Uzgodnienia międzynarodowe a kultura prawna zrównoważonego rozwoju. dr Leszek Karski UKSW Wykłady UCBS 2019

Transkrypt

1 Uzgodnienia międzynarodowe a kultura prawna zrównoważonego rozwoju dr Leszek Karski UKSW Wykłady UCBS 2019

2 Uzgodnienia międzynarodowe a kultura prawna zrównoważonego rozwoju dr Leszek Karski UKSW Wykłady UCBS 2019

3 Zakres Uzgodnienia międzynarodowe ochrony środowiska - skala, praktyka i umowy Skuteczność i zmiana zachowań - przyczyny skuteczności i nieskuteczności Kultura prawna Zrównoważony rozwój - zmiana i aktywność Prawo zrównowazonego rozwoju Kultura prawna zrównowązonego rozwoju Wpływ umów na zmianę praktyki i reakcja zwrotna Dostosowanie prawa narodowego Egzekucja administracyjna i sądowa Wdrożenie - Środowiskowa Odpowiedzialność Biznesu i odpowiedzialność człowieka; Odpowiedzialność państw Case

4 Zmiana schematów Podstawowa funkcja uzgodnień międzynarodowych ochrony środowiska - zmiana zachowań Złe praktyki i ich zaniechanie - prawo zwyczajowe Podstawowa funkcja ochrony środowiska - efekt w środowisku Podstawowa rola prawa zrównoważonego rozwoju - skuteczna zmiana Rozwój kultury prawnej zrównoważonego rozwoju

5 Skala uzgodnień międzynarodowych ochrony środowiska Około 1800 umów międzynarodowych bilateralnych Około 900 umów międzynarodowych wielostronnych Jaka jest ich skuteczność? Różna. Liczba zwyczajów i konstrukcji prawa zwyczajowego mających wpływ na środowisko?

6 Uzgodnienia międzynarodowe Zgoda pomiędzy narodami Formalna zgoda - umowa międzynarodowa - obowiązki i uprawnienia państw - powinność - prawo traktatów Konwencja Wiedeńska 1969 r. Dodatek - organizacje międzynarodowe - Konwencja Wiedeńska 1986 r. Dłuotrwała zgodna praktyka państw - prawo zwyczajowe - przykładowo - emisja gazów do powietrza

7 Źródła prawa międzynarodowego Materialne Formalnie uznane Poznawcze

8 Źródła formalnie uznane Art. 38 ust. 1 Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości - punkt wyjścia Największa doniosłość praktyczna - prawo zwyczajowe i umowy międzynarodowe Brak hierarchii norm prawa międzynarodowego Co było pierwsze, co jest ważniejsze... relacje pomiędzy prawem zwyczajowym a umową międzynarodową Art. 53 Konwencji Wiedeńskiej o prawie traktatów Sprzeczność z ius cogens - przesłanka nieważności bezwzględnej umowy międzynarodowej

9 Relacje pomiędzy umowami a prawem zwyczajowym Prawo zwyczajowe przeradza się w umowę Prawo zwyczajowe się uzupełnia z umową Umowa zmierza do zmiany prawa zwyczajowego

10 Skuteczność umów międzynarodowych w państwach Stosowanie skutecznych środków zbiorowych - art. 1 Karty Narodów Zjednoczonych Centralne znaczenie Karty Narodów Zjednoczonych - formalna i praktyczna ranga - art.103 Karty Brak centralnego organu prawodawczego i scentralizowanych organów egzekwowania umów międzynarodowych - zasada

11 Specyfika umów międzynarodowych ochrony środowiska Skuteczność środowiskowa Skuteczność w zmianie zachowań Realne upodmiotowienie ludzi w zakresie praw do czystego środowiska i obowiązków Odbiorcami ostatecznymi norm prawnośrodowiskowych są ludzie Pomiędzy odbiorcami a umową międzynarodową jest bardzo dużo pośredników

12 Od czego zależy skuteczność? Od jakości źródła Od stopnia utrwalenia złej praktyki Od stadium wiedzy o danym zagadnieniu i poziomu zrozumienia w społeczeństwie Od intersów Od pewności wartości i wspólnoty wartości Od możliwości Od chęci Od konsekwencji Od sposobu wdrażania Od jakości instytucji Od kultury prawnej

13 Kultura prawna Petrażycki, Znaniecki, Malinowski Rozwój w Polsce - lata 80-te XX w. Walfare States Prawo żywe Prawo w akcji Przeciwieństwo prawa w ksiáżkach

14 Kultura prawna - ujęcie Ogół wartości związanych z akceptacją, oceną, krytyką i realizacją obowiązującego prawa Stosunek adresatów prawa do prawa Zbiorowe postawy wobec prawa Rzeczywiste prawo - jeżeli jest akceptacja społeczna Dysfunkcje prawa Indywidualna postawa - świadomość

15 Rodzaje kultury prawnej Wewnętrza - Kultura prawa - stosunek prawników do prawa Zewnętrzna - stosunek społeczeństwa do prawa

16 Kultura prawna determinuje Dlaczego Gdzie Kiedy Stosujá - korzystajá z prawa Friedman, Whitman

17 Zrównoważony rozwój Bezpieczeństwo Rozwój Przetrwanie Zmiana

18 Zrównoważony rozwój Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli strzeże dziedzictwa narodowego zapewnia ochronę środowiska kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju

19 Transformacja Aksjologia Komunizmu Okres przejściowy - formalizm Aksjologia...

20 Perspektywa czasowa Krótkoterminowa - teraz Perspektywa roczna Średnioterminowa Długoterminowa Obecne i przyszłe pokolenia - teraz i jutro

21 Perspektywa geograficzna Globalna Państwa welfare states Europeizacja Europa Centralna Narodowa - tu Lokalizacja Organizacje prywatne Rodzina Osoba Glokalizacja - tu i tam

22 Wymiary zrównoważonego rozwoju Aksjologia Normy Funkcje

23 Filary zrównoważonego rozwoju Społeczeństwo Gospodarka Środowisko

24 Prawo zrównoważonego rozwoju Zasada 27 Deklaracji z Rio Państwa i ludzie powinni współpracować w dobrej wierze w duchu partnerstwa przy wypełnianiu zasad zawartych w tej Deklaracji i w dalszym rozwoju prawa międzynarodowego w dziedzinie zrównoważonego rozwoju.

25 Kultura prawna zrównoważonego rozwoju Ciągła edukacja Świadomość Wiedza Chęć Aktywność Zachowanie FunkcJa - skutek

26 Wdrożenie - strategia Środowiskowa Odpowiedzialność Biznesu Odpowiedzialność człowieka Odpowiedzialność państw

27 Case - Janosikowe Instytucja wpłat korekcyjno-wyrównawczych art. 31 i art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca większy niż 110 w poprzednim roku Wniesienie wpłaty do budżetu państwa z przeznaczeniem na cześć regionalną subwencji pogólnej dla województw

28 Sytuacja Mazowsza W 2013 r. wpłata wyniosła zł czyli 37 % wydatków bieżących Od 2004 r. do 2013 r Mazowsze wpłaciło około 6,5 mld zł Środki zabrano, pomimo znaczącego spadku wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych Środki najpierw pobrano przed zaspokojeniem potrzeb województwa Województwo zaczęło się zadłużać z tego powody kwota długu na szacunek zł Województwo Mazowieckie jest w wielu obszarach tzw. Polską C

29 Sprawa Warszawy Wyrok z dnia 31 stycznia 2013 r. Wnioskodawca: Miasto Stołeczne Warszawa i Miasto Kraków K14/11

30 Trybunał Konstytucyjny Wyrok z dnia 4 marca 2014 r.

31 Dziękuję za uwagę