220 firmy Kongsberg, jednakże ten rodzaj urządzenia zazwyczaj nie ma charakteru urządzenia przenośnegoh, są bowiem trwale instalowane na statku. Interesującym może być fakt, że w tym obszarze pojawiają się również systemy laserowe, przede wszystkim dla wspomagania systemów dynamicznego pozycjonowania. Rys. 6. Urządzenia E-Sea Fix. [Źródło: W kategorii aktywnych systemów pilotowych można rozpatrywać również inne systemy, które łączą w sobie przenośny odbiornik AIS z wbudowanym układem pomiaru prędkości kątowej zwrotu (ROT), zazwyczaj zbudowanym na układzie klasy MEMS. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na fakt, iż te urządzenia mogą wystąpić w wariancie z transponderem AIS lub układu, który łączy się (przewodowo lub bezprzewodowo) ze statkowym transponderem AIS. Przykładem tej grupy urządzeń jest E-Sea Fix produkowany przez Atlantasmarine. To urządzenie łączy się przewodowo ze statkowym transponderem jako nadajnik danych transmitowanych do laptopa pilota za pośrednictwem łącza bezprzewodowego. Najistotniejszym zadaniem takiego urządzenia jest pozyskiwanie, poza informacjami o ruchu własnego statku odbieranymi ze statkowego transpondera AIS, informacji o prędkości kątowej zwrotu statku wypracowywanej przez układ żyroskopowy wbudowany w urządzenie E-Sea Fix. Niektóre odmiany tego urządzenia mogą zawierać niezależny odbiornik GPS. W takim przypadku nie jest konieczne łączenie się ze statkowym transponderem AIS. W porównaniu do wcześniejszych przykładów brak jest dokładnej informacji o kursie statku, która to informacja była wypracowywana przez system dwuantenowy. Kolejną wersją tej grupy urządzeń są urządzenia nazywane niekiedy Gyropilot lub podobnie. Są to urządzenia, które zbudowane są zazwyczaj w oparciu o układ żyroskopowy, który ma za zadanie wspierać pilota, posiadającego zazwyczaj dość dokładną informację pozycyjną, informacjami o prędkości zwrotu, a na zasadzie integracji połączonej z metodami filtracji dostarcza również informacji o kursie, która jest dokładniejsza niż ta, którą dostarcza statkowy żyrokompas. 3549
7 Tak więc statkowe, aktywne systemy pilotowe można skategoryzować zależnie od dokładności dostarczanej informacji w następujący sposób: kategoria ROT typowe zastosowania to żegluga na wodach ograniczonych i wewnętrznych, jako wsparcie informacji dostępnych w systemie AIS; kategoria I typowe zastosowania to żegluga w obszarze portu, dostarcza informacji o pozycji i kursie o podwyższonej dokładności, a także informacji o prędkości kątowej zwrotu; kategoria II informacje podobne jak w kategorii I, wysoka dokładność pozycji i kursu, a także informacja o prędkości kątowej zwrotu jednakże całkowicie niezależne od statku; obszar zastosowania to manewry w porcie, a także cumowanie statków średniej wielkości; kategoria III najwyższa, centymetrowa dokładność informacji o pozycji, kompletność, kontrola wiarygodności oraz wielka częstość określeń, całkowita niezależność od statku. Powszechnie stosuje się w nich technologie pomiarowe RTK. Typowe zastosowania cumowanie wielkich statków, a także operacje cumowania w morzu i dynamicznego pozycjonowania w trudnych warunkach meteorologicznych. Zazwyczaj te rozwiązania zapewniają równoczesną i niezależną transmisję wszystkich danych do dodatkowego odbiorcy, celem niezależnego nadzoru. Stosowane są w najbardziej odpowiedzialnych operacjach, zwłaszcza związanych z transportem gazu i ropy naftowej. W ostatnich latach coraz częściej na mniejszych zasięgach wspomagane są systemami laserowymi. WNIOSKI Aktualnie można mówić o trzech wariantach systemów, które można wykorzystać jako systemy wspomagania pilotażu. Jednakże w użyciu są tylko dwa z nich: stacjonarne systemy laserowe, niezwykle drogie, pracujące na małe odległości, jednak bardzo dokładne, choć silnie uzależnione od widzialności meteorologicznej; przenośne systemy pilotowe oparte o odbiorniki GPS współpracujące z pilotowymi systemami doradczymi osadzonymi zwykle na laptopach. Trzeci wariant, oparty na wykorzystaniu informacji rozgłaszanych przez statek za pośrednictwem AIS nie oferuje w chwili obecnej zadowalających dokładności. Szczególnie perspektywiczne zdają się obecnie systemy przenośne, które dzięki specjalizowanym odbiornikom wspomaganym dodatkową informacją o charakterze różnicowym oraz najnowszym osiągnięciom w dziedzinie półprzewodnikowych żyroskopów prędkościowych gwarantują dostatecznie dokładną informację o pozycji i orientacji statku oraz prędkości zmian tych wielkości. Systemy te są nieporównanie tańsze od systemów laserowych, oferują wielkie zasięgi działania w porównaniu do konkurentów i niezwykłą elastyczność jeśli chodzi o rejony wykorzystania oraz rodzaje zastosowań. Można je stosować w pilotażu na kanałach i rzekach, w dowolnym zakątku portu i niemal na każdym statku, a także w każdych warunkach pogodowych. Systemy te rozwijają się bardzo intensywnie również dzięki wielkiemu zapotrzebowaniu na takie produkty ze strony technologii offshore, gdzie zaczynają stanowić standardowe wyposażenie. Pojawia się więc pytanie, czy nie byłoby zasadnym zastosowanie takich rozwiązań również na standardowych wielkich statkach celem wspomagania manewrów. W kosztach eksploatacji takiego statku byłby to niewielki koszt, natomiast bezpieczeństwo manewrów podniosłoby się niewspółmiernie. Zwłaszcza jeśli uwzględni się fakt, iż w wielu portach, do których zawijają takie statki piloci nie posiadają tego rodzaju wyposażenia. Ograniczeniem może obecnie wydawać się problem dostępności korekt RTK, które nie są powszechnie udostępniane. W związku z tym pojawia się sugestia, iż tak jak stało się standardem rozgłaszanie korekt w technice DGPS, tak możliwe jest przyjęcie jednego standardu w obszarze RTK. Wymagałoby to tylko ustaleń międzynarodowych. Jednym z możliwych rozwiązań jest wykorzystanie kanału AIS, który jest przecież dostępny na takich jednostkach, a jednocześnie jest światowym standardem. Zastosowanie na statku stacjonarnych urządzeń oferowanych obecnie pilotom jako przenośne sprzyjałoby implementacji w nich modeli konkretnego statku, co gwarantowałoby bardzo duże dokładności, a ponadto stwarzałoby szansę przewidywania manewrów, a system stałby się systemem 3550
8 doradczym, co bez wątpienia jest czynnikiem zwiększającym bezpieczeństwo. Spełnienie tego warunku wymagałoby jednak dostępności informacji o bieżącym stanie pogody, zwłaszcza wiatru i prądu wokół statku, co oznacza konieczność wystawienia odpowiednich czujników w porcie oraz zapewnienia odpowiedniej sieci transmisji danych on-line. Streszczenie Manewry statkiem na wodach ograniczonych wiążą się z pewnym ryzykiem wynikającym z ograniczonych możliwości manewrowych statku i wpływem pogody. Przydatne są do tego systemy wspomagające pracę pilota, zwłaszcza w obszarze monitorowania ruchu jednostki oraz ewentualnego wspomagania decyzji. W artykule przedstawiono przegląd obecnie stosowanych rozwiązań, a na podstawie analizy tych rozwiązań podjęto próbę diagnozy co do pożądanego kierunku rozwoju rozpatrywanych systemów. Tendencies in development of sea-pilot assistance systems Abstract Ship handling on limited waters causes certain risk which results from such factors like limited maneuverability of the ship and the influence of the weather. In such cases pilot assistance systems can be useful, especially for the ship s movement monitoring and the possible decision support. In this paper the review of accessible solutions are presented and analyzed, and on the basis of it a desirable direction of the considered systems development has been diagnosed. BIBLIOGRAFIA 1. Felski A., Exploitative properties of different types of satellite compasses. ENC2011 conference proceedings, London, Dec Felski A., Jaskólski K., Information Unfitness As A Factor Constraining Automatic Identification System (AIS) application to anti-collision maneuvering. Polish Maritime Research no.2, vol. 19, Ward N., Approaches to Resilient PNT. Coordinates, vol. X, issue 6, ( ) 5. ( ) 6. ( ) 7. ( ) 8. ( ) 9. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 3551
Symulacyjne badanie wpływu systemu PNDS na bezpieczeństwo i efektywność manewrów
dr inż. st. of. pokł. Stefan Jankowski Symulacyjne badanie wpływu systemu PNDS na bezpieczeństwo i efektywność manewrów słowa kluczowe: systemy pilotowe, systemy dokingowe, dokładność pozycjonowania, prezentacja
Bardziej szczegółowolp tematy pracy promotor dyplomant data otrzymania tematu uwagi ZAKŁAD URZĄDZEŃ NAWIGACYJNYCH
Tematy prac dyplomowych inżynierskich dla studentów niestacjonarnych prowadzone przez nauczycieli akademickich Instytutu Inżynierii Ruchu Morskiego na rok akademicki 2008/2009 lp tematy pracy promotor
Bardziej szczegółowoZintegrowany system wizualizacji parametrów nawigacyjnych w PNDS
dr inż. kpt. ż.w. Andrzej Bąk Zintegrowany system wizualizacji parametrów nawigacyjnych w PNDS słowa kluczowe: PNDS, ENC, ECS, wizualizacja, sensory laserowe Artykuł opisuje sposób realizacji procesu wizualizacji
Bardziej szczegółowoTemat pracy dyplomowej Promotor Dyplomant CENTRUM INŻYNIERII RUCHU MORSKIEGO. prof. dr hab. inż. kpt.ż.w. Stanisław Gucma.
kierunek: Nawigacja, : Transport morski, w roku akademickim 2012/2013, Temat dyplomowej Promotor Dyplomant otrzymania 1. Nawigacja / TM 2. Nawigacja / TM dokładności pozycji statku określonej przy wykorzystaniu
Bardziej szczegółowoBADANIA DOSTĘPNOŚCI SYSTEMU DGPS NA DOLNEJ ODRZE RESEARCH ON THE AVAILABILITY OF DGPS SYSTEM ON THE LOWER ODRA RIVER
ANDRZEJ BANACHOWICZ, RYSZARD BOBER, ADAM WOLSKI **, PIOTR GRODZICKI, ZENON KOZŁOWSKI *** BADANIA DOSTĘPNOŚCI SYSTEMU DGPS NA DOLNEJ ODRZE RESEARCH ON THE AVAILABILITY OF DGPS SYSTEM ON THE LOWER ODRA RIVER
Bardziej szczegółowoSystem Automatycznej Identyfikacji. Automatic Identification System (AIS)
System Automatycznej Identyfikacji Automatic Identification System (AIS) - 2 - Systemy GIS wywodzą się z baz danych umożliwiających generację mapy numerycznej i bez względu na zastosowaną skalę mapy wykonują
Bardziej szczegółowoTRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT
TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT Artur KRÓL 1 Tadeusz STUPAK 2 system nawigacji zintegrowanej, radar, system automatycznej identyfikacji elektroniczna
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE NR 6(78) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE
ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 6(78) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE Stefan Jankowski I N Ż Y N I E R I A R U C H U M O R S K I E G O 2 00 5 Błąd kursu w pilotowych systemach nawigacyjnych: przenośnym
Bardziej szczegółowoMOBILNA STACJA HYDROMETEOROLOGICZNA Z CIĄGŁYM ZAPISEM DANYCH POMIAROWYCH I ICH WIZUALNĄ PREZENTACJĄ
MOBILNA STACJA HYDROMETEOROLOGICZNA Z CIĄGŁYM ZAPISEM DANYCH POMIAROWYCH I ICH WIZUALNĄ PREZENTACJĄ 1. OPIS TECHNICZNY STACJI Istota rozwiązania Istotą rozwiązania pod nazwą Mobilna stacja hydrometeorologiczna
Bardziej szczegółowoSystem AIS. Paweł Zalewski Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Akademia Morska w Szczecinie
System AIS Paweł Zalewski Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Akademia Morska w Szczecinie - 2 - Treść prezentacji: AIS AIS i ECDIS AIS i VTS AIS i HELCOM Podsumowanie komentarz - 3 - System AIS (system
Bardziej szczegółowoWykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu drogami wojewódzkimi na przykładzie systemu zarządzania opartego na technologii GPS-GPRS.
Planowanie inwestycji drogowych w Małopolsce w latach 2007-2013 Wykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu drogami wojewódzkimi na przykładzie systemu zarządzania opartego na technologii GPS-GPRS.
Bardziej szczegółowoInżynieria Ruchu Morskiego wykład 01. Dr inż. Maciej Gucma Pok. 343 Tel //wykłady tu//
Inżynieria Ruchu Morskiego wykład 01 Dr inż. Maciej Gucma Pok. 343 Tel. 91 4809 495 www.uais.eu //wykłady tu// m.gucma@am.szczecin.pl Zaliczenie Wykładu / Ćwiczeń Wykład zaliczenie pisemne Ćwiczenia -
Bardziej szczegółowoPropozycja nowej usługi w sieci ISDN kierowanie połączeń do abonenta o zmiennej lokalizacji
Paweł Kaniewski Miłosz Śliwka Propozycja nowej usługi w sieci ISDN kierowanie połączeń do abonenta o zmiennej lokalizacji 1 Wstęp ISDN jest powszechnie wykorzystywanym standardem zarówno w systemach telefonii
Bardziej szczegółowoBudowa systemu Pilotowo-Dokującego (PNDS) dla zbiornikowców LNG oraz promów morskich
Budowa systemu Pilotowo-Dokującego (PNDS) dla zbiornikowców LNG oraz promów morskich projekt zrealizowany w ramach Działania 1.3 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013 Program Operacyjny
Bardziej szczegółowoTechniki różnicowe o podwyższonej dokładności pomiarów
Techniki różnicowe o podwyższonej dokładności pomiarów Adam Ciećko, Bartłomiej Oszczak adam.ciecko@uwm.edu.pl bartek@uw.pl Zastosowanie nowoczesnych satelitarnych metod pozycjonowania i nawigacji w rolnictwie
Bardziej szczegółowoStanisław Gucma Budowa terminalu LNG w Świnoujściu : ocena dotychczasowych działań. Ekonomiczne Problemy Usług nr 49,
Stanisław Gucma Budowa terminalu LNG w Świnoujściu : ocena dotychczasowych działań Ekonomiczne Problemy Usług nr 49, 263-272 2010 ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 589 EKONOMICZNE PROBLEMY
Bardziej szczegółowoDifferential GPS. Zasada działania. dr inż. Stefan Jankowski
Differential GPS Zasada działania dr inż. Stefan Jankowski s.jankowski@am.szczecin.pl DGPS koncepcja Podczas testów GPS na początku lat 80-tych wykazano, że błędy pozycji w dwóch blisko odbiornikach były
Bardziej szczegółowoUrządzenia Elektroniki Morskiej Systemy Elektroniki Morskiej
Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej Katedra Systemów Elektroniki Morskiej Stacja Badań Hydroakustycznych Urządzenia Elektroniki Morskiej Systemy Elektroniki Morskiej
Bardziej szczegółowoAsystent Lądowania ILS (ILS Assistant) w systemie Pitlab&Zbig OSD
Asystent Lądowania ILS (ILS Assistant) w systemie Pitlab&Zbig OSD Asystent Lądowania ILS (ang. Instrument Landing System) jest systemem wspierającym bezpieczne i precyzyjne lądowanie modelem w warunkach
Bardziej szczegółowoAplikacje Systemów. Nawigacja inercyjna. Gdańsk, 2016
Aplikacje Systemów Wbudowanych Nawigacja inercyjna Gdańsk, 2016 Klasyfikacja systemów inercyjnych 2 Nawigacja inercyjna Podstawowymi blokami, wchodzącymi w skład systemów nawigacji inercyjnej (INS ang.
Bardziej szczegółowoPOZIOM UFNOŚCI PRZY PROJEKTOWANIU DRÓG WODNYCH TERMINALI LNG
Stanisław Gucma Akademia Morska w Szczecinie POZIOM UFNOŚCI PRZY PROJEKTOWANIU DRÓG WODNYCH TERMINALI LNG Streszczenie: W artykule zaprezentowano probabilistyczny model ruchu statku na torze wodnym, który
Bardziej szczegółowoKOMPONENTY INERCJALNE
KATALOG 2016/2017 KOMPONENTY INERCJALNE rozwiązania firmy KVH (USA) GPS.PL ul. Jasnogórska 23 31-358 Kraków tel. (012) 637 71 49 fax (012) 376 77 27 www.gps.pl C e n t r u m T e c h n i k L o k a l i z
Bardziej szczegółowoEfektywność i bezpieczeństwo biznesu morskiego - impulsy dla wdrożeń IT
Efektywność i bezpieczeństwo biznesu morskiego - impulsy dla wdrożeń IT wykorzystanie technologii ICT dziś systemy automatyki przemysłowej oraz sensory pozwalają na zdalne monitorowanie pracy urządzeń
Bardziej szczegółowoGrażyna T. Adamczyk Kotarska Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej WPROWADZENIE SYSTEMU AIS JAKO EFEKTYWNEGO ŹRÓDŁA INFORMACJI NAWIGACYJNEJ
Grażyna T. Adamczyk Kotarska Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej WPROWADZENIE SYSTEMU AIS JAKO EFEKTYWNEGO ŹRÓDŁA INFORMACJI NAWIGACYJNEJ SYSTEM AUTOMATYCZNEJ IDENTYFIKACJI (AUTOMATIC IDENTIFICATION
Bardziej szczegółowoINTERNETOWA TRANSMISJA DANYCH AIS DO STANOWISKA AUTOMATYZACJI NAWIGACJI RADAROWEJ
ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK XLIX NR 4 (175) 2008 Krzysztof Naus Akademia Marynarki Wojennej INTERNETOWA TRANSMISJA DANYCH AIS DO STANOWISKA AUTOMATYZACJI NAWIGACJI RADAROWEJ STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoCzym jest OnDynamic? OnDynamic dostarcza wartościowych danych w czasie rzeczywistym, 24/7 dni w tygodniu w zakresie: czasu przejazdu,
Czym jest OnDynamic? OnDynamic (Multimodalny System Monitoringu Ruchu Drogowego) to inteligentna architektura czujników i specjalistycznego oprogramowania, które gwarantują przetwarzanie dużej ilości różnorodnych
Bardziej szczegółowoASG-EUPOS wielofunkcyjny system precyzyjnego pozycjonowania i nawigacji w Polsce
ASG-EUPOS wielofunkcyjny system precyzyjnego pozycjonowania i nawigacji w Polsce Jarosław Bosy, Marcin Leończyk Główny Urząd Geodezji i Kartografii 1 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską Europejski
Bardziej szczegółowoGeotronics Polska jako dostawca nowoczesnych technologii satelitarnych GNSS firmy Trimble do zastosowań pomiarowych, infrastrukturalnych i
Geotronics Polska jako dostawca nowoczesnych technologii satelitarnych GNSS firmy Trimble do zastosowań pomiarowych, infrastrukturalnych i monitoringowych. GEOTRONICS POLSKA Sp. z o.o. Jedyny dystrybutor
Bardziej szczegółowoLong-Range Identification and Tracking system
Long-Range Identification and Tracking system IMO SOLAS, Chapter V Safety of navigation Regulation 19-1 Long-range identification and tracking of ships.* * Refer to Guidance on the implementation of the
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MORSKA. w Gdyni. Wydział Elektryczny MORSKA PRAKTYKA EKSPLOATACYJNA. Specjalność: Elektronika Morska
AKADEMIA MORSKA w Gdyni Wydział Elektryczny MORSKA PRAKTYKA EKSPLOATACYJNA PROGRAM I WYMAGANIA Specjalność: Elektronika Morska Gdynia 2012 Nazwisko... Family name Imiona... Given name Nazwa statku... ship
Bardziej szczegółowoObszary potencjalnych zastosowań TETRA w praktyce morskiej
Forum TETRA Polska Obszary potencjalnych zastosowań TETRA w praktyce morskiej Ryszard J. Katulski Rafał Niski Jacek Stefański Jerzy Żurek Prezentacja zespołu Zespół Naukowo-Badawczy ds. Maritime Security
Bardziej szczegółowoCEL PRZEDMIOTU. Zapoznanie z podstawowym układem sił i momentów działających na statek w ruchu.
I. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: MANEWROWANIE JEDNOSTKĄ PŁYWAJACĄ. Kod przedmiotu: Xp. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Wszystkie
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MORSKA. w Gdyni. Wydział Elektryczny MORSKA PRAKTYKA EKSPLOATACYJNA. Specjalność: Elektronika Morska
AKADEMIA MORSKA w Gdyni Wydział Elektryczny MORSKA PRAKTYKA EKSPLOATACYJNA PROGRAM I WYMAGANIA Specjalność: Elektronika Morska Gdynia 2014 Nazwisko... Family name Imiona... Given name Nazwa statku... ship
Bardziej szczegółowoDokładność pozycji. dr inż. Stefan Jankowski
Dokładność pozycji dr inż. Stefan Jankowski s.jankowski@am.szczecin.pl Nawigacja Nawigacja jest gałęzią nauki zajmującą się prowadzeniem statku bezpieczną i optymalną drogą. Znajomość nawigacji umożliwia
Bardziej szczegółowoSYSTEM POZYCJONOWANIA DGPS I RTK DLA NOWO WYBUDOWANEGO TERMINALU GAZOWEGO LNG W ŚWINOUJŚCIU
ELEKTRYKA 2011 Zeszyt 3 (219) Rok LVII Henryk ŚNIEGOCKI Katedra Nawigacji, Akademia Morska w Gdyni SYSTEM POZYCJONOWANIA DGPS I RTK DLA NOWO WYBUDOWANEGO TERMINALU GAZOWEGO LNG W ŚWINOUJŚCIU Streszczenie.
Bardziej szczegółowoZygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska
Zygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska Na podstawie: Albert Lozano-Nieto: RFID Design Fundamentals and Applications, CRC Press, Taylor & Francis Group, London New York, 2011 RFID RadioFrequency
Bardziej szczegółowoAGENDA. Site survey - pomiary i projektowanie sieci bezprzewodowych. Tomasz Furmańczak UpGreat Systemy Komputerowe Sp. z o.o.
AGENDA Site survey - pomiary i projektowanie sieci bezprzewodowych Tomasz Furmańczak UpGreat Systemy Komputerowe Sp. z o.o. Zagadnienia projektowe dla sieci WLAN skomplikowane środowisko dla propagacji
Bardziej szczegółowoBadanie systemu PNDS w warunkach rzeczywistych na statku Nawigator XXI
dr inż. kpt. ż.w. Arkadiusz Tomczak dr inż. st. of. pokł. Paweł Zalewski mgr inż. Krzysztof Marcjan mgr inż. Marcin Przywarty inż. Bartosz Muczyński Badanie systemu PNDS w warunkach rzeczywistych na statku
Bardziej szczegółowoTypowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS. dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie
Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie 1) RTK (Real Time Kinematics) Wymaga dwóch pracujących jednocześnie odbiorników oraz łącza radiowego
Bardziej szczegółowoNowe rozwiązania w układach sterowania firmy Tester
Nowe rozwiązania w układach sterowania firmy Tester Świebodzice 05.07.2017 Firma TESTER SP. Z O.O. realizuje aktualnie projekt pt. Wprowadzenie na rynek nowoczesnych układów sterowania dzięki zastosowaniu
Bardziej szczegółowoMobilny system dowodzenia, obserwacji, rozpoznania i łączności
1.30 1.71 Projekt rozwojowy nr O R00 0008 11 finansowany przez NCBiR pt.: Mobilny system dowodzenia, obserwacji, rozpoznania i łączności 23.11.2012, Gdańsk Informacje podstawowe XI konkurs na finansowanie
Bardziej szczegółowoTEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH INŻYNIERSKICH STUDIA STACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2011/12
STUDIA STACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2011/12 Jednostka: KATEDRA GEODEZJI SATELITARNEJ I NAWIGACJI Specjalność: GEODEZJA I GEOINFORMATYKA Prof. dr hab. inż. Stanisław 1. Wyznaczenie dokładności
Bardziej szczegółowoZASADY MONITOROWANIA MORSKICH OBIEKTÓW O MAŁYCH PRĘDKOŚCIACH
Tadeusz Stupak Akademia Morska w Gdyni Ryszard Wawruch Akademia Morska w Gdyni ZASADY MONITOROWANIA MORSKICH OBIEKTÓW O MAŁYCH PRĘDKOŚCIACH Streszczenie: W referacie przedstawiono wyniki badań dokładności
Bardziej szczegółowoSystem informacji przestrzennej w Komendzie Miejskiej w Gdańsku. Rysunek 1. Centrum monitoringu w Komendzie Miejskiej Policji w Gdańsku.
System informacji przestrzennej w Komendzie Miejskiej w Gdańsku. W Gdańsku tworzony jest obecnie miejski System Informacji Przestrzennej, który będzie stanowił podstawę m.in. Systemu Ratownictwa Miejskiego
Bardziej szczegółowoSystem bezpośredniego i zdalnego monitoringu geodezyjnego Część 1
Sprawa Nr RAP.272.17.20134 załącznik nr 6.1. do SIWZ (nazwa i adres Wykonawcy) PARAMETRY TECHNICZNE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Nazwa i typ (producent) oferowanego urządzenia:... NAZWA PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA:
Bardziej szczegółowoKatedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji. Geodezja i geoinformatyka
Załącznik nr 8 STUDIA NIESTACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji (nazwa Jednostki Organizacyjnej) Geodezja i geoinformatyka (Specjalność) Adam
Bardziej szczegółowoPrecyzyjne pozycjonowanie w oparciu o GNSS
Precyzyjne pozycjonowanie w oparciu o GNSS Załącznik nr 2 Rozdział 1 Techniki precyzyjnego pozycjonowania w oparciu o GNSS 1. Podczas wykonywania pomiarów geodezyjnych metodą precyzyjnego pozycjonowania
Bardziej szczegółowoDziennik Ustaw 15 Poz. 460 ZAKRES WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH
Dziennik Ustaw 15 Poz. 460 Załącznik nr 4 ZAKRES WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH I. Zakres wiedzy i umiejętności wymaganych do uzyskania patentu żeglarza jachtowego. 1) budowa jachtów, w tym: a) zasady obsługi
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLENIA Jachtowy sternik morski teoria e-learning stan na dzień:
PROGRAM SZKOLENIA Jachtowy sternik morski 1. Wiedza teoretyczna: 1) jachty żaglowe morskie, w tym: a) eksploatacja i budowa instalacji i urządzeń jachtu oraz ocena ich stanu technicznego b) obsługa przyczepnych
Bardziej szczegółowoCJAM 100 Miniaturowa radiostacja zagłuszająca
CJAM 100 Miniaturowa radiostacja zagłuszająca CJAM 100 to miniaturowa radiostacja zagłuszająca, pozwalająca na zakłócanie komunikacji w sieci komórkowej na małych obszarach. Wystarczy nacisnąć przycisk,
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA BAZY DANYCH NAWIGACYJNO-HYDROGRAFICZNEGO ZABEZPIECZENIA (NHZ) NA POLSKICH OBSZARACH MORSKICH
ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LII NR 3 (186) 2011 Czesł aw Dyrcz Akademia Marynarki Wojennej KONCEPCJA BAZY NAWIGACYJNO-HYDROGRAFICZNEGO ZABEZPIECZENIA (NHZ) NA POLSKICH OBSZARACH MORSKICH
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA MODELU MATEMATYCZNEGO SYMULATORA NAWIGACYJNO MANEWROWEGO
Krzysztof Czaplewski 1, Piotr Zwolan 2 STRUKTURA MODELU MATEMATYCZNEGO SYMULATORA NAWIGACYJNO MANEWROWEGO Wstęp Współczesne oprogramowanie symulacyjne w oparciu, o które działają symulatory nawigacyjno
Bardziej szczegółowoTPI. Systemy GPS, GLONASS, GALILEO Techniki pomiarowe Stacje referencyjne. Odbiorniki GPS/GLONASS Nowości w pozyskiwaniu danych.
AGENDA SPOTKANIA TPI Systemy GPS, GLONASS, GALILEO Techniki pomiarowe Stacje referencyjne Odbiorniki GPS/GLONASS Nowości w pozyskiwaniu danych Pytania TPI TPI Grupa ponad 50 osób pracująca wraz z Tobą
Bardziej szczegółowo1. Uwagi dotyczące świadczenia usług MCV na morzu terytorialnym
UWAGI Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji [PIIT] dotyczące projektu rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczoodbiorczych,
Bardziej szczegółowoSAMOCHODOWY RADAR POWSZECHNEGO STOSOWANIA
Koncern Delphi opracował nowy, wielofunkcyjny, elektronicznie skanujący radar (ESR). Dzięki wykorzystaniu pozbawionej ruchomych części i sprawdzonej technologii monolitycznej, radar ESR zapewnia najlepsze
Bardziej szczegółowomicroplc Sposoby monitoringu instalacji technologicznych przy pomocy sterownika
Sposoby monitoringu instalacji technologicznych przy pomocy sterownika microplc 1 1.WSTĘP 3 2.Łączność za pośrednictwem internetu 4 3.Łączność za pośrednictwem bezprzewodowej sieci WI-FI 5 4.Łączność za
Bardziej szczegółowoSzlakiem latarni morskich
Szlakiem latarni morskich Latarnie morskie LATARNIE MORSKIE Latarnia morska w znaczeniu nawigacji terrestrycznej istotny znak nawigacyjny (stawa lub latarniowiec), o unikalnej konstrukcji, malowany w sposób
Bardziej szczegółowoMSPO 2018: ŁĄCZNOŚĆ DLA POLSKICH F-16 I ROZPOZNANIE ELEKTRONICZNE ROHDE & SCHWARZ
aut. Maksymilian Dura 17.09.2018 MSPO 2018: ŁĄCZNOŚĆ DLA POLSKICH F-16 I ROZPOZNANIE ELEKTRONICZNE ROHDE & SCHWARZ Firma Rohde & Schwarz zaprezentowała na Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego w
Bardziej szczegółowoSystemy nawigacji satelitarnej. Przemysław Bartczak
Systemy nawigacji satelitarnej Przemysław Bartczak Systemy nawigacji satelitarnej powinny spełniać następujące wymagania: system umożliwia określenie pozycji naziemnego użytkownika w każdym momencie, w
Bardziej szczegółowoTEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/11
Załącznik nr 7 STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/11 Jednostka: KATEDRA GEODEZJI SATELITARNEJ I NAWIGACJI PROMOTOR Prof. dr hab. inż. Stanisław Oszczak PROMOTOR Mieczysław Bakuła 1.
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyzacji Okrętu
Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, specjalności okrętowe Podstawy Automatyzacji Okrętu 1 WPROWADZENIE M. H. Ghaemi Luty 2018 Podstawy automatyzacji
Bardziej szczegółowoTrackery Leica Absolute
BROSZURA PRODUKTU Trackery Leica Absolute Rozwiązania pomiarowe Leica Leica Absolute Tracker AT402 z sondą B-Probe Ultra przenośny system pomiarowy klasy podstawowej Leica B-Probe to ręczne i zasilane
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA I STAN AKTUALNY REALIZACJI
ZAŁOŻENIA I STAN AKTUALNY REALIZACJI PROJEKTU ASG+ Figurski M., Bosy J., Krankowski A., Bogusz J., Kontny B., Wielgosz P. Realizacja grantu badawczo-rozwojowego własnego pt.: "Budowa modułów wspomagania
Bardziej szczegółowoMobilny system dowodzenia, obserwacji, rozpoznania i łączności
1.30 1.71 Projekt rozwojowy finansowany przez MNiSW pt.: Mobilny system dowodzenia, obserwacji, rozpoznania i łączności Wersja 3, 03.01.2011, Paweł Kojkoł Informacje podstawowe XI konkurs na finansowanie
Bardziej szczegółowoZarządzanie taborem kolejowym w czasie rzeczywistym. Michał Szlendak Rail-Mag Logistics
Zarządzanie taborem kolejowym w czasie rzeczywistym Michał Szlendak Rail-Mag Logistics Agenda Wprowadzenie dlaczego warto monitorować tabor kolejowy Istniejące systemy umożliwiające monitorowanie ładunków
Bardziej szczegółowoGdańsk, dnia 21 sierpnia 2015 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 12 DYREKTORA URZĘDU MORSKIEGO W GDYNI. z dnia 20 sierpnia 2015 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Gdańsk, dnia 21 sierpnia 2015 r. Poz. 2681 ZARZĄDZENIE NR 12 DYREKTORA URZĘDU MORSKIEGO W GDYNI z dnia 20 sierpnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia regulaminu stacji
Bardziej szczegółowoco to oznacza dla mobilnych
Artykuł tematyczny Szerokopasmowa sieć WWAN Szerokopasmowa sieć WWAN: co to oznacza dla mobilnych profesjonalistów? Szybka i bezproblemowa łączność staje się coraz ważniejsza zarówno w celu osiągnięcia
Bardziej szczegółowoOBSZARY BADAŃ NAUKOWYCH
OBSZARY BADAŃ NAUKOWYCH WYDZIAŁ NAWIGACYJNY KATEDRA NAWIGACJI... 3 Bezpieczeństwo na morzu... 3 Geodezyjno- kartograficzne podstawy nawigacji morskiej... 3 Kompleksowe badania wpływu warunków hydrometeorologicznych...
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Transport. Luty 2015. Automatyzacja statku 1.
Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Transport Automatyzacja statku 1 WPROWADZENIE M. H. Ghaemi Luty 2015 Automatyzacja statku 1. Wprowadzenie 1 Kierunek:
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 1. NAWIGACJA MORSKA, WSPÓŁRZĘDNE GEOGRAFICZNE, ZBOCZENIE NAWIGACYJNE. KIERUNEK NA MORZU.
SPIS TREŚCI Przedmowa ROZDZIAŁ 1. NAWIGACJA MORSKA, WSPÓŁRZĘDNE GEOGRAFICZNE, ZBOCZENIE NAWIGACYJNE. KIERUNEK NA MORZU. 1.1. Szerokość i długość geograficzna. Różnica długości. Różnica szerokości. 1.1.1.
Bardziej szczegółowoGEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu
GEOMATYKA program podstawowy 2017 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Wyznaczenie pozycji anteny odbiornika może odbywać się w dwojaki sposób: na zasadzie pomiarów
Bardziej szczegółowoBałtycki Festiwal Nauki
Bałtycki Festiwal Nauki W dniach 27-29 maja 2010r. członkowie Koła Naukowego Nawigator po raz kolejny aktywnie uczestniczyli w organizacji Bałtyckiego Festiwalu Nauki. Główną atrakcją przygotowaną przez
Bardziej szczegółowoSYSTEMY POZYCJONOWANIA ORAZ PODKŁAD KARTOGRAFICZNY WYKORZYSTYWANE W OPERACJACH OFFSHORE NA PRZYKŁADZIE ROZWIĄZAŃ FIRMY FUGRO
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 4/1 2011 Andrzej Bąk* SYSTEMY POZYCJONOWANIA ORAZ PODKŁAD KARTOGRAFICZNY WYKORZYSTYWANE W OPERACJACH OFFSHORE NA PRZYKŁADZIE ROZWIĄZAŃ FIRMY FUGRO 1. Wstęp Wraz
Bardziej szczegółowoAutomatyczne tworzenie trójwymiarowego planu pomieszczenia z zastosowaniem metod stereowizyjnych
Automatyczne tworzenie trójwymiarowego planu pomieszczenia z zastosowaniem metod stereowizyjnych autor: Robert Drab opiekun naukowy: dr inż. Paweł Rotter 1. Wstęp Zagadnienie generowania trójwymiarowego
Bardziej szczegółowoMarzec Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Oceanotechnika, ZiMwGM
Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa St. inż. I stopnia, sem. IV, Oceanotechnika, ZiMwGM Podstawy automatyzacji okrętu 1 WPROWADZENIE M. H. Ghaemi Marzec 2016 Podstawy automatyzacji
Bardziej szczegółowoKatedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji
Załącznik nr 7.1 STUDIA STACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji (nazwa Jednostki Organizacyjnej) Geodezja i geoinformatyka (Specjalność) Dr hab.
Bardziej szczegółowoProblem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych
Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych Realizacja Osnów Geodezyjnych a Problemy Geodynamiki Grybów, 25-27 września 2014 Ryszard Szpunar, Dominik Próchniewicz, Janusz Walo Politechnika
Bardziej szczegółowoRAMOWY PROGRAM SZKOLENIA I WYMAGANIA EGZAMINACYJNE NA POZIOMIE POMOCNICZYM W DZIALE POKŁADOWYM NA ŚWIADECTWO MARYNARZA WACHTOWEGO
Załącznik nr 1 RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA I WYMAGANIA EGZAMINACYJNE NA POZIOMIE POMOCNICZYM W DZIALE POKŁADOWYM NA ŚWIADECTWO MARYNARZA WACHTOWEGO Tabela zbiorcza Przedmiot Liczba godzin I II III IV V VI
Bardziej szczegółowoPrzemysław Kowalski Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej PAN
Opracowanie systemowych rozwiązań wspomagających zabezpieczenie miejsca zdarzenia i proces wykrywczy na podstawie materiału dowodowego utrwalonego za pomocą technik skaningu laserowego oraz satelitarnych
Bardziej szczegółowoe. Antena musi spełniać normę min. IP66 12. Zasilacz
OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA CZĘŚĆ II DOSTAWA SATELITARNYCH TERMINALI DO TRANSMISJI DANYCH L.p. Cecha wymagana przez Zamawiającego Informacja o spełnieniu lub nie spełnieniu wymaganego parametru. *( SPEŁNIA
Bardziej szczegółowoMiędzynarodowe Targi Spawalnicze ExpoWELDING 2012 16-18 października 2012 NOWOŚCI TARGOWE
Międzynarodowe Targi Spawalnicze ExpoWELDING 2012 16-18 października 2012 NOWOŚCI TARGOWE FIRMA: SOMAR S.A. ul. Karoliny 4 40-186 Katowice tel. 32 359 71 00 fax. 32 359 71 11 e-mail: biuro@somar.com.pl
Bardziej szczegółowoREZOLUCJA MSC.380(94) (przyjęta w dniu 21 listopada 2014 r.)
REZOLUCJA MSC.380(94) (przyjęta w dniu 21 listopada 2014 r.) POPRAWKI DO MIĘDZYNARODOWEJ KONWENCJI O BEZPIECZEŃSTWIE ŻYCIA NA MORZU (SOLAS), 1974 r. z późn. zm. KOMITET BEZPIECZEŃSTWA MORSKIEGO, PRZYWOŁUJĄC
Bardziej szczegółowoUNIKANIE NIEBEZPIECZNYCH SYTUACJI W ZŁYCH WARUNKACH POGODOWYCH W RUCHU STATKU NA FALI NADĄŻAJĄCEJ
MIROSŁAW JURDZIŃSKI Akademia Morska w Gdyni Katedra Nawigacji UNIKANIE NIEBEZPIECZNYCH SYTUACJI W ZŁYCH WARUNKACH POGODOWYCH W RUCHU STATKU NA FALI NADĄŻAJĄCEJ Podstawową zasadą planowania nawigacji jest
Bardziej szczegółowoUREGULOWANIE PRAWNE DYREKTORA URZĘ DU MORSKIEGO W GDYNI W ZAKRESIE WYPOSAŻ ENIA STATKÓW W Ś RODKI I URZĄ DZENIA RATUNKOWE W Ż EGLUDZE KRAJOWEJ
ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LI NR 4 (183) 2010 Daniel Duda Akademia Marynarki Wojennej UREGULOWANIE PRAWNE DYREKTORA URZĘ DU MORSKIEGO W GDYNI W ZAKRESIE WYPOSAŻ ENIA STATKÓW W Ś RODKI
Bardziej szczegółowoZAKŁAD URZĄDZEŃ NAWIGACYJNYCH
Tematy prac dyplomowych inżynierskich dla studentów dziennych prowadzone przez nauczycieli akademickich Instytutu Inżynierii Ruchu Morskiego na rok akademicki 2009/2010 lp tematy pracy promotor dyplomant
Bardziej szczegółowoPIERWSZE DOŚWIADCZENIA Z EKSPLOATACJI KOMPASU SATELITARNEGO
ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK XLIX NR 4 (175) 2008 Andrzej Felski, Aleksander Nowak Akademia Marynarki Wojennej PIERWSZE DOŚWIADCZENIA Z EKSPLOATACJI KOMPASU SATELITARNEGO STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoNocne migracje ptaków i ich obserwacje za pomocą radaru ornitologicznego
Nocne migracje ptaków i ich obserwacje za pomocą radaru ornitologicznego Marek Ksepko Krzysztof Gajko Źródło: Swiss birdradar The history http://www.swiss-birdradar.com 3BirdRadarSystem detekcja obiektów
Bardziej szczegółowoPraktyczne aspekty zastosowania telekomunikacji satelitarnej przez administrację publiczną
Praktyczne aspekty zastosowania telekomunikacji satelitarnej przez administrację publiczną H e r t z S y s t e m s Lt d Sp. z o. o. A l. Z j e d n o c z e n i a 1 1 8 A 65-1 2 0 Z i e l o n a G ó r a Te
Bardziej szczegółowoCzęść 2 Komputery i Elektronika
Część 2 Komputery i Elektronika Wzrost wydajności oprysków dzieki najnowocześniejszym technologiom Precyzyjne rolnictwo Nasz pełny asortyment rozwiązań dla rolnictwa precyzyjnego to kontrola kosztów produkcji
Bardziej szczegółowoTP-LINK rozszerza ofertę urządzeń w standardzie 802.11ac
TP-LINK rozszerza ofertę urządzeń w standardzie 802.11ac Dzięki najnowszym propozycjom TP-LINK routerom Archer C2 i Archer D7 oraz karcie sieciowej Archer T4U, możesz cieszyć się z zalet transmisji danych
Bardziej szczegółowoRozwiązania dla społeczności Seria Easy Series dla domów i bloków mieszkalnych
Rozwiązania dla społeczności Seria Easy Series dla domów i bloków mieszkalnych 2 Centrala alarmowa Easy Series Prosta i niezawodna ochrona Podnieś wartość swojej nieruchomości Luksusowe apartamentowce,
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE WYDZIAŁU ETI POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ Nr 6 Seria: Technologie Informacyjne 2008
ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAŁU ETI POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ Nr 6 Seria: Technologie Informacyjne 2008 Mariusz Chmielecki, Agnieszka Jurkowska, Karol Rudziński, Cezary Specht, Jakub Szulwic, Tadeusz Widerski Politechnika
Bardziej szczegółowoAGROCOM system jazdy równoległej
AGROCOM system jazdy równoległej Jerzy Koronczok Agrocom Polska. Oprogramowanie i nowe możliwości dla rolnictwa. 47-120 Żędowice GPS systemy prowadzenia równoległego Agrocom E-DRIVE: Nowości Baseline HD
Bardziej szczegółowoPROFITEST. Testowanie Zabezpieczeń
Testowanie Zabezpieczeń INSTALLATION MASTER TESTER Urządzenie testujące dla IEC 60364-6 / EN 61557 Urządzenia testujące wysokiej jakości Najwyższej jakości innowacyjny model dla najbardziej zaawansowanych
Bardziej szczegółowoPŁYWAJĄCA STACJA DEMAGNETYZACYJNA
WSTĘP Remontowa Marine Design & Consulting (RMDC) pracuje nad nowymi projektami okrętów wojennych oraz okrętami wsparcia technicznego. Biorąc pod uwagę nowe wyzwania i wynikające z nich potrzeby Marynarki
Bardziej szczegółowo3. WYNIKI POMIARÓW Z WYKORZYSTANIEM ULTRADŹWIĘKÓW.
3. WYNIKI POMIARÓW Z WYKORZYSTANIEM ULTRADŹWIĘKÓW. Przy rozchodzeniu się fal dźwiękowych może dochodzić do częściowego lub całkowitego odbicia oraz przenikania fali przez granice ośrodków. Przeszkody napotykane
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 14 grudnia 2012 r. Poz. 1412 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 4 grudnia 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 14 grudnia 2012 r. Poz. 1412 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 4 grudnia 2012 r. w sprawie Narodowego
Bardziej szczegółowoWeryfikacja geometrii wypraski oraz jej modyfikacja z zastosowaniem Technologii Synchronicznej systemu NX
Weryfikacja geometrii wypraski oraz jej modyfikacja z zastosowaniem Technologii Synchronicznej systemu NX Projektowanie i wytwarzanie form wtryskowych, przeznaczonych do produkcji wyprasek polimerowych,
Bardziej szczegółowoWYJAŚNIENIA TREŚCI SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA
Łódź, dnia 27 maja 2014 r. MK.2370.8.1.2014 WYJAŚNIENIA TREŚCI SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA Dotyczy: zamówienia publicznego prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego pn. Dostawa sprzętu
Bardziej szczegółowoOtrzymuj wszystkie powiadomienia niezależnie od sytuacji.
Otrzymuj wszystkie powiadomienia niezależnie od sytuacji. Cyfrowy system nagłośnieniowo-ostrzegawczy i dźwiękowy system ostrzegawczy PRAESIDEO boschsecurity.com Cyfrowy system nagłośnieniowo-ostrzegawczy
Bardziej szczegółowo