Projektowa praca szkół

Transkrypt

1 Michał Pawlęga Projektowa praca szkół na przykładzie programu Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Warszawa 2009

2 Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy ul. Górskiego Warszawa Zespół projektowy: Joanna Cholewińska, Krystyna Kozak, Sylwia Sołtysik Program Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne jest realizowany zgodnie z założeniami Polityki edukacyjnej m.st. Warszawy w latach ISBN

3 Niniejszy podręcznik stanowi kompendium wiedzy, niezbędnej do ubiegania się o dofinansowanie z programu Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne. W przystępny sposób przedstawia on informacje niezbędne do samodzielnego opracowania projektu i wniosku oraz jego prawidłowej realizacji. Poza omówieniem zasad towarzyszących aplikowaniu, zawiera także praktyczne wskazówki i przykłady projektów, które otrzymały dofinansowanie, ze wskazaniem ich mocnych stron. Każdy rozdział zakończono ćwiczeniem, sprawdzającym zrozumienie omawianych zasad oraz lepsze przygotowanie się do samodzielnego opracowania wniosku. Zapraszamy! Co to jest WIE? Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne (WIE) to program Biura Edukacji Urzędu m.st. Warszawy, umożliwiający dofinansowanie projektów przygotowanych i realizowanych przez placówki edukacyjne m. st. Warszawy. Program jest finansowany ze środków zapisanych w budżecie Biura Edukacji na poszczególne lata. W ramach WIE możliwie jest otrzymanie dofinansowania realizacji projektu, który wpisuje się w program działalności edukacyjnej i wychowawczej szkoły. Zasady ubiegania się o dofinansowanie ze środków programu Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Przed przystąpieniem do przygotowania wniosku o dofinansowanie projektu w ramach WIE prosimy zapoznać się z Regulaminem konkursu na dany rok. Przedstawione poniżej informacje dotyczą naboru wniosków przewidzianych do realizacji w roku W kolejnych latach mogą one ulegać modyfikacji. Jakie projekty kwalifikują się do dofinansowania w ramach WIE? WIE oferuje możliwość uzyskania dofinansowania do działań wpisujących się w program działań edukacyjno wychowawczych szkoły. Zakłada się, że wsparcie finansowe mogą uzyskać tylko te przedsięwzięcia, które nie stanowią podstawowej działalności szkoły, finansowanej z otrzymanej subwencji oświatowej i dlatego też wymagają zapewnienia dla ich realizacji dodatkowych środków.

4 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Innymi słowy, projekt przewidziany do dofinansowania w ramach WIE to marzenie lub potrzeba związana ze statutowymi zadaniami szkoły, przedszkola lub placówki, które będą realizowane: w określonym czasie, ze zróżnicowaną grupą (np. uczniowie, nauczyciele, rodzice), za pomocą zadaniowego budżetu (dofinansowanie). Jednocześnie działania realizowane w ramach dofinansowanych projektów mają charakter dodatkowy i dlatego muszą być prowadzone poza obowiązkowymi zajęciami (w tym zajęciami dodatkowymi, finansowanymi z budżetu szkoły), np. po zakończeniu zajęć lekcyjnych lub w dni wolne od nauki. Każdy z dofinansowanych projektów powinien wprowadzać nowatorskie rozwiązania edukacyjne. Oznacza to, że taki projekt powinien stanowić uzupełnienie treści przekazywanych podczas zajęć lekcyjnych oraz wykorzystywać nowoczesne metody nauczania, przede wszystkim angażujące uczniów w samodzielne decydowanie o przebiegu i sposobie realizacji projektu oraz umożliwiające im nabywanie wiedzy, kompetencji i postaw, które są ważne dla ich przygotowania do kontynuowania nauki i dorosłego życia. Oczywiście możliwe jest zaplanowanie powiązania projektu przewidzianego do realizacji z zajęciami obowiązkowymi, np. przez wprowadzenie do lekcji treści, które będą przydatne uczniom w trakcie planowania i realizacji działań w projekcie. Należy jednak zwrócić uwagę, że działania realizowane równolegle do projektu podczas zajęć lekcyjnych nie mogą być finansowane w ramach otrzymanego dofinansowania. Przykład: Realizowany projekt dotyczy rocznicy dwudziestolecia obrad Okrągłego stołu i przemian polityczno gospodarczych, jakie miały miejsce w Polsce w latach 90. XX w. Zgodnie z założeniami projektu uczniowie zbierają w swoim środowisku materialne i niematerialne świadectwa tamtego czasu, i przygotowują wystawę, upamiętniającą postrzeganie tych wydarzeń w ich społeczności. Jednocześnie w trakcie projektu przeprowadzone zostaną debaty, dotyczące wpływu tych zmian na życie w dzisiejszej Polsce. Równolegle do realizowanego projektu, podczas lekcji historii oraz wiedzy o społeczeństwie omawiana jest problematyka związana z historią przemian demokratycznych w Polsce w 1989 roku oraz ustrojów politycznych. Umożliwia to uczniom lepsze zrozumienie przyczyn, przebiegu i skutków wydarzeń wokół Okrągłego stołu oraz przygotowuje ich do bardziej świadomego uczestnictwa w projekcie. Dodatkowo, omawiane projekty powinny przyczyniać się do realizacji Polityki edukacyjnej m. st. Warszawy w latach , dokumentu strategicznego przyjętego przez Radę Warszawy w kwietniu 2008 roku. Oznacza to, że każdy projekt zgłoszony do dofinansowania w ramach WIE powinien przyczyniać się jednocześnie do osiągnięcia celów wspomnianej Polityki edukacyjnej i wypełniać działania zaplanowane w programach strategicznych Polityki. 4

5 Jakie projekty kwalifikują się do dofinansowania w ramach WIE? Celem Polityki edukacyjnej m. st. Warszawy w latach jest Zapewnienie wysokiej jakości kształcenia i wychowania. Oznacza to, że każdy projekt przewidziany do dofinansowania w ramach WIE powinien polepszać jakość kształcenia i wychowania. Osiągnięcie tego postulatu jest możliwe przede wszystkim poprzez zapewnienie uczniom możliwości nabycia wiedzy, umiejętności czy postaw, które nie są realizowane w pełni podczas zajęć obowiązkowych. W dłuższej perspektywie, zrealizowane projekty powinny przyczyniać się także do lepszego przygotowania dzieci do podjęcia nauki i radzenia sobie w życiu osobistym i zawodowym. Określone w Polityce edukacyjnej programy strategiczne są następujące: Mali Warszawiacy; Twórcza szkoła mądra młodzież; Warszawa europejskim miastem edukacji; Warszawska tożsamość wielokulturowe dziedzictwo; Warszawskie szkoły zawodowe na europejskim poziomie; Warszawiacy uczący się przez całe życie; Społeczeństwo obywatelskie i samorządne; Edukacja dla wszystkich włączająca i przeciwdziałająca segregacji. Przed przystąpieniem do opracowania wniosku prosimy o zapoznanie się z programami strategicznymi i opisanymi w nich typami projektów możliwych do dofinansowania. Umożliwi to upewnienie się, czy stworzona koncepcja projektu wpisuje się w postanowienia Polityki edukacyjnej i cele wybranego programu strategicznego. (informacja ta będzie niezbędna do wypełnienia wniosku). Dokument Polityka edukacyjna można pobrać ze strony internetowej Biura Edukacji m. st. Warszawy ( warszawa.pl). Podejmując decyzję o złożeniu wniosku do programu WIE, sugerujemy także sprawdzenie, jakie typy projektów mogą uzyskać dofinansowanie w ramach ogłoszonego konkursu. Dlatego przed przystąpieniem do przygotowania wniosku, poza uwzględnieniem celu Polityki edukacyjnej prosimy upewnić się także, czy zaplanowane działania wpisują się w określone obszary. W konkursie, umożliwiającym uzyskanie dofinansowania dla projektów przewidzianych do realizacji w 2010 roku stworzono możliwość otrzymania dotacji dla następujących przedsięwzięć, określonych jako zadania priorytetowe : 1. Projekty szkolne dotyczące: pracy z uczniami wymagającymi wsparcia, pracy z uczniami uzdolnionymi, działań poprawiających bezpieczeństwo w szkole i wokół niej, kształtowania postaw obywatelskich i prospołecznych, wprowadzania innowacyjności w dziedzinie kształcenia zawodowego, i inne nowatorskie projekty. 5

6 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Projekty szkolne to projekty realizowane na terenie jednej placówki, powinny być skierowane do jej uczniów. Odbiorcami projektu mogą być także ich opiekunowie i rodzice oraz nauczyciele. 2. Projekty dzielnicowe dotyczące: działań edukacyjnych integrujących środowisko lokalne, działań w zakresie profilaktyki uwzględniających lokalną specyfikę problemów i zagrożeń wychowawczych, inicjatyw związanych z edukacją uczniów szczególnie uzdolnionych, aktywizacji uczniów do działań na rzecz środowiska lokalnego. i inne nowatorskie projekty. Projekty dzielnicowe skierowane są do uczniów części lub wszystkich placówek działających na terenie dzielnicy innymi słowy można je określić jako projekty międzyszkolne. Część działań takich projektów może być skierowana także do osób zamieszkujących dzielnicę, w tym opiekunów, rodziców i nauczycieli, jednak nie mogą oni stanowić głównej grupy odbiorców realizowanych działań. 3. Projekty warszawskie takie jak: konkursy o tematyce warszawskiej, wspólne przedsięwzięcia stołecznych szkół, wspieranie stołecznych inicjatyw młodzieżowych, programy edukacyjne związane z ważnymi rocznicami warszawskimi, i inne nowatorskie projekty. Projekty warszawskie powinny być skierowane do osób uczęszczających do placówek edukacyjnych z terenu większego niż dzielnica. Nie oznacza to, że muszą w nich brać udział wszystkie placówki danego typu, jednak zakłada się uczestnictwo w podejmowanych działaniach znacznej liczby z nich. Podobnie jak w przypadku projektów szkolnych i dzielnicowych, grupą uczestniczącą w realizacji projektów mogą być rodzice, opiekunowie i nauczyciele, jednak nie mogą stanowić głównych odbiorców projektu. 4. Projekty mazowieckie dotyczące: rozwiązań edukacyjnych w obrębie aglomeracji warszawskiej, programów edukacji regionalnej, konferencji i seminariów o zasięgu wojewódzkim. i inne nowatorskie projekty. Projekty mazowieckie powinny charakteryzować się uczestnictwem w ich realizacji uczniów placówek z terenu części lub całego województwa mazowieckiego. Realizatorem projektu będzie jedna tego typu instytucja, a pozostałe z nich mogą uczestniczyć w przygotowywanych i realizowanych przez nią działaniach. 5. Projekty ogólnopolskie takie jak: ogólnopolskie konferencje i seminaria, 6

7 Jakie projekty kwalifikują się do dofinansowania w ramach WIE? projekty związane z udziałem szkół w ogólnokrajowych przedsięwzięciach, współpraca ze szkołami z małych ośrodków miejskich i wiejskich, i inne nowatorskie projekty. Projekty ogólnopolskie powinny włączać w swoją realizację uczniów z placówek spoza województwa mazowieckiego. W ramach projektu ogólnopolskiego nie jest konieczne angażowanie znacznej liczby placówek wystarczającym jest, by projekt dotyczył współpracy pomiędzy kilkoma lub kilkunastoma placówkami o zróżnicowanej lokalizacji geograficznej. W projektach tych mogą także uczestniczyć opiekunowie, rodzice i nauczyciele, jednak nie mogą być ich głównymi odbiorcami. 6. Projekty europejskie dotyczące: współpracy ze szkołami partnerskimi w Europie (projekty niefinansowane z programów UE oraz nieprzeznaczone na wyjazdy o charakterze turystyczno- rekreacyjnym), współpracy ze szkołami wschodnich sąsiadów Polski, udziału szkół w europejskich i światowych programach naukowych, udziału w międzynarodowych programach wolontariackich, i inne nowatorskie projekty. Projekty europejskie powinny angażować dwie placówki lub więcej, przy czym jedna z nich powinna mieć swoją lokalizację w Warszawie. W trakcie podejmowania decyzji o współpracy międzynarodowej, zachęcamy do planowania projektów wykorzystujących zawarte przez Warszawę umowy o współpracy z innymi miastami i regionami (tzw. town twinning lub współpraca partnerska). Umożliwi to zacieśnienie istniejących już kontaktów i nawiązanie nowych z mieszkańcami miast partnerskich. Warszawa posiada podpisane umowy o współpracy m.in. z Berlinem, Budapesztem, Dusseldorfem, regionem Ile de France, Hagą, Oslo, Moskwą, Rygą, Sankt Petersburgiem, Wiedniem i Wilnem. Z Kijowem i Tel Awiwem władze oświatowe Warszawy podpisały umowy o współpracy edukacyjnej. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na stronie um.warszawa.pl/v_syrenka/miasto/partnerskie.htm. Należy także zwrócić uwagę, że ze środków WIE nie mogą uzyskać dofinansowania projekty o charakterze wyłącznie turystyczno rekreacyjnym: konieczne jest uwzględnienie w każdej składanej propozycji konkretnych działań umożliwiających zwiększenie wiedzy, umiejętności lub rozwój postaw osób uczestniczących w projekcie. 7

8 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Do kogo może być skierowany projekt finansowany z WIE? Jak wspomniano, odbiorcami projektów powinna być przede wszystkim społeczność szkolna lub przedszkolna, a pośrednio środowisko, w którym działa dana placówka. Planując działania projektu zachęcamy do angażowania w ich realizację nie tylko uczniów, ale także ich nauczycieli, opiekunów, rodziców czy osób mieszkających na pobliskim osiedlu. Umożliwi to z jednej strony zwiększenie roli szkoły w społeczności lokalnej, z drugiej zaś przyczyni się do zwiększenia liczby odbiorców realizowanych działań. Jakie jednostki mogą ubiegać się o dofinansowanie? O dofinansowanie w ramach WIE mogą ubiegać się jednostki edukacyjne, prowadzone przez m.st. Warszawa, tj. szkoły wszystkich typów oraz przedszkola publiczne. Na potrzeby Programu są one nazywane Wnioskodawcami. Wniosek w imieniu szkoły może złożyć wyłącznie dyrektor szkoły lub placówki. Z kolei z możliwości otrzymania dofinansowania wyłączone są placówki edukacyjne prowadzone przez inne podmioty, takie jak organizacje pozarządowe, fundacje czy kościoły i związki wyznaniowe. Mogą one otrzymać dofinansowanie w ramach ogłaszanych corocznie przez Biuro Edukacji konkursów dla podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych. Szczegółowe informacje o ogłoszonych konkursach tego typu można znaleźć na stronie Pełnomocnika Prezydenta m. st. Warszawy ds. organizacji pozarządowych ( Termin realizacji projektu Projekt może być realizowany w okresie jednego roku budżetowego. Oznacza to, że realizacja projektów złożonych w konkursie na rok 2010 będzie mogła rozpocząć się nie wcześniej niż po rozstrzygnięciu konkursu (planowane rozstrzygnięcie konkursu nastąpi na początku lutego 2010 roku) i nie później niż do 31 grudnia 2010 roku. W praktyce proponujemy zaplanowanie rozpoczęcia realizacji projektu nie wcześniej niż od 15 marca 2010 roku, kiedy przyznane środki powinny znaleźć się na koncie szkoły i zakończenie go do końca grudnia. Prosimy zwrócić uwagę, że podany termin określa maksymalny czas realizacji zadania. Możliwe jest podjęcie decyzji o krótszym okresie realizacji, np. wyłącznie w II semestrze roku szkolnego 2009/2010 (od połowy marca do połowy czerwca) lub I semestrze roku szkolnego 2010/2011 (od początku września do końca grudnia). Prosimy zwrócić uwagę, że w określonym terminie re- 8

9 Wysokość oferowanego dofinansowania alizacji projektu powinny zostać zrealizowane wszystkie działania niezbędne do jego wdrożenia (przykładowo: działania przygotowawcze np. przygotowanie konkursu, działania właściwe np. przeprowadzenie konkursu i działania kończące np. podsumowanie konkursu, wręczenie nagród, wystawa prac konkursowych), a nie tylko związane z nim główne wydarzenie. Wysokość oferowanego dofinansowania W programie WIE nie istnieje ograniczenie dotyczące minimalnej i maksymalnej wartości dofinansowania dla projektu wartość wnioskowanego dofinansowania jest zależna od zaplanowanych działań i sposobów ich realizacji i powinna być do nich adekwatna. Osobom zamierzającym przygotować i realizować projekt po raz pierwszy, sugerujemy złożenie wniosku o niewysokiej wartości, co ułatwi im jego realizację i umożliwi zapoznanie się w mikroskali z procedurą towarzyszącą wdrażania i rozliczania projektów. Dofinansowanie złożonego projektu przez program WIE może wynieść do 90% wartości projektu (kosztów niezbędnych do zrealizowania projektu). Pozostałe 10% kosztów projektu musi ponieść Wnioskodawca (ze środków własnych lub pochodzących z innych źródeł). Jednocześnie wprowadzono limity kosztów w budżecie załączonym do wniosku: koszty wynagrodzeń związanych z realizacją projektu nie mogą przekraczać 20% całkowitych kosztów zadania; podobnie koszty zakupu wyposażenia dla szkoły lub placówki nie mogą być wyższe niż 20% całkowitego kosztu projektu. W jaki sposób można wnieść wkład własny do projektu? Jak wspominano, wkład własny do projektu musi wynieść co najmniej 10% jego całkowitego kosztu. Może on zostać zapewniony zarówno ze środków własnych szkoły, jak i środków pochodzących od innych podmiotów (np. Rada Rodziców, zaprzyjaźniona firma, fundacja grantodawcza). Wkład własny może zostać wniesiony w postaci gotówkowej (przeznaczenie gotówki na wynagrodzenia, zakup usług czy materiałów niezbędnych do realizacji projektu) jak i w postaci rzeczowej. Proszę jednak pamiętać, że wkład własny nie może zostać wniesiony jako oszacowanie kosztów korzystania z sal i wyposażenia stanowiącego własność szkoły. 9

10 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Sprawdź, czy udało Ci się zapamiętać najważniejsze informacje! Poniższe ćwiczenia służą do samodzielnego sprawdzenia stopnia opanowania wiedzy poruszonej w rozdziale. Zachęcamy do ich rozwiązania. Ćwiczenie 1 Poniżej przedstawiono przykłady projektów. Prosimy o zdecydowanie, które z nich mogłyby ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne. Odpowiedzi do tego ćwiczenia znajdują się w dalszej części tekstu. Projekt nr 1. Wielu uczniów jednego z gimnazjów ma poważne problemy w nauce języka angielskiego. Wynika to z niedostatecznego poziomu nauczania tego przedmiotu w szkole podstawowej. Aby wesprzeć uczniów, dyrekcja szkoły decyduje się na realizację projektu, polegającego na organizacji dodatkowych zajęć wyrównawczych, odbywających się po lekcjach. Projekt nr 2. Przy jednej ze szkół działa Szkolne Koło Amnesty International. Zrzeszeni w nim uczniowie interesują się prawami człowieka i chcą je upowszechniać wśród osób zamieszkujących na osiedlu, na którym działa placówka. W związku ze zbliżającym się Światowym Dniem Praw Człowieka, pod kierunkiem opiekuna koła zaplanowali oni zorganizowanie trzech happeningów: dotyczących prawa do nauki, przestrzegania praw człowieka w konfliktach zbrojnych oraz problemu głodu na świecie. Wydarzeniom tym towarzyszyć będą dwie debaty z udziałem osób specjalizujących się w problematyce praw człowieka, dotyczące tematyki projektu oraz przeprowadzenie konkursu szkolnego, dotyczącego opracowania plakatu promującego przestrzeganie praw człowieka. Projekt nr 3. W jednym z przedszkoli zaplanowano projekt, polegający na zorganizowaniu cyklu pikników rodzinnych, przeznaczonych dla przedszkolaków, ich rodzin oraz mieszkańców osiedla, w którym funkcjonuje placówka. Elementem zaplanowanych wydarzeń będą działania skoncentrowane na wsparcie rozwoju wiedzy przedszkolaków, realizowane w formie interaktywnych zajęć, konkursów i quizów. Do realizacji tego zamierzenia niezbędne jest dysponowanie wyremontowanym terenem zielonym. Dlatego w projekcie zaplanowano remont wyposażenia placu zabaw, który nie przekracza 20% wartości kosztów projektu. Projekt nr 4. Część dzieci z zerówki w jednym z przedszkoli posiada poważne wady wymowy. Chcąc przeciwdziałać związanym z tym trudnościom w nauce, dyrektorka placówki zdecydowała o złożeniu projektu do WIE. W jego ramach przewidziała środki na diagnostykę wad wymowy oraz prowadzenie regularnych zajęć logopedycznych. Projekt nr 5. Jedna ze szkół podstawowych z Dzielnicy Śródmieście współpracuje od kilku lat ze szkołą z Wilna, miasta partnerskiego Warszawy. Uczniowie z obu szkół zaplanowali wspólnie projekt wymiany międzyszkolnej. Będzie on polegał na organizacji wyjazdu do Wilna, podczas którego uczniowie będą poznawać kulturę sąsiada oraz prezentować polski język i tradycje. Ważnym elementem wymiany będzie poszukiwanie wspólnych 10

11 W jaki sposób można wnieść wkład własny do projektu? doświadczeń historycznych i kulturowych obu narodów, co przyczyni się do zbliżenia obu grup. Projekt nr 6. Z okazji przypadającego Roku Chopinowskiego jedna ze szkół podstawowych zaplanowała organizację wycieczki po Mazowszu śladami kompozytora. W jej trakcie uczniowie zapoznają się z dziedzictwem chopinowskim w regionie oraz wizerunkiem wybitnego polskiego kompozytora. Wycieczka odbędzie się w dniu wolnym od zajęć lekcyjnych. Ćwiczenie 2. Spośród poniższych stwierdzeń, dotyczących WIE, proszę wybrać te, które są zgodne z prawdą. Poprawne odpowiedzi znajdują się na kolejnej stronie. 1. Każdy wniosek ubiegający się o dofinansowanie w ramach WIE musi przyczyniać się do osiągnięcia celu Polityki edukacyjnej m. st. Warszawy na lata Wniosek o dofinansowanie projektu w ramach WIE może złożyć nauczyciel, któremu powierzona będzie realizacja projektu. 3. Projekt dofinansowany w ramach konkursu WIE na 2010 rok może być realizowany od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 roku. 4. Suma kosztów wynagrodzeń i zakupu wyposażania dla placówki, związanych z realizacją projektu nie może przekroczyć łącznie 20% kosztów jego realizacji. 5. Projekt europejski powinien angażować placówki z co najmniej trzech krajów Unii Europejskiej. 6. W przypadku realizacji projektu, współfinansowanego ze środków Programu UE Uczenie się przez całe życie / Program Comenius, nie jest możliwe ubieganie się o dodatkowe środki przeznaczone na jego realizację w ramach WIE. 7. Projekt składany w ramach WIE może dotyczyć wyłącznie nauczycieli. Odpowiedzi do ćwiczenia 1 Projekt nr 1. Projekt nie może otrzymać dofinansowania w programie WIE zajęcia dodatkowe powinny być opłacane z otrzymywanej subwencji. Projekt nr 2. Projekt może zostać złożony w konkursie o dofinansowanie w ramach WIE zaplanowane w nim działania odbywają się poza zajęciami lekcyjnymi, stanowiąc uzupełnienie przekazywanej podczas nich wiedzy; dodatkowo projekt angażuje społeczność lokalną, w której działa szkoła oraz umożliwia uczniom podejmowanie samodzielnych działań, przyczyniając się do rozwoju postawy obywatelskiej odpowiedzialności. Projekt nr 3. Potencjalnie opis projektu wskazuje na możliwość zgłoszenia go w ramach konkursu WIE. Należy jednak zwrócić uwagę, że jego elementem będzie zakup/remont wyposażenia placu zabaw, który nie jest niezbędny wyłącznie do realizacji projektu. Mając na uwadze ten komponent projektu należy uznać go za niemożliwy do dofinansowania w WIE. 11

12 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Projekt nr 4. Projekt nie może otrzymać dofinansowania w WIE dotyczy działań, które powinny być realizowane w ramach podstawowych zajęć, finansowanych z subwencji oświatowej. Projekt nr 5. Projekt może zostać złożony do konkursu WIE. Jego dodatkowe atuty stanowi wykorzystanie do współpracy miasta partnerskiego Warszawy oraz zaangażowanie młodzieży w planowanie przebiegu wymiany (projektu). Projekt nt 6. Projekt nie może otrzymać dofinansowania w ramach WIE. Wprawdzie wycieczka odbędzie się poza zajęciami lekcyjnymi, jednakże realizacja projektu nie przyczyni się do dostarczenia uczniom nowej wiedzy i umiejętności, rozszerzających materiał przekazywany podczas lekcji; dodatkowo projekty polegające na organizacji wyłącznie wycieczek są wyłączone z finansowania programu. O dofinansowanie mógłby ubiegać się projekt, polegający na organizacji wycieczki stanowiącej element projektu (np. zebranie informacji wykorzystywanych w trakcie jego realizacji) lub wycieczki stanowiącej podsumowanie i nagrodę dla uczniów najaktywniej angażujących się w realizację projektu. Odpowiedzi do Ćwiczenia 2 1. Prawda. Każdy wniosek ubiegający się o dofinansowanie w ramach WIE musi przyczyniać się do osiągnięcia celu Polityki edukacyjnej m. st. Warszawy na lata Fałsz. Wniosek o dofinansowanie projektu w ramach WIE może złożyć wyłącznie dyrektor szkoły lub placówki edukacyjnej. 3. Fałsz. Realizacja projektu może rozpocząć się najwcześniej po terminie ogłoszenia wyników naboru, tj. najwcześniej od połowy lutego 2010 roku. Z kolei realizacja projektu powinna rzeczywiście zakończyć się nie później niż 31 grudnia 2010 roku. 4. Fałsz. Ograniczenie dotyczące możliwości wydatkowania maksymalnie 20% kosztów projektu na wynagrodzenia i zakup wyposażania dla placówki, dotyczy odrębnie wynagrodzeń i odrębnie zakupu wyposażenia. Oznacza to, że przy maksymalnym wykorzystaniu każdego z tych limitów, na działania merytoryczne mogłoby pozostać 60% kosztów projektu (100% kosztów projektu 20% kosztów przeznaczonych na wynagrodzenia 20% kosztów przeznaczonych na zakup wyposażenia). 5. Fałsz. W przypadku realizacji projektu europejskiego wystarczające jest posiadanie jednego partnera zagranicznego. 6. Prawda. Projekty współfinansowane ze środków Unii Europejskiej nie mogą ubiegać się o dodatkowe fundusze w ramach Programu WIE. 7. Fałsz. Każdy projekt składany do WIE musi być skierowany do uczniów. Rodzice, opiekunowie i nauczyciele mogą jedynie uczestniczyć w jego realizacji, nie mogą być natomiast jego głównymi odbiorcami. 12

13 Co to jest projekt? Co to jest projekt? Znając podstawowe wytyczne, dotyczące możliwości składania wniosków do WIE, można przystąpić do określenia zakresu projektu i sposobu jego realizacji. Jednakże przed przystąpieniem do opracowania wniosku i wypełnienia formularza warto dowiedzieć się, jakie są cechy projektu. Umożliwi to przygotowanie propozycji projektu spełniającego wszystkie wymogi. Projekt jest to najmniejsza jednostka fizyczna pomocy. Stanowi on przedsięwzięcie o konkretnej lokalizacji, skończonym okresie realizacji, wymagające określonych nakładów. Program z kolei stanowi strumień projektów. Jest on zestawem działań, mających doprowadzić do założonego celu, ale nie zdefiniowanych w czasie i przestrzeni w chwili jego opracowania. Innymi słowy program nakreśla ramy, w które następnie wpisywane są projekty. Przyrównując określenia programu i projektu do Programu Uczenie się przez całe życie / Program Comenius, możemy zauważyć, że jednym z celów tego Programu jest poprawa pod względem jakościowym i ilościowym partnerstw pomiędzy szkołami z różnych państw członkowskich, tak aby objąć wspólnymi działaniami oświatowymi w okresie trwania programu przynajmniej 3 miliony uczniów. W ramach Programu Comenius zainteresowane szkoły mogą składać wnioski, dotyczące realizacji projektów przyczyniających się do osiągnięcia celów Programu. Comenius precyzuje jakiego rodzaju podmioty mogą składać wnioski o dofinansowanie, jakie są możliwe typy działań, ramy możliwej do otrzymania dotacji, jaki jest czas realizacji projektów oraz jakie inne wymogi muszą spełniać składane wnioski. Nie określa on jednak, w jaki konkretnie sposób mają być realizowane dofinansowane z niego projekty o tym decydują zainteresowane szkoły, które decydują się na przedstawienie swojej propozycji w formie projektu. Podobnie w programie WIE określono cel, do którego osiągnięcia muszą przyczyniać się zgłoszone projekty, możliwe typy realizowanych zadań, ramy finansowe możliwej do otrzymania dotacji, terminy składania i realizacji wniosków, a także wzorce obowiązujących formularzy. Jednakże to wnioskodawcy decydują, jaki projekt chcą przygotować i zrealizować. Oczywiście każdy z dofinansowanych projektów musi spełniać zasady, towarzyszące wprowadzaniu Programu WIE. Jak wynika z powyższej informacji, placówki wnioskujące o otrzymanie dofinansowania w programie WIE będą składały projekty zapisane w formie wniosków. Dysponując przemyślaną i opracowaną koncepcją projektu można przystąpić do wypełnienia wniosku. Przed wykonaniem tej czynności sugerujemy zapoznanie się ze specyficznymi cechami opisującymi projekt i sprawdzenie, czy istniejąca propozycja je spełnia. W przeciwnym przypadku rekomendujemy ponowne przemyślenie tych elementów projektu, które nie zostały jeszcze w pełni określone. Cechy każdego projektu są następujące: 1. Projekt jest jednorazowy. Każdy projekt należy traktować jednorazowo. Przygotowanie każdego projektu poprzedza analiza problemów i potrzeb, jakie powinny 13

14 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne zostać zaspokojone wobec jego odbiorców (np. przygotowując projekt skierowany do uczniów o specjalnych potrzebach należy przed przygotowaniem projektu przeanalizować, jakie mają oni trudności i z czego one wynikają, by kolejno móc znaleźć najbardziej optymalny sposób ich zaspokojenia) oraz określenie spodziewanych rezultatów (efektów) zrealizowania zaplanowanych działań. Realizacji projektu oraz jego zakończeniu powinna towarzyszyć analiza, zwana ewaluacją, która pozwala na stwierdzenie, czy i w jakim stopniu projekt odpowiedział na zaobserwowane potrzeby (problemy) oraz jak wpłynął on na zmianę początkowej sytuacji. Oczywiście dokonanie analizy wpływu projektu na sytuację stanowi jednocześnie podstawę do planowania kolejnego projektu. Dlatego też, nawet jeżeli planowany projekt stanowi kontynuację działań realizowanych wcześniej, należy uznać, że ma on charakter jednorazowy zrealizowaniu kolejnej edycji projektu towarzyszyła będzie analiza, która pozwoli na wprowadzenie modyfikacji (np. modyfikacji metod, grupy docelowej, rezultatów, stosowanego podejścia pedagogicznego, terminu realizacji), czyniące kolejny projekt niepowtarzalnym i jednorazowym. 2. Projekt przyczynia się do osiągnięcia celu. Znając istniejące problemy i potrzeby, które zawsze wyrażone są jako negatywne zjawiska, możliwe jest sformułowanie pozytywnej, oczekiwanej zmiany, która nastąpi dzięki wdrożeniu projektu. Trafne sformułowanie działań projektu, ich wdrożenie zgodnie z założeniami oraz uzyskanie zaplanowanych rezultatów będzie umożliwiało osiągnięcie założonego celu projektu. 3. Na projekt składa się cykl działań. Działania w projekcie przyczyniają się do osiągnięcia zaplanowanych rezultatów i jednocześnie wywołaniu pozytywnej zmiany zapisanej w jego celu. Działania w projekcie określają sposób, w jaki będzie on realizowany, informując o kolejnych czynnościach, które należy podjąć, by projekt mógł być wdrożony zgodnie z przyjętymi założeniami. 4. Projekt jest skierowany do określonej grupy docelowej. Każdy projekt posiada precyzyjnie określoną grupę odbiorców. Znajdują się w niej osoby, których dotyczy zdiagnozowany przed określeniem projektu problem, który zostanie ograniczony w wyniku wdrożenia zaplanowanych działań. Grupę docelową projektu może charakteryzować jej liczebność, wiek, płeć, miejsce nauki, miejsce zamieszkania, poziom określonej wiedzy i umiejętności, sytuacja rodzinna, materialna lub zdrowotna. Podane przykłady kategorii opisujących grupę odbiorców projektu są przykładowe będą one zmieniać się w zależności od problemu, jaki ma on rozwiązać. 5. Projekt jest ograniczony terminem. Każdy projekt posiada unikalny harmonogram jego wdrażania, tj. schemat obrazujący, w jakim terminie powinny zostać zrealizowane poszczególne działania, umożliwiające osiągnięcie zaplanowanych rezultatów i dokonanie przewidywanej pozytywnej zmiany. 6. Realizacja każdego projektu wiąże się z ryzykiem. W trakcie realizacji każdego, nawet najprostszego projektu mogą wystąpić nieprzewidziane i niezależne od Wnioskodawcy okoliczności, mające wpływ na zrealizowanie projektu zgodnie z założeniami. Ponieważ okoliczności te są niezależne od osób realizujących projekt, istotne 14

15 Co to jest projekt? jest określenie najbardziej prawdopodobnych z nich, opracowanie strategii działania (zarządzania ryzykiem) na wypadek ich wystąpienia sprawdzanie w odpowiednich momentach realizacji czy nie zaistniały. We wniosku do Programu WIE nie jest konieczne wskazywanie potencjalnych ryzyk dla projektu, sugerujemy jednak ich określenie we własnym zakresie (niekonieczne w formie pisemnej, wystarczające może okazać się ich wnikliwe przemyślenie). Do przykładowych ryzyk, które mogą wystąpić w trakcie realizacji projektu w programie WIE należą: zwiększenie (lub zmniejszenie) się kosztów realizacji projektu sposób zarządzania ryzykiem: w trakcie opracowania wniosku należy ustalić rynkowe ceny koniecznych do poniesienia kosztów, co zwiększa prawdopodobieństwo, że możliwe będzie zrealizowanie projektu na podstawie przyznanego budżetu; znaczące zmniejszenie (lub zwiększenie) się liczby uczniów chcących uczestniczyć w działaniach realizowanych w ramach projektu sposób zarządzania ryzykiem: przed określeniem działań projektu należy zdiagnozować zainteresowanie uczniów tematyką projektu oraz uczestniczeniem w jego działaniach; opóźnienia towarzyszące wdrażaniu poszczególnych działań projektu sposób zarządzania ryzykiem: w trakcie opracowania projektu (lub harmonogramu we wniosku) należy dokładnie oszacować czas niezbędny do ich wdrożenia, powiększając go dodatkowo o ok. 15%, co w przypadku zaistnienia opóźnień stanowiło będzie konieczną rezerwę. Z uwagi na znaczącą liczbę metod realizacji projektów WIE nie jest możliwe określenie wszystkich towarzyszących im czynników ryzyka. Zachęcamy jednakże do próby oszacowania ryzyk związanych z przygotowywanym projektem, czerpiąc inspirację z przedstawionych powyżej przykładów. 7. Projekt wymaga współpracy specjalistów z kilku dziedzin. Nie istnieje możliwość zrealizowania projektu przez jedną osobę zawsze konieczne będzie posiadanie zespołu osób o różnej wiedzy i umiejętnościach. W realizację nawet najprostszych projektów konieczne jest zaangażowanie osoby odpowiadającej za koordynację (zarządzanie projektem), osób pracujących z uczniami, osoby odpowiadającej za prowadzenie ewidencji księgowej (w przypadku projektów WIE będzie to osoba zatrudniona w Dzielnicowym Biurze Finansów Oświaty). Warto zadbać, by wszystkie osoby uczestniczące w realizacji projektu znały jego cel, planowane rezultaty, działania, a także posiadały szczegółową wiedzę na temat sposobu realizacji powierzonych im działań i związanych z nimi kosztów, co przyczyni się do jego sprawniejszej realizacji. W wielu projektach organizowane są cykliczne spotkania zespołu odpowiadającego za wdrożenie projektu, podczas których omawiane są postępy w realizacji i pojawiające się trudności spotkania takie umożliwiają szybką wymianę informacji i poszukiwanie ewentualnych rozwiązań sytuacji kryzysowych. 8. Projekt wymaga kierowania. W trakcie realizacji każdego projektu konieczne jest zapewnienie osoby, odpowiadającej za nadzór nad wykonywaniem zaplanowanych działań, a w szczególności monitorowanie (kontrolowanie) czy wydatki ponoszone są zgodnie z planem finansowym (budżetem), czy działania są wdrażane zgodnie z har- 15

16 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne monogramem oraz czy osiągane są zaplanowane efekty projektu (np. czy w działaniach projektu bierze udział zaplanowana liczba uczniów). Ponadto rolą koordynatora jest gromadzenie dokumentacji, związanej z realizacją projektu (np. listy obecności, dokumentacja zdjęciowa, kopie wysyłanych i otrzymywanych pism, kopie materiałów promocyjnych), a także przygotowanie sprawozdania z realizacji projektu. W mniejszych projektach koordynator może także odpowiadać za inne działania, związane z jego realizacją, np. organizację zaplanowanych działań, opiekę nad uczniami uczestniczącymi w projekcie czy przygotowanie organizacyjne poszczególnych wydarzeń. 9. Projekt wiąże się z określonymi nakładami. Oznacza to, że przed realizacją projektu konieczne jest przygotowanie jego budżetu, w którym należy określić zarówno źródła finansowania jak i szczegółowe koszty realizacji zaplanowanych działań. W przypadku trudności w oszacowaniu jakie środki finansowe są niezbędne do zrealizowania projektu oznacza to, że projekt nie jest jeszcze gotów do złożenia w ramach konkursu, a tym bardziej realizacji. Do sytuacji takiej dochodzi najczęściej kiedy sposób realizacji projektu nie jest w pełni określony. Więcej informacji o konstruowaniu budżetu znajduje się w dalszej części podręcznika. 10. Projekt zakłada osiągnięcie określonych efektów. Każdy prawidłowo skonstruowany projekt zakłada osiągnięcie zmiany, wskazanej w jego celu. Pomiar zamierzonej zmiany jest możliwy poprzez analizę osiągnięcia zaplanowanych wcześniej efektów. (Przykład: dla projektu, którego celem jest Zwiększenie wiedzy na temat najnowszej historii Polski i świadomości jej wpływu na codzienne życie efektem może być Liczba uczniów uczestniczących w konkursie historycznym 120 osób (oczywiście pod warunkiem, że organizacja konkursu historycznego była przewidziana do zrealizowania w ramach projektu) czy Liczba uczniów, którzy zwiększyli swoją wiedzę na temat historii najnowszej Polski dzięki uczestnictwu w debatach 80 osób (oczywiście pod warunkiem, że przeprowadzenie debat dotyczących historii najnowszej było przewidziane w ramach projektu). Poza efektami twardymi (możliwymi do zmierzenia konkretnymi wartościami liczbowymi wskaźnikami), przedstawionymi powyżej, w projekcie mogą także wystąpić efekty miękkie (niemożliwe do pomiaru za pomocą wartości liczbowych). Najczęściej dotyczą one zmian wywołanych realizacją projektu, które nie są możliwe do prostego pomierzenia, odnoszących się do kształtowania postaw i świadomości. W przypadku projektu, którego celem jest Zwiększenie wiedzy i świadomości na temat najnowszej historii Polski i świadomości jej wpływu na codzienne życie, efektami miękkimi mogą być Zwiększenie świadomości wpływu wydarzeń historycznych ostatnich 20. lat na codzienne życie uczniów czy Zainspirowanie uczniów do samodzielnego poszukiwania informacji na temat najnowszej historii naszego kraju (oczywiście pod warunkiem, że efekty te wynikają z zaplanowanych do zrealizowania działań). 16

17 Co to jest projekt? Proszę zwrócić uwagę, że większość elementów projektu jest wzajemnie od siebie zależna zmiana jednego z nich będzie wpływała na zmianę kolejnych. Szczegółowe powiązania pomiędzy elementami projektu przedstawia poniższy rysunek: Działania projektu określają w jaki sposób będzie on realizowany (metody). Działania projektu określają konieczne do poniesienia nakłady (plan wydatków) Zrealizowanie działań projektu umożliwia osiągnięcie zaplanowanych efektów. Osiągnięcie celu projektu jest możliwe dzięki zrealizowaniu zaplanowanych działań Jeżeli zaplanowany projekt wykazuje wszystkie przedstawione powyżej cechy oraz zachowane są powiązania między jego działaniami, zaplanowanymi efektami i celem projektu można przystąpić do wypełnienia formularza wniosku. 17

18 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Wniosek do WIE Wniosek do WIE stanowi formularz z informacjami opisowymi (przygotowany w pliku, możliwym do wypełnienia w programie służącym do edycji tekstu, np. Open Office Writer czy Microsoft Word) oraz plan finansowy (przygotowany w pliku, możliwym do wypełnienia w arkuszu kalkulacyjnym, np. Open Office Calc lub Microsoft Excel). Formularze należy pobrać ze strony Biura Edukacji ( pl Dział Inicjatywy ), wypełnić je w komputerze, a następnie wydrukować. Szczegółowe informacje o sposobie złożenia wydrukowanego wniosku znajdują się w dalszej części podręcznika. Uwaga! Wzory formularzy mogą ulegać zmianie w poszczególnych edycjach konkursów, dlatego przed przystąpieniem do ich wypełnienia, sugerujemy sprawdzenie czy posiada się jego obowiązującą wersję. Wypełniając wniosek do WIE warto pamiętać o kilku zasadach: nie należy w żaden sposób zmieniać układu formularza (np. dodawać nowych pól lub usuwać już istniejących wpisywanie tekstu, powodujące rozszerzenie pola przeznaczonego na umieszczenie informacji lub dodawanie kolejnych wierszy w planie finansowym nie stanowi oczywiście takiej modyfikacji); należy wypełnić wyłącznie pola, które nie są zacieniowane ; wszystkie pola formularza powinny zostać wypełnione; w przypadku niewypełniania jakiegokolwiek pola należy je przekreślić lub wpisać nie dotyczy z jednoczesnym uzasadnieniem braku informacji; informacje należy formułować przejrzyście, w taki sposób, by osoba odczytująca przedstawioną propozycję projektu mogła uzyskać wszystkie niezbędne informacje o naszym pomyśle. Wypełnianie wniosku do WIE W pierwszej części wniosku należy podać informacje identyfikujące projekt oraz wnioskującą placówkę: Wniosek dla szkół i przedszkoli o przyznanie dofinansowania w ramach programu Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne (WIE) w roku szkolnym 200 /201 W tej części wniosku należy wpisać rok szkolny, w którym będzie realizowany projekt. 18

19 Wypełnianie wniosku do WIE Wnioskodawca: nazwa i adres szkoły/przedszkola telefon/fax/ (pieczątka szkoły/przedszkola) dzielnica W kolejnej części należy wskazać nazwę, adres, nazwę dzielnicy, w której mieści się jej siedziba oraz dane teleadresowe placówki ubiegającej się o uzyskanie dofinansowania. Proszę także pamiętać o umieszczeniu na wydrukowanym formularzu pieczęci nagłówkowej jej brak może zostać uznany za uchybienie formalne, powodujące odrzucenie wniosku bez rozpatrzenia. Imię i nazwisko dyrektora szkoły/ przedszkola W kolejnym polu proszę umieścić imię i nazwisko osoby kierującej placówką wnioskującą o udzielenie dofinansowania. Proszę pamiętać, że jedyną osobą uprawnioną do złożenia wniosku jest dyrektor placówki. Nazwa projektu Nazwa projektu (tytuł) powinien jednoznacznie identyfikować projekt może ona stanowić nazwę własną (np. VI Warszawski Konkurs wiedzy technicznej czy Drogi ku wolności ) lub opisać przedmiot projektu ze wskazaniem nazwy wnioskującej placówki (np. Warsztaty fotograficzne dla uzdolnionych uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 114 w Warszawie lub Wsparcie dzieci z niedoborami rozwojowymi z Przedszkola nr 138 w Warszawie). Proszę pamiętać, by nazwa projektu nie była zbyt długa pożądany limit to 150 znaków. Imię i nazwisko koordynatora projektu Proszę wskazać imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za przygotowanie projektu, nadzór nad jego realizacją oraz opracowanie sprawozdania z realizacji. Koordynatorem projektu nie musi być dyrektor wnioskującej placówki chodzi o osobę znającą projekt i zaangażowaną w jego realizację. 19

20 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Rodzaj projektu (należy zaznaczyć jeden rodzaj) szkolny dzielnicowy warszawski mazowiecki ogólnopolski europejski Proszę zaznaczyć rodzaj składanego projektu znakiem X. Wskazówki na temat rozróżnienia na projekty szkolne, dzielnicowe, warszawskie, mazowieckie, ogólnopolskie i europejskie można znaleźć w rozdziale Zasady ubiegania się o dofinansowanie ze środków programu Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne. Proszę pamiętać, że rodzaj projektu określa zasięg projektu (z jakiego terenu będą pochodzić uczestniczące w nim osoby), a tematyka i przedmiot działań muszą być zgodne z zakresem dopuszczonym dla danego rodzaju projektów (np. w projektach warszawskich dopuszczone są wyłącznie konkursy o tematyce warszawskiej, wspólne przedsięwzięcia stołecznych szkół, wspieranie stołecznych inicjatyw młodzieżowych, programy edukacyjne związane z ważnymi rocznicami warszawskimi oraz inne nowatorskie projekty). Program Polityki edukacyjnej m.st. Warszawy w latach , w który wpisuje się projekt (należy zaznaczyć jeden tytuł) I. Mali Warszawiacy II. Twórcza szkoła mądra młodzież III. Warszawa europejskim miastem edukacji IV. Warszawska tożsamość wielokulturowe dziedzictwo V. Warszawskie szkoły zawodowe na europejskim poziomie VI. Warszawiacy uczący się przez całe życie VII. Społeczeństwo obywatelskie i samorządne VIII. Edukacja dla wszystkich włączająca i przeciwdziałająca segregacji Proszę wybrać jeden tytuł programu zapisanego w dokumencie Polityka edukacyjna m. st. Warszawy w latach (do pobrania pod adresem: edukacyjna.pdf), którego postanowienia będą realizowane w projekcie. Wyboru można dokonać podkreślając wybrany program lub wytłuszczając jego tytuł nie należy usuwać tekstu. Kolejna część formularza wniosku dotyczy opisu przedmiotu składanego projektu. Wypełniając poszczególne pola proszę zwrócić uwagę, by podawane informacje były ze sobą spójne (by działania przyczyniały się do osiągnięcia celu, a efekty projektu były adekwatne do zaplanowanych działań), proszę także pamiętać o stosowaniu jednolitego nazewnictwa w odniesieniu do tych samych elementów projektu (np. jeżeli jednym z działań projektu jest przeprowadzenie warsztatów, efektem projektu nie może być 20

21 Wypełnianie wniosku do WIE liczba uczniów biorących udział w zajęciach warsztatowych, a ewaluacja nie może dotyczyć oceny nabycia nowej wiedzy w wyniku uczestnictwa w zajęciach). Określanie celu projektu W projektach składanych w konkursie WIE nie istnieje konieczność opisywania problemów czy potrzeb, które zostaną ograniczone lub zapewnione w wyniku realizacji projektu. Jednakże przed określeniem celu projektu (czyli pozytywnej zmiany jaką wywoła jego realizacja), proponujemy próbę identyfikacji, jakie są problemy, którymi zajmie się projekt pozwoli to na trafne dobranie celów projektu i osiągnięcie pożądanej zmiany. Problemy mają zawsze negatywny charakter, a ich przejawem jest niedobór (wiedzy, umiejętności, postaw). Przykładowymi problemami, które mogłyby zostać rozwiązane w projektach WIE mogą być: niedostateczne zaangażowanie uczniów klas III i IV SP nr 115 w życie społeczności lokalnej (osiedla), ograniczone możliwości rozwoju uczniów uzdolnionych matematycznie w XXVI LO, zwiększająca się liczba ryzykownych zachowań wśród młodzieży w wieku lat z osiedla Górce, niedostateczna wiedza uczniów Gimnazjum nr 34 w zakresie pierwszej pomocy przedmedycznej. Cel projektu należy wpisać w oznaczone pole we wniosku: Cel projektu Posiadając zidentyfikowany problem, w łatwy sposób można określić cel projektu, tj. pozytywną zmianę, jaką ma nastąpić w wyniku jego realizacji. Dla przedstawionych powyżej problemów można określić następujące cele: zwiększenie zaangażowania uczniów klas III i IV w SP nr 115 w życie społeczności lokalnej (osiedla), zwiększenie możliwości rozwoju uczniów uzdolnionych matematycznie w XXVI LO, ograniczenie liczby ryzykownych zachowań wśród młodzieży w wieku lat mieszkającej na terenie osiedla Górce, zwiększenie wiedzy uczniów Gimnazjum nr 34 w zakresie pierwszej pomocy przedmedycznej. Jak wynika z poniższego przykładu różnica pomiędzy problemem, a celem projektu jest związana z jego zapisem problem opisuje zastaną negatywną sytuację, zaś cel wskazuje na pozytywną zmianę, jaka powinna zaistnieć w wyniku realizacji zaplanowanych działań. Proszę zwrócić uwagę, że każdy z wymienionych przykładowo celów 21

22 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne jest możliwy do osiągnięcia bezpośrednio po zakończeniu realizacji projektu po wdrożeniu wszystkich zaplanowanych działań uczniowie zwiększą swoje zaangażowanie w życie społeczności lokalnej, zwiększą się możliwości rozwoju osób uzdolnionych matematycznie, ograniczeniu ulegnie liczba ryzykownych zachowań czy zwiększy się liczba osób posiadających wiedzę w zakresie pierwszej pomocy przedmedycznej. Cel projektu kierowanego do WIE powinien: wskazywać kierunek zmiany, jaka zaistnieje dzięki realizacji projektu (cel może przyczyniać się do zwiększenia, ograniczenia, wyeliminowania, zintegrowania ); uwzględniać informację o grupie docelowej projektu (możliwe jest wskazanie klas, wieku uczestniczących osób, nazwy szkoły, osiedla lub dzielnicy); unikać określania w celu metod realizacji projektu (np. celem projektu może być Ograniczenie liczby ryzykownych zachowań wśród młodzieży w wieku lat mieszkającej na terenie osiedla Górce, a nie Przeprowadzenie warsztatów profilaktycznych, Organizacja projekcji filmów czy Zrealizowanie konkursu plakatów profilaktycznych będą to działania projektu). We wniosku kierowanym do WIE prosimy o określenie jednego celu projektu, który powinien odnosić się do wszystkich zaplanowanych działań. Określenie więcej niż jednego celu projektu może wskazywać, że wniosek dotyczy realizacji kilku projektów jednocześnie, co nie jest zgodne z zasadami pracy metodą projektu. Dla sprawdzenia umiejętności w zakresie określania celów, proponujemy wykonanie krótkiego ćwiczenia. Ćwiczenie 3 Proszę zdecydować, które z przedstawionych poniżej celów są określone poprawnie i mogłyby stanowić cele projektów składanych w konkursie WIE. Prawidłowe odpowiedzi znajdują się poniżej. 1. Organizacja zajęć rozwijających umiejętności społeczne dla uczniów z kl. II i III z niedoborami kompetencji społecznych. 2. Rozwój uczniów uzdolnionych. 3. Zwiększenie świadomości uczniów w zakresie skutków ryzykownych zachowań. 4. Zwiększenie stopnia przygotowania uczniów Technikum Hotelarskiego nr 2 do świadomego wyboru ścieżki rozwoju zawodowego. 5. Nawiązanie współpracy pomiędzy Gimnazjum nr 106 i Szkołą Powszechną nr 21 w Berlinie. 6. Zwiększenie wiedzy uczniów Szkoły Podstawowej nr 34 na temat dziedzictwa polskiej kultury. Odpowiedzi do Ćwiczenia 3 1. Cel nie jest sformułowany poprawnie zawarto w nim metodę realizacji projektu, brak jest natomiast określenia zmiany, jaką ma wywołać projekt. 2. Cel nie jest określony poprawnie brak informacji o grupie docelowej projektu, a także wskazania kierunku zmian, jakie ma wywołać realizacja projektu (słowo Rozwój nie wskazuje kierunku oczekiwanej zmiany). 22

23 Wypełnianie wniosku do WIE 3. Cel nie jest sformułowany poprawnie wskazuje on na kierunek zmiany, jednakże nie określa, jaka grupa skorzysta na realizacji projektu (będzie stanowić grupę odbiorców projektu). 4. Cel jest określony poprawnie. 5. Cel nie jest określony poprawnie nie wskazuje zmiany, jaką ma wywołać projekt, a odwołuje się do metody jego realizacji. 6. Cel jest sformułowany poprawnie. Możliwe jest rozważenie doprecyzowania, jaki obszar dziedzictwa polskiej kultury będzie stanowił tematykę projektu. Określanie działań projektu. Działania projektu wskazują na sposób, w jaki projekt zostanie zrealizowany. Należy je umieścić w polu Krótki opis projektu : Krótki opis projektu Poza opisaniem zaplanowanych do wdrożenia (zrealizowania) działań, w polu tym można także wskazać założenia związane z realizacją projektu lub przedstawić krótko uzasadnienie dla jego koncepcji. Rozważając działania, które zostaną zrealizowane w ramach projektu, proszę mieć na uwadze, że każde z nich powinno przyczyniać się do osiągnięcia celu projektu. Wyjątek stanowi działanie Zarządzanie projektem, które umożliwia prowadzenie jego koordynacji i nadzór nad wdrażaniem. Więcej informacji o zarządzaniu projektem znajduje się na końcu rozdziału. Poniżej znajduje się kilka wskazówek w jaki sposób określić działania projektu: 1. Na początku proszę rozważyć, jakie czynności należy podjąć, by projekt został wdrożony od pierwszej czynności po otrzymaniu zgody na realizację projektu (np. otrzymaniu dotacji) do zakończenia projektu. 2. Następnie należy rozważyć, w jakiej kolejności należy wykonać zaplanowane czynności. 3. Następnie proszę dokonać podziału określonych wcześniej czynności na grupy (działania) integrujące czynności dotyczące tego samego zakresu tematycznego lub wydarzenia. Przykładowo, w projekcie polegającym na organizacji cyklu debat przygotowywanych przez uczniów, mogłyby być one następujące: Działanie 1. Przygotowanie i przeprowadzenie warsztatów, przygotowujących uczniów do samodzielnego zorganizowania debat; Działanie 2. Przygotowanie debat; Działanie 3. Przeprowadzenie promocji debat; Działanie 4. Przeprowadzenie debat. Na tak określone działania złożyłyby się następujące czynności: przygotowanie materiałów i przeprowadzenie warsztatów dla grupy uczniów w zakresie pracy w grupie oraz metodyki prowadzenia debaty (działanie 1), uzgodnienie terminów, miejsca, tematyki debat, zapewnienie niezbędnego sprzętu technicz- 23

24 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne nego, zaproszenie osób biorących udział w debatach (działanie 2), przygotowanie plakatów i umieszczenie ich na terenie osiedla oraz przekazanie informacji o debatach uczniom podczas lekcji WOS (działanie 3), przeprowadzenie trzech debat o tematyce ustalonej przez osoby biorące udział w projekcie, w tym zapewnienie drobnego poczęstunku (działanie 4). 4. Mając określone działania projektu, należy opisać na czym będzie polegało wykonanie każdego z nich. Oprócz działań merytorycznych, sugerujemy także umieszczenie w opisie sposobu realizacji projektu działania Zarządzanie projektem. Jest to jedyne działanie, które nie przyczynia się bezpośrednio do osiągnięcia celu projektu, jednak jego realizacja może okazać się niezbędna do zrealizowania postawionych zamierzeń. Na czym może polegać koordynacja projektu (zarządzanie projektem)? Jest to cykl działań o charakterze administracyjnym, umożliwiających sprawowanie nadzoru nad prawidłowym wdrażaniem projektu. Na zarządzanie mogą złożyć się przykładowo następujące czynności: dokonanie zakupów przewidzianych w projekcie; gromadzenie dokumentacji związanej z realizacją projektu, w tym kopii materiałów promocyjnych, list obecności, zaproszeń, korespondencji związanej z realizacją projektu; gromadzenie dokumentów księgowych związanych z realizacją projektu, ich opisywanie oraz przekazywanie do DBFO (Dzielnicowego Biura Finansów Oświaty) lub w przypadku placówek podlegających bezpośrednio pod Biuro Edukacji do tego Biura, prowadzenie monitoringu (nadzoru) nad realizacją projektu zgodnie z harmonogramem określonym we wniosku, ponoszeniem kosztów projektu zgodnie z planem finansowym (budżetem) oraz osiąganiem założonych we wniosku efektów projektu; opracowanie sprawozdania finansowego i merytorycznego z realizacji projektu. Naturalnie za koordynację (zarządzanie projektem) odpowiada koordynator lub kierownik projektu i osoba ta może otrzymać wynagrodzenie za wykonaną pracę. Przyjmuje się, że koszty koordynacji nie powinny przekraczać 10% całkowitej wartości projektu; proszę jednak zwrócić uwagę, że są one elementem wynagrodzeń w ramach projektu, które zgodnie z Regulaminem WIE nie powinny przekraczać 20% jego całkowitej wartości. Opis działań w projekcie należy przygotować w taki sposób, by pozwalał on osobie nie znającej tematyki projektu i sposobu jego realizacji zrozumieć, na czym będzie polegało przeprowadzenie projektu. Dlatego też opis powinien być: konkretny i szczegółowy powinien zawierać szczegółowe informacje o sposobie realizacji każdego działania, odnosić się do danych liczbowych (np. wskazywać liczbę zajęć, liczbę uczestniczących osób, czas ich trwania); czytelny proponujemy unikanie żargonu lub języka wysokospecjalistycznego, dzięki czemu będzie on zrozumiały nawet dla osoby nie posiadającej przygotowania specjalistycznego; 24

25 Wypełnianie wniosku do WIE logiczny przekazywane informacje powinny wzajemnie z siebie wynikać, działania należy przedstawić w kolejności ich realizacji; wykonalny z lektury opisu projektu powinno wynikać, że zaplanowane do przeprowadzenia działania z dużym prawdopodobieństwem mogą zostać zrealizowane zgodnie z założeniami. Ważne! Proszę pamiętać, że opis działań (pole krótki opis projektu) nie powinien przekraczać 1,5 strony maszynopisu. W opisie projektu powinny znaleźć się informacje o wszystkich elementach projektu, które są związane z poniesieniem kosztów w planie finansowym nie powinien znaleźć się koszt, który nie wynika jednoznacznie z przedstawionego opisu działań. Opracowanie harmonogramu projektu Harmonogram projektu stanowi skrótowe przedstawienie informacji o terminach, w jakich będą realizowane poszczególne działania projektu. Jego rolą jest takie rozplanowanie poszczególnych aktywności projektu, by możliwe było ich poprawne wdrożenie. W trakcie realizacji projektu harmonogram stanowi jeden z elementów monitoringu zadaniem osoby koordynującej projekt jest okresowe sprawdzanie czy wszystkie działania są wdrażane zgodnie z przedstawionymi w nim założeniami. Harmonogram działań ujętych w projekcie (należy podać orientacyjne daty poszczególnych działań) Poniżej znajduje się kilka wskazówek dotyczących konstruowania harmonogramu we wniosku kierowanym do WIE: w harmonogramie proszę umieścić nazwy wszystkich działań, opisanych w punkcie Krótki opis projektu ; proszę rozważyć, jaki czas jest niezbędny do zrealizowania wszystkich czynności w danym działaniu i zapisać go w formie przedziału czasowego, z podaniem daty dziennej (np. 1 maja 15 czerwca 2010 r.); określając terminy realizacji poszczególnych działań proszę uwzględnić nie tylko datę realizacji związanego z nim wydarzenia, ale także czas potrzebny na jego przygotowanie i ewentualne podsumowanie (np. w przypadku działania polegającego na organizacji debaty, proszę uwzględnić w terminie jego realizacji nie tylko czas przeprowadzenia samej debaty, ale także czas potrzebny do jej przygotowania (rezerwacja sali, zaproszenie gości, promocja) i podsumowania (np. publikacja w internecie zapisu debaty); działanie Zarządzanie projektem jest związane z zapewnieniem prawidłowego wdrażania projektu i dlatego też może ono trwać od pierwszego do ostatniego dnia realizacji projektu; 25

26 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne podczas określania harmonogramu realizacji projektu proszę mieć na uwadze, że wszystkie określone w nim daty muszą zawierać się w terminie realizacji projektów w ramach WIE (najwcześniejszy czas rozpoczęcia działań to 1 lutego, zaś ostateczna data ich zakończenia do 31 grudnia jednego roku); po upływie terminu zakończenia projektu nie będzie możliwe dokonywanie żadnych wydatków związanych z realizacją projektu. Określenie efektów projektu Efekty projektu, czasami zwane rezultatami projektu, określają jakiego rodzaju zmiana zostanie osiągnięta w wyniku zrealizowanego projektu. Mogą mieć one zarówno charakter policzalny (np. liczba uczniów, która nabyła jakąś umiejętność uczestnicząc w warsztatach realizowanych w projekcie) jak i niepoliczalny (np. zwiększenie świadomości uczniów odnośnie jakiegoś zjawiska lub wykształcenie w nich pożądanej postawy). Efekty niepoliczalne odnoszą się najczęściej do postaw i zwiększenia świadomości i ich pomiar może nastręczać wielu trudności, dlatego też możliwe jest przedstawienie ich jedynie w sposób opisowy. Poniżej znajduje się kilka wskazówek dotyczących sposobu określania efektów projektu: proszę przejrzeć zaplanowane działania i określić jakiego rodzaju następstw ich wdrożenia można się spodziewać, np. w przypadku prowadzenia warsztatów, zapoznających z mechanizmami wyborczymi, efektem takich warsztatów może być liczba osób, które nabyły wiedzę na temat mechanizmów towarzyszących wyborom ; każdy z wybranych rezultatów proszę oszacować liczbowo, tj. wskazać ile jednostek (sztuk, osób, godzin) zostanie osiągnięte dzięki realizacji projektu; proszę także spróbować wypisać rezultaty niepoliczalne i je opisać, np. w wyniku uczestnictwa w konkursie wiedzy o zdrowiu człowieka, uczniowie zwiększą swoją świadomość dotyczącą wpływu sposobu odżywiania się, spędzania wolnego czasu oraz higieny na ich stan zdrowia i pośrednio samopoczucie. po określeniu planowanych efektów projektu proszę zweryfikować, czy każdy z nich umożliwia stwierdzenie stopnia osiągniętego celu; umiejętność tę można sprawdzić korzystając z Ćwiczenia 4 (poniżej). Więcej informacji o badaniu miękkich efektów projektu można znaleźć w rozdziale Określanie ewaluacji projektu. Ćwiczenie 4 Poniżej przedstawiono przykładowe cele oraz efekty dla projektów edukacyjnych. Proszę zweryfikować: a) które z zaproponowanych efektów są prawidłowo sformułowane; b) które z zaplanowanych rezultatów pozwalają na ocenę stopnia osiągnięcia celu projektu. 26

27 Wypełnianie wniosku do WIE Przykład 1 Cel projektu: Zwiększenie zaangażowania uczniów Gimnazjum nr 41 w Warszawie w działania na rzecz mieszkańców osiedla. Planowane efekty projektu: liczba uczniów uczestniczących w projekcie 45 osób liczba uczniów zaangażowanych w sieć wolontariatu na rzecz mieszkańców osiedla 45 osób liczba uczniów, którzy uczestniczyli w szkoleniu w ramach projektu 60 osób liczba uczniów, którzy uczestniczyli w szkoleniu przygotowującym do działań ochotniczych na rzecz mieszkańców osiedla 60 osób liczba wykonanych plakatów w ramach projektu 100 sztuk liczba wykonanych plakatów zachęcających mieszkańców osiedla do zaangażowania się w wolontariat na rzecz osób mieszkających na osiedlu 100 sztuk budowanie zaangażowania uczniów w działania na rzecz społeczności lokalnej zwiększenie świadomości uczniów w zakresie znaczenia wzajemnego wsparcia między osobami mieszkającymi na osiedlu dla rozwoju lokalnej wspólnoty. Przykład 2 Cel projektu: Ograniczenie zjawiska przemocy rówieśniczej w XXV LO w Warszawie. Planowane efekty projektu: liczba przeprowadzonych warsztatów 3 liczba przeprowadzonych warsztatów, rozwijających umiejętności uczniów w zakresie radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych 3 liczba osób biorących udział w warsztatach 90 osób liczba osób, które nabyły umiejętności radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych 90 osób ograniczenie liczby przypadków przemocy rówieśniczej w XXV LO Przykład 3 Cel projektu: Zwiększenie zainteresowania historią miasta Warszawy wśród uczniów warszawskich szkół ponadgimnazjalnych. Planowane efekty projektu: liczba szkół uczestniczących w projekcie 50 liczba szkół zaangażowanych w przygotowanie uczniów do uczestnictwa w konkursie 50 liczba uczniów, którzy uczestniczyli w konkursie wiedzy o historii miasta Warszawy 300 osób liczba uczniów, którzy przystąpili do egzaminu 300 zwiększenie identyfikacji uczniów warszawskich szkół ponadgimnazjalnych z miejscem ich zamieszkania rozwój postaw prospołecznych 27

28 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Przykład 4 Cel projektu: Zwiększenie zaangażowania uczniów SP nr 54 w Warszawie w budowanie porozumienia między narodami Polski i Ukrainy. Planowane efekty projektu: liczba uczniów biorących udział w realizacji projektu współpracy szkół 40 osób liczba uczniów, którzy nawiązali kontakty z młodzieżą z Ukrainy uczestnicząc w wymianie szkół 40 osób liczba uczniów współpracujących z Ukrainą 40 osób ograniczenie stereotypów narodowych zachęcanie młodzieży do kontaktów międzynarodowych Odpowiedzi do Ćwiczenia 4 Przykład 1 Określone poprawnie i przyczyniające się do osiągnięcia zaplanowanego celu: liczba uczniów zaangażowanych w sieć wolontariatu na rzecz mieszkańców osiedla 45 osób liczba uczniów, którzy uczestniczyli w szkoleniu przygotowującym do działań ochotniczych na rzecz mieszkańców osiedla 60 osób liczba wykonanych plakatów zachęcających mieszkańców osiedla do zaangażowania się w wolontariat na rzecz osób mieszkających na osiedlu 100 sztuk zwiększenie świadomości uczniów w zakresie znaczenia wzajemnego wsparcia między osobami mieszkającymi na osiedlu dla rozwoju lokalnej wspólnoty. Określone niepoprawnie: liczba uczniów uczestniczących w projekcie 45 osób efekt nie odnosi się do zaplanowanego celu projektu, nie wynika z niego pożądana zmiana; liczba uczniów, którzy uczestniczyli w szkoleniu w ramach projektu 60 osób efekt nie wskazuje w jaki sposób uczestnictwo w szkoleniu przyczynia się do osiągnięcia celu projektu, np. jakiego rodzaju wiedzę czy umiejętności uzyskają uczestniczące osoby; liczba wykonanych plakatów w ramach projektu 100 sztuk efekt nie odnosi się do celu projektu, nie wynika z niego jakiego rodzaju plakaty zostaną wykonane; budowanie zaangażowania uczniów w działania na rzecz społeczności lokalnej efekt jest określony mało precyzyjnie; wyraz budowanie nie odnosi się do zaplanowanego celu (poprawnym było by sformułowanie zwiększenie zaangażowania). Przykład 2 Określone poprawnie i przyczyniające się do osiągnięcia zaplanowanego celu: liczba przeprowadzonych warsztatów, rozwijających umiejętności uczniów w zakresie radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych 3; liczba osób, które nabyły umiejętności radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych 90 osób; ograniczenie liczby przypadków przemocy rówieśniczej w XXV LO. 28

29 Wypełnianie wniosku do WIE Określone niepoprawnie: liczba przeprowadzonych warsztatów 3 efekt nie odnosi się do celu projektu, poza wskazaniem liczby warsztatów konieczne jest jego uzupełnienie o informację o tematyce warsztatów; liczba osób biorących udział w warsztatach 90 osób efekt nie odnosi się do celów projektu, nie zawiera on informacji o planowanych do osiągnięcia korzyściach dla uczestniczących osób (np. jakiego rodzaju wiedzę lub umiejętności nabędą one w trakcie uczestnictwa). Przykład 3 Określone poprawnie i przyczyniające się do osiągnięcia zaplanowanego celu: liczba szkół zaangażowanych w przygotowanie uczniów do uczestnictwa w konkursie 50; liczba uczniów, którzy uczestniczyli w konkursie wiedzy o historii miasta Warszawy 300 osób; zwiększenie identyfikacji uczniów warszawskich szkół ponadgimnazjalnych z miejscem ich zamieszkania. Określone niepoprawnie: liczba szkół uczestniczących w projekcie 50 zaproponowany efekt nie odnosi się do celu projektu; informacja o liczbie szkół uczestniczących w projekcie nie pozwala na oszacowanie w jaki sposób wpłynie to na zwiększenie zainteresowania historią miasta; liczba uczniów, którzy przystąpili do egzaminu 300 zaproponowany efekt nie odnosi się do celu projektu; brak jest wskazania w jaki sposób przystąpienie do egzaminu przyczynia się do zwiększenia zainteresowania historią miasta; rozwój postaw prospołecznych zaproponowany efekt nie jest związany z celem projektu i nie przyczynia się wprost do jego osiągnięcia. Przykład 4 Określone poprawnie i przyczyniające się do osiągnięcia zaplanowanego celu: liczba uczniów, którzy nawiązali kontakty z młodzieżą z Ukrainy uczestnicząc w wymianie szkół 40 osób; ograniczenie stereotypów narodowych. Określone niepoprawnie: liczba uczniów biorących udział w realizacji projektu współpracy szkół 40 osób efekt nie odnosi się do postawionego celu projektu brak jest w nim odniesienia do budowania porozumienia między narodami; liczba uczniów współpracujących z Ukrainą 40 osób efekt nie odnosi się do zmiany zaplanowanej w celu projektu; zachęcanie młodzieży do kontaktów międzynarodowych efekt nie jest związany z celem projektu, tj. budowaniem porozumienia między narodami. 29

30 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Określanie planowanej liczby uczniów objętych projektem W kolejnym polu wniosku konieczne jest podanie informacji o liczbie uczniów objętych projektem: Planowana liczba uczniów objętych projektem Proszę wskazać liczbę uczniów uczestniczących w projekcie. W przypadku gdy w poszczególnych działaniach projektu uczestniczyć będzie różna liczba uczniów, możliwe jest podanie ich ogólnej liczby, a następnie określenie liczby uczniów uczestniczących w każdym z zaplanowanych działań, np. Łączna liczba uczniów uczestniczących w projekcie: 220 osób, w tym 30 osób przygotowujących happening; 30 osób przygotowujących wystawę; 100 osób uczestniczących w happeningu; 220 osób uczestniczących w wystawie. Proszę pamiętać, by informacja na temat liczby uczniów uczestniczących w projekcie była zgodna z informacjami podanymi w polu Krótki opis projektu. Określanie partnerów uczestniczących w projekcie Projekty, zgłaszane do dofinansowania w ramach WIE mogą być realizowane w partnerstwie. Informacje na ten temat należy przedstawić w polu wniosku Partnerzy biorący udział w realizacji projektu : Partnerzy biorący udział w realizacji projektu Partnerami w projekcie dofinansowanym przez WIE mogą być wszystkie podmioty: placówki edukacyjne, inne podmioty publiczne (np. dom kultury), organizacje pozarządowe, a także podmioty gospodarcze. Jako partnera projektu należy uznać każdy z wymienionych podmiotów, który jest zaangażowany w realizację projektu i odpowiada za wykonanie w ramach jego realizacji działania (lub części działania) merytorycznego. Najczęściej partnerstwa są powoływane w sytuacji, gdy lider projektu (w przypadku WIE placówka edukacyjna) nie posiada wszystkich zasobów niezbędnych do samodzielnego zrealizowania projektu. Do wniosku nie jest konieczne załączanie pisemnego potwierdzenia współpracy (partnerstwa), proszę jednak pamiętać, że lider projektu odpowiada finansowo i merytorycznie za poprawne zrealizowanie zadania. Dlatego też przed złożeniem wniosku sugerujemy rozważenie możliwości zawarcia z partnerami projektu stosownych porozumień o współpracy lub uzyskanie pisemnego potwierdzenia zamiaru ich uczestnictwa w projekcie. Zwiększa to prawdopodobieństwo, że po otrzymaniu dofinansowania partner projektu nie zrezygnuje z zapewnienia wcześniej zadeklarowanego uczestniczenia w jego realizacji. 30

31 Wypełnianie wniosku do WIE Zgłaszając partnerów projektu, proszę zwrócić uwagę, że ich rolą może być współpraca przy realizacji projektu o charakterze merytorycznym (zrealizowanie działań merytorycznych) lub współpraca o charakterze technicznym (wniesienie do projektu nieodpłatnej możliwości korzystania z wyposażenia lub infrastruktury, stanowiącej własność partnera). W sytuacji gdy inny podmiot dostarcza usługi lub towary, niezbędne do realizacji projektu i pobiera za to wynagrodzenie, nie będzie on partnerem projektu, a wykonawcą usług czy dostawcą. Proszę zwrócić uwagę, że w konkursie WIE partnerzy nie mogą otrzymywać środków, przeznaczonych na realizację działań, za wdrożenie których odpowiadają. Jedyną możliwość pokrycia z budżetu projektu wydatków związanych z uczestnictwem w projekcie partnera stanowi zawarcie przez placówkę edukacyjną, która otrzymała dofinansowanie, umowy z osobą wskazaną przez partnera lub zakup materiałów i ich przekazanie partnerowi projektu. Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, dotyczących wypełnienia informacji o partnerstwie we wniosku: proszę podać nazwy instytucji/organizacji, deklarowanych jako partnerzy projektu; przy każdym z wymienionych podmiotów proszę w kilku słowach określić, na czym będzie polegało ich uczestnictwo w realizacji zadania; informacja podana w polu Partnerzy biorący udział w realizacji projektu powinna być spójna z opisem działań, zawartym w polu Krótki opis projektu, a zakres działań każdego z partnerów powinien w obu polach być identyczny. Oto ćwiczenie, w którym można dokonać sprawdzenia właściwego zrozumienia pojęcia partnerstwa w konkursie WIE. Ćwiczenie 5. Poniżej podano przykłady projektów wraz ze wskazaniem ich partnerów. Proszę określić, które z wymienionych podmiotów stanowią partnerów projektu, a które nie. Przykład 1 Projekt polega na organizacji konkursu wiedzy o historii Warszawy, w którym uczestniczyć będą szkoły ponadgimnazjalne z miasta. Proponowani partnerzy: a) szkoły ponadgimnazjalne z terenu Warszawy przygotowanie swoich uczniów do uczestnictwa w konkursie; b) Towarzystwo Miłośników Warszawy przeprowadzenie zajęć dla uczniów przygotowujących się do uczestnictwa w konkursie; c) Stowarzyszenie Alter Ego opracowanie graficzne testu sprawdzającego wiedzę, którego praca zostanie opłacona po przedstawieniu faktury; d) Muzeum Historyczne m. st. Warszawy przygotowanie pytań do testu sprawdzającego wiedzę osób uczestniczących w konkursie. 31

32 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Przykład 2 Projekt polega na organizacji cyklu happeningów, zwracających uwagę mieszkanek i mieszkańców Warszawy na wydarzenia, związane z obchodami Roku Chopinowskiego oraz zachęcających do uczestnictwa w organizowanych w ramach Roku wydarzeniach kulturalnych. Proponowani partnerzy: a) Urząd m.st. Warszawy udostępnienie przestrzeni publicznej, w której będą odbywały się happeningi; b) Teatr Studio nieodpłatne udostępnienie strojów na potrzeby przeprowadzenia happeningów; c) Narodowy Instytut im. Fryderyka Chopina umieszczenie informacji o przeprowadzanych happeningach w programie obchodów Roku Chopinowskiego w Warszawie. Przykład 3 Projekt polega na organizacji rajdu dla dzieci w wieku przedszkolnym z dzielnicy Mokotów pod nazwą Śladami warszawskich legend. Proponowani partnerzy: a) Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze zapewnienie przewodników, oprowadzających dzieci po odwiedzonych obiektach historycznych w ramach usługi; b) Koło Pedagogiki Wczesnoszkolnej Uniwersytetu Warszawskiego zapewnienie studentek i studentów, odpowiadających za przeprowadzenie zadań dla przedszkolaków w kolejnych odwiedzanych przez nie punktach; c) Biblioteka Publiczna dla Dzielnicy Mokotów m. st. Warszawy przygotowanie spotkań w bibliotece, podczas których wspólnie czytane będą książki opisujące warszawskie legendy. Odpowiedzi do Ćwiczenia 5. Przykład 1 Partnerami projektu są Towarzystwo Miłośników Warszawy oraz Muzeum Historyczne m. st. Warszawy. Z kolei szkoły ponadgminazjalne nie będą partnerami projektu, a jego uczestnikami w momencie złożenia wniosku nie jest możliwe określenie, które ze szkół wyrażą wolę delegowania uczniów do konkursu. Podobnie partnerem projektu nie będzie Stowarzyszenie Alter Ego stanowi ono podmiot wykonujący usługę, niezbędną do zrealizowania projektu, o czym świadczy forma rozliczenia. Przykład 2 Wszystkie wymienione instytucje stanowią partnerów projektu. Przykład 3 Biblioteka Publiczna dla Dzielnicy Mokotów m. st. Warszawy oraz Koło Pedagogiki Wczesnoszkolnej Uniwersytetu Warszawskiego (pod warunkiem, że jego działanie nie będzie rozliczane w formie faktury) to partnerzy projektu. Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze nie będzie partnerem projektu, gdyż jego uczestnictwo w projekcie polega na dostarczeniu usługi przewodnickiej będzie ono wykonawcą usługi niezbędnej do zrealizowania zadania. 32

33 Wypełnianie wniosku do WIE Określanie ewaluacji projektu Projekty współfinansowane ze środków WIE wymagają przeprowadzenia ewaluacji, to znaczy przede wszystkim zbadania stopnia osiągnięcia niemierzalnych efektów projektu. Ewaluacja może także dotyczyć badania stopnia efektywności realizacji projektu, sprawności jego realizacji, adekwatności doboru działań projektu do potrzeb uczestniczących osób czy trafności zastosowanych metod jego wdrażania. Informacje, dotyczące ewaluacji projektu należy zawrzeć w polu Sposoby ewaluacji projektu w trakcie realizacji. Sposoby ewaluacji projektu w trakcie realizacji Przystępując do określenia metod realizacji, proponujemy rozważyć jakiego rodzaju informacje mają zostać poddane analizie. Jak wspomniano powyżej, ewaluacja może dotyczyć dwóch obszarów: badania stopnia osiągnięcia niemierzalnych efektów realizacji projektu zgodności celów i metod projektu z oczekiwaniami uczestniczących osób oraz sposobu realizacji zadania. Kolejno prosimy rozważyć, w jaki sposób zostanie ona przeprowadzona. Do najpopularniejszych metod ewaluacji w projektach realizowanych przy współfinansowaniu WIE należą: test oceniający zmianę postaw lub subiektywnie postrzeganych umiejętności taki test uczestniczące osoby wypełniają przed rozpoczęciem projektu i po jego zakończeniu; dla zachowania anonimowości oba testy oznaczane są herbem (znakiem wymyślonym przez wypełniającą osobę), który umożliwia przyporządkowanie dokumentów wypełnionych przez tą samą osobę; ankieta dzięki niej można zbadać stopień satysfakcji z uczestnictwa w projekcie, subiektywne postrzeganie zmienionych w wyniku projektu przekonań i postaw, ocenę zgodności projektu z oczekiwaniami danej osoby; obserwacja polega na obserwowaniu wydarzeń związanych z realizacją projektu i na podstawie jej wyników szacowanie zaistniałej dzięki projektowi zmiany; wywiady przeprowadzane z osobami uczestniczącymi w projekcie (dotyczą zmian wywołanych jego realizacją) lub z osobami realizującymi projekt (dotyczą obserwacji związanych ze sposobem realizacji projektu, w tym doborem metod, skuteczności zarządzania); wywiad grupowy/ fokus podobnie jak wywiad może dotyczyć zmian wywołanych dzięki realizacji projektu lub sposobu jego realizacji, przy czym odbywa się on w szerszym gronie; odmianą wywiadu grupowego jest fokus, podczas którego w zaaranżowanej sytuacji uczestniczące osoby dyskutują nad swoimi obserwacjami, związanymi z realizacją projektu; prowadzenie dziennika analiz zapisywane są w nim zmiany w zachowaniu, wiedzy, umiejętnościach czy przekonaniach osób uczestniczących w projekcie; prowa- 33

34 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne dzenie dziennika analiz wymaga systematycznego dokonywania obserwacji i ich zapisywania; analiza dokumentacji projektu polega na porównaniu zapisów wniosku o dofinansowanie z rzeczywistym sposobem realizacji projektu i poszukiwaniu przyczyn ewentualnych rozbieżności wraz z określeniem wniosków (tzw. lekcji na przyszłość). Podczas wyboru metod ewaluacji projektu sugerujemy zwrócenie uwagi na następujące zagadnienia: wybrane metody ewaluacji powinny być nietrudne do przeprowadzenia ewaluacja nie powinna być zbyt czasochłonna i kosztowna; ewaluacja powinna umożliwiać obserwowanie wniosków z realizacji projektu dla przyszłych działań o podobnych charakterze i tematyce. Dla upewnienia się, że określenie ewaluacji w planowanym do złożenia projekcie nie będzie stanowiło trudności, proponujemy wykonanie poniższego ćwiczenia. 34 Ćwiczenie 6 Poniżej przedstawiono dwa przykłady projektów, które mogłyby zostać potencjalnie złożone do WIE. Po zapoznaniu się z informacjami dotyczącymi każdego z projektów, prosimy o zweryfikowanie, które z zaproponowanych metod ewaluacji umożliwiają pomiar jego miękkich efektów lub określenie skuteczności towarzyszącej jego realizacji. Przykład 1 Celem projektu jest zwiększenie zaangażowania uczniów w ochronę środowiska. W ramach działań projektu przewidziano przeprowadzenie kampanii zwiększającej świadomość uczniów dotyczącą oszczędzania energii, ograniczania produkcji odpadów oraz ochrony zasobów wodnych, organizację wycieczki do oczyszczalni ścieków oraz zakładu przetwarzania odpadów stałych, przygotowanie przez każdą osobę indywidualnych planów działania na rzecz ochrony środowiska i sprzątanie odpadów podczas akcji Sprzątanie świata. Zaplanowanym efektem miękkim jest zwiększenie motywacji uczniów do oszczędzania energii, ochrony zasobów wodnych oraz ograniczania produkcji odpadów. Proponowane metody ewaluacji: dwukrotne (w momencie rozpoczęcia projektu i w końcu jego realizacji) przeprowadzenie podczas lekcji przyrody ankiety dotyczącej oszczędzania przez uczniów wody, segregacji śmieci, wyboru opakowań umożliwiających ponowne przetworzenie, oszczędzania energii; wyniki obu ankiet zostaną przeanalizowane pod kątem zmiany zachowań na bardziej proekologiczne; przeprowadzenie podczas lekcji przyrody analizy indywidualnych planów działania na rzecz ochrony środowiska i stopnia ich realizacji przez uczniów; przeprowadzenie z uczniami zaangażowanymi w realizację projektu wywiadu w formie fokusowej, podczas której będą mieć możliwość wyraże-

35 Wypełnianie wniosku do WIE nia swojej opinii, dotyczącej treści projektu, które ich najbardziej i najmniej zainteresowały oraz efektywności sposobu realizacji projektu. Przykład 2 Celem projektu jest zwiększenie zainteresowania uczniów przestrzeganiem praw człowieka na świecie. W projekcie zaplanowano organizację spotkania z uchodźcami, projekcję dwóch filmów dotyczących przestrzegania praw człowieka w konfliktach zbrojnych oraz przeprowadzenie akcji zbierania podpisów pod apelami w obronie osób, których prawa człowieka zostały złamane ( Maraton pisania listów Amnesty International ). Zaplanowanymi efektami miękkimi są: zwiększenie świadomości uczniów na temat przynależnych im praw; zwiększenie motywacji uczniów do angażowania się w działania związane z przestrzeganiem praw człowieka. Proponowane metody ewaluacji: wywiady z wybranymi 15 osobami uczestniczącymi w projekcie, podczas których analizowana będzie ich zmiana w postrzeganiu przestrzegania praw człowieka na świecie; przeprowadzenie na zakończenie projektu ankiety, badającej wiedzę uczniów na temat najczęstszych przypadków łamania praw człowieka na świecie. Odpowiedzi do Ćwiczenia 6 Przykład 1 Wszystkie zaproponowane metody ewaluacji są poprawne. Dwie pierwsze umożliwiają zbadanie stopnia osiągnięcia miękkiego efektu projektu. Trzecia z nich odnosi się do sposobu realizacji samego projektu. Uzupełnienia wymaga informacja o proponowanych obszarach badania opinii. Przykład 2 Pierwsza z zaproponowanych metod ewaluacji jest adekwatna umożliwia zmierzenie stopnia osiągnięcia miękkich efektów projektu. Z kolei druga z nich wymaga modyfikacji: zaproponowana ankieta będzie badała wiedzę uczniów w momencie zakończenia projektu. Nie umożliwi to oceny stopnia zwiększenia świadomości ich praw, a także zwiększenie ich motywacji do angażowania się w działania związane z przestrzeganiem praw człowieka. Dodatkowo wyłącznie jednorazowe przeprowadzenie ankiety (na zakończenie projektu) nie umożliwia uzyskania porównania z wcześniejszą wiedzą i przekonaniami, a tym samym uniemożliwia oszacowanie zmiany, jaką wywołała realizacja projektu. 35

36 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Określanie terminu realizacji projektu W polu Termin realizacji Termin realizacji od.. do.. należy wskazać termin, w jakim zostaną wdrożone wszystkie działania projektu. Proszę zwrócić uwagę, że termin ten musi być spójny z informacjami podanymi w polu Harmonogram działań ujętych w projekcie data rozpoczęcia realizacji pierwszego działania w projekcie będzie tożsama z terminem jego rozpoczęcia, a data zakończenia ostatniego działania w projekcie będzie równoznaczna z terminem jego zakończenia. Proszę mieć na uwadze, że termin realizacji projektu musi zawierać się pomiędzy 1 lutego a 31 grudnia roku, w którym dotacja została przyznana. Określanie planu wydatków w ramach projektu Plan wydatków określa wszystkie koszty, konieczne do zrealizowania projektu. Przed przystąpieniem do jego opracowania proponujemy przypomnienie podstawowych zasad finansowania w ramach WIE: dofinansowanie WIE może wynosić maksymalnie 90% wartości projektu; wkład własny do projektu wniesiony przez placówkę musi stanowić co najmniej 10% jego wartości; koszty wynagrodzeń ponoszonych w ramach projektu (wynagrodzenia osób zaangażowanych do realizacji projektu oraz koszty usług stanowiących wynagrodzenia za pracę) nie mogą przekraczać 20% całkowitej wartości projektu; koszty zakupu wyposażenia dla szkoły/ placówki nie mogą przekraczać 20% całkowitego kosztu projektu; wkład własny do projektu można wnieść w postaci gotówkowej i rzeczowej, może on pochodzić ze środków szkoły oraz innych podmiotów (Rada Rodziców, fundacje grantodawcze, sponsorzy); wkład rzeczowy do projektu musi zostać wyceniony według jego wartości rynkowej (oszacowanie kwoty jaką należałoby zapłacić w przypadku braku otrzymania danej usługi lub towaru nieodpłatnie); wkład rzeczowy nie może zostać wniesiony do projektu w postaci oszacowania wartości korzystania z wyposażenia i pomieszczeń, stanowiących własność wnioskującej placówki/ szkoły. wydatki związane z ewentualnymi wynagrodzeniami powinny być realizowane na podstawie umów zleceń lub umów o dzieło. Jak wspominano powyżej, jedną z możliwości wniesienia wymaganego wkładu do projektu w wysokości minimum 10% jego wartości jest wkład rzeczowy. W przypadku podjęcia decyzji o wykorzystaniu tej możliwości zapewnienia własnego udziału, proszę mieć na uwadze, że: obliczenia wartości wkładu rzeczowego należy dokonać analizując wartość kosztu jaki należałoby ponieść w przypadku konieczności zapłacenia za usługi, dostawy czy pracę, które w tym przypadku są otrzymywane za darmo; 36

37 Wypełnianie wniosku do WIE dla obliczenia wartości wkładu własnego należy przyjąć stawki obowiązujące dla danego rodzaju działalności na danym terenie, a zatem np. korzystając z ciemni fotograficznej w osiedlowym Domu Kultury należy przyjąć wartość wynajmu zgodną z cennikiem tej instytucji dla podmiotów komercyjnych; szacując wartość otrzymanych nieodpłatnie materiałów do zajęć należy przyjąć wartość odpowiadającą cenie, jaką stosuje ofiarowujący je nam podmiot; szacując wartość nieodpłatnej pracy nauczyciela lub nauczycielki przy projekcie należy oszacować rzeczywisty koszt wykonanej pracy, pamiętając, że nie stawka za godzinę pracy nie może przekraczać ustalonego limitu dla WIE; każdy wkład własny, wniesiony do projektu w formie rzeczowej należy odpowiednio udokumentować w taki sposób, by w przypadku ewentualnej kontroli poprawności realizacji dofinansowanego zadania móc wykazać, że został on rzeczywiście poniesiony w zaplanowanej wysokości (wkład własny nie będzie się wiązał z przepływem finansowym, a zatem nie będzie on mógł zostać zaksięgowany); dowodami wniesienia wkładu własnego rzeczowego do projektu mogą być np.: porozumienie o świadczeniu pracy wolontariackiej ze wskazaniem wartości tego świadczenia (w przypadku pracy ochotniczej), oświadczenie darczyńcy o przekazaniu usługi lub towaru z podaniem ich wartości rynkowej lub umowa darowizny ze wskazaniem szacowanej wartości rynkowej darowizny (w przypadku otrzymania nieodpłatnych świadczeń lub dostaw). Poniżej przedstawiamy wskazówki, umożliwiające samodzielne przygotowanie planu wydatków projektu: proszę przygotować wzór planu wydatków dla projektu czyli arkusz kalkulacyjny, umożliwiający samodzielną edycję; wzór formularza jest udostępniany wraz z ogłoszeniem o naborze wniosków do Programu WIE na stronie Biura Edukacji ( Dział Inicjatywy ); proszę przeanalizować działania projektu, określone w punkcie Krótki opis projektu i wypisać ich nazwy wraz z określeniem liczby jednostek niezbędnych do zrealizowania projektu; w przypadku kosztów, które są niezbędne, a nie wynikają jednoznacznie z opisanych działań, proszę dokonać odpowiedniego uzupełnienia; proszę pamiętać, że każdy z kosztów powinien być jednoznacznie określony (np. nie promocja projektu lecz druk plakatów, druk ulotek, druk zaproszeń ); dla każdego z wypisanych kosztów proszę oszacować koszt jednostkowy można tego dokonać na podstawie analizy ofert w kilku podmiotach świadczących tego typu usługi lub w kilku sklepach; umożliwi to określenie sposobu kalkulacji danego kosztu (np. Zakup artykułów spożywczych do organizacji poczęstunku w trakcie debaty, 50 osób x 5 zł/ osoba) w kolumnie Rodzaj wydatków w formularzu Plan wydatków związany z realizacją programu proszę umieścić nazwę kosztu oraz wskazać sposób jego kalkulacji. 37

38 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Przykład: RODZAJ WYDATKÓW*** 2 Zakup artykułów spożywczych do organizacji poczęstunku w trakcie debaty (50 osób x 5 zł/osoba) Wykonanie kopii materiałów do przeprowadzenia warsztatów (2 warsztaty x 20 osób x 4 zł/osoba) Zakup cyfrowego aparatu fotograficznego (1 szt. x 550 zł/szt.) W przypadku braku odpowiedniej liczby wierszy można je samodzielnie dodać. następnie proszę dokonać przyporządkowania do każdego z kosztów odpowiedniego paragrafu klasyfikacji budżetowej, a konieczne informacje umieścić w kolumnie klasyfikacji budżetowej w formularzu Plan wydatków związany z realizacją zadania ; każdy z paragrafów klasyfikacji budżetowej odnosi się do innego rodzaju kosztów ponoszonych w ramach projektu można je odnieść do szufladek, w których umieszczane są środki przeznaczone na realizację projektu koszt umieszczony w danej szufladce nie może zostać samodzielnie przeniesiony do innej. Koszty projektów realizowanych w WIE mogą zostać przyporządkowane do następujących paragrafów klasyfikacji: 4210 zakup materiałów i wyposażenia, w tym nagrody dla uczniów, zakup artykułów spożywczych; 4240 zakup pomocy dydaktycznych i książek, w tym wyposażenia, które po zakończeniu projektu zostanie wpisane do ewidencji wyposażenia szkoły; 4300 zakup usług pozostałych (np. wynajem autokaru, druk ulotek, zakup biletów dla uczniów, usługi gastronomiczne); 4740 zakup akcesoriów papierniczych do sprzętu drukarskiego (np. papier do drukarki) 4750 zakup akcesoriów komputerowych (w tym tusze do drukarek i tonery) W przypadku określania kosztów wynagrodzeń, konieczne jest wcześniejsze określenie w jakiej formie zostanie zawarta umowa (umowa o dzieło lub umowa zlecenie). Umowa zlecenie jest umową starannego wykonania (może to być np. opieka nad uczniami, koordynacja projektu, organizacja wydarzenia), zaś umowa o dzieło umową polegającą na wykonaniu określonego dzieła (może to być np. opracowanie programu zajęć i ich przeprowadzenie, przygotowanie tekstu publikacji). W zależności od zastosowanej umowy w inny sposób należy wypełnić paragrafy klasyfikacji budżetowej, dotyczące wynagrodzeń. Dla umowy zlecenie konieczne będzie opłacenie składek do ZUS i w konsekwencji należy wypełnić 4170, 4110 oraz Z kolei w przypadku umowy o dzieło odprowadzenie składek do ZUS nie będzie konieczne należy wy- 38

39 Wypełnianie wniosku do WIE pełnić tylko Paragrafy dotyczące wynagrodzeń w ramach projektu kierowanego do WIE są następujące: 4170 umowy dzieło i zlecenia; 4110 składka na ubezpieczenie społeczne (15,19% od kwoty z 4170); 4120 Fundusz Pracy (2,45% od kwoty z 4170 ). Proszę zwrócić uwagę, że w przypadku planowania wypłaty wynagrodzenia w postaci umowy zlecenia konieczne jest jej umieszczenie w trzech odrębnych wierszach, przyporządkowując do każdego paragrafu odpowiednią kwotę. W przypadku trudności z przyporządkowaniem danego kosztu do odpowiedniego klasyfikacji budżetowej, pomocą służą osoby zatrudnione w Dzielnicowym Biurze Finansów Oświaty (dla placówek podlegających Dzielnicom) oraz w Miejskim Biurze Finansów Oświaty (dla placówek podlegających bezpośrednio Biuru Edukacji). Przykład przyporządkowania klasyfikacji budżetowej do poszczególnych kosztów: RODZAJ WYDATKÓW*** KLASYFIKACJI BUDŻETOWEJ* 2 3 Zakup artykułów spożywczych do organizacji poczęstunku w trakcie debaty (50 osób x 5 zł/osoba) Wykonanie kopii materiałów do przeprowadzenia warsztatów (2 warsztaty x 20 osób x 4 zł/osoba) Zakup cyfrowego aparatu fotograficznego (1 szt. x 550 zł/szt.) Po wypełnieniu kolumny określającej nazwy planowanych do poniesienia kosztów ( Rodzaj wydatków ) oraz kolumny paragraf klasyfikacji budżetowej, proszę dokonać obliczenia wartości każdego z kosztów (kolumna środki niezbędne do realizacji zadania ogółem) oraz przyporządkować koszt do finansowania ze środków pochodzących z dotacji WIE (kolumna wnioskowana kwota dofinansowania ) lub określić go jako wkład własny (kolumna wkład własny); proszę zwrócić uwagę, że koszty powinny być podane w pełnych złotych, a suma kosztów z kolumn wnioskowana kwota dofinansowania oraz wkład własny powinna być tożsama z całkowitym kosztem realizacji projektu, określonym w kolumnie środki niezbędne do realizacji zadania ogółem. Na zakończenie proszę dokonać zsumowania wszystkich kosztów w wierszu razem. 39

40 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Działania te ilustruje poniższy przykład: KLASYFI- ŚRODKI NIEZBĘD- NE DO REALIZACJI w tym RODZAJ WYDATKÓW*** KACJI BUDŻETO- WEJ* ZADANIA OGÓŁEM (w złotych bez groszy) należy dodać kolumnę nr 5 i nr 6 Wnioskowana kwota dofinansowania Wkład własny (minimum 10%)** Zakup artykułów spożywczych do organizacji poczęstunku w trakcie debaty (50 osób x 5 zł/osoba) Wykonanie kopii materiałów do przeprowadzenia warsztatów (2 warsztaty x 20 osób x 4 zł/osoba) Zakup cyfrowego aparatu fotograficznego (1 szt. x 550 zł/szt.) ,00 250,00 0, ,00 0,00 160, ,00 550,00 0,00 RAZEM: X 960,00 800,00 160,00 Po zakończeniu opracowania planu wydatków, proszę przenieść dane dotyczące całkowitej wartości projektu oraz oczekiwanej kwoty dofinansowania do formularza, w którym zawarty został opis projektu. Czynność tę ilustruje poniższy przykład: Ogólna wartość projektu Wnioskowana kwota dofinansowania 960,00 zł 800,00 zł Dla upewnienia się, że przyporządkowanie kosztów do odpowiednich paragrafów klasyfikacji budżetowej nie będzie stanowiło trudności, proponujemy wykonanie poniższych ćwiczeń. 40

41 Zasady wypełniania i składania wniosków Ćwiczenie 7 Poniżej przedstawiono przykładowe koszty w ramach projektów realizowanych przez szkoły w konkursie WIE. Proszę przyporządkować poniższym kosztom odpowiednie klasyfikacji budżetowej. Prawidłowe odpowiedzi znajdują się poniżej. a) zakup 2 ryz papieru A4 do przeprowadzenia warsztatów origami (2 ryzy x 12,50 zł/ szt.); b) zakup netbooka z oprogramowaniem do opracowania wywiadów (1 szt. x 1399,00 zł/ szt.); c) zakup ryzy papieru A3 do powielenia plakatów (1 ryza x 21,00 zł/szt.); d) zakup biletów ZTM wizyta w biurze UNHCR (40 osób x 2 przejazdy x 1,20 zł/osoba); e) wykonanie kolorowych kopii zaproszeń (40 szt. x 2,50 zł/ szt.); f) zakup tonera do drukarki laserowej (1 szt. x 199,00 zł/szt.); g) wynagrodzenie za opiekę nad osobami uczestniczącymi w realizacji projektu (3 mies. x 12 godz.). Odpowiedzi do ćwiczenia 7 a) 4210 b) 4240 c) 4740 d) 4300 e) 4300 f) 4750 g) 4170, 4110 oraz 4120 Zasady wypełniania i składania wniosków Poniżej zawarte zostały podstawowe wytyczne, jakie należy uwzględnić, składając wniosek do Programu WIE: wniosek powinien zostać przygotowany z wykorzystaniem dwóch formularzy: Wniosek o przyznanie dofinansowania (prezentujący informacje na temat projektu) oraz Plan wydatków (określający koszty niezbędne do zrealizowania opisanych zamierzeń); wnioski można składać w Biurze Edukacji do 31 grudnia, jednakże wcześniej należy uzyskać ich akceptację (pozytywną opinię) Burmistrza Dzielnicy terminy składania wniosków w Wydziale Oświaty i Wychowania są określane indywidualnie przez te jednostki, z reguły na 14 dni przed upływem terminu ich składania w Biurze Edukacji; wniosek składa się w jednym egzemplarzu; przed złożeniem wniosku sugerujemy upewnienie się, że został on podpisany w oznaczonych miejscach przez dyrektora placówki oraz opatrzony pieczęciami instytucji; 41

42 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne Sposób oceny wniosków Ocena wniosków dokonywana jest przez Biuro Edukacji w terminie 30 dni od końcowej daty ich składania oznacza to, że wyniki oceny powinny zostać opublikowane na stronie Biura Edukacji ( w końcu stycznia lub na początku lutego. Ocena wniosków składa się z oceny formalnej (oceny spełnienia wymogów określonych w regulaminie) oraz oceny merytorycznej (oceny zgodności celu i działań projektu z regulaminem Programu WIE oraz ich wartości edukacyjnej). Niespełnienie kryteriów formalnych oznacza, że wniosek nie będzie mógł być poddany ocenie merytorycznej i pozostanie bez rozpatrzenia. Poniżej przedstawione zostały kryteria dla obu etapów oceny wraz z ich wyjaśnieniem. Kryteria oceny formalnej Poniższą listę proszę potraktować jako listę sprawdzającą przed złożeniem wniosku. Zastosowanie się do poniższych kryteriów zagwarantuje, że wniosek będzie poddany ocenie merytorycznej. 1. Sposób wypełnienia wniosku zgodność nazwy projektu we wniosku i kosztorysie TAK odpowiedni wnioskodawca (dyrektor szkoły) TAK określenie rodzaju projektu (np. szkolny, dzielnicowy) TAK zgodność wnioskowanej kwoty dofinansowania podanej we wniosku i planie wydatków TAK zgodność w rubrykach ogólnej wartości projektu z wnioskowaną kwotą dofinansowania (wnioskowana kwota dofinansowania nie przekracza ogólnej wartości projektu, tj. maksymalnie 90%) TAK uzyskana pozytywna opinia Dzielnicy (pieczątka Burmistrza) nie dotyczy placówek podlegających BE TAK zachowanie dopuszczonego terminu realizacji projektu (od 1 lutego do 31 grudnia) TAK spójność pomiędzy ogólną wartością projektu i kwotą wnioskowaną określoną we wniosku, a danymi zawartymi w planie wydatków TAK 2. Kosztorys kwota przeznaczona na wynagrodzenia dla nauczycieli (bądź firm zewnętrznych) nie przekracza 20% ogólnej wartości projektu TAK kwota przeznaczona na wyposażenie nie może przekracza 20% ogólnej wartości projektu TAK wkład własny wynosi co najmniej 10% wartości ogólnej projektu TAK każdy zakup określony w planie wydatków jest osobno wyodrębniony, zgodny z opisanymi działaniami i paragrafami budżetowymi TAK 42

43 Sposób oceny wniosków 3. Terminy termin złożenia wniosku w Biurze Edukacji jest zgodny z terminem ogłoszonym w konkursie (do 31 grudnia) TAK termin realizacji projektu zgodny z terminem ogłoszonym w konkursie (zawiera się między 1 lutego a 31 grudnia) TAK Kryteria oceny merytorycznej Uwaga! Wnioski szkół, które starają się o uzyskanie lub uzyskały Certyfikat Prezydenta m.st. Warszawy WARS i SAWA lub otrzymały Wyróżnienie Prezydenta m.st. Warszawy Szkoła z Pomysłem są rozpatrywane w pierwszej kolejności i traktowane są priorytetowo. Spełnienie wszystkich przestawionych poniżej kryteriów oceny merytorycznej, zwiększa szansę na otrzymanie dofinansowania. W przypadku stwierdzenia, że projekt nie spełnia wszystkich z nich, sugerujemy rozważenie wprowadzenia do projektu zmian, przyczyniających się do spełnienia większej liczby kryteriów oceny. Kryteria te są następujące: 1. Sposób przedstawienia projektu we wniosku zgodność rodzaju projektu z opisem projektu działania zaplanowane w projekcie powinny zawierać się w typach działań dopuszczonych w ramach wybranego rodzaju projektu (szkolny, dzielnicowy, warszawski, mazowiecki, ogólnopolski lub europejski) zgodność projektu z celami i priorytetami określonymi dla programu cel i działania projektu powinny przyczyniać się do osiągnięcia celu Polityki edukacyjnej zgodność poszczególnych wydatków z opisem działań oraz odzwierciedlenie wydatków w opisie (najlepiej chronologicznie) każdy z kosztów określonych w Planie wydatków powinien jednoznacznie wynikać z działań opisanych we wniosku zgodność programu z Polityki Edukacyjnej z opisem projektu cel i działania zaplanowane w ramach projektu powinny przyczyniać się do osiągnięcia postanowień wybranego Programu strategicznego, zaznaczonego we wniosku; identyfikacja tytułu projektu z projektem tytuł projektu powinien jednoznacznie odnosić się do zaplanowanych działań; trafność określenia celu projektu cel projektu powinien być możliwy do osiągnięcia dzięki zrealizowaniu jego działań; sposób (zwięzłość, logiczna spójność, przejrzystość, czytelność) opisu projektu. 2. Nowatorstwo proponowanych rozwiązań wykorzystanie niestandardowych i oryginalnych metod pracy z uczniami zaplanowane metody realizacji projektu powinny wyróżniać się oryginalnością i odbiegać od standardowych metod pracy stosowanych podczas zajęć lekcyjnych; wykorzystanie nowoczesnych technik i narzędzi edukacyjnych. 3. Charakter i jakość zajęć adekwatność doboru zadań do wieku odbiorców, odpowiedni stopień trudności zaproponowane metody pracy powinny być adekwatne do możliwości osób uczestniczących w projekcie, ale jednocześnie nie zbyt łatwe. 43

44 Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne 4. Zaangażowanie uczniów w realizację projektu liczba uczniów ze szkoły biorących udział w projekcie czym większa liczba uczniów zostanie zaangażowania do uczestnictwa w projekcie (lub jego wybranych działaniach), tym projekt zostanie lepiej oceniony; udział uczniów spoza szkoły dodatkową punktację mogą otrzymać projekty, które poza zaangażowaniem społeczności szkolnej, umożliwiają uczestniczenie w ich realizacji osób uczących się w innych placówkach; wpływ uczniów na planowanie zadań (np. na rodzaj działań, czas realizacji, planowane efekty) oraz aktywność i rola uczniów w realizacji (zaangażowanie uczniów w poszczególne etapy realizowanego zadania) stopień w jakim uczniowie uczestniczyli w przygotowaniu projektu oraz wpływ jaki będą mieć na sposób jego realizacji; odpowiedzialność uczniów za realizację zadań stopień w jakim uczniowie będą uczestniczyć w realizowanych działaniach projektu, w tym ich wpływ na realizowanie zaplanowanych działań. 5. Zaangażowanie w realizację projektu partnerów zewnętrznych liczba partnerów i zakres współpracy zaangażowanie do realizacji projektu innych podmiotów oraz wykorzystanie ich potencjału merytorycznego, organizacyjnego i technicznego; poziom zaangażowania partnerów stopień w jakim partnerzy będą uczestniczyć w projekcie, wnosząc do niego swoje doświadczenie i wiedzę; udział np. rodziców, dziadków i innych osób w merytorycznej realizacji działań zaangażowanie w przygotowanie, realizację i uczestnictwo w projekcie osób ze środowiska uczniów. 6. Ocena efektów projektu trafność zaplanowania spodziewanych efektów adekwatność efektów projektu w stosunku do zaplanowanych działań oraz celów projektu; dobór metod ewaluacji zadań adekwatność metod ewaluacji do zaplanowanych efektów niemierzalnych oraz możliwość ich zastosowania w realizacji projektów podobnego typu w przyszłości. 44

45

46