WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-V Warszawa, 18 lutego 2016 r. Pani Agnieszka Gruszczyńska Przewodnicząca Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Ostrowi Mazowieckiej ul. Widnichowska Ostrów Mazowiecka WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 6c ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2013 r., poz. 29) pracownicy Oddziału ds. Osób Niepełnosprawnych Wydziału Polityki Społecznej oraz członek Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Warszawie przeprowadzili w dniach od 27 listopada do 11 grudnia 2015 roku kontrolę doraźną w Powiatowym Zespole do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Ostrowi Mazowieckiej, ul. Widnichowska 20. Przedmiotem kontroli było dokonanie analizy i oceny poprawności merytorycznej wydawanych orzeczeń, stosowanie zasad postępowania przewidzianego w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej, zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 ze zm.) oraz rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U r., poz. 1110, t.j.). W związku z kontrolą doraźną, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. 1

2 Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Ostrowi Mazowieckiej działa na podstawie Zarządzenia Nr 30/2002 z dnia 31 grudnia 2002 r. Starosty Ostrowskiego wydanego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 6a ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz 14 ust. 1, 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 maja 2002 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. Nr 66, poz. 604), po uzyskaniu zgody Wojewody Mazowieckiego z dnia r. Obszarem działania Zespołu jest powiat Ostrowski. Kontroli poddano 171 orzeczeń o umiarkowanym i znacznym stopniu niepełnosprawności Powiatowego Zespołu, wydanych w okresie obowiązywania rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, w których na przewodniczącą składu orzekającego wyznaczono członka Zespołu lekarza medycyny Beatę Wiśniowską. Analiza w zakresie kryteriów medycznych orzekania 171 orzeczeń o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (wymienionych w protokole, s. 4), wykazała niżej wymienione nieprawidłowości. Kontrolująca dokumentację medyczną dr n. med. Anna Ponahajba w 36 przypadkach spośród 171 analizowanych spraw (co stanowi 21%) stwierdziła nieprawidłowości wynikające z niewłaściwego stosowania standardów orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności lub niewłaściwego dokumentowania stanu faktycznego przez członka Zespołu lekarza Beatę Wiśniowską, którą wyznaczano na przewodniczącą składów orzekających. Natomiast 38 spośród 171 analizowanych orzeczeń (co stanowi 22%) wydano niezgodnie z kryteriami zawartymi w przepisach prawa, ponieważ stan zdrowia i funkcjonowania osób zainteresowanych potwierdzony w dokumentacji medycznej i orzeczniczej nie spełniał kryteriów zaliczenia do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności. W wielu przypadkach przewodnicząca składu orzekającego lekarz Beata Wiśniowska wydawała orzeczenie na podstawie dokumentacji, która stanowiła materiał dowodowy wydania poprzedniego orzeczenia i obrazowała nieaktualny stan zdrowia osoby. Wyżej wymienione sprawy opisano szczegółowo w protokole (s. 6-42). W toku kontroli stwierdzono również, że w 7 sprawach (opisanych w protokole, s ) ustalone u osób orzekanych schorzenia oraz wynikające z nich ograniczenia w funkcjonowaniu tych osób zgodnie z obowiązującą w dniu wydania orzeczenia definicją niepełnosprawności oraz standardami medycznymi nie uzasadniały ustalenia danego symbolu przyczyny niepełnosprawności. 2

3 Stwierdzono również, że w 9 sprawach (wymienionych w protokole s. 49) przewodniczącym składu orzekającego był lekarz o specjalizacji nieodpowiedniej do choroby zasadniczej osoby zainteresowanej lub dziecka. Fakt ten stanowi naruszenie 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, według którego przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz, specjalista w dziedzinie odpowiedniej do choroby zasadniczej osoby zainteresowanej. Analiza akt wykazała również, że wszystkie kontrolowane Oceny stanu zdrowia osoby zainteresowanej wystawione przez lekarza przewodniczącego składu orzekającego Beatę Wiśniowską specjalistę chorób wewnętrznych wypełnione są nieprawidłowo, zawarte w nich dane nie pozwalają dokonać rzetelnej oceny stanu zdrowia osoby orzekanej, ani jej zdolności do samodzielnego funkcjonowania. W badaniu podmiotowym lekarz Beata Wiśniowska wpisuje rozpoznania schorzeń, zdiagnozowane u osoby zainteresowanej, wynikające z dokumentacji medycznej bez uwzględnienia ograniczeń wynikających z nasilenia i rodzaju objawów choroby oraz ich skutków w codziennym funkcjonowaniu. Badanie przedmiotowe, jeśli jest przeprowadzone, to opisywane jest niedbale. We wszystkich ocenach opis składa się z kilku nieczytelnie wpisanych niepełnych wyrazów i w większości ocen są one identyczne. Taki sposób opisu budzi wątpliwości, co do jakości przeprowadzonego badania i czy rzeczywiście osoby orzekane były badane. Lekarz nie przeprowadza badania mięśni i narządu ruchu oraz badania neurologicznego, a także w licznych przypadkach badania brzucha, o czym świadczy brak jakichkolwiek zapisów w odpowiednich rubrykach. W punkcie 6 oceny dotyczącym rodzaju ograniczeń zawsze widnieje ten sam wpis: "ograniczenia wynikają ze schorzenia zasadniczego". Ograniczenia związane z danym schorzeniem zależą nie tylko od rozpoznania, ale przede wszystkim od stopnia zaawansowania choroby, od tego jakie narządy są przez nią zajęte, a także od działań ubocznych stosowanego leczenia. Przy orzekaniu o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności należy brać pod uwagę przede wszystkim zakres i rodzaj ograniczeń, jakie dane schorzenie spowodowało. Ponadto 3 ust. 2 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności obliguje członków składu orzekającego do uwzględnienia poza dokumentacją medyczną również ograniczeń w samodzielnej egzystencji i uczestnictwie w życiu społecznym. Rozpoznanie zasadnicze i choroby współistniejące wpisywane są niewyraźnie, niejednokrotnie nieczytelnie, niezrozumiałymi skrótami, słowa pisane są często sylabami oddzielnie i niewyraźnie, co jeszcze bardziej utrudnia ich odczytywanie. W każdej z kontrolowanych Ocen..." w rubryce "Uzasadnienie" widnieje wpis: "Schorzenie 3

4 kwalifikuje do znacznego (umiarkowanego) stopnia niepełnosprawności". Takie stwierdzenia nie mogą stanowić uzasadnienia rozstrzygnięcia sprawy. W niektórych spośród spraw, lekarz Przewodnicząca składu orzekającego uznała, że osoba zainteresowana spełnia przesłanki określone w art. 8 ust. 3a pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r., poz. 1137, z późn. zm.), bez rzetelnego uzasadnienia stanowiska. Zgodnie z 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności w celu wydania orzeczenia lekarz-przewodniczący składu orzekającego sporządza na podstawie badania ocenę stanu zdrowia osoby zainteresowanej. Ocena ta powinna zawierać opis przebiegu choroby zasadniczej oraz wyniki dotychczasowego leczenia i rehabilitacji, opis badania przedmiotowego, rozpoznanie choroby zasadniczej i chorób współistniejących oraz rokowania odnośnie do przebiegu choroby, zgodnie z 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Analiza ocen wypełnianych przez lekarza Beatę Wiśniowską wykazała, że przepis ten był naruszany ponieważ oceny były niekompletne, wypełnione w sposób uniemożliwiający pełną ocenę stanu zdrowia osoby zainteresowanej, a dane w nich zawarte stały w sprzeczności z rozstrzygnięciem podjętym w sprawie. Zwracam uwagę, że zastrzeżenia do orzeczeń wydanych przez lekarza Beatę Wiśniowską zostały stwierdzone również w toku kontroli problemowej przeprowadzonej w dniach od 7 do 17 maja 2014 r. Biorąc pod uwagę wieloletnie doświadczenie w zakresie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, posiadanie zaświadczenia uprawniającego do orzekania, należy uznać, że Pani Beata Wiśniowska członek zespołu posiadała również wiedzę o kryteriach obowiązujących w procesie orzeczniczym, a więc była świadoma ich nieprzestrzegania. Wymaga podkreślenia, że lekarze orzecznicy w ramach powierzonych obowiązków członka Zespołu bezwzględnie zobligowani są do działania z najwyższą starannością oraz w zgodzie ze sztuką lekarską. Stwierdzone nieprawidłowości w zakresie sposobu dokumentowania stanu faktycznego (nierzetelne wypełnianie ocen, wątpliwości dotyczące przeprowadzonego badania przedmiotowego) oraz podejmowanego rozstrzygnięcia w sprawie (wydanie orzeczenia w oparciu o niewystarczającą dokumentację medyczną lub orzeczenia sprzecznego z zebranym materiałem dowodowym) skutkowały wydaniem decyzji administracyjnych z naruszeniem prawa. Ustalenie stopnia niepełnosprawności oraz pozostałych punktów orzeczenia winno opierać się na obowiązujących przepisach i tym samym nie może mieć ono 4

5 uznaniowego charakteru, stanowi bowiem konieczną przesłankę prawną do ustalenia prawa do korzystania z różnego rodzaju świadczeń i uprawnień przysługujących osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów. Nieprzestrzeganie zasady prawidłowości i jednolitości stosowania przepisów wpływa negatywnie na wizerunek instytucji, jak również powoduje utratę zaufania do członków zespołu, jako funkcjonariuszy publicznych. W związku z powyższym kontrolujący negatywnie oceniają pracę lekarza Beaty Wiśniowskiej członka Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Ostrowi Mazowieckiej w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących orzecznictwa pozarentowego zawartych w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Wobec przedstawionej oceny dotyczącej funkcjonowania jednostki poddanej kontroli, zwracam się o realizację poniższych zaleceń pokontrolnych: 1. bezwzględnie przestrzegać zasad zawartych w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r., rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16-go roku życia oraz rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności; 2. bezwzględnie dbać o jakość ocen sporządzanych w procesie orzeczniczym przez Przewodniczących składów orzekających z uwzględnieniem danych określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności; 3. wyznaczać do składów orzekających lekarzy o specjalizacji odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej zgodnie z 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności; 5

6 O wykonaniu powyższych zaleceń proszę poinformować w terminie 30 dni Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Anna Olszewska Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Pan Zbigniew Kamiński Starosta Ostrowski ul. 3 Maja Ostrów Mazowiecka 6