Nieużytki, czy użytki miejskie? Waloryzacja potencjału rekreacyjnego nieużytków warszawskich

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Nieużytki, czy użytki miejskie? Waloryzacja potencjału rekreacyjnego nieużytków warszawskich"

Robert Jóźwiak
5 lat temu
Przeglądów:

1 Nieużytki, czy użytki miejskie? Waloryzacja potencjału rekreacyjnego nieużytków warszawskich Beata J. Gawryszewska oraz Maciej Łepkowski, Ryszard Nejman, Anna Wilczyńska i Martyna Cziszewska Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wydział Ogrodnictwa Biotechnologii i Architektury Krajobrazu Katedra Sztuki Krajobrazu Warszawa w świetle badań naukowych. Implikacje dla realizacji Strategii #Warszawa2030 Warszawa 27 marca 2019 r.

3 Projekt Inwentaryzacja i określenie możliwości rekultywacji wybranych nieużytków warszawskich na potrzeby ich wykorzystania w systemie terenów zieleni miejskiej nr POIS /16 z dnia r.

4 1. Jakie są preferencje estetyczne użytkowników warszawskich nieużytków? 2. W jaki sposób tereny te są wykorzystywane przez użytkowników? 3. Czy istnieje zbieżność pomiędzy preferencjami estetycznymi użytkowników, użytkowaniem, a potencjałem przyrodniczym tych terenów?

25 poligonów: - tereny poprzemysłowe, porzucone albo nigdy niezabudowane; - przeznaczone w SUiKZP lub MPZP na zieleń; - zlokalizowane w izochronie 15 minut od terenów osiedli mieszkaniowych.

5 25 poligonów: - tereny poprzemysłowe, porzucone albo nigdy niezabudowane; - przeznaczone w SUiKZP lub MPZP na zieleń; - zlokalizowane w izochronie 15 minut od terenów osiedli mieszkaniowych. Respondenci / Badacze: - mieszkańcy Warszawy, użytkownicy nieużytków ; - architekci krajobrazu i osoby niezwiązane zawodowo z przyrodą i krajobrazem; - kobiety i mężczyźni w wieku 20+, 30+, 40+ i 50+.

6 25 terenów własności miejskiej lub Skarbu Państwa w SUiWZP przeznaczonych na zieleń ok. 350 ha powierzchni

7 Krok 0 Inwentaryzacja roślin (uproszczone spisy florystyczne) (Sikorski i in.2017); Krok 1 Visitor Employed Photography (VEP) (Cherem, Driver 1983) (geolokalizacja GPS/GiS), identyfikacja preferowanych scenerii (na podstawie kategorii przestrzennych i kategorii aktywności K. Lyncha (2011)); Krok 2 inwentaryzacja oznak terytorialności; i śladów użytkowania (geolokalizacja GPS/GIS); Krok 3 wywiady pogłębione, strukturyzowane; (IDI, kodowanie za pomocą NVivo11); sondaże na formularzu, wywiady zogniskowane (FGI); Krok 4 porównanie uzyskanych wyników (1, 2, 3) Krok 5 porównanie uzyskanych wyników ( 0 i 4); Krok 6 opracowanie scenariuszy zagospodarowania.

8 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP)

9 2300 zarejestrowanych spacerów (23 respondentów x 25 terenów x 4 sezony) fotografii z których 8364 było zdefiniowanych jako scenerie na podstawie 3 kryteriów: szerokie otwarcie, przynajmniej dwa plany, widok nieba.

10 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 11. puszcze (140 fotografie, 1,67%) niedostepny teren bardzo gęsto porośnięty drzewami z rozbudowanym podszytem młodych drzew, krzewów i roślin zielnych, zwalone pnie, butwiejące resztki drewna

11 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 10. Sawanny (356 fotografie, 4,25%) - powierzchnie trawiaste z udziałem innych gatunków roślin zielnych (~20cm) pokryte koronami niskich drzew

12 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 9. Leśne gęste (444 fotografii, 5,30 %) teren dostepny, ale gęsto porośnięty drzewami z rozbudowanym podszytem młodych drzew, krzewów i roślin zielnych

13 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 8. Niskie zarośla (461 fotografii, 5,51% bardzo gęste krzewy i podrost młodych drzew

14 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 7. Murawy koszone (581 fotografii, 6,94%) rośliny zielne sięgające do kostek (~10 cm)

15 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 6. Monokultury roślin zielnych (698 fotografii 8,34 %) jeden gatunek na znacznej (pow. 100 m 2 ) powierzchni

16 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 5. Luźno zadrzewione (756 fotografii, 9,03%) drzewa prawie bez warstwy krzewów

17 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 4. Leśne jasne (1360 fotografii, 16,26%) luźne pokrycie wysokimi drzewami niski podszyt

18 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 3. Murawy niekoszone (1735 fotografii, 20,74 %) z roślinami zielonymi sięgającymi pasa (~100 cm)

19 Krok 1 - Visitor Employed Photography (VEP) 2. Linie brzegowe, cieki wodne (1404 fotografii, 8,51%) 1. Zbiorniki wodne (rzeka lub staw) (1740 fotografie, 20,80%)

20 Krok 2 Inwentaryzacja oznak terytorialnosci i śladów użytkowania Rodzaje oznak terytorialności: 1. Graffiti - Murale, tagi, wlepki, inskrypcje i podobne znaki

21 Krok 2 - Inwentaryzacja oznak terytorialności i śladów użytkowania Rodzaje oznak terytorialności: 2. Siedliska bezdomnych prowizoryczne domy, namioty, jurty i innego rodzaju schronienia

Prowizoryczne meble i inne urządzenia siedziska wykonane ze

22 Krok 2 - Inwentaryzacja oznak terytorialności i śladów użytkowania Rodzaje oznak terytorialności: 3. Prowizoryczne meble i inne urządzenia siedziska wykonane ze znalezionych materiałów, prowizoryczne wiaty, mosty, domki dla zwierząt etc.

23 Krok 2 - Inwentaryzacja oznak terytorialności i śladów użytkowania Rodzaje śladów użytkowania: 1. Scieżki i przejścia zbudowane przez pieszych i rowerzystów;

24 Krok 2 - Inwentaryzacja oznak terytorialności i śladów użytkowania Rodzaje śladów użytkowania: 2. Ogniska i ślady po biesiadach

25 Krok 2 - Inwentaryzacja oznak terytorialności i śladów użytkowania Rodzaje śladów użytkowania: 3. Wysypiska odpadów.

26 Krok 4 Studium porównawcze

27 Krok 4 Studium porównawcze

28 Konkluzje: - nieużytki są obszarami intensywnie użytkowanymi; - jeśli chodzi o preferencje estetyczne, najbardziej preferowane scenerie były nieco inne niż najczęściej używane. Na przykład zbiorniki wodne były najbardziej podziwiane, a jednocześnie niemożliwe do wykorzystania, jednak linia brzegowa była już znacznie bardziej atrakcyjna dla użytkowania; - koszone murawy i luźno pokryte drzewami tereny, są preferowane zarówno do użytkowania, jak i podziwiania. Powodem może być ich wizerunek, który przypomina romantyczne parki i ogrody; - scenerie preferowane przez respondentów są bardzo zróżnicowane, obejmując prawie wszystkie możliwe formy zieleni, co może wskazywać na rosnącą akceptowalność estetyki swobodnej wegetacji. Ważnym aspektem jest dostępność przestrzeni, możliwość jej eksplorowania. - puszcza" gęsto pokryta wysokimi drzewami i zaroślami była najrzadziej podziwiana. Wydaje się, że nadal jest postrzegana jako nieatrakcyjna i bezużyteczna; - wyniki sugerują, że użytkownicy wolą otwarte przestrzenie, z głęboką widocznością; - jednocześnie obserwujemy ekskluzywność scenerii użytkowanych przez konkretne grupy - artystów graffiti i bezdomnych; - Należy pamiętać, że nieużytki, które są postrzegane jako nieformalne tereny zieleni, są dla wielu ludzi nie tylko miejscem rekreacji, ale także schronienia. Ich przekształcenie w "klasyczną", intensywnie zarządzaną miejską zieleń może spowodować efekt gentryfikacji.

29 Beata Gawryszewska

Podobne dokumenty

Potencjał parków warszawskich do świadczenia usług ekosystemowych

Potencjał parków warszawskich do świadczenia usług ekosystemowych dr inż. Renata Giedych dr inż. Gabriela Maksymiuk Katedra Architektury krajobrazu Wydział Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu Szkoła Głowna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Potencjał