SNG architektura i protokół SIP Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SNG architektura i protokół SIP Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego"

Transkrypt

1 Instytut Telekomunikacji PW SNG architektura i protokół SIP Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego SNG-SIP 1

2 Megaco/H.248 Megaco/H.248 Warstwa aplikacyjna? np. SS7/IP (czyli SIGTRAN) MGC Serwery SIP SIP MGC SIP MG RTP+RTCP UDP/IP MG Rel. 7 SNG-SIP 2

3 Zakres Podstawy architektury SIP charakterystyka, składniki funkcjonalne, SIP w skrócie - prosty przykład Model zgłoszenia: sesje, dialogi, transakcje Serwery i metody (wiadomości) także zasady kierowania wiadomości Negocjacja medium - SIP i SDP (Session Description Protocol) Współpraca z innymi systemami sygnalizacji (ISUP) Elementy zaawansowane rezerwacja zasobów (przykład przy okazji omawiania architektury IMS) modele zgłoszenia: 3pcc, B2BUA (Back-to-Back UA), sesje wielostronne usługi obecności (Presence) i Instant Messaging (por. IETF SIMPLE ważniejsze RFC: 3863, 4479, 4745, 5025 / 3428, 4975, 4976 ) pokonywanie NAT i Firewall Peer-To-Peer SIP (zobaczymy czy wystarczy czasu) SNG-SIP 3

4 Zakres Podstawy architektury SIP charakterystyka, składniki funkcjonalne, SIP w skrócie - prosty przykład Model zgłoszenia: sesje, dialogi, transakcje Serwery i metody (wiadomości) także zasady kierowania wiadomości Negocjacja medium - SIP i SDP (Session Description Protocol) Współpraca z innymi systemami sygnalizacji (ISUP) Elementy zaawansowane rezerwacja zasobów (przykład przy okazji omawiania wrchitektury IMS) modele zgłoszenia: 3pcc, B2BUA (Back-to-Back UA), sesje wielostronne usługi obecności (Presence) i Instant Messaging (por. IETF SIMPLE ważniejsze RFC: 3863, 4479, 4745, 5025 / 3428, 4975, 4976 ) pokonywanie NAT i Firewall Peer-To-Peer SIP (zobaczymy czy wystarczy czasu) SNG-SIP 4

5 Ogólna idea SIP Nawiązanie sesji (np. połączenia) wyszukiwanie (proxy) Aplikacja 1 Sygnalizacja (SIP) Aplikacja 2 F2 F1 F1 Fi sesja Fi Wzorowany trochę na HTTP, trochę na SMTP + nowe funkcje sesyjne GET /path/file.html HTTP/1.0 From: ktos@tele.pw.edu.pl User-Agent: HTTPTool/1.0 <CR/LF> HTTP/ OK Date: Fri, 14 Mar :59:59 GMT Content-Type: text/html Content-Length: 1354 HTTP <html> <body> SNG-SIP </body> </html> 5

6 SIP podstawowa charakterystyka SIP - Session Initiation Protocol (RFC >150 ) protokół koniec-koniec przeznaczony do nawiązywania sesji multimedialnych obejmuje następujące obszary związane z: lokalizowaniem użytkowników ustalaniem dostępności użytkowników informowaniem o właściwościach (cechach) użytkowników nawiązaniem sesji (z uwierzytelnieniem i negocjacją parametrów) zarządzaniem sesją (modyfikacja charakterystyki medium, zarządzanie stronami sesji wielostronnej), kończeniem sesji możliwość budowy wielu usług na bazie SIP dzięki otwartości styku do stosu SIP usługi: sesyjne - różne formy przekierowania, konferencje, interakcja z WWW,... elementy modelu publish/subscribe zdarzenia/obecność, krótkie wiadomości tekstowa składnia (czy to zaleta?) Czym SIP nie jest? np. protokołem transportowym, mechanizmem gwarantowania QoS, protokołem sterowania bramami, protokołem usługowym do pełnego sterowania konferencjami SNG-SIP 6

7 Składniki funkcjonalne Funkcje końcowe agent użytkownika (user agent - UA) klient (UA client) - inicjuje zgłoszenia (sesje) serwer (UA server) - odbiera zgłoszenia Funkcje sieciowe serwery serwery SIP serwer proxy (SIP Proxy Server) kieruje wiadomości SIP - routing (również po translacji adresu w Redirect) serwer przekierowań (SIP Redirect Server) informuje o konieczności kontaktu z innymi serwerami (translacja adresu) serwer rejestracji (SIP Registrar) rejestruje zgłoszenia użytkowników o ich lokalizacjach utrzymuje dane lokalizacyjne w bazie danych (Location Server) B2B UA (Back-To-Back User Agent) Przykładowa architektura Serwer lokalizacyjny Registrar UA Proxy np. Redirect/ Proxy UA 7

8 SIP w skrócie - adresacja Adresy globalne użytkownik rejestruje swój adres komendą REGISTER klient (UA client) - inicjuje sesje (zgłoszenia) wywołania do niego są kierowane na ten adres Podstawowym schematem adresowym jest SIP-URI (RFC 3261) ogólna forma (również dla zewnętrznych źródeł danych adresowych) sip:user:password@host:port;uri-parameters?headers <sip:darek@tele.pw.edu.pl> <sip: @ :5060;user=phone?> ale poprawne są też inne schematy, np. <tel: ;service=pstn> mailto:... SIP-URI z zewnętrznego źródła to nie to samo co Request-URI <sip:tele.pw.edu.pl;method=register;transport=tcp?to=sip:honorka%40tele.pw.edu.pl> wykorzystanie mogłoby być takie (transakcja z wykorzystaniem protokołu TCP): REGISTER <sip:tele.pw.edu.pl> To: <sip:honorka@tele.pw.edu.pl> Contact: <jakiś adres> SNG-SIP 8

9 SIP w skrócie - rejestracja paradygmat mobilności osobistej (personal mobility) model serwera rejestracji HLR/HSS lub modniej Publish/Subscribe Związanie adresu URI użytkownika z lokalizacją darek@ vangogh.tele.pw.edu.pl Location Server (2) Registrar Domena: tele.pw.edu.pl [IpAddr... ; UDPport=5060 ] REGISTER sip:sipregtele.pw.edu.pl SIP/2.0 Via: darek@titan.tele.pw.edu.pl From: sip:darek@tele.pw.edu.pl (także Call-Id..., Cseq:1 REGISTER) To: <sip:darek@tele.pw.edu.pl> Contact: <sip:darek@vangogh.tele.pw.edu.pl> (1) (3) OK SIP/2.0 ( CallId...; Cseq: 1 REGISTER) adresat tej wiadomości (adres rutowalny IPAddr - wg konfiguracji lub odzyskiwany za pośrednictwem DNS) darek@tele.pw.edu.pl vangogh.tele.pw.edu.pl SNG-SIP 9

10 Obow. (2) (3) SIP w skrócie - nawiązanie sesji (0) uzyskanie adresu właściwego węzła SIP do przesłania doń wiadomości INVITE w celu osiągnięcia domeny tele.pw.edu.pl (adresat tej wiadomości, niekoniecznie użytkownik sesji) np.: DNS? sip:darek@tele.pw.edu.pl Odp: adres IP "odpowiedniego" proxy (IpAddr) (por. RFC 3263) Location Server Domena: tele.pw.edu.pl radek@spaget.waw.pl m1.spaget.waw.pl (1) [IpAddr... ; UDPport=5060 ] INVITE sip:darek@tele.pw.edu.pl Via: m1.spaget.waw.pl From: <sip:radek@spaget.waw.pl>, r-tag To: <sip:darek@tele.pw.edu.pl> Call-Id: 12345@m1.spaget.waw.pl ; Cseq:1 INVITE Contact: <sip:radek@m1.spaget.waw.pl> + SDP Ruter Proxy (6) [...] OK Via: m1.spaget.waw.pl From: <sip:radek@spaget.waw.pl>; r-tag To: <sip:darek@tele.pw.edu.pl>; d-tag Call-Id: 12345@m1.spaget.waw.pl ;Cseq=1 INVITE. Contact: <sip:darek@vangogh.tele.pw.edu.pl> + SDP (5) [...] OK Via: sipproxytele.pw.edu.pl Via: m1.spaget.waw.pl From:<sip:radek@spaget.waw.pl>; r-tag To: <sip:darek@tele.pw.edu.pl> d-tag Call-Id: 12345@m1.spaget.waw.pl ;Cseq... Contact: <sip:darek@vangogh.tele.pw.edu.pl> (7) [...] + SDP ACK sip:darek@vangogh.tele.pw.edu.pl From: <si::radek@spaget.waw.pl>; r-tag To: <sip:darek@tele.pw.edu.pl>; d-tag Call-Id: 12345@spaget.waw.pl ; Cseq:1 ACK (8) Medium/RTP/UDP/IP (4) [...] INVITE sip:darek@vangogh.tele.pw.edu.pl Via: sipproxy@tele.pw.edu.pl Via: m1.spaget.waw.pl From: <sip:radek@spaget.waw.pl>; r-tag To: <sip:darek@tele.pw.edu.pl> Call-Id: 12345@m1.spaget.waw.pl ; Cseq: 1 INVITE Contact: <sip::radek@m1.spaget.waw.pl> + SDP Ruter Cechy połączenia na podstawie danych wymienianych z użyciem SDP darek@tele.pw.edu.pl vangogh.tele.pw.edu.pl SNG-SIP 10

11 SIP w skrócie - zakończenie sesji Location Server Domena: tele.pw.edu.pl Proxy (tu: bezstanowy) (1) [Ipaddr... ; UDPaddr=5060 ] BYE sip:radek@m1.spaget.waw.pl *) Via: vangogh.tele.pw.edu.pl From: <sip:darek@tele.pw.edu.pl>; d-tag To: <sip:radek@spaget.waw.pl>; r-tag Call-Id: 12345@m1.spaget.waw.pl ; Cseq: 1 BYE. radek@spaget.waw.pl m1.spaget.waw.pl (2) [...] OK Via: vangogh.tele.pw.edu.pl From: <sip:darek@tele.pw.edu.pl>; d-tag To: <sip:radek@spaget.waw.pl>; r-tag Call-Id: 12345@m1.spaget.waw.pl ;Cseq: 1 BYE darek@tele.pw.edu.pl vangogh.tele.pw.edu.pl *) procedura zakończenia sesji może być realizowana bez pośrednictwa Proxy i nie musi wymagać odwołania do DNS Ruter Medium/RTP/UDP/IP Ruter SNG-SIP 11

12 Zakres Podstawy architektury SIP charakterystyka, składniki funkcjonalne, SIP w skrócie - prosty przykład Model zgłoszenia: sesje, dialogi, transakcje Serwery i metody (wiadomości) także zasady kierowania wiadomości Negocjacja medium - SIP i SDP (Session Description Protocol) Współpraca z innymi systemami sygnalizacji (ISUP) Elementy zaawansowane rezerwacja zasobów (przykład przy okazji omawiania wrchitektury IMS) modele zgłoszenia: 3pcc, B2BUA (Back-to-Back UA), sesje wielostronne usługi obecności (Presence) i Instant Messaging (por. IETF SIMPLE ważniejsze RFC: 3863, 4479, 4745, 5025 / 3428, 4975, 4976 ) pokonywanie NAT i Firewall Peer-To-Peer SIP (zobaczymy czy wystarczy czasu) SNG-SIP 12

13 Model zgłoszenia Podstawowe pojęcia Zgłoszenie_SIP może obejmować: wiele dialogów (>= 1) każdy dialog obejmuje dwóch użytkowników (UA) definicja: RFC 3261, p.12; obecnie 2 typy dialogów (INVITE, NOTIFY) dialog obejmuje jedną sesję_sip (<=1) (zbiór strumieni UA-UA) sesja jednoznacznie wynika z dialogu a do sterowania powyższymi służą metody SIP Zgłoszenia, dialogi i transakcje są rozróżnialne mają identyfikatory zgłoszenie/sesja pojęcia poziomu użytkownika dialog poziom protokołu (posiada stan!) Zgłoszenie SIP (konwersacja) Dialog UA Sesja SIP UA Call_id-1 Dialog 1 UA [Zgłoszenie SIP] UA Call_id-1 {Call-ID, From tag, To tag} Dialog 2 {Call-Id} zbiór strumieni: { (IP-addr, Port#, kodek)... } UA [Zgłoszenie SIP]' W modelu 2-party zgłoszenie SIP będziemy utożsamiać z dialogiem SNG-SIP 13

14 Model zgłoszenia cd. W ogólności sesja medialna może obejmować klientów nietożsamych z urządzeniami realizującymi funkcje sterowania UA np. układ MGC MG/MediaServer transakcje UA Dialog UA Medium Sesja SIP Medium SNG-SIP 14

15 Transakcje SIP Model dialogu SIP : klient-serwer Podstawowa koncepcja przyjęta w SIP - transakcje Transakcja klient ::= żądanie klienta do serwera + wszystkie odpowiedzi serwera dotyczy dialogu oraz może dotyczyć nowej sesji (zgłoszenia) Req Res-Provisional... Res-Provisional Res-Final Ack dla Res-Final serwer dla transakcji INVITE więcej - przy okazji proxy stanowego i SDP... Ogólny schemat transakcji: 1xReq żądanie nxres-provisional odpowiedzi tymczasowe 1xRes-Final odpowiedź końcowa Typy transakcji transakcja typu non-invite - schemat ogólny (j.w.) transakcja INVITE - schemat ogólny + potwierdzenie (ACK) dla Res-Final SNG-SIP 15

16 Zakres Podstawy architektury SIP charakterystyka, składniki funkcjonalne, SIP w skrócie - prosty przykład Model zgłoszenia: sesje, dialogi, transakcje Serwery i metody (wiadomości) także zasady kierowania wiadomości Negocjacja medium - SIP i SDP (Session Description Protocol) Współpraca z innymi systemami sygnalizacji (ISUP) Elementy zaawansowane rezerwacja zasobów (przykład przy okazji omawiania wrchitektury IMS) modele zgłoszenia: 3pcc, B2BUA (Back-to-Back UA), sesje wielostronne usługi obecności (Presence) i Instant Messaging (por. IETF SIMPLE ważniejsze RFC: 3863, 4479, 4745, 5025 / 3428, 4975, 4976 ) pokonywanie NAT i Firewall Peer-To-Peer SIP (zobaczymy czy wystarczy czasu) SNG-SIP 16

17 Odpowiedzi finalne Podstawowe wiadomości i typy odpowiedzi Żądania REGISTER INVITE - rozpoczęcie/modyfikacja sesji ACK - potwierdzenie dla odpowiedzi finalnej (final response) BYE - zakończenie wcześniej ustanowionej sesji CANCEL - przerwanie wykonywanej transakcji inne: OPTIONS, INFO, REFER, SUBSCRIBE, NOTIFY/EVENT, PRACK, UPDATE (zastąpił COMET), REGISTER Typy odpowiedzi (por. też odpowiedzi HTTP) 1xx: Provisional - żądanie otrzymane, trwa jego realizacja (por. ISUP - CPG, ACM) 2xx: Success - akcje związane z żądaniem zostały zrozumiane, zaakceptowane i wykonane 3xx: Redirection - w celu zrealizowania żądania należy wykonać dalszą akcję (wynikająca ze szczegółowego typu odpowiedzi) 4xx: Client Error - żądanie jest niepoprawne i nie może zostać zrealizowane przez serwer (np. składnia, autoryzacja, pętla, ograniczona funkcjonalność,...) 5xx: Server Error - serwer jest niezdolny do realizacji (skądinąd poprawnego) żądania 6xx: Global Failure - żądanie zasadniczo nie może być zrealizowane przez żaden serwer z przyczyn obiektywnych. SNG-SIP 17

18 Pola nagłówka (header fields) Obowiązkowe Wiadomości - składnia Szczegóły - por. RFC 3261 Ważniejsze elementy - na podstawie przykładu (opis nieformalny) żądanie "body" From: <sip:radek@spaget.waw.pl>;tag=123 Inicjator transakcji, local-tag (loc-tag fragment identyfik. dialogu) INVITE sip:darek@tele.pw.edu.pl SIP/2.0 Request line = Metoda Request-URI wersja SIP Request-URI - aktualny adresat wiadomości (ruting SIP) Via: m1.spaget.waw.pl Sekwencja węzłów na drodze wiadomości (dla Response transakcji) To: <sip:darek@tele.pw.edu.pl> adresat żądania Call-Id: 12345@m1.spaget.waw.pl Globalnie jednoznaczny identyfikator zgłoszenia SIP Cseq: 1 INVITE Id transakcji (<nr sekwencyjny + Metoda>) Contact: <sip:radek@m1.spaget.waw.pl> Adres konkretnego urządzenia klienta (np. FQDN, IPAddr) -do bezpośr. kontaktu (w kolejnych transakcjach Request-URI) Content-type... Content-length... Opis ciała (Body) wiadomości SDP Ciało - np. opis sesji (kodeki, adresy transportowe),"dowolne info" SNG-SIP 18

19 Obowiązkowe Wiadomości - składnia odpowiedź SIP/ OK Via: sipproxy.tele.pw.edu.pl Via: m1.spaget.waw.pl From: <sip:radek@spaget.waw.pl>;tag=123 To: <sip:darek@tele.pw.edu.pl>; tag=456 Call-Id: 12345@m1.spaget.waw.pl Cseq:1 INVITE Contact: <sip:darek@vangogh.tele.pw.edu.pl;...>... + SDP' Wersja SIP kod-odpowiedzi nazwa-odpowiedzi Via => Lista Request-URI - droga przebyta przez INVITE - umożliwia powrót odpowiedzi tą samą drogą... local-tag... remote-tag (rem-tag fragment identyfik. dialogu) {Call-Id, local-tag, remote-tag} identyfikuje dialog SIP rad INVITE From: rad; Tag=123 To: dar Call-ID: x Tagi dar OK From: rad; Tag=123 To:... Tag=456 Call-ID: x BYE From: dar; Tag=456 OK To: rad; Tag=123 From: dar; Tag=456 Call-ID: x To: rad; 123 SNG-SIP Call-ID: x 19

20 składnia cd. strony w zgłoszeniu ewolucja konfiguracji From A To B Logika Ruting SIP usługi logika usługi (SIP) (SIP) Contact C Contact D Logika usługi lub arch. fizyczna (wg opisu SDP) E <IP, Port> RTP-RTCP/UDP/IP F <IP, Port> Inicjator i pierwotny adresat dialogu Ostateczni uczestnicy dialogu Rzeczywiste adresy transportowe sesji por. slajd Model zgłoszenia cd. SNG-SIP 20

21 Zakres Podstawy architektury SIP charakterystyka, składniki funkcjonalne, SIP w skrócie - prosty przykład Model zgłoszenia: sesje, dialogi, transakcje Serwery i metody (wiadomości) także zasady kierowania wiadomości Negocjacja medium - SIP i SDP (Session Description Protocol) Współpraca z innymi systemami sygnalizacji (ISUP) Elementy zaawansowane rezerwacja zasobów (przykład przy okazji omawiania wrchitektury IMS) modele zgłoszenia: 3pcc, B2BUA (Back-to-Back UA), sesje wielostronne usługi obecności (Presence) i Instant Messaging (por. IETF SIMPLE ważniejsze RFC: 3863, 4479, 4745, 5025 / 3428, 4975, 4976 ) pokonywanie NAT i Firewall Peer-To-Peer SIP (zobaczymy czy wystarczy czasu) SNG-SIP 21

22 Serwery: Registrar Definicja: serwer akceptujący rozkazy REGISTER i przekazujący zawarte w nich informacje do usługi lokalizacyjnej w zarządzanej przez siebie domenie. Cel: zapewnienie odwzorowania między zewnętrznie znanym adresem(mi) użytkownika a jego obecnym adresem(mi) fizycznym(i). Także: do pobieranie aktualnych odwzorowań lokalizacyjnych Usługa lokalizacyjna: funkcja bazy danych (LDAP, SQL, centr/rozpr...) Scenariusz wykorzystania Domena macierzysta B@pw.edu.pl Serwer Registrar 2: zapisz dane(az,af) Usługa lokalizacyjna 1: REGISTER To:B@pw.edu.pl Contact: B@titan.pw.edu.pl) LDAP SQL... 4: pobierz dane(b@pw.edu.pl) 5: dane(b@pw.edu.pl, B@titan.pw.edu.pl) AZ: B@pw.edu.pl AF: titan.pw.edu.pl 3: INVITE B@titan.pw.edu.pl Serwer Proxy 3: INVITE B@pw.edu.pl SNG-SIP 22

23 Serwery: Redirect Definicja: serwer odbierający rozkazy SIP (Req) od klientów i wysyłający odpowiedzi (Res) typu 3xx (Redirection), kierujące klientów pod alternatywne zestawy adresów SIP Odpowiedzi typu Redirection (wg RFC 3261) 300 Multiple choices Adres zawarty w polu Request-URI żądania jest związany z wieloma wyborami; przykładowe zastosowanie: gdy użytkownik jest zarejestrowany w wielu lokalizacjach i serwer nie chce samodzialnie realizować przekierowania lub wywołania wielokrotnego (forking); 301 i 302 też mogą zawierać wielokrotne adresy, jednak uszczegółowiają przyczynę przekierowania 301 Moved permanently 302 Moved temporarily 305 Use proxy Użytkownik nie może zostać osiągnięty pod adresem określonym przez Request-URI i należy ponowić próbę (INVITE) pod nowymi adresami podanymi zwrotnie w Contact Użytkownik jest czasowo osiągalny pod nowymi adresami (czas ważności może zostać podany w uzupełnieniu pola Contact) (zastosować INVITE) Adresat może zostać osiągnięty za pośrednictwem serwera Proxy podanego w polu Contact (zastosować INVITE) 380 Alternative service Zgłoszenie nie może zostać zrealizowane w ramach architektury SIP, jednak istnieją usługi zamienne, opisane w ciele odpowiedzi (SDP). Wykorzystanie tej odpowiedzi w ramach SIP nie jest jeszcze dokładnie zdefiniowane. SNG-SIP 23

24 Serwery: Redirect - cd. Przykład przekierowania zgłoszenia z udziałem Proxy Usługa lokalizacyjna łącz do B UA A Redirect UA B UA X INVITE X 302 Moved Tmp Contact: B ACK INVITE B 200 OK ACK Contact: B Request-URI {local-tag, remote-tag, Call-ID} From: A; tag=1 To: X; tag=2 Call-ID=abc Cseq: 1 INVITE {local-tag, remote-tag, Call-ID} From: A; tag=1 To: X; tag=2 Call-ID=abc Cseq: 2 INVITE "ten sam" dialog ale nowa" transakcja Serwery Redirect są transakcyjne - transaction-stateful (nie są świadome dialogów, ale są świadome transakcji; obsługują "jedną" transakcję - INVITE) Własności: prostota operacji, wysoka skalowalność i wydajność działania Podstawowe zastosowania: realizacja złożonych polityk rutingowych (np. równoważenie obciążeń) SNG-SIP 24

25 Serwer Proxy Definicja: element kierujący żądania do serwerów-agentów użytkownika (UAS), a odpowiedzi - do klientów-agentów użytkownika (UAC). żądanie może przechodzić przez wiele serwerów Proxy każdy Proxy podejmuje decyzje rutingowe i może zmieniać żądanie przed wysłaniem do kolejnego węzła (ale w ograniczonym zakresie, np. nie-sdp) odpowiedzi (w ramach transakcji) wędrują przeciwnie niż żądanie (kolejność -1 ) (sl.16) Serwer Proxy można porównać z ruterem poziomu SIP, ale o logice wykraczającej poza zwykły ruting oparty o statyczne tablice rutingowe: sprawdzanie poprawności żądań uwierzytelnienie użytkowników powielanie żądań (fork requests) i operacje na adresach przerywanie martwych zgłoszeń detekcja i obsługa zapętleń rutingowych Szerokie zastosowania w zakresie polityk rutingowych Tryby pracy: domeny (Proxy brzegowe, rdzeniowe, firmowe) integracja z logiką poziomu aplikacyjnego (poprzez mechanizm skryptów, API,...) bez śledzenia stanu zgłoszenia (bezstanowe - stateless proxy) ze śledzeniem stanu zgłoszenia (stanowy - stateful proxy) 25

26 Serwer Proxy - bez śledzenia stanu (stateless proxy) Własności generyczne - jak proxy stanowy (uwierzytelnienie, ruting,... - por. dalej) po wysłaniu wiadomości nie jest zachowywany jej kontekst (dialog, transakcja) zwiększona efektywność i skalowalność, ale konsekwencje: nie widać związku odpowiedzi z żądaniem - nie można wykorzystywać wiedzy na temat rezultatu wykonania (powodzenia lub nie-) transakcji nie widać związku między wiadomościami i ich retransmitowanymi kopiami - obsługa anomalii leży po stronie stanowych agentów UA lub stanowych proxy nie widać transakcji i dialogów - nie można budować wyrafinowanych usług Zastosowania: głównie rdzeń sieci SNG-SIP 26

27 Serwer Proxy - ze śledzeniem stanu (stateful proxy) Model proxy Rdzeń: logika obsługi dialogu warstwa transakcyjna SIP cel: niezawodne przesyłanie wiadomości transakcje serwerowe i klienckie niektóre funkcje: obsługa Via, obsługa temporyzatorów w tym retransmisja Rdzeń proxy (proxy core object) (ruting, dialog, ) "najlepsza odpowiedź" wiadomości SIP spójnosć transakcji Req A Res Transakcja serwerowa Transakcja(e) SIP transaction layer Transakcja kliencka Transakcja kliencka Transakcja kliencka SIP transport layer Req Z Res Req Y Res Transakcja(e) Req X Res parsowane wiadomości SIP (bez kontroli poprawności logicznej) INVITE 100 Trying 180 Ringing UDP/TCP/SCTP/IP 27

28 Serwer Proxy - ze śledzeniem stanu (stateful proxy) Własności proxy ze śledzeniem stanu zalety - świadomość stanu transakcji i dialogu (usługi!) wady pełna obsługa retransmisji wiadomości, selektywne odwoływanie transakcji, "inteligentna" obsługa powielania żądań (forking) ograniczona wydajność (pamięć, przetwarzanie/przepustowość) złożoność oprogramowania (pamięć transakcji/zgłoszeń, złożone procedury) Dla porównania - stan UA UA przechowuje stan zgłoszeń, w których uczestniczy mimimalny zestaw informacji o stanie zgłoszenia obejmuje: local/remote tag, Call-ID, lokalny/partnerski CSeq, pole RouteSet informacja o stanie medium (np. sendonly, SendReceive, ) Powyższe info opisujące dialog/sesję (a także potrzebne ze względów niezawodnościowych) są pamiętane jeszcze po zakończeniu zgłoszenia. SNG-SIP 28

29 dodatek Stan UA cd. Ciekawostka: odległy (remote) CSeq jest wymagany do rozróżnienia między retransmisją INVITE a tzw. re-invite. re-invite służy do zmiany parametrów istniejącego lub nawiązywanego zgłoszenia. W przypadku re- INVITE zachowana zostaje wartość Call-Id i tag-ów, ale inkrementowana jest wartość CSeq. Dla odróżnienia, w przypadku retransmitowanego INVITE (w SIP obowiązuje strategia soft-state) wszystkie te parametry są takie same jak w poprzednim INVITE. Nawet po zakończeniu zgłoszenia z powodu zagubienia wiadomości stan jest przechowywany co najmniej przez czas 32 sek. (timer) umożliwia to obsługę zabłąkanych wiadomości. SNG-SIP 29

30 Operacje proxy (wybrane) Weryfikacja poprawności żądania (state -ful/-less) składnia schematy URI ftp:..., tel:...) (także: 416 Unsupported URI scheme) Max-Forwards (483 Too many hops) detekcja zapętleń (na podstawie pola Via - por. slajd 14) (482 Loop detected) uwierzytelnienie dedykowane pola nagłówka [WWW-Authenticate, (Proxy)Authorization, ] np. schemat Digest dla nawiązania sesji (jak HTTP digest) A Proxy B INVITE B 407 Proxy Authent. Required + wyzwanie (m.inn. nonce) ACK INVITE B + info uwierzytelniające (np. digest = MD5(user, realm, passwd, nonce, ) ) 100 Trying 200 OK ACK INVITE B 200 OK ACK i wiele innych SNG-SIP 30

31 Operacje proxy, cd. Rola Proxy wyjściowe (outbound proxy) otrzymuje wszystkie żądania UA niezależnie od ich przeznaczenia (Request-URI) adres OutboundProxy jest skonfigurowany u klienta upraszcza klienta, ale i go izoluje/podporządkowuje go (polityki operatorskie) (ważne np. IMS) Polityki (server policy) swoboda w określaniu roli (proxy/redirect, śledzenie, powielanie, uwierzytelnienie...) decyzje oparte na wielu kryteriach (URI, metoda, inne pola, zewnętrzne parametry...) SNG-SIP 31

32 Kierowanie wiadomości Ogólnie: routing aplikacyjny (możliwości indywidualizacji rutingu) Kierowanie wiadomości INVITE główne kroki (por. RFC 3263) 1. krok wstępny: ew. translacja Request-URI i uformowanie wiadomości INVITE 2. określenie URI dla next-hop w warstwie SIP (następny proxy albo UA) Request-URI albo na podstawie nagłówków Path, Service-path 3. określenie transportowego adresu węzła next-hop dla wiadomości (translacja URI dla next-hop na adres transportowy) Ogólnie: sekwencja zapytań NAPTR => SRV => A Ostatecznie: a i => { adres IP, protokół transportowy, port } - adres transportowy zapewniona duża niezawodność, równoważenie obciążeń różne możliwości wykorzystania protokołów transportowych 32

33 kierowanie wiadomości Kierowanie żądań nie-invite w ramach dialogu (określenie next-hop) (też RFC 3263) adres transportowy lub URI znany na podstawie pól nagłówka: Contact-to Route (URI na wierzchołku stosu) wówczas: adres transportowy od razu albo określenie adresu transportowego dla wiadomości wg DNS translacja odpowiedniego pola nagłówka na adres transportowy mechanizm jest ogólny; przydatny w przypadku awarii serwerów proxy;» ale nieodpowiedni dla klientów ukrytych za NAT SNG-SIP 33

34 kierowanie wiadomości - mechanizmy VIA - kierowanie odpowiedzi Via - mechanizm rutingu odpowiedzi w ramach jednej transakcji przykład z przejściem sygnalizacyjnym przez NAT składnia pola Via zapewnia np. identyfikację odpowiedzi dla żądań powielonych (forking por. dalej) przejście sygnalizacji przez NAT (parametry received, rport) RFC RFC 3581 zasady dla Via (w tym NAT) Via: SIP/2.0/UDP darek.tele.pw.edu.pl:5060; rport; branch=jkghy INVITE Request-URI Via: aaa; rport IP: ; 4567 pamiętaj adres po NAT IP: ; 8765 Via: SIP/2.0/TCP sip.tele.pw.edu.pl; Via: SIP/2.0/UDP darek.tele.pw.edu.pl:5060; received= ; rport=8765; branch=jkghy INVITE Request-URI Via: bbb Via: aaa Request-URI aaa bbb ccc NAT OK Via: aaa użyj adresu po NAT Via: bbb Via: aaa OK Via: bbb Via: aaa rport ::= response-port SNG-SIP 34

35 Kierowanie wiadomości - mechanizmy Record-route/Route Mechanizm rutingu źródłowego Record-route/Route (forma source routing, w SIP tzw. loose routing) Typowe użycie: ustalenie ścieżki na poziomie proxy podczas inicjalizacji dialogu (INVITE) wykorzystanie tej ścieżki podczas kolejnych transakcji danego dialogu A B C D E INVITE Record-route: B Record-route: B Record-route: D Record-route: B Record-route: D Record-route: B Record-route: D Record-route: B Record-route: D Record-route: B Record-route: D Record-route: B OK (wg Via) Request Route: B, D Route: D OK (wg Via) Request Route: B Route: D, B SNG-SIP 35

36 Mechanizmy, cd. Nagłówki rutingowe fazy rejestracji (pola nagłówka Path, Service-route) nagłówki ustalane podczas realizacji transakcji REGISTER Path ustawiane w ramach transakcji REGISTER przez te proxy pośrednie, które chcą uczestniczyć w kolejnych dialogach rejestrowanego terminala (RFC 3327) sytuacja: gdy UA jest ukryty za outbound proxy względem REGISTRAR a (IMS/P-CSCF) analogiczne do Record-route; jest nowe tylko dla wstecznej kompatybilności» następnie typowe zastosowanie: Route: <Path> Service-route ustawiane przez REGISTRAR (RFC 3608) lista serwerów proxy z obrębu domeny UA, które są usługowe dla tego UA (zazwyczaj nie outbound), (IMS/S-CSCF) sytuacja: REGISTRAR zna listę proxy usługowych dla UA i umieszcza ją jako Serviceroute w odpowiedzi OK» następnie typowe zastosowanie: Route: <.> <Service-route> Service-route odróżnia serwery proxy macierzyste od tych z Path (które są dowolne); zasadność zastosowania na odpowiedzialność REGISTRAR a kombinacja obu list w kolejnych żądaniach nawiązania dialogu ustawiana przez UA: Route: Path, Service-route na REGISTRAR i UA spada łączna odpowiedzialność za spójność ścieżki ale w ramach samego dialogu wymuszenie ścieżki poprzez Record-route/Route kluczowe znaczenie w IMS, autorstwo 3GPP SNG-SIP 36

37 Operacje proxy cd.2 Powielanie żądań (forking) wysłanie kilku żądań naraz do różnych adresatów Współbieżne, sekwencyjne, mieszane rola proxy stanowego dla forking przykład Usługa lokalizacyjna 1 REGISTER... From: B To: B Contact: B1, B2... User B powielenie współbieżne UA A UA B1 UA B2 INVITE B INVITE B1 (Cseq = x INVITE) INVITE B2 200 OK 200 OK 100 Trying CANCEL 200 OK ACK Stateful Proxy ACK 487 Request terminated (Cseq= x INVITE) ACK 37

38 Proxy - inne elementy Rola DNS w architekturze SIP (RFC 3263) do wyszukiwania składników fizycznych i określania protokołów transportowych oraz ENUM (Electronic Number Mapping System/TElephone NUmber Mapping) translacja numerów telefonicznych E.164 na adresy SIP ENUM is simply the convergence of Public Switched Telephone Networks (PSTN) to Internet Protocol (IP) Networks in other words, the mapping of telephone numbers like ' ', to URIs (Uniform Resource Identifiers, RFC2396), like 'sip:user@sipservice.com using a Domain Name System (DNS)-based architecture. ENUM helps to facilitate such services as Voice over IP (VoIP), and allows network elements to find services on the Internet using only a telephone number. ENUM is also the title of RFC 2916, 3761, the approved protocol documents that discuss the use of DNS for the storage of E.164 numbers and the available services connected to an E.164 number. SNG-SIP 38

39 SIP - inne elementy cd. Wykorzystanie protokołów transportowych przez SIP UDP: szybki, ale zła obsługa przeciążeń, TCP: zapewnia obsługę przeciążeń, ale trudno zgrać timer y TCP z tymi poziomu SIP, ; ma szerokie wsparcie SCTP: keep-alive, elastyczność w sensie trybów pracy, ; mniejsze wsparcie por. Bezpieczeństwo w SIP Mechanizmy stosowane w SIP Mechanizmy aplikacyjne Mechanizmy transportowe Mechanizmy sieciowe HTTP Digest S/MIME TLS IPSec UAC-UAS / UAC-serwer_SIP (choć TLS raczej rzadko por. RFC 5630) serwer_sip serwer_sip (np. w IMS IPSec dla UA P-CSCF) SNG-SIP 39

40 Zakres Podstawy architektury SIP charakterystyka, składniki funkcjonalne, SIP w skrócie - prosty przykład Model zgłoszenia: sesje, dialogi, transakcje Serwery i metody (wiadomości) także zasady kierowania wiadomości Negocjacja medium - SIP i SDP (Session Description Protocol) Współpraca z innymi systemami sygnalizacji (ISUP) Elementy zaawansowane rezerwacja zasobów (przykład przy okazji omawiania wrchitektury IMS) modele zgłoszenia: 3pcc, B2BUA (Back-to-Back UA), sesje wielostronne RFC Framework for Transcoding with the Session Initiation Protocol (SIP) usługi obecności (Presence) i Instant Messaging (por. IETF SIMPLE ważniejsze RFC: 3863, 4479, 4745, 5025 / 3428, 4975, 4976 ) pokonywanie NAT i Firewall Peer-To-Peer SIP (zobaczymy czy wystarczy czasu) SNG-SIP 40

41 Negocjacja medium, SDP Model propozycji/odpowiedzi Req(propozycja) Res-Provisional propozycja ::= proponowany opis sesji czyli zbiór proponowanych mediów (medium = strumień) Klient UA... Res-Provisional(odpowiedź-A) Res-Final (odpowiedź-b) Serwer UA odpowiedź ::= opis akceptowanej sesji czyli zbiór zaakceptowanych strumieni (np. opis jednego strumienia może zawierać wiele kodeków) SDP (Session Description Protocol) cel: przesłanie opisu sesji (struktura przesyłanej informacji) także do modyfikacji parametrów istniejącej sesji Cd SNG-SIP 41

42 cd. składnia SDP: Session Description Protocol (RFC 2327) Conventions for the use of the Session Description Protocol (RFC 3108) Opis sesji Informacje poziomu sesji wersja protokołu SDP inicjator i ID sesji nazwa sesji username, session ID, version, network type, address type, address (inicjatora) o= darek IN IP4 vangogh.tele.pw.edu.pl np. "nr sekwenc." przy modyfikacji cech sesji Opis 1-go medium ID medium i opis transportu atrybuty informacja o połączeniu Opis n-go medium ID medium i opis transportu: media type, port, transport, format m= video RTP/AVP (audio, video, audio/video) atrybuty - specyficzne cechy medium (np. sendonly, recvonly, sendrecv) a=recvonly informacja o połączeniu: network type, address type, connection address c= IN IP4 mserver.tele.pw.edu.pl m= audio RTP/AVP 0 2 a=sendrecv UWAGA: porównać model SIP/SDP z modelem MPEG-DASH, np.

43 SDP - cd.1 Przykład negocjacji A INVITE B... Cseq= 1122 INVITE Content-Length:... Content-Type: application/sdp B v=0 o=darek IN IP4 vangogh.tele.pw.edu.pl c= IN IP4 vangogh.tele.pw.edu.pl t=0 0 m=audio 4444 RTP/AVP 0 2 SIP/2.0 OK (lub 183 Session progress)... Cseq= 1122 INVITE Content-Length:... Content-Type: application/sdp v=0 o=radek IN IP4 spaget.waw.pl c= IN IP4 spaget.waw.pl t=0 0 m=audio 6666 RTP/AVP 2 SNG-SIP 43

44 Zakres Podstawy architektury SIP charakterystyka, składniki funkcjonalne, SIP w skrócie - prosty przykład Model zgłoszenia: sesje, dialogi, transakcje Serwery i metody (wiadomości) także zasady kierowania wiadomości Negocjacja medium - SIP i SDP (Session Description Protocol) Współpraca z innymi systemami sygnalizacji (ISUP) Elementy zaawansowane rezerwacja zasobów (przykład przy okazji omawiania wrchitektury IMS) modele zgłoszenia: 3pcc, B2BUA (Back-to-Back UA), sesje wielostronne usługi obecności (Presence) i Instant Messaging (por. IETF SIMPLE ważniejsze RFC: 3863, 4479, 4745, 5025 / 3428, 4975, 4976 ) pokonywanie NAT i Firewall RFC 5626 Peer-To-Peer SIP (zobaczymy czy wystarczy czasu) SNG-SIP 44

45 Współpraca z innymi systemami sygnalizacji Przykład: współpraca z ISUP (SIP=>ISUP, nawiązanie rozmowy ) więcej np.: A Proxy MGC+MG B INVITE 100 Trying INVITE 100 Trying IAM 183 Session progress m=... a=sendonly 183 Session progress m=... a=sendonly ACM ACK 200 OK m=... a=sendrecv ACK głos jednokierunkowy 200 OK m=... a=sendrecv ANM głos dwukierunkowy SNG-SIP 45

46 Zakres Podstawy architektury SIP charakterystyka, składniki funkcjonalne, SIP w skrócie - prosty przykład Elementy zaawansowane rezerwacja zasobów wykorzystanie PRACK, np. w IMS modele zgłoszenia: 3pcc, B2BUA (Back-to-Back UA), sesje wielostronne, np. (metoda REFER, pole nagłówka Join) RFC Framework for Transcoding with the Session Initiation Protocol (SIP) usługi obecności (Presence) i Instant Messaging (por. IETF SIMPLE ważniejsze RFC: 3863, 4479, 4745, 5025 / 3428, 4975, 4976 ) pokonywanie NAT i Firewall + RFC 5626 Peer-To-Peer SIP (P2P-SIP) (złączenie SIP z wyszukiwaniem opartym na DHT) propozycja: opracować samodzielnie na podstawie Google( Chord: A scalable peer-to-peer look-up protocol for internet applications morris) 46

47 Megaco/H.248 Megaco/H.248 NGN a SIP - interpretacja Warstwa aplikacyjna? Dane konfigur. konkretne role => konkretna architektura (np. IMS w UMTS) np. SS7/IP (czyli SIGTRAN) MGC Serwery SIP SIP MGC SIP MG RTP+RTCP UDP/IP MG SNG-SIP 47

48 Funkcje zarządzania NGN a SIP interpretacji cd. NGN wg ITU-T Rec. Y.2001 Warstwa aplikacyjna domena platform otwartych ANI Aplikacje dostawców Funkcje aplikacyjne Profile usługowe użytkowników Funkcje sterowania sieciowe i usługowe Funk. użytk. końco wych Profile transportowe użytkowników Funkcje sterowania dostępem do sieci Warstwa transportowa Funkcje sterowania zasobami i przyjmowaniem zgł. Transportowe funkcje sterowania Funkcje przetwarzania mediów Inne sieci Funkcje dostępowe Dostępowe funkcje transportowe Funkcje brzegowe Funkcje transferowe Rdzeniowe funkcje transportowe Funkcje bramowe UNI NNI SNG-SIP 48

49 Literatura uzupełniająca - wybór RFC 3261, SIP: Session Initiation Protocol RFC 3263, Session Initiation Protocol (SIP): Locating SIP Servers (opis zasad rutingu sip-owego) -draft-ietf-sipping-call-flows-00.txt -draft-ietf-sipping-service-examples-07 -RFC 3665 Session Initiation Protocol (SIP) Basic Call Flow Examples przykładowe sekwencje wiadomości draft-ietf-sipping-cc-framework-xx.txt - A Call Control and Multiparty usage framework for the Session Initiation Protocol RFC Best Current Practices for Third Party Call Control (3pcc) in the Session Initiation Protocol Dobre źródło: tamże np. zakładka SIP Architecture SNG-SIP 49

SIP: Session Initiation Protocol. Krzysztof Kryniecki 16 marca 2010

SIP: Session Initiation Protocol. Krzysztof Kryniecki 16 marca 2010 SIP: Session Initiation Protocol Krzysztof Kryniecki 16 marca 2010 Wprowadzenie Zaaprobowany przez IETF w 1999 (RFC 2543) Zbudowany przez Mutli Parry Multimedia Session Control Working Group : MMUSIC Oficjalny

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie...9. 2. Środowisko multimedialnych sieci IP... 11. 3. Schemat H.323... 19

1. Wprowadzenie...9. 2. Środowisko multimedialnych sieci IP... 11. 3. Schemat H.323... 19 Spis treści 3 1. Wprowadzenie...9 2. Środowisko multimedialnych sieci IP... 11 2.1. Model odniesienia... 11 2.2. Ewolucja technologii sieciowych...12 2.3. Specyfika ruchowa systemów medialnych...13 2.4.

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo VoIP SIP & Asterisk. Autor: Leszek Tomaszewski Email: ltomasze@elka.pw.edu.pl

Bezpieczeństwo VoIP SIP & Asterisk. Autor: Leszek Tomaszewski Email: ltomasze@elka.pw.edu.pl Bezpieczeństwo VoIP SIP & Asterisk Autor: Leszek Tomaszewski Email: ltomasze@elka.pw.edu.pl Zakres tematyczny 1/2 Bezpieczeństwo VoIP Protokół sygnalizacyjny (SIP) Strumienie medialne (SRTP) Asterisk Co

Bardziej szczegółowo

Usługi IMP i konferencyjne

Usługi IMP i konferencyjne Usługi IMP i konferencyjne Obecność jako katalizator dla innych usług Konferencja ad hoc, IM, aktywna książka adresowa Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych, PW 2 Obecność w IMS Terminal IMS pełni

Bardziej szczegółowo

Bezpieczny system telefonii VoIP opartej na protokole SIP

Bezpieczny system telefonii VoIP opartej na protokole SIP Politechnika Warszawska Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych Bezpieczny system telefonii VoIP opartej na protokole SIP Leszek Tomaszewski 1 Cel Stworzenie bezpiecznej i przyjaznej dla użytkownika

Bardziej szczegółowo

NGN/IMS-Transport (warstwa transportowa NGN/IMS)

NGN/IMS-Transport (warstwa transportowa NGN/IMS) Instytut Telekomunikacji PW NGN/IMS-Transport (warstwa transportowa NGN/IMS) IMS/Transport 1 RACF Resource and Admission COntrol FUnction Architektura odniesienia NGN funkcje transportowe ANI Profile usługowe

Bardziej szczegółowo

SIP: Session Initiation Protocol

SIP: Session Initiation Protocol SIP w skrócie SIP: Session Initiation Protocol Protokół aplikacyjny (tekstowy): ustanawianie, modyfikacja, likwidacja i zarządzanie przebiegiem multimedialnych sesji komunikacyjnych rozwinięcie HTTP i

Bardziej szczegółowo

Programowanie w Internecie

Programowanie w Internecie mariusz@math.uwb.edu.pl http://math.uwb.edu.pl/~mariusz Uniwersytet w Białymstoku 2018/2019 Co to jest Internet? Warunki zaliczenia Zaliczenie na podstawie opracowanej samodzielnie aplikacji WWW Zastosowane

Bardziej szczegółowo

jest protokołem warstwy aplikacji, tworzy on sygnalizację, aby ustanowić ścieżki komunikacyjne, a następnie usuwa je po zakończeniu sesji

jest protokołem warstwy aplikacji, tworzy on sygnalizację, aby ustanowić ścieżki komunikacyjne, a następnie usuwa je po zakończeniu sesji PROTOKÓŁ SIP INFORMACJE PODSTAWOWE SIP (Session Initiation Protocol) jest protokołem sygnalizacyjnym służącym do ustalania adresów IP oraz numerów portów wykorzystywanych przez terminale do wysyłania i

Bardziej szczegółowo

Sygnalizacja Kontrola bramy Media

Sygnalizacja Kontrola bramy Media PROTOKOŁY VoIP Sygnalizacja Kontrola bramy Media H.323 Audio/ Video H.225 H.245 Q.931 RAS SIP MGCP RTP RTCP RTSP TCP UDP IP PROTOKOŁY VoIP - CD PROTOKOŁY VoIP - CD PROTOKOŁY VoIP - CD PROTOKOŁY SYGNALIZACYJNE

Bardziej szczegółowo

Systemy internetowe. Wykład 5 Architektura WWW. West Pomeranian University of Technology, Szczecin; Faculty of Computer Science

Systemy internetowe. Wykład 5 Architektura WWW. West Pomeranian University of Technology, Szczecin; Faculty of Computer Science Systemy internetowe Wykład 5 Architektura WWW Architektura WWW Serwer to program, który: Obsługuje repozytorium dokumentów Udostępnia dokumenty klientom Komunikacja: protokół HTTP Warstwa klienta HTTP

Bardziej szczegółowo

Technologie internetowe

Technologie internetowe Protokół HTTP Paweł Rajba pawel@ii.uni.wroc.pl http://www.kursy24.eu/ Spis treści Protokół HTTP Adresy zasobów Jak korzystać z telnet? Metody protokołu HTTP Kody odpowiedzi Pola nagłówka HTTP - 2 - Adresy

Bardziej szczegółowo

Technologia VoIP Podstawy i standardy

Technologia VoIP Podstawy i standardy Technologia VoIP Podstawy i standardy Paweł Brzeziński IV rok ASiSK, nr indeksu 5686 PWSZ Elbląg Elbląg 2008 r. Przeglądając źródła na temat Voice over IP, natknąłem się na dwie daty, kaŝda z nich wiąŝe

Bardziej szczegółowo

Krajowe Sympozjum Telekomunikacji i Teleinformatyki KSTiT 2007. Autorzy: Tomasz Piotrowski Szczepan Wójcik Mikołaj Wiśniewski Wojciech Mazurczyk

Krajowe Sympozjum Telekomunikacji i Teleinformatyki KSTiT 2007. Autorzy: Tomasz Piotrowski Szczepan Wójcik Mikołaj Wiśniewski Wojciech Mazurczyk Bezpieczeństwo usługi VoIP opartej na systemie Asterisk Krajowe Sympozjum Telekomunikacji i Teleinformatyki KSTiT 2007 Autorzy: Tomasz Piotrowski Szczepan Wójcik Mikołaj Wiśniewski Wojciech Mazurczyk Bydgoszcz,

Bardziej szczegółowo

NGN SIGTRAN (Signalling Transport)

NGN SIGTRAN (Signalling Transport) Instytut Telekomunikacji PW NGN SIGTRAN (Signalling Transport) Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego Sigtran 1 Kontekst szczególny: 3GPP G VLR Rel. 7 Sigtran 2 ... SIGTRAN (Signalling Transport) Pierwotna

Bardziej szczegółowo

MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP

MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP TCP/IP (ang. Transmission Control Protocol/Internet Protocol) protokół kontroli transmisji. Pakiet najbardziej rozpowszechnionych protokołów komunikacyjnych współczesnych

Bardziej szczegółowo

Protokoły sieciowe - TCP/IP

Protokoły sieciowe - TCP/IP Protokoły sieciowe Protokoły sieciowe - TCP/IP TCP/IP TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) działa na sprzęcie rożnych producentów może współpracować z rożnymi protokołami warstwy

Bardziej szczegółowo

Protokół SIP w skrócie

Protokół SIP w skrócie Protokół SIP w skrócie SIP: przesłanki Standard Internetowy IETF - http://www.ietf.org RFC 3261 i wiele innych powiązanych norm RFC Wykorzystanie adresacji Internetowej URL, DNS, proxy Użycie bogactwa

Bardziej szczegółowo

1.1 Podłączenie... 3 1.2 Montaż... 4 1.2.1 Biurko... 4 1.2.2 Montaż naścienny... 4

1.1 Podłączenie... 3 1.2 Montaż... 4 1.2.1 Biurko... 4 1.2.2 Montaż naścienny... 4 Szybki start telefonu AT810 Wersja: 1.1 PL 2014 1. Podłączenie i instalacja AT810... 3 1.1 Podłączenie... 3 1.2 Montaż... 4 1.2.1 Biurko... 4 1.2.2 Montaż naścienny... 4 2. Konfiguracja przez stronę www...

Bardziej szczegółowo

Telefonia Internetowa VoIP

Telefonia Internetowa VoIP Telefonia Internetowa VoIP Terminy Telefonia IP (Internet Protocol) oraz Voice over IP (VoIP) odnoszą się do wykonywania połączeń telefonicznych za pośrednictwem sieci komputerowych, w których dane są

Bardziej szczegółowo

DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ

DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ PROTOKOŁY TCP I UDP WSTĘP DO SIECI INTERNET Kraków, dn. 12 grudnia 2016 r. PLAN TCP: cechy protokołu schemat nagłówka znane numery portów UDP: cechy protokołu

Bardziej szczegółowo

Instant Messaging with SIMPLE. Michał Albrycht

Instant Messaging with SIMPLE. Michał Albrycht Instant Messaging with SIMPLE Michał Albrycht Plan prezentacji Co to jest SIMPLE Instant Messaging Pager Mode Session Mode Protokół MSRP Co to jest SIMPLE SIMPLE = SIP for Instant Messaging and Presence

Bardziej szczegółowo

Sygnalizacja Kontrola bramy Media

Sygnalizacja Kontrola bramy Media PROTOKOŁY VoIP Sygnalizacja Kontrola bramy Media H.323 Audio/ Video H.225 H.245 Q.931 RAS SIP MGCP RTP RTCP RTSP TCP UDP IP PROTOKOŁY VoIP - CD PROTOKOŁY VoIP - CD PROTOKOŁY VoIP - CD PROTOKOŁY SYGNALIZACYJNE

Bardziej szczegółowo

Instytut Telekomunikacji PW. NGN od ISUP do BICC Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego

Instytut Telekomunikacji PW. NGN od ISUP do BICC Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego Instytut Telekomunikacji PW NGN od do BICC Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego 1 Podstawowa architektura fizyczna sieci NGN Nieformalnie Call server = MGC+GK+SIPProxy/Redirect/Registrar (+API) Call

Bardziej szczegółowo

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2028811 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 24.07.2007 07014467.0 (13) (51) T3 Int.Cl. H04L 29/06 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

Programowanie współbieżne i rozproszone

Programowanie współbieżne i rozproszone Programowanie współbieżne i rozproszone WYKŁAD 6 dr inż. Komunikowanie się procesów Z użyciem pamięci współdzielonej. wykorzystywane przede wszystkim w programowaniu wielowątkowym. Za pomocą przesyłania

Bardziej szczegółowo

SIP: Session Initiation Protocol

SIP: Session Initiation Protocol UTE - SIP w skrócie SIP: Session Initiation Protocol Protokół aplikacyjny (tekstowy): ustanawianie, modyfikacja, likwidacja i zarządzanie przebiegiem multimedialnych sesji komunikacyjnych rozwinięcie HTTP

Bardziej szczegółowo

Tworzenie witryn internetowych PHP/Java. (mgr inż. Marek Downar)

Tworzenie witryn internetowych PHP/Java. (mgr inż. Marek Downar) Tworzenie witryn internetowych PHP/Java (mgr inż. Marek Downar) Hypertext Xanadu Project (Ted Nelson) propozycja prezentacji dokumentów pozwalającej czytelnikowi dokonywać wyboru Otwarte, płynne oraz ewoluujące

Bardziej szczegółowo

Wykład 3 / Wykład 4. Na podstawie CCNA Exploration Moduł 3 streszczenie Dr inż. Robert Banasiak

Wykład 3 / Wykład 4. Na podstawie CCNA Exploration Moduł 3 streszczenie Dr inż. Robert Banasiak Wykład 3 / Wykład 4 Na podstawie CCNA Exploration Moduł 3 streszczenie Dr inż. Robert Banasiak 1 Wprowadzenie do Modułu 3 CCNA-E Funkcje trzech wyższych warstw modelu OSI W jaki sposób ludzie wykorzystują

Bardziej szczegółowo

Ośrodek Kształcenia na Odległość OKNO Politechniki Warszawskiej 2015r.

Ośrodek Kształcenia na Odległość OKNO Politechniki Warszawskiej 2015r. Opis przedmiotu Kod przedmiotu SNAGZ Nazwa przedmiotu Sieci następnej generacji Wersja przedmiotu 2 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów Poziom kształcenia Studia I stopnia Forma i tryb prowadzenia

Bardziej szczegółowo

OSI Transport Layer. Network Fundamentals Chapter 4. Version Cisco Systems, Inc. All rights reserved. Cisco Public 1

OSI Transport Layer. Network Fundamentals Chapter 4. Version Cisco Systems, Inc. All rights reserved. Cisco Public 1 OSI Transport Layer Network Fundamentals Chapter 4 Version 4.0 1 OSI Transport Layer Network Fundamentals Rozdział 4 Version 4.0 2 Objectives Explain the role of Transport Layer protocols and services

Bardziej szczegółowo

NGN architektura SIP-T, SIP-I Materiały wykładowe do uŝytku wewnętrznego

NGN architektura SIP-T, SIP-I Materiały wykładowe do uŝytku wewnętrznego Instytut Telekomunikacji PW NGN architektura SIP-T, SIP-I Materiały wykładowe do uŝytku wewnętrznego SIP-T/SIP-I 1 Zakres zastosowań SS7 (ITU) PSTN SIP-T IP PSTN SIP-T(IETF) ISUP/BICC SIP-I IP ISUP/BICC

Bardziej szczegółowo

TIN Techniki Internetowe zima 2015-2016

TIN Techniki Internetowe zima 2015-2016 TIN Techniki Internetowe zima 2015-2016 Grzegorz Blinowski Instytut Informatyki Politechniki Warszawskiej Plan wykładów 2 Intersieć, ISO/OSI, protokoły sieciowe, IP 3 Protokoły transportowe: UDP, TCP 4

Bardziej szczegółowo

NGN IMS (IP Multimedia Subsystem) Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego

NGN IMS (IP Multimedia Subsystem) Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego Instytut Telekomunikacji PW NGN IMS (IP Multimedia Subsystem) Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego IMS-c 1 Widok 3GPP Rel. 7 IMS-c 2 Architektura NGN dotychczasowe ujęcie wykładowe Inteligencja we

Bardziej szczegółowo

Protokół wymiany sentencji, wersja 1

Protokół wymiany sentencji, wersja 1 Protokół wymiany sentencji, wersja 1 Sieci komputerowe 2011@ MIM UW Osowski Marcin 28 kwietnia 2011 1 Streszczenie Dokument ten opisuje protokół przesyłania sentencji w modelu klientserwer. W założeniu

Bardziej szczegółowo

STUDIA PODYPLOMOWE: TELEKOMUNIKACJA, TELLEINFORMATYKA DLA NIEINŻYNIERÓW

STUDIA PODYPLOMOWE: TELEKOMUNIKACJA, TELLEINFORMATYKA DLA NIEINŻYNIERÓW Telefonia IP SIP Marek Średniawa Instytut Telekomunikacji PW STUDIA PODYPLOMOWE: TELEKOMUNIKACJA, TELLEINFORMATYKA DLA NIEINŻYNIERÓW Plan Wprowadzenie Protokół SIP Usługi obecności i wymiany wiadomości

Bardziej szczegółowo

System operacyjny UNIX Internet. mgr Michał Popławski, WFAiIS

System operacyjny UNIX Internet. mgr Michał Popławski, WFAiIS System operacyjny UNIX Internet Protokół TCP/IP Został stworzony w latach 70-tych XX wieku w DARPA w celu bezpiecznego przesyłania danych. Podstawowym jego założeniem jest rozdzielenie komunikacji sieciowej

Bardziej szczegółowo

Projektowanie architektury systemu rozproszonego. Jarosław Kuchta Projektowanie Aplikacji Internetowych

Projektowanie architektury systemu rozproszonego. Jarosław Kuchta Projektowanie Aplikacji Internetowych Projektowanie architektury systemu rozproszonego Jarosław Kuchta Zagadnienia Typy architektury systemu Rozproszone przetwarzanie obiektowe Problemy globalizacji Problemy ochrony Projektowanie architektury

Bardziej szczegółowo

pasja-informatyki.pl

pasja-informatyki.pl Protokół DHCP 2017 pasja-informatyki.pl Sieci komputerowe Windows Server #4 DHCP & Routing (NAT) Damian Stelmach Protokół DHCP 2018 Spis treści Protokół DHCP... 3 Polecenia konsoli Windows do wyświetlania

Bardziej szczegółowo

Sieci komputerowe Warstwa transportowa

Sieci komputerowe Warstwa transportowa Sieci komputerowe Warstwa transportowa 2012-05-24 Sieci komputerowe Warstwa transportowa dr inż. Maciej Piechowiak 1 Wprowadzenie umożliwia jednoczesną komunikację poprzez sieć wielu aplikacjom uruchomionym

Bardziej szczegółowo

1. Model klient-serwer

1. Model klient-serwer 1. 1.1. Model komunikacji w sieci łącze komunikacyjne klient serwer Tradycyjny podziała zadań: Klient strona żądająca dostępu do danej usługi lub zasobu Serwer strona, która świadczy usługę lub udostępnia

Bardziej szczegółowo

Problemy niezawodnego przetwarzania w systemach zorientowanych na usługi

Problemy niezawodnego przetwarzania w systemach zorientowanych na usługi Problemy niezawodnego przetwarzania w systemach zorientowanych na usługi Jerzy Brzeziński, Anna Kobusińska, Dariusz Wawrzyniak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska Plan prezentacji 1 Architektura

Bardziej szczegółowo

Kurs OPC S7. Spis treści. Dzień 1. I OPC motywacja, zakres zastosowań, podstawowe pojęcia dostępne specyfikacje (wersja 1501)

Kurs OPC S7. Spis treści. Dzień 1. I OPC motywacja, zakres zastosowań, podstawowe pojęcia dostępne specyfikacje (wersja 1501) Spis treści Dzień 1 I OPC motywacja, zakres zastosowań, podstawowe pojęcia dostępne specyfikacje (wersja 1501) I-3 O czym będziemy mówić? I-4 Typowe sytuacje I-5 Klasyczne podejście do komunikacji z urządzeniami

Bardziej szczegółowo

TCP/IP. Warstwa aplikacji. mgr inż. Krzysztof Szałajko

TCP/IP. Warstwa aplikacji. mgr inż. Krzysztof Szałajko TCP/IP Warstwa aplikacji mgr inż. Krzysztof Szałajko Modele odniesienia 7 Aplikacji 6 Prezentacji 5 Sesji 4 Transportowa 3 Sieciowa 2 Łącza danych 1 Fizyczna Aplikacji Transportowa Internetowa Dostępu

Bardziej szczegółowo

Programowanie Komponentowe WebAPI

Programowanie Komponentowe WebAPI Programowanie Komponentowe WebAPI dr inż. Ireneusz Szcześniak jesień 2016 roku WebAPI - interfejs webowy WebAPI to interfejs aplikacji (usługi, komponentu, serwisu) dostępnej najczęściej przez Internet,

Bardziej szczegółowo

IP Multimedia Subsystem

IP Multimedia Subsystem IP Multimedia Subsystem Karol Kański 16 marca 2010 1 Wprowadzenie 2 Architektura 3 Plan sygnałów 4 Serwisy 5 Uzupełnienia Czym jest IMS, motywacja IMS to ramowa architektura stworzona w celu dostarczania

Bardziej szczegółowo

STUDIA PODYPLOMOWE: TELEKOMUNIKACJA, TELLEINFORMATYKA DLA NIEINŻYNIERÓW

STUDIA PODYPLOMOWE: TELEKOMUNIKACJA, TELLEINFORMATYKA DLA NIEINŻYNIERÓW Telefonia IP SIP Marek Średniawa Instytut Telekomunikacji PW STUDIA PODYPLOMOWE: TELEKOMUNIKACJA, TELLEINFORMATYKA DLA NIEINŻYNIERÓW Plan Wprowadzenie Protokół SIP Usługi obecności i wymiany wiadomości

Bardziej szczegółowo

TRX API opis funkcji interfejsu

TRX API opis funkcji interfejsu TRX Krzysztof Kryński Cyfrowe rejestratory rozmów seria KSRC TRX API opis funkcji interfejsu Kwiecień 2013 Copyright TRX TRX ul. Garibaldiego 4 04-078 Warszawa Tel. 22 871 33 33 Fax 22 871 57 30 www.trx.com.pl

Bardziej szczegółowo

Gatesms.eu Mobilne Rozwiązania dla biznesu

Gatesms.eu Mobilne Rozwiązania dla biznesu Mobilne Rozwiązania dla biznesu SPECYFIKACJA TECHNICZNA WEB API-USSD GATESMS.EU wersja 0.9 Opracował: Gatesms.eu Spis Historia wersji dokumentu...3 Bezpieczeństwo...3 Wymagania ogólne...3 Mechanizm zabezpieczenia

Bardziej szczegółowo

Technologia VoIP w aspekcie dostępu do numerów alarmowych

Technologia VoIP w aspekcie dostępu do numerów alarmowych Technologia VoIP w aspekcie dostępu do numerów alarmowych Jerzy Paczocha - gł. specjalista Waldemar Szczęsny - adiunkt Debata o przyszłych regulacjach usługi VoIP Urząd Komunikacji Elektronicznej 26 listopad

Bardziej szczegółowo

Sieci Komputerowe Modele warstwowe sieci

Sieci Komputerowe Modele warstwowe sieci Sieci Komputerowe Modele warstwowe sieci mgr inż. Rafał Watza Katedra Telekomunikacji AGH Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Polska tel. +48 12 6174034, fax +48 12 6342372 e-mail: watza@kt.agh.edu.pl Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Dzień 1. I Wprowadzenie (wersja 0906) II Dostęp do danych bieżących specyfikacja OPC Data Access (wersja 0906) Kurs OPC S7

Spis treści. Dzień 1. I Wprowadzenie (wersja 0906) II Dostęp do danych bieżących specyfikacja OPC Data Access (wersja 0906) Kurs OPC S7 I Wprowadzenie (wersja 0906) Kurs OPC S7 Spis treści Dzień 1 I-3 O czym będziemy mówić? I-4 Typowe sytuacje I-5 Klasyczne podejście do komunikacji z urządzeniami automatyki I-6 Cechy podejścia dedykowanego

Bardziej szczegółowo

1. W protokole http w ogólnym przypadku elementy odpowiedzi mają: a) Postać tekstu b) Postać HTML c) Zarówno a i b 2. W usłudze DNS odpowiedź

1. W protokole http w ogólnym przypadku elementy odpowiedzi mają: a) Postać tekstu b) Postać HTML c) Zarówno a i b 2. W usłudze DNS odpowiedź 1. W protokole http w ogólnym przypadku elementy odpowiedzi mają: a) Postać tekstu b) Postać HTML c) Zarówno a i b 2. W usłudze DNS odpowiedź autorytatywna dotycząca hosta pochodzi od serwera: a) do którego

Bardziej szczegółowo

Wybrane działy Informatyki Stosowanej

Wybrane działy Informatyki Stosowanej Wybrane działy Informatyki Stosowanej Dr inż. Andrzej Czerepicki a.czerepicki@wt.pw.edu.pl http://www2.wt.pw.edu.pl/~a.czerepicki 2017 APLIKACJE SIECIOWE Definicja Architektura aplikacji sieciowych Programowanie

Bardziej szczegółowo

Profesjonalne Platformy VOIP. Dariusz Dwornikowski

Profesjonalne Platformy VOIP. Dariusz Dwornikowski Profesjonalne Platformy VOIP Dariusz Dwornikowski VoIP i PSTN VoIP - technologia przesyłania głosu w sieciach IP PSTN - tradycyjne sieci komutowane Zalety technologii VoIP Niższe koszta połączeń Przezroczystość

Bardziej szczegółowo

Integracja komunikatora opartego o protokół XMPP z dużym portalem internetowym

Integracja komunikatora opartego o protokół XMPP z dużym portalem internetowym Integracja komunikatora opartego o protokół XMPP z dużym portalem internetowym Janusz Dziemidowicz nasza-klasa.pl PLNOG 10-11 września 2009 Spis rzeczy XMPP i ejabberd XMPP Erlang ejabberd XMPP a HTTP

Bardziej szczegółowo

Księgarnia PWN: Greg Bastien, Christian Abera Degu Ściany ogniowe Cisco PIX

Księgarnia PWN: Greg Bastien, Christian Abera Degu Ściany ogniowe Cisco PIX Księgarnia PWN: Greg Bastien, Christian Abera Degu Ściany ogniowe Cisco PIX Wprowadzenie 17 Rozdział 1. Bezpieczeństwo sieci 27 Słabe punkty 27 Typy ataków 28 Ataki rozpoznawcze 29 Ataki dostępu 29 Ataki

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja połączenia G.SHDSL punkt-punkt w trybie routing w oparciu o routery P-791R.

Konfiguracja połączenia G.SHDSL punkt-punkt w trybie routing w oparciu o routery P-791R. Konfiguracja połączenia G.SHDSL punkt-punkt w trybie routing w oparciu o routery P-791R. Topologia sieci: Lokalizacja B Lokalizacja A Niniejsza instrukcja nie obejmuje konfiguracji routera dostępowego

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Przechwytywanie i badanie datagramów DNS w programie Wireshark

Laboratorium - Przechwytywanie i badanie datagramów DNS w programie Wireshark Laboratorium - Przechwytywanie i badanie datagramów DNS w programie Wireshark Topologia Cele Część 1: Zapisanie informacji dotyczących konfiguracji IP komputerów Część 2: Użycie programu Wireshark do przechwycenia

Bardziej szczegółowo

Budowa odpornych na awarie systemów w oparciu o Consul a

Budowa odpornych na awarie systemów w oparciu o Consul a Budowa odpornych na awarie systemów w oparciu o Consul a Współczesne wyzwania, to więcej wszystkiego i... więcej problemów. Zarządzanie serwisami nie jest łatwe: Gdzie i jak przechowywać ich konfiguracje?

Bardziej szczegółowo

Planowanie telefonii VoIP

Planowanie telefonii VoIP Planowanie telefonii VoIP Nie zapominając o PSTN Składniki sieci telefonicznej 1 Centrale i łącza między nimi 2 Nawiązanie połączenia Przykład sygnalizacji lewy dzwoni do prawego 3 4 Telefonia pakietowa

Bardziej szczegółowo

Telefon IP 620 szybki start.

Telefon IP 620 szybki start. Telefon IP 620 szybki start. Instalacja i dostęp:... 2 Konfiguracja IP 620 do nawiązywania połączeń VoIP.....4 Konfiguracja WAN... 4 Konfiguracja serwera SIP... 5 Konfiguracja IAX... 6 1/6 Instalacja i

Bardziej szczegółowo

Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych. A. Kisiel, Budowanie sieci lokalnych

Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych. A. Kisiel, Budowanie sieci lokalnych Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych 1 Budowanie sieci lokalnych Technologie istotne z punktu widzenia konfiguracji i testowania poprawnego działania sieci lokalnej: Protokół ICMP i narzędzia go wykorzystujące

Bardziej szczegółowo

Telefon AT 530 szybki start.

Telefon AT 530 szybki start. Telefon AT 530 szybki start. Instalacja i dostęp:... 2 Konfiguracja IP 530 do nawiązywania połączeń VoIP.....4 Konfiguracja WAN... 4 Konfiguracja serwera SIP... 5 Konfiguracja IAX... 6 1/6 Instalacja i

Bardziej szczegółowo

NGN funkcje bramowe i architektura H.248 Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego

NGN funkcje bramowe i architektura H.248 Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego Instytut Telekomunikacji PW NGN funkcje bramowe i architektura H.248 Materiały wykładowe do użytku wewnętrznego NGN-H248 1 H248 kontekst 3GPP Rel. 7 NGN-H248 2 Punkt wyjścia: architektura BICC Z wcześniejszych

Bardziej szczegółowo

Transmisja danych multimedialnych. mgr inż. Piotr Bratoszewski

Transmisja danych multimedialnych. mgr inż. Piotr Bratoszewski Transmisja danych multimedialnych mgr inż. Piotr Bratoszewski Wprowadzenie Czym są multimedia? Informacje przekazywane przez sieć mogą się składać z danych różnego typu: Tekst ciągi znaków sformatowane

Bardziej szczegółowo

Serwery. Autorzy: Karol Czosnowski Mateusz Kaźmierczak

Serwery. Autorzy: Karol Czosnowski Mateusz Kaźmierczak Serwery Autorzy: Karol Czosnowski Mateusz Kaźmierczak Czym jest XMPP? XMPP (Extensible Messaging and Presence Protocol), zbiór otwartych technologii do komunikacji, czatu wieloosobowego, rozmów wideo i

Bardziej szczegółowo

SIP: przesłanki. Standard Internetowy. Wykorzystanie adresacji Internetowej. Wykorzystanie zasad kodowania HTTP

SIP: przesłanki. Standard Internetowy. Wykorzystanie adresacji Internetowej. Wykorzystanie zasad kodowania HTTP SIP w skrócie SIP: przesłanki Standard Internetowy IETF - http://www.ietf.org RFC 3261 i wiele innych powiązanych norm RFC Wykorzystanie adresacji Internetowej URL, DNS, proxy Użycie bogactwa funkcjonalnego

Bardziej szczegółowo

Dr Michał Tanaś(http://www.amu.edu.pl/~mtanas)

Dr Michał Tanaś(http://www.amu.edu.pl/~mtanas) Dr Michał Tanaś(http://www.amu.edu.pl/~mtanas) Protokół komunikacyjny zapewniający niezawodność przesyłania danych w sieci IP Gwarantuje: Przyporządkowanie danych do konkretnego połączenia Dotarcie danych

Bardziej szczegółowo

Protokoły sterujące i warstwy aplikacji. Protokół kontrolny ICMP Internet Control Message Protocol Protokoły inicjowania i konfiguracji hostów

Protokoły sterujące i warstwy aplikacji. Protokół kontrolny ICMP Internet Control Message Protocol Protokoły inicjowania i konfiguracji hostów Protokoły sterujące i warstwy aplikacji Protokół kontrolny ICMP Internet Control Message Protocol Protokoły inicjowania i konfiguracji hostów RARP Reverse Address REsolution Protocol BOOTP Boot Protocol

Bardziej szczegółowo

Sieci komputerowe. Zajęcia 3 c.d. Warstwa transportu, protokoły UDP, ICMP

Sieci komputerowe. Zajęcia 3 c.d. Warstwa transportu, protokoły UDP, ICMP Sieci komputerowe Zajęcia 3 c.d. Warstwa transportu, protokoły UDP, ICMP Zadania warstwy transportu Zapewnienie niezawodności Dostarczanie danych do odpowiedniej aplikacji w warstwie aplikacji (multipleksacja)

Bardziej szczegółowo

Zdalne logowanie do serwerów

Zdalne logowanie do serwerów Zdalne logowanie Zdalne logowanie do serwerów Zdalne logowanie do serwerów - cd Logowanie do serwera inne podejście Sesje w sieci informatycznej Sesje w sieci informatycznej - cd Sesje w sieci informatycznej

Bardziej szczegółowo

pawel.rajba@gmail.com, http://itcourses.eu/ Adresy zasobów Rodzaje zawartości Negocjacja treści Komunikacja Buforowanie HTTP Request/Response Nagłówki Bezstanowość Cookies Narzędzia URL, http://www.ietf.org/rfc/rfc3986.txt

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1. Próbki tekstu do tłumaczenia. Łódź, 02.10.2012 r.

Załącznik nr 1. Próbki tekstu do tłumaczenia. Łódź, 02.10.2012 r. Załącznik nr 1. Próbki tekstu do tłumaczenia. Łódź, 02.10.2012 r. Uwaga: tekst zaznaczony na żółto zawiera listingi lub polecenia w języku angielskim i nie wymaga tłumaczenia. Próbka nr 1: SIP (ang. Session

Bardziej szczegółowo

4. Podstawowa konfiguracja

4. Podstawowa konfiguracja 4. Podstawowa konfiguracja Po pierwszym zalogowaniu się do urządzenia należy zweryfikować poprawność licencji. Można to zrobić na jednym z widżetów panelu kontrolnego. Wstępną konfigurację można podzielić

Bardziej szczegółowo

TELEFONIA INTERNETOWA

TELEFONIA INTERNETOWA Politechnika Poznańska Wydział Elektroniki i Telekomunikacji Katedra Sieci Telekomunikacyjnych i Komputerowych TELEFONIA INTERNETOWA Laboratorium TEMAT ĆWICZENIA INSTALACJA I PODSTAWY SERWERA ASTERISK

Bardziej szczegółowo

Protokół HTTP 1.1 *) Wprowadzenie. Jarek Durak. rfc2616 źródło www.w3.org 1999

Protokół HTTP 1.1 *) Wprowadzenie. Jarek Durak. rfc2616 źródło www.w3.org 1999 Protokół HTTP 1.1 *) Wprowadzenie Jarek Durak * rfc2616 źródło www.w3.org 1999 HTTP Hypertext Transfer Protocol Protokół transmisji hipertekstu został zaprojektowany do komunikacji serwera WW z klientem

Bardziej szczegółowo

A. Ciarkowski, KSM WETI PG. Transmisja multimediów w sieciach IP Protokoły Voice/Video over Data Usługi multimedialne

A. Ciarkowski, KSM WETI PG. Transmisja multimediów w sieciach IP Protokoły Voice/Video over Data Usługi multimedialne A. Ciarkowski, KSM WETI PG Transmisja multimediów w sieciach IP Protokoły Voice/Video over Data Usługi multimedialne 1 Protokoły UDP i TCP w transmisji multimediów NAT Traversal Wsparcie dla transmisji

Bardziej szczegółowo

Web Application Firewall - potrzeba, rozwiązania, kryteria ewaluacji.

Web Application Firewall - potrzeba, rozwiązania, kryteria ewaluacji. Web Application Firewall - potrzeba, rozwiązania, kryteria ewaluacji a.klesnicki@gmail.com Potrzeba 75% udanych ataków z Internetu wykorzystuje dziury w aplikacja webowych Rozwiązania Jak możemy się chronić?

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ruchem i jakością usług w sieciach komputerowych

Zarządzanie ruchem i jakością usług w sieciach komputerowych Zarządzanie ruchem i jakością usług w sieciach komputerowych Część 1 wykładu SKO2 Mapa wykładu Wprowadzenie 10 trendów rozwoju sieci Komunikacja multimedialna w sieciach IP Techniki QoS ATM IEEE 802.1D

Bardziej szczegółowo

SIP Studia Podyplomowe Ćwiczenie laboratoryjne Instrukcja

SIP Studia Podyplomowe Ćwiczenie laboratoryjne Instrukcja SIP Studia Podyplomowe Ćwiczenie laboratoryjne Instrukcja Instytut Telekomunikacji Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechnika Warszawska, marzec 2015 Wprowadzenie Ćwiczenie jest wykonywane

Bardziej szczegółowo

Uwaga!!! Założono, że router jest poprawnie podłączony i skonfigurowany do obsługi dostępu do Internetu.

Uwaga!!! Założono, że router jest poprawnie podłączony i skonfigurowany do obsługi dostępu do Internetu. 1. Rejestracja konta 2. Książka telefoniczna 3. Problemy 3.1. Rejestracja 3.2. NAT 3.3. Kodeki 3.4. Zaawansowane Przykład bazuje na wymyślonym operatorze telefonii VoIP o nazwie XYZ. Dane techniczne usługi:

Bardziej szczegółowo

Bramka IP 2R+L szybki start.

Bramka IP 2R+L szybki start. Bramka IP 2R+L szybki start. Instalacja i dostęp:... 2 Konfiguracja IP 2R+L do nawiązywania połączeń VoIP... 4 Konfiguracja WAN... 4 Konfiguracja serwera SIP... 5 Konfiguracja IAX... 6 IP Polska Sp. z

Bardziej szczegółowo

Serwery multimedialne RealNetworks

Serwery multimedialne RealNetworks 1 Serwery multimedialne RealNetworks 2 Co to jest strumieniowanie? Strumieniowanie można określić jako zdolność przesyłania danych bezpośrednio z serwera do lokalnego komputera i rozpoczęcie wykorzystywania

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo Voice over IP opartego na SIP

Bezpieczeństwo Voice over IP opartego na SIP Bezpieczeństwo Voice over IP opartego na SIP Wojciech Mazurczyk Instytut Telekomunikacji Politechnika Warszawska E-mail: W.Mazurczyk@elka.pw.edu.pl http://security.tele.pw.edu.pl/ Streszczenie W artykule

Bardziej szczegółowo

Sieci komputerowe Warstwa aplikacji

Sieci komputerowe Warstwa aplikacji Sieci komputerowe Warstwa aplikacji 2012-05-24 Sieci komputerowe Warstwa aplikacji dr inż. Maciej Piechowiak 1 Wprowadzenie warstwa zapewniająca interfejs pomiędzy aplikacjami używanymi do komunikacji,

Bardziej szczegółowo

NIS/YP co to takiego?

NIS/YP co to takiego? NIS/YP co to takiego? NIS/YP Network Information System/Yellow Pages System centralizujący administrowanie systemami UNIX'owymi, bazujący na technologii RPC (Remote Procedure Call) i technologii klient/serwer,

Bardziej szczegółowo

Tworzenie witryn internetowych PHP/Java. (mgr inż. Marek Downar)

Tworzenie witryn internetowych PHP/Java. (mgr inż. Marek Downar) Tworzenie witryn internetowych PHP/Java (mgr inż. Marek Downar) Rodzaje zawartości Zawartość statyczna Treść statyczna (np. nagłówek, stopka) Layout, pliki multimedialne, obrazki, elementy typograficzne,

Bardziej szczegółowo

Adresy w sieciach komputerowych

Adresy w sieciach komputerowych Adresy w sieciach komputerowych 1. Siedmio warstwowy model ISO-OSI (ang. Open System Interconnection Reference Model) 7. Warstwa aplikacji 6. Warstwa prezentacji 5. Warstwa sesji 4. Warstwa transportowa

Bardziej szczegółowo

Bazy Danych i Usługi Sieciowe

Bazy Danych i Usługi Sieciowe Bazy Danych i Usługi Sieciowe Sieci komputerowe Paweł Daniluk Wydział Fizyki Jesień 2012 P. Daniluk (Wydział Fizyki) BDiUS w. VI Jesień 2012 1 / 24 Historia 1 Komputery mainframe P. Daniluk (Wydział Fizyki)

Bardziej szczegółowo

Model sieci OSI, protokoły sieciowe, adresy IP

Model sieci OSI, protokoły sieciowe, adresy IP Model sieci OSI, protokoły sieciowe, adresy IP Podstawę działania internetu stanowi zestaw protokołów komunikacyjnych TCP/IP. Wiele z używanych obecnie protokołów zostało opartych na czterowarstwowym modelu

Bardziej szczegółowo

1. Montaż i podłączenie do sieci Konfiguracja przez stronę 8

1. Montaż i podłączenie do sieci Konfiguracja przez stronę  8 Wersja: 1.1 PL 2016 1. Montaż i podłączenie do sieci... 3 1.1 Instrukcja montażu... 3 1.1.1 Biurko... 3 1.1.2 Montaż naścienny... 4 1.2 Klawiatura telefonu... 7 1.3 Sprawdzenie adresu IP... 7 1.4 Dostęp

Bardziej szczegółowo

PBS. Wykład 6. 1. Filtrowanie pakietów 2. Translacja adresów 3. authentication-proxy

PBS. Wykład 6. 1. Filtrowanie pakietów 2. Translacja adresów 3. authentication-proxy PBS Wykład 6 1. Filtrowanie pakietów 2. Translacja adresów 3. authentication-proxy mgr inż. Roman Krzeszewski roman@kis.p.lodz.pl mgr inż. Artur Sierszeń asiersz@kis.p.lodz.pl mgr inż. Łukasz Sturgulewski

Bardziej szczegółowo

Wideokonferencje MGR INŻ. PAWEŁ SPALENIAK

Wideokonferencje MGR INŻ. PAWEŁ SPALENIAK SYSTEMY I TERMINALE MULTIMEDIALNE Wideokonferencje MGR INŻ. PAWEŁ SPALENIAK Plan wykładu 1. Wprowadzenie 2. Zalety wideokonferencji 3. Podstawowe elementy systemu wideokonferencyjnego 4. Standardy telekomunikacyjne

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2012/2013 Kod: ITE s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2012/2013 Kod: ITE s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Wprowadzenie do sieci Internet Rok akademicki: 2012/2013 Kod: ITE-1-110-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji Kierunek: Teleinformatyka Specjalność: - Poziom

Bardziej szczegółowo

Wykład Nr 4. 1. Sieci bezprzewodowe 2. Monitorowanie sieci - polecenia

Wykład Nr 4. 1. Sieci bezprzewodowe 2. Monitorowanie sieci - polecenia Sieci komputerowe Wykład Nr 4 1. Sieci bezprzewodowe 2. Monitorowanie sieci - polecenia Sieci bezprzewodowe Sieci z bezprzewodowymi punktami dostępu bazują na falach radiowych. Punkt dostępu musi mieć

Bardziej szczegółowo

SIP. Protokół podzielony na żądania i odpowiedzi (jak HTTP). Żądania: Invite, Ack, Register, Bye, Cancel, Options, PRACK,.

SIP. Protokół podzielony na żądania i odpowiedzi (jak HTTP). Żądania: Invite, Ack, Register, Bye, Cancel, Options, PRACK,. VoIP Pojęcia Voice over Internet Protocol (VoIP) to technologia pozwalająca na prowadzenie rozmów wykorzystując infrastrukturę IP. Ponadto, istnieją rozwiązania pozwalające na zestawianie połączeń z normalną

Bardziej szczegółowo

Na podstawie: Kirch O., Dawson T. 2000: LINUX podręcznik administratora sieci. Wydawnictwo RM, Warszawa. FILTROWANIE IP

Na podstawie: Kirch O., Dawson T. 2000: LINUX podręcznik administratora sieci. Wydawnictwo RM, Warszawa. FILTROWANIE IP FILTROWANIE IP mechanizm decydujący, które typy datagramów IP mają być odebrane, które odrzucone. Odrzucenie oznacza usunięcie, zignorowanie datagramów, tak jakby nie zostały w ogóle odebrane. funkcja

Bardziej szczegółowo

Remote Quotation Protocol - opis

Remote Quotation Protocol - opis Remote Quotation Protocol - opis Michał Czerski 20 kwietnia 2011 Spis treści 1 Streszczenie 1 2 Cele 2 3 Terminologia 2 4 Założenia 2 4.1 Połączenie............................... 2 4.2 Powiązania z innymi

Bardziej szczegółowo