Gruczolak laktacyjny. Katarzyna Raczek-Pakuła IBCLC, CDL Konferencja wiosenna PTKIDL w Wałbrzychu

Transkrypt

1 Gruczolak laktacyjny Katarzyna Raczek-Pakuła IBCLC, CDL Konferencja wiosenna PTKIDL w Wałbrzychu Wybadałam u pacjentki karmiącej guz piersi. Głosem drżącym z emocji poinformowałam ją o tym. Pacjentka z uśmiechem uspokoiła mnie, że to guz zdiagnozowany jako gruczolak laktacyjny. Postanowiłam dowiedzieć się nieco więcej.

2 Z pomocą przyszedł mi Dr Halls i jego strona References Baker TP, Lenert JT, Parker J, Kemp B, Kushwaha A, Evans G, Hunt KK. (2001) Lactating Adenoma: A diagnosis of Exclusion. The Breast Journal, Volume 7, Number 5, 2001, Behrndt VS, Barbakoff D, Askin FB, Brem RF. (1999) Infarcted lactating adenoma presenting as a rapidly enlarging breast mass. AJR Am J Roentgenol 1999; 173: Clotet M, Torrubia A, Gomez, R, Guerrero R, de Las Heras P, Lerma E. (2007) Radiologic Evaluation of Breast Disorders Related to Pregnancy and Lactation RadioGraphics. October 1, 2007; 27(suppl_1): S101 S Darling ML, Smith DN, Rhei E, Denison CM, Lester SC, Meyer JE. (2000) Lactating adenoma: sonographic features. Breast J 2000; 6: Dener C, Inan A. (2003) Breast abscesses in lactating women. World J Surg 2003; 27: Moir D. (2004) Lactating adenoma-a case study. ASUM Ultrasound Bulletin 2004 May 7:2: Reeves ME, Tabuenca A. (2000) Lactating adenoma presenting as a giant breast mass. Surgery 2000; 127: Saglam A, Can B. (2005) Coexistence of lactating adenoma and invasive ductal adenocarcinoma of the breast in a pregnant woman. J Clin Pathol 2005; 58: Sumkin JH, Perrone AM, Harris KM, Nath ME, Amortegui AJ, Weinstein BJ. (1998) Lactating Adenoma: US Features and Literature Review. Radiology 1998; 206: Pozostałe wykorzystane źródła : 1. Dr Yuranga Weerakkody and Radswiki et al. Lactating adenoma (Radiopaedia) 2. Zmiany naśladujące raka sutka - Edra Urban & Partner diagnostykarakatom Hind Nassar, M.D.Lactating adenoma of breast

3 Przypomnienie o gruczolakowłókniakach (2) Guzy mieszane nabłonkowo-łącznotkankowe Najczęściej występujące łagodne guzy piersi Rozwijają się w zrazikach na końcu układu przewodowego piersi (TDLU-końcowa jednostka anatomiczna zrazikowo-przewodowa) Rozwojowi gruczolakowłókniaków często towarzyszy tworzenie torbieli W mammografii: dobrze ograniczone, okrągłe, owalne lub policykliczne zmiany guzowate, mogą zwapnieć W USG: dobrze odgraniczone eliptyczne zmiany lite (hipoechogeniczne lub izoechogeniczne) Fot.oldmedic.com

4 Gruczolak laktacyjny laktujący, mlekotwórczy Lactating Adenoma Gruczolak laktacyjny jest łagodnym nowotworem, który zwykle występuje u kobiet młodszych, kobiet w ciąży i karmiących. Jest to odmiana klasy łagodnych zmian w piersiach zwanych "gruczolakowłókniakami". gruczolak laktacyjny jest według WHO guzem nabłonkowym sutka, zaś gruczolakowłókniaki to grupa guzów mieszanych nabłonkowołącznotkankowych (2)

5 Charakterystyka Istnieje podgrupa gruczolakowłokniaków: gruczolak przewodowy (tubular adenoma), składa się głównie z tkanki gruczołowej z niewielkim podścieliskiem. Gruczolaki laktacyjne są właściwie gruczolakami przewodowymi, które występują u kobiet w ciąży lub karmiących. Fot.echodnia.eu, edziecko.pl

6 Gruczolak laktacyjny Gruczolakowłókniak Gruczolak przewodowy Ciąża lub laktacja

7 Lokalizacja Występują głównie w przedniej części gruczołu Mogą występować pojedynczo lub w postaci mnogiej Kobiety najczęściej wyczuwają je podczas samobadania piersi w III trymestrze Są niebolesne Fot.C. Y.Teng, E.J.Diego Mogą również występować w ektopowej tkance piersiowej w pachach, na klatce piersiowej lub sromie (wzdłuż "listwy mlecznej") (3) en.wikipedia.org

8 Diagnostyka USG i mammografia USG większość gruczolaków laktacyjnych ma ostre granice większość jest jednorodna i hypoechogeniczna / izoechogeniczna mogą zawierać duże torbielowate obszary wskazujące na zawał i martwicę większość ma tylne wzmocnienie akustyczne około 20-33% przypadków może wykazywać ściśliwość (badanie - elastografia) mammografia dobrze odgraniczona zmiana

9 Przypadek: pacjentka l.30, 1 tydz. po porodzie, niebolesny guz w piersi. (dr Chris O Donnell, Radiopaedia) USG: Dobrze ograniczona, zrazikowa, niejednorodna stała masa o średnicy 2,5 cm z przepływem krwi. Szerokie przewody mleczne prowadzą do brodawki zgodnie z laktacją. Wynik biopsji: wycinek zawiera zraziki piersi z komórkami wykazującymi piankowatą cytoplazmę. Brak komórek złośliwych.

10 Histopatologia W badaniu makroskopowym (po usunięciu): jest zwykle gumowaty lub twardy i ma kolor od żółtego do jasnobrązowego z nierówną powierzchnią cięcia. (1) Konieczne jest badanie histopatologiczne biopsja lub cała zmiana. Niektóre gruczolaki laktacyjne mają objawy zawału. Martwica spowodowana jest zablokowaniem dopływu krwi do tkanki. Są zwykle łagodne. Jednak w rzadkich przypadkach u kobiet chorych na gruczolaki laktacyjne może wystąpić jednocześnie rak piersi. Gruczolaki laktacyjne nie są czynnikiem ryzyka raka piersi Fot.C. Y.Teng, E.J.Diego

11 Histopatologia Histopatologicznie gruczolak laktacyjny jest dobrze ograniczoną zmianą, złożoną z płacików wydzielniczych, rozdzielonych delikatną tkanką łączną. (1) Na obrazie przedstawiającym gruczolaki laktacyjne można zauważyć skupiska kanałów hiperplastycznych (nowo powstałych) i poszerzone światło zawierające mleko. Obecność tak wielu nowych przewodów odróżnia gruczolaka laktacyjnego od "galaktocele", która jest poszerzeniem zablokowanego przewodu mlecznego, ale bez nowego wzrostu tkanki.

12 Patogeneza i leczenie Specjaliści uważają, że brak równowagi hormonalnej (wzrost estrogenu) spowodowany ciążą i karmieniem piersią jest jedną z przyczyn leżących u podłoża gruczolaków w okresie laktacji. Po ciąży i laktacji, gruczolaki w okresie laktacji zwykle ustępują samoistnie i często nie jest konieczne dodatkowe leczenie.

13 Leczenie Czasami jednak lekarz prowadzący zaleca bromokryptynę lub innego agonistę dopaminy, aby pomóc "zmniejszyć" rozmiar guza. Lek ten jednak tłumi laktację i może powodować inne działania niepożądane. Jeśli gruczolak laktacyjny jest uważany za poważny i niewygodny problem zdrowotny, może być konieczne usunięcie chirurgiczne.

14 Gruczolak aktacyjny może naśladować złośliwego guza jest zwykle dość wyraźny radiologicznie, ponieważ ma regularny kształt i dobrze określone granice. Objawy wydzielania mleka zwykle pojawiają się jako "tłuszcz" zarówno w mammografii, jak i ultrasonografii, a to często jest kluczem do postawienia diagnozy.

15 Niektóre z gruczolaków laktacyjnych mogą mieć nietypowe cechy, takie jak: nieregularne granice nieregularne masy tylne cienie akustyczne Wszystkie sugerują raka piersi. Zmiany są najczęściej wynikiem zawału, ale biopsja guza jest konieczna dla rozpoznania.

16 Rozpoznanie różnicowe (1) Gruczolakowłókniak (fibroadenoma) Rak piersi związany z ciążą (PABC) def.: zdiagnozowany w ciąży lub do roku od porodu - 3% raków piersi Galaktocele w USG brak przepływu w naczyniach Guz liściasty Chłoniak piersi A) pierwotny najczęściej z limfocytów B czyli Non-Hodgkin s Lymphoma (NHL) B) Wtórny

17 Powikłania (1) Wytworzenie się przetoki mlecznej na skutek biopsji diagnostycznej Rozwinięcie się ognisk zawału (martwicy) tkanki piersi Rys.onkolmed.pl